Senter for kunstfag, kultur og kommunikasjon høgskolen i bergen

Transkript

1 Senter for kunstfag, kultur og kommunikasjon høgskolen i bergen

2 2

3 Senter for kunstfag, kultur og kommunikasjon Høgskolen i Bergen har eit av dei leiande fagmiljøa innan kunstfag i Noreg. Gjennom Senter for kunstfag, kultur og kommunikasjon vert forsking, utviklingsarbeid og formidling av desse faga spissa og sett på dagsorden. I september 2009 vart det strategiske forskningsprogrammet Kunstfagdidaktikk vedteke av Høgskolestyret. Dette programmet omfattar alle kunstfaga ved Høgskolen, Avdeling for lærarutdanning, og står sentralt i senterets arbeid i åra framover. I november 2009 tildelte Kulturdepartementet Uni Rokkansenteret i samarbeid med Høgskolen i Bergen oppdraget om å utføre eit treårig forskerarbeid om Den kulturelle skolesekken. Meir enn 30 tilsette ved kunstfagutdanningene på HiB har delteke i senterrelaterte prosjekt i Verksemda til senteret er dermed ein viktig katalysator for kunnskapsproduksjon innanfor kunstfagfeltet. Senteret har som ambisjon å produsere forsking og utviklings-arbeid som er aktuell og relevant for framtidas utdanning og for samfunnet elles. Bjørg Kristin Selvik Dekan Harald Eikaas Senterleiar 3

4 Klausine Røtnes heldt fotoutstillinga Barnehageliv i samband med kunstfagkonferansen Når det surrealistiske fell naturleg. Ho tileigna fotoutstillinga til høgskolelektor Louise Birkeland som nyleg gjekk bort.

5 Kunstfagkonferansen Når det surrealistiske faller naturlig kunstfagenes møte med barns estetiske hverdag. I 2004 oppretta Høgskolen i Bergen eige førskulelærarutdanning med vekt på kunstfag. Faga forming, drama, musikk og dans utgjer halvparten av dette bachelorstudiet. Kunstfagkonferansen vart arrangert november i samarbeid med Bergen kommune, Den kulturelle bæremeisen og Teaterfestivalen MiniMidiMaxi og samla nær 200 deltakarar frå hele landet. Konferansen inneheldt foredrag, workshops, utstilling og performance. Bidragsytarar var: Kurt Johannessen, Kari Bakke, Kari Torkhildsen, Kari Gina Hodneland, Greta Evjen, Elin Eriksen Ødegaard, Terje Isungset, Grete Bekkevold, Nina Goga, Kirsten Reckeweg, Lise Hovik, Gunnar Danbolt, Korin Sakura, Klausine Røtnes og Svein Nyhus. I samband med konferansen vart det utgjeve ein publikasjon om kunstfaglinja ved førskulelærarutdanninga på HiB: Vi trenger hvalsang i utdanningen av Kari Bakke, Kari Gina Hodneland, Kari Thorkildsen, HiB skriftserien nr

6 Høgskolen i Bergen har ambisjon om å vidareutvikle kunstfagprofilen sin med å tilby eit bachelorstudium i dans på sikt. Foto: IStock

7 Forskingsstudiar Den kulturelle skolesekken ( ) Saman med Rokkansenteret ved Universitetet i Bergen er Høgskulen i Bergen (HiB) tildelt oppdraget med ein treårig forskingsinnsats på Den kulturelle skolesekken av Kulturdepartementet. Gjennom ei kritisk tilnærming ønskjer studien å utvikle nye perspektiv på og kunnskap om Den kulturelle skolesekken som kultur- og utdanningspolitisk prosjekt. Studien vil involvere fleire forskarar og masterstudentar frå HiB. Catharina Christophersen er prosjektleiar frå HiB. Den kulturelle bæremeisen Den kulturelle bæremeisen er barnehagane sitt svar på Den kulturelle skolesekken. Kva skjer i møtet mellom dei minste barna og den profesjonelle kunstnaren? Dette er eitt av spørsmåla ei prosjektgruppe ved Høgskolen i Bergen (HiB) har sett nærmare på sidan Prosjektgruppa er samansett av Harald Eikaas (HiB), Aslaug Nyrnes (kunstfagdidaktikk), Elin Eriksen Ødegaard (pedagogikk), Kari Thorkildsen (drama), Aslaug Furholt (musikk) og Synneva Heradstveit (kunst og handverk). Greta Evjen, prosjektleiar for Den kulturelle beremeisen, deltek frå Bergen kommune. 7

8 5. klasse frå Lærdalsøyri skule på pilgrimsvandring ned til Borgund stavkyrkje i sjølvlaga middelalderklede. Foto: Lærdalsøyri skule

9 Vestlandets historie ut i skolen ( ) Pilotprosjektet vart avslutta i 2009, då hadde i alt 12 skular utvikla samfunnsog kulturhistoriske undervisningsopplegg og læremiddel i samarbeid mellom lærerutdanningsinstitusjonane på Vestlandet (Høgskolen i Bergen, Høgskolen Stord/ Haugesund, Høgskulen i Sogn og Fjordane og Universitet i Bergen) Saman med lærarar og medelevar har elevar oppsøkt og utforska fysiske spor av fortida, lokale samlingar og ressurspersonar i lokalsamfunnet sitt. Dei lokale funna har deretter vorte satt opp mot den regionale bakgrunnen dei er ein del av. Pilotprosjektet er dokumentert i publikasjonen Vestlandets historie ut i skolen rapport frå eit pilotprosjekt (Bente Brathetland, redaktør, HiB skriftserien nr ), ein tilhøyrande DVD og på nettstaden 9

10 Sangbøker kan betraktast som både instrument og indikatorar for idear og ideologiar. Foto: Mauricio Pavez, Høgskolen i Bergen

11 Ideoskosa ( ) Prosjektet tar for seg norske skulesongbøker og korleis desse reflekterer samfunnsoppfatningar og danningsideal mellom 1814 og fram til vår eiga tid. Aktuelle spørsmål er: Kva endringar i samfunnsforståing og oppseding- og dannings ideal kan vi lese ut av innhaldet i skulesongbøkene? Korleis er innhaldet blitt motteke av skuleleiarar, lærarar, elevar og foreldre? Korleis og kvifor har skulesongbokas betyding og verdi endra seg i den aktuelle perioden? Prosjektet vart starta opp i 2008 med den nordiske konferansen: Hva synger vi og hvorfor? I 2009 er det produsert følgjande artiklar: Slike gutter, det vil gamle Norge ha kjønnsperspektiver på norsk skolesang (Silje Valde Onsrud), Skolebøker, patriotisme og allsang (Velle Espeland), Johan Diederich Behrens og skolesangen (Øyvind Norheim) og Hva slags sangbok er Mads Berg: Skolens sangbok, og hvordan har den utviklet seg fra 1914 til 1999? (Fred Ola Bjørnstad) I prosjektet deltek: Fred Ola Bjørnstad (HSH), Øyvind Norheim (Nasjonalbiblioteket), stipendiat Silje Valde Onsrud (HiB), Thorolf Krüger (HiB), Karl Egil Johansen (HiB) og Egil Ertresvåg (HiB). I tillegg kjem det bidrag frå forskarar ved Lunds Universitet, Uppsala Universitet og Aarhus Universitet. 11

12 Forskingsprogrammet har som samlande grunntanke at didaktisering i kunstfag er ei udeleleg side ved fagas form- og formidlingsregister, ikkje eit spørsmål om å formidle eit på førehand ferdig og avgrensa innhald. Foto: Mauricio Pavez, Høgskolen i Bergen

13 Strategisk forskingsprogram, Kunstfagdidaktikk ( ) Programleiar: professor Aslaug Nyrnes Hausten 2009 godkjende styret ved HiB forskingsprogrammet Kunstfagdidaktikk didaktikk på kunstfagas premissar. Programmet skal, i lag med dei andre strategiske forskingsprogramma arbeide for ei framtidig doktorgradsutdanning. Teoriramma for programmet er den klassisk-retoriske tradisjonen i møte med utfordringar frå nyare språkfilosofi, estetisk teori, performativ teori, danningsteori, sosialkonstruktivistisk teori, og pedagogisk teori. Målet er å utvikle kunstfagdidaktikk til eit sjølvstendig, tydeleg og anerkjend forskingsfelt i eit framtidig profesjonsuniversitet, og på den måten styrke estetisk danning i grunnopplæring og høgare utdanning. Programmet er organisert i tre delområde: 1. Kunstnarisk forsking (leiar: førstelektor Harald Eikaas) 2. Samansette kunstuttrykk (leiar: førsteamanuensis Nina Goga) 3. Estetisk danning (leiar: førsteamanuensis Catharina Christophersen) Kvart av delområda har fleire prosjekt der ei rekkje av dei tilsette ved kunstfagseksjonane deltek. Programmet har også ein nordisk rådgjevingskomité med sentrale namn innanfor ulike kunstfag. 13

14 Egil Haugland er både gitarbyggjar og profesjonell musikar, noko som har gjort at han har kunna gå så djupt inn i utforskinga av klangkvalitet. Foto: Mauricio Pavez, Høgskolen i Bergen

15 Den gode klangen Frå motorsag til konsertgitar i verdsklasse Egil Haugland er både gitarbyggjar og profesjonell musikar. I denne DVD-produksjonen fylgjer vi prosessen med å byggje gitarar: Felling av kirsebærtre med motorsag, grovtilskjering i eigen verkstad, vidare til montering og fullføring i gitarverkstaden til Romanillos og utprøving av den ferdige gitaren på øvingsrommet. Og naturlegvis, Egil Haugland med gitaren i konsertsamanheng, i lag med Den Norske Gitartrio. DVD-en er ein film av Trygve Tollefsen og Egil Haugland og er produsert i samarbeid med Mediesenteret ved Høgskulen i Bergen. NRK har kjøpt rettane til å kringkaste filmen i løpet av ein 3-årsperiode. 15

16 Foto: Jørn Lavoll, Høgskolen i Bergen Katrine Heggstad (th.) deltek i DICE-prosjektet frå Høgskolen i Bergen. Saman med kollega Siv Ødemotland har hu nyleg gjort forstillinga Isa og Bella og festen for dei minste barna. 16

17 DICE DICE ( Drama Improves Lisbon Key Competences in Education ) er eit internasjonalt EU-støtta forskingsprosjekt. Frå og med 2009 vil ei to-årig studie undersøkje ei rekkje utdanningsmål, mellom anna effekten av drama-aktivitetar på fleire sentrale kompetanseområde: kommunikasjon, kultur, språk med meir. Forskingsprosjektet er både kvanitativt og kvalitativt orientert og vil dokumentere resultata ut frå statistisk materiale. Det vil dessutan utarbeide ressursmateriale til bruk for skuleverket. Prosjektet vert leia frå Ungarn som saman med Storbritannia, Polen, Nederland, Slovenia og Romania utgjer konsortiumgruppa. HiB er assosiert partnar i prosjektet, og frå institusjonen her deltek førstamanuensane Kari Heggstad, Stig Eriksson og høgskulelektor Katrine Heggstad. 17

18 18 Foto: Mauricio Pavez, Høgskolen i Bergen

19 Tilsette Harald Eikaas - Senterleiar Harald Eikaas er leiar for Senter for kunstfag, kultur og kommunikasjon. Han er utdanna ved Det kgl. Danske Musikkonservatorium i København og har solistdiplom som orkesterdirigent. Han har også musikkpedagogisk eksamen frå same sted og har i ei årrekkje fungert som lærar ved Høgskolen i Volda og Griegakademiet, Universitet i Bergen. Aslaug Nyrnes - Professor Aslaug Nyrnes er professor i kunstfagdidaktikk ved HiB, Senter for kunstfag, kultur og kommunikasjon, der ho frå 2008 er leiar for forskings-programmet Didaktikk på kunstfagas premissar. Frå var Nyrnes leiar for prosjekt Kunstfagdidaktikk, NFR/HiB. Nyrnes er dr. art. frå Universitetet i Bergen (2002) på ei avhandling om Holbergs essayistikk. I 2006 fekk Nyrnes Høgskolen i Bergen sin forskingspris. Tine Grieg Viig - Stipendiat Tine Grieg Viig er utdanna ved Høgskolen Stord/Haugesund, Høgskolen i Volda og har ein mastergrad i musikkpedagogikk frå Høgskolen i Bergen. Hovudfokuset i utdanninga har vore på komponering/ arrangering, spesielt for kor. Tidligare jobba ho som høgskolelektor i musikk ved Høgskolen Stord/Haugesund, og ho har også arbeidd som kordirigent. Doktorgradsprosjektet er fleirfagleg, og er ei utforsking av ulike kunstnarars skildringar av skapande prosessar. Dag Ove Vareberg - Seniorkonsultent Dag Ove Vareberg er administrativt tilsett i 50 prosent stilling på SEKKK. Han er cand. philol. med hovudfag i musikkvitskap fra Universitetet i Oslo med fordjupning i musikkteknologi og populærmusikk. Dag Ove har fleire års erfaring som lærar i grunnskolen, vidaregåande skole, folkehøgskole og kulturskole. Han har også arbeidd som informasjonskonsulent og webredaktør i fleire år. 19

20 20 Foto: Mauricio Pavez, Høgskolen i Bergen

21 Utvalde publikasjonar innanfor kunstfagfeltet ved HiB Vi trenger mer hvalsang i utdanningen Kari Bakke, Kari Gina Hodneland, Kari Thorkildsen. HiB, skriftserien nr Vestlandets historie ut i skolen Rapport frå eit pilotprosjekt. Bente Brathetland (red.) HiB, skriftserien nr (inkludert DVD) Den gode klangen DVD-produksjon av Egil Haugland og Trygve Tollefsen. Mediesenteret/HiB Ph.d. avhandling: Rytmisk musikkundervisning som estetisk praksis: en casestudie Catharina Christophersen: Noregs musikkhøgskole Ph.d. avhandling: Distancing at Close Range Investigating the Significance of Distancing in Drama Education. Stig A. Eriksson, Åbo Akademi Sjå andre publikasjonar: 21

22 Kort om Senter for kunstfag, kultur og kommunikasjon Omlag 30 tilsette ved Avdeling for lærarutdanning har medverka i senterprosjekt Omsetning på vel 4 mill. kroner Nasjonal konferanse og seminar Bokutgjeving og DVD-produksjon Prosjektleiing av større regionalt didaktisk utviklingsprosjekt Utvikling av strategisk forskingsprogram Kommunikasjon Senter for kunstfag, kultur og kommunikasjon (SEKKK) har websidene som si viktigaste informasjonskjelde. På finn ein til kvar tid informasjon om aktivitetar og prosjekt i regi av senteret. Avdeling for lærarutdanning har elles stor FoU-aktivitet (forsking og utvikling), sjå for meir informasjon. 22

23 23

24 Besøksadresse: Senter for kunstfag, kultur og kommunikasjon (SEKKK) Landåssvingen 15, 5096 Bergen Kontaktpersoner: Senterleiar Harald Eikaas: e-post: Høgskolen i Bergen - Mediesenter - Trykk: Grafisk trykk AS - Forsidefoto: Silje Katrine Robinson/Bergens Tidende Seniorkonsulent Dag Ove Vareberg: e-post: dov@hib.no Meir informasjon finn du på: 24