Verdiskaping i lokalsamfunn - den nye bygda Bjørn Egil Flø Norsk senter for bygdeforskning Foredrag LivOGLyst-konferansen 30.09.2014 Bergen
Den nye bygda
Flø
Den nye bygda Bygda er i endring sosiale forhold kulturelle forhold strukturelle og infrastrukturelle forhold økonomiske forhold «Oppkomsten av den nye bygda heng saman med at den gamle bygda endrar seg og med det følgjer den nye økonomien» (Flø 2012) «Skilnaden mellom det nye og det gamle ligg i relasjonen mellom produksjon og forbruk» (Cloke 1993) Det nye er «at dei rurale områda i aukande grad har vorte gjort til gjenstand for forbruk og ikkje einast produksjon» (Flø 2012)
Den nye økonomien og det nye verdiskapingsomgrepet
Steven Best Varesamfunnet (the society of the commodity) Skodespelarsamfunnet (the society of the spectacle) Simuleringssamfunnet (the society of the simulacrum)
Varesamfunnet kom med penge-økonomien (Kapitalismen) Då gjekk gulrota frå å vere maten åt bonden til å verte vara som skaffa bonden maten. Ein transformasjon frå mat til matvare Eksport ut av bygda
Skodespelarsamfunnet Ein ny transformasjon av gulrota. Vara er opplevinga av å sjå bonden stå bøygd i ein haustvåt gulrotåker. Bonden er skodespelaren og gulrota kulissene i det me opplevde som eit autentisk teater om bygdekultur
Simuleringssamfunnet No står me sjølve i åkeren og simulerer bønder Me tek bilde av oss sjølve og postar det på facebook «Hva smaker vel bedre enn smoothie etter en herlig dag i åkeren?»
Den nye bygda eit skifte av meiningsinnhald representasjonar for den symbolkonsumerande middelklassa symbol i vårt iaugefallande konsum ein rekvisitt i vår iherdige projisering av flyktige identitetar.
Kommodifisering - verktøy for ny verdiskaping Stadig fleire ting vert gjort til vare Rurale landskap Bygdekultur Rurale aktivitetar Forbruket til bygda Den nye vara vert konsumert på staden Bygdefolket lyt tole å ha «kundane» kring seg Kven nyt fordelane og kven ber ulempene med den nye økonomien?
Den nye økonomien og lokalsamfunnet
Pareto-optimalitet økonomisk tilstand der det ikkje er mogeleg å omfordele godane slik at minst ein person får auka velferd utan at andre får redusert sin velferd Pareto-forbetring? kan minst ein person får auka velferd utan at nokon andre samstundes får redusert eigen velferd? Vilfredo Pareto (1848 1923)
Bygdedyret - eit sosialt dyr Forteljingar om bygdedyret fortalt av bygdas «rev» forteljingar som underkjenner andre sine ulemper Bygdedyret livnar når nokon aukar sin velferd samstundes som andre får redusert velferd? Ved gode bygdeutviklingstiltak er Bygdedyret eit trekkdyr
å leve saman som menneskjer me skil oss frå kvarande ulike interesser og motiv ulike tradisjonar og religionar ulik mengde kapital ulike kulturar «sosialt søkjer me å unngå å involvere oss med folk som er ulik oss sjølve» (Richard Sennett 2012)
«samarbeid er eit handverk,» «eit handverk tufta på evna til å lære og lytte» (Richard Sennett 2009) debattere sosial eller politisk posisjonering diskutere ønskje om å nå omforeinte mål gjennom dialogiske samtalar mellom jamnbyrdige anerkjende partar
Verdiskaping i lokalsamfunn i den nye økonomien sameksistens samarbeid
Takk for merksemda Flø 2006. Utanfor folkeskikken - ei forteljing om nye bygdefolk. Syn og Segn (2):6-15. Flø 2008. Bygdedyret og elgen - ei stiavhengig analyse av næringsutvikling i elgskogen. I Den nye bygda. Redigert av: R. Almås, M. S. Haugen, M. Villa & J. F. Rye. Tapir. Trondheim. Flø 2009. Vondtet i norsk bygdeutvikling. Syn og Segn (3):76-80. Flø 2010. Bygda - forståing og implikasjonar. PLAN (5):20-25. Flø 2011. Sex, sprit og storokse - Marknaden i møte med den østerdalske elgjaktetos. I Rurale brytningar. Redigert av: M. Haugen & E. P. Stræte. Tapir. Trondheim. Flø 2012. Arealpress i utmark. PLAN (3-4/2012):76-79. Flø 2012. Kjøt, kjensle og kameratskap - om reglar, normer og kulturell danning. I Bygdeutviklingas paradoks. Redigert av: M. B. Bringslid. Scandinavian Academic Press. Oslo. Flø 2013. Me og dei andre. Om lindukar, Framstegspartiet og bygda som sosial konstruksjon. Sosiologisk Tidsskrift 21 (2). Blogg: www.bjornflo.com