Avfallsplan. for IVAR-regionen

Transkript

1 Avfallsplan for IVAR-regionen

2 Forord plangrunnlag og Rammer Dette er ein samordna avfallsplan for IVAR IKS (IVAR) og eigarkommunane. Målet har vore ein kortfatta plan med mål og tiltak. Planen handlar i første rekke om den lovpålagde delen av avfallshandteringa for kommunane, dvs hushaldsavfallet. Kommunane og IVAR har ikkje ansvar for næringsavfall, men ynskjer likevel å medverka til gode rammevilkår for bedrifter i regionen. Planen bør danna ein samarbeidsplattform for kommunane og IVAR. Planen er ikkje bindande for partane, men bør legg ja klare føringar for vidare arbeid. Planutkastet er g jennomgått av Samarbeidsgruppa for renovasjon. Den justerte planen er vedteken av IVAR sitt styre. Planen erstattar Avfallsplan for IVAR ( ). 10 kommunar er med i det interkommunale renovasjonssamarbeidet. Det er Stavanger, Sandnes, Randaberg, Sola, Klepp, Time, Hå, Gjesdal, Rennesøy og Kvitsøy. Finnøy er i renovasjonssamanheng knytt til Ryfylke Miljøverk IKS (RYMI). Kommunane tek seg av innsamling av hushaldningsavfall. IVAR har ansvar for avfallsbehandlinga, felles informasjonsoppgåver med meir. Avfallspolitikk Det strategiske målet for reg jeringa sin avfallspolitikk finn vi i Stortingsmelding nr 26 ( ) om reg jeringa sin miljøpolitikk og riket sin miljøtilstand. Planen bør rullerast kvart fjerde år og kommunane bør laga sine eigne handlingsplanar med utgangspunkt i samordna plan. Det er behov for årlege evalueringar av mål, tiltak og handlingsplanar. Samarbeidsgruppa for renovasjon i IVAR- kommunane vil ta seg av evalueringsarbeidet. I arbeidsgruppa har følg jande fagpersonar vore med: Rudolf Meissner, Stavanger Mariann Størksen, Sandnes Jann Grønning, Sola Ernst Rune Danielsen, IVAR IKS Tron Ree, IVAR IKS (sekretær) Nasjonale resultatmål 1. Avfallsveksten skal vera lågare enn den økonomiske veksten. 2. Om lag 75% av avfallet skal gå til g jenvinning i 2010, med ei vidare opptrapping til 80% (medrekna energig jenvinning). Mengden avfall til g jenvinning skal aukast til eit samfunnsøkonomisk og miljømessig, rett nivå. 3. Farleg avfall skal handterast forsvarleg, og anten gå til g jenvinning eller sikrast nasjonal behandlingskapasitet.

3 Omsynet til globalt klima bør vera styrande for framtidige val på avfallssektoren. Norsk klima- og avfallspolitikk baserer seg på globale avtalar og rammedirektiv frå EU. Sentralt står mellom anna FN sin rammekonvensjon om klimapolitikk og EU sine avfalls-, deponi- og forbrenningsdirektiv. I 2008 vedtok EU sitt Ministerråd eit nytt rammedirektiv for avfall. Rammedirektivet nyttar avfallshierarkiet som eit overordna prinsipp for avfallspolitikken. Avfallsreduksjon og førebygging Gjenbruk Materialg jenvinning (råstoff til nye produkt) Energig jenvinning med høg energiutnytting mm Forsvarleg deponering Samanlikna med avfallspolitikken i Noreg, er rammedirektivet i sum mindre ambisiøst. EU har sett eit mål om 50% g jenvinning av hushaldsavfall i medlemslanda innan Dette nivået har vi nådd i Noreg for lenge siden. Det skal i tillegg lagast planar for avfallsreduksjon i medlemslanda. Eksisterande avfallsforbrennings anlegg vert godkjende som energig jenvinningsanlegg med 60% energi utnytting. Kravet for nye anlegg er 65%. Forus Energig jenvinning KS ligg i 2008, etter EU sin utrekningsmåte, på rundt 58 % energiutnytting. Direktivet opnar for å kalla ulike avfallsfraksjonar for produkt. Papir, glas, metall, dekk og tekstilar er blant desse. Produktomgrepet vil letta import og eksport av g jennombart avfall over landegrensene. Frå er det i Noreg sett forbod mot deponering av nedbrytbart avfall. Frå sommaren 2009 skal alle deponi oppfylla krava i deponidirektivet. Resultatet er nedlegging av ei rekke deponi. Avfallsdeponiet på Sele er blant desse. Stortingsmelding nr. 34 ( ) om norsk klimapolitikk set fokus på organisk avfall og føreslår: forbod mot deponering av nedbrytbart avfall meir effektivt uttak av den klimafarlege metangassen frå avfallsdeponi tiltak for å nytta energien i organisk avfall (biogass, biodrivstoff osv) Sentralt i norsk avfallspolitikk står dei såkalla bransjeavtalane, mellom bransje og stat som inneber at produsentar og importørar av varer må ta ansvar for eigne avfallsprodukt. Det er innsamlings- og returordningar for emballasje, bildekk, elektriske og elektroniske produkt, batteri, bilvrak og PCB holdige isolerglas. Føre var prinsippet i forureiningslova er sentralt i norsk avfallspolitikk. Mellom anna er det viktig å hindra at stoff frå farleg avfall vert tilført miljøet. Dette inneber mellom anna opprydding i gamle synder, som forureina grunn osv. Ut frå nasjonal og internasjonal avfallspolitikk, blir det viktig for kommunane og IVAR å: sørg ja for ei ressurs- og klimavennleg avfallshandtering sikra rett balanse mellom avfallsreduksjon, material- og energig jenvinning hindra at farlege avfallsstoff kjem ut i miljøet

4 Status og utviklingstrekk Avfallsreduksjon og ombruk Å hindra at avfall oppstår er vanlegvis det beste miljø-tiltaket. Norske forbrukarar har hatt stor auke i kjøpekraft dei siste åra. Slikt slår ut på avfallsmengden. Avfallsveksten har lenge vore større enn både folkeveksten og den økonomiske veksten (målt som BNP). For å få til effektiv bruk av råvarer og energi, er det mykje å vinna på å endra produksjonsprosessar, transportmønster og emballasjebruk. Nye rammekrav frå EU vil truleg føra til større fokus på avfallsreduksjon nasjonalt. Truleg er gode nasjonale kampanjar det mest effektive. Det er svært viktig at kommunane og IVAR å g jera seg g jeldande i dette arbeidet. Kjeldesortering og innsamling i IVAR-regionen Alle IVAR kommunane tilbyr henting av bioavfall, papir- og restavfall. Åtte kommunar har henteordning for plastemballasje. Det er vidare tilbod om henting av glas- og metallemballasje, farleg avfall og juletre i nokre få kommunar. Det er bringeordningar for glas- og metallemballasje, plastemballasje, tekstilar og farleg avfall. Det er rundt 100 returpunkt i IVAR- kommunane. Tilbod og utforming varierer litt frå til. På IVAR sine betjente g jenvinningsstasjonar på Forus og Sele finn ein mottak for farleg avfall, plast, papir, papp/ kartong, isopor, glas- og metallemballasje, tekstilar, PCB-vindu, skrapjern, trevirke, hageavfall, kuldemøbel, elektrisk og elektronisk avfall, hageavfall og restavfall mm. Time, Hå, Rennesøy og Kvitsøy har eigne g jenvinningsstasjonar. Eit system med nedgrevne containarar er i rask utvikling. Makta ligg hjå forbrukarane. Skal vi lukkast med avfallsreduksjon og gjenvinning, bør dei gode miljøvala vera like attraktive som dei mindre gode. Men i første rekke handlar dette om politisk vilje til å gå inn og løysa miljøog klimautfordringane.

5 Material- og energig jenvinning Kommunane leverer bioavfall til IVAR sitt komposteringsanlegg på Hogstad. Anlegget tok i 2008 unna ca tonn organisk avfall frå husstandane. Restavfallet frå husstandane vert levert til Forus Energig jenvinning KS, som IVAR er medeigar i (44%). Medeigar er også Lyse Energi, som står for produksjon og sal av elektrisk energi og fjernvarme. Anlegget kan årleg ta i mot ca tonn avfall. Ca tonn av dette var restavfall frå husstandar i IVAR-regionen i Resten kom frå dei andre SVAR-kommunane og bedrifter. Anlegget har nådd kapasitetsgrensa og ei ny forbrenningslinje på Forus er under planlegging. Alle utsleppskrav til røykgassen vert oppfylt med god margin. Sele avfallsplass tek i mot restavfall når energig jenvinningsanlegget er avstengt for vedlikehald. Når deponiet vert avslutta i juni 2009, vil ny mottakar vera på plass. Innsamla g jenvinnbare fraksjonar går til verksemder som IVAR har avtale med. Dei fleste er private. Etter evt finsortering og mellomlagring vert avfallsråvarene selde vidare. Det er eit stort nettverk av kjøparar i inn- og utland. Avtaleform og transportmåte varierer frå produkt til produkt. Systemet på nedstraumssida fungerer godt, sjølv om mottakarar og prisar kan skifta raskt. SVAR Volummessig er IVAR ein vesentleg aktør i den norske avfallsmarknaden. Sør Vest Avfall og Ressurs AS (SVAR) vart danna i 2004 for å samordna transport og drift av kommunale avfallsbehandlingsanlegg på sørvestlandet. Kommunale selskap som er med er; Ryfylke Miljøverk IKS (RYMI), Dalane Interkommunale Miljøverk IKS (DIM), Interkommunalt Renovasjonsselskap (IRS), Renovasjonsselskapet for Farsund og Lyngdal (RFL) og IVAR. SVAR henter inn sams anbud på transport og behandling av avfall, samordnar informasjonsaktivitet mm. Anbodskonkurransar er basert på regelverk for offentlege innkjøp. Særleg viktig er det å kjenna regelverket når det g jeld tildeling av kontraktar til heilt eller deleigde offentlege avfallsselskap.

6 Næringsavfall Kommunar og interkommunale selskap har i følg je forureiningslova ikkje direkte ansvar for innsamling og behandling av næringsavfall. Privat næringsliv tek hand om det meste av næringsavfallet, når det g jeld innsamling, sortering og avsetning. Miljømessig varierer kvaliteten på ordningane. Dei siste åra har deponiet på Sele avfallsplass stort sett bare vore mottakar av restavfall frå næringslivet og dei kommunale g jenvinningsstasjonane. Når deponiet stenger må avfallsnæringa finna andre løysingar. IVAR ser det som ei samfunnsoppgåve å medverka til auka sortering av næringsavfall. Nå sist måtte ein finna ei løysing med oppkverning på Sele, då mottaket for trevirke svikta. Avfallsordningar for privat næringsliv må alltid vera sjølvfinansierande. kunne energig jenvinnast, når desse ikkje lenger har bruksverdi, g jerne etter fleire rundar med materialg jenvinning. I IVAR-regionen ligg alt til rette for å kunne styra utviklinga i rett lei. Nokre utviklingstrendar som vi kan sjå innan avfallsfeltet er: krav frå kundane om individuelle løysingar for kjeldesortering og innsamling meir bruk av datateknologi i innsamlingsleddet (GPS og elektroniske brikker, automatisk vektregistrering og identifikasjon, måling av fyllingsnivå i containarar, mobil dataoverføring mm). fleire anlegg for produksjon av gass frå bioavfall (gir energiutbytte og g jødsel) fleire energig jenvinningsanlegg for restavfall og trevirke. Evt anlegg for slaggsortering av forbrenningsrest teknologiutvikling innan industriell finsortering av avfall auka sortering og utnytting av komplekse produkt, som EE-avfall mm Utviklingstrendar Innsamlings- og g jenvinningsordningane i IVAR-regionen er godt utbygde og skil seg lite frå resten av landet. Det planlagde deponiforbodet har ført til omfattande planlegging og utbygging av avfallsforbrenningsanlegg i Noreg. Norsk avfallspolitikk har lenge vore at materialg jenvinning skal prioriterast før energig jenvinning. Rammene nå er stort sett like, sjølv om materialg jenvinning i sum er betre for globalt klima. Nasjonalt bør ein unngå at overkapasitet på forbrenningssida, fører til redusert konkurransekraft for materialg jenvinning. Avfallsprodukta vil alltid

7 Avfallsmengder og prognoser Fordeling av innsamla hushaldsavfall i fraksjonar Hushaldsavfallet i IVAR-regionen utg jorde tonn i Samla avfallsmengd frå næringslivet er minst like stor. I avfallsplanen konsentrerer vi oss om hushaldsavfallet som er kommunane sitt ansvar. Hushaldsavfall Kvar innbygg jar genererte i snitt 417 kg hushaldsavfall i Vekt-fordeling I IVAR-regionen g jekk 63 % av hushaldsavfallet til materialg jenvinning. 25% g jekk til energig jenvinning og 11% til deponi. Figuren til høyre viser vekt-fordeling av innsamla hushaldsavfall i fraksjonar. I Noreg låg materialg jenvinning av hushaldsavfall i snitt på rundt 50% (SSB). Såkalla plukkanalyser av innhald i bio-, papir- og restavfallsdunkar (år 2002 og 2007) har gitt auka kunnskap om avfallssamansetninga. Rapportane seier mykje om kvaliteten på kjelde sorteringa og potensialet for vidare sortering. Over 500 dunkar vart sortert ned i minste detalj, for hand. Vektmessig var det lite feilsortert materiale i dunkar for papir- og bioavfall. Men det skal lite plast til i bioavfallet før dette utg jer eit visuelt problem i det ferdige kompostproduktet. Restavfall til deponi 11,3 % Komplekst metall 1,8 % Tøy 1,6 % Trevirke 7,3 % Papir/papp/ kartong 18,5 % Glass/metall 2,3 % EE-avfall 4,3 % Restavfall til forbrenning 25,1 % Våtorganisk 25,2 % Plast inkl. EPS 1,3 % Farleg avfall 0,4 % Impregnert trevirke 0,9 % Husstandane sorterer ut heile 94% av alt lesestoff, men mindre av anna papir og papp/kartong. Farleg avfall er det lite av i grå dunk. Kjeldesorteringa er best i kommunar som har henting av plast og restavfallstømming kvar 4. veke. Dette g jeld ikkje berre plast, men også andre fraksjonar. Større tilg jengeleg volum for restavfall (tømming kvar 14. dag) slår ut i dårlegare sortering. Folk nyttar langt på veg tilg jengeleg plass i restavfallsdunken.

8 Fraksjonsvis samansetning av restavfall Figuren under viser g jennomsnittleg samansetning (vekt %) av restavfallet i grå dunk i IVAR-regionen. Papir/papp, 11 % Vekst i mengde hushaldsavfall I IVAR regionen har mengd hushaldsavfall årleg auka med 3,5% i snitt sidan år Den årlege folkeveksten var i same periode på ca 1,3 %. Figuren under viser framskriving av avfallsmengdar dei neste 20 åra med 1,3 % og 3% vekst. Truleg ligg svaret ein stad midt i mellom. Anna avfall 30 % Prognose hushaldsavfall i IVAR-regionen Bioavfall 26 % Farlig avfall, 0 % Annan plast, 2 % Anna glass, 1 % Anna metall, 3 % tonn pr år EE-avfall, 2 % Tekstilar, 3 % Metallemballasje, 2 % Glasemballasje, 6 % Plastemballasje, 14 % år ,3% vekst 3 % vekst 1/4 av restavfallet i grå dunk er bioavfall. 2/3 av restavfallet i grå dunk (meir enn tonn) er fraksjonar med materialverdi. Meir enn halvparten av dette restavfallet består av produkt som kan sorterast ut for g jenvinning i eit finsorteringsanlegg. I tillegg blir det truleg mindre bioavfall i den grå dunken, dersom kundane veit at restavfallet skal sorterast etter mottak. Det er ikkje usannsynleg at mottakskapasiteten for restavfall, bioavfall og g jenvinnbare fraksjonar må doblast i ein 20 års periode. Avfall frå andre kommunar i avfallsamarbeidet SVAR, kjem i tillegg.

9 NYE ANLEGG Energig jenvinning Energig jenvinningsanlegget på Forus har alt nådd kapasitetsgrensa. Sjølv om det vert sortert meir avfallsråstoff for materialg jenvinning, vil det melda seg eit behov for å utvida anlegget. Det er stifta eit selskap med mål om å etablera ei ny forbrenningslinje ved Forus energig jenvinning KS. Eigarar er IVAR, Lyse, Ryfylke miljøverk (RYMI), Dalane Interkommunale Miljøverk (DIM), Interkommunalt renovasjonsselskap Flekkefjord (IRS) og Renovasjonen Farsund og Lyngdal (RFL). Den nye forbrenningslinja er planlagt plassert i ein bygning ved sida av den eksisterande. Lager og tømmehall vert utvida. Eit evt vedtak om bygging vert truleg teke i løpet av Ei nye linje vil ta unna tonn restavfall i året. Bioavfall Prognoser viser stor auke i mengde bioavfall. Alternative behandlingsmåtar er heimekompostering, sentralkompostering eller utråtning i eit lukka anlegg med energiutnytting. IVAR sitt sentralkomposteringsanlegg på Hogstad har nådd kapasitetsgrensa. Eit biogassanlegg på Grødaland for husdyrg jødsel og organiske biprodukt frå landbruket er under utgreiing. Sjølv om utråtning av bioavfall vil kunne koma til å erstatta kompostering på sikt, er det truleg behov for komposteringsanlegget på Hogstad i mange år til. Finsortering av avfall Resirkulering av avfall g jev stor samfunnsvinst. Materialg jenvinningsgraden i IVAR-regionen er på 63%. Denne kan aukast til % ved å bygg ja eit finsorteringsanlegg. Mellom anna er det mogleg å sortera ut meir plast, metall, papir, papp/ kartong og drikkekartong enn det vi greier i dag. Arbeidsgruppa for avfallsplanen har sett nærare på sorteringsteknologi for restavfall, i teori og praksis. Teknologiutviklinga dei siste åra har vore stor. Det nye er at avansert sensorteknikk vert kombinert med meir tradisjonelt maskineri for oppdeling og separering av avfallsfraksjonar. Resultatet er at svært samanblanda restavfall nå kan skiljast i fraksjonar som det er ein marknad for. Teknologiutviklinga er nå komen så langt at det bør vurderast om returpunkta kan leggast ned og erstattast med sentral sortering. Desse er normalt dyre i drift i høve til effekten. Komposteringsanlegget på Hogstad Innbyggarane er lært opp til å sortera ut stadig fleire fraksjonar. Den psykologiske effekten ved å ta bort gode ordningar skal ikkje undervurderast. Mellom anna g jeld dette plast.

10 Plukkanalyser av restavfallet viser at husstandar med henting av plast sorterer ut over 40% av plasten. I tillegg er dei betre til å sortera ut andre fraksjonar. Det er framleis att mykje plast i restavfallet som er eigna for g jenvinning. Så lenge kommunane ser lønnsemd i ein henteordning for plast, bør dei halda fram med ordningen. Papir og bioavfall er lettast og best å sortera ut ved kjelda. Ein fordel med eit finsorteringsanlegg er at kjeldesortert plast og andre fraksjonar kan gå inn ein stad midt i anlegget for vidareforedling. Føremålet må vera å sikra betre pris eller koma opp i ein akseptabel produktkvalitet. Restavfall frå g jenvinningsstasjonane (ca 25 kg pr person pr år) har stor materialverdi. Etter oppdeling kan avfallet gå g jennom finsorteringsanlegget. Ein brennbar restfraksjon vil til slutt enda opp i energig jenvinningsanlegget. I sorteringsanlegget vil ein kunne fjerna ein del fraksjonar i restavfallet som er uønska i eit energig jenvinnings anlegget. Dette g jeld mellom anna glas, stein og grus, EE-avfall og ein del miljøfarleg og komplekst restavfall. Fuktinnhaldet i det brennbare restavfallet kan evt reduserast i ein rask biologisk prosess. Dermed kan brennverdien i produktet tilpassast energig jenvinningsanlegget. Sorteringsteknologien er utvikla for å kunne handtera restavfall frå bedrifter og bygg- og anleggsverksemd. Med andre ord kan det vera aktuelt å ta i mot en del av dette avfallet for å sikra anleggsøkonomien. Målet må ikkje vera å erstatta gode private tilbod, men å aukaden samla utnyttinga av avfallsressurser i regionen. I høve til globalt klima, er det lite viktig kven som g jer jobben. Grove kalkyler viser lønnsemd i utbygging og drift av eit finsorteringsanlegg. Men dette er ny teknologi. Omfattande planarbeid og konsekvensutgreing står att, før ein kan ta ei avg jerd om evt å gå vidare med anlegget. I første omgang bør det lagast eit forprosjekt. I same omgang bør ein sjå på konsekvensar for innsamlinga (hente- og bringesystem). Berekraftig avfallshandtering Ordningar for innsamling og behandling av avfall i IVAR-regionen er stort sett gode. Men er ordningane berekraftige på lang sikt? Det er etter kvart tilg jengeleg eit stort talmateriale som viser klimaeffekter av ulike tiltak. I følg je SSB står materialg jenvinning alt i dag for ein reduksjon av klimagassar i Noreg på 6-7 %, målt i CO 2 einingar. Bidraget kunne ha vore enda større, dersom vi hadde greidd å nytta alt avfall på den beste måten. Alle bidrag er viktige, når vi veit kor mykje som skal til for å redusere den globale oppvarminga i åra som kjem, med dei store skader på miljø- og infrastruktur som dette inneber (ref FN sitt klimapanel). Klimanytten av heile avfallssystemet i IVAR regionen bør utgreiast, for å kunne vurdera om det bør g jerast strukturelle endringar på kort eller lang sikt. Dei to største anleggstiltaka for IVAR i åra som kjem er ei ny energig jenvinningslinje og utviding av kapasiteten for bioavfall. I tillegg kjem eit mogleg finsorteringsanlegg for avfall. Alle desse tiltaka krev konsekvensutgreiing med alternativvurdering før realisering. Økonomi Samla sett bør ikkje dei nemnde tiltaka g je nokon stor auke i dei kommunale renovasjonsgebyra. Eit evt finsorteringsanlegg vil g je kostnads innsparing på innsamlingssida. IVAR må til med ei større anleggs investering. For bio- og restavfall er det tale om kapasitetsutviding og ei anleggs fornying tilpassa tilg jengeleg avfallsmengd.

11 Energig jenvinningsanlegget og g jennvinningstasjonen på Forus

12 Mål og tiltak Vi har sett opp ei rekke tiltak og resultatmål for Desse er fordelt på fem sentrale målområde: kunden i sentrum effektiv og økonomisk drift effektiv ressurs- og kompetanseutnytting mest miljø for pengane komplett tilbod for næringsavfall Kundeperspektiv Mål: Kunden i sentrum Tiltak/ måleparametrar Samla renovasjonstilbod til kundane Informasjon Henteordningar Returpunkt Gjenvinningsstasjonar Servicenivå Tillit Mm. Resultat i planperioden Over 80% av kundane svarer positivt på spørsmål

13 Effektivitet/ kvalitet Mål: Effektiv og økonomisk drift Samarbeid/ ressursutnytting Mål: Effektiv ressurs- og kompetanseutnytting Tiltak/ måleparametrar Resultat i planperioden Tiltak/ måleparametrar Resultat i planperioden Prisnivå IVAR-regionen Standard abonnement (kr/ abb.) Betre enn snittet av 10 samanliknbare kommunar Informasjon Samordna informasjon Årleg informasjonsplan for kommunane og IVAR Innsamlingskostnada (kr/tonn) Behandlingskostnada (kr/tonn) Kvalitet på leveransar til g jenvinning Maksimalt 5% avvik hjå mottakar ut frå kvalitetskrav Samordna innhald i avfallskalendar Felles kampanjar Minst ein større kampanje i året (avfallsreduksjon, sortering, forsøpling ol) Kapasitet IVAR Komplette og fleksible mottaksordningar for hushaldsavfall 100 % oppetid for mottak Fleksible åpningstider i høve til kommunane sine behov Kompetansesamarbeid Aktivt avfallsforum Arbeidsgrupper for felles tiltak Samarbeidsprosjekt Effektiv innkjøpspolitikk Minst 3 samlingar i samarbeidsgruppe for renovasjon i året Minst 2 aktive arbeidsgrupper i året Felles anbudskonkurransar og rammeavtalar Samordning av regelverk Samordna avfallsforskrifter og normer Organisasjonsutvikling Effektiv koordinering av det totale avfallssystemet i regionen Utgreiing av alternative organisasjonsformer for renovasjon i regionen

14 Miljø Mål: Mest miljø for pengane Næringsavfall Mål: Komplett tilbod for næringsavfall Tiltak/ måleparametrar Resultat Tiltak Resultat Avfallsførebygging/ ombruk Materialg jenvinning Energig jenvinning Delta i nasjonale kampanjar om avfallsreduksjon 75 % materialg jenvinningsgrad Min 60 % energiutnytting (ved restavfallsforbrenning) Aktivt bidrag til kompetanseutvikling regionalt og nasjonalt Aktiv medspelar g jennom Avfallsforum Rogaland og Fagleg avfallsforum for IVAR-regionen Medviten bruk av kompetansemiljø og FOU- institusjonar innan avfallsområdet Biogass Ingen farlege stoff i restavfallet Klimavennleg transport og avfallshandtering Produksjon og utnytting av biogass frå våtorganisk avfall til oppvarming eller energiformål 0 avvik (ut frå kriterieliste) Årleg klimarekneskap for viktige avfallstypar Klimarekneskap for viktige arbeidsprosessar og investeringar Vurdera mottaks- og behandlingstilbod for avfallsfraksjonar som ikkje vert handtert i privat regi Tilbod for lettare forureina masser Støtte til regionale utdanningstilbod innan avfallsområdet Gode rammevilkår for verksemder i regionen Utgreiing av mottak for medisinsk risikoavfall Utgreiing av mottak for gipsavfall. Byjordsdeponi eller alternativt tilbod i regionen

15

16 Bryne Stavanger Offset Stavanger Sandnes Sola Randaberg Rennesøy Kvitsøy Klepp Hå Time Gjesdal