Til fylkesmennene, fylkeslandbruksstyrene, Statens Landbruksbank, tinglysingsdommerne

Transkript

1

2 8 Landbruksdepartementet q! i Rundskriv M-43/95 1 Saksnr DJ Juni 1995 Ti fykesmennene, fykesandbruksstyrene, Statens Landbruksbank, tingysingsdommerne og kommunene 1 d C LOV AV 12. MA 1995 NR. 23 OM JORD (JORDLOVA). DELEGASJON TL KOMMUNEN, FYLKESMANNEN, FYLKESLANDBRUKSSTYRET OG STATENS LANDBRUKSBANK FORSKRFT OM SAKSBEHANDLNG KOMMUNEN OG OM NTERN ARBEDSDELNG MELLOM NLKES- LANDBRUKSSTYRET OG FYLKESMANNEN SAKER ETTER JORDLOVA. nnedning Den nye jordova - ov om jord - vart sanksjonert 12. mai Lova trer i kraft. jui Regane om bu- og drivepikt etter ov av 28. juni 1974 nr. 58 (odesova) og ov av 3 1. mai 1974 nr. 19 (konsesjonsova) vert endra samstundes. jordova av 18. mars 1955 og ov av 18. mars 1949 om vern mot jordøydeegging (jordvernova) vert oppheva, og det er gjort ei mindre endring i ov av 21. desember 1979 nr. 77 (jordskifteova). & dette rundskrivet tar ein sikte på ein kort gjennomgang av dei viktigaste ovendringane. Lovendringane fører ees ti at det må gjerast endringar i deegasjonsregar og forskrifter. Ein har gjort greie for desse endringane nedanfor. 11. Lovendringane Vedegg 1 viser kva for regar i den nye jordova som samsvarer med edre ov. Vedegg 2 innehed dei nye ovtekstane. Nye formueringar er markert, og det er gitt korte stikkordsmessige merknader ti dei enkete endringane. Den nye jordova vi tene som ei ov for disponering av andbruksarea, og gi regar om bruk og vern av arearessursane ti gagn for samfunnet og dei som har yrket sitt i andbruket. Lova tar, som jordova av 1955, sikte på ei måretta styrking av brukseiningane. Bruk av virkemida i ova ska tipassast omsynet ti busetjing, arbeid og driftsmessig gode øysingar. Virkemida ska og brukast sik at dei fiemjer ei mijøforsvareg forvating av arearessursane.

3 Det er sendt ut eit eige rundskriv, rundskriv M-35/95, om $ 1 - fiaremået med ova. J' "Rp,h Virkeområdet for ova er i hovudsak som for jordova av kapitte 11 om andbruksmyndigheit i kommune og fyke har ein gjort nokre organisatoriske tipassingar i samsvar med jordovendringa av 1 1. juni Kapitet innehed regar om organi-. sering av oka og regiona andbruksmyndigheit, og generee regar om oppgavene deira. Kapitte V innehed regar om vern av dyrka jord og dyrkingsjord. kapitet vert det sett krav ti hevd av dyrka jord, og det er forbod mot omdisponering av dyrka og dyrkbar jord innehed ein rege som erstattar jordvernova (ov av 18. mars 1949). 5 1 gir heime for å fastsetje forskrifter som kan sikre mijøforsvareg drift av jordbruksarea, regar om nydyrking og om vegar i andbruket. Regeen om deing av andbrukseigedom er tatt inn i kapitte V. Virkeområdet for regeen er utvida nok0 i samband med personege sameieandear. Ein har ees m.a. tatt inn i ova at det ska kunne eggjast vekt på godkjende panar etter pan- og bygningsova. Praktiseringa av regane om omdisponering og deing er tatt opp i eige rundskriv, rundskriv M-34/95. Regane om ekspropriasjon og skjønn går fiam av kapitte V. Regane gir heime for 0 ekspropriasjon av tieggsjord ti rasjonaiseringsformå og av husmanns-, bygse- eer eiendingsbruk. Det er dessutan tatt inn regar om bøtestraff og tvangsgebyr. Feire av regane i jordova av 1955 er oppheva fordi dei var ite tidsmessige eer erstatta av meir tenege regar i anna ovverk. Av desse er kapitet om feirtasvedtak i sarneige og sambeite, og kapitet om sams titak. Jordskifteova dekkjer i hovudsak opp desse regane. a Drivepikta etter odesova 5 27 eer konsesjonsova 5 6 første edd nr. når det gjed jordbruksareaet kan oppqast ved borteige dersom areaet vert eigd bort som tieggsjord ti ein annan andbrukseigedom i minst 10 år. Ved avgjerd av snrknad etter odesova 5 27 a om dispensasjon fia bupikt kan ein eggje vekt på omsynet ti å styrke og oppretthade busetjinga i området der eigedomen (-9 igg. Praktiseringa av regane om bu- og drivepikt er tatt opp i eit eige rundskriv, rundskriv M-29/95. Ein gjer særeg merksam på innhadet i overgangsregane som er tekne inn i vedegg Frå ikraftsetjinga. jui vert jordova av 18. mars 1955 oppheva. Forskrifter fastsett med heime i denne ova, f-eks. forskrift av 8. februar 1995 om BU-mider, gjed ikeve Fam ti dei vert endra eer oppheva. Lovendringane f3r verknad for ae søknader som ikkje er avgjort før ova tar ti å gjede. Regane om oppfying av drivepikta får verknad for overtaking som skjer etter ikraftsetjinga av ova. Er det inngått eigeavtae i samsvar med odesova 5 27 nytt tredje edd før endringane tar ti å gjede, har andre odesrettshavamr ein fist på 2 år ti å kreve wsing av eigedomen, jf. odesova 5 40 tredje edd og same ov 5 28.

4 Deegasjon Deegasjonsfhesegnene er endra i samsvar med endringane i jordova. Dei nye føre- \ segnene føgjer som vedegg 3. Jordova av 1955 a myndigheita ti å gi påiegg om titak for dyrka jord (5 53), ti A ta avgjerd i saker som gjed omdisponering (5 54) og frideing (5 55) direkte ti fykesandbruksstyret. Myndigheita ti B ta avgjerd i ein de saker var gjennom føresegner agt ti kommunen. Kompetansen i den nye ova er agt ti departementet i $5 8, 9 og 12. Endringa er i hovudsak eit reint formspørsmå og myndigheita er agt tibake ti Qkesandbruksstyret og kommunen i dei nye deegasjonsføresegnene. Det er heer ikkje på andre område gjort viktige endringar i b e ti koreis myndigheita etter dei tidegare føresegnene var fordet. Nytt er at Qkesandbruksstyret har fått myndigheit ti å ta avgjerd i saker som gjed avøysing av bruksrettar m.m. etter 5 16 i jordova. Myndigheita ti å krevja fjerna anegg eer byggverk etter jordova 5 9 femte edd er agt ti departementet. Departementet har deegert myndigheita ti fykesmannen, jf i føresegna. Ein gjer særskit merksam på at omgrepet våningshus i føresegna nr. 9 omfattar bygningar som kan tene som bustadhus. Har ein eigedom tre bustadhus vi kommunen etter føresegna ha myndigheit ti å avgjere søknader om frådeing av hus nr. 3, osv. Sjøv om våningshuset har to fugode bustadeiningar, har kommunen ikeve ikkje myndigheit ti å avgjere søknad om fiådeing av kårhuset. 7 Ees er ordyden endra i nokre av føresegnene som gjed overføring av myndigheit ti kommunen i konsesjonssaker, jf nr. 1 og 5. Endringane inneber ikkje at reaiteten er endra. Statens Landbruksbank er gitt myndigheit ti å avgjere kager over Qkesandbruksstyret sine avgjerder etter nr. 5 i føresegnene. Dette gjed deing av eigedom sik at tomt med våningshus, kårhus og driftsbygning vert skit fiå andbruksareaa. Det er gjort mindre omredigeringa i føresegnene. Meom anna er føresegnene om kage sama i eit kapitte, kap. 3. Dersom kommunen søkjer om konsesjon på overtaking av ein eigedom, se ein eigedom det er konsesjon på, eer på annan måte har tiknyting ti eer interesse av eigedomen, kan kommunen ikkje ta avgjerd i saka. Dette føgjer av føresegnene om deegasjon andre edd.

5 V. Handsaming av andbrukssaker Kommunen har som før ovendringa ansvaret for handsaminga av andbrukssaker, jf. 5 3 i jordova. Paragrafen er identisk med g 3 i jordova av 1955 bortsett frå at myndigheita ti å gi føresegner er agt ti departementet og ikkje ti Kongen. Ein har og sama $5 3 og 8 i ein rege i den nye jordova, jf Myndigheit ti å gi fråsegner og ta avgjerder i andbrukssaker, kan kornmunane deegera etter regane i kommuneova. Kommunen står her fiitt dersom ikkje departementet i medhad av 3 første edd andre punktum har gitt nærare føresegner om handsaminga av statege andbrukssaker. Kva som er statege andbrukssaker vi som rege føgja av over og forskrifter. Døme på statege andbrukssaker er saker som gjed deing av andbrukseigedom og bruken av dyrka jord. '"CV,r) Departementet ga føresegner om handsaming av andbrukssaker 29. desember nnhadet i føresegna er uendra. Dette tyder m.a. at departementet som før egg ti r) grunn at saker etter jordova og odesova samt saker etter konsesjonsova som gjed andbrukseigedom, ska eggjast om den i kommunen som har andbruksfageg kompetanse, jf. 1-2 i føresegna. Regeen ska ikkje sikre meir enn at saker av denne typen i det minste vert agt ti den andbrukskunnige ti uttae. Det igg ti kommunane sjøv å avgjere koreis sakene ees ska handsamast, og føresegna inneber ikkje at den andbrukskunnige ska egge saka fram for poitiske organ. 1-2 i føresegna er ein sakshandsamingsrege. Fei ved sakshandsaminga kan få konsekvensar for gydigheita av P vedtaket, jf. forvatningsova 41. Det bør difor gå fram av saksdokumenta at saka er agt om ein som har andbruksfageg kompetanse. Qket høyrer andbrukssakene under Qkesmannen og fj4kesandbruksstyret, jf. g 3 andre edd i jordova. Leiaren for Qkesandbruksstyret kan ikkje enger ta avgjerder på vegne av styret i hastesaker. Departementet kan ikeve gi føresegner om at styret kan overata ti Qkesmannen å gi fråsegn og ta avgjerd på vegne av styret i visse saker. 0 V. Gebyr Føresegna om gebyr for handsaming av jordovsaker er endra i samsvar med ny jordov. Ein viser ti rundskriv M-38/95. Gebyra vi frameis tifae kommunen. Dette gjed både der kommunen ferebur saka og i dei tifea der kommunen avgier saka. Vikåret er ikeve at kommunen handsamar saka i første instans.

6 *, V. Endring av eigenfråsegna M-0360 Deingsforbodet i jordova 5 12 gjed utan omsyn ti om ein eigedom har feire registernemningar når eigedomen eer idee de av han er på same eigarhand og etter departementet sitt skjønn må reknast som ei driftseining. Nytt i ova i høve ti det tidegare deingsforbodet er at ova nå og omfattar ideee andear som eigaren har sarnan med annan eigedom., t Pkt. 7 i eigenfråsegn om konsesjonsfritak ved overtaking av fast eigedom m.m. (M-0360) er endra i samsvar med dette. Har sejarenoverdragaren annan fast eigedom enn den han overdreg, ska det eggjast ved fråsegn frå kommunen om at overdrainga ikkje fører ti deing av driftseining, jf fjerde edd i jordova. V. Andre farresegner og rundskriv Det er gitt føresegner om registrering av dyrka jord som er vanhevda eer igg unytta. Sike føresegner vart varsa i førearbeida ti ov om jord. Føresegnene føger som vedegg 4. Samtidig med dette rundskrivet sender ein ut føgjande rundskriv: M-29/95 - Om praktiseringen av regene om bo- og drivepikt, M-34/95 - Jordoven 9 og 12, M-3 5/95 - Om jordoven 5 1, og M-38/95 - Om ov 3 1. mai 1974 nr. 19 om konsesjon og om forkjøpsrett for det offentige ved erverv av fast eiendom (konsesjonsoven). q: 1 t Rundskriv M-82/93 er ikkje enger aktuet og går ut. Etter fumakt Kåre Sevik nger Grette Saksbeh.: ngrid Aasen og Anne Berit Rosenberg Ustad VEDLEGG