RAPPORTERING AV OPPDRAGSVERKSEMD 2010

Transkript

1 HORDALAND FYLKESKOMMUNE Opplæringsavdelinga Arkivsak Arkivnr. 106 Saksh. Berdal, Odd-Bjarne Saksgang Opplærings- og helseutvalet Fylkesutvalet Møtedato RAPPORTERING AV OPPDRAGSVERKSEMD 2010 SAMANDRAG 29 vidaregåande skolar hadde oppdragsverksemd i Totalt var omsetnaden på 39,66 millionar kronar. Overskotet samla sett var på 10,54 millionar kroner Aktiviteten innan oppdragsverksemd varierar frå år til år etter økonomiske konjunkturar, spesifikk etterspurnad i marknaden og skolane sin kapasitet til å drive oppdragsverksemd. Verksemda krev ressursar, og ei omfattande verksemd er avhengig av fast tilsette. Dei største skolane når det gjeld oppdragsverksemd har ein dagleg leiar Skolane har ulike motiv for å drive med oppdragsverksemd. Det viktigaste motivet for skolane er økonomisk gevinst som kjem den ordinære skoledrifta til gode. Andre viktige motiv er å styrke kompetansen på skolen, dekke behov i lokalt næringsliv og bruke overtallige lærarar FORSLAG TIL INNSTILLING Fylkesutvalet tek saka til orientering Paul M. Nilsen Inger Øvsthus Tønder

2 FYLKESRÅDMANNEN, : Undersøking av oppdragsverksemd Av 46 skolar inkludert Manger folkehøgskole er det 29 skolar som hadde oppdragsverksemd i Samla omsetnad i 2010 var 39,66 millionar med eit samla overskot på 10,54 millionar. Desse tala avvik noko frå tala som vart rapportert frå rekneskapen til årsmeldinga i februar. Dette skuldast at undersøkinga avdekka at nokre skolar har bokført postar knytt til oppdragsverksemd over den ordinære drifta på skolen. Sett under eitt gir oppdragsverksemda eit viktig økonomisk bidrag til skolane som støtte til den ordinære drifta. Utover den økonomiske effekten gir oppdragsverksemda positive ringverknadar som kjem heile skolen til gode. Oppdragsverksemd gir faglege utfordringar for skolen sine tilsette og elevar, samstundes som den bidreg til å trekkje fagkompetanse til skolen. Slik aktivitet representerar difor ein viktig faktor i fagleg utvikling. Sentrale motiv for oppdragsverksemda er å dekkje etterspurnaden hjå offentlege verksemder og privat næringsliv samt og bruke overtallige lærarar. Fleire skolar nemnar den positive profileringa og kontakten skolen får i nærmiljø og lokalt næringsliv. Ein ser òg at det er dei skolane som har drive lengst med oppdragsverksemd som har størst omsetnad. Desse skolane har òg avsett faste personalressursar og har gode planar knytt til verksemda. Skolane konkurrerar i ein open marknad og det krev systematisk arbeid over fleire i år for å etablere seg. Det kan difor vere krevjande for mange skolar å starte opp med oppdragsverksemd. Ein gjennomgang av skolane sine svar på undersøking vert vidare presentert i denne saka. 2

3 Tabellen under syner omsetnad ved skolane. Omsetnad Skole Omsetnad/ i 1000 kr Stord vidaregåande skule 8651 Laksevåg videregående skole 8632 Bergen maritime videregående skole 4951 Bergen Handelsgymnasium 3644 Bergen tekniske fagskole 2648 Os vidaregåande skule 1608 Lønborg videregående skole 1459 Åsane videregående skole 1283 Stend jordbruksskole 1135 Knarvik vidaregåande skule 838 Voss jordbruksskule 737 Kvinnherad vidaregåande skule 601 Bjørgvin videregående skole 595 Årstad videregående skole 432 Sotra vidaregåande skule 350 Rubbestadnes vgs 331 Olsvikåsen videregående skole 297 Austrheim vidaregåande skule 290 Hjeltnes gartnarskule 282 Slåtthaug videregående skole 220 Fusa vidaregåande skule 180 Nordahl Grieg videregående skole 118 Manger folkehøgskule 105 Odda vidaregåande skule 100 Askøy videregående skole 84 Fitjar vidaregåande skule 52 Arna vidaregåande skule 37 Bømlo vidaregåande skule 29 Øystese gymnas 14 3

4 Det er dei 4 skolane med lengst erfaring innan oppdragsverksemd som har størst omsetnad i Dei to skolane med størst omsetnad, Stord vgs (8651) og Laksevåg (8632) er i ein klasse for seg. Det er eit skilje frå desse to ned til dei to neste på lista som er Bergen Maritime (4951) og Bergen gymnasium(3644). Deretter er det markerte skilje i omsetnad ned til nr 5 på lista som er Bergen tekniske fagskole (2648) og nr 6 på liste Os vidaregåande skule (1608). 9 skolar har meir enn ein million kronar i omsetnad. Har skolen hatt oppdragsverksemd i år 2010? Ja 29 Nei 17 I alt skolar rapporterar at dei har hatt oppdragsverksemd i Skolar som har oppdragsverksemd kan variere noko frå år til år. Det kan vere vanskeleg å etablere seg i marknaden og skolar som skal starte opp må disponible midlar å starte opp med. Skolar med liten omsetnad og lågt eller manglande overskot fell lett ut av marknaden for oppdragsverksemd. Dersom nei, kvifor ikkje? Fleire av skolane som ikkje har oppdragsverksemd forklarer dette med sine prioriteringar. Det er også mange som påpeikar at det er liten interesse i marknaden for kurs dei kan tilby. Vidare er manglande ressursar som eigna lokale og lærarkapasitet også oppgitt som grunn av mange. I resten av rapporten er det berre svara frå dei skolane som rapporterer å ha hatt oppdragsverksemd i 2010 som er teke med. Nokre av dei skolane som har hatt oppdragsverksemd har ikkje svart på alle spørsmåla, difor vil tal på svar variere noko i det følgjande. Kva for målsettingar har skolen for oppdragsverksemda? Prosent Gjere seg nytte av kompetansen på skolen 18 64,3% Halde på lærarkrefter og kompetanse 12 40,0% Styrke skolen sitt økonomiske grunnlag 19 68,0% Dekke behov i lokalt næringsliv 18 68,0% Andre målsettingar 4 16,0% Spørsmålet var slik at ein kunne krysse av for fleire alternativ. 19 skolar legg til grunn økonomiske motiv og like mange skolar trekker fram målsetting om å dekke behov hjå lokalt næringsliv. Dette tyder på at skolane ser oppdragsverksenda som gunstig både med tanke på sine økonomiske vilkår og for kontakten med lokalt næringsliv. Vidare er det 18 skolar som seier at ei viktig målsetting er å gjere seg nytte av kompetansen på skolen. Dette kan tyde på at slik verksemd gjev positive verknadar for tilsette og deira kompetanse. Det er også 18 skolar som ser det som ei viktig målsetting å dekke behov i lokalt næringsliv. 4

5 Kva for målsettingar har skolen for oppdragsverksemda? - Andre målsettingar Hindre overtallige kontakt med næringane TIV (tilsyn i videregående skole Kommentar til målsettingane for 2010? Vi har på oppdrag frå Nordhordland handverk og industrilag kjørt tre kurs for næringslivet, eit i matematikk, et i norsk og et i data. For to av de tre lærarane var dette ein del av læraren sin stillingsplan. Vi slapp av oppseiing av lærarar på Helse og sosialfag Vi har ikkje spesielle målsettingar anna enn vår kompetanse i regionen som vi sel til realkompetansesenteret For oss er det viktig å vera kompetansetilbydar i lokalmiljøet, vi skal vera førstevalet for lokalt næringsliv! for 2011: - halde på lærekrefter og kompetanse - oppretthalda og evt auka samarbeide med næringane - auka oppdragsveksemda. Skule har eit eige samarbeidsprosjekt med næringslivet. Ny skole, svært mange interesserte parter som ønskjer å høyre korleis vi driv skole. Grunna spisskompetanse på Os vgs er det stor etterspurnad etter kurs frå NAV Bilbransjen kjøper to kurs a 240 timer, og tømrerfaget kjøper 3 kurs av 80 timer Det er stort behov for faglært arbeidskraft i helse- og sosialsektoren. Derfor har vi ein klasse helsefagarbeiderutdanning og ein barne-og ungdomsarbeiderutdanning for vaksne. Skulen slit med akkumulert underskott, og treng inntekter frå kursverksemda til ordinær drift. I tillegg til økonomi har skulen og ønskje om å hjelpa lokalt arb.liv med å betre kompetansen på lokal arb.kraft. Skulen har og gjennomført kurs med deltakarar frå utviklingsland. Dette er og eit område som ein ønskjer å halde fram med. Tilby tenester for lokalt næringsliv 5

6 I kva grad har aktivitetane i rapporteringsåret oppfylt dei målsettingar skolen har for oppdragsverksemda? Ikkje i det heile 0 0,0% Delvis 6 21,4% Godt 19 67,9% Fullt ut 3 10,7% 22 eller 79 % av skolane seier at skolen sine målsetjingar er godt eller fullt ut oppfylt. Ingen skolar melder at målsettingane ikkje er oppfylt i det heile. Kva for målgrupper arbeider skolen mot? Privat næringsliv 15 50,0% Kommunar 12 46,2% Stat 2 3,8% Nav 13 42,3% Privat personar 8 30,8% Andre 3 11,5% Ingen spesielle målgruppe 1 3,8% I alt ,0% 50 prosent av skolane har privat næringsliv som målgruppe som samla sett er den største målgruppa for oppdragsverksemd. Kommunar og NAV er også viktige målgrupper der høvesvis 46,2 % og 42,3 % har desse som målgrupper. Oppdragsverksemda kan sjå ut til å representera eit viktig samarbeid på tvers av skole, næringsliv kommunar og NAV. Har skolen rutinar for å sikre/vurdere kvaliteten for oppdragsverksemda? Ja 23 79,3% Nei 6 20,7% I alt ,0% 6

7 Ca 79 % av skolane har rutinar for å sikre/vurdere kvaliteten på oppdragsverksemda. Fleire skular skriv at dei evaluerar oppdragsverksemda på same måte som ordinær undervisning. Dei aller flest skriv at dei evaluerer kursa i etterkant og nokre har undervegsevalueringar og samtalar med oppdraggivar. Ein skole gjer kartlegging for framtidige kursbehov. Kven har ansvaret for organiseringa av oppdragsverksemda? Prosent Rektor 6 20,0% Ass. rektor 1 4,0% Avd. leiar 11 40,0% Fag. leiar 4 16,0% Andre 6 20,0% Det er først og fremst avdelingsleiar eller rektor som har dette ansvaret. Det kan sjå ut som det varierar litt frå år til år kven som har ansvaret. Utifrå det skolane skriv om organiseringa er det ganske ulik organisering på dei forskjellige skolane, ofte er ansvaret for oppdragsverksemda fordelt på fleire personar. Har den som har det daglege ansvaret fast ressurs? Prosent Ja 12 42,9% Nei 16 57,1% 12 skolar har fast ressurs. 3 skolar har ein 100 % ressurs knytt til oppdragsverksemd og ikkje overraskande gjeld det dei tre skolane med størst omsetnad. For dei andre skolane varierar den faste ressursen frå 5 % til 70 % stillingsstorleik. Lager skolen årleg budsjett for oppdragsverksemda? Prosent Ja 13 46,4% Nei 15 53,6% 13 skolar eller 46 % lagar budsjett for oppdragsverksemda. Fylkesrådmannen tilrår at alle skolane lagar budsjett for si oppdragsverksemd, men har samstundes forståing for at dette er aktivitet det kan vere vanskeleg å lage seg oversikt over. 7

8 Vurdering av det økonomiske resultatet av oppdragsverksemda Dårleg 6 21,4% Bra 21 75,0% Svært godt 1 3,6% 22 skolar vurderar det økonomiske resultatet til å vere bra eller svært godt. 6 skolar seier at dei har eit dårleg resultat. Blant dei som seier at det økonomiske resultatet er dårleg kommenterast det at utgifter til vikarar og endring i behovet hos næringslivet er årsak til dette. I kommentarane til resultatet vert det peika på at oppdragsverksemda tener andre viktige mål enn det reint økonomiske. Mellom anna blir verdifull kontakt med næringslivet framheva av fleire. Samla sett kan ein konkludere med at oppdragsverksemda representerar eit godt økonomisk bidrag for skolane. Fire av skolane dokumenterar underskot av oppdragsverksemda, for tre av desse dreier det seg totalt om under kr, mens ein skole har eit underskot på litt over kroner. Kva vil ein nytte overskotet av oppdragsverksemd frå år 2010 til? Kjøp av utstyr 14 59,1% Oppussing av kursrom 5 22,7% Dekking av underskot 10 36,4% Lønskostnader 6 27,3% Avsette til fond/overføringar til neste år 2 9,1% Kompetansheving 9 36,4% Undervisningsmateriell 12 45,5% I alt ,0% Dei fleste vil nytta overskotet til å støtte den daglege drifta ved skolen til kjøp av utstyr, undervisningsmateriell eller dekking av underskot. 8

9 Innan kva fagområde har skolen hatt oppdragsverksemd? Prosent Allmennfag/studiekompetanse 2 4,0% Anleggsgartnar 1 4,0% Båtførarprøven 3 12,0% Datakortet 1 4,0% Dataopplæring 4 16,0% Elektro 3 12,0% Engelsk 2 8,0% Gartneri/hagebruk 1 4,0% Handverk og industri 1 4,0% Helse- og sosialfag 9 36,0% Kurs for minoritetsspråklege 2 8,0% Lastekurs/skip 1 4,0% Mekaniske fag 5 20,0% Norsk 2 8,0% Plate- og sveise faget 3 12,0% Rekneskap 1 4,0% Reise og service 2 8,0% Ridekurs 1 4,0% Transport/logistikk 1 4,0% Tømrarfag 3 12,0% Utleige av lokale 3 12,0% Yrkesretta fag 4 16,0% Anna 7 28,0% I lista over er helse og sosial og mekaniske fag området med størst aktivitet. I kategorien anna som utgjer 28 % av kursverksemda fordeler kursa seg på desse fagområda: Borekurs og hydraulikk Akvakultur og sjømat Truck- og kranopplæring, HMT Stillassfag og betongfag Fellesfag Musikk Anleggsfag Idrettsarrangement 9

10 I kommentarane frå skolane til gjennomførte kurs er hovudinntrykket at kursa er blitt gjennomført som planlagt og at det er gitt gode tilbakemeldingar frå deltakarane. Har skolen hatt ulike typar konsulentoppdrag? Ja 4 14,3% Nei 24 85,7% 4 skolar eller 14 % av skolane har hatt konsulent oppdrag. Dette har dreidd seg om: Utleige av kurshaldarar til andre arrangørar Hjelp til utarbeiding av offentlege søknadar Ekstern prosjektstøtte Kor mange av skolen sine lærarar har vore engasjerte med oppdragverksemda? På dette spørsmålet varierar skolane sine svar i spennet frå 1 til 15 personar. Totalt har 145 lærar vore engasjerte. I snitt har mellom 5 og 6 personar jobba med oppdragsverksemd fordelt på 28 skolar. Kor mange personar utanfrå har vore engasjert? Her varierer talet mellom 0 og 15 på personar skolane har engasjerte utanfrå. 12 skolar har ikkje nytta ekstern hjelp i det heile og totalt har 87 eksterne personar vore engasjert i oppdragsverksemda på 28 skolar. Snittet her ligg på i overkant av 3. Har overtallige lærarar hatt sysselsetting gjennom denne verksemda? Prosent Ja 5 17,9% Nei 23 82,1% 5 skolar har sysselsett overtallige lærar i oppdragsverksemda. Totalt dreier dette seg om 8 lærarar på dei 5 skolane. Kva effektar har oppdragsverksemda hatt for skolen? Utviding av kunnskapar innan eit eller fleire fagområde 19 85,7% Undervisinga generelt har betra seg 8 28,6% Utvida kunnskapar i einskilde fag 12 47,6% I alt ,0% 10

11 I kommentarane peikar skolane òg på andre effektar ved oppdragsverksemda: Profilering av HFK Knytte til oss fagpersonar i marknaden, spesielt opp mot fagskolen der det er vanskelig å skaffe personell Unngått overtallige Bra for marknadsføring av skulen når også grupper utanfrå har gode opplevingar knytt til skulen vår Å vera i kontakt med lokalt næringsliv og undervisa vaksne, gjev særleg dei involverte lærarane positive erfaringar både fagleg og sosialt. Å utvikla kurs i basiskompetanse for arbeidslivet (VOKS) saman med oppdragsgjevar har vore særleg gjevande fagleg og pedagogisk. Elevane får delta på fagsamlingar/kurs som vi arrangerer. Kontakt med næringane våre Synlege i fagmiljøet Positive effektar på fagmiljøa Vi får eit større fagleg miljø. Lærarane kan variere klassar dei underviser i Elevar har fått instruksjonserfaring Skulen vert meir nytta og kjent i lokalmiljøet. Kor mange prosent av deltakarane sluttar før kursslutt? 0-15 % 27 96,4% % 1 3,6% % 0 0,0% Meir enn 45 % 0 0,0% Utifrå tabellen over kan ein konkludere med at fråfallet ved skolane sine kurs er lågt. Dette tyder på at undervisninga held eit høgt nivå og treff målgruppa si. 11

12 Andre kommentarar generelt om oppdragsverksemda i 2010 Under følgjer eit utdrag av andre generelle kommentarar om oppdragsverksemda: Skolen er svært avhengig av oppdragsverksemda. Dette både for å auke inntekter men også for å knytte til oss nødvendig fagkompetanse Å utvikla kurs og "selja dei inn" tar tid og føreset innsikt i skulen si verksemd og god kontakt med lokalmiljøet. Erfaring syner at "fast dagleg leiing/administrasjon" gjev størst omfang både i kursbreidde og tal deltakarar Vi har stort potensiale for auka verksemd, men manglar tilstrekkeleg med personalressursar til å arbeida meir aktivt inn mot bedriftene og publikum med sal av kurs. Med ein person til som kunne jobba aktivt og målretta ut mot målgruppene ville vi kunna auka aktiviteten monaleg, trur vi. Vi har hatt vaksenopplæring sidan 1990, og vi ynskjer å halde fram med dette. Det er med å utvide perspektivet til skolen, og vi har kontakt med kommunane gjennom denne ordninga. Oppdragsverksemda kan heilt sikkert aukast, men det er vanskeleg å vurdera kor godt ein kjem ut ressursmessig. Oppsummering Rekneskapen for 2010 visar at oppdragsverksemda har hatt ein omsetnad på totalt 39,66 millionar kronar. Sett under eitt gir oppdragsverksemda eit viktig økonomisk bidrag til skolane som støtte til den ordinære drifta. Utover den økonomiske effekten gir oppdragsverksemda positive ringverknadar som kjem heile skolen til gode. Oppdragsverksemd gir faglege utfordringar for skolen sine tilsette og elevar, samstundes som den bidreg til å trekkje fagkompetanse til skolen. Slik aktivitet representerar difor ein viktig faktor i fagleg utvikling. Fleire skolar nemnar den positive profileringa og kontakten skolen får i nærmiljø og lokalt næringsliv. Ein ser òg at det er dei skolane som har drive lengst med oppdragsverksemd som har størst omsetnad. Desse skolane har òg avsett faste personalressursar og har gode planar knytt til verksemda. Skolane konkurrerar i ein open marknad og det krev systematisk arbeid over fleire i år for å etablere seg. Det kan difor vere krevjande for mange skolar å starte opp med oppdragsverksemd. 12