TOAA REV. DATO BESKRIVELSE UTARBEIDET AV KONTROLLERT AV GODKJENT AV

Transkript

1 OPPDRAG NOTAT Skogsskiftet Kommunedelplan for Skogsskiftet og detaljreguleringsplan av sentrum DOKUMENTKODE EMNE PLANGREP TILGJENGE Open PLAN-NOT-001 OPPDRAGSGJEVAR Sund kommune OPPDRAGSLEDER Torunn Åsheim KONTAKTPERSON Mona Rabben (Sund kommune) MEDARBEIDARE Torunn Åsheim Lise Marie Laskemoen Beatriz Perez Tomas Ragni L. Helweg Ranja Blomvågnes Sjøstrøm ANSVARLIG EINING Arealplan og utredning Vest Innhald Drøfting av plangrep Innleiing Fakta om Skogsskiftet områdereguleringsplan Sentrale planar...5 Gjeldande kommunedelplan...5 Ny fylkesveg 555 Kolltveit - Vorland Dagens situasjon...6 Funksjonar...6 Mobilitet...6 Grønstruktur...6 Stedskarakter Medverknad Pågåande analysar...8 Handelsanalyse...8 Trafikkanalyse/vurdering....8 Støyanalyse Berekraftprinsipp og hovudutfordringar...8 Berekraft -storleik og innhald på Skogsskiftet... Error! Bookmark not defined Vekst Handel Arbeidsplassar...9 Mobilitet. Transport til og frå Skogsskiftet...9 Mobilitet. Transport internt i Skogsskiftet...9 Grønstruktur TOAA REV. DATO BESKRIVELSE UTARBEIDET AV KONTROLLERT AV GODKJENT AV MULTICONSULT Nesttunbrekka Nesttun Tlf no NO MVA

2 Stedsutvikling Hovudgrep sentrale delar av KDP Mobilitet og grønstruktur Sentrumskonsept Spørsmål for å finne det riktige plangrepet Kva for folkevekst kan ein rekne med for Sund? Kva for ein handelsstruktur er best for Skogsskiftet? Kor mykje bustader skal det vere i Skogsskiftet? Korleis kan ein redusere bilpendling? Korleis redusere interntrafikk med bil? Korleis skal Skogsskiftet vere? mars 2019 / Revisjon 00 Side 2 av 13

3 Drøfting av plangrep 1 Innleiing Sund kommune rullerar gjeldande kommunedelplan for Skogsskiftet og samtidig detaljregulerast sentrum. Kommunedelplanen er noko utvida i høve gjeldande plan, mellom anna er ein del av Fjell kommune innlemma. Planen er derfor ein interkommunal plan som skal handsamast i både Sund og Fjell kommune. Kommunedelplanen strekkjer seg frå Hammarsland og Litle Sangolt i sør via Skoge, Skogsskiftet og Trengereidpollen til Stortårnet i nord. Detaljreguleringa dekker sentrum frå fylkesvegen til idrettsbanen og frå Rema 1000 (i Fjell kommune) til Skogsvatnet. Varsla plangrense Kommunedelplan Varsla plangrense Detaljregulering Frå planprogrammet: Formålet med rullering av kommunedelplan for Skogsskiftet er å få ein plan som er betre eigna som styringsverkty for vidare utvikling av Skogsskiftet. Skogsskiftet er kommunesenteret i Sund og det er viktig at planen gjev gode rammer for å gjere kommunesenteret til ein attraktiv stad å være, bu og drive næring i - og som fremjar livskvalitet for innbyggjarane. Formålet med planen er også å utvikle Skogsskiftet og omlandet slik at det vert eit sterkt og mangfaldig lokalsenter i den framtidige storkommunen. Tilrettelegging av idretts - og kulturfasilitetar skal verte vurdert i planen. Notatet skal tene som grunnlag for drøfting av moglege plangrep i områdereguleringa. Intensjonen er å finne ein berekraftig balanse i vidare utviklinga av Skogsskiftet. Målet med møtet i planforum er å drøfte og få råd frå planforum om korleis ein skal utvikle Skogsskiftet i ein berekraftig retning til beste for bygda og resten av samfunnet. I kapittel 9 det nokre spørsmål som Sund kommune vil ha drøfta i planforum, før ein går vidare med å fastleggje plangrep og utforme detaljer i planframlegget. 1. mars 2019 / Revisjon 00 Side 3 av 13

4 2 Fakta om Skogsskiftet områdereguleringsplan Tema Kommune/område Gnr./bnr. Nøkkelinformasjon Sund kommune, Skogsskiftet Sund: 50/10, 18, 28, 40, 47 m. fl. Fjell: 1/65 og 92 Tiltakshavar Grunneigarar (sentrale) Plankonsulent Kommunedelplan Den nye planen sitt hovudformål Aktuelle problemstillingar Ligg det føre varsel om motsegn? Krav om utgreiing av konsekvensar (KU) Sund kommune Sund kommune, Multiconsult Norge AS / Areal og utredning Sentrum med handel, kontor og bustad, kollektivterminal, grønstruktur, vegstruktur Berekraft, trafikktryggleik, mengd næringsareal og bustader, samt volum og høgder på bygg, kontakt mellom bygder, byggefelt, skulane og sentrum, møteplassar, tilrettelegging for meir aktivitet Nei Ja, for nye formål Kunngjering om oppstart, dato Fullstendig planforslag mottatt, dato Planlagd våren 2019 Er det halde informasjonsmøte? Detaljreguleringsplan Den nye planen sitt hovudformål Aktuelle problemstillingar Ligg det føre varsel om motsegn? Krav om utgreiing av konsekvensar (KU) Ja, medverknadsmøte/idéverkstad Felles med detaljreguleringsplanen. Flytting av brannstasjon og bussparkering, forretning, kontor, off/privat tenesteyting, bustader, turvegar Berekraft, trafikktryggleik, mengd næringsareal og bustader, samt volum og høgder på bygg, drøfting av flytting av kollektivterminal, kopling mellom målpunkt, møteplassar, tilrettelegging for meir aktivitet Nei Nei Kunngjering om oppstart, dato Fullstendig planforslag mottatt, dato Planlagd våren 2019 Er det halde informasjonsmøte? Ja, medverknadsmøte/idéverkstad Felles med kommunedelplanen. 1. mars 2019 / Revisjon 00 Side 4 av 13

5 3 Sentrale planar Gjeldande kommunedelplan Gjeldande kommunedelplan er heimla i gamal plan- og bygningslov. I gjeldande plan var det forutsett ein ny lokalisering til motorcrossbana. Det vart ikkje gjennomført og arealet vert ikkje frigjort til næringsareal. Næringsområdet «Midtstegen» skulle på sikt endrast til bustadareal, næringa flytta til andre næringsareal mellom anna motocrossbana. Plankartet og tilhøyrande føresegner er til dels lite eigna som styringsverktøy. Enkelte formuleringar i føresegnene gir rom for tolking medan andre punkt i føresegnene er lite presise. Konsekvensen er at dei som vert råka av planen og dei som brukar den som styringsverktøy ikkje har eintydige rammerr. Ny fylkesveg 555 Kolltveit - Vorland Planforslaget legg til rette for etablering av ny trase for fylkesvegen, der gamal trase vert omgjort til lokalvegtrase og avlastningsveg. Vegen er om lag 15 kilometer lang og har 4 tunellar og 7 bruer. Gjennom planområdet og Skogsskiftet legg planen opp til tre nye rundkøyringar og ein justert/oppgradert trase. Planen har nyleg vore på høyring. 1. mars 2019 / Revisjon 00 Side 5 av 13

6 4 Dagens situasjon Funksjonar I Skogsskiftet ligg kommunehuset med kjøpesenter, to bensinstasjonar, brannstasjon, restaurant, helsehus og bussterminal m.m. Inntil kommunesenteret ligg sjukeheim, servicebustader for eldre og pleietrengande, barnehage, Hald stadion med to idrettsbanar og Midtstegen industriområde. Nord for Skogsskiftet ligg i dag ein motorcrossbane. Bustadområda ligg frå gammalt av i landbruksområda på Hammersland, Tveita, Skoge og Litle Sangolt. Bustader i regulerte felt finn ein på Hammersland, Skogestranda, Skogsskiftet og Sauefjellet. Ved Skogsskiftet ligg fotballklubben Hald sin stadion med to grasbanar. Om lag 1,5 km sør for kommunesenteret ligg Sundhallen og Skogsvåg idrettslag sin stadion. Anlegga ligg ved sidan av Sotra vidaregåande og Skogsvåg barneskule. Her er også ballbinge. Sundhallen tilbyr idrettsaktivitetar og ballspel. Mobilitet Skogsskiftet ligg om lag 30 km frå Bergen sentrum. Ein brukar om lag 30 minuttar med bil og 45 minuttar med buss. Skogsskiftet er eit trafikknutepunkt og har god kollektivdekning. Buss til Sartor og vidare til Bergen går kvar heile time. Det er bussamband til ein rekke bygder. Kollektivterminalen er sentralt lokalisert i sentrum, men er arealkrevjande og legg beslag på stor del av sentrumsområdet. Ny fylkesveg er under arbeid (reguleringsplan Fv. 555 Kolltveit-Austefjorden). Andre vegar innan planområdet er kommunale eller private. Det manglar fortau eller gang- og sykkelveg på delar av vegnettet. Nyare trafikkteljingar på Skogevegen frå 2018 synar ein ÅDT på kring Grønstruktur Sentrum er lite og det er nærleik til utmark og vatn. Det er eit lite parkanlegg nord for bussterminalen og skråninga mellom Sund senter og bussterminalen er planta til. Framfor (sør) Sundheimen er det eit hageanlegg og barnehagen har både grøne og grå leikeareal. Elles er det grøne areal og nokre plenar rundt bygga og i unytta areal og skråningar. Det er fleire turvegar, badeplassar, fiskeplassar og ballbingar innanfor planområdet. Barholmen friluftsområde ligg utanfor planområdet, men har tilkomst via Skogestranda kor det er tilrettelagd med parkeringsplassar. Barholmen er eigd av Bergen og omland friluftsråd og sjøområdet har mange gode natur- og landskapskvalitetar. Dalevågen og Ådnavika har fine fiskeplassar frå land. Stedskarakter Skogsskiftet er i dag preget av trafikkareal og parkering. Bygg og funksjonar ligg lausreve frå kvarandre og på ulike høgder i terrenget. Det er ein viss organisering langs fylkesveg 555. Bygga har ikkje spesielle arkitektoniske kvalitetar, med unntak av bussterminalen. Det er heller ikkje mange innbydande inngangssituasjonar. Murar langs Skogevegen og arkitekturen på bussterminalen har klart prega av vestlandsk bygningskultur. I den vesle parken er det eit lite fyrtårn som er synleg frå delar av sentrum, men det er likevel ikkje identitesskapande. 1. mars 2019 / Revisjon 00 Side 6 av 13

7 5 Medverknad Det kom mange innspel både på dagens kvalitetar og ynskjer for framtida. Kort oppsummert er innspela som fylgjande. Kjenneteiknet til Skogsskiftet er ulike kulturelle element, men på mest negative måtar, som at det er lite liv, lite pent, mykje bilar og lite tilrettelagd for gåande. Men og at det fungerer som samlingspunkt for kommunen, med kommunevåpenet og kommunehuset som døme. På andre plass kjem handel og næring, tredje på lista er offentlege og felles tilbod, og sist aktiviteter/friluftsliv/idrett med Hald stadion. Kvaliteter som vert sett mest pris på var: sentrumsfunksjonen, at handling og offentlege funksjonar er lett tilgjengeleg, med god og gratis parkering. Tema aktivitet/friluftsliv og idrett kjem og høgt opp, og det er mange som er oppteken av nærleik til natur. Svara på spørsmålet om kva som saknast var variantar av manglande møtestader for folk i alle aldersgrupper. Mange ønskjer større utval av butikkar og i butikkane, og stader for meir og meir mangfaldige aktiviteter. Innspela er kartfesta og illustrert i skissa under. 1. mars 2019 / Revisjon 00 Side 7 av 13

8 6 Pågåande analysar Handelsanalyse Det er under utarbeiding ein handelsanalyse som ein del av dette planarbeidet. Trafikkanalyse/vurdering. Det skal utarbeidast ei enkel trafikkanalyse for å vurdere vegsystemet sin kapasitet i høve dagens og auka bruk av vegane. Støyanalyse Det skal utarbeidast ein støyanalyse for trafikkstøy og støy frå motorsportsenteret. 7 Berekraftprinsipp og hovudutfordringar FNs berekraftmål Vekst Det er fleire ulike prognosar for veksten i Sund. SBB reknar ein vekst på 25,7% som er basert på veksten dei siste 15 år, mens SiVest nyttar dei siste to åra og får ein vekst på 10,7%. Det er sannsynleg at nytt Sotrasamband vil gje folketalsvekst og betre tilbod i Skogsskiftet vil truleg og bidra til auka attraktivitet for tilflytting til kommunen. Handel Dekningsgraden i Sund kommune er på 34,5 %. Samanlikna med kringliggande kommunar har kommunen ein låg dekningsgrad. Øygarden har 38,5 %, medan Fjell kommune har 108,9 %. Sund kommune har dermed ein handelslekkasje, der innbyggjarane reiser ut av området for å handle andre stader. Sund kommune har betydeleg pendling til både Bergen og Fjell. Det er sannsynleg at handelsstraumane i nokon grad er samanfallande med pendlarstraumane. I Sund kommune ligg alle handelstilbod i Skogsskiftet med unntak av to daglegvarebutikkar. Det førar til at mange må reise eit stykke til tilboda, men samstundes får dei det meste på ein plass. Det er heller ikkje innbyggarar nok til å ha tilbod fleire stader i kommunen. 1. mars 2019 / Revisjon 00 Side 8 av 13

9 Dei fleste som bur i Sund må passere Skogsskiftet, eller bare ta ein liten avstikkar, for å komme ut av kommunen og til andre butikkområde som Sartor, Vestkanten eller Bergen sentrum. Det gjev Skogsskiftet ein strategisk plassering som gjev gode høve for å redusere handelslekkasje. Lokal handel reduserer transport. Samstundes er det vanskeleg å sjå for seg at all handelslekkasje kan fjernast. Sund vil i overskueleg tid vere for liten til å ha gode nok tilbod og variasjon til å konkurrere med større sentra som Sartor, Vestkanten eller Bergen sentrum. Behov for handelsareal i 2040 i høve ein vekst på 10,7% er: m 2 Behov for handelsareal i 2040 i høve ein vekst på 25,7% er: m 2 Arbeidsplassar Det er ein del arbeidsplassar på Skogsskiftet, innan kontor, helse, handel og næring, men mange av innbyggarane pendlar til Fjell eller lengre. Fleire arbeidsplassar vil likevel vere eit gode for sentrum og kommunen. Utfordringa er om Skogsskiftet er attraktiv for fleire typar arbeidsplassar. Mobilitet. Transport til og frå Skogsskiftet Nullvekstmålet for biltrafikk er i hovudsak mynta på byane, men så liten auke som mogleg i biltransport er og viktig på mindre stader. Skogsskiftet har gode tilbod og mange arbeidsplassar, men lite bustader. Barneskule og vidaregåande ligg om lag 1,5 km lenger sør, på Skogsvåg. Dei to store idrettsområda ligg òg i Skogsskiftet og ved den vidaregåande skulen på Skogsvåg. I dag er det ikkje godt tilrettelagt for syklande mellom Skogsskiftet og Skogsvåg. Det betyr at mange reiser til og frå Skogsskiftet kvar dag og det vert mykje transport. Busskollektivterminalen ligg sentralt, men tek mykje sentrumsareal. Utfordringa er å legge til rette for at fleire reiser miljøvennleg, anten med buss, felleskøyring eller sykkel. Kan kollektivterminalen/haldeplassen utformast slik at det freistar fleire å ta bussen? Skogsskiftet er eit kollektivknutepunkt, så kanskje betre tilrettelegging av «park and ride», kan få fleire til å velje buss ut av bygda. Kan sykkel verte eit framkomstmiddel mellom Skogsskiftet og Skogsvåg? Mobilitet. Transport internt i Skogsskiftet Det er om lag 1,5 kilometer mellom tilboda i Skogsskiftet og skulane og idrettsområdet på Skogsvåg. Det ligg mange bustader både sørvest og aust for desse målpunkta, slik at for mange vil gangavstand til butikk eller skule bli endå lenger. I Skogsskiftet sentrum er fortau og gangvegar lagt langs køyrevegane, og det er ingen snarvegar eller gangaksar som bidreg til å gjere det attraktivt å gå i sentrum. Sentrum har dessutan nesten ingen bustader. Det bidreg til at mange vel å bruke bilen både til skule, barnehage, arbeid og fritidsaktivitetar. Ei av hovudoppgåvene i planen er å betre forholda for gåande og syklande i Skogsskiftet. Grønstruktur Det er mykje utmark rundt Skogsskiftet og det er ferskvatn og sjø i nærleiken, men folk saknar gode turvegar og samanbindingar mellom attraktive område. 1. mars 2019 / Revisjon 00 Side 9 av 13

10 Stedsutvikling Det er eit overordna mål om meir kompakte tettstader og meir variasjon i bustadtypar. Ein kompakt utbygging med relativ høg tomteutnytting og konsentrerte funksjonar kan redusere bilbruken. I tillegg kan det skjerme betre mot vær og vind, gje et mindre fotavtrykk i naturen og gje større areal for samanhengande grøne strukturar. Skogsskiftet er eit ungt kommunesentrum, og skal snart gå over til å verte eit lokalsenter. I 2007 drøfta ein kor kommunesentrum skulle ligge. Det vart utreda om ein skulle flytte sentrum lengre sør ved Skogsvåg, nær barneskulen og vidaregåande skule. Konklusjonen på drøftinga vart at ein utviklar Skogsskiftet vidare som kommunesentrum, og prøve å flytte ut nokre av funksjonane som ikkje stettar ein god sentrumsutvikling. Konseptskisse av alternativt nytt senter. Asplan Viak 2007 Seinare har ein gått bort frå å flytte nærings/industriområdet og dermed flyting av idrettsplassen. Brannstasjonen skal flyttast lenger sør. Dei andre tiltaka er ikkje tatt stilling til. 1. mars 2019 / Revisjon 00 Side 10 av 13

11 8 Hovudgrep sentrale delar av KDP Mobilitet og grønstruktur To nærturvegar, ein grøn i nord og ein «blå» (langs vatnet) i søraust. Turvegane møtast i sentrum. Samle aktivitet og ferdsel i sentrum gjennom ein miljøgate som strekk seg frå dagens kjøpesenter til barnehagen ved Skogsvatnet i sør. Eit sentralt mobilitetspunkt. Betre sykkeltilhøva. Nye gangveg-påkoplingar til planlagt bustadområde i nord og avsatt bustadområde i vest. Sentrumskonsept Det er utarbeidd 3 sentrumsskisser dei siste åra. A. Sentrumsskisse frå Asplan Viak Kommunehuset har overtatt heile Sund senter. Forretning/service med bustader ligg i tre kvartaler langs fylkesvegen, samt på nord og austsida av kommunehuset. Begge bensinstasjonane er beholdt. Bussane stoppar i Grønebakksvegen (aust-vest) som er kollektivgate. Dagens kollektivterminal er galleri/museum og er omkransa av kulturhus. Kommentar. Småskala sentrum som kan gje fine kvaliteter på gater og rom. Ein viss fare for å spreie folk og aktivitet slik at sentrum føles aude. Kollektivgata kan verte dominerande og lite fotgjengarvennleg. 1. mars 2019 / Revisjon 00 Side 11 av 13

12 B. Skogsleitet AS har med hjelp av arkitekt Rolf Eide teikna ein skisse for sentrum no i samband med denne sentrumsplanlegginga. Sund senter og kommunehuset bygges på i nord og aust med butikkar og bustader over. Langs fylkesvegen vert det bygd eit stort bygg med kjøpesenter og bustader over. Bussane flyttast til ein kollektivgate i Grønebakksvegen (nord-sør). Dagens kollektivterminal vert parkering og overbygd med nye bygg med næring og bustader, samt torg på dekket. Kommentar: Det ser ut til å vere mykje næring. Kan det føre til tomme lokalar t.d. i dagens Sund sente? Det er for få busshaldeplassar og pga. stigning er det vanskeleg å utvide tilbodet. Bra med torg og bilfri veg. Soltilhøva er utfordrande, spesielt på møteplassane som gater og torg mm. Torg er løftet opp frå der folk ferdes, kan fort privatiserast av bygga rundt. C. Førebels skisse på plangrep i sentrum. Multiconsult 2019 Bussterminalen er flytta til langs fylkesvegen, likeeins med parkering og varelevering. Grønebakksvegen (aust-vest) er flytta noko for å få ein gjennomgåande akse gjennom sentrum frå barnehagen til Sund senter. Sund senter bør opnast sentralt i bygget, mor sør. Langs den nye Grønebakksvegen kan det kome næringsbygg og bustader. På plassen til kollektivterminalen er det torg. Dagens kollektivtreminal kan nyttast til torgboder, overdekka sitteareal, ungdomsklubb mm. Kommentar: Sentrum vert kompakt og konsentrert rundt torget og den gjennomgåande aksen. Fokus på møteplassar og å samle ferdsel og anna aktivitet slik at ein opplevar sentrum som aktivt. Mykje av bil/buss- og trafikkareala vert lagt langs fylkesvegen. Kontakt ut og til grønstruktur vert ført gjennom sentrum. Torget får le, men for å sikre sol må ein kanskje redusere byggehøgdane. 1. mars 2019 / Revisjon 00 Side 12 av 13

13 9 Fokus på mellomrom og Spørsmål for å finne det riktige plangrepet Kva for folkevekst kan ein rekne med for Sund? Er dei 2 siste eller dei 15 siste åra mest representative? Kan nytt Sotrasamband endre veksten? Kan gode bustad- og servicetilbod i Skogsskiftet endre veksten? Kva for ein handelsstruktur er best for Skogsskiftet? Kan Skogsskiftet minke handelslekkasjen? På Sartor har de lagt vekt på møteplassane og laget gater og torg og tilbydd aktivitetar som kino mm. Kor mykje bustader skal det vere i Skogsskiftet? Kor mange innbyggarar trengs for å støtte opp om service og tenester? Kor nær må bustadane vere for å støtte opp om eit berekraftig sentrum? Vil utbygging på Hammersland vere sentrumsnær? Korleis kan ein redusere bilpendling? Korleis kan ein legge til rette for mest mogleg fellesreiser? Anten i privat regi eller kollektivtilbod i en eller annan form. Kan vi skape betre kollektivtilbod sjølv om innbyggjarane bur relativt spreidd? Kor mange bussar må det planleggast for? Kan all bussregulering vere utanfor sentrum? Korleis kan det leggjast til rette for at sykkel kan vere eit alternativ? Korleis redusere interntrafikk med bil? Er gode tilhøve for mjuke trafikantar langs fylkesvegen tilstrekkeleg? (Slik det er regulert i vegplanen). Kan ein legge til rette for å lade el-sykkelen (og mobilen) til dømes på torget i sentrum? Vil ein turveg ved Skogsvatnet verte nytta til ferdsel mellom skulane og sentrum? Korleis kan ein forkorte opplevinga av avstand mellom skulene og sentrum? Korleis skal Skogsskiftet vere? Kva er identiteten til Skogsskiftet i dag og skal den vidareførast? Korleis oppnår ein god tilknytting til staden og ein kjensle av eigarskap og fellesskap? Korleis oppnå eit berekraftig sentrum? Kva av strukturane kan gjenbrukast, og samtidig gje Skogsskiftet betre kvalitet? Skal ein vidareføre dagens småskala i bygningsstruktur? Eller skal ein bygge moderne kompleks med næring og bustader? Skal sentrum endrast til ein tettare og meir kompakt og oversiktleg stad? Eller er det rom for å utvide sentrum? Skal ein tørre å satse og ha store tankar om Skogsskiftet i framtida? I så fall, korleis skal ei sikre ein god stadsutvikling i byggetrinna? Kva er det første og viktigaste grepet som må til? Kor skal kollektivterminalen ligge? Kva for ein form kan den ha (gate eller terminal)? Kor mange bussar må terminalen tilretteleggast for? 1. mars 2019 / Revisjon 00 Side 13 av 13