K-SAK 174/14 HØYRING - FRAMLEGG TIL OPPHEVING AV KONSESJONSLOVA OG BUPLIKTA. Kommunestyret handsama saka i møte og gjorde slikt vedtak:

Transkript

1 Fellessekretariatet Landbruks- og matdepartementet Pb 8007 Dep 0030 OSLO Saksnr Arkiv Dykkar ref Avd /sakshandsamar Dato 2014/1777 V62 FEL / HS K-SAK 174/14 HØYRING - FRAMLEGG TIL OPPHEVING AV KONSESJONSLOVA OG BUPLIKTA Vedlagt følgjer K-sak 174/14. Kommunestyret handsama saka i møte og gjorde slikt vedtak: Herøy kommunestyre støttar framlegget frå Landbruks- og matdepartementet om å oppheve konsesjonslova og buplikta. Endringa styrkar den private eigedomsretten, aukar eigaren sitt spelerom og fører til mindre byråkrati. Det er viktig at driveplikta vert vidareført. Hilde Bringsvor Skinnes e.f. Kopi: Søre Sunnmøre Landbrukskontor 6080 Gurskøy

2 Søre Sunnmøre landbrukskontor SAKSPROTOKOLL Sakshandsamar: ANNLOB Arkivsaknr: 2014/1777 Arkiv: V62 - Utvalsaksnr Utval Møtedato 127/14 Maritim og teknisk komite /14 Kommunestyret HØYRING - FRAMLEGG TIL OPPHEVING AV KONSESJONSLOVA OG BUPLIKTA Tilråding frå rådmannen: Saka vert lagt fram utan tilråding til vedtak. Maritim og teknisk komite utformar framlegg til vedtak i møtet. Særutskrift: Søre Sunnmøre Landbrukskontor

3 Møtebehandling: Maritim og teknisk komite kom med slik tilråding: Herøy kommunestyre støttar framlegget frå Landbruks- og matdepartementet om å oppheve konsesjonslova og buplikta. Endringa styrkar den private eigedomsretten, aukar eigaren sitt spelerom og fører til mindre byråkrati. Det er viktig at driveplikta vert vidareført. Ap, Runar Stave kom med slikt nytt framlegg: «Herøy kommunestyre går mot framlegget frå Landbruks- og matdepartementet om å oppheve konsesjonslova og buplikta. Lovverket bygger opp under driveplikta. Ein bør difor halde fast ved lovverket som er med på å regulere kjøp og sal av landbrukseigedomar. Omsynet til den som skal leve av og produsere mat bør vege tyngre enn omsynet til den som skal selje. Lovverket hindrar prispress på landbrukseigedomar med lovbestemt buplikt» Maritim og teknisk komite si tilråding vart vedteken mot 12 røyster. Desse røysta for framlegget frå Runar Stave. Vedtak i Kommunestyret Herøy kommunestyre støttar framlegget frå Landbruks- og matdepartementet om å oppheve konsesjonslova og buplikta. Endringa styrkar den private eigedomsretten, aukar eigaren sitt spelerom og fører til mindre byråkrati. Det er viktig at driveplikta vert vidareført. Møtebehandling: Landbruksjef Anne Kathrine Løberg møtte. Framlegg frå H v/idar Tarberg: «Herøy kommunestyre støttar framlegget frå Landbruks- og matdepartementet om å oppheve konsesjonslova og buplikta. Endringa styrkar den private eigedomsretten, aukar eigaren sitt spelerom og fører til mindre byråkrati. Det er viktig at driveplikta vert vidareført.» Framlegg frå Ap v/runar Stave: «Herøy kommunestyre går mot framlegget frå Landbruks- og matdepartementet om å oppheve konsesjonslova og buplikta. Lovverket bygger opp under driveplikta. Ein bør difor halde fast ved lovverket som er med på å regulere kjøp av sal av landbrukseigedomar.

4 Omsynet til den som skal leve av og produsere mat bør vege tyngre enn omsynet til den som skal selje. Lovverket hindrar prispress på landbrukseigedomar med lovbestemt buplikt.» Framlegget frå H vart vedteke med 5 mot 2 røyster. Idar Tarberg (H), Ann Kathrin (Tine) Storøy (H), Stig Arne H. Sævik (H), John Nerem (Krf) og Kjetil Kvalsvik (Frp) røysta for framlegget frå H. Runar Stave (Ap) og Åse Alnes Kvalsvik (Krf) røysta for framlegget frå Ap. Tilråding i Maritim og teknisk komite Herøy kommunestyre støttar framlegget frå Landbruks- og matdepartementet om å oppheve konsesjonslova og buplikta. Endringa styrkar den private eigedomsretten, aukar eigaren sitt spelerom og fører til mindre byråkrati. Det er viktig at driveplikta vert vidareført.

5 Vedlegg: Nr. Namn 1 Brev frå LMD Høyringsnotat Saksopplysningar: Landbruks- og matdepartementet (LMD) sende framlegg om å oppheve konsesjonslova og buplikta på høyring i brev av Høyringsfristen er sett til Framlegget inneberer at ein ikkje treng løyve (konsesjon) frå offentleg mynde ved erverv av fast eigedom. Det er og framlegg om å oppheve buplikt ved erverv av landbrukseigedom. LMD meiner at endringane i framlegga vil styrke den private eigedomsretten og at omsetnad av eigedom mellom private vert enklare. Det er og eit mål for regjeringa å forenkle og redusere landbruksbyråkratiet. LMD meiner det ikkje lenger er behov for kontroll ved omsetting av landbrukseigedomar. Årsaka er at det er få som får avslag på konsesjon og at behovet for kontroll vert liten. Departementet skriv vidare at vern av landbruket sine produksjonsareal vert teke i vare gjennom reglane i plan- og bygningslova og reglane i jordlova om omdisponering og deling. Dei meiner at reglane om driveplikt bidreg og til å oppretthalde landbruket sine produksjonsareal, men at konsesjonslova kan ha ein indirekte verknad som styrkar driveplikta. Departementet meiner at omsyna som grunngir buplikta ikkje er nok til å halde fram med reglar om buplikt. Det er usikkert om det er buplikta åleine eller omsyn til anna arbeid eller kjensler for eigedomen som styrer kvar ein vert busett. I Herøy kommune er det handsama 29 konsesjonssaker siste 10 åra. I alle sakene fekk søkjaren konsesjon. I 3 saker vart det gitt konsesjon då eigedomen vart lagt til anna landbrukseigedom (tilleggsjord). I 7 saker vart det sett vilkår om buplikt i 5 år. Alle konsesjonsvedtak og vedtak om fritak frå buplikt vert handsama politisk. Konsesjonslova har som føremål.. å regulere og kontrollere omsetning av fast eiendom for å oppnå et effektivt vern om landbrukets produksjonsarealer og slike eier- og bruksforhold som er mest gagnlige for samfunnet. I føremålet til lova vert det teke omsyn til framtidige generasjonar sitt behov, landbruksnæringa, behov for utbyggingsgrunn, miljøet, naturverninteresser, friluftsinteresser og omsynet til busetting. Konsesjonslova er ikkje ei serskild landbrukslov, men den har størst innverknad ved erverv av landbrukseigedom. Grunngjevinga for lova er at ervervet kan vere i strid med samfunnet sine behov for utnytting av eigedomen. Kommunen avgjer saka i fyrste instans ved å gi løyve, avslag eller løyve med vilkår.

6 Det er ikkje alle eigedomsoverdragingar som treng konsesjon. Det kan vere unntak ut frå eigedomen sin karakter eller ut frå ervervar si stilling. Konsesjonsfri eigedomsoverdraging: Tomter som ikkje er meir enn 2 dekar, der det skal byggast hus eller fritidsbustad og som er godkjent for frådeling. Tomta må byggast på innan 5 år. Andre areal som det ikkje er bygd på, men som er regulert til anna enn LNF. Eigedom det er bygd på der eigedomen sitt totale areal ikkje er større enn 100 dekar. Fulldyrka og overflatedyrka jord må ikkje vere meir enn 25 dekar. Nå det er eigaren sin ektefelle eller ein som er i nær familie med eigaren som skal ta over eigedomen. Viss eigedomen har bygningar som er eller har vore nytta til heilårsbustad, og fulldyrka og overflatedyrka jord er meir enn 25 dekar, er vilkåret for konsesjonsfridomen at ny eigar busett seg på eigedomen. Andre eigedomsoverdragingar enn dei som er nemnd over krev konsesjon. Ved handsaming av konsesjonssøknader som gjeld landbrukseigedomar skal det leggast serskild vekt på: 1. om det avtalte prisen ivaretar hensynet til en samfunnsmessig forsvarlig prisutvikling 2. om erververs formål ivaretar hensynet til bosettingen i området 3. om ervervet innebærer en driftsmessig god løsning 4. om erverver anses skikket til å drive eiendommen 5. om ervervet ivaretar hensynet til helhetlig ressursforvaltning av kulturlandskapet Lovbestemt buplikt gjeld nære slektningar eller dei med odelsrett som ikkje søkjer konsesjon. Det kan settast vilkår om buplikt når andre enn dei som er nemnd over søkjer konsesjon. Vurdering og konklusjon:

7 Departementet sitt framlegg er å oppheve heile konsesjonslova og å oppheve regelen om buplikt ved erverv av landbrukseigedom. Grunngjevinga for framlegget er at det vil føre til ei forenkling og at det vil styrke den private eigedomsretten. Tal på konsesjonssøknadar i Herøy kommune siste 10 åra viser at det vert handsama i snitt 3 søknadar pr år. Alle søkjarane har fått konsesjon. Det vart sett vilkår i 12 saker. Om ein endrar lovverket slik departementet foreslår eller ein lar lovverket vere uendra, vil det ha liten innverknad på omsetting av landbrukseigedomar i kommunen. Praksisen syner at alle som har søkt konsesjon har fått innvilga konsesjon. Det ligg mykje politikk i om kommunen ynskjer ei endring i lovverket slik departementet foreslår. Saka vert difor lagt fram for Maritim og teknisk komite utan framlegg til tilråding. Konsekvensar for folkehelse: Ingen Konsekvensar for beredskap: Ingen Konsekvensar for drift: Ingen Konsekvensar for økonomi: Ingen Fosnavåg, Erlend Krumsvik Rådmann Anne Kathrine Løberg Landbrukssjef