NAUSTDAL KOMMUNE SAKSUTGREIING

Transkript

1 NAUSTDAL KOMMUNE SAKSUTGREIING SAKSGANG Styre, utval, komite m.m. Møtedato Saksnr Sakshands. UTVAL FOR PLANSAKER /11 AHK KOMMUNESTYRET /11 AHK Saksansv.: Annlaug Kjelstad Og Kjersti Sande Tveit (Askvoll) Arkiv: K2-L12 Objekt: Avgjerd av: Arkivsaknr 09/126 REGULERINGSPLAN FOR RUTILUTVINNING I ENGEBØFJELLET - VEDTAK AV PLAN Vedlegg: Nr T Dok.dato Avsendar/Mottakar Tittel I Havforskingsinstituttet v/ Terje van der Meeren og Håkon Otterå I Fylkesmannen i Sogn og Fjordane OPPDATERTE HYDROGRAFIMÅLINGAR OG NYE GYTEFELT FOR KYSTTORSK I FØRDEFJORDEN - RESULTAT FRÅ HAVFORSKNINGSINSTITUTTET SITT TOKT MARS 2011 REGULERINGSPLAN FOR RUTILUTVINNING I ENGEBØFJELLET - PROTOKOLL ETTER MEKLING MELLOM FISKERIDIREKTORATET REGION VEST OG KOMMUNANE NAUSTDAL OG ASKVOLL I jens.skei@niva.no, KOMMENTAR TIL HIS TOKTRAPPORT - MARS Side 1 av 30

2 reguleringsføresegner versjon: april 2011 (vedlegg til saksutgreiinga) Oppsummering av høyringsuttaler 2. gongs offentleg ettersyn (vedlegg til saksutgreiinga og også vedlegg til saksutgreiing ved 3. gongshandsaming) Andre saksdokument (ikkje vedlagt): K-sak 047/07 (fastsetjing av planprogram) Nr T Dok.dato Avsendar/Mottakar Tittel 6 S REGULERINGSPLAN FOR UTVINNING AV RUTIL I ENGEBØFJELLET I NAUSTDAL KOMMUNE - UTLEGGING TIL OFFENTLEG ETTERSYN 7 I Nordic Mining ASA REGULERINGSPLAN ENGEBØFJELLET - FORSENDELSE - HOVEDDOKUMENT, KU 129 S REGULERINGSPLAN FOR UTVINNING AV RUTIL I ENGEBØFJELLET I NAUSTDAL - 2. GONGS HANDSAMING 152 I Fiskeridirektoratet Region Vest MOTSEGN - REGULERINGSPLAN FOR UTVINNING AV RUTIL I ENGEBØFJELLET 185 S REGULERINGSPLAN MED KONSEKVENSUTGREIING ENGEBØFJELLET- 3. GONGS HANDSAMING Arealdelen av kommuneplanen , vedteken Saksopplysningar: 1. Kva saka gjeld Saka gjeld handsaming av framlegg til reguleringsplan for utvinning av rutil i Engebøfjellet i Naustdal kommune med tilråding om vedtak av planen slik han ligg føre etter 3. gongs handsaming og etter mekling. Reguleringsplanen er samansett av konsekvensutgreiing, risikoog sårbarheitsanalyse, plankart og reguleringsføresegner. Materiellet er samla i ein hovudrapport og 43 delrapportar. Tiltaket gjeld areal i kommunane Askvoll og Naustdal, og tiltaket skal difor handsamast av begge kommunane, der kvar kommune gjer vedtak for den delen av planen som ligg i eigen kommune. 2. Lovgrunnlaget a. Reguleringsplan og konsekvensutgreiing Tiltaket vert handsama etter Plan- og bygningslov 1985 (PBL 1985). I samsvar med 2 i forskrift om konsekvensutgreiingar etter plan- og bygningslova er det krav om utarbeiding av planprogram og konsekvensutgreiing for tiltaket. Oppstart av planarbeidet vart gjort i 2007, samstundes med utlegging av framlegg til planprogram på høyring. Oppstartvarsel vart sendt til fylkeskommunen og statlege styresmakter for uttale og kunngjort i Firda og Firdaposten. Grunneigarar og naboar vart varsla med brev. Planprogram vart fastsett av Askvoll kommune Side 2 av 30

3 29. oktober 2007 (sak UTS 126/07) og av kommunestyret i Naustdal 15. november 2007 (Ksak 049/07). Tiltakshavar Nordic Mining ASA (tiltakshavar) har utarbeidd reguleringsplan med konsekvensutgreiing som privat planframlegg, jfr. plan- og bygningslova 30. b. Planstatus Prosessen og saksutgreiingane er koordinert mellom administrasjonane i Askvoll og Naustdal, sidan tiltaket gjeld areal både i Askvoll og Naustdal kommunar. Området i sjø er i kommunedelplan for sjøområda (kystsoneplan) for Askvoll avsett til formål fleirbruksområde FFNF (fiske, ferdsel, natur og friluftsliv) og skipslei. Sjøområda på Naustdalsida av fjorden er ikkje avsett til noko formål i kommuneplanen, medan områda på land er avsett til masseuttak og noko areal til LNF (landbruk, natur og friluftsliv) i kommuneplan for Naustdal. I fylkesplanen heiter det at ein vil legge til rette for å utnytte dei verdfulle mineralressursane i fylket, til dømes anorthositt og rutil. I Strategisk næringsplan for Førde, Gaular, Jølster og Naustdal understrekast viktigheita av å utnytte mineralressursen i Engebøfjellet. Planen peikar og på betydninga av konsekvensutgreiinga. Delar av området på land er regulert i reguleringsplan til uttak av stein, industri og kai i eigen plan frå Ein eventuell ny reguleringsplan vil gjelde framfor plan frå Om tiltaket a. Tiltaket arealbruk gruvedrift, prosessanlegg og deponi m.m. Føremålet med tiltaket er utvinning av rutilmalm (titan dioksid) frå Engebøfjellet. Tiltaket går ut på å etablere følgjande hovudaktivitetar/tiltak: Etablere prosessområde på Engebø Oppruste eksisterande kaiområde Legge om Fv 611 i området Etablere kraftforsyning Ordne inntak og fordeling av industri- og drikkevatn Etablere VAR-anlegg Bygge ny veg frå Engebø og opp til Engebøfjellet Etablere dagbrotsområde i Engebøfjellet Etablere serviceområde på Engebøfjellet Anlegge deponiområde for avdekkingsmasser (gråberg) og vrakstein nord-aust for dagbrot Etablere deponi for lagring av avgang (restmasse frå rutilproduksjonen) i Førdefjorden Etablere underjordisk gruvedrift (etter ca. 15 års drift, overgang frå dagbrot til underjordisksdrift) Totalt forventa malmuttak er opp til 250 millionar tonn malm over heile driftsperioden på ca 50 år. I tillegg vil det verte teke ut ca 35 millionar tonn gråberg (som har for lite innhald/ikkje inneheld rutil) frå dagbrotet. Vatn, også sigevatn, frå alle delane av dagbrot, deponi mv. samlast opp og nyttast som industrivatn i anlegga på Engebø. Side 3 av 30

4 Deponiet på baksida av Engebøfjellet og ned mot Engjabødalen vil vere på ca 15 millioner m3 når dagbrotsfasen er over. Restmasse frå rutilproduksjonen (avgang) skal vere ca 140 millionar m3. Avgangen vert ført i leidning frå produksjon (frå fortrykkar via blandingskammer) og ned til sjøbotn. Det vil over tid byggast opp eit djupvassdeponi som vist på reguleringsplankartet. Mesteparten av tiltaket vil ligge i Naustdal kommune, men delar av sjødeponiet vil ligge innanfor Askvoll kommune sine grenser. Mange av dei miljømessige og samfunnmessige konsekvensane av tiltaket vil òg gjelde Askvoll kommune. b. Deponiet Sjøbotnen utanfor Engebø der deponiet er planlagt er omlag 300m djup, og skrånar jamnt ned mot 350m djup lenger ute. Fjordsidene er svært bratte. Det er ein terskel på 50m djupne ved Ålasundet, og ein terskel på 312m djupne ved Hegreneset. Etter endt dagbrotsdrift (15 år) vil deponiet ha ei maksimumshøgde på om lag 220m djup. Etter avslutta drift (50 år) vil deponiet ha ei maksimumshøgde på om lag 150m djupne, og dekke om lag 2.9km 2. c. Utsleppsarrangement Det er førebels lagt til grunn opptil 6 millionar tonn avgangsmasse pr. år for dimensjonering og plassering av leidningen, noko som tilsvarar opptil 1.8 millionar m 3 fast stoff pr. år. Avgangsstraumen vil først gå til avvatning, deretter til blandetank for avlufting, før det vert blanda inn saltvatn, for å unngå at avgangsmassene stig opp i vassøyla. Høgda på utsleppsleidningen over deponiet vil bli justert etter kvart som deponiet veks. d. Drift Anleggsfasen varer 2-3 år, og omfattar ma. fjerning av overdekning og tilrettelegging for gruvedrift på Engebøfjellet, og etablering av prosessområde med bygningar ved sjøen. Dagbrotsdrift vil i hovudsak gå føre seg i tidsrommet kl , med redusert drift/aktivitet natt og i helgar. Det vert bora og skote 3-5 salvar av varierande storleik kvar veke. Det vert ikkje sprengt salvar på ettermiddag og natt. Som hovudregel vert det lagt opp til at alle salvar skytast på eit fast tidspunkt, td. kl Det vert nytta flytande sprengstoff som ikkje utgjer nokon eksplosjonsrisiko ved frakt til bedrifta eller lagring/transport i området. Ved sprenging vert riksveg 611 forbi Engebø stengt. Gråberg vert frakta til deponiet i Engebødalen. Malm vert lasta opp og køyrt til styrtsjakt over grovknusar og vidare til finknuseverk. Både grovknusar og finknusar vert plassert i fjellanlegg. Ferdig knust malm vert ført på beltetransportør til oppredningsverk på prosessområdet. Overflatevatn frå dagbrotet vert samla opp og brukt i prosessen. Sigevatn og nedbør som kjem gjennom gråbergdeponiet ned mot bekken i Engebødalen vert òg samla opp og leda ned til oppredningsverket. Underjordisk drift vil ha malmtransport som ved dagbrotsdrift. Prosessanlegget med møller og oppredningsutstyr vil ligge ute i dagen på Engebøneset. Det vil vere kontinuerleg drift, 24 timar i døgnet og 365 dagar i året, med unntak av stopp under sommarferieavvikling og korte vedlikehaldsstopp. Prosesseringa av malmen omfattar knusing, maling og ulike separeringsprosessar for utvinning av rutil og granat. Side 4 av 30

5 Avgangsmassane vil ha ei kjemisk og mineralogisk samansetning som er svært lik malmen (eklogitten), sidan berre ei mindre mengde rutil og granat vert fjerna. Innhaldet av tungmetall og radioaktive stoff vert lågt. Deponimassane vil vere høvesvis like dei naturlege botnsedimenta, men med tillegg av restar av dei kjemikaliane som er tilsett i prosessen.. Rutil- og granatkonsentrat vert lagra i lukka siloar, og vert skipa ut over kai. Det er søkt om ein produksjon av rutilkonsentrat på opptil tonn/år og granatkonsentrat på opptil tonn/år. e. Mineralindustri og bruksområde Rutilførekomsten på Engebøfjellet er ein unik ressurs i verdssamanheng og representerer ein av dei største kjente storleikar av rutil i fast fjell. Tradisjonelt har strandførekomster vore ein viktig kjelde til rutil. Frå rutil i Naustdal blir det produsert høgkvalitets rutil, saman med eit salgbart granatprodukt frå førekomsten på Engebøfjellet. Med planlagt produksjonsnivå vil gruvedrifta produsere rutil tilsvarande 20 % av verdsmarknaden. Råstoffet skal nyttast til produksjon av pigment, men vil og kunne nyttast som råstoff til produksjon av titanmalm. Engebø-forekomsten inneheld rutil som kan framstillast med reinleik på 93-96% TiO2. Samanlikna med eksisterande produksjon av naturleg rutil har denne førekomsten den fordelen at den inneheld svært små mengder radioaktive mineral. Titan har ei rekkje bruksområd innan medisin/helse, miljøteknologi og forbruksvarer. Mineralet er eit reint produkt som kan nyttast som implantasjon i menneskekroppen sidan det ikkje er giftig. Titan blir brukt mellom anna i kunstige hofter og kneledd. f. Krav om utbyggingsplan I reguleringsføresegnene er det sett krav om utarbeiding av utbyggingsplan (bebyggelsesplan) for prosessområdet nede ved sjøen og serviceområdet oppe på fjellet ved gråbergdeponiet. Korleis desse områda skal byggast ut vert avklart i den vidare prosessen. 4. Om reguleringsplanprosessen frå framlegg til plan vart motteke og fram til 2. gongs offentleg ettersyn: Kommunane mottok framlegg til privat reguleringsplan for utvinning av rutil i Engebøfjellet i Naustdal frå Nordic Mining ASA (tiltakshavar) i februar Kommunane presenterte tiltaket for Planforum med møte og synfaring 1. april Saka vart vedteke lagt ut på 1. gongs offentleg ettersyn i juni 2009 av utval for plansaker i sak 014/09 i Naustdal og sak UTS 059/09 i Askvoll (1. gongs handsaming). Saksutgreiinga fokuserte på vurderingar av tema som var viktige for kommunen og innbyggarane i det vidare arbeidet. Planen vart lagt ut til offentleg ettersyn med nokre tilrådde endringar i reguleringsføresegnene og med hovudsiktemål å hente inn innspel og merknader til alle delane av reguleringsplanen, medrekna om tiltaket bør gjennomførast eller ikkje. Planen låg ute i ca 3 månader og det vart halde folkemøte i Askvoll (Gjelsvika) og i Naustdal. Det kom inn 59 høyringsuttaler/opprop/fråsegner til 1.gongs offentleg ettersyn. Det vart ikkje varsla eller reist motsegn frå offentlege fagmynde ved 1. gongs ettersyn. Samstundes med 1. gongs offentleg ettersyn låg også søknad om utsleppsløyve ute til offentleg ettersyn i regi av Fylkesmannen i Sogn og Fjordane. Gjennom høyringsuttale vart det avdekka fagleg usemje mellom NIVA (Norsk institutt for vannforskning) og Havforskningsinstituttet (HI) om sjødeponiet og konsekvensane av det. Mange av høyringsuttalane peiker på mangelfull Side 5 av 30

6 utgreiing av ulike fagområde og mange uttaler/problemstillingar knytte seg både til arealplan og til mogeleg ureining/utsleppssøknaden. 7. desember 2009 vart det halde møte med administrative avklaringar, i samband med at Klima- og forureiningsdirektoratet (KLIF, tidlegare SFT) tok over ansvaret for handsaminga av utsleppsløyvet etter ureiningslova frå Fylkesmannen i Sogn og Fjordane. På dette møtet deltok representantar frå KLIF, Fylkesmannen og administrasjonen i Askvoll og Naustdal kommunar. Etter 1. gongs offentleg ettersyn har tiltakshavar oversendt ei prinsippskisse som viser avgangssystemet. Seinare kom tiltakshavar med kommentarar til høyringsuttalen frå Havforskingsinstituttet. Dette inneheldt faglege vurderingar frå Det Norske Veritas og frå NIVA i hovudsak om spreiing av partiklar frå gruveavgangen i Førdefjorden. Tiltakshavar har òg sendt kommunane ein ny rapport om straumtilhøva i Førdefjorden, med tredimensjonal modellering av straumtilhøva i vassøyla ved endring av botntopografi. KLIF tok initiativ til avklaringsmøte mellom NIVA, Det norske Veritas (DNV) og HI. Møtet vart helde 1. mars 2010 i eit forsøk på å avklare kva usemja mellom Havforskingsinstituttet på den eine sida, og NIVA og Det Norske Veritas på den andre sida, besto i. På møtet deltok representantar frå administrasjonen i Askvoll og Naustdal kommunar, Havforskingsinstituttet, NIVA, Det norske Veritas og KLIF. Etter møtet 1. mars skreiv NIVA eit notat med vurdering av risikoen for oppstrøyming av djupvatn eller vatn frå mellomlaget i fjorden med høgt partikkelinnhald, og evt. skade på fisk/oppdrettsfisk. Dei har òg skrive eit notat som trekkjer fram 5 problemstillingar knytt til sjødeponering, der NIVA og HI har ulike synspunkt. I mars 2010 gjorde HI nye hydrografiske målingar og registreringar av kysttorskeegg i Førdefjorden. NIVA har kommentert desse resultata i nytt notat. I etterkant av 1. gongs offentleg ettersyn har det òg komme inn ytterlegare rapportar frå undersøkingar av kulturminne, både på land og i sjøen. Etter at det vart påpeika at det ikkje var gjort geologiske undersøkingar iht. rasfare i prosessområdet og langs anleggsvegen opp til dagbrotet, har tiltakshavar fått utarbeidd slik rapport. I planprogrammet er det ikkje kravd at sårbarheit i høve ras som følgje av tiltaket skal utgreiast generelt, men i følgje plan- og bygningslova 68 kan kommunen ikkje gje løyve til bygging eller frådeling i fareområde. Naustdal kommune starta forhandlingar om utbyggingsavtale etter plan- og bygningslova, jamfør k-styresak 29/10 (arkivsak 10/366) og 19/10 (arkivsak 10/241). Forhandlingane har medført konkrete tilrådingar om endringar i reguleringsføresegnene, slik at desse også tek for seg rekkefølgjereglar bl.a. for bygging av veg og utbetringstiltak på Engebø-Sæla. Det var lagt inn ein føresetnad om at utbyggingsavtalen skulle forhandlast fram parallelt med reguleringsplanen, i samsvar med PBL , og slutthandsamast i lag med reguleringsplanen. 5. Om reguleringsplanprosessen frå vedtak om utlegging til 2. gongs offentleg ettersyn og fram til mekling med fylkesmannen Side 6 av 30

7 Dei innkomne merknadane etter 1. gongs offentleg ettersyn til planen vart vurderte i planutvala i sak 027/10 i utval for plansaker i Naustdal og UTS 060/10 i Askvoll. Saka vart vedteke lagt ut til 2. gongs offentleg ettersyn i juni 2010 med nokre endringar i hovudrapporten til konsekvensutgreiinga, endringar i reguleringsføresegnene og 9 nye delrapportar. Det vart halde folkemøte både i Askvoll og i Naustdal i høyringsperioden som var på om lag 11 veker. Det kom inn 30 uttaler til 2. gongs offentleg ettersyn. Fiskeridirektoratet region vest gjekk til motsegn mot reguleringsplanen med utgangspunkt i merknad frå Havforskningsinstituttet (HI) og tiltaket sin verknad på det marine miljø. Planutvala i kommunane har handsama planframlegget med innkomne merknader i sak UTS 018/11 (Askvoll kommune) og sak UP 005/11 (Naustdal kommune). Det vart gjort vedtak om å gå vidare med framlegg til reguleringsplan, og be Fylkesmannen gjennomføre mekling mellom kommunane og Fiskeridirektoratet region vest. Fylkesmannen gjennomførte meklingsmøte med partane Meklinga førte ikkje fram, og motsegna vert difor ståande. 6. Nærare om motsegna a. Prosess og lovgrunnlag Når det kjem motsegn mot ein plan kan utval for plansaker velje å ta motsegna til følgje, og legge vekk planframlegget. Utval for plansaker kan òg velje å gjere endringar i planen, td. nye utgreiingar. Dersom det vert gjort vesentlege endringar i planen må planen leggast ut til offentleg ettersyn på nytt. Utval for plansaker kan velje å gå inn for planframlegget som det ligg føre, eventuelt med mindre endringar, og be fylkesmannen halde meklingsmøte mellom kommunane og den som kjem med motsegna. Meklinga må skje før saka vert oversendt til kommunestyra. Planutvala skal handsame saka etter mekling. Etter plan- og bygningslova 27-2 nr. 1 må kommunestyra gjere vedtak i reguleringssaka seinast 12 veker etter at planforslaget er ferdighandsama av det faste utvalet for plansaker. Varsel om motsegn og motsegn bør komme så tidleg som mogeleg i prosessen, jfr. rundskriv T-4/95 frå Miljøverndepartementet. Innhaldet i planen er ikkje endra monaleg frå 1. til 2. gongs offentleg ettersyn i høve til det som er temaet i motsegna. I denne saka har motsegna komme først ved 2. gongs offentleg ettersyn, utan førevarsel. b. Innhald i motsegna Fiskeridirektoratet region vest hevdar i motsegna at planen strir mot viktige regionale og nasjonale interesser. Det er ikkje teke omsyn til kva konsekvensar djupvassdeponiet, utslepp ved bruk av ferskvatn og sprenging vil få for gytefeltet for kysttorsk i Redalsvika og for ål i Grytelva og Redalselva. Konsekvensutgreiinga som er gjennomført har etter deira syn ikkje fått fram tilstrekkeleg med opplysningar om partikkeldrift og effektar på viktige bestandar av fisk, også sårbare fiskeslag. Dersom det vert gjeve løyve til fjorddeponi som omsøkt, vil Førdefjorden verte sterkt svekka som rekrutteringsområde for kysttorsk. Dei viser her til uttale frå HI, og sluttar seg til denne. Vidare meiner dei at opplysingar frå Olexkarta tyder på at utforminga av fjordsidene og botntilhøva i deponiområdet og vestover gjer at det er større usikkerheit rundt spreiing av partiklar i fjorden og i vasslaga enn tidlegare antatt. Mangel på Side 7 av 30

8 kunnskap bør ikkje føre til at reguleringsplanen blir godkjent før kunnskapsgrunnlaget er tilstrekkeleg. c. Administrasjonen si handsaming av motsegna Administrasjonen i Naustdal og Askvoll kommunar har gjennomført to dialogmøte med Fiskeridirektoratet region vest. Intensjonen med møta var å avklare faglege standpunkt, avklare eventuelle mistydingar mellom partane, og om mogeleg oppklare og legge vekk punkt som ikkje er reelle motsetningar. Konklusjonen etter dei to dialogmøta er slik: Fiskeridirektoratet region vest meiner opplysningane som ligg føre i saka er tilstrekkelege til å oppretthalde konklusjonen i motsegna. Fiskeridirektoratet har teke det standpunkt at tiltaket er i konflikt med dei regionale og nasjonale fiskeriinteressene. Dei ser ikkje grunn til å krevje ytterlegare utgreiingar, også avdi dei ikkje vil bidra til at kommunane skal bruke pengar på desse utgreiingane, når standpunktet allereie er teke. Kommunane er framleis opne for spørsmålet om kva utgreiingar som kan bidra til eit redusert risikobilde for Fiskeridirektoratet sitt fagansvarsområde og gje ytterlegare kunnskap om konsekvensane av tiltaket. I motsegna er då følgjande punkt falle bort: Partane er samde om kartgrunnlaget, og at det offisielle kartgrunnlaget har vore og vert nytta. Utfordringane har vore knytt til forståinga av kartet og dermed bildet som er danna av forma på fjorden. Spørsmålet om Olexkart er avklara. Fiskeridirektoratet region vest har einsidig trekt alle krav om tilleggsutgreiingar som er framsett i motsegnsbrevet. d. Handsaming etter 2. gongs offentleg ettersyn (3. gongs handsaming) Utval for plansaker ønskte i sak UTS 018/11 og i sak UP 005/11 i Naustdal å gå inn for planframlegget som det ligg føre, og administrasjonane bad om at fylkesmannen heldt meklingsmøte mellom kommunane og Fiskeridirektoratet region vest. e. Meklingsresultat og konsekvensar av dette Meklinga vart gjennomført av Fylkesmannen 15. mars I møtet kom fylkesmannen med ei skisse til løysing der motsegna til reguleringsplanen vart trekt. Føresetnaden var då at Fiskeridirektoratet under handsaminga av utsleppsløyvet etter ureiningslova, vil vere høyringspart, og vidare kunne ha nærare dialog med Klima- og forureiningsdirektoratet (Klif). Kommunane la i si oppsummering vekt på at dei la til grunn konklusjonane i konsekvensutgreiinga når det gjeld tiltaket sin verknad med omsyn til sjødeponiet. Vidare var kommunane opptekne av at eit miljøovervakingsprogram med heimel i utsleppsløyvet vil kunne ivareta omsynet til miljørisiko og miljøkonsekvensar også utanfor det området som reguleringsplanen omfattar. Fiskeridirektoratet region vest opprettheldt motsegna si. Dette vart ma. grunngjeve med konsekvensar som planen kan ha for nasjonale og regionale interesser knytt til miljø- og ressursgrunnlaget for fiskeri- og sjømatnæringa. Meklinga førde såleis ikkje fram til semje mellom partane. f. Ytterlegare rapportar HI og NIVA i mars 2011 Kommunane mottok toktrapport frå HI med oppdaterte hydrografimålingar og registreingar av gytefelt for torsk i Førdefjorden og ein kommentar frå NIVA til resultata i toktrapporten. Rapporten frå HI oppsummerer hydrografidata frå hausttoktet i oktober 2010 og vårtoktet i 2011 og samanliknar data frå mars og juni Tokta er eit ledd i HI sitt prosjekt som har Side 8 av 30

9 pågått sidan 2006, kobla bl.a. til oppdrett i Florø/Askvoll-området og dei gjer no fleire/utvida tokt med omsyn til planlagt gruvedrift og sjødeponi. Resultata av sjiktmålingane viser at det har vore noko utskiftingar og /eller omrøringar i botnvatnet i fjorden rett utanfor Ålasundet etter utskiftinga som skjedde mellom mars og juni i NIVA kommenterer at resultata stadfester deira undersøkingar utanfor Vevring i Resultata av sjiktmålingane i vasslaga over m djupne (sprangsjiktet ser ut til å ligge på 120 m djupne) viser variasjonar i saltinnhald og temperatur, der då både HI sine målingar og NIVA sine undersøkingar stemmer overeins. Når det gjeld funn av torskeegg i Redalsvika, stadfester toktet dette som det viktigaste gytefeltet i Førdefjorden. Resultatet av sjiktmålingane i Redalsvika viser store variasjonar og som tyder på at det har vore utskifting. Det er ikkje teikn på at utskiftinga i har betydning i forhold til djupvasssjiktet i sjølve Førdefjorden. Administrasjonen forstår det slik at det ikkje eksisterer noko usemje mellom NIVA og HI om verken sjiktinga eller vassutskifting i Førdefjorden. Usemja går på konsekvensane av partikkelspreiing m.o.t. verknad på fisk og miljø. 7. Vidare sakshandsamingsprosess Kommunane må gjere vedtak i plansaka. Etter plan- og bygningslova 27-2 nr. 1 må kommunestyra gjere vedtak i reguleringssaka seinast 12 veker etter at planforslaget er ferdighandsama av det faste utvalet for plansaker. a. Legge vekk planframlegget Utval for plansaker kan framleis velje å ta motsegna til følgje, og legge vekk planframlegget. Vurdering av innkomne andre innkomne merknader eller konsekvensane av tiltaket i seg sjølv kan og tilseie at ein legg vekk planframlegget.. b. Gjere endringar i planen Utval for plansaker kan òg velje å gjere endringar i planen, td. nye utgreiingar. Det mest aktuelle er då utgreiingar for om mogeleg å oppnå større tryggleik iht. partikkelspreiing ved deponering i sjø. Slike utgreiingar vert svært kostbare (i storleiksorden minst 1 million kroner). Dersom utvalet gjer større endringar i planen, må planen leggast ut til offentleg ettersyn på nytt. Dersom det vert gjort berre mindre endringar, kan reguleringsplanen leggast fram for kommunestyret til vedtak, jfr. plan- og bygningslova 27-2 nr.1. c. Vedta planen slik han ligg føre, og med motsegn Dersom utval for plansaker tilrår planen som han ligg føre, og kommunestyret vedtek planen, eventuelt med mindre endringar, må saka sendast til Miljøverndepartementet for endeleg avgjerd. Kommunestyret har på grunn av motsegna ikkje mynde til å vedta planen med juridisk verknad, jfr. plan- og bygningslova 27-2 nr. 2, og planen må då sendast vidare til departementet for evt. stadfesting. Kommunestyrevedtaka vert sendt til Miljøverndepartementet via Fylkesmannen. Partane sine syn vil kome fram i oversendinga. I tillegg vil Fylkesmannen gje si sjølvstendige vurdering av saka. Vurdering: 1. Generelt Framlegg til reguleringsplan gjeld ei av dei største planlagde industrietableringane i Sunnfjord i dette 10-året. Tiltaket har klart både negative og positive konsekvensar. Nokre av dei viktigaste tema for kommunane er difor konsekvensane for miljøet i Førdefjorden, med spesielt fokus på fjorddeponiet, den nasjonale laksefjorden og oppdrettsnæringa, verknaden av tiltaket med omsyn til støy og støv, dei trafikale løysingane Side 9 av 30

10 for Fv. 611 og samfunnskonsekvensar i vidaste forstand, både arbeidsplassar, ringverknader for næringslivet og verknader for nærmiljøet og regionen. I tillegg til handsaming av reguleringsplanen, må kommunane gje ein uttale til søknaden om utsleppsløyve etter ureiningslova for tiltaket (dersom planen vert vedteken). 2. Høyringsuttaler til 2. gongs offentleg ettersyn Det fram av oppsummeringsnotatet korleis høyringsuttalene er vurdert, og korleis administrasjonen tilrår at planen skal endrast. Mange av høyringsuttalene viser til vesentlege moment som kommunane ikkje kan styre gjennom reguleringsplanen og plan- og bygningslova. Det omsøkte tiltaket skal òg handsamast av andre mynde enn kommunane etter m.a. ureiningslova, mineralressurslova og vassressurslova. Mange uttaler i planprosessen knyter seg til problemstillingar innanfor ureiningskontroll og miljørisiko. Mange høyringsuttaler gjeld også forhold knytt til utbyggingsavtalen for gjennomføring og nokre høyringsuttaler knyter seg til forhold som gjeld mogelege fond for kultur, næring og industriutvikling/inkubator. Nokre uttaler gjeld privatrettslege tilhøve, tilhøve knytt til vassressurslova og andre tilhøve og krav som er vurdert til å ikkje gjelde forhold som kan regulerast gjennom kommunen som mynde eller på annan måte. For kommunane er det ein føresetnad at dei vesentlege momenta vert innarbeidd som krav i løyve frå dei respektive styresmaktene. 3. Generelle vurderingar av konsekvensutgreiinga/tiltaket etter 2. gongs offentleg ettersyn Kommunane må no ta stilling til det omsøkte tiltaket; verknader, effektar og konsekvensar av tiltaket og om ein vil gå inn for tiltaket eller ikkje. Kommunane må vurdere om tiltaket som skildra i utgreiingane, med tilleggsutgreiingar, utdjupande rapportar/notat og konklusjonar i møte, vil få dei konsekvensane som går fram av dokumenta. I nokre av delrapportane er det enkelte element som ikkje er fullt ut presise i høve til oppsummeringa i hovudrapporten. T.d. viser einskilde rapportar til versjonar av plankartet/tiltaket frå før 1. gongs offentleg ettersyn. Administrasjonen vurderer det slik at dette ikkje har verknad på forståinga av delrapportane og presiseringar vil hovudsakleg vere av redaksjonell art. Administrasjonen ser det difor ikkje som naudsynt å rette dei opp. Både hovudrapporten og tilleggsrapportar presiserer kva tiltaket består i. Konklusjonane i konsekvensutgreiinga bygger på fagrapportar som igjen bygger på undersøkingar, referansar og modellar etc. Det er dei faglege betraktningane ut frå tilgjengeleg materiale, modellering og referansar som administrasjonen legg til grunn for vurderingane i denne saka. Utgreiingane i KU kan aldri gje eit 100% svar og fjerne all usikkerheit. I mange høve er det nytta modelleringar som er forenklingar av dei komplekse tilhøva i naturen. Vi må likevel sikre oss at utgreiingane, modellane og berekningane er fagleg gode nok. Side 10 av 30

11 Førdefjorden, innanfor Ålesundet, er verna som Nasjonal laksefjord. Reguleringsplanen med konskevensutgreiing må sikre at metode som vert valt for sjødeponi ikkje medfører at avgangsmasse vert tilført i dei øvre fjordlag der laksen/smolten vandrar. Detaljer i utforming av utsleppsarrangementet, detaljar i krava og vilkåra knytt til utslepp, mengde kjemikalium i bruk, mengder finstoff, utforming av miljøoppfølgingsprogram m.m., er vurderingar som fell inn under handsaminga av utsleppsløyve. For kommunane vil også ein føresetnad om miljøoppfølgingsprogram der ein kan få dokumentert verknadane og sett i gang tiltak, vere ynskjeleg. Kommunen må som sagt ta stilling til det omsøkte tiltaket. Det vert peika på i bl.a. motsegna at sjødeponiet og konsekvensane av det er konflikt med viktige regionale og nasjonale interesser, særleg iht. Nasjonal laksefjord, kysttorsk og ål. Det er eit argument som kommunane må ta omsyn til. Kommunane kan likevel i sine lokale avvegingar og prioriteringar komme til at tiltaket er akseptabelt. Om det er fleire tiltak med store miljømessige konsekvensar i ein region, kan summen av konsekvensane verte for store, medan kvart tiltak for seg kan ha akseptable konsekvensar. Dette er ikkje ei vurdering som kommunen kan gjere. Dette må gjerast av overordna nivå (stat/fylkeskommune). 4. Vurdering av konsekvensane a. Konsekvensar for miljøet på land Konsekvensar for miljøet på land er samla vurdert som negativ. Konsekvensane av eit så stort industritiltak er betydelege, der areal vert nedbygd, terrenget sterkt endra og fjellet vert gjort om til ei gruve. Dette vil i monaleg og negativ grad påverke landskapet. Avbøtande tiltak er mogeleg og anbefalt. Vassforekomstar og brønnar på land må overvakast, både i forhold til vassforsyning til grunneigarane sine brønnar, vasskvaliteten generelt i området og i forhold til uhellsutslepp frå dagdeponi og gruveområdet. Tiltaka med tilpassing av korleis naturinngrepet vert på toppen av Engebøfjellet og påverknad på miljøet i parkbeltet og ved gråbergsdeponiet må ivaretakast, bl.a. gjennom stell av vegetasjon og oppfølging av reguleringsføresegner. Avgrensa delar av 2 lokalitetar med kartlagt biologisk mangfald vert råka av gruveanlegget. For forholda som gjeld miljøet på land fastset ein reguleringsføresegner og krav i miljøoppfølgingsprogram til utsleppssøknaden som gjev avbøtande tiltak og som gjer at tiltaket vil få reduserte negative konsekvensar. Dei automatisk freda kulturminna på Engebø vil forsvinne og andre kulturminne vert påverka og kulturmiljøet i området vil også påverkast på ein negativ måte. Kulturminnemynde har avgjort at kulturminna vert frigitt etter utgraving og vilkår for dette er teke inn i reguleringsføresegnene. Støv og støy vil variere over tid, med mest merkbare verknader i anleggsfasen og når det vert drive dagbrot. Støykart viser at berekna støynivå ligg under anbefalte støygrense (unntak for 1 hytte) for eksisterande busetnad. Området har i dag ingen tilsvarande støykjelde i nærleiken, så sjølv om støyen held seg under anbefalte grenseverdiar, vil vere støyen vere merkbar i området. Støv kan gjennom vatningsprogram, bl.a. for anleggsvegen haldast god kontroll på og gode driftsrutiner kan redusere støvmengdene til eit nivå som ikkje gjev støvplager/miljøkonsekvensar utanfor regulert område. Avbøtande tiltak er mogeleg og anbefalt og det vert sett krav i reguleringsføresegner og i uttale til utsleppssøknaden. b. Konsekvensar for miljøet i Førdefjorden Side 11 av 30

12 Konsekvensane har i utgreiingane to fokusområder og det er 1)djupvassdeponi 2)gruveverksemda sin verknad på laksesmolt og Førdefjorden som nasjonal laksefjord. Djupvassdeponiet er vist på reguleringsplankartet. Deponiet vil vekse med 4-6 millionar tonn avgangsmasse pr år og det er vist kor mykje areal deponiet vil dekke etter 15 år og kor mykje det vil dekke etter 50 år. Det er dokumentert at det er mogeleg å etablere et djupvassdeponi der ein i stor grad har tryggleik for korleis spreiing av partiklar kan skje, kva miljømessigverknad spreiinga kan ha og for stabiliteten i deponiet. Ved ei eventuell spreiing av partiklar i fjorden, utover reguleringsgrensa for deponiet og opp i vassmassane er det sannsynleggjort ut frå berekningar og målingar av tålegrenser for fisk at verken gyteområda for torsk eller oppdrettsanlegg vil få partikkelspreiing med ein tettleik som kan ha negativ økologisk effekt. Konsekvensar for miljøet i Førdefjorden er svært negativ for deponiområdet der mesteparten av avgangsmassen vert avsett og liv vert utradert i deponiperioden og det vil ta ca 5-10 år etter avslutning av deponiet/drifta før botnfloraen og dermed også botnfauna vender tilbake. Avgangsmassane vil ha ein kjemisk/geologisk samansetning som ikkje skil seg vesentleg frå dei omkringliggande botnsedimenta, både når det gjeld innhaldet av tungmetall er som er lågt og innhaldet av sulfid utgjer 0,2 % som svovel. Deponiområdet utgjer 5% av arealet i Førdefjorden innanfor Svanøy/Flokeneset. Konsekvensane av sjødeponiet og usikkerheita om mogeleg spreiing av partiklar og deira verknad på miljøet i heile fjorden er avgjerande for samla vurdering av saka. I randsona utanfor deponiet, men innanfor reguleringsgrensa, deponerer noko sediment, men det er berekna liten påverknad på botnlevande organismar. Utanfor reguleringsområdet kan finpartiklar påvisast rett over botnen før sedimentering, men det vil ikkje gje nokon miljømessige negative effektar og det skaper ikkje brukarkonflikter. Strømningsforholda, slik dei er modellert, tilseier at utskifting av botnvatnet kan skje, og skjer, med ujamne mellomrom. Hovudprinsippa for utskifting av vatnet i fjordsystema og modellar for dette har HI og NIVA/DNV sams oppfatning av. Ved spesielle vêrforhold, i hovudsak sterk nordavind, over tid, kan partiklar komme opp i vasslaga over m djupne. Partiklane vert sterkt fortynna ved forflytting i fjordvatnet. Konsentrasjonane av partiklar, som vert pressa opp ved djupvassutskifting mm., vil ikkje gje negativ miljøverknad på verken villfisk eller oppdrettsfisk (også på grunn av uttynning over avstand). Bruk av flokkulerings- og flotasjonskjemikalier regulerast gjennom utsleppsløyvet og det er semje om at bl.a. bruk av Magnafloc i omsøkt mengde ikkje vil ha miljømessige negative verknader. Av konsekvensutgreiinga kjem det fram at det er førekomst av ål i Stølselva og Grytelva. Administrasjonen har vurdert kunnskapsgrunnlaget som tilstrekkeleg, men også med den innvending av ål (og elvemusling) kan rammast av uhellsutslepp frå tiltaket. Elles vert kunnskapsgrunnlaget for partikkelspreiing vurdert som godt nok utgreia til at vi har tryggleik for mogelege ekstremsituasjonar og mogelege miljømessige negative konsekvensar utanfor regulert område. Når det gjeld konsekvensar for raudlistearta djupvassfiskar som pigghå, uer og blålange i Førdefjorden m.fl. vil ein del av blålanga sitt leveområde på botnen forsvinne og arten vil påverkast negativt av tiltaket. Vanleg uer vil ha store delar av leveområdet tilgjengeleg, så lenge dei deponerte avgangsmassane sedimenterer og ikkje påverkar desse områda. Pigghå vil truleg verte påverka negativt av tiltaket, men i langt mindre grad då djupvassområda truleg er mindre viktig for desse artane. Førekomsten av raudlisteartane blålange, vanleg uer og pigghå Side 12 av 30

13 i Førdefjorden er på ingen måte unik, konsekvensane er vurdert til å ha ein marginal betyding for resten av bestanda, som framles vert drive kommersielt fiske på i fjordområda utanfor. Laks er ein viktig ressurs og det er framsett som ynskjeleg å avgrense verksemd som forstyrrar laksesmolten si vandring. På dette området manglar ein noko data knytt til faktisk verknad av støy og vibrasjonar. Risikovurderingane knytt til laks tilseier at det er nytta konservative anslag i rapporten, og dei fagansvarlege har skrive at dei også har lagt inn ei føre-var-tilnærming når dei skildrar konsekvensane.. Ved reduksjon av bruk av sprengstoff, endra sprengingsmønster og regulering av sprenging i perioden for smoltvandring og med overvaking av laksen/smolten, legg administrasjonen til grunn at samla sett vurderast gruvedrift til å ha liten negativ verknad på laksebestanden i Nausta/laks som vandrar i Førdefjorden, noko som gjer vurderinga av forholdet til nasjonal laksefjord mindre problematisk. Ut frå dette vert det foreslått å redusere sprengstoffmengde generelt og sprengningssekvens i perioden då laksesmolten vandrar i fjorden. Kommunane vil setje klare vilkår for overvaking av verknad på laks/smolt og miljøoppfølgingsprogrammet skal fastsetje akseptkriterier. Vilkåra er nærare presisert i saksutgreiing knytt til uttale til utsleppsløyve og relevante krav må takast med i uttale til vilkår om driftskonsesjon etter minerallova. Mogelege negative konsekvensar er skildra i tilstrekkjeleg grad til å kunne vurdere risikoen/konsekvensane ved tiltaket ( worst case ). Kunnskapsgrunnlaget for partikkelspreiing vert vurdert som godt nok utgreidd til at ein har tryggleik for mogelege ekstremsituasjonar og lite sannsyn for mogelege miljømessige negative konsekvensar utanfor regulert område. Samla sett er konsekvensane for miljøet i fjorden negative og målet om å fjerne så attverande usikkerheit om konsekvensane knytast til overvaking og oppfølging i driftsfasen. Ein avgjerande føresetnad for å redusere dei negative konsekvensane er difor eit solid forankra miljøoppfølgingsprogram. Administrasjonen føreset at avgangsmassane vert deponerte innanfor avsette grenser for deponi i reguleringsplanen. Dersom det viser seg at dei føresetnadene som er lagde til grunn for reguleringsplanen ikkje er til stades, vil tiltaket heller ikkje vere i samsvar med planen (jfr. ulovleg bygging ). c. Konsekvensar for naturressursar Konsekvensar for naturressursar som djupvassfisk og reker vil ha lokale negative konsekvensar i fjorden p.g.a. deponiet og sedimentering av avgangsmasse. For oppdrettsnæringa i Førdefjorden som er laks, torsk og blåskjel, er det viktig at det planlagde tiltaket i minst mogeleg grad påverkar utnytting og utvikling av desse ressursane. Oppdrett er avhengig av god vasskvalitetet. Vasskvaliteten skal normalt ikkje påverkast, og ureinande utslepp vil vere knytt til uhell. Ved ei eventuell og mogeleg spreiing av partiklar i fjorden, utover reguleringsgrensa for deponiet og opp i vassmassane er det sannsynleggjort ut frå berekningar og målingar av tålegrenser for fisk at verken gyteområda for torsk eller oppdrettsanlegg vil få partikkelspreiing med ein tettleik son kan ha negativ økologisk effekt. Her er det viktig at beredskap og ROS-analysa vert følgt opp. Ved reduksjon av bruk av sprengstoff, endra sprengingsmønster og regulering av sprenging legg administrasjonen til grunn at gruvedrift har ein negativ konsekvens på fisk i fjorden som reduserast gjennom nødvendige tiltak og krav om oppfølging som for laksebestanden. Torsken er, ut frå biologiske føresetnader (symjeblære og trykkpåverknad), meir følsom for sprenging enn laksefisk og sildefisk. Oppdrettstorsk, evt. i anlegg i nærleiken, og kysttorsken må få den største merksemda i overvakinga, men også laks i merder kan vere utsett for trykkbølger frå sprenginga og overvaking er eit absolutt krav. Dei viktige nasjonale og regionale interesserer er i konsekvensutgreiinga tilstrekkeleg grad dokumentert og utgreiingane gir svar på dei Side 13 av 30

14 spørsmåla som fiskerinæringa stiller også om spreiing av partiklar i fjorden og i vasslaga har eit godt nok kunnskapsgrunnlag i alle dei føreliggande rapportane. Kommunane vil setje klare vilkår for overvaking av verknad på oppdrettsanlegga i fjorden, ut til Svanøy, og miljøoppfølgingsprogrammet skal fastsetje akseptkriterier for både verknad av sprenging og partikkeltettleik og evt. miljømessig målbar negativ verknad. Vilkåra er nærare presisert i saksutgreiing knytt til uttale til utsleppsløyve og relevante krav må takast med i uttale til vilkår om driftskonsesjon etter minerallova. Eventuelle erstatningsrettslege spørsmål ved skade knytt til oppdrett, vert eit forhold mellom tiltakshavar og oppdrettar. Yrkesfisket i Førdefjorden er begrensa, men det er eit potensiale. Etablering av djupvassdeponi reduserer mogeleg djupvassfiske i deponiområdet monaleg. For landbruket har tiltaket den konsekvens at all dyrka mark på prosessområdet blir nedbygd, men dette er eit relativt lite areal med lite aktiv jordbruksdrift i dag. Skog og utmarksareal som vert beslaglagt er ca 1400 daa. Tiltaket vil medføre store lokale endringar både med omsyn til aktivitet, støy, landskapsutforming og arealdisponering noko som kan virke negativt på hjorten. Alle desse forholda er faktorar som vil ha potensiell innvirkning på hjorten sin bruk av areala rundt og nær gruvedrifta og prosessanlegget. Det vert lagt til grunn at utbygginga ikkje vil ha bestandsmessige konsekvensar utover dei lokale effektane knytt til fysisk utestenging frå industriområdet og nedbygging av en del innmark og beiteareal. Områda rundt deponi og dagbrot vert sikra med viltgjerde, jamfør utbyggingsavtalen. d. Konsekvensar for samfunn i. Samla vurdering Utgreiingar om konsekvensar for samfunn gjev eit samansett bilde, med omsyn til grendene i nærleiken, kommunane, regionen, sysselsetjingseffekt, busetnad, infratruktur/veg og andre samfunnsverknader. Det vart tidleg klart i planprosessen at ein måtte arbeide for ei nødvendig utbetring av veg, med fokus på framkommelegheit og tryggleik for dei vegfarande mellom Engebø og Naustdal. Dette er hovudtema i utbyggingsavtalen som ligg føre. Avtalen er forhandla fram mellom Naustdal kommune og tiltakshavar, der sjølve finansieringa av vegutbetringa er avtala mellom tiltakshavar og Sogn og Fjordane fylkeskommune i vedlegg til utbyggingsavtalen. Dei tiltaka som er avtala skal vere nødvendige avbøtande tiltak på vegen slik at forholda for oppsitjarar og innbyggarar i grendene frå Sæla og vestover til Vevring ikkje får forringa tryggelik og framkommelegheit på vegen som følgje av tiltaket. Med ei ramme på 95 millionar kroner til utbetringstiltak på veg, er dette eit resultat som ligg noko i overkant av behova som er berekna i utgreiingane. Administrasjonen legg til grunn at KU gjev eit bilde av situasjonen, og at utgreiingane har veikskapar knytt til ikkje-målbare storleikar som samfunnsutvikling og trivsel m.m. Utgreiinga gjev eit samansett bilde av konsekvensane for dei mest lokale grendene/bygdene. Tiltaket vil både kunne styrke desse med auka busetnad, styrka grunnlag for å oppretthalde skule og barnehage, butikk og servicetenester etc, men kan også vere ei belastning for noverande bebuarar, både knytt til uvisse om konsekvensar og knytt til verdiar i lokalmiljøet og kor sårbare desse er p.g.a. uvissa og ein motstand mot tiltaket ut frå dette. Dette vert Side 14 av 30

15 vurdert som negativt. Det er grunn til å peike på at dei negative konsekvensane har eit utgangspunkt i at mange ikkje ynskjer tiltaket, medan for dei menneska i lokalsamfunnet som ynskjer tiltaket og opplever mindre uvisse kring konsekvensane, nok kan vurderast til at det er positive konsekvensar. Verdien av dei positive samfunnsmessige konsekvensane knytt til arbeidsplassar, befolkningsauke, auka skatteinngang m.m. i kommunar som Naustdal og Askvoll med mindre folkevekst enn nabokommunane, høg utpendling og lite eige næringsliv i Naustdal tel positivt. Det vert lagt til grunn at ein tidhorisont for tiltaket på 50 år vil gje stabil busetnad og tilflytting til både Vevring, Naustdal, Kvammen og området kring. Når det i tillegg er opplyst om sideverknadane, med auka vare og tenestekjøp i kommunen og regionen, at arbeidstakarane også gjerne har ektefelle/sambuar og anna familie vert dette faktorar som tilleggast positive verdiar i ei samla vurdering. I oppstartsfasen vil kommunane erfare ei belastning med stor tilflytting og vekst, noko som stiller store krav til planlegging og eventuell bygging av bustader m.m. Kommunane har bl.a. ikkje høve til å krevje dekka kostnader med sosial infrastruktur, og må ha planberedskap for å handtere dei endringane som kan komme i lokalsamfunna. Med ei så stor etablering vil nye utfordringar melde seg og som det går fram av utgreiinga ser ein ikkje alle konsekvensar fullt ut, no. Kommunane har her eit ansvar for at den samfunnsmessige verknaden vert positiv. ii. Fv. 611 og trafikkale forhold I anleggfasen vert framkommlegheita på Fv. 611 for dagens trafikkantar dårlegare. Avbøtande tiltak må settast inn, jamfør utbyggingsavtalen. I driftsfasen utrykker utgreiingane at ei rekkje avbøtande tiltak er nødvendige, mogeleg og anbefalte, men desse er av mindre omfang og går ut på punkt utbetringar etc. Trafikken kan verte nær dobla og tungtrafikkandelen likeså. For å oppretthalde Vevring som eit attraktivt bu-område meiner utgreiinga at det er naudsynt å utbetre Fv. 611 frå Naustdal/Sæla til Vevring. Rådmannen meiner her at det er ein svært viktig føresetnad for å kunne sette i gang gruvedrifta at vesentlege utbetringar av vegen vert gjennomført før oppstart og har forhandla fram ein utbyggingsavtale som skal sikre at avbøtande tiltak på vegen vert gjennomført før oppstart av drifta, i samsvar med reglane i PBL, 64 m.fl. iii. Sysselsetjing, busetnad og utvikling Sysselsetjingseffekten av tiltaket er monaleg positiv. Det vil verte etablert ca 170 arbeidsplassar, mange av desse krev personar med høg kompetanse og det er rekna at ca 188 arbeidsplassar vert etablert som avleia arbeidsplassar i tillegg. Rekrutteringa kan skje både lokalt og utanfor fylket. For busetnaden vil nye arbeidsplassar virke svært positivt, så sant kommunane har attraktive bustader/bustadområder til rådvelde. Det er rekna med at Naustdal vil få mykje av busetnaden, men også at Førde og Askvoll vil få sin del. For området på sørsida av Førdefjorden kan kai og båtrute til Kvammen då gje positive verknader for busetnaden i Førdefjordområdet. Med ei utvikling i samsvar med SSB sine prognosar (utan befolkningsvekst) fram mot 2020 vil barnetalet felle i skule og i barnehagane med høvsvis 50 og 30 i Naustdal. For å oppretthalde barnetalet må ein ha ei betydeleg innflytting i løpet i denne perioden. Det er vanskeleg å isolere ei tilflytting som fylgje av tiltaket i forhold til anna bustadtilretteleggjing. Stor tilflytting og vekst stiller store krav til planlegging og eventuell Side 15 av 30

16 bygging av bustader m.m. i området. Kommunane må ha planberedskap for å handtere dei endringane som kan komme i lokalsamfunna. Auka befolkning vil også medføre positive verknader på skatteinngangen i kommunane. Ut frå ein oppgitt ei sannsynleg teknisk verdi på anlegget ved anleggsstart på ca 1,5 mrd, kan dette gje eigedomsskatt på 10,5 mill. kr. dei første 10 år. Etter det vert det gjennomført ei ny taksering. Eigedomsskatten dei første åra kan ein gjere om til dagens kroneverdi. Dette gjev eit bidrag på 85 mill. kr. Med andre kan kommunen investere for 85 mill. kr. meir enn med ei utbygging på Engebø enn ein kan utan. Alternativt kan kommunen betre kommunens tenester for dette beløpet. For det som er kalla sosiale forhold og trivsel i rapporten, vil konsekvensane av tiltaket variere frå svært negativt for dei som må flytte frå heimen sin, til verknaden på Vevring som kunst- og kultursenter, til dei positive effektane vekst og framgang med ein stor næringslivsaktør vil kunne ha på heile område og også Vevring innan busetnad, liv i bygdene og for kulturlivet etc. Dei som må flytte frå gard og grunn, vil få kompensasjon etter avtale eller etter rettsleg avgjerd frå tiltakshavar og minerallova fastset også kompensasjonsordningar. Utgreiinga gjev eit samansett bilde av konsekvensane for dei mest lokale grendene/bygdene. Tiltaket vil både kunne styrke desse med auka busetnad, styrka skule og barnehage, butikk og servicetenester etc, men kan også vere ei belastning for noverande bebuarar, både knytt til uvisse om konsekvensar og knytt til verdiar i lokalmiljøet og kor sårbare desse er p.g.a. uvissa og ein motstand mot tiltaket ut frå dette. Dette vert vurdert som negativt. Det er grunn til å peike på at dei negative konsekvensane har eit utgangspunkt i at mange ikkje ynskjer tiltaket, medan for dei menneska i lokalsamfunnet som ynskjer tiltaket og opplever mindre uvisse kring konsekvensane, nok kan vurderast til at det er positive konsekvensar. Kommunane har her eit ansvar for at den samfunnsmessige verknaden vert positiv og har difor forhandla fram utbyggingsavtale for utbetring av vegen mellom Sæla og Engebø, forhandla fram avtale om fond til kultur, næring og industriinkubator og stiller krav knytt til sikring av verdiar i bygningar og anlegg i nærområdet. 5. Sjødeponiet nærare om konsekvensane på miljø i Førdefjorden og konsekvensar for naturressursane a. Spreiing av partiklar NIVA og HI er ikkje samde om kva for konsekvensar deponeringa i sjø kan få for marint liv i vassøyla og på botnen utover i fjorden, utanfor deponiområdet. Begge forventar at det vil førekomme partikkeltransport utover sjølve deponiområdet i reguleringsplanen, men NIVA hevdar at konsentrasjonane vil vere så låge at dei ikkje er skadelege for organismar eller har andre miljømessig negative konsekvensar. HI hevdar at det kan oppstå situasjonar som kan ha konsekvensar for marint liv. Administrasjonen støttar seg til fylkesmannen sin uttale om deponiet, og føreset at avgangsmassane vert deponerte innanfor avsette grenser for deponi i reguleringsplanen. Dersom det viser seg at dei føresetnadene som er lagde til grunn for reguleringsplanen ikkje er til stades, vil tiltaket heller ikkje vere i samsvar med planen (jfr. ulovleg bygging ). Utsleppsløyve kan ikkje gjevast i strid med vedteken reguleringsplan. Kommunane fastset altså gjennom reguleringsplan det arealet som kan nyttast til deponi, og det er opp til tiltakshavar å halde seg innanfor. Sett frå kommunane si side vil det vere eit Side 16 av 30