Historiske begrep میكردند.

Transkript

1 اصطالحات تاریخی Historiske begrep ١ ماقبل تاریخ ماقبل تاریخ - كهن ترین قسمت تاریخ نروژ از حدود ١٠٠٠٠ سال قبل از میالد تا ٨٠٠ سال بعد از میالد. دانش موجود از آن دوره اساسا بر پایهء یافته های باستان شناسی است. این دوره شامل عصر سنگ برنز و آهن میشود. عصر سنگ - دوره زمانی از حدود ١٠٠٠٠ سال قبل از میالد تا ١٨٠٠ سال بعد از میالد آن زمان كه آدمها از سنگ استخوان و چوب به عنوان ابزارآالت و جنگ افزار استفاده میكردند. در عصر كهن سنگی (تا حدود ٤٠٠٠ سال قبل از میالد) مردم از طریق شكار و ماهیگیری امرار معاش می كردند. در عصر نو سنگی (٤٠٠٠ سال قبل از میالد تا ١٨٠٠ سال بعد از میالد) خانوده ها شروع به كشت زمین و نگهداری از حیوانات خانگی كردند. به همین خاطر دورهء نو سنگی یا عصر سنگ نو با كاربرد كشاورزی هم شناخته میشود. عصر برنز - دوره زمانی از ۵٠٠ تا ١٨٠٠ سال قبل از میالد زمانی كه خانواده های ثروتمند كشاورز از برنز اسلحه و ابزارآالت تهیه می كردند. عصر آهن - دوره زمانی از ۵٠٠ سال قبل از میالد تا ٨٠٠ سال بعد از میالد. در این فاصله زمانی بیشتر آدمها یاد گرفتند از طریق ذوب كردن سنگ معدن موجود در باتالق ها آهن بسازند.استفاده از آهن امكان تهیه و ساخت ابزارآالت و جنگ افزار بهتر را میسر ساخت. سنگ نوشته یا كتیبه - به تخته سنگی گفته میشود كه معموال مذاهب طبیعی عصر سنگ و مذاهب باروری عصر برنز بر آن نوشته شده باشد. هندواروپاییها - كشاورزانی كه در قرن ٢٠٠٠ از ناحیه آسیای مركزی به هند ایران و اروپا مهاجرت كردند. آنها اساسا یك زبان مشترك داشتند كه بعدها به زبانهای تازهء مختلفی تقسیم شد مانند آملانی (ژرمن) التین سلتیك ایرانی و اسالو. نروژی یك زبان ژرمن است كه با زبانهای سوئدی و دانماركی نقاط مشترك زیادی دارد. اكثر زبانهای مدرن اروپایی به این خانوادهء زبانی هندواروپایی تعلق دارند. گاوآهن یا خیش - گاوآهن چوبی شیپور برنز - یك نوع ساز بادی است كه از برنز ساخته شده و در مراسم مذهبی به كار برده میشد. رئیس قبیله - سر دستهء كشاورزان در عصرهای برنز آهن و دوره وایكینگها. آنها در پ ردرآمدترین زمینها زندگی میكردند. زبانهای اسكاندیناوی كهن - زبانهای ژرمن كه در عصر آهن در كشورهای اروپای شمالی صحبت میشد. زبان وایكینگهای قدیم نروژ و همچنین زبانهای مدرن نروژی سوئدی دانماركی و ایسالندی از این زبانهای اسكاندیناوی كهن سر چشمه میگیرند. رونی - الفبایی كه در كشورهای اروپای شمالی در عصر آهن و دوران وایكینگها به كار برده میشد. (نژاد) سلت ها - هندواروپاییها كه دانش تولید آهن را گسترش دادند. امروزه زبان سلتی در كشورهای انگلستان ایرلند و فرانسه صحبت میشود.

2 (دژ) قلعه سنگ - قلعه های سنگی ساخته شده توسط كشاورزان در زمانهای ناآرام كوچ دسته ای مردم (٤٠٠-٦٠٠ بعد از میالد) ٢ دوره وایكینگ ها دوره وایكینگ ها - دوره زمانی ٨٠٠ تا ١٠٦٦ بعد از میالد وایكینگ ها - دریانوردان كشورهای اروپای شمالی كه به سفرهای تجاری و غارت میرفتند. زمان تاریخی - دوره زمانی ٨٠٠ بعد از میالد. از دوران وایكینگ ها به بعد معموال منابع كتبی جهت توصیف آنچه كه در آن دوران اتفاق افتاده استفاده میشود. حماسه (اسكاندیناوی) - روایت خدایان قهرمانان و پادشاهان دوران وایكینگ ها و قرون وسطی. اودین (خدای خدایان) - قدرتمندترین و خردمندترین خدای وایكینگ ها. او خدای سران قبایل پادشاهان و جنگجویان در جنگ بود. اسطوره - روایت خدایان و اینكه دنیا چگونه ساخته شده است. تور - جوان ترین پسر اودین. او خدای رعد و برق و خدای اكثر مردم بود. سالن پذیرایی خدای اودین - بهشت وایكینگ ها و مكان مسكونی اودین. فرای - خدای باروری از جنس مرد. فرایا - خدای باروری از جنس زن. ا سگارد - سرزمین خدایان. میدگارد - سرزمین انسانها اوتگارد - آن قسمتی از جهان كه از دیدگاه وایكینگ ها خارج از دنیای خدایان و آدمها قرار داشت. كریستوفر كولومبوس - تاجر ایتالیایی كه در سال ١٤٩٢ از طریق دریانوردی به آمریكا رفت. روللو/ Rollo - سر دسته وایكینگ ها كه در استان نورماندی فرانسه لقب دوك (لقب اعیان) گرفت. ویلهلم فاتح - دوک نورمادی كه از خویشان رئیس وایكینگ ها روللو بود. ویلهلم در سال ١٠٦٦ انگلستان را فتح كرد و پادشاه آنجا شد. الیو ا ریكس ن - وایكینگ اهل گرینالند كه حدود سال ١٠٠٠ به شمال آمریكا دریانوردی كرد. سالن سكریرینگ - بازار خرید و فروش واقع در كنار (دریای) اسلو فیورد در استان Vestfold در دوران وایكینگ ها - Hedeby بزرگترین شهر وایكینگها در دانمارک كه در جنوب شهر Jylland قرار داشت.

3 - Ottar سر دسته وایكینگ ها اهل شمال نروژ كه در حدود سال ٨٩٠ بعد از میالد آلفرد كبیر پادشاه انگلستان را مالقات كرد - langhus ساختمان دراز ساخته شده از خاک سنگ و چوب برای آدمها و حیوانات خانگی. bygdeting (شورای دهكده) - جلسه مشترک مردان آزاد كه جهت بحث در مورد مسائل مورد عالقه مشترک حل و فصل مشكالت و دادگاهی كردن كسانی كه قانون شكنی می كردند دور هم جمع میشدند. trell (برده) - برده های وایكینگ ها مقبره - آرامگاه داخل مزرعه خانواده دهقان قبل از اینكه مسیحیت معرفی شود. Vestfold در استان Oseberg كشتی وایكینگ كه در سال ١٩٠٤ در مزرعه - ( Oseberg (كشتی Osebergskipet بیرون آورده شد. Harald Hårfagre (هارالد مو بلند) - رئیس وایكینگ كه اولین پادشاه نروژ شد. lagting (مجمع قانونگذار كوچک) - مجمع دهقانان كه برای یک ناحیه تحت ریاست یك قاضی (lagmann) قانون می ساخت. - leidang طرح نیروی دریایی در ارتباط با مجهز كردن دهقانان به ناوهای جنگی كه شاه برای دفاع از كشور از آنها استفاده میكرد. Håkon den gode (ه ک ن نیك) - پادشاه نروژی كه با هدف ساخنت قوانین برای مناطق متعدد كشور و یك طرح نیروی دفاعی دریایی در سواحل نوروژ با دهقانان همكاری می كرد. Olav Haraldsson (اوالو هارالدسون) - پادشاهی كه برای معرفی و آشنا كردن مسیحیت در نروژ مبارزه كرد. ایشان بعد از مرگش تبدیل به روز تعطیلی كلیسای كاتولیک شد و اسم اوالو مقدس را گرفت. - Stiklestad مزرعه ای در شمال شهر تروندهایم جایی كه شاه اوالو هارالدسون در سال ١٠٣٠ كشته شد. Trøndelag قدرتمندترین رؤسای وایكینگ ها در استان - Lade- jarlene ٣ قرون وسطی قرون وسطی - مدت زمانی كه دوره وایكینگ ها در طول قرن ١٠٠٠ تا ١۵٣٧ به اتمام رسید و زمانیكه نروژ به قسمتی از دانمارک تبدیل شد. - stavkirke كلیساهای چوبی كه به دست دهقانان ثروتمند درست شدند. helgen (تعطیلی آخر هفته) - آدم مرده كه توسط كلیسای كاتولیک مقدس شناخته می شد. آنها معتقد بودند كه تعطیالت بعد از مرگ پیش خداوند و مسیح در آسمان به زندگی ادامه می دادند. آنها میتوانستند از آدمهای زمینی دعا پذیرا باشند و برای آنها معجزه كنند.

4 erkebiskop (اسقف اعظم) - باالترین رهبر كلیسای كاتولیک در كشورها و سرزمینهای وسیعتر - Nidaros نام شهر تروندهایم در قرون وسطی. این شهر یكی از مهمترین اهداف زائران كاتولیک در اروپا بود. - Nidarosdomen بزرگترین بنای كلیسای نروژ كه روی تابوت اوالو مقدس ساخته شده است. - katedralskole مدارسی كه توسط كلیسای كاتولیك برای تعلیم كشیشها و خدمهء شاه تأسیس شدند. اسقف - كشیشی كه باالترین مقام مذهبی برای مسیحیان یك منطقه مشخص است - Birkebeiner سربازان شاه Sverre كه كفشهای ساخته شده از پوست درخت غان داشتند. - årestue ساختمان مسكونی ساخته شده از الوارهای چوبی با كف گ لی مكان آتش در وسط كف و یك سوراخ در سقف آن برای خارج شدن دود. - leilending دهقان كه زمین زراعی را از كلیسا شاه یا اشراف اجاره می كرد. adel (اشراف) - خانواده هایی كه به طبقه باالی یك والیت تعلق داشتند. hertug (دوک) - مردان اشراف كه اغلب با خانواده سلطنتی نسبت فامیلی داشتند. - jarl مردان اشراف كه از نسل خانواده ساالران كهن بودند - lendmenn دهقانان بزرگ كه زمینهای زراعی از شاه گرفته بودند برای اینكه در جنگ به شاه كمك كنند. آنها به اشراف نروژ در قرون وسطی تعلق داشتند. sysselmann (والی) - نماینده های شاه در مناطق كشور. آنها وظیفه گرفنت مالیات اختیارات پلیس و بازرسی كشتیهای نیروی دریایی داشتند. riksvåpen نماد كشوری - عالمت \ سمبل برای پادشاهان و والیات. Håkonshallen (سالن ه ك ن) - بنای سنگی بزرگ در شهر ب رگن. شاه ه ك ن ه ك نسون آنرا در اواسط قرن ١٢٠٠ ساخته است. tørrdisk (ماهی خشك شده در آفتاب) - ماهی كاد كه آنرا روی قفسه های چوب خشک میكنند. - Svartedauden بیماری مسری طاعون كه در اواسط قرن ١٣٠٠ در اروپا شیوع پیدا كرد. ødegård (مزارع متروكه) - مزارعی كه بعد از Svartedauden (بیماری سیاه/طاعون) ترك شدند. - Hanseatene تاجران آملانی كه با انجمن صنفی «هانسا» در شمال اروپا و تحت ریاست شهر Lübeck در زمینه تجارت همكاری می كردند. كاتولیک - طرفداران كلیسای جامع جهانی كه توسط پاپ روم رهبری میشود. - Olav Engelbrektsson آخرین اسقف اعظم كاتولیک نروژ كه در سال ١۵٣٧ فرار كرد.

5 ۴ نروژ زیر سلطه دانمارک (۱۸۱۴-۱۵۳۷) پروتستان - شخصی كه از اصالحات پشتیبانی كرد. اصالحات - انقالب كه میخواست آموزه های كلیسای كاتولیک را تغییر دهد. kondirmasjon (جشن تكلیف) - مراسم كلیسا برای نوجوان به عنوان نشانه تأیید بر اینكه آنها مثل مسیحی زندگی خواهند كرد. - overhøring امتحان كشیش از نوجوانان قبل از جشن تكلیف با این هدف كه بداند كه آیا آنها دانش كافی در مورد مسیحیت دارند. مارتین لوتر ) ١۵۶۶-١۴٨٣) - راهب آملانی كه علیه پاپ و مسیحیت كاتولیك شورش كرد. او رهبر پروتستان ها و همچنین رهبر به جریان انداخنت اصالحات بود. حكومت مطلقه - جامعه ای كه شاه به تنهایی قدرت مطلقه دارد. كریستیان ۴. - پادشاه دانمارك -نروژ از سال ۱۵۸۸ تا ۱۶۴۵. شخص با مقام دولتی - شخص كه از طرف شاه جهت انجام مسئولیت های مخصوصی مأموریت یافته است. sorenskriver (قاضی و سرپرست بخش) - قاضی بخش كه از طرف شاه انتخاب شده است. گمركی - مقام دولتی كه از طرف شاه مأمور گرفنت گمرك بود. ضابط - مقام دولتی محلی كه اختیارات پلیس گرفنت مالیات و جریمه ها را داشت. استاندار - باالترین مقام دولتی در یك استان كه شاه را نمایندگی میكرده است. fylke به معنی استان است كه در گذشته amt گفته میشد. Kristiania (كریستیانیا) - نام اسلو در فاصله ١۶۲۴ و ۱۹۲۵. husmann (رعیت) - مرد عمدتا در مناطق شرقی كشور و در استان Trøndelag كه یك تكه زمین زراعی و یك خانه مسكونی از یك دهقان اجاره می كرد. تمام افراد خانواده اعم از رعیت همسر و فرزندان آنان میبایستی در مزرعه دهقان كار كنند. Fiskerbonde (دهقان ماهیگیر) - دهقان كه در كنار كشاورزی برای امرار معاش به ماهیگیری هم می پرداخته است. reindriftssamer (رمه داران از اقلیت سامه) - اقلیت سامه كه زندگیشان از طریق رمه داری میگذرد. امتیاز - مجوز از طرف شاه برای پرداخنت به تجارت و تولید. انحصار - حق انحصاری برای پرداخنت به تولید فروش و خرید اجناس مخصوص

6 - oppgangssag اره مجهز به یك تیغ كه تیغه آن با نیروی آب باال و پایین می رود Hans Nielsen Hauge (هانس نیلسن هاوگه) - واعظ مسیحی كه به خاطر برگذار كردن جلسات مذهبی بدون اجازه كشیشها بازداشت شد. Kristian Lofthus (كریستیان لوفتهوس) - دهقان كه شورش را علیه مالیاتهای زیاد رهبری كرد. او در سال ۱۷۹۹ در زندان مرد. سیاست بی طرفانه - سیاست امور خارجه كه می پردازد به اینكه یك كشور نباید طرف كشورهای دیگر درگیر در جنگ را بگیرد. (۱۸۲۴-۱۷۷۱)- Hans Nielsen Hauge طرفداران - haugianere قلعه (دژ) - ساخت و ساز دفاعی با سنگهای زخیم برای سربازان و جنگ افزار انقالب - تحول كه باعث می شود یك جامعه به كل تغییر كند. Kiel- traktaten (پیمان كیل) - قراردادی كه در شهر آملانی كیل در سال ١٨١۴ امضا شد. پادشاه دانمارك مجبور شد نروژ را به پادشاه سوئد واگذار كند. ۵ نروژ در اتحاد با سوئد (۱۸۱۴-۱۹۰۵) - Kristian Fredrik شاهزاده دانماركی كه در سال ۱۸۱۴ از طرف مجمع ملی در Eidsvoll به عنوان شاه نروژ برگزیده شد. او بعد از یك جنگ كوتاه با سوئد از مقامش كنار كشید. - Karl Johan ولیعهد سوئد كه كمك كرد تا نروژ در سال ١٨١٤ با سوئد متحد شود. او از سال ۱۸۱۸ تا ۱۸۴۴ پادشاه نروژ و سوئد بود. مجمع ملی در شهر - Eidsvoll تجمع ١١٢ مرد كه بهار ١٨١٤ برای ساخنت قانون اساسی نروژ در شهر Eidsvoll دور هم جمع شدند. قانون اساسی - قانونی كه تصمیم میگیرد چگونه كشوری اداره شود. Stortinget (پارملان) - مجمع ملی نروژ كه توسط مردم انتخاب می شود قوانین را به تصویب میرساند هیئت دولت را كنترل می كند و درآمد و مخارج دولت را تعیین می كند. دولت - هیئت وزرا كه به ریاست نخست وزیر مصوبه های پارملان را اجرا می كند. حق وتو - مصوبه ای در قانون اساسی كه به شاه حق می دهد به قانونی كه در پارملان به تصویب میرسد نه بگوید. دیوان عالی كشور - باالترین مرجع قضائی كشور (۱۸۰۸-۱۸۴۵) Henrik Wergeland - شاعری كه شهرتش بیشتر در تالش او برای برداشنت مصوبه ای در قانون اساسی بود كه ورود یهودیها را به نروژ ممنوع میكرد.

7 kommunestyre (شورای شهر) - ارگان اداری محلی منتخب مردم كه در سال ١٨٣٧ توسط پارملان ایجاد شد. Thrane- bevegelsen (جنبش (Thrane - انجمنهایی كه توسط (١٨٩٠-١٨١٧) Marcus Thrane در اواخر سالهای ١٨٤٠ متشكل از رعیت كارگران و كارمندان تأسیس شد. این جنبش كه خواستار وضعیت معیشت بهتر برای طبقه پایین بود از طرف مقامات دولت ممنوع شد و رهبران آن به زندان افتاند. انقالب صنعتی - اجناسی كه در كارخانه ها به روش ماشینی و بدون استفاده از نیروی بازوی آدم ساخته میشد. صنعت نساجی - كارخانه هایی كه نخ كاموا پوشاك و لباس در مقادیر زیاد تولید میكرد. خط تلگراف - سیم یا كابلهایی كه پیغامها را با استفاده از برق و در قالب یك سیستم سیگنالی مخصوص انتقال میداد. این الفبای مورس نامیده میشود كه از نقطه و خط تیره تشكلیل شده است. تعاونیهای كشاورزی - انجمنهایی تشكیل شده از كشاورزان برای تولید خرید و فروش فراورده های كشاورزی. motkulturene (ضد فرهنگهای رایج) - انجمنهایی كه توسط مردم برای مقابله با قدرت و فرهنگ مقامات دولتی تأسیس شده بودند و منتقد اتحاد با سوئد بودند. اعضای آن طرفدار نظام پارملانی بودند. جوامع تبلیغی انجمن اعتدال در مشروبات الكلی اتحادیه های ارتقاع گویش nynorsk و دانشجویان مدارس عالی عمومی motkulturene را تشكلیل میدادند. misjonsforening (انجمن رسالت) - انجمنی كه برای برگرداندن مردم به مسیحیت كار می كند. avholdslag (انجمن اعتدال در مصرف مشروبات الكلی) - انجمنی كه با مصرف مشروبات الكلی مبارزه می كند. ungdomslag (انجمن نوجوانان) - انجمنی كه میخواست فرهنگ كشاورزی نروژ را تقویت كند و نروژ را از اتحاد با سوئد بیرون آورد. folkehøyskole (مدارس عالی عمومی) - مدرسه ای كه در آن امتحان برگذار نمیشد و بیشتر بر دانش و رشته های عملی فرهنگ دهقانی نروژ تأکید می كرد. (LO) Landsorganisasjonen (كنفدراسیون اتحادیه های كارگری) - سازمان اتحادیه های كارگری كه برای بهبود دستمزد - و شرایط كاری كاركنان حقوق بگیر كار میكند. (NHO) Næringslivets Hovedorganisasjon (كنفدراسیون مركزی فعالیتهای تجاری و بازرگانی) - سازمانی كه منافع شركت داران را در جامعه نمایندگی میكند. statsråd (وزیر كابینه) - عضو كابینه دولت. بیشتر وزرای كابینه رئیس یك وزارتخانه هستند. parlamentarisme (نظام پارملانی) - نظام سیاسی كه كنترل پارملان بر دولت را میدهد. Venstre (حزب لیبرال) - قدیمیترین حزب سیاسی نروژ. در سال ۱۸۸۴ همزمان با مبارزه برای نظام پارملانی تأسیس شد. Høyre (حزب راست) - حزب سیاسی در سال ۱۸۸۴ تأسیس شد و بیشترین حمایت را از مقامات دولتی كارخانه داران دهقانان بزرگ و مردم طبقه متوسط در شهرها گرفت.

8 Arbeiderpartiet (حزب كارگران) - حزب سیاسی در سال ۱۸۸٧ تأسیس شد به هدف مبارزه برای معیشت بهتر برای طبقه كارگر. (١٨١٦-١٨٩٢) Johan Sverdrup - اولین رئیس و نخست وزیر حزب لیبرال كه پیاده كردن نظام پارملانی را رهبری كرد. Bondepartiet (حزب كشاورزان) - حزب سیاسی در سال ١٩٢١ توسط كشاورزان تأسیس شد و معتقد بود كه تالش حزب لیبرال برای كشاورزی كافی نبوده است. این حزب در سال ١۹۵۹ اسمش را به حزب Senterpartiet تغییر داد. Kristelig Folkeparti (حزب دمكرات مسیحی) - حزب سیاسی در سال ١٩٣٣ توسط جماعت لیبرال تأسیس شد و معتقد بود كه حزب لیبرال به خوبی از ارزشهای مسیحیت محافظت نكرده است. nasjonalisme (ناسیونالیسم) - ایدئولوژی مدافع این است كه مردم با زبان تاریخ و فرهنگ مشترك بایستی ترجیحا خودگردان باشند و در یك دولت ملی جمع باشند. fornorskingspolitikken (سیاست نروژی كردن) - سیاستی كه توسط مقامات نروژ از سال ١٨۵٠ تا ١٩۵٠ بر اقلیت سامه پیاده شد. از زبان و فرهنگ سامه میبایستی جلوگیری میشد به آن صورت كه اقلیت سامه در جمعیت نروژ كه اكثریت هستند جذب میشدند. (١٩٠٧-١٨٤٣) Edvard Grieg - معروفترین آهنگساز نروژی. جمهوری - دولت كه رئیس آن وراثتی نیست بلكه بر اساس رأی گیری انتخاب میشود. Karlstadforliket (مصالحه كارلستاد) - قرارداد صلح بین نروژ و سوئد كه در شهر سوئدی كارلستاد در سال ١٩٠۵ به امضاء رسید. ۶ نروژ - ۱۹۰۵ ۱۹۴۰ (١٩٠٦-١٨٢٨) Henrik Ibsen - مشهورترین نویسنده نروژ. Folkeforbundet (اتحادیه ملل) - سازمان بین املللی كه به منظور تضمین صلح در جهان در سال ١٩١٩ تأسیس شد. borgerlig parti (حزب بورژوا) - حزبی كه طبقه متوسط / كارمندان رسمی را نمایندگی میكند و منتقد راه حل های پیشنهادی جنبش سوسیالیستی كارگری است. كمونیسم - ایدئولوژی سیاسی كه طرفدار لغو حق مالكیت خصوصی است و به دولت اجازه میدهد ابزار تولید را در دست بگیرد. هدف آن به وجود آوردن یك جامعه بدون طبقه است كه از جانب یك حزب رهبری میشود. 1. mai (اول ماه مه) - روز آزادی كارگران. از طرف یك كنگره بین املللی كارگری و به منظور ترویج مبارزات جنبش كارگری در سال ١٨٨٩ تأسیس شد.

9 Ishavsimperialismen (امپریالیسم اقیانوس منجمد) - سیاست خارجه با این هدف كه كنترل ناحیه های قطب شمال و قطب جنوب را برای نروژ به دست آورد. جایزه صلح نوبل - نشانه افتخاری توسط مخترع سوئدی آلفرد نوبل وقف شد. جایزه از طرف كمیته ای كه توسط پارملان تشكیل شده به كسی داده میشود كه بیشترین كوشش را برای كاهش جنگ افزار برگزاری كنفرانس های صلح و تالش برای ایجاد برادری بین ملل كرده باشد. Svalbardtraktaten (پیمان سوالبارد) - توافقنامه ای كه به نروژ حاكمیت سوالبارد داد. بر اساس این توافقنامه نباید تأسیسات نظامی در این جزیره ها ساخته شود و همچنین به شهروندان تمام كشورها كه این قرارداد را امضاء كرده اند اجازه می دهد در آنجا فعالیتهای صید ماهی و دیگر فعالیتهای تجاری داشته باشند. (NS) - Nasjonal Samling حزب سیاسی نازی در سال ١٩٣٣ توسط Vidkun Quisling تأسیس شد. نازیسم - ایدئولوژی سیاسی كه میخواست دموكراسی را لغو كند و یك دولت تك حزبی به وجود آورد كه توسط یك رهبر با قدرت تام رهبری شود. نازیسم بسیار نژادپرستانه بود و برای ایجاد یك نژاد برتر ژرمن - كه بر اروپا حكومت كند یهودیان و كمونیستها را سركوب كند و به اقوام اسالو ستم كند - برنامه ریزی كرده بود. ٧ نروژ در جنگ (۱۹۴۰-١٩۴۵) - Vidkun Quisling افسری كه حزب نازیهای NS) (Nasjonal Samling را در سال ١٩٣٣ تأسیس كرد. دربهار ١٩٤٠ كودتا كرد و در جنگ جهانی دوم با آملانیها همكاری فعالی داشت. به عنوان خائن به مرگ محكوم و پاییز ۱۹۴۵ تیرباران شد. - Oscarsborg festning قلعه ای نزدیك شهر Drøbak واقع در OsloOjorden كه به توپ و اژدرهای بزرگی مجهز بود. آنها برای غرق كردن كشتی جنگی آملانی به نام Blücher در ٩ آوریل ١٩٤٠ مورد استفاده قرار گرفتند. - Joseph Terboven نازی آملانی كه نماینده اعظم آدولف هیتلر در نروژ بود. London- regjeringen (دولت مستقر در لندن) - دولت نروژ كه از سال ١٩۴۰ تا ۱۹۴۵ در لندن مستقر بود و توسط نخست وزیر Johan Nygaardsvold رهبری میشد..7 - Haakon پادشاه نروژ - ۱۹۰۵ ١۹۵۷ - در طول جنگ جهانی دوم تالش زیادی برای مبارزه با نازی ها كرد. - Hjemmefronten جنبش مقاومت سر ی كه با نازیهای نروژ و اشغالگران آملانی مبارزه كرد. - Milorg ارتش سر ی كه از دولت مستقر در لندن سالح و تجهیزات دریافت میكرد. (NKP) Norges kommunistiske parti (حزب كمونیستی نروژ) - حزب سیاسی در سال ١٩٢٣ توسط مردم كه می خواستند همكاری نزدیك با حزب كمونیستی اتحاد جماهیر شوروی داشته باشند تأسیس شد. این حزب در سالهای ١٩٣٠ عقب نشینی شدیدی داشت ولی در طول جنگ جهانی دوم طرفداران تازه زیادی پیدا كرد.

10 ٨ همكاری غرب بازسازی و حكومت رفاه (١٩٧٢-١٩۴۵) بودجه دولت - چشم انداز درآمد و مخارج یك سال دولت. این بودجه هر سال پاییز از طرف دولت پیشنهاد و توسط پارملان به تصویب میرسد. velferdsstat (دولت رفاه) - دولتی كه به همه شهروندان به دالیل مریضی معضالت اجتماعی كهولت سن یا بی كاری كمك می كند. دولت همچنین حق تحصیل را برای همه فراهم می كند. - Einar Gerhardsen نخست وزیر نروژ از حزب كارگران كه در سالهای ۱۹۴۵ و ۱۹۶۵ و در طول بازسازی كشور و توسعه دولت رفاه تالش زیادی كرد. - FN) (De Forente Nasjoner (سازمان ملل متحد ((UN) - سازمان جهانی در سال ١٩۴۵ برای تضمین صلح توسعه اقتصادی و اجتماعی وحقوق بشر تأسیس شد. NATO (ناتو) - ائتالف دفاعی در سال ١٩٤٩ تأسیس شد كه اعضاء را موظف می كند در صورتی كه مورد حمله قرار بگیرند به یكدیگر كمك كنند. Marshall- hjelp (کمک های مارشال) - كمكهای اقتصادی و تكنیكی آمریكا به اروپا برای بازسازیهای بعد از جنگ جهانی دوم و به هدف جلوگیری از گسترش كمونیسم. جنگ سرد - اختالف (تضاد) بین سرمایه داری ایاالت متحده و اتحادیه كمونیست شوروی و متحدان آنها. - Sosialistisk Folkeparti حزب سیاسی در سال ١٩۶١ در اعتراض به افزایش تسلیحات هسته ای در ناتو تأسیس شد. این حزب نامش را در سال ۱۹۷۵ به (Sosialistisk Venstreparti) SV تغییر داد. Statens husbank (بانك دولتی مسكن) - بانكی كه وام طوالنی مدت و كم بهره به مسكن سازان می دهد. - UNHCR سازمان پناهندگان ملل متحد. UNICEF (یونیسف) - صندوق كودكان سازمان ملل متحد fellesskap) - EF (Europeiske سازمانی كه برای همكاریهای نزدیك اقتصادی و سیاسی كشورهای اروپایی كار می كند. در سال ١٩٩٣ اسمش به اتحادیه اروپا union)هeu (Den europeiske تغییر یافت. جنبش مردمی علیه عضویت نوروژ در EF (اتحادیه اروپا) - سازمانی كه دهقانان ماهیگیران سوسیالیستها و مردم از فرهنگهای مخالف را دور هم گرد آورد برای مقابله با EF قبل از رفراندوم سال ١٩٧٢. ٩ نروژ مدرن ) - (١٩٧٢ صندوق نفت - درآمد حاصل از استخراج و تولید نفت و گاز به دولت نروژ كه در سهام اوراق بهادار و امالك سرمایه گزاری شده است. این ارزشها برای پرداخت هزینه های دولت در آینده استفاده میشود. اسم امروزه این صندوق Statens pensjonsfond utland (صندوق دولتی بازنشستگی در خارج) می باشد. - Kåre Willoch نخست وزیر از حزب راست ۱۹۸۶-۱۹۸۱. او دولتی را هدایت كرد كه صحنه را برای رقابت بیشتر در صنعت و تجارت كاهش مالیات و كنترل كمتر دولت باز آورد.

11 - Fremskrittspartiet حزب سیاسی در سال ١٩٧٢ تأسیس شد و می خواهد قدرت دولت را كاهش و مالیاتها را پایین آورد. Alta- aksjonen (کمپین آلتا) - اقدام اعتراضی به ساخت نیروگاه بر رودخانه آلتا در فینمارك. Sametinget (پارملان سامه) - ارگان انتخاب شده از طرف مردم برای اقوام سامه در نروژ. این مجمع اختیارات مشاورتی دارد و اولین جلسه آن برای اولین بار در سال ١٩٨٩ برگزار شد. - Gro Harlem Brundtland اولین نخست وزیر زن نروژ. او حزب كارگران را نمایندگی می كرد و در سالهای ١٩٨٩ ١٩٨٦ ١٩٨١ و - ١٩٩٦ ١٩٩٠ رئیس دولت بود. ٨ مارس - روز جهانی زن. مراسم برای تحكیم مبارزه برای حقوق زنان. EØS- avtalen (توافقنامه (EEA - توافقنامه ای از سال ١٩٩٢ بین نروژ ایسالند لیخنت اشتاین و اتحادیه اروپا برای دسترسی به بازار داخلی اتحادیه اروپا. - Benjamin Hermansen پسر با پیشینه مهاجر كه به دست یك عده نژادپرست در Holmlia خارج از اسلو در سال ٢٠٠١ كشته شد. - Anders Behring Breivik راست افراطی كه در ٢٢ جوالی ٢٠١١ اقدام به حمله تروریستی به مركز ساختمانهای دولت در اسلو و به اعضای سازمان جوانان حزب كارگر AUF در جزیره Utøya كرد. این تروریست ٧٧ نفر را در اعتراض به سیاست مهاجرتی لیبرال حزب كارگر كشت.