Årsrapport 2011
INNHALD Dette er Fjord1 5 Fjord1s visjon og verdiar 6 Organisasjonskart 7 Konsernsjefen har ordet 8 Konsernleiinga 9 Forretningsområde 10 Viktige hendingar i 2011 11 Verksemdstyring 14 Årsmelding 2011 frå konsernstyret 17 Nye Fjord1: Stakar ut kursen 24 Fjord1-kart 26 Rapport per forretningsområde 27 36 Ferjedrifta Hurtigbåtdrifta Catering Buss Reiseliv Andre forretningsområde Kundeoppleving: Ferje + svele = sant 30 Nøkkeltal 38 Miljø: Gassar på for miljøet 42 Fjord1 og samfunnet 44 Miljørapport 46 Tryggleik 50 Kundeoppleving: Dobbel jubel for «Edøyfjord» 52 Årsrekneskap 2011 Resultatrekneskap 56 Balanserekneskap 57 Kontantstraumanalyse 59 Rekneskapsprinsipp 60 Notar 65 Revisjonsmelding 80 Uttale frå bedriftsforsamlinga 82 The Fjord1 Group in brief 83 Fartøyoversikt 84 Adresse 86 4
DETTE ER FJORD1 Fjord1 er eit av dei største transportselskapa i landet med aktivitet på sjø og land i store delar av Norge. Selskapet er eigd av Sogn og Fjordane fylkeskommune (59 prosent, via F1 Holding AS) og Havilafjord AS (41 prosent) og har hovudkontor i Florø. Kjerneverksemd Som følgje av ny strategiplan i 2010 vart hovud vekta lagd på sjøverksemd. Kjerneverksemda til Fjord1 i 2011 er dermed sjø- og busstransport gjennom ferjedrift, passasjer- og ekspressbåtdrift, i tillegg til lokal- og ekspressbussdrift. Med konsolidering i bussbransjen søkte Fjord1 ein partnar som kunne sikre langsiktig lønnsemd. Denne partnaren fann konsernet i Nettbuss AS. Salet av 51 prosent av bussaktiviteten til Nettbuss AS vart effektuert ved årsskiftet og vil sikre eit betre reisetilbod på Vestlandet og tryggje arbeidsplassane i Fjord1 sine buss- og verkstadselskap. Nettbuss AS og Fjord1 satsar òg vidare på ekspressbuss i Norge gjennom det nyoppretta selskapet Nettbuss Ekspress AS der Fjord1 eig 34 prosent av aksjane. Anna verksemd I tillegg driv selskapet reiseliv- og cateringverksemd i forlenging av ruteproduksjonen og har aktivitetar innanfor andre forretningsområde som reisebyrå, verkstaddrift, finans og eigedomsforvaltning. Dotterselskap Aktiviteten til Fjord1 vart i 2011 driven gjennom seks dotterselskap med underliggjande selskap, i tillegg til eigarinteresser i ei rekkje andre selskap. Dotterselskapa i kjerneverksemda inkluderer reiarlaga Fjord1 Fylkesbaatane AS og Fjord1 MRF AS og busselskapa Fjord1 Buss Møre AS, Fjord1 Nordfjord-Ottadalen AS og Fjord1 Sogn Billag AS. Formålsparagraf Fjord1 sitt formål er å sjølv, eller gjennom heilt eller delvis eigarskap i andre verksemder, drive transport- og reiselivsverksemd. Selskapet kan òg engasjere seg i andre forretningsområde når dette er forretningsmessig interessant og er eigna til å styrkje hovudformålet, eller når dette fører til ei meir rasjonell utnytting av ressursane i selskapet. Fjord1 dyrkar no kjerneaktiviteten på sjøsida vidare, og selskapa Fjord1 MRF, Fjord1 Fylkesbaatane og Fjord1 NVL (morselskapet) går inn i eit nytt selskap Fjord1 AS frå april 2012. Fjord1 vert med dette det største ferjeselskapet i Norge. Nøkkeltal for drifta i 2011 Tilsette 2 183 Tal på ferjer 69 Tal på hurtigbåtar og andre båtar 12 Tal på bussar 362 Tal på transporterte personar på båt, ferje, buss 30,6 mill. Tal på køyretøy på ferjene Ca. 10 mill. Omsetning 3,0 mrd. kroner Balanse 31.12.11 4 758 mill. kroner Eigenkapital 31.12.11 1 191 mill. kroner Resultat før skatt 2011 98,5 mill. kroner EBITDA 484,6 mill. kroner Investering 713,7 mill. kroner 5
Fjord1s visjon og verdiar Visjonen vår Best på miljøvennleg og påliteleg transport Måla og styringsparametrane våre Vi skal vere best på miljøvennleg transport. Vi skal gi eigarane våre stabil, god avkastning på investert kapital. Vi skal halde det vi lover kundane våre. Vi skal behandle dei tilsette på ein slik måte at dyktige folk har lyst til å arbeide her. Vi skal vere ein føretrekt samarbeidspartnar for oppdragsgjevarane våre. Kulturverdiane våre Vi legg vekt på å vere tilgjengelege, profesjonelle, offensive, ærlege og opne i samhandlinga vår med kundar, samarbeidspartar, oppdragsgjevarar, eigarar og eigne tilsette. Våre knapt 31 millionar reisande utgjer fundamentet i verksemda vår, og vi vil at alle som reiser med oss, skal få ei saumlaus og positiv reiseoppleving. Vi skal leggje til rette for at folk skal kunne planleggje dagen sin, komme fram i tide og kjenne seg trygge og tekne vare på anten dei reiser med ferje, hurtigbåt eller buss. Dette skal vi gjere gjennom god informasjon, presise avgangar, korrekt opptreden og god service i alle ledd. 6
Organisasjonskart per 31.12.2011 Fjord1 Nordvestlandske AS Forretningsområde eigedom Forretningsområde SJØ Forretningsområde BUSS Forretningsområde SERVICE Moaterminalen Holding AS (68 %) Fjord1 Fylkesbaatane AS Fjord1 MRF AS Fjord1 Buss Møre AS Fjord1 Nordfjord-Ottadalen AS Fjord1 Sogn Billag AS Fjord1 Service AS Fjord1 Eigedom AS Sognefjord Cruise AS Kystekspressen ANS (49 %) Aukra Auto AS (66 %) Hallingdal Billag AS Møre Auto AS Fjord1 Eigedom Otta AS Fjord Tours AS (29 %) Hareid Trafikkterminal AS (63 %) Skyss Kroa AS Skjåk Bil AS Fjord1 Eigedom Bismo AS Fergebo AS (50 %) MRF Charter AS Sogn Bilservice AS (50 %) Fjord1 Eigedom Sogndal AS Bolsønes Verft AS Sjøholt Last og Buss AS (49 %) Fjord1 Eigedom Lærdal AS Larsnes Last & Buss AS (49 %) Måløy Reisebyrå AS Div. eigedomsselskap 7
KONSERNSJEFEN HAR ORDET Flyt Leif Øverland konsernsjef 2011 vart eit år rikt på hendingar og med til dels store omstillingar for Fjord1-konsernet. Gjennomgripande endringar vart vedtekne og tilrettelagde for på eigarsida. Vi har òg redusert eigardelen konsernet har på bussida av verksemda, og i større grad retta det strategiske og operative søkjelyset på sjøverksemda. Det har gitt enkelte organisatoriske og geografiske tilpassingar av verksemda. Desse vert gjennomførte våren 2012. Det er stor grad av endringsvilje blant dei dyktige tilsette i selskapet slik at det er grunn til å forvente at organisasjonen vil handtere dei grepa som vert tekne. Verksemda står ved årsskiftet fram som sterkare, meir fokusert og betre rusta enn på fleire år. Sett innanfrå Men det er ikkje blikket innanfrå som er målestokken på helsetilstanden til konsernet. Det er kundane og framfor alt passasjerane våre vi til sjuande og sist er til for. Fjord1-konsernet har lagt ut på ei spennande reise mot meir fokus, effektivitet og soliditet. Men det er ikkje vår reise verksemda handlar om, det er passasjerane si reise. Og i arbeidet med å skape den reiseopplevinga verken kan eller skal vi nokon gong seie oss nøgde. I sjøfart og båttransport er flyt eit så sjølvsagt omgrep at vi knapt bruker det. I samfunnet elles er omgrepet stadig meir populært som ei nemning på dei salige augneblinka der alt berre fungerer fullstendig knirkefritt. Dei stundene du vert så fortapt i gleda og konsentrasjonen 8
Konsernleiinga i Fjord1 Forutan konsernsjef Leif Øverland består konsernleiinga av av følgjande personar: Konserndirektør økonomi og finans Hallgeir Kleppe Kommunikasjonsdirektør Ingrid L. Færøyvik Konserndirektør fellestenester Jøran Nyheim Adm. direktør Fjord1 Fylkesbaatane Stig Kristoffersen Viseadm. direktør Fjord1 Fylkesbaatane Deon Mortensen Adm. direktør Fjord1 MRF Anker Grøvdal Viseadm. direktør Fjord1 MRF Frode Ohr Dagleg leiar Fjord1 Nordfjord-Ottadalen Asgeir Myklebust Dagleg leiar Fjord1 Buss Møre Magne Hetle Dagleg leiar Fjord1 Sogn Billag Per Steinar Sviggum over det du held på med, at det kjennest som om både tida og verda står stille, og alt handlar om det du opplever der og då. Det snowboardkøyraren opplever i det perfekte svevet sitt, meisterkokken når han skaper ei matoppleving heilt utanom det vanlege, eller rett og slett når du forsvinn inn i ei bok som fangar deg med hud og hår. Tenk om vi kunne skape ei slik oppleving for passasjerane våre. Det må vere det målet vi strevar mot i åra som kjem å skape ei reiseoppleving med flyt, der tryggleik og flytande fartøy er så sjølvsagt at ingen andre enn vi som jobbar her, ofrar det ein tanke. Der det ikkje handlar om å få køane unna, men at det ikkje skal vere nokon kø. Der vi er så punktlege at ein i norske fjordar og kyststrøk stiller klokka etter oss, som Oslo-borgarane gjorde etter Ibsen på Karl Johan for drygt hundre år sidan. Der vi kan konkurrere på målstreken i reisetid mot både bil, buss og fly, men med overlegen reiseoppleving, naturpanorama, service og servering på vår side. Den dagen vi kan tilby passasjerane våre ein slik flyt i reiseopplevinga, vil vi som selskap bløme sterkare enn nokon gong tidlegare. Medarbeidarane våre vil strutte av stoltheit, og kundane våre vil leggje inn stadig nye tilleggsbestillingar på tenestene våre. Og vi vil oppleve flyt vi òg. Det kjem ikkje av seg sjølv. Det kjem heller ikkje av å drøyme åleine. Men når vi først drøymer stort nok og deretter bryt draumen ned i handterbare tiltak, vil vi nærme oss draumen, sjømil for sjømil. For å få annleis resultat må vi gjere noko annleis. Det vi gjer godt i dag, må vi vidareføre og styrkje. På somme område må vi tenkje nytt, internt, i samspelet med kundane og mot passasjerane. Køane kan vi eksempelvis avvikle ved å satse på mindre fartøy og auka frekvens. Vi må gå i tettare dialog med oppdragsgivarane om korleis vi ytterlegare kan medverke til å styrkje transporttenestene deira for innbyggjarane og dermed vidareutvikle vår eiga forretning. Og i alle val vi gjer, må vi streve mot å skape flyt i reisa og opplevinga til passasjerane, før vi tenkjer på noko anna. Dette er kursen i 2012 og mot det Fjord1 som vi vil ha i framtida. God reise. Leif Øverland 9
Forretningsområde Fjord1-konsernet har organisert verksemda si ut frå om dei er innanfor eller utanfor konsernet sine strategiske kjerneaktivitetar. Konsernet si kjerneverksemd er: Ferjedrift Hurtigbåtdrift Bussdrift Anna verksemd i konsernet er definert ut frå følgjande forretningsområde: Reiselivsverksemd (i forlenging av ruteproduksjonen) Cateringverksemd Reisebyrådrift Drift og forretningsførsel bompengeselskap Verkstaddrift Finansforvaltning av strategiske investeringar Eigedomsforvaltning Ferjedrifta Ferjedrifta utgjer den største delen av aktivitetane til konsernet. Verksemda vert driven gjennom dotterselskapa Fjord1 MRF med hovudkontor i Molde og Fjord1 Fylkesbaatane med hovudkontor i Florø. Mens hovudtyngda av ferjedrifta framleis ligg i heimfylka til desse selskapa Møre og Romsdal og Sogn og Fjordane driv Fjord1 òg ferjesamband i Finnmark, Sør- Trøndelag, Hordaland og Rogaland. 2011 har vore prega av anbodsrekning, planlegging og oppstart av ferjeanbod selskapa har vunne. Fjord1 dyrkar no kjerneaktiviteten på sjøsida vidare, og selskapa Fjord1 MRF, Fjord1 Fylkesbaatane og Fjord1 NVL (morselskapet) går inn i eit nytt selskap Fjord1 AS frå april 2012. Fjord1 vert med dette det største ferjeselskapet i Norge. Hurtigbåtdrifta Hurtigbåtdrifta i Fjord1-konsernet er driven gjennom dotterselskapet Fjord1 Fylkesbaatane, som opererer fire ruter mellom Bergen og ulike destinasjonar i Sogn og Fjordane i tillegg til fleire interkommunale ruter. Kystekspressen ANS går mellom Trondheim og Kristiansund og er eigd med 49 prosent av Fjord1 MRF. Fosen Namsos AS er operatør. Bussdrift Den landbaserte verksemda i Fjord1 er organisert gjennom dotterselskapa Fjord1 Buss Møre med hovudkontor i Volda, Fjord1 Nordfjord-Ottadalen med hovudkontor i Stryn og Fjord1 Sogn Billag med hovudkontor i Sogndal. Ruteproduksjonen tilknytt bussdrifta er fordelt mellom lokale ruter, skuleruter og nasjonale ekspressbussruter. Aukra Auto på Aukra er eigd med 66 prosent av Fjord1 Buss Møre. Hallingdal Billag på Ål er eigd 100 prosent av Fjord1 Sogn Billag. Frå årsskiftet 2011/12 er 51 prosent av bussaktiviteten selt til Nettbuss AS, for å sikre eit betre reisetilbod på Vestlandet og tryggje arbeidsplassane i Fjord1 sine buss- og verkstadselskap. Nettbuss AS og Fjord1 satsar òg vidare på ekspressbuss i Norge gjennom det nyoppretta selskapet Nettbuss Ekspress AS der Fjord1 eig 34 prosent av aksjane. Andre forretningsområde I tillegg driv konsernet reiseliv- og cateringverksemd i forlenging av ruteproduksjonen og har aktivitetar innanfor andre forretningsområde som reisebyrå, verkstaddrift, finans og eigedomsforvaltning. Fjord1 si verksemd knytt til reiseliv omfattar mellom anna turistrutene Lærdal Kaupanger Gudvangen, Flåm Gudvangen, Geiranger Hellesylt, Valldal Geiranger og ekspressbåtruta mellom Bergen og Flåm. På landsida køyrer busselskapa turistbussoppdrag i tilknyting til mellom anna cruisebåttrafikken i Sognefjorden, Nordfjorden og i Geirangerfjorden/Storfjorden. I all hovudsak er reiselivsverksemda i konsernet knytt til sommarhalvåret. Konsernet si forretningsdrift knytt til eigedom, verkstad og reisebyrå er organisert i dotterselskapet Fjord1 Service. Formålet med denne organiseringa er at innsatsen retta mot og spesialiseringa på forvaltning av eigedom og serviceselskap skal gje best mogleg kommersielle resultat og medverke til at andre selskap i konsernet kan konsentrere seg om drift av selskapa sine kjerneaktivitetar. 10
Viktige hendingar i 2011 Fjord1 Sogn Billag fylte 75 år 12. februar. I anledningen fekk konsernsjef Leif Øverland treffe pensjonistane Karstein Lerum og Bjarne Engesæter i tillegg til Brynjar Myren (24 år), som i dag er yngste sjåfør i Fjord1 Sogn Billag. Ferja MF «Edøyfjord» vart bygd i 2011, og i starten på 2012 vart den nye ferja sett i drift på Smøla. Året som gjekk Fjord1 vann anbodet for drift av dei lokale båtrutene i Flora, Bremanger og Vågsøy og ambulansen i Flora-området. 15. desember signerte Stig Kristoffersen, administrerande direktør i Fjord1 Fylkesbaatane, og Jan Øhlckers, fylkesrådmann i Sogn og Fjordane fylkeskommune, kontrakten som sikrar Fjord1 drift av dei lokale rutene. Kontrakten gjeld frå 1. mai 2012 og i ein periode på åtte år og har ei årleg ramme på 53 millionar kroner. Totalt vil det vere fem båtar i drift. Desse båtane vil vere ein kombinasjon av ulike fartøy som held ein fart på cirka 25 knop. Dei kjem til å frakte både passasjerar, gods og bilar. Arbeid med fusjon av Fjord1 Fylkesbaatane, Fjord1 MRF og Fjord1 Nordvestlandske Som følgje av dei pågåande organisasjonsendringane vart det i 2011 bestemt å slå saman dei tre selskapa Fjord1 MRF, Fjord1 Fylkesbaatane og Fjord1 Nordvestlandske (morselskapet) til eit nytt selskap Fjord1 AS frå april 2012. Fjord1 AS vert Norges største sjøselskap, med hovudsete på Vestlandet og med eit reindyrka mål om sikker og miljøvennleg ferjedrift. Det nye selskapet vert leidd av Leif Øverland og vil ha 69 ferjer, 11 hurtig-/lokalbåtar og driv 43 samband i Norge frå Rogaland til Finnmark. Hovudkontoret skal vere i Florø. Eg er glad for å vere i rute med å skape eit endå meir kundeorientert selskap. Vi skal verte meir effektive samtidig som vi bruker meir kraft på å gi reisande eit betre tilbod, seier Øverland i ei pressemelding. Dobla kapasitet på Smøla Ny ferje til Smøla vart bygd i 2011, og i starten på 2012 fekk øysamfunnet den nye ferja, 35 år etter førre gongen. Med «Edøyfjord», som tek 50 personbilar og 150 passasjerar, vert kapasiteten nærmast dobla på sambandet Edøya Sandvika. Smøla har hatt ei eventyrleg trafikkutvikling dei siste åra, mellom anna fordi dei har satsa på turisme og reiseliv. Sidan 2000 har auken i trafikken vore på heile 85 prosent, og det vart for mykje for gamleferja «Tustna». I tillegg til å doble kapasiteten er «Edøyfjord» ei topp moderne ferje, universelt utforma og med mellom anna ein flott utkikkssalong over dekk. Ny leiar i Fjord1 Sogn Billag Fjord1 tilsette Per Steinar Sviggum (50) som ny dagleg leiar i Fjord1 Sogn Billag. Sviggum kom frå stillinga som fabrikksjef ved Nortura i Sogndal og har brei leiarerfaring i Norturasystemet sidan 1989. Han er utdanna cand.agric. med hovudoppgåve i marknadsøkonomi ved Norsk Landbrukshøgskule på Ås og har fullført fleire leiar- og toppleiarprogram gjennom yrkeskarrieren. Han er busett i Gaupne i Luster. Fjord1 Sogn Billag fylte 75 år Sidan 1936 har selskapet frakta passasjerar på bussane sine og har vore med på ei rivande utvikling innan samferdsle. 12. februar fylte selskapet som driv bussruter i Sogndal, Leikanger, Vik, Luster, Årdal, Lærdal, Aurland, Gulen, Solund og Hemsedal, 75 år. 11
Viktige hendingar i 2011 Ferdamat eit nytt matkonsept om bord i Fjord1. Fjord1 tok imot Rederienes Landsforening (RLF) sin Miljøpris. MF «Hjørundfjord» gjekk inn i trafikk på ferjesamband i Møre og Romsdal. Fjord1 Sogn Billag var òg med å starte opp Nor-Way Bussekspress 24. februar 1987 og er i dag ein av dei største aktørane i selskapet. Åleine eller saman med andre driv Fjord1 Sogn Billag ekspressbussruter til og frå dei største knutepunkta i Norge og har vunne mange av Nor-Way sine årlege kvalitetsprisar for desse. Ny ferje aukar kapasiteten med 67 prosent MF «Hjørundfjord» gjekk inn i trafikk på ferjesambandet Festøya Solavåg i Møre og Romsdal i april i fjor. Med «Hjørundfjord» på plass som ferje nummer to får sambandet auka kapasiteten med heile 67 prosent samanlikna med før dei nye ferjene vart sette inn på sambandet. Både «Hjørundfjord» og «Storfjord» er utrusta med det nyaste innan motorteknologi. Det gir mindre utslepp, og på «Hjørundfjord» har Fjord1 starta eit prøveprosjekt med testing av eit nytt miljøvennleg botnstoff med låg friksjon for ekstra miljøgevinst. Med mindre groe på skroget og glattare overflate vil ein kunne oppnå lågare vassmotstand og frå dette lågare forbruk av brennstoff og ytterlegare reduksjon i utslepp. Fjord1-konsernet fylte ti år 9. mai 2011 fylte eit av Norges største transportkonsern ti år. I løpet av dei ti åra har Fjord1 mellom anna frakta 229 millionar passasjerar. Det svarer til det samla innbyggjartalet for Russland, Storbritannia, Australia og Laos. Transportselskapet har frakta 68,8 millionar køyretøy på ferjer. Det er om lag seks gonger så mange bilar som det finst i heile Norden. Og Fjord1 har køyrt 250 millionar kilometer med buss i sitt tiårige liv. Det vil seie meir enn 30 rundturar til månen. Selde bussverksemda For å styrkje reisetilbodet på Vestlandet gjorde Fjord1 avtale om sal av 51 prosent av bussverksemda til Nettbuss AS. Salet av aksjane i bussverksemda til Nettbuss AS, til ein pris på 111,7 MNOK, sikrar Fjord1 sine medarbeidarar styrke inn i ein tøffare marknadssituasjon samtidig som selskapet får godt betalt for verdiane og kan satse vidare på å ta kapteinrolla i sjøverksemda. Vi skal vekse og satse vidare på eit sterkt Fjord1, seier konsernsjef Leif Øverland. Miljøpris frå Rederienes Landsforening I fjor vart Rederienes Landsforening (RLF) sin Miljøpris delt ut for første gong i Norge, og han vart tildelt ferjeselskapet Fjord1 MRF under eit miljøseminar som foreininga arrangerte i Oslo. Fjord1 MRF ligg i framkant med nye løysingar innanfor miljø og kan vise til konkrete resultat på miljøsida, seier juryen. Vi er svært gledeleg overraska over å ha vorte tildelt RFL sin miljøpris. Dette er ein honnør til det arbeidet Fjord1 har halde fram med i meir enn ti år når det gjeld innføring av miljøvennleg gass i ferjedrift, sa Anker Grøvdal, administrerande direktør i Fjord1 MRF, då dei fekk prisen. Lanserte pilotprosjekt på nytt matkonsept I ei undersøking Fjord1 har gjennomført blant reisande og tilsette i selskapet, går det fram kva mat passasjerane ynskjer om bord. Meir sunn mat og mat som er enkel å ta med seg i bilen, er nokre av tilbakemeldingane. I første omgang testa Fjord1 ut Ferdamat som pilotprosjekt på to utvalde ferjer: MF «Fanafjord» på sambandet Halhjem Sandvikvåg i Hordaland og MF «Fannefjord» på sambandet Molde Vestnes i Møre og Romsdal. 12
Foto: Samferdselsfoto Fjord1 kåra den beste svela i landet. Den største gassferja i verda, MF «Boknafjord», vart døypt med samferdsleminister Magnhild M. Kleppa som gudmor. Siste reis med turistruta Bergen-Flåm. I tillegg til å gi passasjerane eit mattilbod av høg kvalitet vert Fjord1-kioskane på alle samband utforma med det same visuelle uttrykket. Kunden skal heile tida kjenne seg igjen når han/ho er på ei Fjord1-ferje. I tillegg til fleire fornøgde kundar er målet med prosjektet at Fjord1 skal auke omsetningen for cateringverksemda framover. Siste reis Bergen Flåm Den aller siste turen med turistruta Bergen Flåm Berge reiste fredag 30. september, kring 40 år etter at Fylkesbaatane starta bergensruta. I anledning den historiske turen vart både det gamle Fylkesbaatane-flagget og det nye Fjord1-flagget heist. Ei rekkje flagg frå ulike land pryda òg båten for å markere at dette er eit reisemål med passasjerar frå heile verda. Nye år med turistferje mellom Valldal og Geiranger Det vart bestemt at ferjeruta Valldal Geiranger skal driftast vidare i tre år med full satsing på marknadsføring og sal av ruteopplegget. Det bestemte Fjord1 seg for etter at det vart klart at DGT Destinasjon Geirangerfjord Trollstigen skal marknadsføre ruta gjennom sine salskanalar. På dei ni sesongane som Fjord1 har trafikkert sambandet på 2000-talet, har det vore ein jamn auke i talet på reisande. I 2003 frakta ferja 1117 bilar og 3363 personar, i 2011 viste tala 2298 køyretøy og 5393 reisande. arrangert delfinalar blant dei tilsette for å kunne gi kundane den same perfekte svela på alle rutene. Dei kasta seg inn i konkurransen og kjempa om heider, ære, ein plass i historiebøkene og sist, men ikkje minst om premien Den Gylne Sveletakka. Anne Aarskog frå Hordaland gjekk av med sigeren og kan dermed pynte uniforma si med den einaste sveletakkenåla i verda. Kaffi + svele = sant På same tida som den offisielle svela vart kåra, inngjekk Fjord1 ein avtale med Friele på leveranse av kaffi og varm sjokolade, kvalitetssikring av utstyr og opplæring av dei tilsette i å bryggje best mogleg kaffi. For dei reisande betyr dette tilgang på kvalitetskaffi på alle ferjesambanda. Den største gassferja i verda på Boknafjorden I desember døypte Fjord1 MF «Boknafjord», den største gassferja i verda. Ferja vart sett inn i rute på Boknafjorden på sambandet Arsvågen Mortavika i Rogaland og vil i tillegg sikre at Halhjem Sandvikvåg-sambandet i Hordaland får ei reserveferje. Trafikken på desse ferjesambanda har auka svært mykje sidan Fjord1 tok over driftsansvaret i januar 2007. Ferja gir ein ny kvardag for brukarane av sambandet, og med ei tredje ferje i operasjon på Boknafjorden sikrar Fjord1 avgang kvart 20. minutt samanlikna med kvar halvtime som var før. Kåra dei beste svelene i landet Det er knytt lange tradisjonar og sterke kjensler til kva som er «den beste svela» på Vestlandet, og kanskje er det spesielt slik i Fjord1 der matfenomenet etter kvart har vorte einstydande med ferjeturane. Så viktig er svela for Fjord1 at selskapet har 13
VERKSEMDSTYRING Eigarstyring og selskapsleiing Standarden for eigarstyring og selskapsleiing gjeld for børsnoterte selskap. Fjord1-konsernet er ikkje børsnotert, men er stort og omfangsrikt og representerer store interesser både for eigarane og dei lokalsamfunna som verksemda opererer i. Såleis er det ynskjeleg å greie ut om konsernet si verksemdstyring. Utgreiing for eigarstyring og selskapsleiing Ei av dei viktigaste oppgåvene til konsernstyret i Fjord1 er å etablere klare linjer og rutinar for fordeling av ansvar og oppgåver mellom styre og administrasjon med utgangspunkt i selskapet sin eigar- og selskapsstruktur. Styret meiner at det er etablert ei formålstenleg eigarstyring og selskapsleiing i selskapet. Verksemd Selskapet si verksemd er presentert i vedtektene 2 på følgjande måte: «Selskapet sitt formål er sjølv, eller gjennom heilt eller delvis eigarskap i andre verksemder, å drive transport-, kommunikasjons- og reiselivsverksemd. Selskapet kan òg engasjere seg i andre forretningsområde når dette er forretningsmessig interessant og er eigna til å styrkje hovudformålet, eller dette fører til ei meir rasjonell utnytting av selskapet sine ressursar.» Innanfor ramma av vedtektene har selskapet òg utarbeidd klare mål og strategiar for verksemda i strategidokumentet «Best på miljøvennleg og påliteleg transport Strategi 2010». Styret meiner at vedtektene og strategiplanen speglar aktivitetane til konsernet på ein tilfredsstillande måte. Selskapskapital og utbytte Selskapet har no ein eigenkapital som er tilpassa mål, strategi og risikoprofil slik dei er i dag, men framtidige investeringsprogram som resultat av vunne anbodskontraktar kan endre dette. Styret har som mål å ha ein klar og føreseieleg utbyttepolitikk som grunnlag for dei utbytteforslaga som vert fremja for general forsamlinga. Det vert likevel lagt til grunn at utbyttepolitikken må sjåast i samanheng med den eigenkapitalsituasjonen og dei finansielle utfordringane som til ei kvar tid rår. Likebehandling av aksjeeigarar og transaksjonar med nærståande Selskapet har ein aksjeklasse. Det er etablert rutinar for handtering av alle vesentlege transaksjonar mellom selskapet og aksjeeigar, styremedlem, leiande tilsette eller nærståande av desse. Det skal vere laga ei verdivurdering frå ein uavhengig tredjepart. Selskapet har retningslinjer som sikrar at styremedlemmer og leiande tilsette melder frå til styret dersom dei direkte eller indirekte har ei vesentleg interesse i ein avtale som vert inngått av selskapet. Fri omsetning av aksjar Det er inga vedtektsfesta avgrensing av omsetninga av aksjane i selskapet, men eigarane har regulert endringar på eigarsida gjennom ein eigen aksjonæravtale. Generalforsamling I samband med gjennomføring av generalforsamling i selskapet er det innarbeidd rutinar som sikrar at begge eigarane skal vere representerte. Valkomité Selskapet har ingen valkomité, og det er heller ikkje vedtektsfesta at selskapet skal ha ein valkomité. Innstilling til kandidatar for bedriftsforsamling og styre er regulert i aksjonæravtalen. Det er Møre og Romsdal fylke og Sogn og Fjordane fylkeskommune som oppnemner dei ordinære kandidatane til bedriftsforsamlinga, og dei legg føringar for bedriftsforsamlinga sitt val av medlemmer til konsernstyret. I tillegg peiker tilsetteorganisasjonane ut eit avtalt tal tilsettekandidatar. Bedriftsforsamling og val av styre Bedriftsforsamlinga er samansett med sikte på brei representasjon frå selskapet sine eigarar og tilsette. Samansetjinga av bedriftsforsamlinga er regulert i aksjonæravtalen mellom eigarane. Bedriftsforsamlinga peiker ut styret sine medlemmer med bakgrunn i dei avtalte vilkåra i aksjonæravtalen. Utpeiking av styreleiar og nestleiar er regulert i aksjonæravtalen. Styret sitt arbeid Konsernstyret fastset årleg ein plan for arbeidet sitt med særleg vekt på mål, strategi og gjennomføring. Styret legg òg til grunn ei årleg evaluering både av arbeidet sitt og kompetansen sin. Den valde nestleiaren i styret fungerer når styreleiaren ikkje kan eller bør leie styret sitt arbeid. Risikostyring og intern kontroll Styret har etablert eit formålstenleg system for risikostyring etter omfanget av og verksemda til konsernet. I informasjonsfoldaren «Slik vil vi ha det» har vi klargjort verdigrunnlaget og etiske retningslinjer i konsernet for dei tilsette og tillitsvalde. Styret meiner at det er etablert tilfredsstillande system for risikostyring og intern kontroll. Godtgjersle til styret Bedriftsforsamlinga fastset årleg godtgjersla til styret. Denne godtgjersla reflekterer styreansvaret, kompetansen, tidsbruken og kompleksiteten til verksemda. Godtgjersla er fast og ikkje resultatavhengig. I årsrapporten vert det infor mert om alle godtgjersler til styret. Dersom det har vore gitt godt gjersle utover vanleg styrehonorar, vert dette spesifisert særskilt. 14
Godtgjersle til leiande tilsette Det er fastsett retningslinjer for godtgjersle til leiande tilsette. Retningslinjene vert presenterte årleg for generalforsamlinga til orientering. Fastsetjing av lønn og anna godtgjersle til dagleg leiar vert gjort av styret i møte. Det er ikkje etablert noko opsjonsprogram eller ordningar om tildeling av aksjar til tilsette i konsernet. Informasjon og kommunikasjon Styret har fastsett retningslinjer for selskapet si rapportering av finansiell og anna informasjon. Det vert kommunisert ope om delårsrapportar. Informasjon til eigarane skjer i første rekkje i samband med dei halvårlege bedriftsforsamlingane og generalforsamlinga. Anna kommunikasjon med eigarane utover dette skjer på initiativ frå styret og/eller frå dei leiande eigarrepresentantane. Revisor Revisor deltek i styremøte som behandlar årsrekneskapen. I desse møta går revisor gjennom eventuelle vesentlege endringar i selskapet sine rekneskapsprinsipp, vurdering av vesentlege rekneskapsestimat og alle vesentlege forhold der det måtte ha vore usemje mellom revisor og administrasjonen. I samband med dette møtet er det òg etablert ein praksis der revisor går gjennom selskapet sin interne kontroll, for eksempel identifiserte svake sider og forslag til forbetringar. I ordinær generalforsamling orienterer styret om revisor si godtgjersle fordelt på revisjon og andre tenester. I sitt årlege engasjementsbrev gir revisor ei stadfesting på at han har eit uavhengig forhold til selskapet. Engasjementsbrevet gir òg ei oversikt over andre tenester enn revisjon som kan leverast til selskapet. Både revisor og styreleiar stadfestar dette skriftleg. Overtaking Eigarane av selskapet har regulert endringar på eigarsida gjennom aksjonæravtale. 15
16
Årsmelding 2011 Fjord1-konsernet Fjord1-konsernet er eitt av Norges største transportselskap. Konsernet har om lag 2183 årsverk og omsette i 2011 for 3,0 milliardar. Styret vedtok ny strategiplan våren 2010 der hovudvekta vart lagd på sjøverksemd og satsing på bussdrift saman med ein større partnar. Fjord1 si kjerneverksemd konsentrerer seg dermed om sjø- og busstransport gjennom ferjedrift, passasjerog ekspressbåtdrift i tillegg til lokal- og ekspressbussdrift. I tillegg dreiv konsernet i 2011 reiseliv- og cateringverksemd i forlenging av ruteproduksjonen og har aktivitetar innanfor andre forretningsområde som reisebyrå, verkstaddrift, finans og eigedomsforvaltning. Som konsekvens av strategiplanen vart det inngått avtale mellom Fjord1 AS og Nettbuss AS om sal av 51 prosent av konsernet sine aksjar i busselskapa Fjord1 Buss Møre AS, Fjord1 Sogn Billag AS og Fjord1 Nordfjord Ottadalen AS. Salet vart gjennomført 2. januar 2012. Konsernet har òg inngått avtale om å selje seg ut av verkstaddrifta gjennom sal av aksjar til Nettbuss AS og Trucknor Sogn og Fjordane AS. Desse sala er gjennomførte på nyåret i 2012. I rekneskapen er det avsett 49,2 mill. kroner til betaling av utbytte til aksjonærane. Sjø- og busselskapa driftar kollektivtrafikk basert på vunne anbod eller har forhandla kontraktar med ulike fylkeskommunar og Statens vegvesen i tillegg til med eksterne kundar. Fjord1 har sjøretta verksemd i mange fylke langs kysten, frå Rogaland i sør til Finnmark i nord. Innan sjøtransport utgjer ferjedrift den største verksemda. Fjord1 sitt engasjement på hurtigbåtområdet er konsentrert til Sogn og Fjordane og mellom Sogn og Fjordane og Bergen. I tillegg er Fjord1 engasjert i slik drift mellom Kristiansund og Trondheim i samarbeid med Torghattenkonsernet gjennom det felleseigde selskapet Kystekspressen ANS. Fjord1 si bussverksemd var knytt til aktivitetar i Sogn og Fjordane og i Møre og Romsdal, i Ottadalen og Gudbrandsdalen og i Hallingdal og Hemsedal. Konsernet har i 2011, gjennom selskapet Fjord1 Partner, eigd saman med Keolis-konsernet, drifta Bybanen i Bergen. For å effektivisere konsernet ytterlegare vedtok konsernstyret hausten 2011 å starte arbeidet med å fusjonere sjøselskapene og morselskapet. Dette arbeidet er krevende, men styret opplever at arbeidet skjer i det tempo og med den kvalitetsikring som er naudsynt. Fusjonsbeslutning vil verte lagt fram for generalforsamlingen 20. april 2012. Styret meiner det er lagt eit godt grunnlag for eit effektivt transportkonsern. Konsernet har hovudkontor i Florø. Om årsrekneskapen 2011 Konsolidering av rekneskapen Det vert i konsernet berre utarbeidd konsernrekneskap på Fjord1-nivå. Det vert såleis ikkje lagt fram eigne konsernrekneskapar for dei underliggjande selskapssystema. Resultatet i morselskapet Morselskapet Fjord1 Nordvestlandske AS hadde i 2011 eit driftsresultat på 9,6 mill. kroner. Dette beløpet knyter seg til administrasjon og styring av morselskapet, inklusive konserngjennomgåande fellesfunksjonar. Selskapet hadde i 2011 driftsinntekter på 152,6 mill. kroner som i hovudsak er knytte til utleige av ferjer til dotterselskap. Dotterselskap i konsernet gav for 2011 totalt 33,3 mill. kroner i konsernbidrag til morselskapet. Dette er ført som inntekt frå dotterselskap. Resultatet før skattekostnad er 9,1 mill. kroner, mens resultatet etter skattekostnad er på 6,4 mill. kroner. I morselskapet er det gjennomført nedskrivingar på aksjar i dotterselskap og andre selskap på i alt 0,6 mill. kroner. Grunnlaget for vidare drift Den framlagde resultatrekneskapen og balansen per 31. desember 2011 gir etter styret sitt syn eit godt og rettvisande bilete av den reelle statusen for morselskapet Fjord1 Nordvestlandske AS ved årsskiftet. Det har ikkje skjedd noko etter avsluttinga av rekneskapen i det nye året som har hatt innverknad på denne vurderinga av selskapet. 1300 1200 1100 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0-100 -200-300 -400-500 597 Utvikling i eigenkapital og arbeidskapital i Fjord1-konsernet -186 647 745 799-7 -85-9 -211 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Eigenkapital Arbeidskapital EK-% 850-356 1168 1191-208 32,5 % 30,0 % 27,5 % 25,0 % 22,5 % 20,0 % 17,5 % 15,0 % 12,5 % 10,0 % 7,5 % 5,0 % 2,5 % 0,0 % 17
Årsmelding 2011 Fjord1-konsernet I heile mill. kr 5000 4000 3000 2000 1000 0 1884 Anleggsmidlar i Fjord1 sin balanse 2863 3189 Føresetnaden for vidare drift er til stades, og rekneskapen for selskapet er sett opp under denne føresetnaden. Konsernstyret har òg i 2011 arbeidd aktivt for å auke eigenkapitalen og betre likviditeten til konsernet. Nye kontraktar på sjøsida er kapitalkrevjande, og konsernet har fått levert gassferja MF «Boknafjord» som vert sett inn som ferje nummer tre på Boknafjorden frå årsskiftet 2011/2012. I 2011 vart det inngått avtale mellom Fjord1 AS og Nettbuss AS om sal av 51 prosent av konsernet sine aksjar i busselskapa Fjord1 Buss Møre AS, Fjord1 Sogn Billag AS og Fjord1 Nordfjord Ottadalen AS. Konsernet har òg inngått avtale om å selje seg ut av verkstaddrifta gjennom sal av aksjar til Nettbuss AS og Trucknor Sogn og Fjordane AS. Desse sala er gjennomførte på nyåret 2012. I rekneskapen er det avsett 49,2 mill. kroner til betaling av utbytte til aksjonærane. Dette gir ein eigenkapitalprosent på for morselskapet på 23,6 prosent. Per 31.12.11 har konsernet ein unytta trekkrett i Nordea på 300 mill. kroner. Konsernet si stilling er tilfredsstillande både med omsyn til likviditet og soliditet og som grunnlag for ytterlegare deltaking i marknadsbaserte anbodskonkurransar innanfor kjerneverksemda. Konsernresultat Resultatet før skattekostnad utgjer 98,5 mill. kroner for 2011, mot 268,2 mill. kroner for 2010. I resultatet for 2011 inngår gevinstar ved sal av aksjar, eigedommar, fartøy og andre transportmiddel på i alt 3664 3783 4210 2006 2007 2008 2009 2010 2011 19,0 mill. kroner før skatt. I 2010 var tilsvarande postar på 176,3 mill. kroner. Den underliggjande drifta i 2011 gir eit resultat som er 56 mill. kroner lågare enn året før. Resultatsvekkinga kjem i all hovudsak frå bortfall av marginar på avslutta kontraktar og start av økonomisk krevjande nye anbodskontraktar. r I heile mill. k 700 600 500 400 300 200 100 0 269 EBITDA og EBITDA-margin 299 467 EBITDA for 2011 for konsernet vart 484,6 mill. kroner mot 631,2 mill. kroner for 2010. 449 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Konsernstyret og konsernleiinga har gjennom året gjort vurderingar knytte til grunnlaget for moglege nedskrivingar på skip og andre transportmiddel i tillegg til avsetningar for moglege framtidige tap på kontraktar. Med basis i slike nedskrivingstestar er det gjennomført vurdering av kontraktane i tilfelle opp- eller nedskriving vert nødvendig. Desse testane resulterte i ei netto nedskriving på 10,3 mill. kroner i rekneskapen for 2011. Styret meiner at årsrekneskapen gir eit rettvisande bilete av Fjord1-konsernet sine eigedelar og gjeld, finansielle stilling og resultat. Forsking og utvikling Forskings- og utviklingsrelatert verksemd i morselskapet har i 2011 særleg vore knytt til kontrahering, bygging og levering av nye ferjer basert på gassdrift, nye energisparande hurtigbåtkonsept og til implementering av ny IKT-plattform for konsernet. Disponering av resultatet i morselskapet Fjord1 føreset i det strategiske fundamentet at det skal legg jast til rette for ein eigarvennleg, balansert og langsiktig utbyttepolitikk. Konsernstyret har gjennom disponeringa av årsresultatet i 2011-rekneskapen balansert utbyttebetalinga til eigarane med planlagde investeringar og eigenkapital i konsernet. 578 631 485 22,5 % 20,0 % 17,5 % 15,0 % 12,5 % 10,0 % 7,5 % 5,0 % 2,5 % 0,0 % 18
Konsernstyret har såleis i rekneskapen for 2011 sett av for eit utbytte til utbetaling i 2011 på totalt 49,2 mill. kroner, tilsvarande kroner 492,27 per aksje. Styret tilrår etter dette slik disponering av årsresultatet: Foreslått utbytte: 49,227 mill. kroner Overført frå annan eigenkapital: 42,831 mill. kroner Sum disponert: 6,396 mill. kroner Morselskapet sin totale eigenkapital er etter denne disponeringa 994,8 mill. kroner. Den frie eigenkapitalen er per 31.12.11 på 383,9 mill. kroner. Morselskapet har ikkje gitt konsernbidrag til dotterselskap i 2011. Investeringar i konsernet Konsernet har i 2011 investert 713,7 mill. kroner i varige driftsmiddel. Vi har overteke ein ny hurtigbåt og to nye ferjer og selt ei ferje og ein hurtigbåt. Investeringar i bussparken er gjennomført etter prinsippet om nødvendige vedlikehaldsinvesteringar og har såleis eit avgrensa omfang. I heile mill. kr 1200 1000 800 600 400 200 0 437 Investeringer i Fjord1-konsernet 588 1154 560 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 SUM Sal av driftsmiddel og eigedom gav i 2011 ein gevinst på 19,0 mill. kroner. Kontantstraumsoppstillinga viser ein netto reduksjon av likvidar i konsernet i 2011 på 205,4 mill. kroner. Frå verksemda er det tilført 291,0 mill. kroner. Netto likviditetsendring frå investeringar er - 686,9 mill. kroner, og netto likviditetsendring frå finansiering er 190,5 mill. kroner. I 2012 vil det verte gjort avgrensa investeringar på driftsmiddel i Fjord1. Konsernet konkurrerer om nye oppdrag på sjø, og det framtidige investeringsnivået vil avhenge av utfallet til desse konkurransane. 870 765 714 5088 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 Sum over perioden i mill. kr Finansiell risiko Marknadsrisiko Marknadsrisiko er definert som konsekvensen av variasjonar i oljepris, rente og valuta. Konsernet er eksponert for marknadsrisiko. Eksponeringa i valuta er direkte gjennom skipsbyggingskontraktar teikna i euro og indirekte gjennom at den gassoljen konsernet kjøper, er notert i USD. Selskapet gjer, etter nærare retningslinjer fastsett av konsernstyret, sikringsforretningar som reduserer konsekvensane av endringar i oljepris, rente og valuta. Innanfor kjerneverksemda har konsernet fram til i dag vore lite risikoeksponert som følgje av langsiktige kontraktsforhold med offentlege transportkjøparar. Med monaleg intensivering gjennom vedtekne og gjennomført program for anbodsutsetjing spesielt i ferjedrifta har marknadsrisikoen auka tilsvarande for Fjord1. Kredittrisiko Risikoen for at kundar og kontraktspartnarar ikkje har økonomisk evne til å gjere opp for seg, er vurdert til å vere låg. Historisk sett har konsernet hatt låge tap på krav. Brutto kredittrisiko per 31.12.11 utgjer totalt 121,0 mill. kroner for konsernet og 0 kroner for morselskapet. Dei opplista tala for konsernet er eksklusive fordringar på konsernselskap. Det er ikkje inngått avtalar som reduserer denne risikoen. Likviditetsrisiko Styret vurderer likviditeten i selskapet som tilfredsstillande. Det er, og vil verte gjort, nye investeringar i tilknyting til anbodskontrakter, som gir ein auke i likviditetsrisikoen. Konsernstyret viser elles til informasjonen framfor om handtering av spørsmål knytte til den kapitalmessige situasjonen i konsernet. Konsernet har i 2010 i inngått avtale med Nordea om ein 3 års forlengd bank- og finansieringsavtale. I tillegg til prosj ektfinansiering gir avtalen tilgang til ei løpande kredittramme på 300 mill. kroner. Konsernet har rammeavtalar med dei største leverandørane sine der mellom anna betalingsvilkår er definert. Konsernet har, med unntak av offentlege oppdragsgivarar, få store enkeltkundar. Kort om dei ulike forretningsområda For den underliggjande drifta på dei ulike forretningsområda kan driftsåret 2011 oppsummerast slik: Ferjedrift For det største forretningsområdet i kjerneverksemda i konsernet, ferjedrifta, var dei underliggjande driftsøkonomiske resultata i 2011 svakare enn for året før. Resultatsvekkinga kjem i all hovudsak frå bortfall av marginar på avslutta kontraktar og oppstartskostnader for nye anbodskontraktar, Midtre Sunnmøre og Flakk Rørvik. 19
Årsmelding 2011 Fjord1-konsernet Ferje Hurtigbåt og lokalbåt 400 22,5 % 45 18 % 350 365 20,0 % 40 16 % 300 250 200 150 100 171 158 240 240 253 286 267 17,5 % 15,0 % 12,5 % 10,0 % 7,5 % 5,0 % 35 30 25 20 15 10 18 21 24 22 35 23 23 14 % 12 % 10 % 8 % 6 % 4 % 50 2,5 % 5 2 % 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 0,0 % 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 0 % Ferje EBITDA i mill. kr Ferje EBITDA-margin i % Hurtigbåt og lokalbåt EBITDA i mill. kr Hurtigbåt og lokalbåt EBITDA-margin i % Bidraga frå dei ulike kontraktområda i ferjedrifta har vore varierande. Året 2011 har vore prega av utfordrande drift av enkeltkontraktar. Det vert arbeidd aktivt for å betre økonomien i desse. Det vart gjort tapsavsetningar på nokre ferjekontraktar i 2009. Nedskrivingstestar i 2011 viste at vi måtte gjennomføre ei nedskriving på eit ferjeanbod og på eit bussanbod. Det er gjort tilbakeføring på tidlegare tapsavsetning i ein kontrakt. Også 2011 har vore prega av anbodsarbeid i ferjedrifta. Per 31.12.2011 er dei fleste ferjestrekningar i Norge lyste ut på anbod. Fleire tidlegare utlyste anbodspakkar er no i startfasen for utlysing i runde to. Først ut i så måte er Oppedal Lavik i Sogn og Fjordane med innlevering i april 2012. Selskapa i Fjord1 har derfor no merksemda retta mot å følgje opp kontraktar som no er inne i operasjonsfasen. Fleire av kontraktane er økonomisk utfordrande. Det er sett i verk ei rekkje førebyggjande tiltak for å redusere risiko for uynskte hendingar og konsekvensar ved uhell gjennom året. Hurtigbåtdrift Resultata for forretningsområdet hurtigbåt var i 2011tilfredsstillande, men svakare enn for 2010. Konsernet deltok i anbodskonkurransen om hurtigbåtruter mellom Bergen og Sogn og Fjordane med operasjon i per ioden 1.5.2012 30.04.2020 med opsjon på to nye år. Denne konkurransen vart vunne av Norled AS (tidlegare Tide Sjø AS). Konsernet ser no på ein disponeringsstrategi etter 1.5.2012 for den eksisterande hurtigbåtflåten. 1.5.2012 startar vi opp lokale passasjerruter i tre kontraktar, i Flora, Bremanger og Vågsøy Høyanger, Balestrand, Lærdal, Aurland og Balestrand Gulen, Solund og Askvoll Konsernet eig 49 prosent av Kystekspressen ANS. Catering Konsernet har i 2011 vidareutvikla og styrkt catering som eit svært viktig forretningsområde i Fjord1, både i aktivitetsvolum og i inntening for konsernet. Det desidert største resultatbidraget kjem frå cateringverksemda i dei to sambanda på Bjørnefjorden i Hordaland og Boknafjorden i Rogaland. Bussdrift og Bybanen i Bergen Verksemda i busselskapa i konsernet gav i 2011 tilfredstillande resultat, både totalt og for enkeltselskapa. Konsernet sin bussaktivitet er venta å verte fullt ut konkurranseutsett i løpet av dei neste åra. Fjord1 AS inngjekk hausten 2011 avtale med Nettbuss AS om sal av 51 prosent av aksjane i Fjord1 Nordfjord Ottadalen AS, Fjord1 Sogn Billag AS og Fjord1 Buss Møre AS. Salet vart gjennomført i januar 2012. 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 67 81 86 Buss 58 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Buss EBITDA i mill. kr Buss EBITDA-margin i % Gjennom det felleseigde selskapet Fjord1 Partner AS (Fjord1 49 prosent) har vi saman med partneren Keolis Nordic AB vunne kontrakt på drift av den nye Bybanen i Bergen. Operasjonen starta 22. juni 2010. Bybanen i Bergen har fått særs mykje og 68 95 83 20 % 18 % 16 % 14 % 12 % 10 % 8 % 6 % 4 % 2 % 0 % 20