SAKSFRAMLEGG Sakshandsamar: Britt Veum Hauge/ Jarle Skartun Arkiv: 143 L7 Arkivsaksnr.: 15/445 Bustadsosial handlingsplan 2015-2019. Rådmannen si tilråding: 1. Kommunestyret vedtek det framlagte forslaget til bustadsosial handlingsplan for 2015-2019. Planen blir lagt til grunn i kommunen sin samla innsats på feltet. 2. Tiltaksplanen skal rullerast 2. kvart år og fyste gong i 2017 3. Ressursfordeling til dei enkelte tiltaka, vert å innarbeide i årsbudsjett og økonomiplan
Saksutgreiing: Prenta vedlegg: Bustadsosial handlingsplan 2015-2019, inkl tiltaksplan 2015 2018 og vedlegg. Møtebok, handsaming i råda. Uprenta vedlegg: Bolig for velferd. Nasjonal strategi for boligsosialt arbeid (2014 2020) Meld. St. 17 (2012 2013) Byggje- bu - leve Samandrag: Ein bustadsosial handlingsplan skal vere eit verktøy for å hjelpe dei som er vanskelegstilte på bustadmarknaden. Planen har som mål at ein skal kunne hjelpe betre enn kva ein gjer i dag. Kommunen skal få dette til gjennom å få eit meir tydeleg og samordna tenesteapparat. Ved å ha ein meir bevisst haldning til kva verkemidlar kommunen har til rådigheit og ein aktiv bruk av desse kan ein hjelpe fleire med bustad. Bustadbehovet er ikkje statisk, men vil variere kontinuerleg over tid. Tilskotsordningar og sentrale føringar endrar seg. Det er derfor nødvendig å ha ein oppdatert plan som er i tråd med dette. Planen gir ein oversikt over nasjonale føringar. Planen syner status, utfordringar og kjem med framlegg til tiltak i Luster kommune. Utval som har vedtaksmynde: Kommunestyret. Fakta/Bakgrunn: I samband med handsaming av Budsjett 2013, Økonomiplan 2013 16 blei det gitt ei bestilling til rådmann om revidering av bustadsosial handlingsplan, sak 107/12. Kommunen har tidligare utarbeida bustadsosial handlingsplan 2006 2010. Rådmann har i sin vurdering, i sak 30/12 «Kommunen sin bustadmasse; sal, bygging og retningslinjer for tildeling» kommentert at bustadsosial handlingsplan også burde vurdere korleis den kommunale bustadmassen skal organiserast. I st. meld nr. 49 (1997-1998) Om boligetablering for unge og vanskeligstilte blir kommunane oppmoda til å utarbeida lokale handlingsplanar for bustadetablering. Ved dette er det ein forventning frå statlege myndigheitar til at kommunane utarbeidar ein slik handlingsplan. Arbeidet med planen samt strategiar og tiltak skal blant anna medføre: Auka kunnskap om bustadbehovet Auka kunnskap om statlege verkemidlar Auka kunnskap om kommunale verkemidlar Meir samkøyrt bustadpolitikk mellom sektorane Betre utnytting av kommunen sin bustadmasse Meir målretta og effektiv bruk av verkemidlane Større effektivitet ved å samordne ressursane Mål og vegval i denne bustadsosial handlingsplan byggjer på overordna mål: Nasjonal strategi for boligsosialt arbeid 2014 2020:: Alle skal ha ein god stad å bu. Alle med behov for tenester, skal få hjelp til å meistre buforholdet. Den offentlege innsatsen skal vere heilheitleg og effektiv.
St meld. 17 Byggje bu leve: Mål for bustadpolitikken: Bustadar for alle i gode bumiljø. Trygg etablering i eigd og leigd bustad. Buforhold som fremjar velferd og deltaking. Mål for bygningspolitikken: Godt utforma, sikre, energieffektive og sunne bygg. Betre og meir effektive byggjeprosessar. Kommunen sitt ansvar for vanskelegstilte på bustadmarknaden er regulert i: Lov om kommunale helse- og omsorgstjenester m.m. 3-7 Boliger til vanskeligstilte «Kommunen skal medvirke til å skaffe boliger til personer som ikke selv kan ivareta sine interesser på boligmarkedet, herunder boliger med særlig tilpasning og med hjelpe- og vernetiltak for dem som trenger det på grunn av alder, funksjonshemning eller av andre årsaker» Lov om sosiale tjenester i arbeids- og velferdsforvaltningen 15 Boliger til vanskeligstilte «Kommunen i arbeids- og velferdsforvaltningen skal medvirke til å skaffe boliger til vanskeligstilte personer som ikke selv kan ivareta sine interesser på boligmarkedet» 27 Midlertidig botilbud «Kommunen er forpliktet til å finne midlertidig botilbud for dem som ikke klarer det selv» Kommunen har ikkje noko lovbestemt plikt til å leggja til rette for ungdom eller unge reetablerarar. Mange kommunar har uklar og fragmentert organisering og ansvarsfordeling. Dette gjeld både ved framskaffing av bustad og oppfølging i bustad. («Det er litt sånn at veien blir til mens en går». NTNU Samfunnsforskning, 2011 ). Forskarane i rapporten har identifisert følgjande suksessfaktorar i det bustadsosiale arbeidet: Tydeleg ansvarsfordeling med tverrfagleg og tverrsektorielt samarbeid. Oppfølging i bustad med fokus på bustadkarriere og gjennomstrømming i den kommunale bustadmassen. Større og meir fleksibel bruk av startlån. Profesjonell bruk av den private leigemarknaden, der ein ser på dette som ein parallell løysing til bruk av kommunale bustader. Langsiktig planlegging av busettingsarbeidet med bruk av intensjons og samarbeidsavtalar med IMDI og Husbanken. Fleirårige vedtak og kvartalsvis busetting. Fleire av desse faktorane ligg inne som tiltak i Bustadsosial handlingsplan 2015 2019 for Luster kommune. Bustadsosial handlingsplan er oppdatert slik at den er i samsvar med gjeldande lov og regelverk, og har prioriteringar som er realistisk å gjennomføre i planperioden. Meistringsperspektivet er gjennomgåande i planen og er eit viktig bidrag til å gi vanskelegstilte innbyggarar større grad av sjølvstendigheit og oppleving av meistring av eigen busituasjon.
Vurdering: Arbeidet med planen har ut frå kapasitetsmessige utfordringar vorte noko utsett. Det er imidlertid rådmannen si vurdering at me no har fått gjennomført ein grundig gjennomgang og vurdering av det bustadsosiale arbeidet i kommunen. Ei eiga administrativ arbeidsgruppe med folkehelsekoordinator som sekretær har hatt ansvaret for arbeidet. Det har vore god dialog, for innspel og drøfting, med dei aktuelle tenestene og tenestestadane som har oppgåver i arbeidet. Planutkastet er lagt fram for møte i eldrerådet, rådet for personar med nedsett funksjonsevne og brukarutvalet for samhandlingsreforma den 17.02. Deira uttale ligg ved saka og rådmannen syner til at dei i all hovudsak er svært positive til planen som ligg føre. Nye føringar set krav til kommunane i høve det bustadsosiale arbeidet. Det er viktig å ha ein plan på dette området både med omsyn til interne prioriteringar, men og i høve det å kunne få ekstern støtte til tiltak. Det er i større grad enn tidlegare ein føresetnad at det føreligg kommunale handlingsplanar før tilskot kan bli oppnådd. For å møte desse krava og ha eit kontinuerleg fokus på det bustadsosiale arbeidet er det etter rådmann si vurdering rett å legge opp til rullering av tiltaksplan kvart 2. år. Det ligg til rette for at planen kan leggjast fram for politisk handsaming ein gong i kvar kommunestyreperiode. Bustadsosialt arbeid kan ikkje løysast utan at det er god samordning og samarbeid mellom tenesteapparatet for å skape heilheit i tenestetilbodet. Rådmann ser at kommunen har forbetringspotensiale på dette området, bustad vs tenester. Planen legg difor opp til større innsats i samhandling og samarbeid i oppgåveløysinga. Planen inneheld mykje nyttig informasjon og føreset eit godt tverrsektorielt samarbeid. Moment som vert vurdert som viktige og ligg inne som tiltak i planen er: Betre sirkulasjon i kommunal bustadmasse Fokus på «Leige til eige» Sal av kommunale bustadar blir brukt til finansiering av nye bustadar Styrka vedlikehald av kommunale bustader Bustadar knytt til Grandmo heimeteneste Organisering av bustadoppgåver Privat eige og leigemarknad Burettleiing «Housing first» - tiltak knytt særleg opp mot rus/psykiatri Økonomisk oppfølging og hjelp. I det ligg m.a. å nyttiggjere seg Husbanken sine ordningar på ein god måte. Når dei planlagde bustadane i Gaupne er klare (18 nye) vurderer rådmann at det er nok omsorgsbustadar/gjennomgangsbustadar i kommunen. Imidlertid vil behovet til ein viss grad verte definert av korleis det går med og kor mange flyktningar ein buset i kommunen. Det er for dårleg sirkulasjon i bustadmassen. Rådmann tilrår at leigetakar med ynskje og potensiale om å eige bustad, får tilbod om å kjøpe den dei bur i eller ein anna kommunal bustad. Sal av desse bustadane kan brukast til finansiering av nye bustadar, slik at ein får til større grad av fornying. Større grad av råd og rettleiing vil og kunne hjelpe bebuarar til å kome over i meir permanent bustad slik at dei kommunale bustadane i større grad fungerar etter intensjonane som gjennomgangsbustader. Det er i tillegg eit ynskje at ein i større grad kjem inn på den private marknaden for å kunne tilby fleire bustadar i meir ordinære bumiljø. Generelt når ein planlegg bustadar til vanskelegstilte er det viktig å ta hensyn til god offentleg kommunikasjon sidan dei fleste i målgruppa ikkje har bil.
I framlegg til plan er det utarbeidd strategiar og tiltak knytt til kartlagde utfordringar. Planen har status som fagplan og vil gå inn som ein del av plansystemet i Luster. Planen dekker dei behov som kommunen sjølv har på dette området samt Husbanken sine krav om dokumentasjon knytt til bustadbehova, og vil etter rådmannen si vurdering vere eit nyttig verktøy i arbeidet vidare på dette området. Gjennomføring av handlingsplan og tiltak føreset prioritering i budsjett og økonomiplan. Dato:18.02.15 Jarle Skartun rådmann. Britt Veum Hauge konsulent/folkehelsekoordinator. Særutskrift skal sendast: m/kopi til: