Årsmelding 2009. Med årsmøtereferat. Norske Landbrukstenester. Informasjon har ingen verdi før den er distribuert

Årsmelding 2009 Med årsmøtereferat Informasjon har ingen verdi før den er distribuert Norske Landbrukstenester

INNHALD Leiaren har ordet... 3 Sakliste... 4 Utsendingar... 5 Forretningsorden... 7 Driftsåret... 8 Årsmelding... 14 Rekneskap... 15 Balanse... 16 Noter til rekneskap... 17 Revisjonsmelding... 19 Andre saker... 20 Kontingent... 22 Arbeidsplan... 23 Budsjett... 25 Noter til budsjett... 26 Innstilling valkomité... 27 Kandidater til verv... 28 Referat... 29

LEIAREN HAR ORDET Kjære gjester, utsendingar og alle dere andre, velkommen til årsmøtet for 2009. Et årsmøte skal være det mest vitale organ i en organisasjon! Et aktivt årsmøte er grunnleggende for organisasjonens arbeid i årene som kommer. Styret i NLT håper at dette årsmøtet kan klare å rette fokus noe fremover også. Du kan ikke endre på det som er omme men derimot rette på det som skal komme Endringer skjer raskt og bildet av organisasjonen vår er annerledes i dag enn for få år tilbake. Men dessverre, fortsatt brukes det for mye ressurser på lag som ikke følger opp bl.a. rapporteringer, og sjelden eller aldri deltar på våre samlinger og kurs. Det er viktig at alle lag drar lasset sammen, slik at vi kan få til rasjonelle fellsløsninger og når de mål vi har satt oss. NLT må få myndighet til å forplikte laga mer enn slik det er i dag. Eierne må være aktive og ta ansvar i lagene! Det er mye god faglig kompetanse i laga, men det er ikke nok med en dyktig daglig leder. Tillitsvalgte må stå frem, være aktive, ta ansvar. Hverdagen vår forandres fort, og vi må alle være mer endringsvillige for å kunne skape resultater tenke helhet for så å nå ønsket mål. Målretta kompetansebygging har vært og er i fokus for styret og administrasjonen i NLT. Oppslutning om kurs vi arrangerer er svært gledelig. Fulltegnet etter kort tid. Og det som har vært ekstra positivt dette siste året er økning i antall tillitsvalgte på kurs. Den trenden må fortsette. Avløserne har også behov for økt kompetanse. Vi trenger faglig dyktige avløsere som vi trygt kan overlate gårdsdrifta til. Og vi ønsker oss lojale, trofaste avløsere som er stolte av yrket sitt og er fornøyde med arbeidsgiverne sine! Vi skal være gode bedriftsledere! Det er bøndenes oppgave å engasjere heltidsavløser. Både bonde og avløser fortjener økt staus! På vegne av styret vil jeg TAKKE de ansatte i Rosendal og rundt i de enkelte lag for den innsatsen dere alle legger ned for bondens velferd! Også de tillitsvalgte som sitter med vanskelige saker og de som påvirker faglag og andre som legger rammevilkår for vårt arbeid. Sammen er vi sterke! Astrid Westberg - styreleder Side 3

SAKLISTE SAKLISTE TIL ÅRSMØTET: 1) Opning v/ styreleiar Astrid Westberg 2) Godkjenning av innkalling og sakliste 3) Val av skrivar og to til å skrive under møteboka 4) Namneopprop og eventuelle fullmakter 5) Årsmelding for 2009 6) Rekneskap for 2009, med revisjonsmelding 7) Vedtektsendring 8) Fastsetjing av kontingent for 2010 9) Arbeidsplan for 2010 10) Budsjett for 2010 11) Val etter vedtektene: a. Leiar for 1 år b. To styremedlemmer for 2 år c. Nestleiar for 1 år d. Tre nummererte varamedlemer til styret for 1 år e. Revisor f. Møteleiar og varamøteleiar til neste årsmøte g. Ein medlem til valnemnda for 3 år Ein varamedlem til valnemnda for 1 år h. Godtgjersle til tillitsvalde. Side 4

UTSENDINGAR OG GJESTER Akershus Tor Arne Karterud Tillitsvalt Lt. Akershus Solveig Bjørnholt Tillitsvalt Lt. Akershus Aust-Agder Åse Ingebjørg Homme Tillitsvalt Lt. Sør Elisabeth S. Johnsen Tilsett Lt. Sør Buskerud Magne Lindtvedt Tillitsvalt Lt. Buskerud Kari Bøhn Tilsett Lt. Buskerud Finnmark Pål Danielsen Tillitsvalt Sør-Varanger Avl. Gro Lisbeth Johansen Tilsett Sør-Varanger Avl. Hedmark Kristian Haug Tillitsvalt Lt. Hedemarken Jan Klemmetvold Tilsett Lt. Nord Østerdal Hordaland Solfrid Aasen Tilsett Sveio Avl. Jostein Ljones Tillitsvalt Lt. Hordaland Møre og Romsdal John Helde Tillitsvalt Landbruk Nordvest Lars Magnar Muribø Tilsett Storfjord Lt. Nord-Trøndelag Paul Olav Bjerken Tillitsvalt Namdal Lt. Finn Egil Adolfsen Tillitsvalt Steinkjer Avl. Nordland Kurt Ediassen Tillitsvalt Nord-Salten avl. Gunn B. Tostrup Tilsett Lt. Salten Oppland Karl Emil Grina Tillitsvalt Hadeland avl. Elin R. Haugen Tillitsvalt Vang Avl. Kjetil Stade Tilsett Vågå Avl. Rogaland Gro Johanne Lofthus Tillitsvalt Lt. Suldal og Sauda Marianne Dalaker Tillitsvalt Haugaland Avl. Jonas Lea Tilsett Time Avl. Jan Bjorland Tillitsvalt Nærbø Avl. Sogn og Fjordane Jens K. Nes Tillitsvalt Lt. Sogn Norvald Dalsbø Tillitsvalt Vest Lt. Sør-Trøndelag Ingrid Meslo Tillitsvalt Rennebu avl. Gunnar Sundseth Tilsett Meldal Avl. Telemark Ottar Tveit Tillitsvalt Lt. Telemark. Synnøve Skogen Haaberg Tilsett Telemark Avl. Side 5

UTSENDINGAR OG GJESTER Troms Unni Furumo Tilsett Landbruk Nord Halvard Oppervoll Tillitsvalt Kåfjord Avl. Vest-Agder Åse Marie Søisdal Sviland Tillitsvalt Lt. Sør Øyvind Tandstad Tilsett Lt. Sør Vestfold Harald Lie Tillitsvalt Vestfold Lt. Thrine E. Hedberg Rastad Tillitsvalt Vestfold Lt. Østfold Jens Martin Stenerød Tillitsvalt Lt. Østfold Sturla Graabræk Tillitsvalt Indre Østfold Avl. Møteleiar Kjetil Larsgard Buskerud Styret Astrid Westberg Finn Hoff Ellen Svarstad Jorulf Refsnes Jørn Haugli Lunde Ingrid Løset Leiar Nestleiar Medlem Medlem Medlem 1. vara Østfold Sør-Trøndelag Nordland, repr. tilsette Rogaland Hedmark Møre og Romsdal Valnemnda Hans Nummestad Åse Ingebjørg Homme Elisabet Holand Leiar Medlem Medlem Østfold Aust-Agder Nordland Observatørar Liv-Julie Wågan Turid Leirvoll Øverås Nordland Møre og Romsdal Gjester Per Skorge Morten Ingvaldsen Atle Janssen Generalsekretær Landbruksdirektør Nestleiar Norges Bondelag FM i Oslo og Akershus Norsk Bygdeservice Administrasjon Frode Alfarnes Romar Skeie Olsen Evald Storaas Dagleg leiar Side 6

FORRETNINGSORDEN For å avklare forretningsorden i årsmøtet, vil møteleiinga handsame følgjande i starten på møtet: 1. MØTELEIINGA FORESLÅR AT MØTET ER OPENT 2. DELTAKARANE SINE RETTER Full tale, forslags- og stemmerett har valte årsmøteutsendingar. Styremedlemmer har talerett, stemmerett og forslagsrett. Styremedlemmer har ikkje stemmerett under årsmelding og rekneskap. 3. FORSLAG Alle forslag må leverast skriftleg til møteleiar. Alle forslag skal vera underskreve med forslagsstiller sitt namn og delegatnummer. Det er ikkje høve til å setja fram forslag etter at strek for debatten er satt. 4. TALETID Taletida er i utgangspunktet ikkje avgrensa, men vil vurderast utover dagen dersom det blir vanskeleg å halde tidsplanen. Kvar delegat kan berre få ordet to gonger til ei sak. Det vert gjeve høve til to replikkar og ein svarreplikk, kvar på eit minutt, dersom ikkje anna vert bestemt. Dei første som teiknar seg får replikken. Ordet til innlegg vert kravd ved å halde delegatkortet i været. Ordet til replikk vert kravd ved å halde delegatkortet i været med to fingre føre kortet. Møteleiar skal opplyse når strek for debatten er satt. Dette skjer før eit innlegg, og årsmøtedelegatane får høve til å teikne seg for innlegg/replikk under siste innlegg. Møteleiar les deretter opp gjenståande innlegg og spør om alle er registrert før strek vert satt. Møteleiar kan til ei kvar tid foreslå avgrensa taletid. Taletida vert avgrensa dersom fleirtalet av delegatane ønskjer det. Ordet til forretningsorden må ikkje overskrida 1 minutt. 5. AVSTEMMING - ÅRSMELDING, REKNESKAP, ARBEIDSPLAN OG BUDSJETT Møteleiinga foreslår at desse sakene vert behandla kvar for seg ved handsopprekking. Dei som stemmer for godkjenning held seg i ro. Dei som ikkje stemmer for godkjenning viser det ved å rekkje opp delegatnummeret sitt. Innleiing og debatt vert tatt samla for Årsmelding og Rekneskap. 6. VAL Vedtektene krev skriftleg val av styreleiar og nestleiar, men ikkje av ordinære medlemmer i styret, møteleiar og varamøteleiar. Styret har bede møteleiar om at det vert helde skriftleg val av ordinære medlemmer til styret. Andre val kan skje på annan måte dersom årsmøtet samrøystes godtek det. Møteleiinga vil foreslå at dei andre vala vert tatt ved akklamasjon dersom det ikkje er motkandidatar. Dersom det er motkandidatar vert vala gjort skriftleg. 7. GODTGJERSLE TIL SELSKAPET SINE TILLITSVALTE Møteleiinga vil foreslå avstemming ved handsopprekking i denne saka. Dei som stemmer for valkomiteens forslag held seg i ro. Dei som stemmer mot valkomiteen sitt forslag syner dette ved å rekkje opp delegatnummeret sitt. Side 7

DRIFTSÅRET ÅRSMØTE 2008 Årsmøte 2008 vart halde på Quality Airport Gardermoen 1. og 2. april 2009. Frammøtte: 38 valde utsendingar, 5 frå styret, 3 frå valnemnda, 6 gjester, 4 frå administrasjonen og 4 observatørar. Før offisiell opning, helsa nestleiar i Akershus Bondelag, Odd Einar Hjortnæs, velkomen til Akershus. Han fortalde litt om jordbruket i Akershus, der mest 90% av arealet er korn, resten fordelt på mjølk og kjøtproduksjon. Årsmøtet vart opna av styreleiar Astrid Westberg. Ho presiserte at velferdsordningane er og blir vår viktigaste oppgåve. Vi har brukt mykje ressursar for å bli høyrde i samband med jordbruksforhandlingane. Vonleg vil dette gje resultat også framover. NLT har også ei viktig oppgåve med å skapa møteplassar for både dei tillitsvalde og tilsette i laga. Dette skjer gjennom haustsamlingar, kurs og andre møter. Dette vil vi halda fram med. I løpet av året vil det bli laga ein ny strategisk plan for 2010 2015. På vegne av styret takka ho samarbeidspartnarar, tillitsvalde og tilsette for gode relasjonar og godt arbeid i året som har gått. Og sist, men ikkje minst, takk til avløysarane som er den viktigaste leddet i arbeidet vårt. Ordet vart så overlete til møteleiar Kjetil Larsgard. Alle punkt på sakslista vart godkjende, med tilføyingar. Val: Leiar for 1 år. Astrid Westberg, Østfold attval To styremedlemmer for 2 år: Jorulf Refsnes, Rogaland attval Jørn Haugli Lunde, Hedmark ny Ellen Svarstad, Nordland ikkje på val Finn Hoff, Sør-Trøndelag ikkje på val Nestleiar for 1 år: Tre vara til styret for 1 år: Valnemnd: Finn Hoff, Sør-Trøndelag attval 1. Ingrid Løset, Møre og Romsdal attval 2. Ola Thune, Oppland attval 3. Turid L. Øverås, Møre og Romsdal attval Hans Nummestad, Østfold leiar Åse Ingebjørg Homme, Aust-Agder Elisabeth Holand, Nordland ny Årsmøtet vart avslutta 2.4.2009 kl. 1100 Under festmiddagen vart årets avløysar, Anne Karin Hofset, frå Landbrukstjenester i Sør-Trøndelag, heidra med gåver, blomar og diplom. Side 8

DRIFTSÅRET DRIFTA AV NLT STYRET - ADMINISTRASJON Styret har i 2009 hatt 6 styremøte og handsama 57 saker. Dei fleste møta har gått over to dagar. Styret er: Astrid Westberg leiar Finn Hoff nestleiar Ellen Svarstad Jørn Haugli Lunde Jorulf Refsnes Første varamedlem Ingrid Løset er kalla inn til alle styremøta. Desse arbeider på hovudkontoret i Rosendal: Frode Alfarnes, dagleg leiar Romar Skeie Olsen Evald Storaas, 50%, 100% stilling frå 1.9.2009 Trygve Fredheim, 50%, gått av med pensjon 31.8.2009 KONGENS FORTENSTMEDALJE I SØLV Trygve Fredheim gjekk av med pensjon i august, etter å ha vore med i NLT sidan starten frå 1991. Den innsats Trygve har gjort for organisasjonen er uvurderleg og vi syntes det var vel fortent då Trygve fekk Kongens Fortenestmedalje i sølv. Sjølve overrekkinga skjedde på haustsamlinga på Gardermoen, til stor overrasking for både hovudpersonen og deltakare. Vi ønskjer Trygve til lukke og takkar samtidig for innsatsen gjennom alle år. MEDLEMSUTVIKLING NLT hadde ved årsskiftet 115 medlemslag, ein nedgang på 4 lag frå i fjor. Dette skuldast fusjonar. Desse laga hadde i 2009 18.885 aktive enkeltmedlemmer som utgjer medlemsgrunnlaget i NLT. Det er ein nedgang på 623 medlemmer frå i fjor. Færre bruk utgjer det meste av nedgangen; likevel har lønsomsetnaden i laga auka med 70 millionar til kr. 1.156.878.629,00. Vi har endå ein jobb å gjera med å få fleire gardsbruk med rett til tilskot å bruka avløysarlaga. ØKONOMI Underskotet for 2009 vart kr. 1.132.772,89. Det var budsjettert med eit underskot på kr. 1.035.500,- Ei viktig årsak til at det var budsjettert med underskot er vedtak på årsmøte i fjor om å betale tilbake overskot og utbytte på forsikring. Dei viktigaste årsakene til avvik frå budsjetter er; Meir inntekt på forsikring på ca. 80.000,- Meir inntekt på kontingent på ca. 95.000,- Mindre inntekter eigendel på haustsamling på ca. 150.000,- Mindre finansinntekter på ca. 70.000,- Større utgifter styremøte på ca. 55.000,- Resten er mindre differansar på inntekter og utgifter, sjå notar i rekneskap Side 9

DRIFTSÅRET ARBEIDSOPPGÅVER STRATEGISK PLAN Styret starta arbeidet med ny strategisk plan for 2010 2015 våren 2009. Det vart i byrjinga av arbeidet henta inn ekstern ekspertise. Tanken bak det var å få hjelp til ei meir oversiktleg oppbygging av planen etter innspel frå styret, laga og administrasjon. Ikkje minst vart innspel til planen grundig gått gjennom på haustsamlingane. Den har også til slutt vore lagt ut på heimesida vår for kommentarar frå laga. Tidsplanen har heile tida vore at planen skal presenterast på årsmøtet for 2009. VELFERDSORDNINGANE Arbeidet med å få betre velferdsordningar for bonden er ei kontinuerleg oppgåve. Dialogen med faglaga er god og vi føler at vi når gjennom her med det vi meiner er det viktigaste. Det er ofte hos staten forslaga stoppar. Det er difor viktig at vi set fokus på få, men viktige saker og held oppe presset på desse. For 2009 vart det fokusert på desse oppgåvene: Ekstra dokumentert utbetaling av tilskot ferie/fritid Vi kom ikkje i mål med dette kravet i året som gjekk, men det er tydeleg at vi har møtt forståing for dette i faglaga. Det er klart at likviditeten til bonden vil styrkast ved ei ekstra utbetaling. Han vil då ha betre råd til å til å ta ferie og fri når han sjølv ynskjer det gjennom ei meir stabil sysselsetjing av leigd hjelp. Tilskot til pass av sjuke barn under 12 år Dette punktet fekk vi diverre ikkje gjennomslag for. Tilskota må følgja løns- og prisutviklinga Vi fekk ikkje auka satsane så mykje som vi kunne ynskja, men det vart auke både på maks tilskot til ferie/fritid, auke i dagsatsen for sjukdom og auke i tilskotet til landbruksvikar. Vi er glade for å registrera at faglaga nyttar store delar av NLT sine forslag i sitt krav. Vi vert og nytta som faginstans i prosessen. Det er viktig at heile organisasjonen arbeider saman mot felles mål og påverkar avtalepartane frå grasrota og til topps. ARBEIDSKRAFT Verknadene av finanskrisa og den påfølgjande tendens til resesjon prega også i nokon grad avløysarlaga og organisasjonen. I den grad ein kan snakka om positive biverknader, så har dette gitt noko utslag i betre tilgang på kvalifisert arbeidskraft. Frå fleire lag har vi fått beskjed om at tilsetjing av m.a. landbruksvikarar er blitt lettare. Det er framleis stor pågang av søkjarar frå deler av EØS. Vi ser no resultat av våre kontaktar med Tyskland og Baltikum. Fleire stader i landet er det no blitt tilsett folk frå desse landa, med gode resultat også for busetjinga i mange område. Det skjer stadig endringar og forenklingar i å tilsetja arbeidskraft frå EØS-landa. Det er difor viktig å vera oppdaterte på desse endringane. NLT informerer fortløpande via e-postar og på heimesida vår. Vi ser også at mange lag er blitt meir profesjonelle når det gjeld personalhandsaming generelt. Dette gjeld så vel norsk som utanlandsk arbeidskraft. Dei siste åra har det vore mykje fokus på sosial dumping i landbruket. NLT har heile tida meint, og har også fått dette stadfesta frå fleire hald, at dette i veldig liten grad er noko avløysarlaga har del i. Side 10

DRIFTSÅRET MEDLEMSLAGA NLT si viktigaste oppgåve er å hjelpa avløysarlaga/landbrukstenestene til å gjera ein så god jobb som råd er for sine medlemmer. Mange problem vert løyste via telefonen, men vi ser etterkvart som laga vert større og meir mangearta eit klart behov for profesjonalisering. Difor er det viktig at både laga sjølvstendig og gjennom NLT får oppdateringar på kurs og samlingar. Våre samarbeidspartar har vore gode medhjelparar både som førelesarar og ved akutte problem i kvardagen. Og våre samarbeidspartar inkluderer også kunnskapen som eksisterer i mange av medlemslaga. NLT arbeider heile tida med å utvikle tenester og støtte til medlemslaga. I år har vi m.a. arbeidd med: Deltaking i fusjonsprosessar Forsikringsordningane Brukarstøtte Rapportering LANDBRUKSVIKARORDNINGA Vi har no bak oss det første heile året der laga har hatt ansvaret for den nye Landbruksvikarordninga. Etter det vi kan sjå, begynner dette no å fungera veldig greitt. Laga har teke utfordringa på ein framifrå måte. Ikkje minst har vi fått mange gode tilbakemeldingar frå brukarane - bøndene. Det har også vore mange gode og positive presseoppslag om dette. Dette siste er også veldig god marknadsføring av både ordninga og laga. TILSKOT TIL FUSJONERING I 2009 vart det utbetalt tilskot til 4 fusjonar med totalt kr. 50.000,00 TILSKOT TIL OPPLÆRING Retningslinene for bruk av opplæringsfondet gjev høve til tilskot for opplæring i laga. Det vart i 2009 utbetalt kr. 20.000,- til brukarsamling for Duett-brukere. REPRESENTASJON/MØTER/KURS HAUSTSAMLINGANE I år var det første gongen med to haustsamlingar; Stjørdal og Gardermoen. På samlingane deltok: 266 representantar frå medlemslag (258 i fjor) 90 lag var representerte (94 i fjor) 25 medlemslag møtte ikkje (som i fjor) Vi fekk ein del fråfall grunna svineinfluensa. Også i år hadde vi kursdag i forkant av haustsamlingane. Kursa er så populære at vi ikkje får plass til alle og tilbakemeldingane tyder på at vi treffe bra med innhaldet. I år vart det arrangert kurs i lokal lønnspolitikk. Det er spesielt gledeleg at så mange tillitsvalde tar seg tid til å delta på kursa. Evalueringa av sjølve haustsamlingane viser at fleirtalet var godt nøgd med samlingane og det ser ut til at vi treffe bra på innhald. Nokre punkt frå evalueringa; 79,5% i nord og 80% i sør var nøgd med lokalitetar og opplegg 81,8% i nord og 72,7% i sør synes at dei ulike tema hadde stor aktualitet Side 11

DRIFTSÅRET Nytt i år var at Årets Avløysar vart kåra frå det einskilde fylke. Ikkje alle fylke hadde utnemnd sin Årets Avløysar, men der dette var gjort, vart det markert på haustsamlingane. Desse avløysarane var: Frå Nord-Trøndelag Kjell Vegard Furunes Ytre Namdal Landbrukstjenester Frå Nordland Werner Lindgaard Lofoten Avløserlag Frå Oppland Knut Andersen Gjøvik Avløserlag Frå Hordaland Per Gunnar Erga Landbrukstenester Hordaland Frå Vest-Agder Karl Tveiten Landbrukstjenester Sør Frå Aust-Agder Thomas Viki Landbrukstjenester Sør KURS Det er nytta kr. 313.736,- til kurssamlingar for kontortilsette og tillitsvalde, med totalt 172 deltakarar. Av dette er det nytta kr. 150.000,- frå opplæringsfondet. Leiarsamlinga på Gardermoen 3. og 4. juni samla 78 kontortilsette og tillitsvalde. Temaet for kurset var Ledelse og motivasjon eller korleis byggje ein Blå pil kultur som mange kalla kurset etterpå. Kurset var ved Per T. Aakvaag i HRM-group og vart godt motteke. Vi får berre gode tilbakemeldingar på kursinnhald og kurset var fullbooka innan kort tid. Kursa i forkant av haustsamlingane, ved Negotia og LA samla totalt 94. I tillegg er det halde eigne kurs i ThinkPage (heimesider) og Lotus Notes. MØTE/REPRESENTASJON Styreleiar og dagleg leiar hadde møte med Norges Bondelag, Landbruks- og matdepartementet og Statens Landbruksforvaltning for å gjera vårt syn klart i forkant av jordbruksforhandlingane. NLT har jamn kontakt med avtalepartane når det gjeld forvaltninga av velferdsordningane. Det er positivt å registrera at NLT blir sett på som ein viktig faginstans. I tillegg har vi deltatt på/i: årsmøte i avløysarlag/landbruktenester Norsk Landbruksrådgiving sitt årsmøte Landbrukets Arbeidsgiverforening sitt årsmøte Norsk Landbrukssamvirke sin temakonferanse seksjonskonferanse til Landbrukets Arbeidsgiverforening arbeidsmøte med Bygdefolkets Studieforbund arbeidsmøte med Landbrukets HMS-tjeneste arbeidsmøte med Norsk Landbruksrådgiving møte med Norsk Bygdeservice møte i UDI om utanlandsk arbeidskraft møter med Arbeidstilsynet møte om handtering av dyreverntragediar møte i samband med allmenngjering av tariffavtale kurs for landbruksvikarar møte og samlingar med programleverandørar møte med forsikringsmeklar, utviding av forsikringar Side 12

DRIFTSÅRET AKTIVITET I MEDLEMSLAGA Regionale kurs for Landbruksvikar Kurs for avløysarar Fylkesvise samlingar for daglege leiarar SLUTTORD Engasjerte og aktive eigarar er nødvendig for alle samvirkeføretak og avløysarlaga/ landbrukstenestene skil seg ikkje ut her. Det er ved eit aktivt eigarforhold bonden er med og sikrar ei utvikling etter eigne premissar. Avløysarlaga/landbrukstenestene si hovudoppgåve er å tilby kvalifisert arbeidskraft til medlemmene. Dette er viktig, ikkje minst under sjukdom, men og når bonden trenge fri. Laget kan ikkje vera nøgd før medlemmene er nøgde med den tenesta dei får. Norske Landbrukstenester (NLT) sitt ansvar er å syte for at medlemslaga til ei kvar tid er rusta til å gjera den jobben eigarane krev. I det daglege vil det sei å hjelpa laga med dei problem som oppstår. I tillegg skal NLT arbeida for å gjera rammevilkåra så gode som råd. Dette arbeidet vert gjort både ved utvikling i eigen organisasjon og ved samarbeid med andre aktørar i landbruket. NLT har i 2009 arbeidd med ein ny strategisk plan som skal gjelda for dei neste 5 åra. Ein viktige målsetting er at organisasjonen skal dekke landbruket sitt behov for arbeidskraft, med eit likt kjernetilbod over heile landet. Vi skal vera den naturlege organisasjonen og vende seg til når det gjeld velferdsordningane i landbruket. Då er det viktig at vi har profesjonalitet i alle ledd og at eigarane får dei tenestene dei etterspør. Styret har lagt ned mykje tid og innsats i strategiplanen, ikkje berre for at dette skal verta ein strategiplan til bruk sentralt, men og at medlemslaga ser at dei kan gjera seg nytte av den. Vi skal ikkje vera til for eigen del, men for å yte ei teneste som eigarane våre er nøgd med. Då er det viktig at vi er lydhøyre for dei signal som kjem og at vi engasjerer. Det er ved å ha ein velfungerande organisasjon frå grasrota og opp vi forvaltar den tillit vi er gitt. Med helsing Styret Styret 2009, frå venstre Ellen Svarstad, Ingrid Løset, Astrid Westberg, Jørn H. Lunde, Jorulf Refsnes og Finn Hoff Side 13

ÅRSMELDING NORSKE LANDBRUKSTENESTER er ein landsdekkjande medlemsorganisasjon, som skal arbeide for medlemslaga sine interesser for å betre bøndene sin arbeidssituasjon, velferd og økonomi. Organisasjonen har vekslande medlemstal og kapital. Organisasjonen vart starta i 1991 og hovudkontoret ligg i Kvinnherad Kommune i Hordaland. Styret kjenne ikkje til noko viktige forhold, for å bedømme selskapet si stilling og resultat, som ikkje kjem fram av resultatrekneskap og balanse med noter. Det har heller ikkje etter rekneskapsåret gjekk ut skjedd ting som etter styret si meining har betyding ved bedømming av rekneskapet. Forutsetjing for vidare drift er lagt til grunn i årsrekneskapen. Etter styret si meining vil denne forutsetjinga også vera tilstade i tida framover. Årets drift syner eit underskot på kr. 1.132.772,89, som er foreslått disponert slik: Overført frå opplæringsfond kr. 150.000,00 Avsetting skatt kr. 14.247,00 Overført frå fri eigenkapital kr. 997.019,89 Totalt kr. 1.132.772,89 I meldingsåret løna organisasjonen ut 4 tilsette. Løn og godtgjersle til dagleg leiar er utbetalt med kr. 587.710,-. Det er betalt ut styrehonorar med kr. 360.776,-. Dei tilsette utgjer i dag 3 menn. I styret set det 2 kvinner og 3 menn. Styret arbeider for å fremja likestilling og lik handsaming av dei tilsette og tillitsvalde etter lov om likestilling mellom kjønn. Det er oppretta kollektiv pensjonsordning for dei tilsette i administrasjonen. Styret meinar at arbeidsmiljøet i selskapet er tilfredsstillande. Det har ikkje vært skader eller ulykker i 2009, heller ikkje noko unormalt sjukefråvær. Selskapet forureinar ikkje det ytre miljø. Rosendal, den 9.02.2010 Astrid Westberg styreleiar Finn Hoff nestleiar Ellen Svarstad Jorulf Refsnes Jørn Haugli Lunde Frode Alfarnes Side 14

REKNESKAP INNTEKTER: Rekn. 2009 Rekn. 2008 Budsjett 2009 Sal varer/tenester 184.892,61 109.266,97 105.500,00 Forteneste forsikringar (Note 3) 922.528,31 2.942.266,22 840.000,00 Medlemskontingent 2.790.948,97 2.710.789,91 2.695.000,00 Abonnementsinntekter 184.712,00 196.580,00 180.000,00 Andre inntekter 4.658,37 8.128,60 2.500,00 SUM INNTEKTER 4.087.740,26 5.967.031,70 3.823.000,00 UTGIFTER: Kjøp varer/tenester (Note 4) 344.778,90 314.318,38 313.000,00 Lønskostnader styret/adm (Note 5) 2.333.927,16 2.441.911,42 2.360.000,00 Kontorhald (Note 6) 286.730,59 206.712,06 203.500,00 Reiseoppgjer 297.926,99 269.851,64 280.000,00 Kurs/Møter (Note 7) 549.923,15 351.625,72 490.000,00 Data-/kontorutstyr 64.703,97 32.929,96 17.000,00 Andre kostnader (Note 8) 88.240,89 178.227,26 95.000,00 Årsmøte (Note 9) 510.582,75 480.797,20 490.000,00 Støtte/hjelp 50.000,00 87.500,00 150.000,00 Profilering 29.860,00 15.057,00 35.000,00 Haustsamlingar (Note 10) 818.770,75 980.877,47 650.000,00 SUM UTGIFTER 5.375.445,15 5.359.808,11 5.083.500,00 DRIFTSRESULTAT - 1.287.704,89 607.223,59-1.260.500,00 Finansinntekter 154.932,00 349.722,00 225.000,00 ÅRSRESULTAT -1.132.772,89 956.945,59-1.035.500,00 OVERFØRT FRÅ OPPLÆRINGSFOND 150.000,00 171.243,50 150.000,00 OVERFØRING SKATT - 14.247,00 RESULTAT ETTER OVERFØRING - 997.019,89 1.128.189,09-885.500,00 Forslag til disponering: Overført frå fri eigenkapital 997.019,89 Side 15

BALANSE Eiga: 2009 2008 Kundefordringar 100.118,46 114.412,74 Heime-PC, administrasjon 8.524,03 0,00 Avsetning tap på fordringar - 62.854,99-69.924,98 Forskottsbetalt kostnad 0,00 46.906,25 Bankinnskot - driftskonto 3.885.686,97 4.978.540,50 Bankinnskot - skattekonto (Note 11) 154.397,00 154.268,00 Sum eiendeler 4.085.871,47 5.224.202,51 Eigenkapital: Fri eigenkapital 1.945.538,14 2.942.558,03 Avsett til forsikringsfond 1.000.000,00 1.000.000,00 Avsett til opplæringsfond 336.387,91 506.387,91 Avsett til årsm.kostn. 300.000,00 300.000,00 Sum eigenkapital 3.581.926,05 4.748.945,94 Gjeld: Leverandørgjeld 89.058,28 63.039,15 Betalbar skatt 14.247,00 0,00 Skuldig skattetrekk 150.642,00 151.689,00 Andre lønnstrekk - 1.269,00 0,00 Oppgjerskonto - meirverdiavg. - 11.921,00-6.179,00 Skuldig arb.gj.avgift 61.825,00 74.917,00 Skuldig arb.gj.avgift av feriepengar 17.985,97 18.381,40 Skuldige feriepengar 169.678,66 173.409,01 Anna kortsiktig gjeld 1.198,50 0,00 Kortsiktig gjeld fusjonering 12.500,00 0,00 Sum gjeld 503.945,41 475.256,56 Sum gjeld og eigenkapital 4.085.871,46 5.224.202,50 5486 Rosendal, 9. februar 2010 Astrid Westberg styreleiar Finn Hoff nestleiar Ellen Svarstad Jorulf Refsnes KPMG AS Revisjon Jørn Haugli Lunde Frode Alfarnes Dagleg leiar Side 16

NOTER TIL REKNESKAP NOTE 1: REKNESKAPSPRINSIPP Årsrekneskapen er satt opp i samsvar med rekneskapsloven og god rekneskapsskikk for små føretak. Inntektsføring ved sal av varer/tenester skjer ved leveringstidspunktet. NOTE 2: PENSJONSFORSIKRING NLT har plikt til å ha pensjonsordning. NLT har kollektiv pensjonsforsikring gjennom Vital som stetter minstekrava i lov om OTP. NOTE 3: FORTENESTE FORSIKRINGAR Kommentar: Forteneste på forsikring i år gjenspeglar vedtak på årsmøtet i fjor om at medlemslaga skal få fjorårets overskot forholdsmessig tilbake. Difor er forteneste på forsikringar i endeleg budsjett redusert med kr. 1.010.000,- i forhold til ordinært budsjett. Forsikringspakken har i år bestått av Yrkesskade (Grunnlag: kr. 1.156.878.629,-), Ansvar (Grunnlag: kr. 1.136.128.173,-), Ulykke/Fritid (550 stk.), Reiseforsikring (179 stk.), Underslag (56 stk.) og Formuetap (77 stk.). NOTE 4: KJØP VARER/TENESTER 2009 2008 Budsjett Anna varekjøp 36.817,64 639,20 2.500,00 Kjøp datalisensar 53.223,00 60.024,00 54.000,00 Kjøp tenester 254.738,26 253.655,18 256.500,00 344.778,90 314.318,38 313.000,00 Kommentar: Datalisensar er vedlikehald av lisensar for Norman, Lotus Notes, Citrix, Sticos og løysing for support over internett. Kjøp tenester er leasing av servar, kjøp av breiband, kjøp av Compendia Personal, vedlikehald heimeside, vedlikehald domene og kjøp av arbeid frå lag. NOTE 5: LØNSKOSTNADER STYRET/ADM 2009 2008 Budsjett Administrasjon 1.321.854,00 1.356.772,65 1.400.000,00 Tillitsvalde 360.776,00 297.700,00 300.000,00 Heime-PC 17.851,17 0,00 0,00 Bilkostnader 74.842,50 44.039,55 45.000,00 Feriepengar 169.856,27 173.409,00 165.000,00 Arbeidsgjevaravgift 214.473,47 228.138,49 200.000,00 Forsikring pensjon 149.536,16 295.473,79 200.000,00 Forsikring 23.966,59 26.277,94 30.000,00 Refusjon av sjukepengar - 19.929,00 0,00 0,00 Andre lønskostnader 20.700,00 20.100,00 20.000,00 2.333.927,16 2.441.911,42 2.360.000,00 Kommentar: Det er tilsett 3 årsverk i administrasjonen. Løn og godtgjersle til dagleg leiar er utbetalt med kr. 587.710,-. Det er betalt ut styrehonorar med kr. 360.776,-. Kostnadsførd revisjonshonorar for rekneskapsåret 2009 utgjer kr 35.000,- eksl mva. Side 17

NOTER TIL REKNESKAP NOTE 6: KONTORHALD 2009 2008 Budsjett Kontorleige 81.075,60 78.499,57 80.000,00 Elektrisk kraft 19.645,14 15.577,68 15.000,00 Revisjon 56.250,00 29.081,25 30.000,00 Økonomisk/juridisk bistand 33.862,50 0,00 0,00 Kontorrekvisita 7.925,34 10.584,91 12.500,00 Kopiering/trykking 27.720,19 18.119,34 20.000,00 Aviser, tidsskrifter mv. 8.178,76 5.247,00 6.000,00 Porto/gebyr 35.709,54 24.748,07 22.500,00 Programvare 312,75 9.784,26 2.500,00 Telefon 16.050,77 15.069,98 15.000,00 286.730,59 206.712,06 203.500,00 NOTE 7: KURS/MØTER I samband med arbeidet med strategisk plan er det i 2009 helde ekstra styremøte. I tillegg er det leigd inn ekstern kompetanse for ca. 22.000,- NOTE 8: ANDRE KOSTNADER 2009 2008 Budsjett Gåver 8.792,26 8.565,09 7.500,00 Annonsar 3.088,13 0,00 2.500,00 Kontingent 56.334,72 58.940,32 60.000,00 Andre driftskostnader 21.017,90 40.785,86 25.000,00 Øreavrunding 7,88 11,01 0,00 Tap på fordringar 0,00 69.924,98 0,00 88.240,89 178.227,26 95.000,00 Kommentar: Det er betalt kontingent til Landbrukets Arbeidsgiverforening, Europeiske Maskinring og Bygdefolkets Studieforbund. NOTE 9: ÅRSMØTE 2009 2008 Budsjett Årsmøtekostnader 207.845,00 173.296,00 170.000,00 Møtegodtgjersle 162.350,00 133.600,00 140.000,00 Bilgodtgjersle 26.981,65 23.574,60 25.000,00 Reiseoppgjer 96.197,00 136.165,00 140.000,00 Arbeidsgjevaravgift 17.209,10 14.161,60 15.000,00 510.582,75 480.797,20 490.000,00 NOTE 10: HAUSTSAMLINGAR 2009 2008 Budsjett Kostnader samlingar 970.994,00 1.123.427,00 1.000.000,00 Reisekostnader 446.636,75 430.386,47 400.000,00 Eigendel - 598.860,00-572.396,00-750.000,00 818.770,75 981.417,47 650.000,00 NOTE 11: BUNDNE MIDLAR I posten inngår bundne bankinnskott med kr. 150.642,- i skuldig skattetrekk for 6. termin Side 18

REVISJONSMELDING Side 19

ANDRE SAKER VEDTEKTSENDRINGAR Med bakgrunn i innspel frå årsmøtet i fjor og tilbakemeldingar frå revisor legg styret fram forslag til endringar i vedtektene til årsmøtet. I følgjande tekst er ny tekst i vedtektene markert med utheva kursiv og tekst som går ut er markert med gjennomstreking; 2. FØREMÅL NLT si hovudoppgåve er å arbeida for at medlemslaga skal kunne tilby bøndene tenester av høg kvalitet. Først og fremst for å dekkje behovet for kvalifisert arbeidskraft. I tillegg skal organisasjonen vera eit kreativt forum for utvikling av velferdsordningar, samarbeidstiltak, bygdetenester og andre tenester som styrkjer landbruksnæringa og er utviklande for lokalmiljøet. NLT skal vera eit koordinerande ledd for styrking av samarbeid, kunnskap og felles målsetjing. NLT skal vera opne for samarbeid med og yte tenester til andre organisasjonar i landbruket for å utnytte næringa sine samla ressursar på beste måte. 5. ÅRSMØTET Årsmøtet er NLT sitt høgaste organ og skal haldast kvart år innan utgangen av april. 1. Samansetjing: Kvart fylkje har representantar ut frå talet på lokallagsmedlemmer: 1 til 1999 medl - 2 representant 2000 til 2999 medl - 3 representantar 3000 til 3999 medl - 4 representantar over 4000 medl - 5 representantar Det er betalt kontingent pr. 31.12 siste år som er medlemsgrunnlaget. Alle fylker kan vera representert med minimum 2 representantar til årsmøtet. NLT sitt styre er ansvarleg for at det vert gjennomført fylkesvis val av utsendingar til årsmøtet. Lagsmedlemmer (bønder) og tilsette i administrasjonen i medlemslaga er valgbare som utsendingar til årsmøtet. Kvart fylkje kan velja inntil 1 -ein- tilsett i administrasjonen i medlemslag som utsending til årsmøtet. Representantane til årsmøtet kan møta med fullmakt, men kvar representant som møter kan berre ha 1 -ei- fullmakt. 2. Styret i NLT er utsendingar til årsmøtet med røysterett. Styremedlemmer har ikkje røysterett under godkjenning av årsmelding og rekneskap. Valkomiteen deltek på årsmøtet med talerett. er utsendingar utan røysterett. 3. Styret skal med 3 -tre- vekers varsel innkalla til årsmøte. Med skriftleg innkalling følgjer sakliste og saksdokument. Saker som dei einskilde lag vil ha handsama på årsmøtet må vera styret i hende innan 1. januar. Side 20

ANDRE SAKER Årsmøtet skal handsama: 1. Godkjenning av innkalling og saklister. 2. Val av referent, og to til å underskrive protokollen. 3. Årsmelding og revidert rekneskap. 4. Fastsetjing av kontingent. 5. Arbeidsplan. 6. Budsjett. 7. Andre saker som er nemnt i innkallinga. 8. Val: a. Leiar for 1 år. Valet skal vera skriftleg. b. Styremedlemmer for 2 år. For å oppnå kontinuitet i styret, skal 2 -to- medlemmer kvart år stå på val, fyrste år etter loddtrekning mellom styremedlemmene. Dersom styremedlem som har funksjonstid igjen i styret vert valt til leiar, må nytt medlem til styret veljast for resten av perioden. c. Val av nestleiar for 1 år. Valet skal vera skriftleg. d. 3 -tre- nummererte varamedlemmer for 1 år. e. Val av revisor. f. Val av møteleiar og varamøteleiar til neste årsmøte. g. Valkomité på 3 -tre- medlemmer og 1 -eit- varamedlem. Det vert oppmoda til brei geografisk dekning blant valkomiteen sine medlemmer. Valperioden er 3 år. For varamedlem 1 år. Første og andre år går 1 -eit- av medlemmene ut etter loddtrekning. Den som har lengst valperiode fungerer som leiar i valkomiteen. Medlemmer som går ut, kan ikkje attveljast. h. Godtgjersle til tillitsvalde etter innstilling frå valkomiteen. Side 21

KONTINGENT Årsmøte for 2008 fastsette kontingenten for 2009 til kr. 50,- pr. aktiv brukar/kunde, og 0,16% av brutto utlønning i laget (grunnlag til yrkesskadeforsikring). Einskilde lag har gjeve uttrykk for at dei ikkje får frådragsrett for heile kontingenten til NLT. Andre meinar at kontingentsystemet ikkje er noko spore for laga til å slå seg i lag slik det er bygd opp i dag. Styret har diskutert fleire modellar for kontingentsystem og har kome frem til ein modell der kontingentsats pr. aktiv brukar/kunde vert byta ut med ein fast grunnkontingent pr. lag. Snitt på aktive brukar/kundar i 2009 var 180 noko som tilseie ein grunnkontingent på kr. 8.000,- pr. lag. Forventa lønnsomsetning er sett til 1.155 milliard kroner. INNSTILLING TIL ÅRSMØTE: Det vert sett ein grunnkontingent pr. lag på kr. 6.000,-. Alle lag vil kunne redusere denne til kr. 4.000,- dersom dei rapporterar til NLT innanfor rette tidsfristar. Kontingent av den delen som går på omsetning vert uendra på 0,16%. KONTINGENT 2010: 113 lag à kr. 4.000,-: 452.000,- Kr. 1.155.000.000,- x 0,16%: 1.848.000,- Sum: 2.300.000,- Side 22

ARBEIDSPLAN STRATEGISK PLAN Arbeidet med ny strategisk plan for 2010 2015 vart starta våren 2009. Den endelege planen vert lagt fram på årsmøtet. Både hovudmål og delmål må følgjast opp og vurderast kontinuerleg. Ikkje minst arbeidsplanen må syna dette. VELFERDSORDNINGANE NLT er ingen part i jordbruksforhandlingane, men arbeider kontinuerleg med innspel til forhandlingspartane. NLT skal byggja relasjonar og samarbeid med andre organisasjonar i landbruket gjennom heile året. Det er NLT si plikt å bringa vidare bonden og avløysarlaga/ landbrukstenestene sine erfaringar. Difor er det veldig viktig at medlemmene kjem med innspel til oss, både det som fungerer og det som er mindre bra. NLT blir lytta til, men erfaring syner at det beste er å konsentrera seg om få og viktige saker framfor forhandlingane. For 2010 vert det fokusert på desse sakene: Landbruksvikarordninga Ordninga er positivt motteke av næringa. Truleg vil me nå målet om 240 årsverk gjennom ordninga via avløysarlaga/landbrukstenestene. Det er no viktig at intensjonen vert følgt opp med nok midlar. Ekstra utbetaling/forskottering av refusjon ferie/fritid Ei ekstra utbetaling i januar på grunnlag av dokumenterte utgifter dei 8 første månadane året før vil vera til god hjelp med å betre likviditeten og bidra til stabil tilgang på kvalifisert arbeidskraft. Tilpassing til Folketrygda Tilskot til avløysing under sjukdom må i større grad tilpassast reglane i Folketrygda. Ikkje minst gjeld dette regelverk ved svangerskap. Indeksregulerte satsar på ferie/fritidsrefusjon og sjukdomsrefusjon Det har vore ei positiv utvikling av tilskot til ferie/fritid og sjukdomsavløysing, men etterslepet er framleis stort. Det er naudsynt med ei kraftig auke i tilskotet. ORGANISASJON NLT vil halda fram arbeidet for at alle bønder skal ha dei same gode tenestene over heile landet. Det er viktig å stimulera laga til profesjonalisering og effektivisering. Spennet i medlemslaga er stort og dette er ei utfordring. NLT skal arbeida for at alle lag skal ha utbyte av å vera medlem. Ein del lag har fusjonert med andre organisasjonar, noko som gjer oss nye utfordringar. NLT skal ved samarbeid og dialog legge til rette for fellesløysingar til det beste for alle partar. Vi vil og arbeide med: Vidare utvikling av felles dataløysingar Bygge opp felles databasar, kunnskapsbasar med meir Oppdatering av gjeldande reglar, lovverk, forskrifter, vedtekter, internkontroll og ny samvirkelov. Støtte til samarbeid og fusjonar i lokallag, også mot andre samarbeidande organisasjonar Uniformering, felles profil, logo med meir. Halda kurs og samlingar for tillitsvalde og tilsette: o Leiarsamling på Gardermoen 2. og 3. juni, Scandic Oslo Airport o Haustsamling og kurs sør 19. - 21. oktober, Scandic Oslo Airport o Haustsamling og kurs nord 9. - 11. november, Rica Hell Tema for kurs og hovudtema på haustsamlingane vert vurdert fortløpande for at desse skal vera så aktuelle som råd. Vi vil også vurdere omlegging av strukturen på sjølve haustsamlingane. Side 23

ARBEIDSPLAN Det er viktig at NLT har best mogleg kjennskap til drifta av dei lokale laga. Difor er innrapporteringa frå laga ei viktig kjelde til denne kunnskapen. Likevel ber vi om at dersom de har vanskar, snakk med oss snarast råd slik at vi kan vera ein aktiv støttespelar og hjelpa til med å koma ut av vanskane før det er for seint. Vi kjem i år til å innføre ei bonusordning for dei laga som innrapporterar til rett tid. MEDLEMER Sjølv om vi brukar dei nettbaserte tenestene aktivt for å koma ut med informasjon til medlemmene våre, er det likevel mykje å henta for at rett informasjon skal nå ut til alle; også til bøndene. NLT har difor starta arbeidet med å laga ein overordna marknads- og kommunikasjonsplan for heile organisasjonen. ARBEIDSKRAFT Dei siste åra har det vore mykje fokus på sosial dumping i landbruket. NLT har heile tida meint, og har også fått dette stadfesta frå fleire hald, at dette i veldig liten grad er noko avløysarlaga har del i. Det er likevel viktig at vi arbeider med å bygge vidare på den kompetansen som ligg i organisasjonen. God personalhandsaming i alle ledd i tråd med lover og avtaler er med på å rekruttera og halda på god og stabil arbeidskraft. Den nye landbruksvikarverksemda er endå i startgropa og vi kjem til å ha fokus på utvikling og oppfølging av denne. NLT skal arbeida for ei landsdekkjande beredskapsordning basert på landbruksvikarordninga med garantert avløysing ved akutt sjukdom. Det skal leggjast til rette for regionalt samarbeid når det gjeld kurs og opplæring av landbruksvikarar og avløysarar. ØKONOMI Sjølv om landbruksvikarverksemda i ei viss grad har hjelpt med å betre likviditeten, er det eit mål for NLT å legga til rette for at laga skal kunna utvida og utvikla tenestetilbodet. Gode tenester, samarbeid og felles løysingar er noko vi alle må arbeide for. Vi skal styrke NLT og laga sin økonomi ved å utvikle og tilby nye produkt og tenester. Side 24

BUDSJETT INNTEKTER: Budsj. 09 Faktisk 09 Budsj. 10 Sal varer/tenester (Note 1) 105.500 184.892 205.500 Forteneste forsikringar 840.000 922.528 2.300.000 Medlemskontingent 2.695.000 2.790.949 2.300.000 Abonnementsinntekter 180.000 184.712 180.000 Andre inntekter 2.500 4.658 2.500 SUM INNTEKTER 3.823.000 4.087.740 4.988.000 UTGIFTER: Kjøp varer/tenester (Note 1) 313.000 344.779 247.500 Lønskostnader styret/adm (Note 2) 2.360.000 2.333.927 2.395.500 Kontorhald (Note 3) 203.500 286.730 216.500 Reiseoppgjer 280.000 297.927 290.000 Kurs/Møter 490.000 549.923 490.000 Data-/kontorutstyr 17.000 64.704 12.500 Andre kostnader (Note 4) 95.000 88.241 95.000 Årsmøte (Note 5) 490.000 510.583 490.000 Støtte/hjelp (Note 6) 150.000 50.000 50.000 Profilering/marknadsføring (Note 7) 35.000 29.860 110.000 Haustsamlingar 650.000 818.771 650.000 SUM UTGIFTER 5.083.500 5.375.445 5.047.000 DRIFTSRESULTAT - 1.260.500-1.287.705-59.000 Finansinntekter 225.000 154.932 150.000 ÅRSRESULTAT - 1.035.500-1.132.773 91.000 OVERFØRT FRÅ OPPLÆRINGSFOND 150.000 150.000 150.000 Side 25

NOTER TIL BUDSJETT NOTE 1: VARER/TENESTER Kommentar: Inntekter er sal av plass på terminalserver, datalisensar, heimesider, abonnementsinntekter Notes, Compendia Personal og sal av produkt og tenester. Utgifter er vedlikehald av terminalserver, datalisensar, server, internett, Compendia Personal og kjøp av arbeid frå andre. NOTE 2: LØNSKOSTNADER STYRET/ADM Budsj. 09 Faktisk 09 Budsj. 10 Administrasjon 1.400.000 1.319.776 1.370.000 Tillitsvalde 300.000 360.776 300.000 Bilgodtgjersle 45.000 74.843 84.000 Feriepengar 165.000 169.856 176.500 Arbeidsgjevaravgift 200.000 214.473 200.000 Kollektiv pensjonsforsikring 200.000 149.536 220.000 Forsikring 30.000 23.967 25.000 Andre lønskostnader 20.000 20.700 20.000 2.360.000 2.333.927 2.395.500 NOTE 3: KONTORHALD Dei største postane er; Budsj. 09 Faktisk 09 Budsj. 10 Husleige 80.000 81.076 85.000 Porto 15.000 28.987 15.000 Kopiering, trykking 20.000 27.720 20.000 Telefon 15.000 16.051 15.000 Revisjon 30.000 56.250 40.000 Elektrisk kraft 15.000 19.645 15.000 Kontorrekvisita 12.500 7.925 8.000 Aviser/tidsskrift 6.000 8.179 6.000 NOTE 4: ANDRE KOSTNADER Dei største postane er; Budsj. 09 Faktisk 09 Budsj. 10 Kontingent 60.000 56.335 60.000 Andre driftskostnader 25.000 21.018 25.000 NOTE 5: ÅRSMØTE Budsj. 09 Faktisk 09 Budsj. 10 Møtekostnader 170.000 207.845 200.000 Møtegodtgjersle 140.000 162.350 150.000 Bilgodtgjersle 25.000 26.982 25.000 Reiseoppgjer 140.000 96.197 100.000 Arbeidsgjevaravgift 15.000 17.209 15.000 490.000 510.583 490.000 NOTE 6: STØTTE/HJELP Budsj. 09 Faktisk 09 Budsj. 10 Støtte fusjonering 125.000 50.000 50.000 Midlar opplæring/hjelp 25.000 0 0 150.000 50.000 50.000 NOTE 7: PROFILERING/MARKNADSFØRING Kommentar: Det er satt av kr. 80.000,- for å starte arbeidet med ein marknads og kommunikasjonsplan. Side 26

INNSTILLING VALKOMITÉ Vald første gong A: Leiar for 1 år: Finn Hoff, Sør-Trøndelag - ny 2006 B: 2 styremedlemer for 2 år: Liv-Julie Wågan, Nordland - ny Turid L Øverås, Møre og Romsdal ny, tils.repr. Jorulf Refsnes, Rogaland - ikkje på val 2006 Jørn Haugli Lunde, Hedmark - ikkje på val 2009 C: Nestleiar for 1 år: Liv-Julie Wågan, Nordland - ny D: 3 nummererte varamedlemer til styret for 1 år: 1. Elin Haugen, Oppland - ny 2. Ola Thune, Oppland - attval 2007 3. Jørn Eriksen, Nord-Trøndelag - ny E: Val av revisor: KPMG as, Bergen - attval F: Møteleiar: Ole Martin Pettersen, Nordland - ny Varamøteleiar: Kristian Haug, Hedmark - ny G: Nytt medlem til valkomiteen: Steinar Klev, Nord-Trøndelag Åse Ingebjørg Homme, Aust-Agder - ikkje på val 2008 Elisabeth Holand, Nordland - ikkje på val 2009 Varamedlem for 1 år: Jan Klemmetvold, Hedmark - ny H: Godtgjersle til tillitsvalde: Leiar: Kr. 60.000,- + møtegodtgjersle Tlf.: kr. 5.000,- pr. år, eller etter rekning Nestleiar: Kr. 30.000,- + møtegodtgjersle Tlf.: kr. 2.500,- pr. år, eller etter rekning Styremedlem + 1. vara: Kr. 20.000,- + møtegodtgjersle Tlf.: kr. 1.500,- pr. år, eller etter rekning Møtegodtgjersle: Full dag: kr. 1.800,- Halv dag: kr. 900,- Satsane inkluderer reisetid. Utgifter ut over dette må dokumenterast. Godtgjersle til valte årsmøteutsendingar: Møtegodtgjersle til same sats som tillitsvalde. Astrid Westberg, Ellen Svarstad og Ingrid Løset har i brev sagt frå seg attval. Valkomiteen har vore: Hans Nummestad, Østfold - leiar, Åse Ingebjørg Homme, Aust-Agder og Elisabeth Holand, Nordland Side 27

KANDIDATER TIL VERV FINN MARTIN HOFF Frå Fannrem i Sør-Trøndelag 61 år Bonde frå 1985 Samdrift på mjølk, kjøt og gris frå 2003 Medlem i styret i NLT frå 2006, nestleiar frå 2008 Styreleiar i Orkdal Avløserlag 1998-2001 Styreleiar for Landbrukstjenester i Sør-Trøndelag 2002-2009, leia fusjonsprosessen her. Medlem Forhandlingsutvalet i LA sidan 2005 Politisk erfaring Medlem av viltnemd i 28 år, og dyrevernsnemd i 5 år. LIV-JULIE WÅGAN Frå Sømna i Nordland 53 år Bonde frå 1984 Familiebruk med mjølk- og kjøtproduksjon Leiarutviklingsprogram 2000 Styrearbeidestudium, og strategiarbeid i samvirkeføretak 2007 Lang politisk erfaring, sist som fylkesråd for næring 2006 Fleire verv i Norges Bondelag, siste som sentralstyremedlem. Nestleiar i Gilde Norsk Kjøtt 2002-2006 TURID ØVERÅS Fra Eresfjord i Møre og Romsdal 53 år Avdelingsleiar i Landbruk NordVest Dagleg leiar i LT Nordmøre og Romsdal 2002-2008 Dagleg leiar i Nesset Avløserlag 1983-2002 Årsmøteutsending i NLT ei rekkje gonger Godt skolert innan med anna rekneskap, løn, forvaltningsrett. Utdanna både innan coaching og prosjektleiing ELIN RØMYHR HAUGEN Frå Vang i Oppland 35 år Bonde frå 2000 Agrotekniker Mjølkeproduksjon på både ku og geit Styremedlem i Vang Avløserlag frå 2004, styreleiar frå 2007 Avløysar 1994-2000 på fleire stadar Styremedlem i Vang Energiverk 2007 Side 28

REFERAT Frammøtte: 34 utsendingar (av 39) 5 frå styret 3 gjester 2 observatørar 3 frå administrasjonen Sak 1 Sak 2 Opning ved styreleiar Astrid Westberg Styreleiar ønskte alle velkomne og heldt opningstale. Ho overlet så ordet til møteleiar Kjetil Larsgard. Godkjenning av innkalling og saksliste Vedtak: Innkalling og saksliste vart samrøystes godkjent. Sak 3 Val av skrivar og to til å skriva under møteboka Vedtak: Skrivarar: Evald Storaas og Romar Skeie Olsen Underskrifter: Ingrid Meslo og Jonas Lea Teljekorps: Liv Lian Kosberg og May Britt Eriksson Sak 4 Namneopprop og eventuelle fullmakter Det er 34 røysteføre utsendingar og 5 røysteføre frå styret. Det låg føre 5 fullmakter frå utsendingar som ikkje kunne møta. Vedtak: Ingen merknader, fullmakter godkjent. Sak 5 Årsmelding for 2009 Astrid Westberg gjekk gjennom årsmeldinga. Etter forslag frå møteleiar vart det vedteke at debatt om sak 5 og 6 blir teken samla. Sak 6 Rekneskap for 2009, med revisjonsmelding Ellen Svarstad las opp revisjonsmeldinga Dagleg leiar, Frode Alfarnes gjekk gjennom rekneskapen. Han presiserte at underskotet for 2009 hadde samanheng med årsmøtevedtaket i fjor for 2008 om tilbakebetaling til medlemslaga. Difor hadde styret teke med oversikt for 2007 som var eit normalår. Magne Lindtvedt: Til årsmeldinga: Kva er grunnen til at det er 25 lag som ikkje møtte på haustsamlingane? Blir det gjort noko for å få desse med? Astrid Westberg: Problema er fleire. Dette er små lag som ofte er vanskeleg å få kontakt med. Dei er gjengangarar i dei fleste samanhengar. Kanskje vil det hjelpa at vi legg om kontingenten for å få meir engasjement også frå styra. Norvald Dalsbø: Eg vil gje honnør til styret for godt arbeid. Men eg vil gjerne ha ei forklaring på kvifor revisjonskostnadene er det doble av det som er budsjettert. Side 29

REFERAT Frode Alfarnes: Noko av desse kostnadene er forskot for 2010. Men er enig at det etterkvart er blitt dyrt. Styret har difor vedteke å leggja revisjon ut på anbod. Vedtak sak 5: Årsmeldinga samrøystes godkjent. Vedtak sak 6: Rekneskapen samrøystes godkjent. Sak 7 Vedtektsendringar Jørn Haugli Lunde orienterte om bakgrunn for at styret har kome med forslag til nokre vedtektsendringar. Når det gjeld endringane i 2 føremål - meiner styret det er viktig å få fram den ideelle delen av NLT. Det er også viktig å leggja mindre vekt på det forretningsmessige som skal liggja hos laga. I 5 pkt 2 - årsmøtet - vil vi understreke at medlemmene i valnemnda ikkje er valde utsendingar. I 5 årsmøtet skal handsama - meiner styret at punktet om at budsjettet skal handsamast av årsmøtet går ut. Budsjettet er styret sitt verktøy og må kunna korrigerast undervegs i budsjettåret. I verste fall må det elles kallast inn til ekstraordinært årsmøte for å endra budsjettet. Sjølvsagt skal det leggjast fram for årsmøtet til orientering. Det vart ein del diskusjon om forslaga til desse endringane. Nokre av delegatane meinte at i 2, 1. ledd burde bøndene skiftast ut eller takast heilt vekk. Andre, også styret, meiner at å tilby bøndene tenester er kjerneområdet vårt. Det einskilde lag kan i sine vedtekter ha ein annan ordlyd som høver meir for dei lokalt. Ikkje minst for dei laga som har stor vekt på utleige av anna arbeidskraft. Når det gjeld budsjettet og handsaminga av det, vart det frå fleire vist til at arbeidsplanen framleis må vera årsmøtesak, og endringar her ville leggja føringar til budsjettet. Med engasjement frå årsmøtet til denne, vil det her koma signal og vedtak som styret må ta omsyn til, også i budsjettet. Vedtak, endringar: 2, 1. ledd: NLT si hovudoppgåve er å arbeida for at medlemslaga skal kunna tilby bøndene tenester av høg kvalitet. 2, 2. og 3. ledd uendra. 2, 4. ledd: NLT skal vera opne for samarbeid med andre organisasjonar i landbruket for å utnytte næringa sine samla ressursar på beste måte. 5, pkt. 2: Styret i NLT er utsendingar til årsmøtet med røysterett. Styremedlemmer har ikkje røysterett under godkjenning av årsmelding og rekneskap. Valkomiteen deltek på årsmøtet med talerett. 5 Årsmøtet skal handsama: Pkt. 6 Budsjett går ut, mot 6 røyster. Budsjettet skal framleis leggjast fram for årsmøtet til orientering. Dei andre punkta uendra. Side 30