KOMMUNEDELPLAN FOR BJÅNESHALVØYA, OS KOMMUNE - HØYRING

Transkript

1 HORDALAND FYLKESKOMMUNE Regionalavdelinga Planseksjonen Arkivsak Arkivnr. 713 Saksh. Taule, Eva Katrine; Grude, Nils Egil; Skår, Øystein, Ekerhovd, Per Morten Saksgang Møtedato Kultur- og ressursutvalet KOMMUNEDELPLAN FOR BJÅNESHALVØYA, OS KOMMUNE - HØYRING SAMANDRAG Os kommune har sendt Kommunedelplan for Bjåneshalvøya på høyring. Planframlegget ivaretek jordbruksområde, vassdrag, strandsona og landskapet, samstundes som det legg til rette for ny utbygging. Turvegsystemet i området vil gje tilreisande og busette gode friluftstilhøve. Kommunedelplan for Bjåneshalvøya er eit omfattande og grundig planarbeid og må seiast å vere i samsvar med regional politikk. I høve til trafikk sikrar ikkje planen i tilstrekkeleg grad trafikktryggleik og effektiv ferdsle. Det må setjast rekkjefølgekrav til etablering av gang- og sykkelveg heilt fram til Hatvik og etablering av planskilt kryssing i området mellom kryss ved Fv 137 og Solstrandvegen. Eksisterande avkøyrsler til Fv 552 må stengast og B2 og eksisterande bustader må få tilkopling til fylkesvegen gjennom internt vegsystem. Dei to planlagde kryssa mot Fv 522 må utformast som kanaliserte kryss og ikkje som rundkøyringar. Det må også setjast byggjegrense på 50meter langs fylkesvegen med tanke på trafikktryggleik, støy og støv. Fylkesrådmannen rår til at det vert fremja motsegn til desse punkta. Føresegnene må innehalde tekst om undersøkingsplikta etter 19 i kulturminnelova, også i sjø. Fylkesrådmannen rår til at det vert fremja motsegn til dette punktet. FORSLAG TIL VEDTAK 1 Forslaget til kommunedelplan for Bjåneshalvøya er eit grundig planarbeid som i hovudsak er i samsvar med regional politikk og satsingsområde. 2 Konsekvensutgreiinga er omfattande og har tatt inn dei fagtema som fylkeskommunen har spelt inn i programfasen; landskap, kulturminne, kulturmiljø, strandsona, folkehelse og klima. Konsekvensane er tilfredsstillande utgreidd. 3 Planforslaget sikrar ikkje trafikktryggleik og effektiv ferdsle på fylkesveg Fv 522 i tilstrekkeleg

2 grad. Det vert difor fremja motsegn til følgjande punkt: Det må setjast rekkjefølgekrav til etablering av gang- og sykkelveg heilt fram til Hatvik. Det må etablerast planskilt kryssing i området mellom krysset mot Hegglandsdalen og Solstrandvegen. Eksisterande avkøyrsler til Fv 522 må stengast og B2 samt eksisterande bustader må få tilkopling til fylkesvegen gjennom internt vegsystem i planområdet. Dei to planlagde kryssa frå planområdet må utformast som kanaliserte kryss og ikkje som rundkøyringar. Det må setjast byggjegrense på 50 meter langs fylkesvegen med tanke på trafikktryggleik, støy og støv. 4 Følgjande tekst må innarbeidast i føresegnene: Undersøkingsplikta etter 9 i kulturminnelova skal oppfyllast på reguleringsplannivå. Dette gjeld også i sjø. Paul M.. Nilsen fylkesrådmann Jan Per Styve regionaldirektør Vedlegg: Brev frå Statens Vegvesen av Plankart Saksdokument kan også lastast ned frå kommunen si heimeside 2

3 FYLKESRÅDMANNEN, : 1. Bakgrunn og prosess Os kommune har i brev av sendt framlegg til kommunedelplan for Bjåneshalvøya på offentleg høyring. Fylkesutvalet kan etter innstilling frå Kultur- og ressursutvalet gje fråsegn til planframlegget. Fråsegn vert gitt i tråd med vedtatt praksis i hovudsak ut i frå regionale planar og fylkeskommunen sitt forvaltningsansvar. Os kommune meldte oppstart av planarbeidet i brev av og Hordaland fylkeskommune gav fråsegn til planprogrammet i brev av Planprogrammet vart handsama av Fylkesutvalet med følgjande fråsegn: 1. Fylkesutvalet tilrår at det framlagde planprogrammet for kommunedelplan for Bjåneshalvøya i Os kommune vert godkjend med følgjande merknader: 2. Utbygging av Bjåneshalvøya må vurderast i høve til kommuneplanen og heile Os kommune. 3. Folkehelse og klima må vektleggjast i planarbeidet og konsekvensvurderast. Konsekvensutgreiinga må og leggje vekt på kulturminne, landskap og strandsone. 4. Det må utarbeidast ein landskapsanalyse for heile planområdet. Planarbeidet har vore presentert i regionalt planforum og Om bruk av motsegn og atterhald om kulturminne. Dersom viktige regionale og nasjonale interesser står på spel kan fylkeskommunen fremja motsegn til arealdelen av kommuneplanen. Dersom det er gitt faglege råd om motsegn på bakgrunn av nasjonale kulturminneinteresser og desse ikkje vert fylgt opp i politiske organ i fylkeskommunen, pliktar fylkeskommunen å gje melding om dette til Riksantikvaren som kan fremja motsegn i saka (Jamfør forskrift til Kulturminnelova Kap.1, 3). Det kan vere potensiale for funn av hittil ukjende automatiske freda kulturminne i byggjeområda i planen og fylkeskommunen må difor ta atterhald inntil undersøkingsplikta etter 9 i Kulturminnelova er oppfylt. 1.2 Nærare om Bjåneshalvøya Os kommune har hatt ambisjonar om å utvikle Bjåneshalvøya i lengre tid, og område har vore avsett som udisponert område i kommuneplanen. Bjånes ligg omlag 3 km aust for Osøyro. Gjeldande kommuneplan vart vedteken Nytt arealplanforslag har vore på høyring, men er enno ikkje vedteke. I utkast til ny kommuneplan er område framleis satt av som kvitt område utan rettsverknad. Planar for golfbane og bustadbygging på Bjåneshalvøya vart presentert i samband med rullering av kommuneplanens arealdel i 2001, men initiativet vart ikkje ført vidare. Etter nokre år med stillstand har Os kommune teke initiativ overfor grunneigarane for å kome vidare med planarbeidet. Dei største grunneigarane har no sett behov for å utvikle ein samla plan for Bjåneshalvøya for å samordne arealbruk og felles løysingar. Arealbruken på Bjåneshalvøya er i dag i hovudsak landbruksføremål med ein del spreidd busetnad. Området har kvalitetar som gjer potensiale for friluftsliv stort. Det har vore eit vist press på utbygging til andre føremål, i første rekkje bustader og fritidshus. 2. Innhald i planen Planen inneheld følgjande dokument: 1. Plankart 2. Føresegner og retningsliner 3. Planskildring 4. Illustrasjonsplan 5. Utdrag prøvemøblering 6. Notat med merknadshandsaming 3

4 7. Trafikkanalyse 8. Støyrapport 9. Samlerapport for konsekvensutgreiinga Konsekvensutgreiinga inneheld følgjande utgreiingstema: Samfunn Klima og energi Trafikk Støy Luftforureining Friluftsliv og nærmiljø Folkehelse Landskapsbilde Biologisk mangfald Kulturminne og kulturmiljø Strandsona Landbruk Dei to hovudelementa i planframlegget er: Bustadområde med nye bustader Golfbane med 18 hull Det er også lagt opp til: Resorthotell på Moldaneset Aktivitetssenter til golfanlegget Barnehage Småbåthamner i Hattvik og ved Moldegård Småbåthamn i fjell under golfbanen Dagbåthamn og badeplass Samlevegar og tilkomstvegar Planarbeidet er utført i samsvar med målsetjingane for Bjåneshalvøya: Synleggjera utviklinga på Bjåneshalvøya i eit overordna perspektiv, der ein ser tema som utbyggingsmønster/utvikling i kommuneplanen og Bjåneshalvøya i ein samanheng. Visjon for utviklinga av Bjåneshalvøya: Aktiv fritid (ute) for alle. Utarbeidinga av planframlegget har skjedd i nært samarbeid mellom grunneigarar, eigedomsutviklarar og Os kommune. Konsekvensutgreiingane (KU) er brukt som underlag for planarbeidet. Konklusjonen frå KU-arbeidet er at ein ønskte å gå vidare med alternativ 1. Alternativet er justert i utarbeidinga av planframlegget. Det er lagt opp ein utbyggingsstrategi for Bjåneshalvøya med følgjande element: Eksisterande jordbruksområde skal inngå som framtidig arealføremål. Tett kontakt med naturen er eit overordna mål for nye bygg og plassering landskapet. Golfbane Utbyggingsområda for bustader er i område med gode kvalitetar i høve til sol og utsikt. Hovudtilkomst er planlagt frå Hatvikvegen og inn i området ved Moldegård. Ein vil leggje til rette for at mye av trafikken frå Osøyro skal skje med kollektivtrafikk, sykkel og gange. Samlevegen til området vert dimensjonert for buss med snuplass og haldeplass sentralt i området. Innbyggjarane på Bjånes skal ha høve til å komme på fjorden i båt ved tilrettelegging av småbåthamner og dagbåthamn. Det er lagt ut til saman 464 daa framtidig bustadareal fordelt på 8 bustadareal i tillegg til ca 75 daa til bygningar og anlegg i planframlegget. Golfområdet er på 593 daa og det er 24 daa kombinert bygningar og anlegg som inneheld areal til hotell/bustad og golfsenter/bustad. 4

5 Hovudmålet med ein samla plan for Bjåneshalvøya er å integrera eksisterande kvalitetar med nye funksjonar til ein ny heilskapsløysing. Kvalitetane i området ligg i strandsona og naturlandskapet med Loneelva og høgdedrag med furuskog, jordbruksområdet med kulturminne og kulturmiljø. I planframlegget er framtidige bustadområde lagt utanfor område avsett til jordbruksområde og den funksjonelle strandsona. Det er vist 10 omsynssoner i planframlegget. Det er Moldegård og Hattvik gard som kulturmiljø, 2 freda kulturminne, 2 jordbruksområde med høg verdi, 2 eksponerte område i høve til landskap, 1 område for biologisk mangfald og 1 sikringssone mot borring i fjell. I planframlegget ligg det også inne eit turvegsystem med følgjande delar: Strandvegen frå Osøyro til aktivitetssenteret ved golfbanen. Kyststiar Tursti golf Turgjeilar som skal kopla bustadområda til stisystemet. 3. Konsekvensutgreiing Konsekvensutgreiinga er omfattande og har 12 utgreiingstema i ein samlerapport. Fagrapportar finst som utrykte vedlegg. Frå fylkeskommunen vart det i planprogrammet særleg peika på følgjande tema: landskap, kulturminne, kulturmiljø og strandsona. Desse fagtema er tilfredsstillande utgreidd. 4. Vurdering 4.1 Generelt Det er presentert eit stort og omfattande planmateriale som synleggjer at det er arbeidd grundig med planframlegget. Konsekvensane er breitt utgreidd og dei tema som Hordaland fylkeskommune spelte inn i høyringa til planprogrammet er tatt inn. 4.2 Overordna utbyggingsmønster Samanhengen mellom kommunedelplan for Bjåneshalvøya og arealdelen til kommuneplan for Os har vore peika på som viktig moment i planarbeidet. Arealdelen til Os har sidan planprogram-fasen vore på avgrensa høyring hos motsegns-etatane. I dette framlegget er utbygginga på Bjånes i større grad trekt inn i arealrekneskapet i den heilskaplege kommuneplanen. Samanhengen med resten av Os kommune er også trekt inn i konsekvensutgreiinga i høve til verknadene av Bjånes-utbygginga for Ossamfunnet og trafikksystemet. Planframlegget legg til rette for barnehage i planområdet, men skule er ikkje omhandla. I arbeidet med konsekvensutgreiingane har det vore vurdert 4 ulike alternativ for utbygging i tillegg til 0-alternativ. Desse er kortfatta presentert i samlerapporten. Alternativa har vore med og utan golf og ulik tett- og storleik på bustadområda. Os kommune er ein del av Bergensregionen som utgjer felles bustad- og marknadsregion. Dette set krav til effektiv arealutnytting og lokalisering av nye bustadområde i gang/sykkelavstand frå kollektivknutepunkt. I planframlegget er det lagt opp til etablering av gang- og sykkelveg langs Fv 552. Det er også lagt opp til busshaldeplass inne i planområdet i tillegg til etablert haldeplass ved Hatvikvegen. Kommentar: Tilhøvet til heilskapleg utbyggingsstruktur er i ein viss grad gjennomført i planframlegget og i framlegg til kommuneplan. Samfunnsverknadene av planframlegget i høve til skule-, barnehage og omsorgsbehov går i liten grad fram av planen. Planframlegget har følgt opp utfordringa med transport gjennom tilrettelegging for gang- og sykkeltransport samt kollektiv i tillegg til biltrafikk. Vi kjem nærmare attende til dette. 5

6 4.3 Trafikk Statens vegvesen har i brev av kome med merknader til planen og framlegg til motsegn ut i frå omsynet til trafikktryggleik og effektiv ferdsle. Statens vegvesen er i denne saka fylkeskommunes fagetat. Brevet ligg som vedlegg til saka. Planframlegget legg opp til bustadbygging med einingar, hotell og småbåthamn. Dette vil over tid representere ei vesentleg auke i trafikken på Fv 552. I dag er ÅDT på Fv 552 på 1700 i det aktuelle området. Det er estimert ÅDT på 6700 biler etter utbygging av alternativ 1. I tillegg vil utbygginga gje utfordringar i høve mjuke trafikantar med tanke på ferdsle til og frå skule, transport til barnehage og fritidsaktivitetar. Soleis gjev utbygginga store utfordringar til trafikktryggleik og til effektiv ferdsle. Bustadområdet grensar hovudsakleg til 80-sone der det allereie i dag er ein del bustadar. Det er viktig å sikre dei mjuke trafikantane i ein perioden med mykje tungtrafikk i samband med realisering av tiltak i planområdet, i tillegg til eksisterande ferjetrafikk. Vi meiner difor at det må etablerast gang- og sykkelveg frå krysset til Hegglandsdalen og fram til Hatvik og ser for oss ei utbygging av gang- og sykkelveg i to trinn for heile planområdet. I rekkjefølgekrav i føresegnene er det lagt opp til at gangog sykkelvegen frå krysset mot Hegglandsdalen til ny tilkomstveg Bjånes skal vere opparbeidd seinast før den første bustaden er innflyttingsklar. Trinn 2 må realiserast etter at dei 200 første bustadeiningane er etablert. Fylkesrådmannen rår til at det vert fremja motsegn til dette punktet. Det er også trong for trafikktrygg kryssing av Fv552 for mjuke trafikkantar. Vest av krysset til Hegglandsdalen er gang- og sykkelvegen lokalisert på nordsida av vegen. Den leiar fram til Os sentrum og med skuleområde i nord. Planframlegget legg til grunn ÅDT på opp til i dette området. Av omsyn til trafikktryggleiken, må det etablerast planskilt kryssing her. Dette må gå fram av rekkefølgjeføresegnene. Vi rår til at kravet vert gjeldande etter etablering av dei 200 første bustadeiningane. Fylkesrådmannen rår til at det vert fremja motsegn til dette punktet. Vegar med høg fart og mange avkøyrsler har eit stort potensiale for kryssingsulukker, der skadeomfanget er stort og resultatet av ulukkene kan vere fatale. For å bidra til eit sikrare vegsystem er det trong for godt definerte avkøyringar/kryss som er oversiktleg både for mjuke trafikantar, og dei som skal inn på fylkesveg med motorisert ferdsle. Avkøyrsler/kryss til området skal dimensjonerast etter vegnormal 017 Veg og gateutforming. Bustadområde B2 og dei eksisterande bustadane på kvar side av dette, må få tilkopling til Fv 552 gjennom eit av kryssa via internt vegsystem. Avkøyrsla som eksisterar på Geilane i dag skal soleis stengast. Fylkesrådmannen rår til at det vert fremja motsegn til dette punktet. Trafikken på hovudveg Fv 552 skal ha prioritet. Vi vurderer det difor som ikkje trafikalt tenleg å etablere rundkøyring slik planen legg opp til. Vi meiner at det skal etablerast kanaliserte kryss på begge dei aktuelle stadene; Klyva og Steglet. Kryss i ei 80 sone skal ha ei siktsone på 10 x 180meter og i 50 sona skal siktsona vere på 10 x 84meter. Som prognosane i konsekvensutgreiinga viser, så vil trafikken auke vesentleg på FV 552 ved realisering av bustadfelta på Bjånes. Dette vil også føre til utfordringar i høve dei negative effektane av biltrafikken, nemleg plagar med støy og støv. I tillegg til å kunne etablere tilfredstillande trafikktryggleik er byggjegrensa ein faktor som tek sikte på å redusere desse ulempene. Frå vart det fastsett nye byggjegrenser for fylkesvegnettet, på 50meter. Fv 552 er ein tidlegare riksveg som også hadde denne grensa også før I arbeidet med ny rammeplan for avkøyrsler og byggjegrense i region vest er det føreslege ei byggjegrense på 50meter for Fv 552 på staden. Dette betyr at det ikkje må oppførast nye bygningar nærare enn 50meter frå senterlina av Fv 552. Området mellom fylkesveg og bustadområdet som vert råka av byggjegrensa bør inngå i planen som eit friluftsområdegrøntområde. Fylkesrådmannen rår til at det vert fremja motsegn til dette punktet. Når det gjeld etablering av busshaldeplassar innanfor planområdet vil vi kome attende til dette i reguleringsarbeidet. 6

7 4.4 Estetikk og byggeskikk I vår uttale til planprogrammet vart det kommentert at estetikk og byggeskikk vil verte ein viktig premiss for vidare utvikling. I planframlegget er det laga illustrasjonsplan for utbyggingsområda og golfbanen. Den viser organisering og lokalisering av gang- og kjøretilkomst til byggefelta, plassering av parkeringsanlegg, lokalisering av tunvegar og tunplassar, forslag til utbyggings- og grøntareal samt plassering av tilkomst til turstisystemet. Illustrasjonsplanen er retningsgjevande for korleis utbygginga i området kan gjennomførast. Det er gjennomført ei prøvemøblering der 4 arkitektkontor vart invitert til å komme med forslag til korleis bustadområda B3,B4, B5 og B6 kan byggjast ut. Tilpassing av bygga til terreng, vegetasjon og friluftsområde var eitt av kriteria. Av føresegnene går det fram at kvart bustadfelt skal ha eit heilskapleg inntrykk og at inngrep i naturen skal avgrensast mest mogleg. Terrenghandsaming skal dokumenterast i reguleringsplan som viser plassering og inngrep. Visuelle verknader skal dokumenterast for definerte tiltak som bryt viktig silhuett, bygg over 3 etasjar og bygg/tiltak som er visuelt eksponert. Eksisterande vegetasjon og naturelement skal i mest mogleg grad takast vare på. Kommentar: Planframlegget ivaretek estetikk og byggeskikk på ein god måte. 4.5 Grønstruktur I visjon og utbyggingsstrategi er det lagt opp til tett kontakt med naturen. 934 daa av totalt 2255 daa er landbruks-, natur- og friluftsområde. I dette ligg kulturlandskap, strandsona og Loneelva. 61 daa er lagt ut til grøntstruktur, underføremål friområde. Det er friluftsområda i Smievågen og Moldaåsen. Golfbanen er på 593 daa. Gjennom planområdet er det lagt opp til eit overordna turvegsystem der hovudstiane er offentlege og skal vere tilgjengelege for alle. Busetnaden er tenkt organisert rundt tunveg og tunplass. Tunplassane er fellesområde nærast bustadene; nærleikeplassar. Det er sett krav til felles leike- og uteopphaldsareal i føresegnene samt rekkjefølgekrav om at uteopphaldsareal skal vere ferdig opparbeidd før nye bygg og anlegg kan takast i bruk. Kommentar: Grønstrukturen er godt ivaretatt i planframlegget. 4.6 Strandsona I planframlegget har ein søkt å unngå bygging innafor den funksjonelle strandsona. Ingen av dei store bustadfelta ligg i strandsona, men delar av bustadfelt B8. Det er lagt ut naustområde rundt eksisterande naust i Bjånesfjæra og nytt naustområde i Hatvik på 0.7 daa. Ved Moldegård og Hatvik er eksisterande småbåthamner vidareutvikla samt at ny småbåthamn i fjellet vil gje terrenginngrep i munninga. Golfbanen ligg også i strandsona. Planframlegget legg opp til turveg i strandsona som vil føre til auka tilgjenge og attraktivitet. Plan- og bygningslova set krav om byggegrense for bygging nærare sjøen enn 100meter. Kommentar: Samla sett vurderar vi strandsona til å vere godt ivaretatt i planframlegget, men byggegrense mot sjø bør gå fram av planen. 4.7 Klima og energi Planframlegget viser til at det i Teknisk Forskrift vert stilt krav om at maks 40% av oppvarmingsbehovet vert dekka gjennom elektrisitet eller fossilt brensel. Resten skal dekkast av fornybar energi. På Bjånes er det aktuelt med fleire alternative løysingar som varmepumper basert på luft eller grunnvarme, solenergi eller bioenergi gjennom ved, flisfyring eller pellets. Det går ikkje fram i planskildring eller føresegner korleis dette skal handterast vidare. Kommentar: Klima- og energitemaet er ikkje utfyllande tatt opp i planframlegget. Vi rår til dette temaet vert meir tydeleg fokusert i planen og at det vert sett krav til vidare reguleringsarbeid om korleis energispørsmålet skal løysast. 4.8 Folkehelse Dette temaet er også tatt opp som eige KU-tema. I planframlegget er det lagt til rette for møteplassar og universelt utforma interne gangvegar og tunplassar i bustadområda. Kommentar: Turstinettverket og friluftstilhøva i planframlegget er positive faktorar for folkehelsa. 4.9 Kulturminne Hordaland fylkeskommune har vurdert saka som regional sektorstyresmakt innan kulturminnevern. 7

8 Det er fleire kjende kulturminne innanfor planområdet. Desse er merka av på plankartet og ivareteke gjennom bruk av omsynssoner. I tillegg til kjende funn er potensialet for funn av nye automatisk freda kulturminne stort. Undersøkingsplikta, 9 i kulturminnelova, må avklarast på reguleringsplannivå. Vi ber om at følgjande tekst vert teke med i føresegnene: Undersøkingsplikta etter 9 i kulturminnelova skal oppfyllast på reguleringsplannivå. Dette gjeld også i sjø. Fylkesrådmannen rår til at det vert fremja motsegn til dette punktet. 5. Oppsummering Kommunedelplan for Bjåneshalvøya er eit omfattande og grundig planarbeid og må seiast å vere i samsvar med regional politikk. Planframlegget ivaretek jordbruksområde, vassdrag, strandsona og landskapet samstundes som det legg til rette for ny utbygging. Turvegsystemet i området vil gje tilreisande og busette gode friluftstilhøve. I høve til trafikk sikrar ikkje planen i tilstrekkeleg grad trafikktryggleik og effektiv ferdsle på fylkesveg Fv 522. Det må setjast rekkjefølgekrav til etablering av gang- og sykkelveg heilt fram til Hatvik og etablering av planskilt kryssing i området mellom kryss mot Hegglandsdalen og Solstrandvegen. Eksisterande avkøyrsler til Fv 552 må stengast og B2 og eksisterande bustader må få tilkopling til fylkesvegen gjennom internt vegsystem. Dei to planlagde kryssa mot Fv 522 må utformast som kanaliserte kryss og ikkje som rundkøyringar. Det må også setjast byggjegrense på 50meter langs fylkesvegen med tanke på trafikktryggleik, støy og støv. Fylkesrådmannen rår til at det vert fremja motsegn til planen på desse punkta. Føresegnene til planen må innehalde punkt om undersøkingsplikta etter 9 i kulturminnelova. Det er foreslått motsegn til dette punktet. 8