Tiltak i vassområdet Voss-Osterfjorden



Like dokumenter
Landbrukstiltak - forslag og døme Tiltak for betre vassmiljø, Bergen Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur

Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Nordhordland. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur

Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Sunnhordland. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur

Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Vest. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur

Ureining frå landbruket - korleis redusere påverknadane Bergingsaksjon for elvemusling, Austevoll

Landbrukstiltak langs vassdrag. Regelverk, frivillige tiltak og RMP elvemusling Øyvind Vatshelle, fylkesagronom jord- og plantekultur

Praktisk forbetringsarbeid i det eutrofe Vatsvassdraget. Stavanger 4 mai 2017 Harald Olav Stuhaug, Rådgjevar landbruk Vindafjord Kommune

Tiltak innan landbruk og avlaup i Hordaland

Status vassforskriftarbeidet i Hordaland

I farne tider var landskapet vårt salsvare

FMLAs arbeid med vassforskrifta erfaringar og utfordringar

Nytt gjødselregelverk Spreieareal Fritak gjødslingsplan. Regionale samlinger april 2018 Øyvind Vatshelle

LANDBRUKET I SOGN OG FJORDANE - UTFORDRINGAR OG REGELVERK

Regional plan for vassforvaltning. Vassforskrifta og organisering av arbeidet

Hå kommune - Oversending av rapport etter undersøking av kommunen som miljøvernmynde etter forskrift om organisk gjødsel

Lokal forskrift om gjødselspreiing i Vestnes kommune. Utval Møtedato Utvalssak Planutvalet /2011

Kva for kunnskapsgrunnlag skal til for å friskmelde ein vassførekomst? Seniorrådgjevar Tom Dybwad og seniorrådgjevar John Anton Gladsø Fylkesmannen i

Status vatn og vassdrag i Hordaland. Geir Helge Johnsen Rådgivende Biologer AS. Masfjorden

Vassdrag og ureining frå jordbruket aktuelle tiltak og støtteordningar

Lakselus, rømming og indikatorer på god miljøtilstand!? Erfaringer fra Osterfjordsystemet i Hordaland. Knut Wiik Vollset, LFI Uni Research

Avrenning av næringsstoff frå landbruket

Høyring Regional plan for vassregion Hordaland.

Vassførekomstar i Sogn og Fjordane kunnskap og overvaking

!! Gratulerer med reetableringsprosjektet for laks i Modalselva!!

EU SITT VA RAMMEDIREKTIV

Møte i Sogn og Fjordane vassregionutval 4.okotber 2017

Vurdering av tilstanden i alle vassdrag, fjorden og langs kysten

SAMLET SAKSFRAMSTILLING

Vassforskrifta flaum og overvatn. Kjersti Finholt Prosjektleiar Søre og Nordre Sunnmøre vassområde

Høyring av regional plan etter vassforskrifta. Sølve Sondbø, seniorrådgjevar

Levande fjord levande vassdrag Kva gjer Regjeringa

REGIONALPLAN OG REGIONALT TILTAKSPROGRAM FOR VANNFORVALTNING ROGALAND - ANDRE GONGS HØYRING RÅDMANNEN SITT FRAMLEGG TIL VEDTAK:

Vestland samanslåing -

Sakspapir. Saksnr Utvalg Type Dato 038/2014 Kommunestyret PS Høyringsuttale Regional plan for Voss-Osterfjorden vassområde

Tiltak og verkemiddel

Skjell Rådgivende Biologer AS FANGST OG SKJELPRØVAR I FRØYSETELVA. Fangststatistikk. Skjelmateriale

Ureiningsproblem knytt til landbruk og støtteordningar til miljøvennleg jordbruksdrift

Evaluering av regionalt miljøtilskot i Hordaland

Nasjonal vannmiljøkonferanse

Merete Farstad, Sogn og Fjordane fylkeskommune

Kvinnherad kommune -fellesskap og trivsel utvikling og vekst

Type påverknad Gjennomførte problemkartl tiltak, beskriv egging skal fange opp. Miljøtilstand er avhengig av pågående tiltak

Oppfølging av vassforskrifta i Vik kommune

4. MÅL FOR AVLØP OG MILJØ Overordna mål Førebels mål for vasskvalitet... 3

Sunnfjord vassområde. Møte i prosjektgruppa 15. november 2018, Førde. Synfaring Stardalen, Jølster kommune (Foto: S Hjohlman)

TILTAKSTABELLER FOR VASSOMRÅDE SUNNFJORD - FØREBELS UTGÅVE

Årsrapport for vannkvalitetsovervåkingen i PURA 2013

Sunnfjord vassområde 27. februar 2012

Treng vi å betre vassmiljøet?

Kultivering. Tiltak for meir villaks i elva

Uttale til høyring på Regional plan for Vassregion Hordaland med regionalt Tiltaksprogram ref, 2014/16490

HAUSLEELVA/STORELVA MED BEKKEFELT, DAVIK VASSFØREKOMSTID R 1 SKILDRING AV VASSFØREKOMSTEN... 2

Fiske etter anadrom fisk i sjø og vassdrag. Førde, 14. mars 2015 John A. Gladsø Fylkesmannen i Sogn og Fjordane

1 SKILDRING AV VASSFØREKOMSTANE ANALYSERESULTAT OG KLASSIFISERING AV ØKOLOGISK TILSTAND... 5

Vassregion Sogn og Fjordane Fire vassområde

Vassdrag i kulturlandskap felles bruk til jordbruk og friluftsliv. Nordfjordeid Staffan Hjohlman

1 SKILDRING AV VASSFØREKOMSTEN ANALYSERESULTAT OG KLASSIFISERING AV ØKOLOGISK TILSTAND... 4

Aage Wold: Lakseelva og bygda. Organisasjon for fiskerettshavere i lakse- og sjøaureførende vassdrag

Klimatiltak i jordbruket Klimaplan for Hordaland Øyvind Vatshelle, Fylkesmannens landbruksavdeling

Dagens frister for bruk av husdyrgjødsel er slik:

det objektive datagrunnlaget er særs mangelfullt behov for meir data/ overvaking i liten grad tatt stilling til om desse bør delast opp meir

Erfaring fra Jæren vannområde - iverksetting av tiltak

Nordfjord vassområde 16. mars 2012

Regionalt miljøprogram

Saksnr Utval Møtedato Regional- og næringsutvalet Fylkesrådmannens tilråding Fylkesutvalet

Virkemiddel knytt til forvaltning av biologisk og. Øystein Jorde Rådgjevar, Statens landbruksforvaltning

Naturforvaltning i kystvann

Handlingsprogram for Regional plan for vassforvaltning Hordaland vassregion

Optimal utnytting av husdyrgjødsel

Synfaring av Vassenden (sideelv til Kvamselva, Gaular kommune)

Bergingsaksjon for elvemusling i Hordaland

Regional plan for vassregion Hordaland utsending på 2. gongs avgrensa høyring

Regional plan for Vassregion Hordaland utsending på høyring

Regional plan for vassforvaltning

Framlegg til ny forskrift for regulering av fiske etter laks og sjøaure i vassdrag i Hordaland. Høyring

Endeleg rapport - forvaltningskontroll landbruk Kvinnherad kommune

Om høringsutkastet til vesentlige vannforvaltningsspørsmål!

Landbruk, gjødsel og påvirkning på vannmiljøet i Rogaland

Rapport Fosforstatus i jord etter år med balansert gjødsling

Tiltak for å redusere tap av næringsstoff

Påvirkning på villfisk fra lakselus og rømming. Bjørn Barlaup, Uni Research Miljø

Rådgivende Biologer AS

«Miljøplan Elvemusling» i landbruket: Dialog og miljøtilskot for betre levekår for elvemuslingen

Landbrukskontoret i Lillehammer-regionen. Velkomen. Fagkveld om miljøspørsmål i jordbruket. 8. November 2016

Sunnfjord vassområde. Tiltak i vassdraga med landbrukspåverking

FANGST OG SKJELPRØVAR I SULDALSLÅGEN

Servicekontoret MOREOC1

Innkalling til møte i Hordaland Vassregionutval fredag 24. april 2015

På tide å stenge problema inne - konsekvensar av opne anlegg

Oppstartsmøte Ytre Sogn vassområde. Merete Farstad Sogn og Fjordane fylkeskommune Møte

Fråsegn til regional plan for vassforvaltning for Sogn og Fjordane vassregion

Vik kommune Plan/forvaltning

Nordfjord vassområde. Møte i prosjektgruppa 28. november 2018, Nordfjordeid. Synfaring Stardalen, Jølster kommune (Foto: S Hjohlman)

Forventningar til sektorane i arbeidet vidare med vassforskrifta. Helga Gunnarsdóttir, seksjon for vannforvaltning

FANGST OG SKJELPRØVAR I FRØYSETELVA

Saman for vatnet. Oppdatering av regional vassforvaltingsplan med tilhøyrande tiltaksprogram

Hordaland Rømt oppdrettslaks i vassdrag F&H, særnr. 2b 2016

Fagmelding nr mandag 19.august opplag: 715

Plantevern, jordflytting, gjødsel, drenering, vasskvalitet, miljø..

Vassføring i Suldalslågen vegen mot nytt

Transkript:

Tiltak i vassområdet Voss-Osterfjorden Sveinung Klyve, miljøvernrådgjevar i Vaksdal Sveinung Klyve, prosjektleiar prosjektleiar Voss-Osterfjorden vassområde

Vatn livet til alt

Formålet med direktivet (som omtalt i den norske forskrifta) Sikre at alle vassførekomstar skal minst oppretthalde eller oppnå God økologisk og god kjemisk tilstand

Miljøtilstand Klasseinndeling Svært god God Grensen for bærekraftig bruk Moderat Dårlig Svært dårlig

Voss- Osterfjorden vassområde

Høyring ut 2012 av viktig dokumentw wwwww.vann-nett.nve.no/hordaland

Høyring ut 2014 av viktig dokumentw wwwww.vann-nett.nve.no/hordaland

Osterfjordsystemet manglar kunnskap om total belasting

Terskelfjordar bestemmer utskiftinga

Vandringsruta til laksen gjennom fjorden

Lauvtjørnane sept-2012, flott fisk

Fiskeoppdrett i Osterfjorden, 1 anlegg i Vaksdal, Osterøy 14 lokalitetar

Rømt regbogeaure

Ur-laksen

Stamfiske i Loneelva 14.10.2012, ca 30 laks fanga

Stamfiske i Loneelva skuleklassar

Smolt på veg ut i fjorden

BKK sitt LIVE prosjekt 1 mill kr/ år, kunnskapsbaserte tiltak i 6 elvar

Terskel på Eikefet bygd 1987

Terskel på Eikefet fjerna 2014

Ny terskelkunnskap

Moderne kultivering

Ekso BKK bygd laksetrapp (2011) til 13 mill. kr

Mange hundre fisk attende til Ekso 2011-2012 sjøaure i risiko

Tilgroing Lavik i Eksingedalen- tiltak i gang 2011 Som å kutta håret det kjem att heile tida

Rømt oppdrettslaks

Teigdalselva rik på sjøaure, ingen minstevassføring

I gamle dagar enkel og lokal bruk av vatnet

Eksingedalen øvre - manglar minstevassføring frå år 1969

Elvemuslingen i fare

Frå elv til hotell

Loneelva laksedød nov-2011 grunna sjukdom

Loneelva i risiko treng undersøking og tiltak

Anadromfisk og elveperlemusling Laksen og sjøaure er utsett frå fleire farar Forsuring vassføring Lakselus Oppdrettslaks konkurrerer med villaksen om gyteplassane Elveperlemusling i Loneelva og Haukåselva Eutrofiering -tilslamming

Kloakk utslepp sjø og land

ytter i Vaksdal ikkje lov med innlagt vatn

Avfallsdeponi, lovlege og ulovlege

industri

Positivt i 2011, 500 laks

Voss byggjer kloakkrenseanlegg

Avfallsplass i Bjørkemoen

Landbruk kva drift?

Landbruk - Mange diffuse utslepp

Lagring av rundballar

For små gjødsellager

Døme på utforming av frivillig tiltak: Miljøavtale i Regionalt Miljøprogram I utvalde område: Tilskot ved avtale om definerte tiltak, til dømes: Ugjødsla randsoner med minimalt plantevern Redusert fosforgjødsling Andre tider for gjødselspreiing 59

Gjødsling - kor Ugjødsla randsoner Framleis gras som blir hausta. Ulike moglegheiter på kvart føretak ut frå fôrbehov, teigstørrelse mm. Aktuelt tiltak: Tilskot RMP frå 2014? Ugjødsla randsone Foto: Nono Dimby Gjødsel på «alle» teigane I dag: krav om å ha nok areal for å spreie all produsert gjødsel. Store avstandar gir utfordring med å spreie husdyrgjødsel på alt areal. Aktuelle tiltak: 1. Areal som i praksis ikkje blir brukt til husdyrgjødsel blir ikkje godkjent spreieareal. 2. Forskrift om gjødselvarer er under revidering. 60 Illustrasjonsfoto: Øyvind Vatshelle

Gjødsling når Betre rutinar for å tillate gjødselspreiing seint om hausten Sein = etter 1. sept (utan nedmolding) / 1. nov (med nedmolding). - Krav om skriftleg søknad til kommunen - Kommunen må vurdere vasskvalitet, forureiningsfare og eventuelle vilkår Tidlegare siste frist for siste gjødselspreiing om hausten - Mogleg tilskot til frivillig tiltak via RMP frå 2014? - Kommunen kan vurdere eige krav for utsette vassdrag Betre lagerkapasitet à meir av spreiinga i vekstsesongen - Forskrift om gjødselvarer er under revidering. - Dimensjonsberekningar: Nye normtal er venta i 2014. - Kontroll ved kommunen, også ved endringar i drifta. - Fagleg arbeid ang utviding av lagerkapasitet: - Biogass? Tilsyn: ta tak i uheldige hendingar Foto: Øyvind Vatshelle 61

Lid i Bergsdalen

Dale tettstad 1100 personar (by)

Vaksdal- Dale opprydding i gamal kloakk

Daleelva elveforbygging etter flaum

Arna diffuse utslepp

Myrkdalen fjellandsby rensing

Myrkdalen fjellandsby rensing

Bordalselvi badevasskvalitet

Svartavatnet -Arnavassdraget Eikangervassdraget ble undersøkt i 1995, og vassdraget var da sterkt påvirket av tilførsler fra landbruk og bebyggelse. Både næringsinnholdet og innholdet av tarmbakterier og organisk stoff var høyt, og spesielt i Fammestadtjørna, og Liavatnet var effekten av tilførslene stor, med oksygenfritt bunnvann, stor indre gjødsling og perioder med oppvekst av blågrønnalger. I de tre øverste innsjøene, Tveitavatnet, Vikavatnet og Heggernesvatnet, var vannkvaliteten noe bedre. Alle hadde imidlertid for store ytre tilførsler, og det er derfor viktig at tilførslene reduseres til hele vassdraget, - også til innsjøene med best vannkvalitet.

Svartavatnet ny dam Eikangervassdraget ble undersøkt i 1995, og vassdraget var da sterkt påvirket av tilførsler fra landbruk og bebyggelse. Både næringsinnholdet og innholdet av tarmbakterier og organisk stoff var høyt, og spesielt i Fammestadtjørna, og Liavatnet var effekten av tilførslene stor, med oksygenfritt bunnvann, stor indre gjødsling og perioder med oppvekst av blågrønnalger. I de tre øverste innsjøene, Tveitavatnet, Vikavatnet og Heggernesvatnet, var vannkvaliteten noe bedre. Alle hadde imidlertid for store ytre tilførsler, og det er derfor viktig at tilførslene reduseres til hele vassdraget, - også til innsjøene med best vannkvalitet.

Eikangervassdraget held ikkje miljømåla

Eikangervassdraget held ikkje miljømåla Eikangervassdraget ble undersøkt i 1995, og vassdraget var da sterkt påvirket av tilførsler fra landbruk og bebyggelse. Både næringsinnholdet og innholdet av tarmbakterier og organisk stoff var høyt, og spesielt i Fammestadtjørna, og Liavatnet var effekten av tilførslene stor, med oksygenfritt bunnvann, stor indre gjødsling og perioder med oppvekst av blågrønnalger. I de tre øverste innsjøene, Tveitavatnet, Vikavatnet og Heggernesvatnet, var vannkvaliteten noe bedre. Alle hadde imidlertid for store ytre tilførsler, og det er derfor viktig at tilførslene reduseres til hele vassdraget, - også til innsjøene med best vannkvalitet.

vannportalen.no/hordaland www.vann-nett.nve.no

Forureinar skal betala gildet Dersom det er behov for tiltak fram mot 2021 Staten Kommune Næringsliv Private

Takk for meg Foto: S.Klyve