Møteinnkalling Utval: Nærøyfjorden verneområdestyre Møtestad: Fossheim Hotell, Lom Dato: 14.05.2019-15.05.2019 Tidspunkt: 09:00, 15-09 til 16:00, 15.05.2019 Eventuelt forfall må meldast snarast på tlf. 99499753 eller e-post fmsfano@fylkesmannen.no. Vararepresentantar møter etter nærare beskjed. Styremedlem Iril Schau Johansen og vara har meldt forfall til møtet. Sigbjørn Hauge møter som vararepresentant for styremedlem Bjørg Djukastein Hilmar Høl møter som vararepresentant for styremedlem Gunn Åmdal Mongstad. Reiserute og program 14. mai: 09:00: Avreise med bil frå Aurland 10:00: Felles reise for alle frå Sogndal 13:00 16:30: Omvising på Norsk Fjellsenter (inkl. lunsj) 17:00 18.30: Styremøte på Fossheim Hotell 19:00: Middag på Fossheim Hotell 15. mai: 08:30 10:30: Styremøte på Fossheim Hotell 10:30 11:00: Orientering om Utsiktspunkt Sognefjellet v/nasjonalparkforvaltar 12:00 13:00: Utsiktspunktet på Sognefjellet 16:00: Tilbake i Sogndal Dagsorden for møte og program kan verta endra undervegs.
Saksliste Utvalssaksnr ST 15/19 ST 16/19 ST 17/19 RS 4/19 RS 5/19 RS 6/19 RS ST 18/19 DS 2/19 DS 3/19 DS 4/19 DS 5/19 DS 6/19 ST 19/19 Innhald Lukka Arkivsaksnr Godkjenning av innkalling og dagsorden Val av styremedlem til å skrive under protokollen Referatsaker Nærøyfjorden verneområdestyre - Uttale til forskrift for regionale miljøtilskot i jordbruket i Vestland Til uttale - Rullering av restaureringsplan for Vestnorsk Fjordlandskap - Delområde Nærøyfjorden Stadfesting av vedtak - Nærøyfjorden Landskapsvernområde - Etablering og oppsett av lyspunkt - ref 18/1041 FMSF Uttale Høyring Mjølfjell-Brandset skyte og øvingsfelt løyve etter forureiningslova Delegerte saker Nærøyfjorden landskapsvernområde - revidert løyve til landing med helikopter ved Grindaflethytta 2019 Nærøyfjorden landskapsvernområde - løyve til transport med snøskuter til hytta ved Elvamote Nærøyfjorden landskapsvernområde - løyve til landing med helikopter på Øvste Stigen Nærøyfjorden landskapsvernområde - løyve til transport av stein med helikopter til Brekkestien i Flåm Nærøyfjorden landskapsvernområde - løyve til motorisert ferdsel på Hjølmo i samband med vedlikehald på stølshus Nærøyfjorden landskapsvernområde - tiltak på Hjølmovegen i Dyrdal ST 20/19 Uttale frå Nærøyfjorden verneområdestyre - Høyring - konsesjon for landingsplassar i samband med arrangementet Ekstremsportveko ST 21/19 Nærøyfjorden landskapsvernområde - oppattbygging av naust på Styvi ST 22/19 Besøksstrategi for verneområde i Nærøyfjordområdet til fagleg godkjenning i Miljødirektoratet 2019/6859 2019/9259 2019/8620 2019/5533 2019/6770 2019/5939 2019/9018 2019/5756 2019/4136 2019/6279 2018/765 2019/5544 2018/784
ST 15/19 Godkjenning av innkalling og dagsorden ST 16/19 Val av styremedlem til å skrive under protokollen ST 17/19 Referatsaker RS 4/19 Nærøyfjorden verneområdestyre - Uttale til forskrift for regionale miljøtilskot i jordbruket i Vestland RS 5/19 Til uttale - Rullering av restaureringsplan for Vestnorsk Fjordlandskap - Delområde Nærøyfjorden RS 6/19 Stadfesting av vedtak - Nærøyfjorden Landskapsvernområde - Etablering og oppsett av lyspunkt - ref 18/1041 FMSF ST 18/19 Delegerte saker DS 2/19 Nærøyfjorden landskapsvernområde - revidert løyve til landing med helikopter ved Grindaflethytta 2019 DS 3/19 Nærøyfjorden landskapsvernområde - løyve til transport med snøskuter til hytta ved Elvamote DS 4/19 Nærøyfjorden landskapsvernområde - løyve til landing med helikopter på Øvste Stigen DS 5/19 Nærøyfjorden landskapsvernområde - løyve til transport av stein med helikopter til Brekkestien i Flåm
DS 6/19 Nærøyfjorden landskapsvernområde - løyve til motorisert ferdsel på Hjølmo i samband med vedlikehald på stølshus
Saksframlegg Arkivsaksnr: 2019/6279-0 Sakshandsamar: Anbjørg Nornes Dato: 25.03.2019 Utval Utvalssak Møtedato Nærøyfjorden verneområdestyre 19/19 14.05.2019 Nærøyfjorden landskapsvernområde - tiltak på Hjølmovegen i Dyrdal Innstilling frå forvaltar Nærøyfjorden verneområdestyre gjev rettshavarane til Hjølmovegen (Drægovegen) løyve til å setja i stand Hjølmovegen, og uttak av stein og grus frå Bringebærgrovi til vegarbeidet. Løyve er gjeve med heimel i verneforskrifta for Nærøyfjorden landskapsvernområde og naturmangfaldlova 48 fyrste ledd og fyrste alternativ. Løyvet gjeld med fylgjande vilkår: Utbetring av vegbanene gjeld strekningen mellom brua over Handadalselvi og brua over Styvisdalselvi. Det kan grøftast langs vegen, og leggjast stikkrenner for å leia vatnet bort frå vegbanen. Toppdekket på vegen kan utbetrast med stein og grus frå Bringebærgrovi. Uttak av stein og grus frå Bringebærgrovi skal avgrensast til det som er naudsynt til bruk på vegbanen. Det skal ikkje gravast i gamal elvebotn. Uttak av stein og grus skal vera frå flaummassar som kom med elva under siste flaumen. Ny vegbane skal ha same standard som eksisterande veg. Etter anleggsarbeidet er avslutta skal området vera tilstelt og rydda. Grunneigarane i området er eigar av vegen, og har ansvar for vedlikehald av vegen. Arbeidet skal vera avslutta innan 30.08.2019. Verneområdeforvaltar skal vera med på sluttsynfaring på arbeidet. Verneområdestyret kan, etter samråd med tiltakshavar, gje nye pålegg til opprydding på vegen og tiltak ved Bringebærgrovi dersom det under synfaring viser seg naudsynt av omsyn til landskapskvalitetane. Saksopplysningar Dokument som bakgrunn for saka: Søknad frå Arild Dyrdal om tiltak på Hjølmovegen, datert 12.03.2019 Søknaden vert vurdert etter: Forskrift om vern av Nærøyfjorden landskapsvernområde av 08.11.2002 Naturmangfaldlova av 19. juni 2009 Forvaltningsplan for Nærøyfjorden, rapport nr. 1-2008 Landskapsvernområde Landskapsvernområde Nærøyfjorden og Bleia-Storebotnen. Naturreservat Grånosmyrane, Nordheimsdalen, Bleia.
Arild Dyrdal søkjer på vegne av rettshavarane på vegen om å få gjennomføra tiltak på Hjølmovegen i Dyrdal. Under flaumen 2014 fekk Hjølmovegen skadar av flaumvatn. Øvste dekke av vegbanen er utvaska. Rettshavarane på vegen har fått midlar frå naturskadefondet til istandsetting av vegen. Planlagde tiltak er å bygge opp att vegbanen. Myrjorda på vegbanen skal bytast ut med grus og stein frå Bringebærgrovi. I tillegg skal det leggjast ned stikkrenner og grøftast. Arbeidet er planlagt utført våren 2019. Hjølmovegen, foto frå søknad. Lovgrunnlaget «Føremålet med Nærøyfjorden landskapsvernområde er å ta vare på eit vakkert og eigenarta natur- og kulturlandskap frå fjord til fjell i eit storfelt isbreutforma landskap med eit mangfald av plante- og dyreliv og der eit kulturlandskap med slåtteteigar, beitelandskap, stølsområde, gardsbruk og kulturminne, skapt gjennom aktiv landbruks-drift, utgjer ein vesentleg del av landskapets karakter» jf. verneforskrifta 2. Området er verna mot alle inngrep eller tiltak som kan endre eller verke inn på landskapets art eller karakter. Større arbeid med istandsetting av vegar og uttak av grus og stein er ikkje omtalt i dispensasjonsreglane i verneforskrifta. Forvaltninga kan i særskilte høve vurdera om det er heimel til tiltak etter naturmangfaldlova 48; «Forvaltningsmyndigheten kan gjøre unntak frå et vernevedtak dersom det ikkje strider mot vernevedtakets formål og ikkje kan påvirke verneverdiene nevneverdig, eller dersom sikkerhetshensyn eller hensynet til vesentlige samfunnsinteresser gjør det nødvendig». Etter naturmangfaldlova (nml) 7 skal prinsippa i 8-12 leggjast til grunn ved utøving av offentleg mynde, og det skal koma fram av vedtaket korleis prinsippa er vurdert og vektlagt i saka. Vurdering Vegstrekningen frå Drægo til Hjølmagjerdet ligg i Nærøyfjorden landskapsvernområde. På kartet heiter vegen Drægovegen. Vegen går frå kaien i Dyrdal til Hjølmagjerdet nedanfor stølen Hjølmo. Det er kommunal veg frå kaien i Dyrdal til garden Drægo. Den resterande vegstrekninga er eigd av rettshavaren i området. www.nasjonalparkstyre.no/naroyfjorden/ Sakshandsamar Anbjørg Nornes Side 2 av 4
Vegstrekning med tiltak. Utklypp frå fylkesatlas. Vegen frå Drægo til stølen Hjølmo er viktig tilkomstveg til stølen, og for transport av sauer til utmarksbeite. Vegen er viktig for transport av materiale i samband med vedlikehald av stølshusa, og for tilkomst for besøkjande i området. Dyrdal med fjellområda rundt har vorte attraktive turmål for fleire aktivitetsfirma, turlag og einskildpersonar. Grunneigarane har årleg vedlikehald på vegen ved å fjerna stein og grus etter mindre årlege flaumskred som går over vegen. Forvaltar vurderer istandsetting av eksisterande veg som viktig tiltak for å ta vare på kulturlandskapet og kulturminne på Hjølmo og området rundt, og meiner vilkåra for å vurdera saka med heimel i naturmangfaldlova 48 fyrste ledd og fyrste alternativ er oppfylt. Kunnskapen om området er henta frå forvaltningsplan, synfaring i området og erfaring med ferdsel i området. Så langt me kjenner til er det ingen kjente trua artar i området (Naturbase 25.03.2019). Kunnskapsgrunnlaget jf. nml. 8 er vurdert som godt for å vurdera denne saka, og føre-var-prinsippet jf. nml. 9 er difor ikkje tillagt vekt. Det må vurderast kva verknad tiltaket vil få på den samla belastninga på økosystemet jf. nml. 10. Grøfting langs vegen, og byte av øvste toppdekke på vegen vil gjera vegen betre framkomeleg. Tiltaket vil ikkje føra til vesentlege endringar av landskapet. Uttak av stein og grus frå Bringebærgrovi er eit inngrep i dei geologiske prosessane. I dette området vert det årleg tilført nye flaummassar med elvevatnet, og landskapet vil vera i kontinuerleg endring. Det vil vera naudsynt å ta vekk ein del av desse massane for å unngå at vegen vert oppfylt med flaummassar. Det er likevel viktig å vurdera den samla belastninga på landskapet i Nærøyfjordområdet av uttak av stein og grus frå geologiske aktive prosessar. Dei geologiske prosessane var viktig kriteria for innskriving av Vestnorsk fjordlandskap på UNESCO si verdsarvliste for naturområde. Fleire mindre uttak kan samla sett ha betyding på landskapet sin karakter. Det må difor for kvar enkelt sak vurderast behovet for tiltaket, og om den samla belastninga vert for stor. Forvaltar vurderer dette utaket til å vera eit lite inngrep som vil gje liten verknad på landskapet, og at det vil gje akseptabel belastninga på naturmiljøet. Verneverdiane vil lite truleg ta skade av tiltaket. Det vil heller vera positivt for ivaretaking av www.nasjonalparkstyre.no/naroyfjorden/ Sakshandsamar Anbjørg Nornes Side 3 av 4
kulturlandskapsverdiane. Tiltaket er vurdert til i liten grad å auka den samla belastninga på økosystemet jf. nml. 10. Nml. 11 er vurdert til ikkje å vera relevant i denne saka. Forvaltar vurderer tiltaket på vegen som god miljømessig metode for istandsetting av vegen. Grusdekke vil gje eit meir drenerande toppdekke, og vegen vil med dette verta meir slitesterk. Der vegen går gjennom myrlendt område, vil det vera naudsynt med stikkrenner og grøfter langs vegen for å styra vatnet vekk frå vegbanen. Uttak av stein og grus frå området vil vera eit bra miljømessig val for å unngå lang transport av grus. Ved å berre nytta stein og grus som er kome ned med flaumvatnet siste åra, vil det avgrensa verknaden på økosystemet, og vil gje liten verknad på landskapet. Forvaltar vurderer metoden til å vera ein miljømessig bra metode (jf. nml. 12) med dei avgrensingane som er gjeve. På bakgrunn av vurderingar etter verneforskrifta naturmangfaldlova 8 12, meiner forvaltar det kan gjevast løyve til tiltak på Hjølmovegen og uttak av stein frå Bingebærgrovi med heimel i verneforskrifta og naturmangfaldlova 48. www.nasjonalparkstyre.no/naroyfjorden/ Sakshandsamar Anbjørg Nornes Side 4 av 4
Saksframlegg Arkivsaksnr: 2018/765-0 Sakshandsamar: Anbjørg Nornes Dato: 30.04.2019 Utval Utvalssak Møtedato Nærøyfjorden verneområdestyre 20/19 14.05.2019 Uttale frå Nærøyfjorden verneområdestyre - Høyring - konsesjon for landingsplassar i samband med arrangementet Ekstremsportveko. Saksnummer 18/15843 Innstilling frå forvaltar Uttalen i saksframlegget vert sendt som uttale frå Nærøyfjorden verneområdestyre. Saksopplysningar Dokument som bakgrunn for saka: Høyring Søknad om konsesjon Nærøyfjorden landskapsvernområde helikoptertransport under arrangementet Ekstremsportveko, Luftfartstilsynet, 16.04.2019 Forskrift om vern av Nærøyfjorden landskapsvernområde av 08.11.2002 Naturmangfaldlova av 19.06.2009 Forvaltningsplan for Vestnorsk fjordlandskap Nærøyfjorden, rapport nr. 1-2008 Stiftinga Ekstreme Voss søkte 30.01.2019 Luftfartstilsynet om fornying av konsesjon for å drive og inneha landingsplassar for helikopter i samband med gjennomføring av arrangementet Ekstremsportveko. Søknaden gjeld landingsplassane Nebbet, Sparkling og Skjerping i Nærøydalen. Sparkling vert søkt om å nytta som alternativ til Nebbet så lenge Nebbet ikkje kan nyttast på grunn av ustabilt fjellparti på Nebbet. Helikopterplassane det er søkt om fornying for, har hatt konsesjon frå 17. august 2009 til 17. august 2019. Utkastet til konsesjonsvilkår for nye 10 år bygger på same vilkår som har vore gjeldande for landingsplassane i inneverande periode, men er oppdaterte med Luftfartstilsynet sin alminnelege praksis og val for vilkår. Vilkåra som har vore, og som det er framlegg om å vidareføra, er at landingsplassane kan nyttast opp til to dagar med opp til 120 flyrørsler på Skjerping og på Sparkling eller Nebbet. Bruken av landingsplassane er knytt til arrangementet Ekstremsportveko. Luftfartstilsynet gjer merksam på at konsesjonen er meint å vera paralelt med vilkår som vert stilt etter verneforskrifta og naturmangfaldlova. Det er teke inn i konsesjonen at det kan Landskapsvernområde Naturreservat Nærøyfjorden og Bleia-Storebotnen Grånosmyrane, Nordheimsdalen, Bleia
fastsetjast nærare vilkår om opningstid og tal flyrørsler i samsvar med verneforskrift eller unntak frå denne i medhald av naturmangfaldlova. Nærøyfjorden verneområdestyre skal avgjera om det kan gjevast dispensasjon til motorferdsel i medhald av verneforskrifta for Nærøyfjorden landskapsvernområde og naturmangfaldlova. Fylkesmannen (fram til år 2011) og Nærøyfjorden verneområdestyre har gitt løyve til helikoptertransporten for ein dag i samband med Ekstremsportveko. Uttale Landingsplassane på Nebbet og Sparkling ligg i Nærøyfjorden landskapsvernområde, og landingsplassen på Skjerping ligg like utanfor landskapsvernområdet. Landingsplassen på Sparkling ligg i Aurland kommune, ikkje Voss slik det er oppgitt i sakspapira frå Luftfartstilsynet. Motorisert ferdsel er forbode i landskapsvernområde, likeins lågtflying under 300 meter over bakken og landing, jf. verneforskrifta 3 punkt 2.1. Forbodet om lågtflyging under 300 meter over bakken gjeld både horisontalt og vertikalt i høve til landskapet. Ved Skjerping ligg landingsplassen så nære landskapsvernområdet, at helikopterlandingar her kan påverke verneområdet. Heile Nærøydalen ein del av verdsarvområdet Vestnorsk Fjordlandskap, delområde Nærøyfjorden. Uro kan påverka opplevinga av verdsarvområdet. I forvaltningsplan for Nærøyfjordområdet er motorferdsel i samband med Ekstremsportveko diskutert. I planen er det sagt at «Ved vurdering av eventuelt løyve til Ekstremsportveko i framtida, bør det leggjast til grunn lik praksis med anna kommersiell helikopterflyging som ikkje er del av stadbunden næring, jf. ei i utgangspunktet streng haldning til helikopterflyging i området. Som etablert før opprettinga av Nærøyfjorden landskapsvernområde er det mykje som talar for at arrangementet kan få fornya løyve til helikoptertransport til Nebbet, avgrensa til ein dag som i 2005. Det er då avgjerande viktig at bruken av helikopter i samband med Ekstremsportveko/Nebbet ikkje vert vurdert å koma i konflikt med Verdsarvstatusen for Nærøyfjordområdet». Med bakgrunn i tidlegare vurderingar og erfaringar, bør aktiviteten på helikopterplassane avgrensast til ein dag under Ekstremsportveko, og ikkje to dagar slik det er framlegg om i utkast til konsesjonsvilkåra. Ekstremsportveko med basehopping og helikoptertransport har vore gjennomført i mange år utan at det er gjennomført støymåling under aktiviteten. Det bør setjast krav om at det vert utarbeid ein støyrapport i løpet av fyrste året av ny konsesjonsperiode for å vurdera om aktiviteten medfører støyproblem på landingsplassane og i tilgrensande område. Nærøyfjorden verneområdestyre har gjeve Ekstremsportveko løyve til lågtflyging og landing med helikopter på Sparkling i fem år, frå og med 2019 til og med 2023 (sak 9/19, 26.02.2019). Det er i denne perioden ikkje gjeve løyve til landing på Nebbet. I løyvet er det sett vilkår om at løyvet gjeld inntil 50 flyrørsler på ein dag. Eventuelt nytt løyve til landing og lågtflyging med helikopter under Ekstremsportveko må søkjast om og vurderast på nytt av verneområdestyret etter 5 år, dvs. før 2024. www.nasjonalparkstyre.no/naroyfjorden/ Sakshandsamar Anbjørg Nornes Side 2 av 2
Saksframlegg Arkivsaksnr: 2019/5544-0 Sakshandsamar: Anbjørg Nornes Dato: 11.04.2019 Utval Utvalssak Møtedato Nærøyfjorden verneområdestyre 21/19 14.05.2019 Nærøyfjorden landskapsvernområde - oppattbygging av naust på Styvi Innstilling frå forvaltar Nærøyfjorden verneområdestyre gjev Bjørn Henning Hov og Mikael Hov løyve til bygge opp att naustet på Styvi, gnr. 58, bnr. 1. Løyvet er gjeve med heimel i verneforskrifta for Nærøyfjorden landskapsvernområde 3 punkt 1.3 b). Løyvet gjeld med fylgjande vilkår: Naustet skal byggast som ein kopi av det gamle naustet. Det skal nyttast same type bygningsmateriale og same byggemetode som det gamle naustet. Utvendige mål på grunnflata til naustet skal vera 8,5 meter breidde og 11,5 meter lengde. Grunnmurane i naustet skal restaurerast og byggjast vidare på etter tradisjonell muringsmetode. Steinhellene som står lagra i nausttomta skal nyttast opp att som tak på naustet. Naustet skal verta nytta som naust. Eventuell anna bruk av naustet skal ikkje føra til endring av ytre fasade på bygget. Dersom arbeidet ikkje har starta opp innan tre år frå vedtaksdato, må det søkjast om nytt løyve for tiltaket. Det skal sendast rapport med bilde frå ferdig bygg. Verneområdestyret skal vera med på sluttsynfaring på bygget før det vert ferdiggodkjent. Dette løyvet er berre behandla etter verneforskrifta. Søkjar må senda søknad til Aurland kommune om løyve etter plan- og bygningslova. Saksopplysningar Dokument som bakgrunn for saka: Søknad frå Bjørn Henning Hov og Mikael Hov om oppattbygging av naust på Styvi, datert 15.02.2019 Uttale til sak om oppattbygging av naust på Styvi, Sogn og Fjordande Fylkeskommune, 23.04.2019 Landskapsvernområde Naturreservat Nærøyfjorden og Bleia-Storebotnen Grånosmyrane, Nordheimsdalen, Bleia
Saka vert vurdert etter: Forskrift om vern av Nærøyfjorden landskapsvernområde av 08.11.2002 Naturmangfaldlova av 19.06.2009 Forvaltningsplan for Vestnorsk fjordlandskap Nærøyfjorden, rapport nr. 1-2008 Bjørn Henning Hov og Mikael Hov er grunneigarar på gnr. 58, bnr. 1 i Aurland kommune. Dei søkjer om løyve til å byggje opp att naustet på Styvi. Naustet ramla ned for nærmare 30 år sidan. Det er berre murane som står att. Dei vil bygge opp att naustet som ein kopi av det gamle naustet. Det skal byggjast etter same prinsipp og med same type materiale som det opphavlege naustet frå før 1870. Søkjarane har fyrstehandsopplysningar og fotografi av bygningen som gjer det mogleg å rekonstruere naustet. Dei originale takhellene til naustet er tatt vare på, og skal nyttast opp att til taktekking. I søknaden vert det opplyst at naustet skal nyttast som naust, men det kan vera mogleg å opne for fleire bruksmoglegheiter. Søkjarane ser det som viktig å få bygt opp att naustet som ein viktig bygningstype som høyrer til i bygningsmiljøet på garden, og som eit viktig andlet mot fjorden. Kopi av avisartikkel frå 1989, vedlagt søknaden. Bilde viser begge nausta på Styvi. Naustet til venstre høyrer til gnr. 58, bnr. 1. www.nasjonalparkstyre.no/naroyfjorden/ Sakshandsamar Anbjørg Nornes Side 2 av 5
Grunnmur på naust gnr. 58, bnr. 1. Foto Anbjørg Nornes Lovgrunnlaget «Føremålet med Nærøyfjorden landskapsvernområde er å ta vare på eit vakkert og eigenarta natur- og kulturlandskap frå fjord til fjell i eit storfelt isbreutforma landskap med eit mangfald av plante- og dyreliv og der eit kulturlandskap med slåtteteigar, beitelandskap, stølsområde, gardsbruk og kulturminne, skapt gjennom aktiv landbruks-drift, utgjer ein vesentleg del av landskapets karakter» jf. verneforskrifta 2. Området er verna mot alle inngrep eller tiltak som kan endre eller verke inn på landskapets art eller karakter. Forvaltningsstyresmakta kan gje løyve til «Oppføring av nybygg i samband med landbruk, turlagsverksemd og oppsyn» jf. verneforskrifta 3 punkt 1.3 b). Etter naturmangfaldlova (nml) 7 skal prinsippa i 8 12 leggjast til grunn ved utøving av offentleg mynde, og det skal koma fram av vedtaket korleis prinsippa er vurderte og vektlagt i saka. Vurdering Kulturlandskap med gardsbruk og kulturminne er viktig del av verneføremåla i Nærøyfjorden landskapsvernområde. Verneforskrifta regulerer kva inngrep som kan tillatast i verneområde. På Styvi er det aktiv landbruksdrift med beite for sau. Det vert gjennomført skjøtsel med slått og beitepussar i tillegg for å ta vare på det særeigne kulturlandskapet. Det fleste bygningane på Styvi er restaurert, og bygningsmiljøet fram står som heilskaplege gardstun. På nabobruket vart naustet restaurert for nokre år sidan. Kulturlandskapet og bygningsmiljøet på og rundt Styvi utgjer ein heilskap som er viktig dokumentasjon på tidlegare tiders drift og busetnad i dette området, og gjev stor opplevingsverdi for dei mange som besøkjer området. Nærøyfjordområdet har høgt besøkstal gjennom båtcruise på fjorden og fotturistar på postvegen mellom Styvi og Bleiklindi. www.nasjonalparkstyre.no/naroyfjorden/ Sakshandsamar Anbjørg Nornes Side 3 av 5
Styvi er utan vegtilknyting, og båt på fjorden ei einaste moglege tilkomsten til Styvi. Naustet til Hov er ramla ned, og det er eit stort ynskje frå eigarane at naustet vert ført opp att. Naustet har stor verdi både som naudsynt bygning på ein fjordgard, og som ein viktig del av bygningsmiljøet. Forvaltar meiner tiltaket kan vurderast som oppføring av nybygg i samband med landbruk. Kunnskapen om området er henta frå forvaltningsplan for Nærøyfjorden og Restaureringsplan for Vestnorsk fjordlandskap delområde Nærøyfjorden. Det er ikkje kjente registreringar av trua artar og naturtypar i området (Naturbase 02.05.2019). I forvaltningsplanen er Styvi trekt fram som eit område med verdifullt kulturlandskap og bygningsmiljø. I Restaureringsplanen har fleire av bygningane på Styvi fått ei høg prioritering. Kunnskapsgrunnlaget jf. nml. 8 er vurdert som godt for å vurdera denne saka, og føre-var-prinsippet jf. nml. 9 er difor ikkje tillagt vekt. Forvaltninga skal vurdera kva verknad tiltaket vil få på den samla belastninga på økosystemet jf. nml. 10. Gamle murar kan i mange tilfelle ha verdi som kulturminne utan at det vert bygd opp att byggningar på murane. I verneforskrifta er det opning for å bygge nye bygg i samband med landbruksdrift. På Styvi, der det framleis er landbruksdrift, og det er bruk for naust på garden, vil oppføring av naustet har stor verdi både for gardsdrifta og bygningsmiljøet på denne fjordgarden. Fylkeskommunen skriv i sin uttale at «Å bygge eit nytt hus på gamle murar kan i nokon tilfelle bidra positivt til bevaring av murane samt å skape eit heilskapleg bygningsmiljø». Det vert understreka at dette gjeld prosjekt der det er god dokumentasjon på korleis bygningen har sett ut tidlegare, og der bygningen vert sett opp att slik den opphavleg var. Forvaltar vurderer den samla belastninga av tiltaket som akseptabelt. Tiltaket vil samla sett vera eit positivt tiltak for å ta vare på ein viktig bygningstype i eit fjordlandskap der nausta var ein viktig del av bygningsmiljøet på garden. Nautet skal setjast opp att på dei gamle murane som ein kopi av det opphavlege naustet på garden. Utvendig mål på grunnmurane til naustet er 8,5 meter breidde og 11,5 meter lengde. Grunneigarane har tilgang på kunnskap om byggemetoden, og har sjølve praktisk kunnskap om muring. I tillegg finst dokumentasjon av bygget gjennom fotografi av naustet. Grunneigarane samarbeider med stiftinga Nærøyfjorden verdsarvpark om ulike aktivitetar og prosjekt på Styvi, som vidareutvikling av Styvi Gardsmuseum, og få bygt opp att naustet. Sogn og Fjordane Fylkeskommune har tildelt tilskot til Restaureringsplan for Styvi. Dokumentasjon av naustet som har rast saman er ein del av denne planen. Fylkeskommunen skriv fylgjande i vurderinga; «Ein rekonstruksjon av naustet vil vera positivt for heilskapen i kulturlandsakapet på Styvi og vidra til å auka kunnskap om byggeskikken i området». Forvaltar vurderer tiltaket til å vera godt tilpassa miljøet jf. nml 12. Det er ikkje venta at tiltaket fører til skade på naturverdiane, og nml. 11 er difor ikkje vurdert i denne saka. På bakgrunn av vurderingane etter verneforskrifta, og naturmangfaldlova 8 12, meiner forvaltar det kan gjevast løyve til å bygge opp att ein kopi av det gamle naustet på Styvi. www.nasjonalparkstyre.no/naroyfjorden/ Sakshandsamar Anbjørg Nornes Side 4 av 5
www.nasjonalparkstyre.no/naroyfjorden/ Sakshandsamar Anbjørg Nornes Side 5 av 5
Saksframlegg Arkivsaksnr: 2018/784-0 Sakshandsamar: Anbjørg Nornes Dato: 01.05.2019 Utval Utvalssak Møtedato Nærøyfjorden verneområdestyre 22/19 14.05.2019 Besøksstrategi for verneområde i Nærøyfjordområdet til fagleg godkjenning i Miljødirektoratet Innstilling frå forvaltar Besøksstrategi for verneområde i Nærøyfjordområdet, skissedokument 15.05.2019, vert sendt til Miljødirektoratet for fagleg godkjenning. Saksopplysningar Dokument som bakgrunn for saka: Besøksstrategi for verneområde i Nærøyfjordområdet, skissedokument 15.05.2019. Veileder for besøksforvaltning i norske verneområder, Miljødirektoratet M-415,2015 Naturmangfaldlova av 19. juni 2009 Forvaltningsplan for Vestnorsk fjordlandskap delområde Nærøyfjorden, rapport nr. 1 2008 Prinsipp for besøksforvaltning - Vestnorsk fjordlandskap, Geirangerfjordområdet og Nærøyfjordområdet høyringsutkast 27.04.2018 Føremålet med å utarbeida ein besøksstrategi er å få ein god besøksforvaltning for verneområda i Nærøyfjordområdet med innfallsportar. Verneområda utgjer stor del verdsarvområdet Vestnorsk fjordlandskap, delområde Nærøyfjorden. I besøksforvaltninga skal ein sikra at naturverdiane og kulturverdiane i verneområda vert tatt vare på, samtidig som områda skal kunne brukast til aktiv landbruksdrift og friluftsliv. Det skal vidare leggjast vekt på ei betre oppleving for dei besøkjande i verneområda. Samla sett kan dette gje auka moglegheit for verdiskaping for lokalsamfunna i og rundt verneområda. Prosjektplanen for besøksstrategien vart godkjent av Nærøyfjorden verneområdestyre 01.03.2017. I fylgje framdriftsplanen, skulle besøksstrategien vera godkjent 01.12.2018. Arbeidet med involveringsprosess og utforming av strategien har teke lenger tid enn planlagt. Styret har difor utsett godkjenning av besøksstrategien til 2019. Verneområdestyret har kjøpt konsulentteneste til utforming av besøksstrategien i 2018 og 2019. Landskapsvernområde Naturreservat Nærøyfjorden og Bleia-Storebotnen Grånosmyrane, Nordheimsdalen, Bleia
Kunnskapsgrunnlaget i besøksstrategien byggjer på forvaltningsplanen og skjøtselsplanane i Nærøyfjordområdet. Kunnskap om gjesteundersøking og landskapsanalyse er henta frå prinsippdokument for besøksforvaltning i Vestnorsk Fjordlandskap. Kunnskap om friluftslivet er henta inn gjennom brukarundersøking av aktiviteten med padling på Aurlandsfjorden og Nærøyfjorden, og aktivitet på stiane i tilknyting til fjordane (Oslo Economics 2018). Det er samla inn kunnskap om ferdsel på stiane med ferdselsteljarar på fleire av stiane. Ferdselsteljarane er sett opp og administrert av SNO og stiftinga Nærøyfjorden verdsarvpark. Det er gjennomført sårbarheitsvurdering i tre område med mykje besøk og aukande besøkstal. Områda er ilandstigingsplassane i Nærøyfjorden, stien frå Slettedalen til Bakkanosi, og ny sti til Sivlefossen (NINA Rapport 1436). Det er utarbeidt rapport om erosjon i strandsona i Nærøyfjorden for å få meir kunnskap om årsakene til erosjon av strandlinja i Nærøyfjorden (UNI Research Polytec, rapport M17025- R001 2018). I Fylkesatlas er det oppretta ei eiga side for besøksforvaltning i verneområde/verdsarv der kunnskapsgrunnlag er samla under temalag som er viktig kunnskap i samband med ferdsel i områda. Referansegruppa for besøksstrategien er rådgjevande utval og administrativt kontaktutval for verneområde i Nærøyfjordområdet. I rådgjevande utval er det representantar frå grendalag, turlag, Fjellstyre, villreinnemnd, villreinutval, naturvernforbund, destinasjonsselskap, Nærøyfjorden verdsarvpark, verdsarvrådet og Fylkesmannen i Vestland. I administrativt kontaktutval er det representantar frå dei 4 kommunane og begge fylkeskommunane. Vurdering Prosessen med besøksstrategi i verneområde i Nærøyfjordområdet starta opp med godkjenning av prosjektplanen 1. mars 2017, men prosessen med besøksforvaltning starta opp alt i 2015 i samband med besøksforvaltningsplan i Vestnorsk Fjordlandskap. I denne prosessen er det gjennomført grendamøte i heile området for å få innspel frå innbyggjarar om kva dei meiner om besøk, kvar det eignar seg med meir besøk/mindre besøk, og kva attraksjonar dei ulike område har. Møta vart arrangert i Vik, Voss, Lærdal og Aurland. Besøksforvaltning har vore tema på dialogmøte i regi av stiftinga Nærøyfjorden verdsarvpark frå 2015 til 2019. Forvaltar og representantar frå verneområdestyret har delteke på grendamøte og dialogmøte. Framlegg til besøksstrategi har vore diskutert i mange ulike fora. Det har vore ein lang involveringsprosess med mange ulike aktørar. I Nærøyfjorden landskapsvernområde er det stor kompleksitet med høgt besøkstal og ferdsel både på fjorden, i bygdene og på nokon av stiane i området. Det har vore viktig å få innspel frå flest mogleg brukargrupper for å få eit best mogleg grunnlag til utarbeiding av besøksstrategien. Det har vore gjennomført eit eller fleire møte om besøksstrategi med fylgjande aktørar: Kommunane Aurland, Lærdal, Vik og Voss Sogn og Fjordane fylkeskommune Næring og kultur Rådgjevande utval Stiftinga Nærøyfjorden verdsarvpark www.nasjonalparkstyre.no/naroyfjorden/ Sakshandsamar Anbjørg Nornes Side 2 av 3
Verdsarvrådet Vestnorsk Fjordlandskap Aurland Hamnevesen Visit Sognefjord Destinasjon Voss Reiselivsverksemder i Voss og Aurland Dialogmøte 26.02.2019 med rådgjevande utval, kommunane og reiselivet. Besøksstrategi for Nærøyfjordområdet vert lagt fram til diskusjon i møte. Styret må vurdera om dokumentet skal sendast til fagleg godkjenning i Miljødirektoratet slik det vert godkjent i møte, eller om det bør gjennomførast nye møte med referansegruppa før dokumentet vert sendt til fagleg godkjenning. www.nasjonalparkstyre.no/naroyfjorden/ Sakshandsamar Anbjørg Nornes Side 3 av 3