STATUS - KONKURRANSEUTSETJING AV FERJEDRIFTA

Transkript

1 HORDALAND FYLKESKOMMUNE Samferdselsavdelinga Arkivsak Arkivnr. 815 Saksh. Midtgård, Bjørn Inge Saksgang Samferdselsutvalet Fylkesutvalet Møtedato STATUS - KONKURRANSEUTSETJING AV FERJEDRIFTA SAMANDRAG I samband med at samferdselsutvalet handsama melding 152/08 Utlysing av anbod for ferjesambandet Kvanndal Utne - Kinsarvik vart fylkesrådmannen bedt om å leggja fram ei sak om kva generelle vilkår for ferjedrifta ein kan stilla i konkurransegrunnlaget. I denne saka vert det orientert om ferjesambanda og ferjene, status for konkurranseutsetjing og vilkår og hovudprinsippa for anbodsgrunnlaga. Sambandet Halhjem - Sandvikvåg er det einaste sambandet i fylket som blir drifta etter føregåande anbodskonkurranse - med driftsperiode til og med Statens vegvesen Region vest er no i ferd med å konkurranseutsetja ferjesambanda i Hordaland. Ferjesamband vert lagt ut enkeltvis (t.d. Masfordnes Duesund) eller samla - gjerne geografisk - og lagt ut i anbodspakkar t.d. pakkane Midthordland med Austevoll (frå april 08), Nordhordland pluss Langevåg Buavåg (frå desember 08) og Sunnhordland (frå desember 08). Det er ikkje teke stilling enno til kor tid ferjene i Hardanger skal lysast ut. Driftsperioden er i anboda sett frå til for sambanda unnateke Masfjordnes Duesund kor driftsperioden er frå til Lovverk, politiske vedtak og økonomiske rammer gjev vilkår og føringar for konkurranseutsetjinga av ferjedrifta. Krava i konkurransegrunnlaga er mykje like i alle utlysingane. Det vert nytta eit standardkonkurransegrunnlag som vert tilpassa kvar enkelt anbodspakke. Statens vegvesen utlyser totalanbod dvs. at ferjeselskapa har ansvaret for både drift og ferjemateriell. Kontraktsforma er nettokontrakt, dvs. at løyvehaver har ansvaret for både inntekter og kostnadar i kontraktperioden. Løyvehaver mottek eit fast kontraktfesta vederlag (driftstilskott). Oversikta over ferjemateriell syner at det går mange eldre ferjer i sambanda i Hordaland. I konkurransegrunnlaga er det ikkje stilt krav om nye ferjer. Det er derfor uvisst kor gamal ferjeflåten vert etter anbodsutsetjinga. Det er også uvisst kor miljøvenleg ferjeflåten vert. Fylkesrådmannen konstaterer at omgrepet universell utforminga ikkje er nytta i konkurransegrunnlaga. Det er uvisst kor tilpassa for alle ferjene vert då det er sett ulike krav til gamle og nye fartøy. Det er lagt opp til at fylkeskommunane skal overta ansvaret for riksvegferjene frå 1. januar I dei fleste sambanda i Hordaland gjenstår det då eitt år av kontraktsperioden før ferjene vert anbodsdrifta.

2 Kontraktane vil i driftsperioden avgrensa fylkeskommunen sitt handlingsområde politisk, økonomisk og juridisk. Fylkesrådmannen vil påpeika at dei kontraktane som vert inngått i 2009, vil vera bindande i mange år etter at fylkeskommunen har overteke ansvaret for riksvegferjene. Fylkesrådmannen vil i handlingsprogrammet (19) for det nye fylkesvegnettet koma attende til opplegget for ferjedrifta. Fylkesrådmannen ber fylkesutvalet om å ta denne saka til orientering. FORSLAG TIL INNSTILLING Fylkesutvalet tek saka om status for konkurranseutsetjing av ferjedrifta til orientering. Paul M. Nilsen Magnus Vestrheim 2

3 FYLKESRÅDMANNEN, : Bakgrunn I samband med at samferdselsutvalet handsama melding 152/08 Utlysing av anbod for ferjesambandet Kvanndal Utne - Kinsarvik vart fylkesrådmannen bedt om å leggja fram ei sak om kva generelle vilkår for ferjedrifta ein kan stilla i konkurransegrunnlaget. I denne saka vert det orientert om ferjesambanda og ferjene, status for konkurranseutsetjing og vilkåra og hovudprinsippa for anbodsgrunnlaga. Ferjesambanda i Hordaland Det er 19 ferjesamband i Hordaland inklusive eit ferjesamband som går ut av fylket (frå Leirvåg til Skipavik og Sløvåg). Sambandet Halhjem - Sandvikvåg er eit stamvegferjesamband. Tre samband er kombinerte riks- og fylkesvegferjesamband. Det er sambanda Jektevik-Hodnanes-Nordhuglo, Gjermundshamn-Løfallstrand-Varaldsøy og Skånevik-Utåker-Matre. Sambandet Fjellberg Sydnes Utbjoa Skjersholmane er eit reint fylkesvegferjesamband. Dei andre sambanda i Hordaland er riksvegferjesamband. Ferjesamband Lengde i Sambands Overfarts- Operatør i 2008 Kommunar Ferjedisponering 2008 meter type tid i min. 1 Kinsarvik - Kvanndal Riksvegferje 45 Tide Ullensvang/Granvin Hardingen/Tysnes/Jondal 1 Kinsarvik - Utne 7400 Riksvegferje 25 Tide Ullensvang Hardingen/Tysnes/Jondal 1 Utne - Kvanndal 5600 Riksvegferje 20 Tide Ullensvang/Granvin Hardingen/Tysnes/Jondal 2 Bruravik - Brimnes 2400 Riksvegferje 10 Tide Ulvik/Eidfjord Melderskin/Bømlo 3 Hatvik - Venjaneset 3200 Riksvegferje 13 Tide Os/Fusa Folgefonn 4 Gjermundshamn - Løfallstrand 7200 Riksvegferje 25 Tide Kvinnherad Ølen/Rosendal/Tysnes 4 Gjermundshamn - Varaldsøy 4800 Komb.rik../fyl.. 15 Tide Kvinnherad Ølen/Rosendal/Tysnes 4 Løfallstrand - Varaldsøy 9000 Komb.rik../fyl.. 25 Tide Kvinnherad Ølen/Rosendal/Tysnes 5 Skånevik - Utåker 5900 Riksvegferje 20 Tide Etne/Kvinnherad Fitjar 5 Skånevik - Matre 7500 Komb.rik../fyl.. 25 Tide Etne/Kvinnherad Fitjar 5 Utåker - Matre 3500 Komb.rik../fyl.. 15 Tide Kvinnherad Fitjar 6 Jondal - Tørrvikbygd 5600 Riksvegferje 20 Tide Kvam Kvinnherad 7 Skjersholmane - Ranavik Riksvegferje 40 Tide Stord/Kvinnherad Odda/Hordaland 8 Langevåg - Buavåg 4600 Riksvegferje 10 Tide Bømlo/Sveio Strandebarm 9 Jektevik - Nord Huglo 3599 Komb.rik../fyl.. 15 Tide Stord Utstein 9 Jektevik - Hodnanes 2200 Riksvegferje 10 Tide Tysnes Utstein 9 Hodnanes - Nord Huglo 2400 Komb.rik../fyl.. 15 Tide Tysnes/Stord Utstein 10 Halhjem - Våge Riksvegferje 30 Tide Os/Tysnes Ullensvang 11 Krokeide - Hufthamar Riksvegferje 40 Tide Bergen/Austevoll Stord 12 Husavik - Sandvikvåg 6500 Riksvegferje 20 Tide Austevoll/Fitjar Sveio Hjellestad- Bjelkarøy - Lerøy- 13 Klokkarvik 7170 Riksvegferje 35 Tide Bergen/Sund Fjordgar 14 Leirvåg - Sløvåg 5700 Riksvegferje 30 Tide Austrheim/Gulen Etne 14 Leirvåg - Skipavik 5200 Riksvegferje 15 Tide Austrheim/Gulen Etne 15 Fedje - Sævrøy 8700 Riksvegferje 30 Tide Fedje/Austrheim Fedjefjord 16 Breistein - Valestrand 2500 Riksvegferje 10 Osterøy Ferjeselskap Bergen/Osterøy Manger/Ole Bull 17 Halhjem - Sandvikvåg Stamvegferje 40 Fjord1 Os/Fitjar Begensfjord/Raunefjord/Fanafjord 18 Masfjordnes - Duesund 750 Riksvegferje 10 Wergeland Halsvik Masfjorden Fjon - M (kabelferje). 19 Fjellberg - Skjersholmane Fylk.v. ferje 55 Tide Kvinnherad/Stord Fusa 19 Sydnes - Utbjoa Fylk.v. ferje 45 Tide Kvinnherad/Vindafjord Fusa 19 Syndnes- Fjellbergsøy/Borgundøy Fylk.v. ferje 10 Tide Kvinnnherad Fusa (Kjelder: Statens vegvesen, HFK ) Trafikktal Halhjem Sandvikvåg er den mest trafikkerte ferjestrekninga i Hordaland i 2008 per oktober (målt i personbileiningar, PBE 1 ) med einingar, følgd av strekninga Bruravik Brimnes med einingar og strekninga Hatvik Venjaneset med einingar. Personbileiningar (PBE) tom. oktober 2008 fordelt på operatør: Per oktober 2008: PBE % Tide % Fjord % Osterøy ferjeselskap % Wergeland Halsvik % % 1 PBE = personbileiningar ei måleeining for kor mange personbilar ei ferje kan ta. Andre køyretøy kan reknast om til personbileiningar. 3

4 Personbileiningar (PBE) i 2008 tom. oktober månad på ferjestrekningar i Hordaland Sum andre strekningar Skånevik - Sunde Kinsarvik - Kvanndal Sydnes - Utbjoa Løfallstrand - Varaldsøy Kinsarvik - Utne Gjermundshamn - Varaldsøy Ranavik - Sunde Jektevik-Nord Huglo Skjersholmane - Sunde Fedje - Sævrøy Masfjordnes - Duesund Husavik - Sandvikvåg Leirvåg - Skipavik Buavåg - Langevåg Skånevik - Utåker Jondal - Tørrvikbygd Leirvåg - Sløvåg Jektevik - Hodnanes Skjersholmane - Ranavik Hallhjem - Våge Breisten - Valestrandsfossen Gjermundshamn - Løfallstrand Krokeide - Hufthammar Kvanndal - Utne Hattvik - Venjaneset Bruravik - Brimnes Halhjem - Sandvikvåg Ferjemateriell i Hordaland Samband Ferje Byggeår Personbilar Passasjerar Fart i knopp 1 Kinsarvik - Utne - Kvandal Hardingen og 4 -"- og Gjermunshamn - Løfallstrand - Varaldsøy Tysnes Kinsarvik - Utne - Kvandal Jondal Bruravik - Brimnes Melderskin Bruravik - Brimnes Bømlo Hatvik - Venjaneset Folgefonn Gjermunshamn - Løfallstrand - Varaldsøy Ølen Gjermunshamn - Løfallstrand - Varaldsøy Rosendal Utåker - Matre - Skånevik Fitjar Jondal - Tørrvikbygd Kvinnherad Skjersholmane - Ranavik Odda Skjersholmane - Ranavik Hordaland Langevåg - Buavåg Strandebarm Hodnaneset - Jektevik - Nord Huglo Utstein Halhjem - Våge Ullensvang Hufthamar - Krokeide Stord Husavik - Sandvikvåg Sveio Hjellestad - Klokkarvik Fjordgar Leirvåg - Skipavika- Sløvåg Etne Sævrøy - Fedje Fedjefjord Breistein - Valestrandsfossen Manger ,5 16 Breistein - Valestrandsfossen Ole Bull Halhjem - Sandvikvåg Bergensfjord Halhjem - Sandvikvåg Raunefjord Halhjem - Sandvikvåg Fanafjord Masfjordnes - Duesund Fjon -M Fjellbergsambandet Fusa Gj. Snitt Ei vanleg ferje i Hordaland er frå andre halvdel av 70 talet, operert av Tide, tar bilar og går med fart rundt 13 knopp. Tabellen ovanfor syner kva ferjer som vert nytta i sambanda, kor gamle ferjene er, kapasitet og fart. Dei nyaste ferjene er gassferjene Bergensfjord, Raunefjord og Fanafjord som vert nytta av Fjord1 i stamvegsambandet Halhjem Sandvikvåg. Fjon- M er ei kabelferje som går mellom Duesund og 4

5 Masfjordnes. Fjordgar er ei ferje som er smalare enn andre ferjer og er difor berre eigna til kaiane på sambandet Hjellestad Klokkarvik. Status for konkurranseutsetjinga I St. prp. 1 ( ) er det lagt til grunn at alle riksvegferjesambanda skal lysast ut i løpet av 2009: For riksvegferjedriften har Samferdselsdepartementet lagt til grunn om lag samme rutetilbud i 2009 som i Det legges opp til takstøkning på 4,4 pst. fra Det er et mål at alle riksvegferjesamband som ikke avløses av faste vegsamband, skal være lyst ut på konkurranse i løpet av Fylkestinget har i sak 50/07 gjort vedtak om å konkurranseutsetja det eine fylkesvegferjesambandet og at dei tre kombinerte fylkesveg/riksveg - ferjesambanda skal konkurranseutsetjast i lag med riksvegferjedelen. Sambandet Halhjem Sandvikvåg er det einaste sambandet i fylket som blir drifta etter føregåande anbodskonkurranse - med driftsperiode til I dei andre ferjesambanda i Hordaland er drifta basert på ruteløyve med tilskotsavtale - med unnatak av ferja Valestrand Breistein som vert drifta utan tilskott frå stat eller fylkeskommune. Statens vegvesen Region vest er no i ferd med å konkurranseutsetja ferjesambanda i Hordaland. Ferjesamband vert lagt ut enkeltvis (t.d. Masfordnes Duesund) eller samla - gjerne geografisk - og lagt ut i anbodspakkar t.d. pakkane Midthordland med Austevoll (frå april 08), Nordhordland pluss Langevåg Buavåg (frå desember 08) og Sunnhordland (frå desember 08). Det er ikkje teke stilling enno til kor tid ferjene i Hardanger skal lysast ut. Driftsperioden er i anboda sett frå til for sambanda unnateke Masfjordnes Duesund kor driftsperioden er frå til Tabellen nedanfor syner status for konkurranseutsetjinga av ferjesambanda i Hordaland ved årsskiftet 2008/2009: Ferjesamband Kommunar Utlysing Driftsperiode Merknad 1 Kinsarvik - Utne - Kvanndal Ullensvang/Granvin 2009?? * 2 Bruravik - Brimnes Ulvik/Eidfjord 2009?? * 3 Hatvik - Venjaneset Os/Fusa Vert tildelt i januar 09 4 Løfallstrand - Gjermundshamn - Varaldsøy Kvinnherad 2009?? * 5 Skånevik - Matre - Utåker Etne/Kvinnherad Utlyst i desember Jondal - Tørrvikbygd Jondal/Kvam 2009?? * 7 Skjersholmane- Ranavik Stord/Kvinnherad Utlyst i desember Langevåg - Buvåg Bømlo/Sveio Utlyst i desember Jektevik - Nord Huglo - Hodnanes Stord/Tysnes Utlyst i desember Halhjem - Våge Os/Tysnes Vert tildelt i januar Krokeide - Hufthamar Bergen/Austevoll Vert tildelt i januar Husavik - Sandvikvåg Austevoll/Fitjar Vert tildelt i januar Hjellestad - Klokkarvik Bergen/Sund? Tide har ruteløyve til Leirvåg - Skipavik - Sløvåg Austrheim/Gulen Utlyst i desember Fedje - Sævrøy Fedje/Austrheim Utlyst i desember Breistein - Valestrand Bergen/Osterøy Osterøy ferjeselskap har ruteløyve til Halhjem - Sandvikvåg Os/Fitjar Fjord 1 er operatør 18 Masfjordnes - Duesund Masfjorden Vert tildelt i des08/jan Fjellberg - Sydnes - Utbjoa - Skjersholamne Stord/Ølen/Kvinnherad Utlyst i desember 2008 * Plan for konkurranseutsettinga i 2009 er ikkje godkjent av Vegdirektoratet/Samferdselsdepartementet enno. Det er ikkje avgort kor tid sambanda i Hardanger skal konkurranseutsetjast. (Kjelde: Statens vegvesen ) Vilkår og hovudprinsipp for konkurransegrunnlaga Lovverk, politiske vedtak og økonomiske rammer gjev vilkår og føringar for konkurranseutsetjinga av ferjedrifta. Her er nokre sentrale moment om og i konkurransegrunnlaga: Heimel, konkurransegrunnlag og kontraktsform All konkurranseusetjing av ferjedrifta i Hordaland skjer etter yrkestransportlova og forskrift om anbod i lokal rutetransport. Krava i konkurransegrunnlaga er mykje like i alle utlysingane. Det vert nytta eit 5

6 standard- konkurransegrunnlag som vert tilpassa kvar enkelt anbodspakke. Dette standardkonkurransegrunnlaget er no under revidering i Statens vegvesen. Statens vegvesen utlyser totalanbod dvs. at ferjeselskapa har ansvaret for både drift og ferjemateriell. Kontraktsforma er nettokontrakt 2, dvs. at løyvehaver har ansvaret for både inntekter og kostnadar i kontraktperioden. Løyvehaver mottek eit fast kontraktfesta vederlag (driftstilskott). Tildelingskriteria I konkurransegrunnlaga for sambanda i Midthordland med Austevoll, Sunnhordland og Nordhordland vert det nytta følgjande tildelingskriteria (punkt 2.10): Oppdragsgiver vil inngå kontrakt med den løyvesøker som har det økonomisk mest fordelaktige tilbudet. Med økonomisk mest fordelaktig tilbud forstås det tilbudet som etter oppdragsgivers totalvurdering, foretatt etter de spesifiserte tildelingskriteriene under, fremstår som gunstigst. I vurderingen av tilbudene vil pris bli tillagt størst vekt, slik at valgte tilbud blir det som gir oppdragsgiver den laveste kontraktsum inkludert opsjon. Andre kriterier vil kun bli vurdert dersom det foreligger andre tilbud innenfor en prisdifferanse på inntil 5 % over laveste kontraktsum inkludert opsjon. De kriteriene som da også vil bli vurdert er i uprioritert rekkefølge: mer miljøvennlige ferjer (for eksempel DNV Clean, DNV Clean Design, ferjer drevet med naturgass, etc.) For anboda i Midthordland med Austevoll og for sambandet Masfjordnes Duesund i Nordhordland er det lagt til eit kriteria: bedre passasjerfasiliteter, inkludert tilgjengelighet for funksjonshemmede. Ruteplan Rutetilbodet skal baserast på driftsstandarden som ligg i Nasjonal transportplan Dersom dagens rutetilbod er betre enn driftsstandarden, skal dagens rutetilbod leggjast til grunn. I konkurransegrunnlaga er det oppgjeve rutetabellar for dei ulike strekningane i sambanda. Det er opna opp for at løyvehaver i samarbeid med oppdragsgjevar kan tilpassa rutetilbodet og siglingsforløpet, ved lågtrafikkerte periodar. Permanente endringar skal reknast som pålagt endringsarbeid og handsamast i samsvar med punkt 5.4 Endringer. Endringar Statens vegvesen (oppdragsgjevar) kan ved skriftleg endringsordre pålegga løyvehaver endringar i kontraktutføringa og kreva endringar i vederlaget. Endringer må stå i samanheng med det kontrakten gjeld, og ikke vera av vesentleg anna art. Endringer kan gå ut på at løyvehaver skal yta noko i tillegg til eller istadenfor det avtalte, at delar av ytinga skal utgå, eller at ytinga skal endrast. Det kan då vera aktuelt å endra operatøren sitt vederlag. Rettar og plikter gjeldande endringar er nærare omtala i punkt 5.4 Endringer i konkurransegrunnlaga. Ferjemateriell For kvar strekning er det i konkurransegrunnlaga stilt krav til tal ferjer som skal nyttast, PBE kapasitet per ferje, VTE 3 kapasitet per ferje og tal passasjerar inkludert mannskap per ferje. PBE og VTE er her definert i vekt, bredde- og lengdemål. I tillegg er det sett krav til stuing av køyretøy (25 cm) og det vert synt til krav om breddeavstand mellom køyretøya i Forskrift av 15. juni 1987 nr. 507 om sikkerhetstiltak m.m. på passasjer- lasteskip og lektere. Fasiliteter for passasjerene skal som minimum tilfredsstilla Forskrift nr. 4 om beregning av passasjerantall og om passasjerbekvemmeligheter m.v. 2 Samferdselsdepartementet har vedteke at nettokontraktar er den kontraktsforma som skal nyttast for ferjedrift. 3 VTE = vogntogeiningar ei måleeining for kor mange vogntog ei ferje kan ta. 6

7 Løyvehaver skal seinast 12 månadar før oppstart framleggja dokumentasjon på kva ferjer som skal nyttast i sambandet, og at desse samsvarar med tilbodet. Det er ikkje sett fram krav i konkurransegrunnlaga om nytt ferjemateriell på dei strekningane som no er ute på anbod. Reservefartøy I punkt i konkurransegrunnlaga er det stilt krav til reservefartøy. Fartøya skal ta minimum eit visst tal personbileiningar avhengig av aktuell strekning. Det vert skilt mellom planlagde driftsavbrot og ikkje- planlagde driftsavbrot. Ved verkstadopphald og andre planlagde driftsavbrot skal reservefartøyet vera på plass når det ordinære fartøyet vert teke ut av rute. Ved ikkje planlagde driftsavbrot skal reserveferje med eit minimumstal PBE vera på plass innan 12 timer. På enkelte strekningar er det også aktuelt å oppretta båtrute innan 4 timar som tilbod til passasjerar utan bil. Miljø og utleppskrav I konkurransegrunnlaga for sambanda i Midthordland med Austevoll, Sunnhordland og Nordhordland er det i punkt i konkurransegrunnlaget sett følgjande miljøkrav: Løyvesøker skal innarbeide kostnader til NOx-avgift i tilbudet sitt. Avgiften skal beregnes på grunnlag av forskrift om særavgifter av nr Dokumentasjon fra løyvesøker: Løyvesøker skal sammen med tilbudet fremlegge: Tall på budsjettert bunkersforbruk og NOx-utslipp i sambandet per ferje per år i kontraktperioden. Oppgis i vedlegg K Skipsbudsjett Utslippsfaktor per ferje som skal benyttes, og referanse til dokumentasjon på denne oppgis i vedlegg N Fartøyspesifikasjon Beskrivelse av evt. NOx-reduksjonstiltak som legges til grunn oppgis i vedlegg N Fartøyspesifikasjon Oppdragsgiver krever bruk av miljøvennlig drivstoff med svovelinnhold lavere enn 500 ppm 4. Oppdragsgiver krever at ferjene skal ha oppsamlingstank for svart og gråvann. Avfallet kreves levert til land. Miljøvenlege ferjer som gassferjer kan bli vurdert om pristilbodet er inntil 5% over lågaste kontraktssum inkludert opsjon ( jf. tildelingskriteria ovanfor). For sambandet Halhjem Våge vert tilbydar bedt om å ta kontakt med Fjord 1 Nordvestlandske AS / Gasnor, om tilbydar vil nytta gassferje i sambandet. Moglegheit for gasspåfylling er ikkje omtala for dei andre sambanda. Det er ikkje sett krav i konkurransegrunnlaga om bruk av gassferjer i dei sambanda som no er ute på anbod. Universell utforming Statens vegvesen har ikkje stilt krav om universell utforming eller tilgjenge for alle/flest mogeleg i anbodsgrunnlaga. Punkt omhandlar tilgang for bevegelseshemmede. Det vert her skilt mellom krav til nye og eksisterande fartøy. For nye fartøy skal tilrådingane i MSC/Circ følgjast uansett fartsområde. I tillegg er det stilt krav om bruk av kontrastfargar, lydannonsering av heis, merking av heisknappar med blindeskrift og ekstra lukkehandtak på innsida av toalettdør - og: Løyvehaver skal i designfasen av fartøyet etablere en dialog med de funksjonshemmedes organisasjoner som kan gi råd om tilrettelegging for funksjonshemmede. 4 PPM = parts per million (eining per million). 5 Internasjonalt regelverk: MSC/Circ. 735 Recommendation for the design and operation of passenger ships to respond to elderly and disabled persons' needs : 7

8 For eksisterande fartøy vert det ikkje stilt krav om å følgja tilrådingane i MSC/Circ. 735 anna enn ved montering av handrekker. Det er ikkje stilt krav om heis i eksisterande fartøy, men for fartøy med heis er det gjeve ein del utstyrskrav. Fylkesrådmannen sine merknadar Oversikta over ferjemateriell syner at det går mange eldre ferjer i sambanda i Hordaland. I konkurransegrunnlaga er det ikkje stilt krav om nye ferjer. Det er derfor uvisst kor gamal ferjeflåten vert etter anbodsutsetjinga. Det er også uvisst kor miljøvenleg ferjeflåten vert. Fylkesrådmannen konstaterer at omgrepet universell utforminga ikkje er nytta i konkurransegrunnlaga. Det er uvisst kor tilpassa for alle/flest mogleg ferjene vert, då det er sett ulike krav til gamle og nye fartøy. Det er lagt opp til at fylkeskommunane skal overta ansvaret for riksvegferjene frå 1. januar I dei fleste sambanda i Hordaland gjenstår det då eitt år av kontraktsperioden før ferjene vert anbodsdrifta. Kontraktane vil i driftsperioden avgrensa fylkeskommunen sitt handlingsområde politisk, økonomisk og juridisk. Fylkesrådmannen vil påpeika at dei kontraktane som vert inngått i 2009, vil vera bindande i mange år etter at fylkeskommunen har overteke ansvaret for riksvegferjene. I konktraktane som no vert inngått, vert det opna opp for at oppdragsgjevar ved skriftleg endringsordre kan pålegga løyvehaver endringar i kontraktutføringa og kreva endringar i vederlaget. Men endringar må då stå i samanheng med det kontrakten gjeld, og ikkje vera av vesentleg anna art. Fylkesrådmannen vil i handlingsprogrammet (19) for det nye fylkesvegnettet koma attende til opplegget for ferjedrifta. Fylkesrådmannen ber fylkesutvalet om å ta denne saka til orientering. 8