NAUSTDAL KOMMUNE SAKSUTGREIING

Transkript

1 NAUSTDAL KOMMUNE SAKSUTGRENG SAKSGANG Styre, utval, komite m.m. Møtedato Saksnr Sakshands. UTVAL FOR PLANSAKER /11 AHK Saksansv.: Annlaug Kjelstad Arkiv: Objekt: K2-L12 Arkivsaknr 09/126 Avgjerd av: REGULERNGSPLAN MED KONSEKVENSUTGRENG - 3. GONGS HANDSAMNG Vedlegg: Nr T Dok.dato Avsendar/Mottakar Tittel Stiftelsen Bergens Sjøfartsmuseum 2. GONGS OFF. ETTERSYN - UTVNNNG AV RUTL. FORHOLDET TL MARNE KULTURMNNE Jorunn Geithus MERKNAD TL ENGEBØPROSJEKTET Direktoratet for mineralforvaltning 2. GONGS OFFENTLEG ETTERSYN - NAUSTDAL KOMMUNE Reidar Engebø m/fam. UTTALE TL REGULERNGSPLAN FOR var Nordic Mining ASA v/fossum KOMMENTARER TL REGULERNGSFORSKRFTER Jenny og Olav Stendal KOMMENTARAR TL Sunnfjord Næringsutvikling UTTALE TL REGULERNGSPLAN

2 4 AS FOR - 2. GONGS HANDSAMNG Grunneiere ndre Vevring FW: HØRNGSUTTALE FRA GRUNNEERE PÅ NDRE VEVRNG Helge Leif Norvik FW: NNSPEL TL REGULERNGSPLAN - 2. GANGS HØYRNG HAVdyrkerne BA HØRNGSUTTALELSE FRA HAVDYRKERNE Natur og Ungdom FW: UP 0/09 HØRNGSUTTALELSE FRA NATUR OG UNGDOM VEDRØRENDE SØKNAD OM DYPTVANNSDEPON FØRDEFJORDEN Vevring og Førdefjorden Miljøgruppe Fiskeridirektoratet Region Vest FW: HØRNGSUTALE MOTSEGN - REGULERNGSPLAN FOR Havforskningsinstituttet FW: HØRNGSUTTALELSE FRA HAVFORSKNNGSNSTTUTTET FORBNDELSE MED Norske Lakseelver FW: HØRNGSVAR FT. ENGEBØPROSJEKTET Naturvernforbundet FW: 2.GANGS HØRNG ENGEBØPROSJEKTET Sogn og Fjordane Turlag v/alvar Melvær FW: HØYRNGSFRÅSEGN: NAUSTDAL KOMMUNE Statens Vegvesen FW: MERKNAD REG.PLAN Mattilsynet - distrikskontoret for Sunnfjord og Ytre Sogn Forum for Natur og friluftsliv Sogn og Fjordane HØYRNGSUTTALE MATTLSYNET TL 2. GONGS UTLYSNG AV HØYRNGSFRÅSEGN OG MERKNADER KNYTT TL DE NYE OPPLYSNNGANE OG RAPPORTANE,

3 TEMA SJØDEPON TL 2. GONGS ETTERSYN Nordic Mining KOMMENTAR TL Norges Vassdrags- og Energidirektorat Fiskeri- og havbruksnæringens landsforening Norges Fiskarlag/ Sogn og Fjordane Fiskarlag kulturavd. Sogn og Fjordane Fylkeskommune Vevring Grendallag v/ leiar Monica Kortner Fylkesmannen i Sogn og Fjordane HØRNGSUTTALELSE FRÅSEGN TL 2.GONGS OFFENTLEG ETTERSYN AV HØYRNGSUTTALE VEDKOMANDE REGULERNGSPLAN - ANDRE GONGS HØYRNG 2. GANGS HØRNG AV REGULERGSPLAN FOR EVT. NAUSTDAL KOMMUNE UTTALE - REGULERNGSPLAN MED KONSEKVENSUTGRENG 2. GONGS ETTERSYN FRÅSEGN OM RUTLUTVNNNG NAUSTDAL KOMMUNE - FRAMLEGG TL - 2. GONGS OFFENTLEG ETTERSYN Trond S. og Fj. fylkeskommune v/sundby SV: ENGEBØ : UTTALE FRÅ FYLKET Førde Kommune HØYRNGSUTTALE 2. GONGS OFF ETTERSYN - VEDTAK FØRDE FORMANNSKAP Naustdal Elveigarlag UTTALE VEDK. 2. GONGS UTLEGGNG AV REGULERNGSPLAN ENGEBØ Kystverket UTTALE TL 2. GONGS OFF. ETTERSYN - REGULERNGSPLAN - KRAV OM UTGRENG AV NAUTSKE TLHØVE Sogn og Fjordane Fylkeskommune v/ Trond Sundby SAKSPROTOKOLL FRÅ MØTE FYLKESUTVALET DEN UTTALE TL 2. GONGS HØYRNG AV REGULERNGSPLAN MED KONSEKVENSUTGRENG FOR 2.GONGS OFFENTLEG ETTERSYN

4 U U Fiskeridirektoratet region vest Fiskeridirektoratet Region vest REFERAT FRÅ MØTE MELLOM FSKERDREKTORATET REGON VEST OG ASKVOLL OG NAUSTDAL KOMMUNAR. REFERAT FRÅ ARBEDSMØTE MELLOM FSKERDREKTORATET REGON VEST OG ASKVOLL OG NAUSTDAL KOMMUNAR. MOTSEGN TL Oppsummering av innspel til 2. gongs offentleg ettersyn med administrasjonene sine kommentarar (del av saksutgreiinga/vedlegg til dok 185) Andre saksdokument (ikkje vedlagt): K-sak 047/07 (fastsetjing av planprogram) Nr T Dok.dato Avsendar/Mottakar Tittel 6 S NAUSTDAL KOMMUNE - UTLEGGNG TL OFFENTLEG ETTERSYN Nordic Mining ASA REGULERNGSPLAN - FORSENDELSE - HOVEDDOKUMENT, KU 129 S NAUSTDAL - 2. GONGS HANDSAMNG Arealdelen av kommuneplanen , vedteken Saksopplysningar: Kva saka gjeld: Reguleringsplan for utvinning av rutil i Engebøfjellet i Naustdal kommune har vore lagt ut til 2. gongs offentleg ettersyn. Utval for plansaker skal handsame planen med dei innkomne merknadene. Fiskeridirektoratet region vest har i sin uttale komme med motsegn mot reguleringsplanen. Utval for plansaker må ta stilling til motsegna før ein kan gå vidare i planprosessen. Saksutgreiing: sak UP 027/10 (Naustdal kommune) og sak UTS 060/10 (Askvoll kommune) vart det vedteke å legge framlegg til reguleringsplan for utvinning av rutil i Engebøfjellet i Naustdal kommune ut til 2. gongs offentleg ettersyn. Planframlegget har ligge framme på rådhuset på

5 kaia, på biblioteket i Askvoll, på kommunehuset og på biblioteket i Naustdal, på Stubhaug & Co i Kvammen og på Fjordbutikken i Vevring og på kommunane sine heimesider i tidsrommet Utlegginga er kunngjort i Firda, Firdaposten og Bergens Tidende. Framlegget har vore sendt på høyring til fylkeskommunen og statlege styresmakter. Grunneigarar, rettshavarar, naboar og organisasjonar er varsla med brev. Det er halde folkemøte i Naustdal og i Gjelsvik , der m.a. representantar frå tiltakshavaren Nordic Mining ASA og fagfolk som har forfatta delar av konsekvensutgreiinga deltok. Reguleringsplanen er samansett av konsekvensutgreiing, risiko- og sårbarheitsanalyse, plankart og reguleringsføresegner. Materiellet er samla i ein hovudrapport og 43 delrapportar. Tiltaket gjeld areal i kommunane Askvoll og Naustdal, og tiltaket skal difor handsamast av begge kommunane, der kvar kommune gjer vedtak for den delen av planen som ligg i eigen kommune. Tiltaket vert handsama etter gamal plan- og bygningslov (PBL 1985). samsvar med 2 i forskrift om konsekvensutgreiingar etter plan- og bygningslova er det krav om utarbeiding av planprogram og konsekvensutgreiing for tiltaket. Planprogram vart fastsett av Askvoll kommune 29. oktober 2007 (sak UTS 126/07) og av kommunestyret i Naustdal 15. november 2007 (K-sak 049/07). Planen skal utarbeidast i samsvar med planprogrammet. Det har kome inn til saman 30 høyringsuttaler. Alle innspela er oppsummerte og kommenterte i eige vedlegg. samsvar med plan- og bygningslova 27-1 nr. 2 skal planutvalet handsame saka med dei merknadene som er komne inn. Dersom utvalet gjer større endringar i planen, må planen leggast ut til offentleg ettersyn på nytt. Dersom det vert gjort berre mindre endringar, kan reguleringsplanen leggast fram for kommunestyret til vedtak, jfr. plan- og bygningslova 27-2 nr.1. Utval for plansaker kan òg velje å forkaste reguleringsplanen ut frå ei vurdering av innkomne merknader og konsekvensane av tiltaket. Dersom ei fagstyresmakt går til motsegn mot planen, har ikkje lenger kommunestyret mynde til å vedta planen med juridisk verknad, jfr. plan- og bygningslova 27-2 nr. 2. så fall må planen sendast til departementet for evt. stadfesting. Om tiltaket Føremålet med tiltaket er utvinning av rutilmalm (titandioksid) frå Engebøfjellet. Råstoffet skal nyttast til produksjon av pigment, men vil òg kunne nyttast som råstoff til produksjon av titanmalm. Engebø-forekomsten inneheld rutil som kan framstillast med reinleik på 93-96% TiO 2. Samanlikna med eksisterande produksjon av naturleg rutil har denne førekomsten den fordelen at den inneheld svært små mengder radioaktive mineral. Tiltaket går ut på å etablere følgjande hovudaktivitetar/tiltak: Etablere prosessområde på Engebø Oppruste eksisterande kaiområde Legge om Fv 611 i området Etablere kraftforsyning Ordne inntak og fordeling av industri- og drikkevatn Etablere VAR-anlegg Bygge ny veg frå Engebø og opp til Engebøfjellet Etablere dagbrotsområde i Engebøfjellet Etablere serviceområde på Engebøfjellet Anlegge deponiområde for avdekkingsmasser (gråberg) og vrakstein nord-aust for dagbrot Etablere deponi for lagring av avgang (restmasse frå rutilproduksjonen) i Førdefjorden

6 Etablere underjordisk gruvedrift (etter ca. 15 års drift, overgang frå dagbrot til underjordsdrift) Totalt forventa malmuttak er opptil 250 millionar tonn malm over heile driftsperioden på ca. 50 år. tillegg vil det verte teke ut ca. 35 millionar tonn gråberg (som har for lite innhald/ikkje inneheld rutil) frå dagbrotet. Vatn, også sigevatn, frå alle delane av dagbrot, deponi mv. vert samla opp og nytta som industrivatn i anlegga på Engebø. Deponiet på baksida av Engebøfjellet og ned mot Engjabødalen vil vere på ca. 15 millionar m 3 når dagbrotsfasen er over. Restmasse frå rutilproduksjonen (avgang) vert ca. 0 millionar m 3. Avgangen vert ført i leidning frå produksjon (frå fortykkar via blandingskammer) og ned til sjøbotn. Det vil over tid byggast opp eit djupvassdeponi som vist på reguleringsplankartet. Mesteparten av tiltaket vil liggje i Naustdal kommune, men delar av sjødeponiet vil ligge innanfor Askvoll kommune sine grenser. Mange av dei miljømessige og samfunnmessige konsekvensane av tiltaket vil òg gjelde Askvoll kommune. Naustdal kommune har starta forhandlingar om utbyggingsavtale etter plan- og bygningslova, jamfør k-styresak 29/10 (arkivsak 10/366) og 19/10 (arkivsak 10/241). Utbyggingsavtalen tek for seg i hovudsak infrastrukturtiltak, og hovudtema er nødvendige utbetringstiltak på fv. 611 på strekninga Sæla-Engebø, som kan knyttast til konsekvensane av tiltaket. Kommunane er òg i drøftingar om utviklingsfond, der tiltakshavar skal bidra økonomisk til lokalsamfunna, som ein kompensasjon for ulempene tiltaket medfører. Vurdering: Motsegn og prosess Fiskeridirektoratet region vest har gått til motsegn mot planen, med utgangspunkt i merknad frå Havforskningsinstituttet (H) og tiltaket sin verknad på det marine miljøet. Utval for plansaker kan velje å ta motsegna til følgje, og legge vekk planframlegget. Utval for plansaker kan òg velje å gjere endringar i planen, td. nye utgreiingar. Dersom det vert gjort vesentlege endringar i planen må planen leggast ut til offentleg ettersyn på nytt. Dersom utval forplansaker vil gå inn for planframlegget som det ligg føre, eventuelt med mindre endringar, bør kommunane be om at fylkesmannen held meklingsmøte mellom kommunane og fiskeridirektoratet region vest. Meklinga må skje før saka vert oversendt til kommunestyra. Dersom partane vert samde og fiskeridirektoratet trekkjer motsegna, kan kommunen vedta reguleringsplanen med eventuelle endringar sjølv. motsett fall må saka sendast til miljøverndepartementet for avgjerd. Planutvala skal handsame saka etter mekling. Det er mogeleg å unnlate mekling, dersom ein ser at mekling ikkje vil føre fram. Utval for plansaker må ta stilling til alle merknadene som er komne inn, og kva endringar som bør/kan gjerast i planen. Konsekvensar av tiltaket er gjort greie for og vurdert i tidlegare saker til utval for plansaker. Endeleg tilråding og oppsummering av samla konsekvensar vert presentert i saksutgreiing med tilråding til kommunestyret. Dersom saka ikkje skal til mekling eller leggast ut til nytt offentleg ettersyn, går ho direkte vidare til kommunestyret. Administrasjonen frårår sterkt at kommunestyra gjer vedtak i reguleringssaka før det er gjort vedtak om utbyggingsavtale og utviklingsfond for tiltaket. Etter plan- og bygningslova 27-2 nr. 1 må kommunestyra gjere vedtak i reguleringssaka seinast 12 veker etter at planforslaget er ferdighandsama av det faste utvalet for plansaker. Varsel om motsegn og motsegn bør komme så tidleg som mogeleg i prosessen, jfr. rundskriv T-4/95 frå Miljøverndepartementet. nnhaldet i planen er ikkje endra monaleg frå 1. til 2. gongs offentleg ettersyn i høve til det som er temaet i motsegna. denne saka har motsegna komme først ved 2. gongs offentleg ettersyn, utan førevarsel. Det kan stillast spørsmål ved om

7 dette er ein kurant framgangsmåte. Kommunane har i saksutgreiinga valt å realitetshandsame motsegna utan å gå djupare inn i denne diskusjonen. nnhald i motsegna Fiskeridirektoratet region vest hevdar i motsegna at planen strir mot viktige regionale og nasjonale interesser. Det er ikkje teke omsyn til kva konsekvensar djupvassdeponiet, utslepp ved bruk av ferskvatn og sprenging vil få for gytefeltet for kysttorsk i Redalsvika og for ål i Grytelva og Redalselva. Konsekvensutgreiinga som er gjennomført har etter deira syn ikkje fått fram tilstrekkeleg med opplysningar om partikkeldrift og effektar på viktige bestandar av fisk, også sårbare fiskeslag. Dersom det vert gjeve løyve til fjorddeponi som omsøkt, vil Førdefjorden verte sterkt svekka som rekrutteringsområde for kysttorsk. Dei viser her til uttale frå H, og sluttar seg til denne. Vidare meiner dei at opplysingar frå Olexkarta tyder på at utforminga av fjordsidene og botntilhøva i deponiområdet og vestover gjer at det er større usikkerheit rundt spreiing av partiklar i fjorden og i vasslaga enn tidlegare antatt. Mangel på kunnskap bør ikkje føre til at reguleringsplanen blir godkjent før kunnskapsgrunnlaget er tilstrekkeleg. Administrasjonen si handsaming av motsegna Administrasjonen i Naustdal og Askvoll kommunar har gjennomført to dialogmøte med Fiskeridirektoratet region vest (møtereferat dok. 183 og 184). ntensjonen med møta var å avklare faglege standpunkt, avklare eventuelle mistydingar mellom partane, og om mogeleg oppklare og legge vekk punkt som ikkje er reelle motsetningar. Konklusjonen etter dei to dialogmøta er slik: Fiskeridirektoratet region vest meiner opplysningane som ligg føre i saka er tilstrekkelege til å oppretthalde konklusjonen i motsegna. Fiskeridirektoratet har teke det standpunkt at tiltaket er i konflikt med dei regionale og nasjonale fiskeriinteressene. Dei ser ikkje grunn til å krevje ytterlegare utgreiingar, også avdi dei ikkje vil bidra til at kommunane skal bruke pengar på desse utgreiingane, når standpunktet allereie er teke. Kommunane er framleis opne for spørsmålet om kva utgreiingar som kan bidra til eit redusert risikobilde for Fiskeridirektoratet sitt fagansvarsområde og gje ytterlegare kunnskap om konsekvensane av tiltaket. motsegna er då følgjande punkt falle bort: Partane er samde om kartgrunnlaget, og at det offisielle kartgrunnlaget har vore og vert nytta. Utfordringane har vore knytt til forståinga av kartet og dermed bildet som er danna av forma på fjorden. Spørsmålet om Olexkart er avklara. Fiskeridirektoratet region vest har einsidig trekt alle krav om tilleggsutgreiingar som er framsett i motsegnsbrevet. Generelle vurderingar av KU/tiltaket Kommunane må ta stilling til det omsøkte tiltaket med konsekvensar. Det er peika på at det er konflikt med viktige regionale og nasjonale interesser, særleg iht. kysttorsk og ål. Det er i så fall eit vektig argument som kommunane må ta omsyn til. Kommunane kan likevel i sine lokale avvegingar og prioriteringar komme til at tiltaket er akseptabelt. Om det er fleire tiltak med store miljømessige konsekvensar i ein region, kan summen av konsekvensane verte for store, medan kvart tiltak for seg kan ha akseptable konsekvensar. Dette er ikkje ei vurdering som kommunane kan gjere. Dette må gjerast av overordna nivå (stat/fylkeskommune). nokre av delrapportane er det enkelte element som ikkje er fullt ut presise i høve til oppsummeringa i hovudrapporten. Td. viser einskilde rapportar til versjonar av plankartet/tiltaket frå før 1. gongs offentleg ettersyn. Administrasjonen vurderer det slik at dette ikkje har verknad på forståinga av delrapportane, og ser det difor ikkje som naudsynt å

8 rette dei opp. Både hovudrapporten og tilleggsdokument komme til etter 1. gongs offentleg ettersyn presiserer kva tiltaket består i. Spreiing av partiklar NVA og Havforskningsinstituttet er ikkje samde om kva for konsekvensar deponeringa i sjø kan få for marint liv i vassøyla og på botnen utover i fjorden, utanfor deponiområdet. Begge forventar at det vil førekomme partikkeltransport utover sjølve deponiområdet i reguleringsplanen, men NVA hevdar at konsentrasjonane vil vere så låge at dei ikkje er skadelege for organismar eller har andre miljømessig negative konsekvensar. H hevdar at det kan oppstå situasjonar som kan ha konsekvensar for marint liv. Administrasjonen støttar seg til fylkesmannen sin uttale om deponiet, og føreset at avgangsmassane vert deponerte innanfor avsette grenser for deponi i reguleringsplanen. Dersom det viser seg at dei føresetnadene som er lagde til grunn for reguleringsplanen ikkje er til stades, vil tiltaket heller ikkje vere i samsvar med planen (jfr. ulovleg bygging ). Utsleppsløyve kan ikkje gjevast i strid med vedteken reguleringsplan. Kommunane fastset altså gjennom reguleringsplan det arealet som kan nyttast til deponi, og det er opp til tiltakshavar å halde seg innanfor. Sett frå kommunane si side vil det vere eit ufråvikeleg krav at tiltakshavar er i stand til å drive med utgangspunkt i dei premissane som konsekvensutgreiinga viser. Utsleppsløyvet vil vere avgjerande for vurderinga av om partiklane hamnar der dei skal og verknaden av eventuell partikkelspreiing. Sidan kommunane ikkje har mynde iht. utsleppsløyvet, er det vesentleg at kommunane gir innspel til Klif om strenge krav til drift, overvaking/miljøoppfølging og handtering av utilsikta utslepp. H reiser i sin uttale tvil om konklusjonane til NVA i konsekvensutgreiinga, og meiner det er stor risiko for spreiing av partiklar. forkant av og i ulike møte har kommunane og Klif oppmoda H, NVA og DNV om å avklare og utdjupe sine uttaler og utgreiingar. NVA har td. i delrapport 39 og 42 gjeve svært detaljerte tankerekkjer og logiske konklusjonar om utfelling og spreiing av partiklar, der ein startar med ein antatt konsentrasjon på 10 mg/l over deponiet, og ender med ein berekna konsentrasjon av partiklar ma. ved oppdrettsanlegg, som er sagt å ikkje vere skadeleg. H hevdar at dei berre er høyringspart, og dermed ikkje treng å komme med konkretiseringar og kvantifiseringar for å underbyggje risikobiletet dei peikar på. Kommunane legg til grunn at H har god fagkompetanse på områda dei uttaler seg om. Uttalepartar skal ikkje gjere utgreiingar, men det vert svært vanskeleg for kommunen å ta H sine merknader til følgje, og dermed seie at NVA sine detaljerte utgreiingar ikkje er fagleg gode nok, utan å ha noko konkret å vise til. Dersom H hadde gitt konkrete og kvantifiserte innspel, kunne kommunane kome i betre fagleg posisjon til å stille fleire og konkrete spørsmål og krav til utgreiingar. Konkretisering av risikobilete var også tema i drøftingane i dialogmøte mellom kommunane og Fiskeridirektoratet, utan at det vart gjeve konkrete og kvantifiserte innspel. Høyringsuttaler Når det gjeld høyringsuttaler frå dei øvrige uttalepartane, går det fram av oppsummeringsnotatet korleis dei er vurdert, og korleis administrasjonen tilrår at planen skal endrast. Mange av høyringsuttalene viser til vesentlege moment som kommunane ikkje kan styre gjennom reguleringsplanen og plan- og bygningslova. Det omsøkte tiltaket skal òg handsamast etter ma. ureiningslova, mineralressurslova og vassressurslova. Det vil vere viktig for kommunane at desse vesentlege momenta vert innarbeidd som krav i løyve frå dei respektive styresmaktene, særskilt utsleppsløyvet. Vurderingar etter naturmangfaldlova

9 Etter naturmangfaldlova 6 og 7 har alle ei generell plikt til aktsemd for å gjere det som er rimeleg for å unngå skade på naturmangfaldet. Prinsippa i nml 8-12 skal leggast til grunn som retningsliner ved utøving av offentlig mynde. Dette gjeld ma. kunnskapsgrunnlaget, føre var-prinsippet, samla belastning, at tiltakshavar skal dekke kostnadene ved å hindre/avgrense skade, og bruk av miljøforsvarlege teknikkar og driftsmetodar. Administrasjonen legg til grunn at reguleringsplanen/konsekvensutgreiinga byggjer på vitskapleg kunnskap om artane sin bestandssituasjon, naturtypar si utbreiing og økologiske tilstand, samt effekten av påverknader. Av KU går det fram ei rekkje fagområde der det ikkje er tilstrekkjeleg fagkunnskap til å vurdere verknadene av tiltaket på naturmiljøet fullt ut. KU skildrar likevel mogelege negative konsekvensar i tilstrekkjeleg grad til å kunne vurdere risikoen/konsekvensane ved tiltaket samla sett ( worst case ). Kunnskapsgrunnlaget for partikkelspreiing vert vurdert som godt nok utgreidd til at ein har tryggleik for mogelege ekstremsituasjonar og mogelege miljømessige negative konsekvensar utanfor regulert område. Risikovurderingane i alle delar av KU tilseier at det er nytta konservative anslag i rapportane, og i fleire av rapportane har dei enkelte fagansvarlege skrive at dei også har lagt inn ei føre-var-tilnærming når dei skildrar konsekvensane. Administrasjonen legg òg til grunn at reguleringsplanen/ku gjev eit bilete av dei samla konsekvensane av tiltaket, innanfor rimelege grenser. Fylkesmannen peikar på at uttak av ferskvatn ikkje er vurdert i KU, og han meiner at reguleringsplanen dermed er mangelfull. Det er ikkje krav i planprogrammet om at vassuttak skal konsekvensutgreiast. plandokumentet går det fram at dette er tilhøve som må vurderast gjennom eigen søknadsprosess og dertil høyrande konsekvensutgreiing etter vassressurslova. Dette er eit tema som er vorte aktuelt gjennom ikrafttreden av naturmangfaldlova, og var difor ikkje like relevant ved 1. gongs offentleg ettersyn. Reint fysisk er det mogeleg å hente vatn over store avstandar. Sjølv om ein kan gje eit anslag på kor mykje vatn det er trong for til rutilutvinninga, er det vanskeleg å seie noko generelt men konkret om konsekvensane av uttak frå vassdrag som kan ligge fleire kilometer frå kvarandre. Vassuttak vil truleg ha liten verknad på fjordsystemet, derimot vert det store konsekvensar i/nær det aktuelle vassdraget som vert regulert. Skal ein gjere nærare greie for konsekvensane, må ein vite kva vassdrag som skal byggast ut, om lag kor og korleis uttaket skal vere, og kor mykje vatn som skal takast ut. Kor mykje vatn som skal takast ut, er avhengig av kva prosess som vert nytta i anlegget. Dette dreier seg om utgreiingar på nær detaljnivå. Ein reguleringsplan gjev avklaring på meir overordna nivå. Han seier kva eit areal kan nyttast til og gjev ytre rammer for eit tiltak. Deretter prosjekterer ein eit tiltak, dvs. prosessen, og søkjer om byggjeløyve. Administrasjonen meiner det er urimeleg og vil bryte med forvaltningssystemet/vanleg forvaltningspraksis å krevje utgreiingar på slikt detaljeringsnivå, når ein held på med ein reguleringsplan. Administrasjonen meiner såleis det er tilstrekkjeleg å fastslå at det er sannsynleg at det finst tilgjengelege vasskjelder for prosjektet/tiltaket, og held fast på at konsekvensvurderingar iht. vassuttak må gjerast gjennom handsaming etter vassressurslova. (Om det skulle vise seg at tiltakshavaren ikkje kan få løyve etter vassressurslova, er det i prinsippet ikkje noko annleis enn ved andre tiltak; Ein tiltakshavar må ha løyve etter ei rekkje lovverk i tillegg til reguleringsplan og byggjeløyve, og kvart enkelt løyve må vere i orden før ein kan starte opp.) Det er ikkje avgjort frå kva vassdrag det skal takast ut vatn til tiltaket. Når tiltakshavar søkjer om uttak av vatn etter vassressurslova, får kommunen søknaden på høyring, og kan gje uttale i saka.

10 Fylkesmannen viser for øvrig i sin uttale til at vurdering av tiltaket etter vassforskrifta er prinsipiell, og difor vil bli gjort på nasjonalt nivå i samband med Klif si handsaming av utsleppsløyvet etter ureiningslova. Planframlegget omfattar vurderingar av avbøtande tiltak og aktuelle undersøkingar. Kostnader med desse er føresett lagt til tiltakshavar. Planen skisserer utvinningsprosessen, og føreset at det vert gjort vidare utviklingsarbeid for å oppnå den mest optimale prosessen/tekniske løysinga ved utbygging. Administrasjonen meiner planen legg opp til driftsmetodar, teknikk og lokalisering som gjev beste samfunnsmessige resultat. Konsekvensar av tiltaket knytt til sjødeponiet Administrasjonen legg difor til grunn at konsekvensane av tiltaket knytt til sjødeponiet i hovudtrekk vert slik: nnanfor deponiområdet vil mesteparten av avgangen avsetjast, og her er det klare effektar på botnlevande organismar. randsona utanfor deponiet, men innanfor reguleringsgrensa, deponerer noko sediment, og her kan finpartiklar sveve noko og synke sakte ned, og det vil vere ei viss tettleik av finpartiklar i ei høgde på meter over botn inntil dei vert sedimentert her. Det er liten påverknad på botnlevande organismar (definert som betre enn tilstandsklasse ). Utanfor reguleringsområdet kan finpartiklar påvisast rett over botnen, og det vil føregå ein påvist avsetjing av sediment, men det vil ikkje gje nokon miljømessige negative effektar og det skaper ikkje brukarkonflikter. For å utdjupe og kvantifisere det som står ovanfor, spesielt spørsmålet om kor langt avgangen vert transportert, meiner NVA at 90 % av avgangen (grovt og fint) sedimenterer innanfor m frå utsleppspunktet (uavhengig av storleik på deponiet). Deponiet sitt areal er gitt ut frå ein føresetnad om at det skjer jamnlege utrasingar slik at massane breier seg utover. Dei resterande 10% av avgangsmassen er finstoff, som flokkulerer og avsetjast lenger enn m unna utsleppspunktet, og framleis innafor reguleringsområdet (avgrensinga går ca. 2 km unna utsleppspunktet på reguleringkartet). Finstoffet flokkulerer både naturleg og ved hjelp av tilsett Magnafloc. dokument 91, 95 og 99 er det gjort nærare greie for korleis NVA har kome fram til dette. Det er semje i fagmiljøa, inkludert Havforskningsinstituttet, om at bruken av Magnafloc, som omsøkt, ikkje vil ha negativ innverknad på økologi, inkl. botnnær fauna mm.. Val av og verknaden av bruk av flokkulerings- og flotasjonskjemikalier ligg til vurderingane som KLF skal gjere i samband med utsleppsløyvet. Forholdet til mogeleg spreiing, verknaden av strømningsforholda på faren for spreiing og konsekvensane av partiklar i vassmassane i høgare lag, er gjort greie for av NVA og er beskrive slik: Ut frå at avgangen tilsetjast sjøvatn frå ca. 100 m djup og at det ikkje skal vere luftbobler i avgangsrøret, vil avgangsmassen komme ut som ei homogen sky som følgjer botn, fordi massen er tung. prinsippskissa for avgangssystem (dok. 90) vert det stadfesta at det dreier seg om kjent teknologi iht. sjødeponi, og denne vert nytta ved fleire anlegg. Etter kvart som avgangsmassen sekk til botn frå skya med avgangsmasse, vert eigenvekta redusert. Dei minste partiklane er att i skya og det er desse som lettast vert transportert både horisontalt og vertikalt i fjorden. Strømningsforholda, slik dei er modellert i dok. 92, tilseier at utskifting av botnvatnet kan skje, og skjer, med ujamne mellomrom. Hovudprinsippa for utskifting av vatnet i fjordsystema og modellar for dette har H og NVA/DNV sams oppfatning av. Når botnvatn vert skifta ut, vanlegvis på seinvinteren/tidleg vår, kan partiklar følgje vassmassane og pressast oppover. NVA meiner at det ikkje er belegg for å hevde at partiklar kan komme høgare enn ca m djup. Dette vert også underbygd i dok. 94, 98 og 99 frå NVA. Ved spesielle værforhold, i hovudsak sterk nordavind, over tid, kan partiklar

11 komme enno høgare. Det er i hovudsak her det ikkje er samanfall mellom konklusjonane frå fagmiljøa. H peikar på at dette kan skje og at det utgjer ein miljøtrussel. NVA peikar på at det ikkje vil utgjere nokon miljørisiko ut frå at konsentrasjonane av partiklar vert så låge. Partiklane vert sterkt fortynna i fjordvatnet, også under ei fornying av djupvatnet. Konklusjonane medfører at konsentrasjonane av partiklar, som vert pressa opp ved djupvassutskifting mm., ikkje vil gje negativ miljøverknad på verken villfisk eller oppdrettsfisk (også på grunn av uttynning over avstand). Konsekvensar av tiltaket knytt til sprenging, lys- og lydureining Effekt av sprenging på villfisk og oppdrett er vurdert, og sidan det er ein risiko for at sprenging kan ha negativ effekt, er avbøtande tiltak foreslått i hovudrapporten med avgrensing av tal på sprengingar og reduserte salvestorleikar i vandringsperioden for utvandrande smolt. Når det gjeld forholdet til sprengingar sin verknad på utvandrande smolt legg vi til grunn at sprenging kan verke på fisk, men at det er ulikskap mellom verknaden på ma. laks og torsk, der torsken er den mest følsame for sprenging og vibrasjonar pga. den lukka symjeblæra (laks har open). Frittsymjande fisk i betydelege delar av fjorden vil kunne verte påverka av lyd i sjøen frå sprengingar i Engebøfjellet. Lys- og lydureining sin verknad på laksefisk er vurdert slik at avhengig av omfang, vil lys og lyd ha påverknad på laksefisk. Etter sprenging i fri sjø, fann H skader på laks i merder, men likevel ikkje påvist skader som virkar inn på dødelegheit på kort eller lang sikt. Torsk i merder derimot, har fått påvist betydeleg dødelegheit på 1500 m avstand frå sprenging. Dette vart vurdert av H å vere eit resultat av hard foring, dårlig kondisjon og ekstremadferd etter trykkpåvirkningen, heller enn ein direkte dødelegheit etter trykkpåverknaden. Sjødeponiet kan på lang sikt muligens endre vandringsvegen til smolt i fjorden og det same vil sprenging gjere, slik at det er antyda at vandringa vil gå i sørlege del av fjorden. Administrasjonen legg til grunn at samla sett vurderast gruvedrift til å ha liten negativ verknad på laksebestanden i Nausta/laks som vandrar i Førdefjorden, noko som gjer vurderinga av forholdet til nasjonal laksefjord mindre problematisk. Kva verknad sprenging har på oppdrettsfisk i området må overvakast. Administrasjonen sin konklusjon Ut frå ei totalvurdering meiner administrasjonen at miljørisiko og miljøkonsekvensar, konsekvensar for naturressursane og oppdrettsnæring vil følgje konklusjonane i konsekvensutgreiinga for tiltaket sin verknad med omsyn til sjødeponiet. Administrasjonen meiner at med alle dokumenta i saka, skal det ikkje vere grunnlag for monaleg tvil om dei grunnleggande vurderingane i konsekvensutgreiinga knytt til sjødeponiet, og då heller ikkje til arealplanen. Utgreiingane i KU kan aldri gje eit 100% svar og fjerne all usikkerheit. mange høve er det nytta modellering som er forenklingar av dei komplekse tilhøva i naturen. Vi må likevel sikre oss at utgreiingane, modellane og berekningane er fagleg gode nok. Administrasjonen har komme til at saka er tilstrekkjeleg utgreidd til at det kan gjerast politisk vedtak i saka. Administrasjonen tilrår med dette som grunnlag at kommunane ber fylkesmannen om meklingsmøte mellom seg og fiskeridirektoratet region vest. For å komme vidare i saka er det no viktig å ta dette steget som mekling representerer. Både lokalsamfunn og tiltakshavar må forvente ei avklaring. Mekling representerer ei viktig kvalitetssikring av deler av saka og set krav til tid frå meklinga startar til endeleg handsaming. TLRÅDNG: Fast utval for plansaker i Naustdal kommune ønskjer å gå vidare med framlegg til reguleringsplan for utvinning av rutil i Engebøfjellet i Naustdal kommune, og ber

12 administrasjonen ta initiativ til meklingsmøte med fylkesmannen i høve til motsegna i brev dat frå Fiskeridirektoratet region vest UTVAL FOR PLANSAKER Framlegg frå SV v/ Ole Erik Thingnes: SV ber planutvalet ta motsegna til fylgje. VEDTAK: Tilrådinga vart vedteken med 4 mot 1 røyst.