- større enn seg sjølv

Transkript

1 - større enn seg sjølv SEPTEMBER 2010 Merethe Lindstrøm Hans Herbjørnsrud Kjell Askildsen

2 Kjell Askildsen fødd i 1929 i Mandal. Debuterte i 1953 med novelle samlinga Heretter følger jeg deg helt hjem, som vekte debatt i småbymiljøet. Seinare skreiv Askildsen nokre romanar, men det er med dei stilsikre novellesamlingane på og 1990-talet han vinn ein eineståande plass i denne sjangeren. Novellene hans er omsette til over 20 språk, og han har fått mange litterære prisar. Såleis har Askildsen fått Kritikarprisen to gonger, Svenska Akademiens nordiske pris og Brages heiderspris. I 2006 kåra Dagbladet novellesamlinga Thomas F s siste nedtegnelser til almenheten til å vera den beste norske boken utgitt de siste 25 årene. «Det meningsløse ved å si mer enn det som er nødvendig», sa forfattaren Kjell Askildsen i eit intervju i fjor. Dermed karakteriserte han også noko av det særeigne ved novella, som er valt til hovudtema for Litteratur dagane i Vinje i år. Overskrifta «Novella - større enn seg sjølv» viser til at om sjølve teksten er knapp og konsentrert, inneheld novella ei mengd over- og undertonar og kan dermed peike langt ut over seg sjølv både i tid og rom. Til Litteraturdagane i Vinje kjem tre av dei aller fremste novelleforfattarane våre: Kjell Askildsen, Hans Herbjørnsrud og Merethe Lindstrøm. Novellene deira er svært ulike, men dei har alle fått fleire litterære prisar - både nordiske og norske - og novellene er omsette til mange språk. I 2006 kåra Dagbladet Askildsens novelle samling Thomas F s siste nedtegnelser til almenheten til den beste norske boka som hadde kome ut dei siste 25 åra. Hans Herbjørnsrud - fødd i Heddal - skal også halde den årlege Vesaas-forelesinga. «Å vekse opp med Vesaas» har han valt som tittel på foredraget sitt. Eit høgdepunkt under Litteraturdagane er Festkvelden laurdag. Festtala blir i år halden av Arnhild Skre, tidlegare redaktør av Dag og Tid, journalist i Aftenposten og forfattar. Vidare blir Storegutprisen dela ut, og Odd Nordstoga avsluttar kvelden med feiande song og spel! Musikkinnslaga har alltid hatt ein sikker plass i progammet for Litteraturdagane. I år møter me me mange unge utøvarar frå Vinje. Alt i alt: Eit variert og innhaldsrikt progam for Litteraturdagane i Vinje i år. Velkommen! Hans Herbjørnsrud fødd 1938 i Heddal. Arbeidde som lærar, men 40 år gammal overtok han farsgarden og er såleis både bonde og diktar. Herbjørnsrud debuterte i 1979 med novellesamlinga Vitner, som han fekktarjei Vesaas debutantpris for. Han er ein særeigen og kresen novellediktar, sublim fortellerkunst skreiv kritikaren Øystein Rottem om samlinga Blinddøra, som kom i For den boka fekk Herbjørnsrud Kritikarprisen, og han vart nominert til Nordisk Råds litteraturpris. Det vart han også i 2002 for novellesamlinga Vi vet så mye. Bøkene hans er omsette til fleire språk. Merethe Lindstrøm fødd 1963 i Bergen.Ho tok tidleg til å skrive noveller og debuterte 20 år gammal med samlinga Sexorcisten og andre fortellinger. Det litterære gjennombro tet fekk ho med romanen Steinsamlere i Men også novellesamlingane Svømme under vann, frå 1994, og Gjestene, frå 2007, har hausta mange lo vord. Om den siste skreiv kritikaren Cathrine Krøger i Dagladet: Ekte og ren vare fra en av våre fremste novellister. Boka vart då også nominert til Nordisk Råds litteraturpris. Merethe Lidstrøm har også skrive ei barnebok, og ho har sunge i rocke-band.

3 Arnhild Skre fødd 1952 i Fana. Ho har vore redaktør av Dag og Tid, journalist i NRK og Aftenposten, og skrive fleire bøker. I 2005 gav Skre ut essaysamlinga Heltinner jeg har møtt, og i fjor kom biografien om Ragnhild Jølsen, La meg bli som leoparden. No skriv ho på ei bok om Hulda Garborg. Kjersti Rorgemoen (f. 1982) kjem frå Øyfjell i Vinje og bur i Bergen. Ho var medrektør av fanzinen Ikke til hjemlån og debuterte med prosaboka Purkene snudde seg i 2009, ei bok som har fått strålande mottaking. Erlend Kaasa (f. 1976) kjem frå Vinje i Telemark, er busett i Indre Arna og arbeider som lærar ved sida av skrivinga. Han debuterte med den kritikarrosa romanen Thunder Road hausten 2009, og har òg arbeidt med film. Stein Versto debuterte med novellesamlinga Ho blei borte i trappene i 1990, som han fekk Tarjei Vesaas Debutantpris for. Han har også skrive dikt, essay, dramatikk og songtekstar (for bl.a. Odd Nordstoga), og arbeidt med omsetjing og gjendikting. Versto er leiar for Det litterære Råd i Den norske Forfatterforening, og verkar òg som litteraturformidlar og lærar i kreativ skriving. Kjersti A. Skomsvold (f. 1979) er frå Lutvann i Oslo. Ho debuterte med romanen Jo fortere jeg går, jo mindre er jeg i 2009, ei bok som gav henne Tarjei Vesaas Debutantpris. Romanen vart òg nominert til Bokhandlerprisen Juan Gutierrez Juan Gutiérrez-Maupomé er ein meksikansk forfattar og omsetjar. Han har kome til Noreg og Vinje for å lære seg nynorsk for så å omsetje Tarjei Vesaas til spansk. Han har og med seg kone og to barn. Juan har omsett Henrik Ibsen, Harold Pinter, Voltairine de Cleyre og Mike Davis til spansk. Han har og gjeve ut artiklar og bøkar, både skjønlitteratur og historie. Han har og arbeidd på museum. I Vinje har han m.a. hatt spanskkurs og foredrag om Mexico. Han har og lage ei utstilling på Dyre Vaa samlingane om Tor Vaa sumaren Eivind H. Evjemo (f i Levanger) har forfattarutdanning frå Litterär Gestaltning ved Göteborgs Universitet, og debuterte med romanen Vekk meg hvis jeg sovner, som gav han Tarjei Vesaas Debutantpris for Odd Nordstoga Kvedar, popartist, komponist og musiker frå Vinje, no busett i Oslo. Etter fleire plateutgjevingar fekk han det kommersielle gjennombrotet sitt i 2004 med albumet: Luring. Her kombinerte han tradisjonsmusikk og pop på ein finurleg måte som vekte begeistring i vide krinsar. Han fekk både Prøysen prisen og Spelemannsprisen dette året. Sist år gav han ut juleplate saman med Sissel Kyrkjebø. Plata og turnéen var store suksessar. Han hadde ei hovudrolle i Tryllefløyta.

4 PROGRAM 2010 FREDAG 17. SEPTEMBER Vinjehuset 09:30 10:00 Danseframsyninga «Tilfluktsrom» med Kittelsaa/Jessen 10:15 10:45 Hilde Vesaas framfører ei forteljing 11:00 11:30 «Det rare». Film etter ei novelle av Tarjei Vesaas med Odd Nordstoga i hovudrolla 11:30 12:00 Matøkt 12:00 13:00 Møte med forfattaren Erlend Kaasa 13:00 13:30 Kontaktimprovisasjon med Kittelsaa/Jessen Vinjar 17:00 Frammøte og registrering på Vinjar Kaffi/te og rundstykke 18:00 Opning av Litteraturdagane ved ordførar Arne Vinje Silje Hegg spelar seljefløyte Merethe Lindstrøm les si eiga novelle Stein Versto: «Ei rift i tida» Silje Hagen og Lars Ole Hagen spelar og syng Juan Gutierrez: Novella i latinamerikansk litteratur Programleiar: Olav Nordstoga 20:00 Graut LAURDAG 18. SEPTEMBER PÅ EDLAND 10:00 Åbiten. Kaffi/te og rundstykke 10:30 Diktarmøte Kjell Askildsen Hans Herbjørnsrud Merethe Lindstrøm - Samtale og opplesing - Song og musikk med Silje Hegg og Ingebjørg Harman Bratland Programleiar: Olav Vesaas 13:30 Matøkt med suppe 14:30 Vesaasforedraget Hans Herbjørnsrud: «Å vekse opp med Vesaas» 15:30 Debutantmøte Vinnarane av Tarjei Vesaas debutantpris for 2009 og Vinjes eigne debutantar i fjor i samtale og opplesing. Eivind H. Evjemo, Kjersti A. Skomsvold, Erlend Kaasa og Kjersti Rorgemoen Programleiar: Stein Versto 17:00 Høve til å sjå novellefilmane «21 år» og «Det rare» 17:30 18:30 Elevar frå Edland skule sel pizza 19:00 Festkveld Arnhild Skre: «Å eg ser på deg og du ser på meg». Festtale Olav Vesaas les ei novelle av Tarjei Vesaas Aasmund Nordstoga syng «Storegutsongar» Matøkt med kaffi, gomme og kling Utdeling av Storegutprisen Konsert med Odd Nordstoga og musikarar Festleiar: Aasmund Nordstoga SUNDAG 19. SEPTEMBER 11:00 Vandring i Vinje kulturområde opp til Vinje biletgalleri 12:00 Kvedarmøte på Vinje biletgalleri Ingebjørg Harman Bratland og Aasmund Nordstoga 13:30 Medlemsmøte med mat på Mjonøy

5 Olav Vesaas fødd 1935 i Vinje. Han har vore kulturjournalist i NRK i nesten 30 år, bortsett frå to år som forlagssjef for Det Norske Samlaget. Olav Vesaas har redigert fleire diktantologiar, laga ei bok om Telemark - saman med fotografen Johan Brun - og skrive biografiar om Tarjei Vesaas, Aasmund Olavsson Vinje og Halldis Moren Vesaas. Aasmund Nordstoga Til dagleg mjølkebonde i Vinje. Elles er han songar og underhaldar. Den fyrste soloplata hans var nominert til Spelemannsprisen Han kalla plata Ein visefugg. Elles har han vori med på fleire plateutgjevingar og vori på turné for Rikskonsertane fleire gonger med Storegutprogram og viser. Aasmund er no A-klassing i Landskappleiksamanheng og han var skodespelar i oppsetjinga: Tryllefløyta. Kittelsaa/Jessen Kompaniet Kittelsaa+Jessen bestend av Sigrid Marie Kittelsaa Vesaas og Heidi Jessen, begge avgangs-studentar ved Skulen for Samtidsdans. Dei er både koreografar og utøverar i duett arbeidet tilfluktsrom. Kittelsaa+Jessen har eit kraftfullt utrykk, rikt på detaljar. Dei jobbar i sjiktet mellom humor og svart alvor. Med hovudfokus på rørslene, og kva historiar rørslene i seg sjølv kan fortelje, i samspel med kontekstar som ber rørslene inn i ein spanande jungel av assosiasjonar. Ingebjørg H. Bratland Ho kjem frå Vinje. Ho er ein av våre fremste unge kvedarar. Sist år vann ho kvedinga på Landskappleiken, og ho blei nordisk meister i folkemusikk under Nord09 i Sverige. Alle som opplevde songen hennar på kong Haralds 70-årsdag gløymer det ikkje. Ho er mest kjend for folkemusikk, men syng og i andre sjangrar, skriv eigne songar og akkompangerer seg sjølv på gitar. Med si vare og inderlege formidling har Ingebjørg ei stor evne til å få folk til å lyde til tekstene. Lars Ole Hagen og Silje Hagen Søskenpar på 26 og 21 år frå Vinje som byrja i 08/09 å spela litt ihop, for moro. Etter kvart har det blitt nokon oppdrag, både i privat regi og nokon andre tilskipingar. Har vakse opp med musikk i heimen, då dei har ein far som har vore aktiv i gruppa E-76 og var med å starte denne. Spelar for det meste coverlåtar, og lagar akustiske versjonar av desse. Håpar i framtida å koma med noko eigenkomponera. Silje Hegg Fødd og oppvaksen i Vinje. Master i sosialantropologi og bachelor i folkemusikk ved Akademiet på Rauland. Silje har vore vinnar av Landskapp leiken tre gonger i fløyteklassa og vore medlem av gruppa Blåmann Blåmann. I 2009 var ho dagleg leiar av Haukeliseterfestivalen Noregs einaste folkemusikk festival over tregrensa! Dei seiste tre åra har ho vore prosjektleiar for Øyfjell City og no Liv i Vinje. Hilde Vesaas Hilde Vesaas har alltid elska forteljing både i skrift og tale. For mange år sidan skreiv ho hovudoppgåve om norske folkeeventyr, men at ho sjølv skulle bli forteljar, skjøna ho ikkje før ho tok faget munnleg forteljing ved Høgskolen i Oslo. PÅMELDING e-post: signe.m.kittelsaa@vinje.kommune.no post: Litteraturdagane i Vinje, Kommunehuset, 3890 Vinje tlf: / info:

6 STOREGUTPRISEN Storegut eller Olav Olavson Edland var fødd på Norigard Edland i 1764 og kom bort i Og Olav heet son, og Olav het Far. Det Olav på Olav var, Solenge som det var spurt til Mann Som eigar av Nordigard. Storegut var ein av dei mange kjempekarane som budde rundt om i bygdene våre i forrige århundre. Mange av desse er gløymde idag, men Storegut har levd på folkemunne. Aasmund Olavson Vinje gjorde Storegut kjend langt utover heimtraktene med det store diktverket som kom ut fyrste gong i Storegut er eit hovudverk i Vinjes dikting og han var òg ved sida av Ivar Aasen den som byrja å skrive på nynorsk. For å heidre vår store diktar vil me under Litteraturdagane dele ut ein Storegutpris. Statuttane for utdelinga av Storegutprisen er: Storegutprisen vert gjeven til den eller dei som på ein positiv måte nyttar eit levande og ledig nynorsk. Storegutprisen skal delast ut på Edland under Litteraturdagane i Vinje. Det er til ei kvar tid det sittjande styret i Litteraturdagane som er ansvarleg for utdelinga. Både lag og einskildpersonar kan koma med forslag på kandidatar frå heile landet. Tidlegare vinnerar: 2002: Ivar Eskeland 2003: Berge Furre 2004: Ragnhild Sælthun Fjørtoft 2005: Radiomannen Bjørn Bø 2006: Musikaren Sigmund Groven 2007: Samferdselsminister Liv Signe Navarsete 2008: Skiskyttertrener Audun Svartdal 2009: Nina og Øystein Rudi som er vertskap på Rudi Gard i Sør-Fron i Gudbrandsdalen

7 Bergen Haukeli Edland Samf.hus Arabygdi Kristiansand E 134 Totak Rauland PRAKTISK INFO Vinje Biletgalleri Mjonøy Vinje Prisar og påmelding Vinjar Seminarpass fredag, laurdag og sundag kr 1300,- Seminarpass for medlemer kr 1000,- Fredag kr 300,- inkl. mat i programmet Laurdag kr 600,- inkl. mat i programmet Festkveld laurdag kr 350,- inkl. kaffi, kling og gomme Sundag kr 300,- inkl. medlemsmøte med mat Vinjehuset Åmot Oslo Påmelding til signe.m.kittelsaa@vinje.kommune.no Litteraturdagane i Vinje, kommunehuset, 3890 Vinje Skriv opp namn, adresse, tlf og evt. e-postadresse når du melder deg på. Betal inn til konto nr Overnatting Mjonøy - hytter tlf Plassen - hytte tlf Jori - hytte tlf Velemoen Camping tlf Svalastog Gard tlf Urdbø Fjellgard tlf Arbutun Turisthytter tlf Haukeli Motell tlf Vågslidtun hotell tlf Haukeliseter Fjellstue tlf Vågslidtun hotell vaagslid@online.no