Frist til å komme med merknader til planen er 9.mars Statens vegvesen Region Vest Askedalen LEIKANGER. Vang kommune

Transkript

1

2 Forord Statens vegvesen starta hausten 2008 arbeidet med reguleringsplan for ny E16 frå Varpe bru til Nystuen, på Filefjell i Vang kommune. Planarbeidet er utført av Statens vegvesen. Det er søkt samarbeid og dialog med Vang kommune og andre offentlege etatar i vurderingar av løysingane. Oppstart av planarbeidet vart varsla i september Vidare vart det arbeidd med løysingar i tråd med vedteken kommunedelplan, med utbetring av veg i dagen frå Varpe bru til Tyinkrysset, tunnel frå Tyinkrysset til austsida av Otrøvatnet, ved Myravika og utbetring av veg i dagen frå Myravika og forbi Nystuen. Fordi skredfaren langs Otrøvatnet er funne større enn det som låg til grunn for konsekvensutgreiinga/kommunedeplanen vart tunnelpåhogg langs Otrøvatnet vurdert. Vinteren 2009/10 vart konklusjonen at tunnelen må byggast forbi Otrøvatnet pga rasfaren på denne strekninga. I april 2011 varsla Statens vegvesen på nytt om arbeidet med reguleringsplan frå Varpe bru til Nystuen, med konsekvensanalyse for alternativ vest for tunnelen. Planprogram for konsekvensanalysen vart samtidig lagt ut på høyring. Forslag til planprogram hadde 3 alternative trasear. Etter høyring inneheldt planprogrammet 4 alternativ og 2 alternativ kunne silast vekk før konsekvensanalyse og utarbeiding av reguleringsplan. Vang kommune vedtok planprogrammet i juni Silingsrapport datert november 2011 konkluderte med at 2 av alternativa hadde for mange uheldige konsekvensar og burde leggast vekk. Vang kommune vedtok dokumentet. Det vert ope møte om planen på Vang kommunehus torsdag 1.mars kl 1900 Det vert halde to kontordagar: På Vang kommunehus torsdag 1.mars frå kl 1000 til klokka Ved anleggskontoret på Maristova fredag 2.mars frå klokka 1000 til klokka 1700 Merknader og spørsmål kan rettast til: Iren Meisterplass tlf Frist til å komme med merknader til planen er 9.mars 2012 Eventuelle merknader må vere skriftlege og skal sendast til: Statens vegvesen Region Vest Askedalen LEIKANGER Det er gjennomført konsekvensanalyse for alternativ 3 - Sildebakken og alternativ 4 - Sandbakkand. Alternativ 3 vert tilrådd. Ved val av alternativ vert løysingar knytte til alternativet også valgt. Statens vegvesen legg med dette ut forslag til reguleringsplan til offentleg ettersyn frå 27.januar til 9.mars 2012, i hht 3-7 i Plan- og bygningslova. Det er to alternative reguleringsplanar vest for og i største delen av tunnelen. På bakgrunn av konsekvensutgreiinga tilrår Statens vegvesen alternativ 3. Ved val av alternativ vert løysingar knytt til alternativet også valgt. Dokumenta til reguleringsplan og konsekvensanalyse ligg i papirutgåve på Vang kommunehus og på Filefjell kjøpesenter. Dei kan også finnast i digital form på Statens vegvesen si nettside vegprosjekter. Etter at høyringsfristen er ute, vil Statens vegvesen ta stilling til merknadane. Alle innkomne merknader og Statens vegvesen si innstilling til desse vert deretter sendt til Vang kommune for handsaming som vil vurdere om det er grunnlag for å legge planforslaget fram for kommunestyret for vedtak.

3 Innhald: 1. Innleiing 1.1 Målet med planarbeidet og utbygginga Lokalisering av vegsystem Grunnlag for planarbeidet 3 2. Skildring av områda Viktige trekk ved området Varpe bru Tyinkrysset Viktige trekk ved området Nystuen - Kyrkjestølen 9 3. Krav og mål til vegsystemet Geometriske krav Utforming av vegen for betre drifts- og køyretilhøve om vinteren Utforming av vegsystemet Frå Varpe bru til Kola bru Frå Kola bru til Tyinkrysset Tunnel Vest for tunnel, alternativ 3 - Sildebakken Vest for tunnel, alternativ 4 - Sandbakkadn Ytre miljø (YM) - plan Andre bidrag og prosessar i planarbeidet Konsekvensanalyse Kulturminne Estetikk og landskap Vurderingar i høve naturmangfaldlova Spesielle omsyn til naturområde Konstruksjonar Andre anlegg Geologi/geoteknikk Støyvurderingar ROS-analyse/trafikksikkerhetsvurderingar Kostnader Nedklassifisering av vegar Anleggsvegar og mellombelse anleggsområde Massedisponering Arealoppgjer og grunnerverv Andre vurderte løysingar Alternativ vest for tunnel som er sila vekk Kurve i tunnelløp ved Tyinkrysset Tilkomst til nordsida av E16, ved Tyinkrysset Busshaldeplass Planfri kryssing for skiløype i undergang Skogsveg rett aust for Kola bru 25 Andre dokument: Plankart og føresegner: Oversiktsteikning Føresegner Reguleringsplan-teikningar (R-teikningar) Rapportar frå konsekvensanalysen: Hovedrapport utarbeidd av Statens vegvesen, datert 20.januar 2012 Delrapport Landskapsbilete utarbeidd av Norconsult datert januar 2012 Delrapport Nærmiljø og friluftsliv utarbeidd av Aurland naturverkstad, datert Delrapport Naturmiljø utarbeidd av Statens vegvesen, datert 20.januar 2012 Delrapport Kulturmiljø utarbeidd av Statens vegvesen, datert 20.januar 2012 Delrapport Naturressursar utarbeidd av Aurland naturverkstad, datert Tekniske teikningar: Oversiktsteikning Plan- og profilteikningar (C-teikningar) Avkøyrsler, plan- og profilteikningar (D-teikningar) Typeteikning avkøyrsler (E-teikning) Normalprofil vegar (F-teikningar) Konstruksjonar (K-teikningar) Fornminne i konflikt med veganlegget (X-teikningar) Støysonekart (X-teikningar) 2

4 Vang kommune 1.3 Grunnlag for planarbeidet 1. Innleiing Dette kapitlet gir ein oversikt over føringar og planar i og nær planområdet som det vert teke omsyn til ved utarbeiding av denne reguleringsplanen. 1.1 Målet med planarbeidet og utbygginga Målet med utbygginga er å at E16 over Filefjell skal få stamvegstandard. Dette skal bli ei effektiv og vintersikker transportåre mellom aust - og vestlandet med god og forutsigbar framkomst heile året. Statlege føringar Planarbeidet skal avklare linjeføring og utforming av E16 frå Varpe bru til Nystuen i Vang kommune, i Oppland fylke. Eksisterande veg har i dag for dårleg standard når det gjeld bredde og kurvatur. Den er stadvis så bratt at tunge køyretøy køyrer seg fast på glatt vinterføre. Ombygging av E16 frå Øye til Borlaug til stamvegstandard er med i NTP Det er sett krav til effektiv framdrift og målet er at E16 over Filefjell skal vere ferdig bygt innan Strekninga er difor organisert som eit eige prosjekt i Statens vegvesen, under Region Vest, der delprosjektet Varpe bru-nystuen inngår. 1.2 Lokalisering av vegsystem Det er lagt vekt på at E16 skal utbetrast til fullgod stamvegstandard og at vegen vert plassert og utforma med tanke på å betre framkomst og redusere snøfokk-problema. Nasjonal transportplan (NTP) E16 utgjer ein viktig del av det ferjefrie stamvegnettet aust-vest mellom Bergen og Oslo. Trafikken opp Lærdalsdalen har ei naturleg fordeling ved Borlaug ved at E16 over Filefjell dekkar det meste av trafikken til/frå det nordlege austlandet medan Rv52 dekkar mykje av trafikken mot Oslo. Trafikken opp frå Vang skal for det meste over Filefjell. Dei som skal til Årdal tek av på Fv53 ved Tyinkrysset, inkludert tungtransport til industrien i Årdal. Konsekvensutgreiing for E16, Statens vegvesen gjennomførde konsekvensutgreiinga E16 Øye - Filefjell for strekninga frå Øye til fylkesgrensa på Filefjell, datert september Frå Varpe bru til Tyinkrysset og frå Otrøsen til fylkesgrensa var det kun eit alternativ, utbetring av E16 langs eksisterande veg. Mellom Tyinkrysset og Otrøosen vart det greidd ut 3 alternativ. Planområdet vest for tunnelen ligg på Filefjell og planområdet aust for tunnelen går frå Tyinkrysset og nedover dalen mot Øye og Vang. Denne parsellen er ca 10,5 km lang der ca 5,5/5,7 km er tunnel avhengig av kva alternativ som vert valgt. Statens vegvesen tilrådde alternativ med tunnel frå Tyinkrysset Fjellstove til den austlege enden av Otrøvatnet, ved Myravika og at vegen vidare i begge retningar skulle byggast langs eksisterande trase Konsekvensutgreiinga vart høyrt i 2004/05. Frå Nystuen til fylkesgrensa er det ikkje utarbeidd kommunedelplan. Vang kommune si godkjenning av konsekvensutgreiinga vart såleis kommunen sitt vedtak av trase for ny E16 for denne strekninga Kommunedelplan for Filefjell, E16 5 E16 13 Vang kommune arbeidde med kommunedelplan for Tyinkrysset parallelt med Statens vegvesen sitt arbeid med konsekvensutgreiing. 630 Målsetttinga med kommunedelplan er å legge til rette for utvikling av aktivitetane ved Tyinkrysset som ein god start for reiselivs- og fritidsbasert næringsutvikling, samstundes som naturen og den lokale eigenarten i størst mogeleg grad vert teken vare på. Kommunedelplanen har også vedteken trase for E E16 50 Planen har Tyinkrysset i sentrum og strekker seg vestover mot Nystuen, austover til rett aust for Varpe bru, inkluderer fjelltoppen Raudbergkampen i nord og går sør til Tenlefjorden. E Kommunedelplanen vart vedteken av Vang kommune i september 2004, revidert i juni Gjennom denne vedtok kommunen alternativ 1, tunnel frå Tyinkrysset til Myravika og ny E16 langs eksisterande veg frå Varpe bru til austleg tunnelpåhogg klilometer Oversiktskart viser kvar planområdet ligg. 3

5 Masterplan for Tyinkrysset, 2010 Det er utarbeida ein overordna plan for Tyin-området med mål om å utvikle dette området til ein alpin landsby som leiande heilårs fritidsdestinasjon i sør-norge. Masterplanen viser korleis området skal utviklast knytt til skiløyper og skiheisar, hytteområder, framtidige sentrumsområde, aktivitets- og servicetilbod m.m. Masterplanen strekker seg frå dalsidene langs Fløkstrønfjorden i aust til eksisterande skiheis-anlegg og hytteområde ved Otrøvatnet og Skørsnøse i vest. Inkludert i Masterplanen er at E16 skal gå langs eksisterande E16 frå Fløkstrønfjorden, gjennom området ved Tyinkrysset for så å gå vidare i tunnel vestover. Masterplanen legg opp til utvikling og utbygging av område som fører til behov for koplingar som kryssar E16. Reguleringsplanar Dette kapittlet listar opp vedtekne reguleringsplanar som ligg nær eller er i konflikt med denne reguleringsplanen. Det er ei kort skildring av kva areal reguleringsplanane omfattar og eventuelle konflikter. E16 Nystuen -Sogn og Fjordane grense, sak 0545R085, vedteken i 2011 Da denne planen var under handsaming vart det avdekka at vegløysingane for E16 vidare austover vart så endra at tilgrensande reguleringsplanen fekk stor overlapping. Årsaken er at vegen går i tunnel nær plangrensa til denne planen, pga rasfare, problem med vinterdrift og omsyn til områda ved Nystuen. Kommunen valde likevel å vedta planen. Ny E16 krev meir areal enn det som ligg inne i denne reguleringsplanen. Den avvik og noko frå linjeføringa i plan. Det gir noko inngrep på areal regulert til fritidseigedomar. Ein av fritidseigedomane i denne reguleringsplanen må løysast inn. Tyinkrysset - Høgeseth, sist vedteke i 1998 Plangrensa føl midten av E16 langs Tyinkrysset Fjellstove og ca 100 meter aust for denne eigedomen. Planen strekker seg nordover langs Fv53. Formål med denne planen er utbygging av fritidseigedomar og bustader med vegsystem. Det er regulert ei avkøyrsle til E16 i denne planen. Denne vert foreslått fjerna. I staden skal det byggast ny lokalveg langs nordsida av E16, via undergang og til kryss sør for E16, ved butikken. E16 krev meir areal enn det som ligg i denne reguleringsplanen. Den avvik noko i linjeføring og ny veg fram til tunnel går gjennom tre fritidseigedomar. Desse må løysast inn. E16 Grihamar- Varpe bru E16 vidare austover frå Varpe bru vert ferdig bygt ut sommaren 2012, i tråd med vedteken reguleringsplan. Den inkluderer noko utviding av Varpe bru og tiltak på vestsida av brua. Pga linjeføring for E16 vidare austover vert det noko overlapping av desse to planane for å finne grensesnittet der dei treff i linja. Det er to alternative løysingar vest for tunnel. Grensesnittet mot denne reguleringsplanen er det samme for begge alternativa. Varden II, sak 2199, vedteken i 1999 Reguleringsplanen er frå Varden og vestover og regulerer det vestlegaste hyttefeltet ved Nystuen. Mot nord grensar planen inn mot E16. Den har med den delen av Kongevegen som ligg rett sør for E16. Formålet med denne planen var å legge til rette for fritidseigedomar. Tilkomst til dette området er via tilgrensande reguleringsplan Varden II og avkøyrsle til E16 ved Vardin. Reguleringsplan for E16, alternativ 3 går delvis inn på areal for denne planen, med vegfylling ned mot fritidseigedomane som ligg lengst vest. Alternativ 4 kjem ikkje i konflikt med denne planen. Tyinkrysset, vedteken i 1984 Reguleringsplanen grensar til eksisterande E16 frå Kola bru til forbi eksisterande kryss mellom E16 og Fv53 og strekker seg sørover til elva Begna med unntak av deler av to eigedomar sør-vest for butikken. Formål med denne planen er utbygging av fritidseigedomar, bustadområde og næring med vegar, parkeringsplassar og friområde/grøntområde. Det er regulert to kryss til E16 frå dette området, ved Tyinkrysset fjellstove og ved butikken. Der er ingen avkøyrsler til E16. 4

6 2. Skildring av områda 2.1 Viktige trekk ved området Varpe bru - Tyinkrysset Frå Varpe bru, forbi Fløkstrønfjorden til Kola bru. Eit eksempel på at E16 på denne strekninga er smal, med ujamn og tildels sterkt stigning, og vegen er uoversiktleg. (Fotograf Hilde Ruud, Norconsult) Langs Fløkstrønfjorden går Kongevegen nærast vatnet med E16 parallelt og spredt utbygging av fritidseigedomar. (bilete frå helikoptersynfaring i 2004) Eksisterande veg frå Varpe bru til Kola bru er smal og føl terrenget. Det gir ein veg med varierande stignings-tilhøve, frå ca 6 % til nær flat veg. Vegdekket er ganske oppsprukke, noko som tyder på at vegen har dårleg bæreevne. Dette kan vere dårlege grunntilhøve eller at vegkroppen er for spinkel i høve til køyretøya som i dag brukar vegen. Det er generelt smale grøfter, noko som gjer framkomst og vedlikehald om vinteren ekstra vanskelig. Vinterbilete frå same strekninga. Den viser at grøftene her er for smale slik at det ikkje er plass til snølagring og at iskøyvinga kjem nær vegbana. Vegen manglar også skuldre og er smal. (frå Google Street View). Det er spredt med fritidseigedomar mellom Varpe bru og Kola bru. Dei som fins her vart stort sett bygt på 60-talet. Nokre har avkøyrsler, andre nyttar gammalt vegareal frå tidlegare ombygt E16 til å parkere på. I 2011 vart arbeidet med utbetring av E16 starta, frå Varpe bru og austover, inkludert ombygging av Varpe bru og nokre tiltak vest for brua. 5

7 Rett vest for Varpe bru kryssar Kongevegen E16. På sørsida av E16 er det avkøyrsle til denne vegen og ein liten parkeringsplass. Her kan ein parkere, kjøpe fiskekort og følge Kongevegen både vestover til vatnet eller austover ned langs elva for å fiske. Kongevegen kjem opp til E16 og ligg truleg under eksisterande E16 langs austenden av Fløkstrønfjorden. Inne i Skogen vises to av fritidseigedomane som ligg sør for E16, langs Fløkstrønfjorden. (Fotograf Hilde Ruud, Norconsult) Kongevegen går nedover dalen rett vest for Varpe bru. Her er det plass til å parkere for eit par bilar og det er sett opp postkasse for kjøp av fiskekort. (Fotograf Hilde Ruud, Norconsult) Fløkstrønfjorden ligg i noko avstand frå E16 der Kongevegen ligg nær urørt mellom E16 og vatnet. Det er ikkje tillate å køyre på Kongevegen. Den har gode koplingar til E16 i begge endar og vert nytta til turveg. Utsikt frå hytta som ligg mellom E16 og Kongevegen, ved Fløkstrønfjorden. Kongevegen går forbi rett framom hytta. (Fotograf Hilde Ruud, Norconsult) Vest for Fløkstrønfjorden kryssar Kongevegen eksisterande E16. Aust for kryssingspunktet er Kongevegen nær urørt, medan den er øydelagt av tiltak, truleg for å legge betre til rette for trakkemaskin, vest for dette kryssingspunktet. Det er etablert skiløype som kryssar E16 i dette området. Utsikt frå E16 til Fløkstrønfjorden. (Fotograf Hilde Ruud, Norconsult) Kongevegen som går langs Fløkstrønfjorden.(Fotograf Hilde Ruud, Norconsult) 6

8 Forbi Kola bru Kola bru kryssar elva Bjørdøla utan at det er særlege inngrep i elva. Brua ligg så høgt over elva at det er sikra plass til flaumvatn under. Vest for brua ligg det ein fritideeigedom sør for E16. På nordsida av vegen er det fleire fritidseigedomar som har felles avkøyrsle til E16. Sikttilhøva for avkøyrslene stettar ikkje krava. Sørsida av Kola bru med fritidseigedomen som ligg rett sør-vest for brua. Fjellknausen verkar som skjerm mellom fritidseigedomen og E16. (Fotograf Iren Meisterplass) Kola bru kryssar elva Bjordøla. På vestsida av brua ligg nokre fritidseigedomar. Lokalvegane ute i marka er nytta som turvegar og som skiløype om vinteren. Området ber preg av å ha lite inngrep. (bilete frå helikoptersynfaring i 2004) Bergknausen som ligg mellom hytta og E16, er viktig for hytta. Knausen gjer at hytta blir liggande relativt skjerma frå vegen. Området er prega av lite inngrep, unnateke noko uttak av masser rett aust for Kola bru og planeringa for parkerings-plassen til fritidseigedomane rett vest for Kola bru. Parkeringsplass til hyttene nord for E16, vest for Kola bru er ei uavgrensa grusa flate mot E16. (Fotograf Iren Meisterplass) Biletet viser fritidseigedomen som ligg rett vest for Kola bru, skjerma frå E16 ved ein fjellknaus. (Fotograf Iren Meisterplass) 7

9 Tyinkrysset Brua over Bjordøla rett nord for fjellstova går til fritidseigedomane. I dag parkerer rutebussane inne på området til Tyinkrysset fjellstove. (Fotograf Iren Meisterplass) Ved Tyinkrysset går E16 nedover dalen midt i biletet. Dette området er spredt utbygt med nokre bustader, mange fritidseigedomar og nokre næringseigedomar. Tyinkrysset fjellstove visast nede i biletet og butikken ligg midt i biletet. (bilete frå helikoptersynfaring i 2004) Eksisterande E16 er også på denne strekninga plassert i høve til terrenget og har varierande stigning gjennom dette området. Stigning på vegen fører her til mange havari av tunge køyretøy om vinteren. Oversiktbilde over Tyinkrysset teke frå Fv53 (fotograf Iren Meisterplass) Vegareal er noko utflytande forbi Tyinkryssset fjellstove. Dette gir uklar avgrensing mellom arealet til E16 og anna vegareal. Her er nokre parallelle lokalvegar og ein del enkeltavkøyrsler til stamvegen. Bussar stoppar i dag ved Tyinkrysset fjellstove. Bussar manøvrerer seg inn til fjellstova og parkerer/stoppar. Løysingane for dette er ikkje gode med blanding av ulike trafikantgrupper der bussane stoppar. Eksisterande kryss mellom E16 og Fv53 til Årdal ligg utanfor planområdet. Elva Bjordøla, som er ein del av Begnavassdraget går parallelt med E16 gjennom dette området med større eller mindre avstand frå vegen. Ved Tyinkrysset er det blanding av bustadeigedomar, fritidseigedomar og næringseigedomar. Området nær eksisterande veg ber generelt preg av mange inngrep der fokus har vore å få plass til køyretøy/trafikal tilrettelegging for vintertilboda i området. Forbi butikken / bensinstasjonen ligg E16 lågare. (fotograf Iren Meisterplass) 8

10 2.2 Viktige trekk ved området Nystuen - Kyrkjestølen E16 gjennom dette området er for smal og har noko ujanm kurvatur, fordi den også her føl terrenget. Området rett på vestsida av Varden ved Nystuen er eit av dei vanskeligaste områda for vinterdrifta da området er utsett for drivsnø både frå vest langs Øvre Jordet og frå aust, frå det islagde Otrøvatnet. Ny E16 er planlagt å gå i tunnel vest for Vardin og er såleis mindre utsett for drivsnø. Vinterbilete av E16 med sideareal ved Tyinkrysset fjellstove (fotograf Bjørn Nyquist) Filefjell er det lågaste fjellpasset mellom Aust- og Vestlandet, og ligg under skoggrensa. Det er mindre værhardt enn andre fjelloverganger. Difor har vegen Lærdal-Filefjell-Valdres gjennom uminnelege tider vore hovudvegen mellom aust og vest. Dei første tråkka var truleg dei som vart kalla saltmannvegar. No går E16 - stamvegen Bergen-Oslo - over Filefjell. På nordsida av elva ved Tyinkrysset ligg det tre fritideigedomar inne i lauvskogen. Hytta som ligg lengst aust ligg til høgre i biletet. Dei to andre ligg lenger oppe i bakken. (Fotograf Hilde Ruud, Norconsult) Biletet viser Otrøvatnet med Nystuen-området. Sildebakken og Sandbakkadn ligg midt i biletet. Deler av området er tett bygt ut med hytter. Fjellområdet eller er urørt. Området som ber preg av å vere anleggsområde har hatt stor utbygging av hytter sidan dette biletet vart teke. (bilete frå helikoptersynfaring i 2004) Det er ein eigedom med fastbuande i dette området. Bustaden ligg ved Otrøvatnet og eigedomen strekker seg over eit fjellområde på om lag dekar. Dagens bruk av eigedomen er først og fremst ressursar knytt til jakt og fiske, litt skog samt beiteressursar for husdyr og rein. Filefjell er eit attraktivt friluftsområde med mange hytter og fritidsleilegheiter og eit nettverk av stiar om sommaren og skiløyper om vinteren. Det er mange turgåarar i området og nokre av turløypene kryssar eksisterande E16. Området kan vere utgangspunkt for turar over fleire dagar 9

11 sørover mot Skarvheimen og Hardangervidda og nordover mot Jotunheimen. Områda som er regulerte til fritidseigedomar er stort sett bygt ut. Hytteområdet sør for E16 strekker seg vestover til Kongevegen. Hyttefeltet nord for E16 er stort sett konsentrert aust for Vardin, med nokre spreidde hytter vest for Vardin. Vedteken reguleringsplan for E16 frå Sogn grense til Nystuen går fram til der Kongevegen kryssar E16, ved Sildebakken. Standard på fastlagt ny E16 er 8,5 meter brei veg, breie grøfter med plass til snølagring og slake fyllingar for å gi gode driftstilhøve om vinteren. Deler av Kongevegen er regulert slik at det kan vere inngrep i den i anleggsperioden, da den ligg så nær vegen. Bilete av E16 frå Kyrkjestølen sett mot Vardin. Eksisterande E16 føl terrenget. (Fotograf Bjørn Nyquist) Bilete av E16 sett frå aust mot Kyrkjestølen. Tunnelpåhogga vert i området til høgre for vegen. (Frå Google street wiew) 3. Krav og mål til vegsystemet 3.1 Geometriske krav Tabellen nedanfor definerer ulike parameter som ligg til grunn for prosjektering av vegsystemet. Som grunnlag for å definere parametrane nedanfor er: At E16 er stamveg Gjennomsnittleg registrert årsdøgntrafikk (ÅDT). I 2010 var ÅDT på E16 mellom Eidsbru og Tyinkrysset registrert til 1124 der 19 % av desse var tunge køyretøy. På E16 frå Tyinkrysset til Sogn grense vart ÅDT registrert til 720 der 19% var tunge køyretøy. På Fv53 til Årdal vart ÅDT registrert til 365, der 15 % var tunge køyretøy. Dimensjonerande trafikkmengde skal vere 20 år etter at ny veg er opna. Vi anslå ein trafikkauke på 2%. Det gir trafikkmengde i år 2035: E16 frå Varpe bru til Tyinkrysset, ÅDT ca 1800, med ca 19% tunge køyretøy E16 forbi Nystuen, ÅDT ca 1200, med ca 19% tunge køyretøy Fv53 til Årdal, ÅDT ca 600 med ca 15% tunge køyretøy Fartsgrense 80 km/t. Kvalitetskrav til vegsystemet Parameter Krav Dimensjoneringsperiode 20 år Standardklasse for E16 S2, Stamveg, ÅDT , fartsgrense 80 km/t Standardklasse for Fv53 H1, Andre hovedveger, ÅDT , fartsgrense 80 km/t Vegbredde E16 Køyrebane 3,25 m, skulder 1,0 m. Vegbredde 8,5 m Vegbredde Fv53 Køyrebane 2,75 m, skulder 0,5 m. Vegbredde 6,5 m Krysstype T-kryss, kanalisering skal vurderast Avkøyrsler Begrense tal avkøyrsler Minste horisontalradius E16 / Fv m/ 200 m Minste klotoideparameter E16 / Fv / 110 Minste høgbrekkradius E16 / Fv m / 2000 m Maks stigning 6 %, men så slakt som mogeleg Min horisontalkurve i kryss 425 m Min høgbrekkradius i kryss 6100 m Maks stigning i kryss 5 %, men så slakt som muleg Stoppsikt i dagen E16 / Fv m / 100 m Forbikøyringsstrekning, min 1 pr 5 km Min 450 meter sikt Vegen vest for tunnelen skal i tillegg utformast og plasserast for å gi best mogelege driftstilhøve om vinteren. Målet er at vegen her skal bli lettare både å vedlikehalde og halde open, sjå meir detaljert om dette i kap 2.2 og på F-teikningane. Vegen frå Kola bru til tunnel ved Tyinkrysset skal ha jamn stigning for å lette framkomst for tunge køyretøy på vinteren. Målet er at det skal bli mindre stengingar i dette området, da bilane lettare kjem seg fram. Det fører til stadvis store fyllingar. 10

12 Det er søkt fråvik på to punkt: Redusert sikt i ei avkøyrsle frå 4 x 115 meter til 4 x 90 meter, pga at avkøyrsla ligg mellom to bruer. Brurekkverk er å rekne som sikt - hindrande. Fråviket er godkjent føresett at det ikkje vert knytt fleire eigedomar til denne avkøyrsla. Rettlinje i staden for kurve i austlege enden av tunnelen. Rettlinja vil auke sikt til kryss, som vert funne å betre trafikktryggleiken. 4. Utforming av vegsystemet 4.1 Frå Varpe bru til Kola bru For reguleringsplan sjå teikningane R4, R5, R6, R7 og R8. Dei ulike vertikalnivåa er på same teikning. Fråviket er godkjent føresett at det vert gatelys frå tunnel til forbi krysset og tunnel bør ha sperrelinje på rettlinja for å hindre forbikøyring. 3.2 Utforming av vegen for betre drifts- og køyretilhøve om vinteren E16 over Filefjell er ein av fleire fjellovergangar mellom aust- og vestlandet og er oftast den siste av desse vegane som vert kolonnekøyrt eller stengt pga uvær om vinteren. Det er drevsnø og dårlig vær som fører til dette. I dårlig vintervær når vedlikehald er krevjande er strekninga forbi Tyinkrysset ofte stengd pga køyretøy som ikkje greier å ta seg fram. Det er spesielt kritisk når dette skjer samtidig som E16 over Filefjell er einaste fjellovergang som er open. Målet er at E16 vest for tunnel skal utformast og plasserast slik at den kan trafikerast sjølv ved dårlig vintervær og mest minst mogeleg stengingar pga køyretøy som sperrar vegen. Å plassere vegen høgt i terrenget, slake ut sideareal og etablere fresegrøfter er tiltak som hjelper mot drevsnø. Å slake ut stigning på vegen, fjerne skarpe kurver og ha god bredde på vegen lettar framkomst på glatt vinterføre. Desse tiltaka ligg i forslag i planlagt vegsystem. Av omsyn til drift av lokale vegar og parkeringsplassar er desse søkt plasserte slik at det er plass til snølagring. Illustrasjonen over er 3D-modell av vegløysingane i forslag til reguleringsplan, og viser ny E16 langs Fløkstrønfjorden til Kola bru (utarbeidd av Norconsult). Frå Varpe bru til Kola bru føl ny E16 stort sett eksisterande veg, men pga nødvendige endringar i linjeføring og at ny E16 skal byggast breiare vert det inngrep inn på tilgrensande areal på heile strekninga. Vegen på denne strekninga er søkt plassert med minst mogelege skjeringar for å redusere omfang av stabiliserande tiltak i område med dårlige grunntilhøve. Der vegen vert lagt ut på ein stor fylling, er det permanent massedeponi over eksisterande veg. Her kan det plasserast alle typar massar. Vegløysingane er prosjektert slik at det vert kun eit minimum av inngrep i Kongevegen, der den kryssar E16. Alle fritidseigedomar sør for E16, som har avkøyrsle i dag, får nye avkøyrsler. Desse kan bli noko endra pga at E16 er endra og at avkøyrslene skal ha standard utforming. Nokre fritidseigedomar får ikkje veg fram til sine hytter, men må parkere på felles parkeringsplassar. Ein del av eigedomane som ligg nord for E16 har tilkomst via Kongevegen. Kongevegen er foreslått regulert som gangveg med restriksjonar på bruk og restriksjonar på naudsynte tiltak. 11

13 Dette er fordi denne vegen har stor verneverdi. Det er forslag til bevaringssone rundt vegen. Vegen kan brukast som turveg og den vert tilkomstveg til desse eigedomane. Føresegnene stiller krav til korleis vegen vert brukt for å hindre skadar på denne. Der skiløypa kryssar rett vest for Kola bru, vert det lagt til rette for fortsatt kryssing. I forslag til reguleringsplan er det også planfri kryssing for skiløypa over E16. Denne er planlagt bygt som framtidig utvikling av området og ikkje som ein del av E16-prosjektet. Når denne er bygt skal skiløypa som kryssar E16 i plan, fjernast. 4.2 Frå Kola bru til Tyinkrysset For reguleringsplan sjå teikningane R1, R2, R3 og R4. Dei ulike vertikalnivåa er teikna på same teikningar. Det er ein bru for planfri kryssing under E16 for skiløype, rett vest for Kola bru. Denne kan bli bygt som del av E16-prosjektet, dersom andre finansierer denne. Eventuelt vert det vanleg fylling der skiløypa er regulert. Det er eit kryss rett aust for butikken og eit kryss som bitt saman E16 og Fv53. Avstand mellom kryssa er eit minimum. Begge kryssa er kanaliserte. Krysset aust for butikken vert også lokal veg til nordsida av E16, ved planfri kryssing under E16 ved butikken. Lokalvegen langs nordsida av E16 ligg med minimum 7 meter avstand frå skulderkant til E16. Dette sikrar plass til snølagring, men fører til at ein fritidseigedom vert så råka at den vert foreslått løyst inn. Lokalvegen ned til blant anna rensebassenga har ein liten fylling i det øvste bassenget. Det vert funne å ikkje påverke bassenget. Det må murast for E16 forbi det tekniske huset til vassanlegget. Krysset til Fv53 ligg i minimumsavstand til tunnelen. Det skal løysast inn ein fritidseigedom med 3 bygningar ved krysset. Heile eigedomen med den gamle bussgarasjen vert foreslått løyst inn. Dette arealet kan nyttast til lagring av sand for vintervedlikehaldet. Ny bru over Bjørdøla er forlenga for å gi plass til ein sti under brua. Høgda mellom brua og stien er for liten til at stien kan brøytast. Stien ligg så lågt at den vart ståande under vatn når det er flaum. Frå brua og fram til tunnelpåhogget vert det fresefelt nord for vegen og ekstra brei grøft sør for vegen for å lette vedlikehald. Her ligg det tre fritidseigedomarsom må løysast inn. Området ved Tyinkrysset fjellstove vert nytta til busshaldeplass. Den er ikkje utforma til dette bruket. Løysingar for busshaldeplass er ikkje med i denne reguleringsplanen. Det skal utarbeidast eigen reguleringsplan for busshaldeplass når det er fastlagt kvar denne skal ligge. Illustrasjonen over er ein 3D-modell av vegløysingane i forslag til reguleringsplan, og viser ny E16 gjennom Tyinkrysset, sett frå sør (utarbeidd av Norconsult). Det skal byggast ny Kola bru fordi eksisterande bru er smal. Ny bru er lagt så langt mot nord som mogeleg i høve til fjellkvalitet langs elva og løysingar for å få plass til lokalveg med parkeringsplass til fritidseigedomane. Det må byggast mellombels veg og bru medan den nye brua vert bygt. Det fører til inngrep inn i fritidseigedomen som ligg rett sør-vest for Kola bru. Knausen som skjermar denne eigedomen mot E16 vert skada. Den må byggast opp igjen til tilsvarande form og revegeterast. Frå Kola bru til tunnelen ligg ny E16 delvis på store fyllingar. Dette er for å redusere stigningen på vegen slik at tunge køyretøy kjem seg lettare fram på vinterføre. Det aukar og tryggleik i kryssa. Fritidseigedomane som ligg rett vest for Kola bru får nye avkøyrsler og parkeringsplass vert plassert lenger vekke frå E16. Vidare vestover til tunnelen er det ingen avkøyrsler. Det er forslag til støyskjerm langs sørsida av E16 mellom kryssa, for å redusere støy til akseptabelt nivå for eigedomane på denne sida av E16. Skjermen må stå 3,5 meter frå vegkant for å sikre plass til snølagring. For å ha god nok effekt vert den 1,8 meter høg. Skjermen vert tilrådd bygt med støyabsorberande materiale eller treverk. 4.3 Tunnel For alternativ 3, sjå teikningane R3-2, R3-3, R3-4, R3-5, R3-6, R3-7, R3-8, R3-9 og R3-10. For alternativ 4, sjå teikningane R4-2, R4-3, R4-4, R4-5, R4-6, R4-7, R4-8, R4-9 og R4-10. Desse to alternativa har grensesnitt i tunnelen mot reguleringsplan vidare austover. Sjå teikning R1. Tunnelen skal byggast som T9,5 med møteplassar for kvar 500 meter og snulommer for kvar 2 km. Det er to alternative tunnelløp i vest, som heng saman med alternative vegløysingar vest for tunnel. Det er god fjelloverdekning i heile tunnelen for begge alternativa. 12

14 4.4 Vest for tunnel, Alternativ 3 - Sildebakken For reguleringsplan sjå teikningane R3-1 og R3-2. kjem den nye lokalvegen mellom ny og eksisterande E16 nær fritidseigedomane vest i Varden-feltet. I anleggsperioden må det påreknast inngrep i dei eigedomane som ligg nærast veganlegget. Ferdig veg skal ligge utanfor desse eigedomane. Forslag til reguleringsplan viser ein privat veg til LNFR-området. Denne vert ikkje bygt som del av bygging av ny E16, men viser mulig tilkomst til eventuelt framtidig hytteområde. Denne vegen kan bli lagt om som del av detaljprosjektering av eit hyttefelt. 4.5 Vest for tunnel, Alternativ 4 - Sandbakkadn For reguleringsplan sjå teikningane R4-1 og R4-2. Illustrasjonen over er ein 3D-modell av vegløysingane i forslag til reguleringsplan, for alternativ 3 (utarbeidd av Norconsult). E16 går i traseen til eksisterande veg frå Kyrkjestølen til kryss med lokalvegen med det meste av vegutvidinga på sørsida av vegen med lite inngrep inn i bakken. Ny veg avvik noko frå stigningstilhøve på linjeføringa til eksisterande veg fordi eksisterande E16 ikkje stettar krav til veglinje for stamveg. Frå krysset og austover går vegen inn i skjering mot tunnelpåhogget. Skjeringa er utforma for å redusere drivsnø rundt tunnelmunninga ved store flater som fangar opp snøen før den kjem ned i vegbana. Dette er arealkrevjande. Ved kryss med lokalveg /eksisterande E16 er det sikra areal til å brøyte ut for siktlinja til krysset. Her er det også busslomme og noko fortau på begge sider av vegen, fram til busslommene. Som trafikktryggingstiltak er det forbikøyringsfil for trafikantar som kjem frå aust, når bilar stoppar for å køyre av på lokalvegen. Eit anna trafikktryggingstiltak som er planlagt er gatelys frå tunnelen og forbi krysset. Det er kopling mellom vegsystemet i Varden-feltet og Kongevegen nord for E16 ved eit gjennomgåande gangvegsystem. Alternativet gjer inngrep i ca 30 meter av urørt del av Kongevegen. Traseen vert liggande som eksisterande trase. Pga plasseringa til E16 og ønsket om minst mogeleg rekkverk for å redusere drivsnø-problema, Illustrasjonen over er ein 3D-modell av vegløysingane i forslag til reguleringsplan, for alternativ 4 (utarbeidd av Norconsult). E16 går tidlegare ut på fylling enn alternativ 3 for å få god kurve inn mot tunnelpåhogget slik at større del av ny veg ligg på fylling forbi krysset. Ny veg avvik noko frå stigningstilhøve på linjeføringa til eksisterande veg fordi eksisterande E16 ikkje stettar krav til veglinje for stamveg. Før tunnelpåhogget går vegen inn i skjering. Skjeringa er som for alternativ 3 utforma for å redusere drivsnø rundt tunnelmunninga ved store flater som fangar opp snøen før den kjem ned i vegbana. Dette er arealkrevjande. Det er same løysingane ved krysset som for alternativ 3: 13

15 Alternativet gjer inngrep i og fjernar ca 150 meter av ein urørt del av Kongevegen. Den nye lokalvegen mellom ny og eksisterande E16 har avstand til fritidseigedomane vest i Varden-feltet. Det vert ikkje inngrep i fritidseigedomane som ligg nærast veganlegget. Forslag til reguleringsplan viser ein privat veg til LNFR-området. Denne vert ikkje bygt som del av bygging av ny E16, men viser mulig tilkomst til eventuelt framtidig hytteområde. Denne vegen kan bli lagt om som del av detaljprosjektering av eit hyttefelt Ytre miljø (YM)-plan YM-plan (Ytre miljø plan) er ein plan for korleis veganlegget skal gjennomførast samtidig som det vert teke omsyn til det ytre miljøet. Denne planen skal ligge føre ved oppstart av arbeidet med å planlegge gjennomføring av veganlegget (byggeplan). YM-plan skal vidare følge anleggsarbeidet og sikre at intensjonane vert fulgt opp. Dette kapitlet har ein oversikt over element som det skal takast spesielt omsyn til ved gjennomføring, i høve til det ytre miljøet. Dette er første steg i arbeidet med YM-plan. For bygging av E16 frå Varpe bru til Nystuen skal YM-plan ha med følgjande punkt: Det skal haldast Grøn time minst 1 gong pr månad med entreprenør og alle maskinførarar for å formidle YM-plan og miljøomsyna som ligg i denne. Rigg- og marksikringsplanen skal sikre mot: Inngrep i vassdraget vert minst mogeleg og utan ureining frå maskiner, drivstofftankar, avrenning frå mellomlagra tunnelmassar og liknande. Skader på Kongevegen ved å bruke sperre mellom anleggsområde og Kongevegen, der denne er nærare enn 10 meter. Elvekryssinga ved Tyinkrysset skal gjennomførast slik at det vert minst mogelege inngrep i elva og slik at minst mogeleg av naturleg kantsone vert skada. Elvekryssinga ved ny Kola bru skal gjennomførast utan inngrep i elva eller i naturleg kantsone langs elva. Mellombelse anleggsområde for bygging av bruer over vassdraget må lokaliserast og Revegetering med stadeigen toppmasse, slik det går fram av kapittel 4.3. Ved driving av tunnelen under Myrane (ved Øvre Jordet) skal tiltak sikre innlekkasje som kan drenere myrane over eller på annan måte påverke dei hydrologiske tilhøva i myrane. Inngrep i eksisterande fjellknaus ved eigedom 7/10, rett vest for Kola bru, skal vere så liten som mogeleg. Det skal etablerast tilsvarande form dersom knausen vert øydelagt. Kilometerplata av støypejern ved Fløkstrønfjorden skal takast hand om. Den skal settast opp ved ny E16 på same stad som den står i dag. Forbi kilometerplata og ned til E16 er det ei oppmurt steinrenne. Det skal søkast å ta vare på restar av renna. Det skal lagast tilstandsrapport på bygg som er nær tunnel eller daganlegg, før sprenging. 5. Andre bidrag og prosessar i planarbeidet 5.1 Konsekvensanalyse For å få grunnlag til å tilrå kva trase som skal byggast frå tunnel til ny E16 kjem inn på eksisterande trase er det gjennomført konsekvensanalyse for alternative trasear vest for tunnel, på reguleringsplannivå. Det vedtekne planprogrammet dannar grunnlaget for konsekvensanalysen. Det skal synleggjerast konsekvensar for ikkje-prissette tema Landskapsbilete, Nærmiljø- og friluftsliv, Naturmiljø, Kulturmiljø og Naturressursar. I tråd med godkjent planprogram skal prissette tema ikkje analyserast. Alternativ skal difor tilrådast ut frå konsekvensanalyse av dei ikkje-prissette tema, slik det går fram av planprogrammet. Alternativ 3 - Sildebakken og alternativ 4 - Sandbakkadn frå planprogrammet er utgreidde. Alternativa 1 og 2 vart funne uaktuelle. Dette vart dokumentert i silingsrapport som Vang kommune har vedteke. Alternativ 3 vert tilrådd sjølv om alternativet vert vurdert meir negativt for landskapsbiletet og er noko mindre positivt for nærmiljø og friluftsliv enn alternativ 4. Det er fordi den delen av Kongevegen som vert øydelagt av alternativ 4 vert funne unik. 5.2 Kulturminne Automatisk freda kulturminne Oppland fylkeskommune gjennomførde sommaren 2009 registreringar av mulige fornminne innanfor området som vart definert som yttergrense for reguleringsplan utarbeidd i hht vedteken trase for E16, langs eksisterande E16 frå Varpe bru til tunnel ved Tyinkrysset og langs Otrøvatnet og forbi Nystuen langs eksisterande E16. Dei gjennomførde tilleggsregistreringar sommaren 2011 i samband med utvida planområde pga at E16 ikkje kunne byggast langs Otrøvatnet og at planområdet såleis vart noko utvida. Oppland fylkeskommune har utarbeidd 4 rapportar frå desse registreringane. På teikningane X3-1 (Alt3 vest for tunnel), X4-1 (Alt 4 vest for tunnel) og X1 og X2 (Aust for tunnel) går det fram kvar det er konflikt mellom automatisk freda kulturminne. Nr på fornminna på teikningane stemmer overeins med nr i rapportane. Jernframstilling I den meir eller mindre bjørkevokste lia som strekker seg ca 1 km frå toppen av bakken vest for Nystuen, mot området der vegen fell nedover mot det myrete området ved St.Thomaskyrkja har det tydeleg føregått kolbrenning og framstilling av jern. I dette området er det registrert 16 kolgroper og 2 førekomstar av slagg, spredt utover. Dersom ein ser vekk frå dei lokale områda like rundt slaggforekomstane, kan desse kulturminna ikkje i særleg grad grupperast saman. Meir 14

16 informasjon om kvart enkelt lokalitet går fram av rapport frå Oppland fylkeskommune. Begge alternativa forslaga til reguleringsplan vest for tunnel er i konflikt med fleire av kolgropene. Dette går fram av teikningane X3-1 og X4-1. Alternativ 3 råkar 5 kolgroper og alternativ 4 råkar 2 kolgroper. Ved Tyinkrysset er det også spor etter likanade aktivitet. Det er registrert kolgroper/ kolframstillingsanlegg i området og spor etter busetjing. Meir informasjon om kvar enkelt lokalitet går fram av rapportar frå Oppland fylkeskommune. Teikning X1 viser at inngrepa ved Tyinkrysset er i konflikt med kolgroper og utkanten av eit jarnvinneanlegg. Rett vest for Varpe bru ligg ei kolgrop som vert råka av veganlegget, sjå teiknin X2. Nyare tids kulturminne Den Bergenske Kongeveg var den første offentlege bygde køyrevegen mellom aust og vest og sto ferdig på slutten av 1700-talet. Vegen fekk stor betydning for ferdselen mellom landsdelane og har opp gjennom tidene gått gjennom mange omleggingar og utbetringar for å leve opp til endra samfunnsbehov. Andre nyare tids kulturminne Det er eit vegfar med brufundament rett vest for Kølabruna som kan ha lokal verneverdi. Forslag til reguleringsplan har deler av vegen som mellombels anleggsområde, men dette er ikkje i koflikt med brufundamentet. Det ligg ei røys ved Kolabrune som kan ha lokal verneverdi. Veganlegget er ikkje i konflikt med denne. Ei sirleg oppmurt steinrenne og ein gammal milestein i form at kilometerplate i støypejern står ovanfor E16, ved Fløkstrønfjorden. Plata vart truleg laga på slutten av 1800-talet eller tidleg på 1900-talet. Slike plater fanst for kvar 10.km frå Odnes (der båten gikk). Ved dette skiltet var det 140 km til Odnes. Fundamentet er frå 1930-talet. Milesteinen må flyttast da den ligg midt i ny veg. Steinrenna er ikkje målt inn slik at utstrekninga sørover er ukjent, men truleg vert heile steinrenna øydelagt av veganlegget. Om det er mulig skal det takast vare på mest mogeleg av denne. Milesteinen skal flyttast rett sørover til utkanten av ny vegskjæring. Alle eksisterande gjenståande deler av Kongevegen er nyleg registrert inkludert tilstanden på vegen. Det er også funne kva tiltak som må setjast i verk for å få Kongevegen etablert som ein 8 mil lang turveg over Filefjell, frå Øye i Vang kommune til Lærdalsøyri i Lærdal kommune. Kongevegen har pr i dag ikkje noko vernestatus. Den har høg nasjonal verdi og bør best mogeleg forvaltast ut frå dette. Vegen bør sjåast på i heilskap i planlegging nær denne og der vegen ligg innanfor grensene til ein reguleringsplan bør vegen regulerast inn med hensynssone. Aust for Kyrkjestølane er det nyleg funne deler av Kongevegen i lia over E16. Denne vart nær ferdig bygt, med truleg aldri teken i bruk som ferdselsveg, da eit stort ras under anleggsperioden i 1789 gjekk over deler av vegen. Ein reknar difor med at vegen i staden vart etablert der E16 ligg i dag. Kongevegen fortset sør for E16 rett vest for hyttefeltet Vardin og går vidare gjennom hyttefeltet. Denne delen av vegen er prega av nyae tiltak for tilrettelegging som tilkomstveg til hyttene. Ved Tyinkrysset ligg Kongevegen i god avstand frå E16. Den er i bruk som skiløype og kryssar først E16 rett aust for Kolabrune. Kongevegen nærast E16 er prega av inngrep for tilrettelegging for trakkemaskin. Vidare går vegen langs Fløkstrønfjorden før den igjen kryssar opp til E16. Siste delen av Kongevegen går frå vestenden av Fløkstrønfjorden til rett vest for Varpe bru, der den kryssar E16 og fortset vidare austover til Hermundstad. Det er inngrep i Kongevegen der E16 vert justert/utvida for å kople saman vegane. Omfang av dette går fram av planteikningane. Det er i forslag til reguleringsplan lagt inn bevaringssone rundt vegen for å sikre den mot inngrep. Vegen skal brukast som tilkomst til eigedomar den går gjennom. Det er lagt inn krav i føresegnene til korleis vegen kan brukast for å sikre den mot skade. Den gamle flott oppmurte steinrenna går i skråninga og ned til E16 og vidare i stikkrenne under veg og fram til Fløkstrønfjorden. Bekken ovanfor E16 er flott murt opp både på sidene og i botnen. Vest for bekken milesteinen med kilometerplate. (Fotograf Hilde Ruud, Norconsult) 5.3 Estetikk og landskap Rigg og marksikringsplan Det er lagt til grunn i framlegg til reguleringsplan at det skal utøvast særskilt varsemd i samband med gjennomføring av veganlegget då vegen skal byggast i eit høgfjellsområde. Eit hjelpemiddel er å nytte rigg- og marksikringsplan eller tilsvarande ved gjennomføring av veganlegget. Vegetasjon generelt Vegetasjon skal sikrast ved bruk av rigg- og marksikringsplan eller tilsvarande. Der vegetasjon fungerer som støy eller visuell barriere mellom til dømes rekreasjonsområde / fritidseigedommar og vegen, skal rigg- og marksikringsplan sikre at desse områda ikkje vert råka av inngrep meir enn strengt naudsynt. Der vegetasjon vert fjerna i anleggsperioden skal det revegeterast. 15

17 Naturleg revegetering frå stadeigne toppmassar Kort vekstsesong, låge temperaturar og ofte turre tilhøve, gjer at naturen brukar lang tid på å reparere skader etter inngrep i fjellområde. For å unngå ytterlegare øydelegging av landskapet, som til dømes kan oppstå ved erosjon i open jord, er det naudsynt med tiltak for å restaurere den opphavlege vegetasjonstypen. I tillegg vil revegetering vera eit viktig grep for å tilpasse den lineære vegen til dei naturlege omgjevnadane og implementere den i landskapet. Eit høveleg tiltak her er å leggja til rette for naturleg innvandring av stadeigen vegestajon og spiring frå stadeigne toppmassar. Metoden går ut på å nytte naturen si eiga evne til å reparere inngrep og gjera området grønt att. Eit hovudmål innan revegetering er å leggja til rette for ei rask og økonomisk etablering av eit stabiliserande plantedekke. Ved hjelp av revegetering ynskjer ein også å minimera negative effektar etter naturinngrep, og medverke til å oppretthalde biotopar, plantemangfald og estetiske landskapskvalitetar. Ved forsvarleg lagring av massane vil frøbanken bli bevart, revegetering vil få drahjelp der det ligg til rette for at eksisterande vegetasjon veks seg innover i revegeteringsområdet. I bratte skråningar bør det vurderast vegetasjonsflytting som revegeteringsmetode. Tuer med intakt vegetasjon vert flytta med så mykje jordklumt og røter som mogleg. I eit fjellområde der veetasjonen er dominert av fjellbjørk, vier og lyng vil det vera uheldig med såing av blomstereng eller gras, då dette skil seg sterkt i frå omgjevnadane. Revegetering frå stadeigne toppmassar vil krevje areal til mellombels lagring av massar. Ei vellukka revegetering er avhengig av at ulike massar vert lagra kvar for seg, og ikkje vert komprimert under eller etter anleggsperioden. Toppmasssar med frøbank og undergrunnsjord skal lagrast i separate rankar i tilstrekkeleg avstand frå areal der anleggsmaskiner ferdast, for å unngå komprimering. Det er difor naudsynt å setja av eigne areal til dette. Massane skal lagrast i låge rankar, ikkje høgare enn 2 meter. Massane skal brukast til arrondering og istandsetting så raskt som mogleg, på den måten er sjansen for eit vellukka resultat med tanke på revegetering størst og såra etter tiltaket blir raskare redusert. Tiltak i fjellskjeringar og ved fylling Fjellskjering vert skotne ut med ei minimum djupne på -0,5 meter under ferdig terreng, lausmassar vert så lagt oppå skjering for å leggje til rette for revegetering. Dette føreset at skjerigane ikkje blir brattare enn at massane kan ligge stabilt. Ved tunnelportal på austsida vil skjering på nordsida av vegen bli for bratt til at ein kan revegetere, medan skjeringa på sørsida vil vera naturleg å slake av mot toppen slik at det let seg revegetere. Vest for tunnel er fyllingane relativt slake fordi ein ynskjer å unngå rekkverk, rekkverk er lite eigna i område med mykje drivsnø. Dette er positivt for evna naturen har til revegetering, stabile og slake skråningar vert raskare revegetert enn bratte. Generelt bør ein unngå høge monotone fyllingar. Avslutning mot eksisterande terreng Fyllingar og skjeringar skal avsluttast mot eksisterande terreng med ei avrunda og naturleg form, ein radie. Dei organiske formene i fjellet skal ikkje bli oppbrotne av skarpe og tydeleg maskinelt skapte fyllingar og skjæringar, men skal heller etterlikna terrenget i kring. Bruk av mur Dersom det vert nytta mur i eller langs veganlegget skal det vera einskapleg form- og materialbruk i heile veganlegget. Materialbruk skal samsvare med dei fargar og materiale som finst i omgjevnadane. Det kan vera aktuelt å nytte murar der fyllingane blir høge og dermed krev mykje areal. Det er verdifullt i høgfjellet der revegetering går seint. Det vil bli naudsynt med nokre mindre murar knytt til gangvegen under bru over Bjørdøla, her bør murane i størst mogleg grad fylgje kurvaturen på gangvegen. Tilbakeføring av veg På heile strekninga skal gamal vegbane, som vert liggande utanfor ny og utbetra veg, fjernast. Terrengforming skal utformast slik at sidearealet til den nye vegbana får ein mest mogleg glidande overgang til dei i kringliggande terrengformene. Revegetering skal utførast slik at overgangen til i kringliggande vegetasjon blir lik. Lokalvegar og avkøyrsler Det er mange hytter og små avkjørsler langs dagens veg. Med tanke på landskapsbiletet er det ein fordel å oppretthalde så mange avkøyrsler som mogleg, i staden for å opprette fleire atkomstvegar som går parallelt med hovudvegen. Av omsyn til trafikktryggleik er ikkje dette mogleg, og talet på avkøyrsler vert difor i framlegg til reguleringsplan noko redusert i høve dagens situasjon. Eit kompromiss vert å tilpasse atkomstvegane best mogleg til terrenget. Lengda skal vera så kort som mogleg, med dimensjonering og plassering som gjer vegen underlegen terrenget. Dekke Asfaltdekket skal ha jamn og tydeleg avslutning mot i kringliggande terreng. Dette gir eit meir roleg og ryddig uttrykk, samstundes som tydelege avslutningar gir signal om at inngrepet er avgrensa i staden for utflytande. Parkeringsplassar Parkeringsplassar skal vera tydeleg atskilt frå i kringliggande terreng. Det tilgrensande terrenget bør ha ein noko brattare helling heilt inntil parkeringsplasssen der det er mogleg, slik at grensa mellom parkering og omgjevnadane vert tydeleg og ikkje utflytande. Ved bruk av ein slik brattare kant unngår ein også at grusdekke på parkeringsplassen kjem ut i terrenget ved brøyting mm. 5.4 Vurderingar i høve naturmangfaldlova Det er krav om utredning/vurdering av konsekvensar i samsvar med eit sett miljørettslege prinsipp for omsyn til naturmiljø ved all utøving av offentleg myndigheit i Naturmangfaldlova (NML) 7, jf Utbetring av veg/ny veg kjem inn under desse krava. Kunnskapsgrunnlaget: Det er gjennomført konsekvensutgreiing (KU) på kommunedelplannivå for heile den aktuelle strekninga (september 2004). Etter at ein flytta traseen vekk frå Nystuen er to alternativ vest for tunnelen utgreidd i ein eigen KU. Det er innhenta kunnskap pr om naturmiljø i 16