Årsmelding Hordaland Sau og Geit.

Transkript

1 Årsmelding 2015 Hordaland Sau og Geit

2 kr 60,00 kr 50,00 kr 40,00 Kr pr kg kjøtt kr 30,00 kr 20,00 kr 10,00 kr 0, Avregningspris Tilleggsytelser

3 Årsmelding 2015 Hordaland Sau og Geit INNHALD Program til årsmøtet i Sakliste og valnemda si innstilling til årsmøtet i Arbeidet i fylkeslaget...8 HSG si heimeside Styret Årsmøtet Leiarmøtet Rapport for Ny Giv i sauehaldet i Hordaland Avlsutvalet for sau, årsmelding Gjetarhundnemda, årsmelding Årsmelding for gjetarhund 2015 Voss Sau og Geit Beiteutvalet, årsrapport Kommentarer til rekneskapen Årsrekneskap HSG Fagtur med julebord Lindås og Meland Sau og Geit, årsmelding Lokallag med medlemstal...61 Flinke sauebønder ga nok eit eventyrligt år! Organisert beitebruk i Hordland Informasjon rovvilt Forside stort bilde: Turid Kristiansen på veg heim med sauer og lam frå Kvålsdalen, Voss. Foto: Øyvind Hellesnes. Jenter på kåringsjå: Josefine og Selma syntes det var veldig kjekt å få klappa lamma på landbruksdagen på Austrheim. Foto: Ella Sandra Dahl Berland. Gut med sauer: Jonas Tveite Haug (9) med Fantomet prøver å få losa sauene inn mot siste grinda. Grøne plastfrakkar: God stemning i sauefjøsen til Silje Brattespe, då vi var på fagtur og julebord. Foto: Nils Inge Hitland. Geit: «Vi skulle så gjerne hatt nokre tillitsvalde som talte vår sak i HSG». Foto: Nils Inge Hitland. 3

4 Fjøssystemers Appetittfôrkasse en revolusjon av Islandshekken Fjøssystemers Appetittfôrkasse med lammesikker front er i kombinasjon med vår kraftfôrstasjon smart fôring! Kraftfôrstasjonen har automatisk opptrapping og du kan følge fôringen på nett. Fjøssystemers Appetittfôrkasse med lammesikker front Egenutviklet fôrkasse til sau for rasjonell tildeling av grovfôr etter appetitt. Har 20 eteplasser med lammesikker front Fôrkassa er enkel i bruk og krever ingen regulering Øst 2634 Fåvang Tlf ost@fjossystemer.no Sør 3178 Våle Tlf sor@fjossystemer.no Vest 4365 Nærbø Tlf vest@fjossystemer.no Nordvest 6770 Nordfjordeid Tlf nordvest@fjossystemer.no Midt 7473 Trondheim Tlf midt@fjossystemer.no Bygg 2634 Fåvang Tlf bygg@fjossystemer.no

5 Program for årsmøtet i Hordaland Sau og Geit 2016 Fredag 26. februar Kl Registrering, kaffe Kl Småfenæringa i Hordaland, framtidsutsikter. Åse Vaag, Landbruksdirektør Kl Reidar Sandal deler sine opplevingar som oppsynsmann i Statens naturoppsyn Kl Årsmøtemiddag med underhaldning og m.a. utdeling av prisar for beste avkomstgranska verar i Hordaland og Fylkesmeister i bruk av gjetarhund i Laurdag 27. februar Kl Registrering Kl Årsmøtet startar Kl Velkomen til Kvam Kommune. Jostein Ljones, ordførar Kl Årsmøtet held fram med årsmøtesaker Kl Pause m/kaffi Kl Jordbruksforhandlingane/nytt frå NSG. Ove Holmås, nestleiar NSG Kl Årsmøtet held fram med årsmøtesaker Kl Lunsj Kl Årsmøtet held fram med årsmøtesaker Kl Pause m/kaffi Kl Årsmøtet held fram med årsmøtesaker Årsmøtet slutt ca. klokka Reidar Sandal, SNO. HSG Årsmelding

6 Sakliste årsmøtet i Hordaland Sau og Geit 2016 Saksliste: 1. Opning av møtet 2. Namneopprop 3. Godkjenning av innkalling og sakliste 4. Val av 2 personar til å skriva under møteboka 5. Årsmelding 6. Rekneskap 7. Val av leiar - På val: Nils Inge Hitland 8. Val av styremedlemmer - På val: Reidar Kallestad og Arnt Bakke 9. Val av nestleiar 10. Val av varamedlemmer til styret 11. Val av møteleiar til årsmøtet 2017 med vara 12. Godtgjersle til leiar og styremedlemmer 13. Val av valnemd til årsmøtet Høyringsvar til NSG på landsmøtefrekvens 15. Innkomne saker 16. Arbeidsplan for Budsjett for 2016 Valnemda si innstilling Forslag frå valnemda i HSG : Namn Funksjon På val Region Forslag Nils Inge Hitland Leiar Ja 3 Nils Inge Hitland Reidar Kallestad Nestleiar Ja 4 Reidar Kallestad Arnt Bakke Styre Ja 5 Arnt Bakke Knut Sygnestveit Styre Nei 6 Ikkje på val Kjetil Rødland Styre Nei 7 Ikkje på val Olav H Bringedal 1. vara Ja 1 Tor Arne Sandvik, Etne (Geit) Stein Morten Hegland 2. vara Ja 2 Ola Steinsland, Bømlo Ola Steinsland 3. vara Ja 3 Else Hartveit Seilen, Osterøy 6

7 Valnemd: Region Namn Vara Forslag til nye 1 Bjarne Berge Ingolf Naustvik 2 Jarle Ansgar Helland John Karsten Raunholm 3 Lars Mæle Trond Nilsen Ikkje på val 4 Kåre Hole Odd Midtbø Odd Midtbø Kristian Larsgård Arne grindheim John Karsten Raunholm Sveio(Namn kjem i morgon) 5 Steinar Steine Lars Norheim Jahn Tommy Midtgård 6 Kyrre Manger Inga Rørlien Ikkje på val 7 Anita Jordalen Ivar Haug Ikkje på val 3 Ola Steinsland 3. vara Ikkje på val Val av møteleiar til årsmøtet 2017: Forslag: John Karsten Raunholm Vara: Audun Seilen Godtgjersle til medlemmer i styre og nemder: Fast godtgjering: Styreleiar: Nestleiar: Leiar Gjetarhundnemd : Leiar Avlsutval: Møtegodtgjering etter NSG sine satsar for alle styremedlemmer og utvalsmedlemmer. (Er for tida 1600 for møte over 6 timar 800 for under 6 timar og telefonmøte). Leiar av valnemda Steinar Steine HSG Årsmelding

8 Arbeidet i fylkeslaget Heimesida Heimesida skal vera ein viktig kommunikasjonskanal mellom fylkeslaget, lokallaga og medlemmene. På heimesida kjem nyheiter, fagstoff, møtereferat, kurs og møteinnkallingar g anna stoff frå arbeidet i fylkes -og lokallaga. Heimesida har i meldingsåret publisert 40 artiklar og hatt fin auke i daglege treff. Vi ser og auke i treff på fagstoff, referat, årsmeldingar m.m. Det er viktig at denne framgangen heldt fram sidan heimesida skal vera ein viktig informasjonskanal til medlemmane. Gjetarhundnemda har i meldingsåret «flytta» si heimeside inn i HSG si. Mest besøk var det i perioden august til desember med over 100 i snitt pr dag. «Pinleg av Bondelaget då dei fekk spørsmål om lammetilskotet på Stortinget» er den mest leste artikkelen med 2295 visningar. Nest høgaste er «Ny Giv inviterer til fagdag bygg» med 891 visningar. Lokallaga har og fin utvikling i bruk av heimesidene sine. 8

9 Facebook HSG har eiga facebookside og denne er effektiv i kommunikasjon både internt og eksternt. Takk til Fatland og Nortura for utsending av tekstmeldingar med påminning om aktivitetane våre. Webansvarleg er Nils Inge Hitland. HSG Årsmelding

10 MF 3630 Be om tilbud! MF 3630 LETT OG KOMPAKT TRAKTOR, 76 HK Komplett utstyrt modell med bl.a: 3-sylindret AGCO Power-motor, 3,3 l Common rail Maks effekt: 76 hk 2-hastigheters kraftuttak 540/540E o/min Skjermbreddere bak (10 cm på hver side) Bakrutepusser 11.2R24 & 16.9R30 hjul Eiksenteret Liavegen Nyborg Tlf: Eiksenteret Regimentvegen Voss Tlf:

11 Styret i HSG Styret 2015: Namn Telefon E-post Leiar Nils Inge Hitland nils.inge@salmongroup.no Nestleiar Reidar Kallestad reidar.kallestad@online.no Arnt Bakke arntbakke@yahoo.no Kjetil Rødland kroedlan@online.no Knut Sygnestveit kn-sygne@online.no 1. vara Olav H. Bringedal olavhjetlandbringedal@gmail.com Sekretær Karulf Håkull karull.hakull@nortura.no Frå venstre: Knut Sygnestveit, Kjetil Rødland, Nils Inge Hitland, Karluf Håkull, Reidar Kallestad og Arnt Bakke. HSG Årsmelding

12 1. vara Olav H Bringedal har vorte innkalla til styremøta. Sekretær frå Nortura; Karluf Håkull Rekneskapen har vore ført av Voss Rekneskapslag v/laila Berge. Det har vore 5 styremøter og handsama 65 saker i På nokre av møtene har òg leiar i gjetarhundnemda, Audun Seilen og leiar i avlsutvalget, Tore Atle Sørheim møtt. Ein del av sakene som er vorte handsama er: Saueprosjektet Ny Giv Medlemsverving Sauekurs Jordbruksforhandlingane Landsmøte i NSG Representantskapsmøte i NSG Høyringsrunde på lagslovene Gjetarhund Avlsutvalg Beiteutvalg Årsmøte Rekneskap Budsjett Handlingsplan Apotekavtale Leiarsamling Fagtur m/julebord Fjelldag Referata frå møta ligg på heimesida. Styret har delteke på mange ulike møter som representskapsmøter, landsmøtet i NSG, årsmøter i lokallag og fylkesårsmøter til Bondelaget og Bonde og småbrukarlaget, i avlsutvalget, beiteutvalget, Landskap i drift og mange møter i saueprosjektet Ny giv. Saueprosjektet Ny Giv har vorte godt mottatt hjå medlemmene. Dette året har det vore fokus på økonomi, sauehus, Sauekontrollen og delprosjekta på redusert lammetap, gjetarhund, sauehus, avl og fjellbeite. Det er godt oppmøte på kursa, og det er kome tilbakemeldingar på at kursa i Ny Giv har vore veldig motiverande og lærerike. 12

13 Årsmøtet 2015 Referat årsmøtet i Hordaland Sau og Geit 2015 Tid: 20. og 21. februar 2015 Sted: Solstrand Hotel & Bad Fagdelen og den sosiale delen tok til fredag ettermiddag med innlegg av Fylkesmannen i Hordaland, Lars Sponheim med tittel: Kan vi forenkla jordbruksavtalen? Sponheim tok oss med på ei lang reise som sauebonde og den utviklinga som har vært i næringa. Han snakka om det arbeidet som blir diskutert i Regjeringsutvalet som er sett ned for å sjå på fordelingar og forenklingar. Sponheim er leiar i dette utvalet. Sponheim kunne ikkje gå i detaljer på kva utvalet ville komma fram til, men Sponheim avslutta med denne kommentaren: Sauanæringa har ei lys framtid! Marion Solheim, framtidas bonde, kommunikasjonsrådgjevar ved UiB, var HSG neste gjest. Marion Solheim er sterkt engasjert i landbruket og er sjølv odelsjenta. Sjå Marion Solheim sitt innlegg på heimesida til HSG: Årsmøtemiddagen: Som vanleg er det årsmøtemiddag med lammekjøtt på menyen. Johannes H. Sekse er ein god «kar» og leda oss gjennom festmiddagen. Markering av beste verane i Hordaland (sjå årsmeldinga) Utdeling av premier for beste medlemsververane. Hordaland hadde dei 3 beste vervarane i heile landet i 2014! Bjarne Berge, Ivar Turøy og Tore Atle Sørheim. Gratulera! AV Atle Veland transport a.s HSG Årsmelding

14 Tore Atle Sørheim med premie for beste NKS, HØYSØR SØRHEIM, indeks 143. Martin Haugland med premie for beste Spæl, LEXHANK HAUGLAND, indeks

15 Bente Marie Marktun med premie for beste Sjeviot, PEDRO, indeks 139. Premie og gratulasjonar til Ivar Turøy og Tore Atle Sørheim, vinnarar av vervekonkurransen. HSG Årsmelding

16 Sak 01: Opning av møtet John Karsten Raunholm: Velkommen til Fylkesårsmøte i Hordaland Sau og Geit! Raunholm opna møtet og fortalde litt frå kvelden før. Han siterte og innlegget som Fylkesmannen i Hordaland, Lars Sponheim heldt fredagskvelden Sauenæringa har ei lys framtid! Leiars tale: Nils Inge Hitland takka Johannes Sekse som tok på seg å leia årsmøtemiddagen på kort varsel, noko han greidde fint. Vidare var han innom Ny Giv, kvaliteten på lammeslaktet frå Hordaland, det gode arbeidet som blir gjort ute i lokallaga og arbeidet som blir gjort i forhold til medlemsvervinga. Hordaland har for 2014 dei 3 beste vervarane! Sjå leiars tale til årsmøte på HSG heimeside: Sak 02: Namneopprop Desse laga møtte ikkje: Mauranger, Modalen og Øygarden. 43 stemmeberettiga til årsmelding & rekneskap. 48 med stemmeberettiga til andre årsmøtesaker. Sak 03: Godkjenning av innkalling og sakliste Godkjent med merknad: Ole Andreas Våge ber om at årsmeldinga kjem tidlegare. Årsmeldinga var på netti torsdag kl Nils Inge beklaga dette. Sak 04: Val av 2 personar til å skriva under møteboka Valt: Ivar Turøy og Gjermund Seim. I tillegg ordstyrar i årsmøte. Sak 05: Årsmelding Årsmeldinga for 2014 blei lagt fram for Årsmøte med desse kommentarane: Møteleiaren, John Karsten Raunholm skrytte av innhaldet. Nils Inge Hitland tok for seg arbeidet i fylkeslaget. Oppmoda fleire lokallag til å vera meir aktive, laga heimesida i lokallaga. Web sida i fylkeslaget har fått mange treff og fått fantastisk god hjelp i frå Svanhild Aksnes og lagt ut stoff i høve Ny Giv. John Karsten Raunholm: Barn og unge er gull verdt med tanke på rekruttering. Kåringsdommarane som fekk heder & æra og blom i fjor har komme med tilbakemelding med at dei sette stor pris på det. Apotekaravtalen må bli meir kjent og brukt. John Karsten Raunholm: Utnytt konkuransen, gå til lokalapoteket og sei kva andre apotek gjer. 16

17 Nils Inge Hitland: Det slår beina under vår avtale. John Karsten Raunholm: Ser problemet men sauebønder må nytta alle «tilbod» me kan få. Tore Atle Sørheim: Me kan ikkje gje slepp på våre gamle avtalar. Bjarne Berge: Me har berre eit apotek i Kvinnherad og hvis me i lokallaga kan få betre avtale så må me gjera det. Me har og avtale med Felleskjøpet om gjerdemateriell. Nils Inge Hitland: Ok, der det ikkje er andre apotek men me får ei utfordring hvis dei apoteka som me har avtale med får nyss i det. Me må tenkje kva apotek det er flest stader i fylket og me må opptre samla. Fylkeslaga tek det opp att. Ny Giv prosjektet. Reidar Kallestad gjekk gjennom det. Tidlegare møtte styringsgruppa og arbeidsgruppa kvar for seg, men no i seinare tid har dei hatt felles møte. Har gjennomført alt som har vore planlagt. Lokallaga har stilt godt opp. Det ein jobbar med i fylkesstyret samkøyrer me med NY Giv, kanskje det har gått ut over arbeidet i HSG? Kva gjer me vidare, kva vil de? Prosjektet er ferdig i 2015 og det kan oppstå eit vakum etterpå. Kurs i bruk av Sauekontrollen var ein suksess. Bjarne Berge: Viktig å fortsetja, viktig for lokallaga, også økonomisk. Siren Bryn: Må fortsetja. Mykje meir positivt no. Gode tilbakemeldingar frå «Vossabenken» Foto: Nils Inge Hitland. HSG Årsmelding

18 18

19 Ole Andreas Våge: Heilt einige med desse, dette bør fortsetja. Avlsarbeidet på sau v/tore Atle Sørheim: Gjekk gjennom det som stod i årsmeldinga. Han sa også at mange vraka lam går utover økonomien i avlsutvalet. Hadde dei tatt betaling for alle lamma hadde det vorte ekstra. 220 verer vart granska. Johannes Sekse: Dårlegare økonomi etter at fleire lag har gått saman. Har fått ei stor husleiga. Nils Inge Hitland: Tenk gjennom dette til hausten, vereringane blir invitert, korleis organisera dei ulike laga kåringa? Tore Atle Sørheim: Laga kan senda inn e-post om ynskje for kåringsdag, Gjetarhund arbeidet v/audun Seilen: Gjekk gjennom det som stod i årsmeldinga. Nemnte og at det var ein familie på Varaldsøy som har fått hjelp i Ny Giv Prosjektet med gjetarhund. Nå har dei kjøpt kvelp og blir følgt opp i trening med den. NRK Super lagar og sender 2 program her frå. Oppfordrar alle lokallag til å driva med gjetarhundarbeid. Viktigaste aktiviteten i gjetarhundarbeidet skjer i lokalmiljøet. Og alle som har hund bør prøva å få minimumskravet. Kanskje ein skal ha dei ulike pris utdelingane på årsmøte i HSG? Vil ha kontakt med alle lokallag, Den noverande heimesida blir lagd ned og kjem ny under paraplyen til NSG. Alle som vil laga til ein prøve tek kontakt med gjetarhundnemnda. Beiteutvalget v/ole Johan Eidsnes: Gjekk gjennom det som stod i årsmeldinga. Dei som har ledige beite i fjellet kan senda inn melding til fylkesmannen. Ligg ei liste der. Berre 750 av 1300 søkte om beitetilskot. Tore Atle Sørheim: Har fått beskjed om at tilskotet skal gå til dei som beiter i fjellet. Edvard Grindheim: Fylkesmannen har sendt beskjed om tilbaketrekking av midlar pga. dyra beiter på utmark og ikkje fjellbeite. Audun Seilen: Er det nok at beitelag organisera seg som foreining eller må det vera SA? Lokallag med medlemstal: Fortsetja vervinga, fin auke dette året og! Hordaland ligg på toppen når det gjeld beste vervar. Ta kontakt med Austevoll prøv og få til eit lokallag der. Mi side: Innlogging med medlems nr og passord, kvar enkelt kan gå inn på seg sjølv, dei som har tillitsverv i lokallag og fylkeslag får tilgang til medlemmane sine. For å få passord må NSG få e-post adressa fyrst. Ikkje misbruk tilliten ved å bruka opplysningane feil. Edvard Grindheim: Kan dei i lokallaget endra opplysningar? HSG Årsmelding

20 Magnar Stien: Kor mykje tilgang har dei enkelte i styret. Pål Kjorstad: Informerte om bruk av sida. Fagtur til Island Nils Inge Hitland: Informerte om turen. Magnar Stien: Kan denne turen gjennomførast på nytt? Geit i vekst: Nils Inge Hitland: Er imponert over god rapport og glad at HSG har støtta dette økonomisk. Heile rapporten ligg på heimesida. Rovvilt v/ole Johan Eidsnes: Gjekk gjennom det som sto i årsmeldinga. Det er komme førespørsel til viltnemnda i kommunane om fellingsløyve. Ein bør pirka litt borti dei viltnemndene som ikkje er i gang. Edvard Grindheim: Det er noko på gang. Bjarne Berge: I Kvinnherad er det auke på rådyr. Gaupa følg med den! Reidar Kallestad: Me er heldige her i Hordaland, det er praktisk talt ikkje rovdyr, berre streifdyr. Ein må vera forberedt på at me kan få og me veit ikkje korleis me vil reagera hvis smellen kjem, ha det i bakhovudet. Skulle ein finna døde sauer på sommarbeite, ta bilde for sikring av bevis. Nils Inge Hitland: Viktig å dokumentera alle tegn, spor, avføring og observasjonar. Julebord: Dette er blitt et populært tiltak med mange deltagarar. Vedtak: Godkjent Sak 06: Rekneskap Rekneskapen for 2014 blei lagt frå av Nils Inge Hitland med eit underskot på kr ,-. Vedtak: Godkjent. Sak 07: Val av leiar Leiar for 1 år: Nils Inge Hitland: valt med 38 stemmer. 2 blanke. Sak 08: Val av 2 styremedlemmer for 2 år Knut Sygnestveit: Valt 37 stemmer. 1 blank. Kjetil Rødland: Valt 37 stemmer. 1 blank. Sak 9: Val av nestleiar Reidar Kallestad, valt med akklamasjon. 20

21 Sak 10: Val av varamedlemmer til styret 1. vara Olav H: Bring 2. vara Stein Olav Hegland 3. vara Ola Steinsland Alle valt med akklamasjon. Sak 11: Val av møteleiar til årsmøte 2016 med vara John Karsten Raunholm, ordstyrar Valt ved akklamasjon. Audun Seilen, varaordstyrar for årsmøte Valt ved akklamasjon. Takk til John Karsten Raunholm for stødig og god møteleiing Sak 12: Godtgjersle til leiar og styremedlemmer Vedtak: Godtgjersle leiar og styremedlemmer uendra. Andre godtgjersler vidareføras. Timesats for telefonmøte: Kr pr. påbegynt time. Godkjent. Sak 13: Val av valnemnd for årsmøte 2016 Region 3: Lars Mæle, vara Trond Nilsen. Region 5: Steinar Steine, vara Lars Norheim. Region 6: Kyrre Manger, vara Inga Rørlien. HSG Årsmelding

22 Region 7: Anita Jordalen, vara Ivar Haug. Leiar i valnemnda 2016: Steinar Steine. Nestleiar valnemnda 2016: Anita Jordalen. Alle valt med akklamasjon. Sak 14: Val av utsendingar landsmøteutsendingar Vedtak: Det er sendt inn søknad til NSG om HSG kan stilla med 6 utsendingar grunna usemje på medlemstalet i HSG. Blir svaret ja, rykker alle vara opp ein plass. Nils Inge Hitland Reidar Kallestad Arnt Bakke Kjetil Rødland Knut Sygnestveit 1. vara: Tore Atle Sørheim 2. vara: Audun Seilen 3. vara: Anita Jordalen 4. vara: John Karsten Raunholm 5. vara: Ivar Haug 6. vara: Siren Bryn Alle valt med akklamasjon. Sak 15: Innkomne saker Vedtak: Ingen innkomne saker. Sak 16: Arbeidsplan for 2015 Reidar Kallestad gjekk gjennom arbeidsplan for 2015 for godkjenning. Sjå arbeidsplan på HSG sin heimeside: Vedtak: Godkjent. Sak 17: Budsjett for 2015 Budsjett for 2015 blei lagt fram for årsmøte. Ole Andreas Våge: Pengar på budsjett for Ny Giv? Nils Inge Hitland: Er ikkje behov med løyving frå HSG då det er gode løyvingar frå Fylkesmannen og Fylkeskommunen i Hordaland. Sjå plan budsjett 2015 på HSG sin heimeside: Vedtak: Godkjent. Gjester: Frode Handeland: Gjest frå Hordaland Bondelag takka for eit svært godt Årsmøte og det gode samarbeidet som er mellom faglaga. Avslutning: Nils Inge Hitland takkar for ny tillit og eit aktivt og godt Årsmøte! 22

23 Takk til Anita og Karluf for godt arbeid med registrering og referat. Faginnlegg: Pål Kjorstad sauebonde frå Oppland og medlem i Styret til NSG var invitert til årsmøte i HSG. Han haldt eit glimrande innlegg om rovdyr og rovdyrsituasjonen i Norge. Sjå innlegget på heimesida.: Ove Holmås tok for seg lagslovene og endringane. Ove Holmås innleia til diskusjon om forslag til endring i lagslova. Nils Inge Hitland: Ser ikkje vitsen i at fylkeslaget skal ha oversikt over alle arbeidsplanar og protokollar, men rapportskjema over kven som sit i styra er viktig å senda inn, også til NSG. Stord Sau og Geit: Har sendt inn merknad at dei ikkje ynskjer at antall på utsendingar til årsmøte blir endra. Handlar om økonomien, 4 får ikkje meir med seg enn 2. Blir vanskeleg med å finna hotell til så mange òg. Audun Seilen: Må unngå at det må vera fleire med hovudmedlemskap på same bruk for og t. d. stille med gjetarhund. Dette vil vera negativt for rekrutteringa. Alf Angelsgård: Støttar det forslaget til Stord. John Karsten Raunholm: Når det kjem til æresmedlemskap burde det stå kva som skal betalast, nå står det berre redusert og ikkje fastsett kva kategori det kjem under. HSG Årsmelding

24 Alf Angelsgård: Det er mykje feil på registrering over antall sau. For mange er komne under 50 sau. Ole Andreas Våge: I samdrift, kor mange sau har eg? Mons Kjetil Vevle: Mange med få sauer vil ikkje verta med hvis dei må betala meir, men differsinering er heller ikkje bra, eg syns dette er vanskeleg. Vidar Trengereid: Me må ha differensiert kontigent. Terje Strandtun: Kan ein gjera endringar på antall dyr grensa? t.d. ned til 25 dyr? Kjetil Rødland: Kan mista ein del medlemmer, har nett hatt verving og det er ofte dei med små flokkar som ikkje ser nytten i å vera med i eit lag. Oddvar Lunde: Det er mange små på Tysnes me må ha differensiert. Edgar Grindheim: Mange er passive og vil ikkje akseptera ein auke i kontingent og desse vil me mista, tvilar på at totalen på innkomen kontingent blir større. Alf Angelsgård: Trur det er mykje å henta på at det blir registrert rett antall sauer. Avstemming: Stort fleirtall for differensiert kontingent. Komme inn merknad på at det må vera fleire med hovudmedlemskap i ein familie hvis endringa til NSG blir ståande, særleg der dei har gjetarhund blir det dyrt. Ove Holmås: Hvis ein gjer endring i paragraf 3 nå ein og gjera endring i paragraf 6. Nils Inge Hitland: HSG har føreslått at ein har landsmøte kvart år og heller kutta ut eine repr. møtet. Ole Andreas Våge: Valperioden på 4 år er for lang, forstår at ein kan få folk til å sitja i 4 år, men er ein ikkje fornøydd med ein, må ein òg venta i 4 år før ein er kvitt eit styremedlem òg. Pål Kjorstad: Repr. møte skal vera folkemeininga i NSG og det bør ein ta med seg vidare i saka. Ove Holmås: Det kan bli problem å få folk til å ta attval når dei må binda seg for 4 år etter den fyrste perioden. Repr. møte er viktig for demokratiet, utan får styret for mykje makt. Martin Haugland: Kontinuitet er viktig, no risikera ein at heile styret går av på ein gong, meiner ein må prøva og ha ein 4 års periode. 24

25 Alf Angelsgård: Registrering i Brønnøysund, registeret er viktig, også for å få reg. bankkonto Ikkje gje opp, om ein får skjemaet i retur. Ola Steinslamd: Innkalling til årsmøte i lokallaga, endring til å kalla inn på nettsida, e post eller sms. I staden for i avisa. Nils Inge Hitland: Det må vera godt nok at dei lokallaga som har planlagd årsmøte og ikkje har hatt det før fylkesårsmøte får koma og ikkje bli utestengde og det er betre å motivera enn å koma med straffetiltak. Etter ein god diskusjon i Årsmøte blir det gjort endringar på forslaget frå Styret. Ut frå dette, sender HSG forslag til endring i lagsloven til NSG. Frist: 23. februar Ref. Karluf Håkull Ordstyrar i Årsmøte John Karsten Raunholm Ivar Turøy Gjermund Seim «Radiobjella» NY GENERASJON «Samme enhet for alle husdyr» til en overkommelig pris! Hver bruker har egen brukerportal Innstillinger bestemmes av brukerene og oppdateres ved rapportering Utenfor dekning-posisjoner lagres og sendes inn senere Kartvisning i portalen eller mobil-app Varsling unormale hendelser på web, e-post eller sms Batterier byttes av brukeren selv Software oppgraderes online Bruker både Telenor og Netcom Velg selv hvor ofte du vil ha rapporter under hele beitesesongen. Vår posisjon er......jeg gjentar Bestill nå og få den nye radiobjella til beiteslipp! I Telefon (+47) I E-post: post@telespor.no HSG Årsmelding

26 Leiarmøtet 2015 Referat for leiarsamling i Hordaland Sau og Geit Tid: 16. og 17. oktober 2015 Sted: Thon Hotel Sandven Ei lydhør forsamling på leiarsamlinga i haust. Foto: Nils Inge Hitland. Velkomst ved leiar i Hordaland Sau og Geit Nils Inge Hitland Styreleiar Nils Inge Hitland ønskte alle lokallag og gjester velkomne til samlinga. Han var innom mange saker som: Småfenæringa er ein berekraftig produksjon Rovvilt, nok et varsel i haust, rovdyra ikkje er langt frå. Ca 150 lam tatt av Jerv i Røldal. Eige innlegg frå Statens Naturoppsyn v/rein Arne Golf. Kan Hordaland lære av det arbeidet som er gjort i Sogn og Fjordane i forhold til uttak av rovvilt? Saueprosjektet Ny Giv er på god vei.. Er med og heva kompetansen... alle er med. I beskrivelsen til Ny Giv er det ti punkter som er med, ni av desse har ein vert innom så langt. Målet er sterkt faglege sauebønder og enda betre lokallag! Kåringa Her er Askøy eit bevis på at ein får det til. Mange lokallag samarbeider og har flotte kåringsdagar! Pressa har vert aktive på kåringane rundt om i fylket. Alle artiklane som omtalar sau/lam er lagt ut med link på heimesida. Kvaliteten på lamma så langt i haust slår alle rekordar. Ikkje berre på Hardangervidda er det fine lam, men alle plasser! 26

27 Opprop: Alle lokallag møtte, unntatt Etne, Fitjar, Granvin, Sveio og Tysnes som ikkje møtte. I tillegg alle utval, styret, ring 155 Kvammaringen, Ring 158 Hardanger Veraring, NSG, Hordaland Bondelag og Hordaland Bonde- og Småbrukarlag Nytt frå Norsk Sau og Geit v/nestleiar Ove Holmås Ove Holmås var innom mange aktuelle saker som er på dagsorden i NSG: Rovdyr: NSG brukar mykje tid på rovdyra. Akershus har store tap grunna ulv. Agder fylka er flinke til og ta ut ulv når dei får fellingstillatelse. I Nordland er det store problem med dei fleste rovdyra. Ein vanskeleg situasjon for næringa! Også Opland har sine utfordringar. Sogn & Fjordane er flinke til og ta ut rovdyr når dei får fellingstillatelse. Tap i Røldal på ca. 150 lam av Jerv! Denne må ikkje få etablera seg i Hordaland. Jaktlag må på plass slik at dei kan rykke ut på kort varsel.ørna begynner og å bli eit problem i Hordaland. Vanskeleg og dokmentera. Fotråte: 5 nye tilfelle av fotråte ikkje bra smitte frå kyr? Ulltilskot: Ei gruppa er i gang og ser på dagens ordning. Ting tyder på at tilskot på ull frå hale/buk/lår ikkje lenger skal væra tilskotsberettiga. Også er ein på ei forenkling på alle klassar. Dette kommer ut på høyring og då er det viktig at alle svara på innstillinga. Jordbruksforhandlingane 2015: Ove beklaga det som skjedde i forhandlingane 2015 om slaktetilskote på lam. Han sa at det er viktig at ein kjenner godt til kva som vil skje når ein legger om. Sjølv om næringa yngste ei omleging såg ein ikkje for seg at dette skulle bli resultatet. Det er og viktig for småfe næringa og ha personar sentralt som t. d. i Bondelag/Bonde- og Småbrukarlaget. Marknadsordninga for kjøtt: Denne ordninga er og ute på høyring. NSG går for og behalda dagens ordning. NSG sentralt: NSG har det siste året brukt tid på strattegi har liten administrasjon er underbemanna i forhold til arbeidsmengde. Økonomien er stram og ein må sjå på korleis ein kan auke inntektene i NSG. Dagens ordning på medlemskontingenten er den fordelt rett? Avl: NSG får fortsatt pengar frå Staten, men satsen har stått stilt dei siste åra. Dette går utover arbeidet i ringane. Spørsmål en stiller er: Skal ein redusera granskinga? Dette kan gå sterkt utover Hordaland. Er bekymra for dette! Gjetarhund: NSG har 3 dyreslag dei har ansvaret for: sau, geit og gjetarhund. Gjetarhundarbeidet i NSG er svært bra og det same kan ein sei om det arbeidet som blir utført i Hordaland. Geita: Det er beklageleg at ein høyrer så lite frå geitemiljøet. Her har alle ein jobb og gjer slik at dei er med i styre og stell. Året s lammesesong: Berre ein ting og sei: Kjempebra! Nærma oss markedsbalanse og då må ein og auka salet! HSG Årsmelding

28 Norsk lammekjøt - topp kvalitet. Vår mest bærekraftige kjøttproduksjon? v/øystein Holand professor ved NMBU Øystein Holand professor ved NMBU heldt eit innlegg utmarksresursar og kjøttproduksjon. Sjå HSG heimeside: Nemndene sin time Valnemnda: Steinar Steine leiar i valnemnda orienterte om arbeidet som står føre. Han kontaktar regionane for å få til eit godt arbeid utover vinteren, slik at arbeidet er ferdig i god tid før årsmøte. Gjetarhundnemda: Leiar i nemnda Audun Seilen orienterte frå arbeidet som blir gjort i nemnda. Han nemnde spesielt dei unge som stiller i næring, ja heilt ned i 5 års alderen! Dette er moro og sjå! Les innlegget på heimesida: Avlsutvalet, oppsummering etter kåringa: Leiar i Utvalet Tore Atle Sørheim gjekk gjennom kåringa I alt 13 kåringssjå i perioden 22. september til 4. oktober. I august var det felleskurs for dommarane i Hordaland og Rogaland. Takk til HSG som løyvde pengar til kurset. Nytt dette året er at det blir kravd kåringsavgift for stilte lam. Fokus på smitte i forbindelse med kåring er god, må vara høgt prioritert. I 2014 var det kåra 1189 lam og i lam. Beiteutvalet: Leiar i beiteutvalet Jarle Helland orienterte frå arbeidet i nemnda. Der er registrert 57 beitelag i Hordaland. Det er søkt om støtte frå beitelaga på 3,8 mill. kr. Ca. kr hadde utvalet til fordeling Dette blir fordelt på bruer, sankehegner, radiobjøller, sperregjerder og sankebuer. Skulle ønsket at midlane hadde vert større. Er det sperregjerder ein søker på, undersøk først om det er pengar og henta på smil midlar i kommunen. Pengar som er løvd og ikkje brukt blir trekt tilbake. Utvalet ser på om søknadsfristen kan trekkast litt fram i tid for og få meir tid til behandling. Lokallaga sine timar Askøy: Takk for alle gode tilbakemeldingar angåande kåringsdagen/marknad. Denne dagen har ein arbeidt med i eit år! Lokallaget har oppnemnd resursgrupper som arbeider med førebuinga. Viktig å ha gode personar som kan formulera søknader om støtte og ikkje minst rett person. Lokallaget har og fått laga ein genser med vår logo som er sponsa av næringslivet lokalt. Dette er gøy avsluttar ein stolt Magnar Stien! Bømlo: Måndagstreff i vinterhalvåret. Fast måndag kvar måne med tema som varierer. Oppmøte frå personar. Svært populært! Indre Hardanger: Hadde planlagt tur til Staur, men grunna liten påmelding vert den avlyst. Prøver og få til tur i Kvinnherad: Driv i det jamna, har og faste møtekveldar i vinterhalvåret. Skal ha seminkurs, har fokus på avl / Sauekontrollen har og organisert vaksine toksoplasmose. 28

29 Lindås/Meland: På det jamna, har stort utbytte av alle møte i regi av Ny Giv som blir lagt til Knarvik. Planlegger fagdag ull hos Hillesvåg Ullvarefabrikk. Masfjorden: Har fått organisert beitebruken slik at fleire kan søke om tilskot. Sauelaget betalar kåringsavgifta for medlemmene. Takk til avlsutvalet for godt opplegg med Gulen! Sponsar skular med lammeslakt. Har store tap grunna ørn, vanskeleg og dokumentera. Mauranger: Høg alder på medlemmene men godt miljø! Nye medlemmer får gratis medlemskap fyrste året. Har fårikål dag i Ola løo. Osterøy: har delt opp laget i nemnder slik at fleire er delaktige i lokallagsarbeidet. Arbeider med klippekveld, gjetarhund og kåring Radøy: Kan HSG få meir og raskare info ut på heimesida? Samnanger: Arbeider med og få til fellesfjøs for felles levering til slakt. Sotra: Lite aktivitet, kunne vert betre. Litt vanskeleg og få medlemmene med. Hadde open gard i lag med Fjell. Stord: Alt ok, her alle medlemmer. Ulvik: Lagsarbeidet er OK! Det er mange som bygger nytt til sauen i kommunen. Samarbeider med nabolag om større møter. Dette er vellykka! Vaksdal: Har og tett samarbeid med nabolaga og samarbeider med Voss om kåringa. Voss: Samarbeider med andre lag om kåring og større møter. Vossestrand: Dette gjelder også oss! Prøver og vara flinke til og sende ut info til medlemmene når det er endringar på blant anna søknadar. Jerven tok 150 lam i Røldal. Korleis førebur vi oss til neste års beitesesong? v/beiteutvalet v/rein Arne Golf - frå Statens Naturforvaltning Rein Arne Golf orienterte om situasjonen i Hordaland. Han snakka og om dette med å dokumentera skaden, slik at ein lett med sikkerhet kan sei kven skaden er utført av. Han var og innom jakttider og uttak av skadedyr. Sjå innlegget på heimesida: Ny Giv, status og vegen vidare v/reidar Kallestad Ny Giv skulle avsluttast i 2015 men er forlenga til ut Har økonomi til og fortsetja ut 2016 Kva gjer me vidare: Byggfagdag Etne 24. oktober Planlegger møte med lokallaga og nemndene i HSG, 6. februar i Norheimsund (dagkurs) med fokus på organisasjonslære) Fullføring av møteserien med underprosjekta 3 til 4 møter att til hausten HSG Årsmelding

30 Gjester Hordaland Bonde- og Småbrukarlag v/jarle Helland. Helland takka for invitasjonen og sa blant anna at samhald for og nå felles mål er viktige, HSG gjer ein stor jobb gjennom Ny Giv. Han ønskte HSG lykke til i arbeidt vidare. Hordaland Bondelag v/lars Petter Taule takkar for invitasjonen og var innom jordbruksforhandlingane Han refererte til det Ove Holmås og understreka på kor viktig at faglaga er representerte av alle produksjonar. Nå er tida inne for og arbeid for nesteårs årsmøter. Han avslutta med og understreka kor viktig der er med godt samhald for og nå felles ting. Han ønskte HSG lykke til med arbeidet vidare. Nils Inge Hitland takka alle for ei god samling! Karluf Håkull Sek. Lars Petter Taule frå Hordaland Bondelag understreka kor viktig det er at sauenæringa er representerte i faglaga. Foto: Nils Inge Hitland. 30

31 Rapport for Ny Giv for sauehaldet i Hordaland prosjektår 3 1. Kort om Ny Giv Hovudmål for prosjektet er å auke leveransane av kvalitetslam i Hordaland med 10% i perioden Det er og eit viktig mål å auka aktiviteten i lokallaga i HSG. Prosjektet er treårig med oppstart i januar Hordaland Sau og Geit er prosjekteigar og leiar styringsgruppa. Prosjektet har ein arbeidsgruppe som fungerer som prosjektleiing. Arbeidsgruppa har hyppig kontakt og arbeider med planlegging og gjennomføring av aktiviteter. Lokallaga i Sau og Geit bidreg i gjennomføringa av arrangement og gjev innspel til vidare satsingsområder. Aktivitetane i Ny Giv er i hovudsak fagmøter og kurs som vert arrangert rundt omkring i fylket for å gje eit best mogleg tilbod til alle. Ny Giv har og gått inn med tilskot til faglege arrangement i lokallaga i Sau og Geit. Styringsgruppa HSG v/nils Inge Hitland Nortura, Fatland Fylkesmannen Bondelaget og Småbrukarlaget Arbeidsgruppa HSG v/reidlar Kallestad Nortura v/karluf Håkull Fatland v/hilde Håland Fylkesmannen v/svanhild Aksnes Figur 1: Oversikt over styringsgruppa og arbeidsgruppa til Ny Giv. 2. Aktivitetar i 2015 Møteserien «Tjen pengar på sau»: Den gode responsen på møta i 2014 vart følgt opp med to nye møter dette året. 7. januar i Øystese og 8. januar på Stend. Kurs i Sauekontrollen: Totalt 11 kurs i perioden desember 2014 til januar Før jul vart det arrangert kurs i Odda, Etne, Rosendal og Stord. Grethe Ringdal frå Animalia var føredragshaldar på alle kursa. Siste del av kursserien var i januar 2015 i Bergen, Lindås, Fusa, Kvam, Granvin og Voss. Vi hadde på dagtid og på kveldstid for å kunne ha eit effektivt opplegg for kurshaldarane. Lindås var einaste plassen med kurs både på dagtid og kveldstid. Totalt deltok om lag 280 personar på kursa. Møte ekte sauebønder i utvikling: 2. mars i Knarvik og 3. mars på Stord. Innlegg ved Bodhild Fjelltveit: Bodhild og Arne Fjelltveit og mannen driv i Hausdalen i Fana og har jobba spesielt med to endringar i drifta dei siste åra. Dei har fått sponsa ein elitevær gjennom værering 154 og dei byggjer nytt sauefjøs. Innlegg ved John Karsten Raunholm: John Karsten Raunholm på Fitjar har jobba med å redusere lammetap i buskapen sin. Han har fått hjelp med denne utfordringa frå Hilde Håland i Fatland i samarbeid med veterinær. HSG Årsmelding

32 Innlegg ved Audun Seilen: Håvard Øvsthus og familien på Varaldsøy har starta med gjetarhund. Gjetarhundnemnda har følgd opp familien gjennom opp starten. Då Håvard ikkje har høve til å vere med på desse møta vil Audun Seilen fortelje om korleis dette har gått. Audun er leiar i gjetarhundnemnda i Hordaland. Innlegg ved Jan Tommy Midgård: Jan Tommy Midtgård i Lindås har flytta buskapen sin til nytt fjellbeiteområde frå Nordhordland og til Hardangervidda. Han vil fortelje om sin erfaring med dette. Fjelldag til Bjoreidalen på Hardangervidda: 16. august vitja vi Geir Olmod Sæbø og familien som driv stølsdrift med kyr. Vi var heldige og fekk med oss den beste kompetansen vi har på beite til sau, Yngve Rekdal frå Skog og Landskap. På stølen fekk vi servert rømmegraut og spekemat. Vel 60 deltakar trassa dårleg ver og fekk påfyll av nyttig kunnskap om fjellbeitet. Fagdag Bygg: Laurdag 24. oktober inviterte Etne Sau og Geit og Ny Giv til fagdag bygg i Etne. Vel 80 deltakarar fekk sjå ulike løysingar på sauehus og innreiing hjå dei tre sauebruka som tok i mot oss. Etter fjøsbesøka vart det servert rømmegraut og spekemat før dagen vart avslutta med litt faginfo m.a. frå Innovasjon Norge v/karsten Valland 3. Resultat av Ny Giv så langt Tabellen syner at tal leverandørar har vore ganske stabil i perioden januar 2012 til januar Når det gjeld tal lammeslakt med kvalitet O eller betre har vi hatt ein auke på om lag lam i perioden. Vi er på god veg med 5,2% auke. Målet er 10% innan Utvikling i tal leverandørar og kvalitetslam i Hordaland: Teljedato produksjonstilskot Leverandørar Lam slakta i kvalitet O eller betre Tabellen syner utvikling produksjonstilskotsdata i Hordaland. Aktivitet i lokallaga Ny Giv meiner at aktiviteten i prosjektet har ført til ein auka aktivitet i lokallaga. Gjennom å forlenga prosjektperioden ut 2016 håper vi på ei positiv utvikling på dette området. Ny Giv har utbetalt tilskot til fagleg aktivitet i lokallaga. Ny Giv inviterer lokalaga til inspirasjonskurs 6. februar For styret i HSG Nils Inge Hitland 32

33 Avlsutvalet for sau, årsmelding 2015 Desse har vore medlemmar i avlsutvalet for sau: Tore Atle Sørheim Leiar Martin G.Haugland Nestleiar Ove Holmås Medlem Karluf Håkull Nortura Hilde K.Haaland Fatland Observatør med talerett utan stemmerett, Represent frå HSG. Arbeidsoppgaver for avlsutvalet for sau: Ansvar og gjennomføring av kåringssjåa i Hordaland Oppgradering og kursing av kåringsdommarar Spreiing av avlsframgongen til bruksbesetningar. Bindeleddet mellom avlsrådet,regionsutvalet og væraringane i fylka. Arbeida for at saker frå avlsrådet/regionsutvalet vert gjennomførte Aktivitetar i meldingsåret: Dommarsamling Mandag 24 og Tirsdag 25 August hadde me dommarsamling i Rosendal saman med kåringsdommarane i Rogaland, ei svært verdifull samling der me fekk utveksla erfaringar og synspunkt på ei mest mulig lik dømming av lamma.avlssjef Thor Blichfeldt var med og bidrog godt på samlinga.avlsgarden i Rosendal stillte med mange ulike rasar og for nokre av dommarane var da første gongen dei såg dyr i desse rasane i levande livet. Egil Øvstebø stod for opplegget med dyr/ avlsgarden og gjorde ein kjempeflott jobb i forkant av samlinga. Me ankom Rosendal mandag kl 12.00, me samla oss for litt «teori» og gjennomgang av kurs opplegget desse 2 dagane. Me var på avlsgarden og «dømmte» lamma i dei ulike rasane både mandag ettermiddag/kveld og tirsdag morgon/ føremiddag. Da vart utveksla mykje synspunkt og dømminga vart etter kvart meir einsarta og jamn. Samlinga vart avslutta med ei oppsummering og samtlege deltakarar var svært nøgde med opplegg og gjennomføring. Eg vil på vegne av avlsutvalet i fylket takka styre for deira velvilje til denne samlinga og eg håpar og trur ALLE som kårar lam i Hordaland vil sjå at våre dommarar er «på topp». Kåringssjåa I 2015 har avlsutvalet hatt ansvar for og gjennomført 13 kåringssjå i Hordaland. Som me alle veit var 2015 eit svært godt år for lamma og da vart stillt mange og svært gode lam til kåring også dette året. Alle tilbakemeldingane til avlsutvalet er positive og miljø /opplevinga for den enkelte er GOD. Kåringsperioden var frå onsdag 23 sept. Til søndag 4 oktober, vel 12 svært hektiske dager. Da vart i 2015 HSG Årsmelding

34 dømt 1248 lam, kåra 1149 lam og vraka 99 lam (i lam, kåra 1103 lam og vraka 86 lam og i 2013 vart da dømt 1176 lam, kåra 1086 lam og vraka 90 lam.) slik at me i Hordaland har auka litt med tal stillt/kåra lam for kvart år. Kåringsjåa og sjukdomsførebyggjande tiltak fører til mykje ekstra arbeid og lange dagar på lokallaga, PC kårar og dommarane, men er heilt naudsynt og dette MÅ følgjast skal me i det heile få avvikla kåringssjåa slik me vil ha dei, ein plass der folk og fe møtest. Krav om vasking av regnklede og støvlar (desinfisering)på sjåa gjekk veldig bra slik at den smitteførebyggjandes delen vart halden til punkt å prikke. Alle kåringsdagar er avtala med kåringsansvarlege i lokallaga og med visse tilpasningar og forståelse frå dei, blitt godkjende. Den STORE dagen for kåring er siste laurdagen i september, men alle skjønnar at me lyt rullera fordelinga litt etter størrelsen på sjået, planlagt program og fordelinga av dommarar/pc- personell. Kåringsavgifta i Hordaland i 2015 var som ifjor kr 130,- men nytt dette året var at utstillarane betalte for ALLE stillte lam. Avlsutvalet trur me i framtida må halda på desse kåringssjåa både for det sosiale og miljøskapande som dette medfører, men sjukdomssituasjonen som alltid ligg på lur må kvar og ein ta på alvor, dette gjeld eigarar so vel som arrangørar. God stemning under kåringa av lamma til Johannes Kartveit. Frå venstre: Gisle Fjæreide, Johannes Kartveit og Cato Hilleren. Foto: Nils Inge Hitland. 34

35 Kåringsstatistikk for Hordaland 2015: Kåringssted Bedømte Kåra Kåra på disp Vraka [Gardskåring] 1 100% 1 100% 0 0% 0 0% Askøy % % 0 0% 8 5% Austrheim % % 2 1% 23 8% Bømlo % 28 93% 0 0% 2 7% Eikelandsosen % 66 88% 2 3% 7 9% Etne % % 0 0% 4 4% Kvam/Samnanger % 81 94% 0 0% 5 6% Kvinnherad % 27 73% 5 14% 5 14% Masfjorden % 14 70% 3 15% 3 15% Odda % % 4 3% 7 6% Stord/Fitjar % 39 70% 11 20% 6 11% Sveio % 70 96% 0 0% 3 4% Ulvik % 19 58% 10 30% 4 12% Voss % % 2 1% 22 13% Hordaland % % 39 3% 99 8% Avlsarbeidet på sau i Hordaland har vel aldri vore betre enn dei siste åra, me har nokre av dei beste værane i landet i NKS,Spæl og Sjeviot, i tillegg er ringane i Hordaland blant dei beste både ved innsett i ring om hausten og resultat etter granskinga. I seminkatalogen som kom i haust var da 15 værar frå Hordaland ein kunne tinga sæd av, desse var fordelt på rasane NKS 7, KvitSpæl 2, Sjeviot 3, Svartfjes 1, Ryggja 1 og Farga Spæl 1. Dette viser da stora mangfaldet av gode værar som er avla fram i Hordaland dei siste åra. Det er ein ny NKS ring under etablering i Hordaland, ring 148 Nord Hordaland NKS-ring. HSG Årsmelding

36 Ringane i Hordaland 2015: NKS i ring 142,144,150, 151,152,154,155,158 Av 170 granska værar m/ind. fekk 167 verar ind. på 115 eller betre. I NKS rasen vart i år beste avkomstgranska vær, Grom Hove,indeks 151, alar Nils Inge Hitland, Mjølkeråen frå ring 154, Nr 2 er vær nr Fiba Sørheim, indeks 149,alar Tore Atle Sørheim, Stord,frå ring 142 og nr 3 vart Fiba Hove,indeks 144 alar Nils Inge Hitland, Mjølkeråen, frå ring 154 og Filops Rygg, indeks 144, alar Hans Rygg, Etne frå ring 152. Den beste NKS væren kjem frå ring 154, alar Nils Inge Hitland og det er Grom Hove, ind. 151, Den er og den beste væren i Hordaland i 2015, avlsutvalet GRATULERAR. Avlsutvalet har i samråd med Avlsrådet sidan 2009 ved O-indeks likhet skilt værane ved tal slakt og evt. tal haustvogne lam, dette vart gjort dette året og. SPÆL i ring 143, 153 og 159. Avlsutvalet har i samråd med Avlsrådet sidan 2009 ved O-indeks likhet skilt værane ved tal slakt og evt. tal haustvogne lam, dette vart gjort dette året og. Av 52 granska værar m/ind. fekk 36 verar ind. over 115. Beste avkomstgranska spælveren i fylket var Løyningskar ind.133 og kjem frå ring 153, alar Gerd Ingrid og Lars Norheim,Norheimsund.På andre plass finn me S Håkonsen ind.133, frå ring 153 og alar er Svein J.Gjerde, Tysse og 3 beste Spælværen i fylket er L Håkonsen ind 131 frå ring 153, alar er Gerd Ingrid og Lars Norheim,Norheimsund og Kvitnaguten ind 131 frå ring 159, alar er Knut Kvitne Voss. Avlsutvalet GRATULERAR. SJEVIOT i ring 141 Av 20 granska værar m/ind. fekk 12 verar ind.over 115. Beste avkomstgranska Sjeviot veren i fylket vart i år, Oskar, alar Gunnar og Iren Marthe Krokås, Kleppestø med ind. 137, nr 2 er Finito, alar Kåre Hole, Sæbøvågen med indeks 134 og nr 3 vart Mc Børsen, alar Elin Morken, Manger, indeks 130, alle 3 værane kjem sjølvsagt frå ring 141 Oskar er Hordaland og landets beste Sjeviot vær for 2014, Avlsutvalet GRATULERAR. 36

37 Oversikt over værringane i Hordaland m/kontaktperson: Ring Værring Kontaktperson 141 Bergensområdet sjeviot Henrik Steinsund 142 Stord Jarle Ansgar Helland 143 Kvinnherad-Ølen-Etne spælværring Leif Åsheim 144 Vossaringen NKS Knut Skjervheim 150 Sveio verering Olav Håvardsholm 151 Ytre Hardanger NKS-ring Egil Øvstebø 152 Etne NKS-ring Hans Martin Harboe 153 Kvam-Jondal-Samnanger spelverring Arne Isak Flatabø 154 Strilavereringen Nils Inge Hitland 155 Kvammaringen Olav Solheim 158 Hardanger Veraring Frode Tveito 159 Hordaland Spælring Alf Angelskår Godt samarbeid i 80 år OS ID har vært norske bønders samarbeidspartner siden I tre generasjoner har vi utviklet øremerker som bidrar til trygg og effektiv husdyrmerking. Foto: Elin Grue Det er vi stolte av. For det handler tross alt om verdens viktigste vare maten vi spiser. OS ID 2550 Os i Østerdalen Tlf post@osid.no HSG Årsmelding

38 38

39 Henrik Steinsund frå ring 141 med gode Sjeviotlam hausten Foto: Nils Inge Hitland. HSG Årsmelding

40 40

41 Eit av to sløyfelam hjå Rune Natås. Foto: Nils Inge Hitland. Til slutt vil avlsutvalet for Sau takka alle lokale saualag, veraringar, landbrukskontor, dommarar, Nortura og Fatland for godt samarbeid gjennom året som gjekk. Stord Tore Atle Sørheim Leiar i avlsutvalet for Sau HSG Årsmelding

42 KOMPLETT BYGGEVAREHUS PÅ VOSS Byggevarer Trelast Jernvare Hytteutstyr Maling Kjøkken og bad Peis og varme Fliser og golv Garderobe ENTREPRENØR TVERBERG.COM BRYNASKOGEN 39, 5705 VOSS TLF

43 Gjetarhundnemnda i HSG, årsmelding 2015 Nemnda har vore slik samansatt: Leiar Audun Seilen, Stein Dalland, Ragnhild Reisæter. Vara: Egil Øvstebø, Ivar Haug, Gunnar Lægreid. Punktvis oppsummering av stor gjetarhundaktivitet i Hordaland 2015: Martin Heggelund og Hamich Mitshell har fullført instruktøropplæring. Velkommen til desse to. Stein Dalland og Hamish Mitchell har deltatt på dommarkurs. Er då aspiranter og skal blant anna dømma eit visst antall prøver i lag med fadder før dei slepp til som fullverdige dommarar. Storkurs Rosendal mars Eit flott kurs med gode tilbakemeldinger. Stor takk til Ingebjørg og resten av gjengen i Rosendal for at dei stiller opp og lar oss bruka areal og sau denne helga. Fagtur til Skottland med instruktørane i Hordaland 29. jan 1. febr Flesteparten av instruktørane i fylket takka ja til å vera med på denne turen til gjetarhundens vugge. Kort oppsummert vart dette ein fantastisk tur der me fekk sjå deler av eit flott land, besøkja gjetarhundfolk med ein fantastisk gjestfrihet. Alan, Lotta og Mosse og Andy vist oss forskjellige hunder og fortalte korleis dei tenkjer og legg opp treninga for det enkelte individet. Egen artikkel frå turen på heimesida: skottland-2015-article html Heimeside er lagt over på Nsg plattforma. Håpar me på denne måten får til tettare kontakt med sauelaga i fylket. Prøver 2015 har vore DP kl 1, 2, 3 Rosendal, Dp kl 1, 2, 3 Kvam, Fm kl 3 Kvam + kl 1 og 2, 2 stk LP kl 3 Radøy, Dp kl 1, 2, 3 + «kids» klasse Voss, Dp kl 1, 2, 3 + «kids» klasse Osterøy. Tøft med ungdommane som stilte i «kids» klassen på Voss og Osterøy. Fylkesmeister 2015 vart Stein med Jock, 2 plass Ivar Haug med Boxer, 3 plass Sander Hindenes med Marco. HSG Årsmelding

44 Hordalandscupen Samanlagtresultat frå tre beste prøvane i klasse 1, 2 eller 3. Gjelder prøver arrangert i Hordaland. Ekvipasjer som går ned i klasse er ikkje teljande i cupen. Resultat Hordalandscupen 2015 Klasse 1: 1. plass Job Normann Nedrebø med Gazza, 2. plass Marianne Byrkjeland med Marsco, 3. plass Svein Haug med Sist. Klasse 2: 1. plass Ingebjørg Kjærevik med Jim, 2. plass Job Normann Nedrebø med Runi, 3. plass Lars Grønstad med Rikki. Klasse 3: 1. plass Sander Hindenes med Gael, 2. plass Stein Dalland med Mist, 3. plass Egil Øvstebø med Non. «NY GIV»-prosjektet går sin gang. Har fått ny kvalp (Hera) våren Familien på Varaldsøy deltok på kurset i Rosendal. Har gått gj.h prøve og fått bruksprov kl 1 på Hawaii. Møteserie «ny giv» våren Minstemann Erlend var med i programmet «dyrevenn» på Nrk super. Gjetarhundoppvisning på matfestivalen i Bergen. Då bergensarane ville ha alternativ underholdning, fylte Stein bilen med hund og sau og viste bruk av gjetarhund på sjølvaste Koengen. Flott å registrera god driv i mange lokallag med treningssamlinger og lokale kurs. Voss arrangerte i anledning prøven på Voss, kurs i å gå prøver. Godt tiltak. 9 ekvipasjer frå fylket reiste til Kvitfjell for å delta på NM i bruk av gjetarhund. Med to i finalen og sjette beste fylke sammenlagt vart ikkje dette så verst. Me beheldt dermed same kvote til Viktig at me gjer grep som sikrer nivå og kvote. Nemdas medlemer har gjennom året deltatt på ein rekke møter i regi av fylkeseller lokallag. Takk til alle som stiller opp og gjer ein innsats for gjetarhunden! Lonevåg Audun Seilen leiar 44