Delrapport: Organisering av kreftbehandling og kreftomsorg i Helse Førde

Transkript

1 Delrapport: Organisering av kreftbehandling og kreftomsorg i Helse Førde Dato

2 Innhald: Samandrag Bakgrunn for saka Planføresetnader, bakgrunnsdokument og lover Organisering av arbeidet Prosjektgruppa Mandat Føringar Prosjektgruppa sin gjennomgang Pasientgrunnlaget for ny sengepost Medisinsk seksjon, FSS Kirurgisk avdeling Regionale pasientar Andre avdelingar Lindrande behandling Fysisk plassering av sengeposten Legar Onkologi (kreft) Hematologi (blodsjukdomar) Lindrande behandling Samarbeid om legeressursar Bemanning i sengeposten Økonomiske konsekvensar av tiltaka Inntekter Kostnader Konklusjon

3 Samandrag Prosjektgruppa tilrår etablering av ein kreftsengepost i Helse Førde. Med rekruttering av nye legar og ei gruppe godt kvalifiserte kreftsjukepleiarar vil ein ha ei bemanning som gjer det mogeleg å starte opp sengeposten frå hausten Med etablering av kreftseksjonen kan Helse Førde i større grad enn tidlegare gje eit samla godt fagleg tilbod innan kreftbehandling og omsorg: eit nasjonalt satsingsområde. Seksjon for kreft, blodsjukdomar og lindrande behandling vil ha eit fagleg ansvar for fagområdet i Helse Førde. God samhandling og rett funksjonsfordeling mellom FSS, Lærdal sjukehus og Nordfjord sjukehus vil gje pasientane nærleik til tilbodet. Hovudpunkta i prosjektgruppa sitt arbeid: Prosjektgruppa tilrår at ein etablerer ein sengepost for kreft, blodsjukdomar og lindrande behandling med 13 senger i det arealet som i dag er medisinsk avdeling B2 ved FSS (kreft/ blodsjukdomar 10 senger og lindrande behandling 3 senger) Oppstart av sengepost kan vere november 2008 Kreftavdelinga i si noverande form vert frå same tid lagt ned. I staden set ein i verk ei fagseksjonering og etablerer ein seksjon for kreft, blodsjukdomar og lindrande behandling (kreftseksjonen) i medisinsk avdeling - jamstilt med medisinsk seksjon, FSS Kreftseksjonen vil bestå av sengepost med eining for lindrande behandling, kreftpoliklinikk og Team lindrande behandling (TLB) Sengepost for kreft, blodsjukdomar og lindrande behandling blir ei spesialavdeling, noko som medfører ein noko høgre pleiefaktor enn det medisinsk avdeling har i dag Team lindrande behandling må ha overlegeressurs tilknytt teamet. Denne ressursen bør finansierast av TLB Heimel for overlege i hematologi vert overført frå medisinsk seksjon til kreftseksjonen Samla kostnader medikamentell kreftbehandling vil vere uavhengig av organisering av det faglege tilbodet med noko auke ved overtaking av regionale pasientar Kostnader til medikamentell kreftbehandling vert overtatt av kreftseksjonen, med tilsvarande reduksjon i medisinsk seksjon, FSS Pasientgrunnlaget i den nye seksjonen kjem hovudsakleg frå medisinsk seksjon, FSS og det totale sengetalet vert her redusert tilsvarande (13 senger), dvs. seksjon for kreft, blodsjukdomar og lindrande behandling overtar ca 25 % av det totale sengetalet i medisinsk seksjon, FSS Det vert frigjort legearbeid på dagtid opp i mot 25 % ved medisinsk seksjon, FSS. Denne ressursen kan t.d. nyttast til auka poliklinisk verksemd ved medisinsk seksjon. Medisinsk seksjon sine legar vil ivareta vaktene også i kreftseksjonen. Overlegane på kreftseksjonen har seksjonert overlegevakt Ein overfører pleiepersonell (13 stillingar) frå medisinsk seksjon, FSS til kreftseksjonen Medisinsk seksjon og kreftseksjonen skal etablere samarbeidsrutinar som ivaretek best moglege driftsløysingar m.o.t. fag og økonomi. I tillegg skal det etablerast samarbeidsrutiner mellom personalet for å oppnå god felles utnytting av det totale sengetalet for å unngå overbelegg/ korridorpasientar Mindre ombyggingar må påreknast i 8. etasje Alle prognoser tilseier at behovet for tal senger avsett til kreftomsorg vil auke i framtida Pasientgrunnlaget tilseier i dag ein sengepost på om lag 17 senger. Skal dette realiserast vil det vere nødvendig å auke det totale sengetalet i Helse Førde. Prosjektgruppa tilrår ikkje ei slik løysing no. Revidert Kreftplan vil innehalde utfyllande informasjon om kreftbiletet framover også for resten av aktuelle avdelingar i Helse Førde. Denne delrapporten konsentrerer seg mest om etablering av sengepost. 3

4 1 Bakgrunn for saka Kreftplan Helse Førde vart vedtatt av styret i Helse Førde i mars I mai 2007 vart det sett ned ei prosjektgruppe for å evaluere denne kreftplanen og utarbeide ny kreftplan for Helse Førde for 5-års perioden Som delmål/ forprosjekt fekk ein i oppdrag å utgreie ein sengepost med senger for kreft/ hematologi og lindrande behandling ved medisinsk avdeling i Førde. Denne delrapporten omfattar forprosjektet med utgreiing av sengepost. Nasjonale, regionale og lokale planar: Prosjektgruppa har lagt til grunn Nasjonal strategi for kreftområdet og Regional kreftplan , vedtatt av styret i Helse Vest i mars 2005 i sitt arbeid. Gruppa har også nytta andre offentlege utgreiingar og relevante rapportar. I tillegg har medlemmene i gruppa bidrege med eigen kunnskap, kompetanse og erfaring. I Nasjonal strategi for kreftområdet står det m.a. For samfunnet som helhet byr økningen i kreftforekomst på store utfordringer, for eksempel når det gjelder kapasitet, kvalitet og organisering av helsetjenesten som tilbys (s, 3). Vidare står det at: Det er et sentralt siktemål med kreftstrategien at kreftområdet skal bli riktig og dermed også høyt prioritert. (s. 8). Kreftområdet er eit nasjonalt satsingsområde. I regional kreftplan trekkjer ein m.a. fram følgjande sentrale punkt (områder): det vert forventa ein auke på minst 25 % i tal nye krefttilfelle i perioden 2002 til 2020 behovet for tenester vil auke fordi tal personar som til ei kvar tid er i live og som har fått ein kreftdiagnose vil auke, t.d. vil tal pasientar som har ein kronisk uhelbredeleg kreftsjukdom leve lenger grunna meir effektiv behandling kostnadene til kreftomsorg vil for føretaka meir enn doble seg i perioden 2004 til 2020 forventa auke i tal krefttilfelle stiller store krav til planlegging og utvikling av tenestetilbodet diagnostikk og behandling må utviklast i tråd med utviklinga innan medisinsk teknologi og dimensjonerast ut frå forventa behov for tenester lindrande behandling og rehabilitering må styrkast Styrevedtak: I styrevedtak i Helse Førde frå mars 2003 står det at det skal arbeidast aktivt med kompetanseutvikling og rekruttering for å realisere Kreftplan Behovet for å etablere ein sengepost var eit sentralt punkt i planen: Det må etablerast ny sengepost for medisinsk-onkologisk kreftbehandling ved Førde sentralsjukehus dersom ein i framtida skal klare å gje eit fagleg godt nok tilbod til kreftpasientar som skal ha ikkje-kirurgisk kreftbehandling. Ein må ta den nasjonale satsinga på kreftomsorg på alvor. Lindrande behandling er eit fagfelt som høyrer naturleg inn under ei slik avdeling og ved å ha senger for både kreft og lindrende behandling vil ein få ein funksjonell storleik på sengeposten. (Kreftplan Helse Førde s 3) Prosjektgruppa har på denne bakgrunn utarbeidd sitt framlegg til etablering av sengepost for kreft/ hematologi og lindrande behandling i medisinsk avdeling ved Førde sentralsjukehus (FSS). 4

5 2 Planføresetnader, bakgrunnsdokument og lover Bakgrunnsdokumentasjonen innan kreftområdet er omfattande og grundig. Det store løftet kom med Norsk kreftplan i 1997 (NOU 1997:20). Etter denne planen har det kome mange sentrale dokument som legg føringar for utvikling og organisering av kreftomsorga i Noreg. Det har vore ei positiv utvikling innan fagområdet nasjonalt, men på mange områder ligg ein betydeleg etter den utviklinga som er skissert i ulike planar. Dette gjeld også for Helse Førde. Derfor er det nødvendig også å lage nye oppdaterte lokale planer som synleggjer behova for fagleg utvikling og oppbygging dei næraste åra. Sentrale dokument: NOU 1997:20 Norsk kreftplan Omsorg og kunnskap NOU 1999:2 Livshjelp. Behandling, pleie og omsorg for uhelbredelig syke og døende Nasjonal strategi for arbeid innenfor kreftomsorgen. Rapport til Helsedepartementet Juni 2004 Standard for palliasjon. NFPM 2004 Kreftplan Helse Førde Vedtatt av styret i Helse Førde 19. mars 2003 Regional kreftplan Helse Vest RHF. Vedtatt av styret i Helse Vest 15. mars 2005 Nasjonal strategi for kreftområdet , Helse- og omsorgsdepartementet Nasjonalt handlingsprogram med retningslinjer for palliasjon i kreftomsorgen, Sosial- og helsedirektoraret, publisert 20. desember 2007 Kreftforeningens strategi ( Dei mest sentrale lovene er: Helsepersonellova Kommunehelsetenestelova Pasientrettigheitslova Lov om psykisk helsevern Spesialisthelsetenestelova Lov om helseforetak av 15. juni 2001, nr 93 Forvaltningslova 3 Organisering av arbeidet Klinikkdirektør for medisinsk klinikk fekk i oppdrag av administrerande direktør i Helse Førde å etablere ei prosjektgruppe for å evaluere eksisterande kreftplan og utarbeide ny kreftplan for Helse Førde. 3.1 Prosjektgruppa Prosjektgruppa har hatt følgjande samansetjing: Seksjonsleiar Finn Johan Halvorsen, medisinsk avdeling Oversjukepleiar Hildur Thingnes, medisinsk avdeling Avdelingsoverlege Geirfinn Vagstad, kreftavdelinga Fagdirektør Hans Johan Breidablik, Helse Førde Seksjonsleiar Marta Halset, LSH (Fram til 1. sept 2007) Seksjonsleiar Jon Sverre Arnestad, NSH HVO Guri Handeland HTV Randi Fagereng NSF Prosjektleiar Geir Andvik, avdelingssjef kreftavdelinga Prosjektansvarleg Arve Varden, klinikkdirektør medisinsk klinikk 5

6 3.2 Mandat Prosjektgruppa vart tildelt følgjande mandat: Utarbeide ny kreftplan for Helse Førde for 5 års perioden Planen skal byggje på vedtatt kreftplan for Helse Førde, Regional kreftplan , nasjonal kreftplan og Nasjonal strategi for kreftområdet Etablering av sengepost for kreft/ hematologi og lindrande behandling skal vera eit forprosjekt med frist innan Arbeidet med kreftplanen har tatt lenger tid enn det som var sett i mandatet. Noko av dette har vore styrt forlenging. Det har heile tida vore dialog med prosjektansvarleg om dette. 3.3 Føringar Hovudmålet i mandatet var å utarbeide ny kreftplan for Helse Førde. Delmål 1 var å utgreie ein sengepost med senger for kreft/ hematologi og lindrande behandling ved medisinsk avdeling i Førde. Med dette arbeidet leverer prosjektgruppa no produktet for Delmål 1. Resten av mandatet vert fullført med levering av ny kreftplan for Helse Førde justert målsetjing er at denne skal leverast i mai Delmål 1 med utgreiing av sengepost vil vere ein sentral del av den nye kreftplanen for Helse Førde. 4 Prosjektgruppa sin gjennomgang Prosjektgruppa har hatt fem møter i perioden juni 2007 til februar Det har i tillegg vore fleire særmøter mellom prosjektleiar og leiarar for involverte avdelingar. Prosjektansvarleg har delteke på dei fleste av møta. Det er ei samrøystes prosjektgruppe som tilrår etablering av ein sengepost for kreft, blodsjukdomar og lindrande behandling med 13 senger i det arealet som i dag er medisinsk avdeling B2 ved FSS. Prosjektgruppa har valgt følgjande disponering av innhaldet i plandokumentet: I kapitel 5 går ein gjennom pasientgrunnlaget for ny sengepost. I kapitel 6 tar ein opp rammer for fysisk plassering av sengeposten. I kapitel 7 går ein gjennom grunnlaget for bemanning på legesida og i kapitel 8 grunnlaget for bemanning på pleiesida. I kapitel 9 viser ein kva konsekvensar etableringa vil få for medisinsk avdeling. Kapitel 10 tar for seg økonomiske konsekvensar. 5 Pasientgrunnlaget for ny sengepost I eksisterande planar og utgreiingar er det ikkje mogleg å finne talmateriale som seier noko om forventa tal senger på ein kreftsengepost i forhold til folketal (ca innbyggarar i Sogn og Fjordane). Mest avgjerande for tal senger er kva diagnosegrupper ein definerer inn i posten. 5.1 Medisinsk seksjon, FSS Helse Førde har pr i dag ikkje eigen kreftsengepost. Dei pasientar som naturleg høyrer til i ein slik sengepost ligg i dag hovudsakleg i medisinsk seksjon, FSS. Det er gjort kartlegging som syner tal pasientar med diagnostisert kreftsjukdom som i dag ligg i medisinsk seksjon, FSS som naturleg vil høyre til i den nye sengeposten og som vil bli overført dit, sjå tabell: 6

7 Tabell: Gjennomsnittlege tal kreftpasientar på medisin A og B, FSS 2007: Veke i 2007 Medisin A Medisin B Sum begge postar ,7 5,1 9, ,5 7,6 11,1 47 1,8 6,1 7,9 48 1,9 6,9 8, ,3 10,3 Dette er i hovudsak pasientar med lungekreft, brystkreft, mage-tarm kreft samt blod- og lymfekreft. Det er å forvente at pasientar innanfor desse diagnosegruppene i framtida kan få nye behandlings tilbod som aukar tal innleggingar i avdelinga. I dag er det spesialistar i indremedisin som har den daglege oppfølginga av desse pasientane i medisinsk avdeling. Ved etablering av kreftsengepost er det kreftspesialistar (onkologar) som skal overta det faglege ansvaret. Dette vil frigjere ressursar hos spesialistane i indremedisin sannsynlegvis opp i mot 25 % av legeressursane dei i dag har på dagtid. 5.2 Kirurgisk avdeling Kirurgisk avdeling har også høgt belegg av kreftpasientar. Ei høvesvis stor pasientgruppe i kirurgisk avdeling er pasientar med ca prostata. Ein del av denne gruppa er pasientar som får medikamentell kreftbehandling og som av ulike grunnar ofte er innlagd i avdelinga. Det er avtala at desse pasientane pr i dag skal innleggast i kirurgisk avdeling. Kirurgisk avdeling treng sine senger til kirurgiske pasientar som skal gjennomgå kirurgiske inngrep eller andre tiltak som andre avdelingar eller annan kompetanse ikkje kan ivareta. Dette gjer at det er ønskjeleg at pasientar som treng lindrande behandling eller hospitalisering pga medikamentell kreftbehandling, bør få sitt hospitaliseringsbehov ivareteke i kreftavdelinga. Pasientar som i dag ligg på kirurgisk avdeling, men som heller burde bli ivaretekne på kreftavdelinga, utgjer altså omlag 2-3 pasientar til ei kvar tid. 5.3 Regionale pasientar Det er ei god funksjonsfordeling mellom Helse Førde og dei regionale avdelingane innan for onkologi (kreft) og hematologi (blodsjukdomar). Dei fleste pasientar får behandling og oppfølging på rett nivå. Fordi Helse Førde i dag manglar ein eigen kreftsengepost har ein m.a. ikkje kapasitet til å behandle pasientar med langvarige kurar som samanhengande går over fleire dagar. Dette kan endre seg ved etableringa av sengeposten. Dei fleste av gjestepasientane går i dag til Haukeland Universitetssjukehus(HUS). Nokre av desse kan tilbakeførast til Helse Førde som igjen vil føre til ein reduksjon i tal gjestepasientar og kostnader. Særleg innan hematologi er signala tydelege på at Helse Førde i større grad må ta seg av eigne pasientar. Det er ikkje gjort noko drøfting på kva pasientgrupper og kor mange senger det i gjennomsnitt kan vere snakk om frå regionsjukehuset (Haukeland Universitetssjukehus), men det kan utgjere 1-2 senger til ei kvar tid. Det er å tilrå at det vert ei gradvis overtaking av pasientar frå regionsjukehuset og at ein gjer ei individuell vurdering av pasientane. Dette må uansett også vurderast opp mot kapasitet og faglege kvalifikasjonar i den nye seksjonen. 7

8 5.4 Andre avdelingar Også andre avdelingar i Helse Førde har kreftpasientar. Dei fleste av desse pasientgruppene bør også i framtida følgjast opp ved same avdelingar som i dag. Unntaket vil vere einskilde pasientar som treng innlegging i palliativ eining for spesialisert lindrande behandling. 5.5 Lindrande behandling Lindrande behandling (palliasjon) vert definert som aktiv behandling, pleie og omsorg for pasientar med langtkomen, uhelbredelig sjukdom og kort forventa levetid. Lindring av smerter og andre plagsame symptom står sentralt, saman med tiltak retta mot psykiske, sosiale og åndeleg/eksistensielle problem. At Helse Førde ikkje har øyremerka senger for lindrande behandling gjer kontinuitet i behandlinga vanskeleg. Kvaliteten på den lindrande behandlinga som vert gjeve på sjukehus i regionen, er variabel. Dette viser seg ved at mange avdelingar endå ikkje systematisk har innført symptomregistrering, ordning med pasientansvarlig lege, informasjonssamtaler på einerom/samtalerom eller tilsett kreftsjukepleiarar og ved at smerte- og symptomlindring mange stader ikkje er god nok. I regional kreftplan vert det understreka at det palliative tilbodet i regionen skal utviklast i samsvar med nasjonale føringar (Regional kreftplan, s. 47). Ved å etablere senger for lindrande behandling i den nye sengeposten - ei palliativ eining - er målet å gje eit tilbod om høgt kvalifisert behandling, rask vurdering og snarleg iverksetjing av tiltak. Den naturlege plasseringa av ei slik eining vil vere ved den nye sengeposten. Dette er akuttsenger med vekt på problemløysing med aktiv diagnostikk og behandling innanfor lindrande behandling (Standard for palliasjon, s 25). Ein forventar at liggetida for lindrande behandling vert kortare her enn på ein vanleg sengepost dersom ein organiserer tilbodet inn i ei Palliativ eining med godt kvalifisert personale. Det er å forvente at om lag 50 % av pasientane som vert tilviste til Palliativ eining vil kome frå kreftseksjonen, resten frå andre avdelingar ved FSS og frå lokalsjukehusa. Det kan også vere aktuelt med direkte innlegging frå kommunehelsetenesta. Pasientar ferdigbehandla for tilvist problemstilling skal overførast attende til den avdeling/ eining pasienten kom frå, dersom utskriving ikkje er mogeleg. Målet må vere å ha ei god styring med belegget i den Palliative eininga slik at ein kan tilstrebe høgt belegg til ei kvar tid. Auka kompetanse i lindrande behandling gjev også auka samhandlingskompetanse. Team lindrande behandling (TLB) skal drive utstrakt konsulentverksemd mot andre avdelingar som har kreftpasientar med behov for lindrande behandling også etter etablering av Palliativ eining. Det er ikkje alle pasientar med behov for lindrande behandling som skal leggjast inn i den palliative eininga. Det er berre pasientar med særskilde behov, vurdert av TLB som skal innleggast. 82 pasientar tilvist til Team lindrande behandling (TLB) i 2007 døydde i løpet av året. Av desse døydde 23 % i heimen. Gjennomsnittleg døyr 11 % av kreftpasientar i Noreg i heimen. TLB hadde i 2007 eit budsjett på 100 registrerte opphald. Sluttresultatet vart 133 opphald som gav inntekter (0.66 DRG-poeng pr opphald). Frå oktober 2007 vart det tilsett ein spesialist i allmennmedisin ved kreftavdelinga. Dette har medført at TLB no arbeider meir i samsvar med 8

9 målsetjinga. Vidare betyr dette at ein også har kunne prioritert regelmessig aktivitet ved lokalsjukehusa. For å få inntekter gjennom TLB må ein følgje Regelverk for Innsatsstyrt finansiering (ISF). På same vis er det formelle krav til etablering av Palliativ eining, sjå også Standard for palliasjon. Ved å følgje desse føresetnadane vil ein utløyse tilleggsrefusjon og få inntekter. Nokre av føresetnadane for dette er m.a.: team lindrande behandling (TLB) styrer inntak/utskriving ved Palliativ eining medisinsk fagleg ansvar hjå lege med overlegekompetanse bemanning av sjukepleiarar med relevant spesialutdanning fagutviklingssjukepleiar med FOU (forskings- og utviklingsansvar) ei stilling som kan vere for heile kreftseksjonen tverrfagleg samarbeid med prest, sosionom og fysioterapeut (minimum) eininga skal ha samtalerom, vaktrom og stille einerom Prosjektgruppa tilrår å etablere ei Palliativ eining med tre senger i den nye sengeposten. Belegget i desse sengene kan vere pasientar frå alle avdelingar i Helse Førde som treng spesialisert lindrande behandling. Dette er såleis ikkje nye senger i Helse Førde. 6 Fysisk plassering av sengeposten Ved å etablere sengeposten i 8. etasje i medisinsk avdeling B2 ved FSS, er dei fysiske rammene for etablering av sengepost for kreft, blodsjukdomar og lindrande behandling gjeve og dermed også sengetalet. Ved B2 er det fem einsengs rom og to firesengs rom, dvs 13 senger i bruk for medisinsk avdeling pr i dag. Naudsynt areal m.a. til samtalerom, opphaldsrom, legekontor og undersøkingsrom er ikkje tilfredsstillande. Vaktrom for personalet i 8.etasje er i dag heller ikkje optimalt. Løysingar for desse fasilitetane bør vurderast før etableringa av sengeposten. Prosjektgruppa går inn for ei etablering i 8. etasje sjølv om denne løysinga ikkje er optimal. Pr i dag er det ingen andre løysingar som er mogleg. Mindre ombyggingar må difor sannsynleg påreknast. 7 Legar 7.1 Onkologi (kreft) Kreftavdelinga har pr i dag følgjande legeheimlar: Avdelingsoverlege/overlege i onkologi: 1/1 stilling Overlegar i onkologi: 2/1 stillingar LIS-lege: 1/1 stilling (oppretta i 2007, ikkje utlyst enno) Kreftavdelinga har avdelingsoverlege i 100 % stilling. Ein overlege (kommunelege og spesialist i allmenmedisin) i 80 % st er tilsett i prosjekt til 1. oktober Avdelinga har tett samarbeid med Avdeling for kreftbehandling og medisinsk fysikk ved Haukeland Universitetssjukehus (HUS) og har avtale om vikarstafett med den avdelinga. Framhald må vurderast i samsvar med behov. Frå juni 2008 får kreftavdelinga ein til to nye overlegar i onkologi frå Polen. Dei er spesialistar i onkologi i sitt heimland. Retningslinjene i Norge gjer at dei sannsynlegvis ikkje vert godkjend som norske spesialistar utan tilleggsutdanning i Norge (strålebehandling). Strålebehandling er 9

10 ikkje ein del av arbeidsoppgåvene i Helse Førde. Dei nye legane har ein realkompetanse som gjer at dei vil kunne gjere ein fullverdig jobb som overlegar/ konstituerte overlegar i onkologi i Helse Førde. Det kan verte aktuelt at desse legane må ha Gruppe I teneste (tilleggsutdanning) ved Regionsjukehus for å få norsk spesialitet i onkologi. Det er lite ledige onkologar i markedet og vanskar med å få vikarar kan verte ei betydeleg utfordring. 7.2 Hematologi (blodsjukdomar) Medisinsk avdeling har ein overlegeheimel i hematologi. Frå juni 2008 kjem det ein overlege frå Polen med brei erfaring innan hematologi som skal inn tiltre denne stillinga. Helse Førde har tidlegare ikkje hatt tilsett overlege i denne stillinga. Det hematologiske tilbodet har hovudsakleg vore dekka gjennom vikarstafett med HUS. Heimel for hematologi vert overført frå medisinsk seksjon ved Førde sentralsjukehus til seksjon for kreft, blodsjukdomar og lindrande behandling. 7.3 Lindrande behandling Team lindrande behandling (TLB) skal ha det faglege ansvaret for pasientar ved den palliative eininga, i tillegg til å drive tilsynsverksemd ved Førde sentralsjukehus og ambulant verksemd mot lokalsjukehusa og kommunane. For å få til dette må det vere lege som har det faglege ansvaret for lindrande behandling. I tillegg er det nødvendig at det vert sett av nok legeressurs til å utøve dette arbeidet. Pr i dag bruker ein av ressursar i kreftavdelinga. I 2009 bør det på permanent basis tilknyttast legeressurs tilsvarande ei stilling for overlege i lindrande behandling. Utan ein slik legeressurs vil fagområdet lindrande behandling bli nedprioritert og inntektene vil som ein konsekvens verte betydeleg redusert. Lindrande behandling er eit nasjonalt satsingsområde med særskilde økonomiske tiltak. Legeressursen tilknytt lindrande behandling vil med bakgrunn i ovannemnde vere sjølvfinansierande. 7.4 Samarbeid om legeressursar Seksjon for kreft, blodsjukdomar og lindrande behandling vil ha tre overlegar i onkologi, ein overlege i hematologi og ei stilling for legar i spesialisering(lis lege). Med ei slik seksjonering vil LIS-legar og turnuslegar i medisinsk seksjon, Førde sentralsjukehus også ha denne seksjonen som ein del av sin rotasjon. Vaktteneste ut over dette vert dekka av legane i medisinsk seksjon. Dette vil vere ei ordning som vil vere gjennomførbar både fagleg og organisatorisk. Det vil vere den beste løysinga også økonomisk då ein unngår å innføre eit nytt vaktsjikt. Utvidar ein drifta til ikkje å ha vaktsamarbeid med medisinsk avdeling, må tal legestillingar tilpassast slik drift. 8 Bemanning i sengeposten Kompleksiteten i medikamentell kreftbehandling har auka over tid. Ein må rekne at ein stor del av dei innlagde pasientane i avdelinga vil få medikamentell kreftbehandling medan dei er innlagd i sengeposten. I dag er dette ei betydeleg utfordring grunna låg kapasitet og kompetanse i medisinsk avdeling. Kreftpoliklinikken bidrar i dag med ressursar for å avlaste 10

11 medisinsk avdeling på dagtid. I framtida må slik behandling handterast i sengeposten for kreft, blodsjukdomar og lindrande behandling både på dag, kveld og einskilde gonger også i helg. Etablering av tre senger til lindrande behandling betyr at det er dei pasientane som til ei kvar tid treng mest avansert lindrande behandling som skal ligge i den Palliative eininga. Sengeposten vil vere ei spesialavdeling for kreftbehandling og lindrande behandling. Dette krev ein noko høgre pleiefaktor enn i generell indremedisin. Prosjektgruppa har henta informasjon om pleiefaktor og bemanning frå fleire andre sjukehus og avdelingar ein kan samanlikne seg med. På bakgrunn av organisering og belegg tilrår prosjektgruppa ei noko høgre bemanning enn for reine medisinske sengepostar. Skal sengeposten og kunne gi eit best mogleg fagleg tilbod til pasientane, vil det vere naudsynt at majoriteten av sjukepleiarane som arbeider ved sengeposten er kreftsjukepleiarar / spesialsjukepleiarar. Resten kan vere ordinære sjukepleiarar. Det er eit krav for å ha Palliativ eining at ein har ei stilling for fagutviklingssjukepleiar. Fagutviklingssjukepleiar vil ha ansvar for fagleg oppdatering, undervisning og samkøyring mellom sengepost, lindrande behandling og poliklinikk, dvs. fagansvar i heile kreftseksjonen. Avdelingssjukepleiar/oversjukepleiar for sengeposten og fagutviklingssjukepleiar bør tiltre i sine stillingar så tidleg at dei kan vere med i tilsetjingsprosessen for resten av pleiestillingane. Dei skal også vere med i planlegging av arbeidsplan og opplæringsprogram for dei som skal tilsetjast i den nye sengeposten. Sengeposten må på lik line med andre sengepostar ha tilgang til sekretær. Andre stillingar/samarbeid med andre faggrupper: Sosionom, prest og fysioterapeut er naudsynt for det tverrfaglege samarbeidet. Det er krav til dette for å få refusjon for lindrande behandling. Sjå også Standard for palliasjon. Anestesilege, psykiater og andre legar med ulik spesialitet må vere tette samarbeidspartnarar. Det må gjerast tiltak for å få desse faggruppene sterkare integrert i det tverrfaglege samarbeidet. Dette må reknast med i den einskilde avdeling sine planar og budsjett. 9 Økonomiske konsekvensar av tiltaka Kostnader til medikamentell kreftbehandling vil auke i Helse Førde uavhengig av organisasjonsmodell. Norge er eit land som ligg noko etter våre naboland i å ta i bruk nye kreftmedisinar, men utviklinga tilseier at nye medikament har høge kostnader. Ein må forvente auke i kostnadene til medikamentell kreftbehandling. Lindrande behandling er eit nasjonalt satsingsområde. Eit fagleg tilbod med høg kvalitet til pasientar med denne type plager er ei viktig prioritering. Det er naudsynt å satse på lindrande behandling. Ved å etablere TLB som ei fast ordning og etablere kreftseksjonen med ei Palliativ eining kan ein få til eit godt fagleg tilbod i Helse Førde. Dette vil også gje Helse Førde inntekter som kan overstige dei kostnadene ein får med denne etableringa. Kravet er at ein organiserer det faglege tilbodet i lindrande behandling slik at ein kan utløyse tilleggsrefusjon og utrekninga av dei økonomiske konsekvensane er basert på dette. Ein stor del av arbeidet innanfor lindrande behandling vil framleis basere seg på konsulentverksemd mot andre avdelingar og lokalsjukehusa. 11

12 9.1 Inntekter Inntekter etter dagens finansieringsordning med tilleggsrefusjon og eigen kode for palliativ behandling, Z51.50 (tilleggsrefusjonen utgjer 0.66 DRG-poeng pr opphald). Samla inntekter til lindrande behandling vil utgjere om lag kr ,-. I samsvar med innsamla informasjon frå andre føretak, er det å forvente at den Palliative eininga vil klare om lag 120 opphald pr år. Dette vil utgjere ei inntekt på om lag kr ,-. Då reknar ein med tre senger og ei gjennomsnittleg liggetid på 7 døgn. Anslagsvis 120 opphald x 0.66 DRG-poeng pr opphald = ca ,- kr I tillegg vil det vere pasientar ved FSS som ikkje vert tilvist til den palliative eininga, og/ eller som det ikkje vil vere plass til der. Desse får oppfølging av TLB i den avdelinga dei høyrer til. Anslagsvis 150 opphald pr år x 0.66 DRG-poeng = ca ,- kr TLB vil også ha ambulant verksemd til lokalsjukehusa og her kan ein forvente om lag fire opphald pr mnd pr sjukehus. Dette er opphald TLB må ha tilsyn på ved den avdelinga der pasienten ligg. Den ambulante verksemda vil såleis utløyse om lag 100 opphald pr år. Anslagsvis 100 opphald pr år x 0.66 DRG- poeng = ca ,- kr. Inntekter ved å etablere Palliativ eining og ha TLB i drift: Palliativ eining: 120 opphald kr Palliative opphald andre avdelingar: 150 opphald kr Palliative opphald lokasjukehusa 100 opphald kr Inntekter lindrande behandling: (kode Z51.50) kr Færre gjestepasientar: Ein reknar med at det vert fleire pasientar, både polikliniske og innlagde, som kjem attende frå regionsjukehuset ved etablering av den nye kreftseksjonen. Dette gjeld både innanfor onkologi og hematologi. Ein kan ikkje stipulere noko tal for dette pr i dag, men ein må rekne med at Helse Førde vil ta hand om fleire etter kvart som avdelinga går seg til. Det er viktig å streke under at ei god fagleg funksjonsfordeling mellom Helse Førde og regionsjukehuset skal leggjast til grunn. 9.2 Kostnader Etablering av ein sengepost for kreft / hematologi og lindrande behandling kan ikkje gjennomførast utan at ein styrker pleiefaktoren i forhold til det som er i medisinsk avdeling i dag. Dette vil medføre ein kostnadsauke. Dette vil utgjere ein meirkostnad på om lag kr ,-. Det er då ikkje tatt med kostnader til andre ressursar som må utviklast i samband med sengeposten og lindrande behandling. 12

13 10 Konklusjon Ein samlar pasientar frå medisinsk seksjon, Førde sentralsjukehus (jfr tabell under pkt. 5) og pasientar med behov for spesialisert lindrande behandling i den nye sengeposten ( senger). Kreftseksjonen vil ha ansvar for alle pasientar med diagnostisert kreft og pasientar med blodsjukdomar som i dag høyrer til medisinsk seksjon, Førde sentralsjukehus. Det er ikkje å tilrå at ein opnar opp for andre indikasjonar enn dette før ein har hatt drift over noko tid. Då kan ein først gjere seg erfaringar korleis belegget er i forhold til kompetanse og kapasitet. Ein vil også erfare kva pasientgrupper som kan nytte pasienthotellet, om det er mogleg å overføre fleire pasientar til poliklinisk behandling og fleire til lokalsjukehusa. Dette kan opne for ei frigjering av senger i sengeposten sjølv om ein ser for seg at dette vil vere eit avgrensa tal senger. Prosjektgruppa meiner det er rett å starte med ei eining på 13 senger og eventuelt vurdere ei opptrapping av tal senger på bakgrunn av dei erfaringar ein gjer seg. Det må gjerast ei planlagd evaluering av tal senger/ belegg og diagnosegrupper, samt bemanning etter seks og tolv månaders drift. Det skal etablerast samarbeid mellom dei to seksjonane for å oppnå god utnytting av den totale sengekapasiteten. Ved overbelegg i den daglege drifta skal ein unngå korridorpasientar ved å utnytte det totale sengetalet fleksibelt mellom seksjonane. Kreftpasientar i medisinsk seksjon skal då følgjast opp av legar frå kreftseksjonen og tilsvarande andre vegen. Pleiepersonalet må ta seg av dei pasientar som til ei kvar tid ligg i eigen seksjon, men med tett oppfølging frå sjukepleiarar i den seksjon som har det faglege ansvaret for pasienten. 13