ÅRSMELDING 2013 Godkjent av kommunestyret i sak

Transkript

1 ÅRSMELDING 2013 Godkjent av kommunestyret i sak

2 Innhold Forord... 3 Politisk organisering - hovudstruktur... 5 Hareid kommunestyre Hareid formannskap Hareid næring og miljøutval Hareid levekårsutval Administrativ organisering... 8 Kommunen sin økonomiske stilling... 9 Utvikling av balanserekneskap pr. 31. desember... 9 Økonomisk oversikt drift... 9 Økonomisk oversikt investering...10 Nøkkeltal og utviklingstrekk...14 Utvikling av realverdien av viktige økonomiske parameter...14 Utvikling av dekningsgrader i % brutto utgifter eks. renter...14 Utvikling av lånegjeld eks. pensjonsforpliktingar...15 Utvikling av lønskostnadar...15 Likestilling...21 Helse-, miljø og sikkerheit...23 Sjukefråvær Fråværsprosent per år...24 Sektordel...27 Forholdet mellom dei einskilde område...27 Sektor for sentraladministrasjonen...30 Sektorskildring...30 Oversyn faste årsverk pr Ressursinnsats...31 Måloppnåing...33 Tilstandsvurdering...35 Utfordringar i sektoren...37 Sektor for oppvekst...38 Sektorskildring...38 Utviklinga i faste årsverk pr i rekneskapsåret...38 Ressursinnsats...38 Måloppnåing...40 Tilstandsvurdering...40 Utfordringar i sektoren...40 Sektor for næring, kultur og samfunnsutvikling...42 Sektorskildring...42 Utviklinga i faste årsverk pr i rekneskapsåret...42 Ressursinnsats...42 Måloppnåing...43 Tilstandsvurdering...44 Hareid kommune Side 1 av 62 Rådmannen

3 Utfordringar i sektoren...46 Sektor for velferd...47 Sektorskildring...47 Utviklinga i faste årsverk pr i rekneskapsåret...47 Ressursinnsats...48 Måloppnåing...48 Tilstandsvurdering...49 Utfordringar i sektoren...56 Sektor for kommunalteknisk drift...57 Sektorskildring...57 Utviklinga i faste årsverk pr i rekneskapsåret...57 Ressursinnsats...57 Måloppnåing...61 Tilstandsvurdering...61 Utfordringar i sektoren...62 Hareid kommune Side 2 av 62 Rådmannen

4 FORORD Med dette vert årsmeldinga for 2013 lagt fram. Årsmeldinga er utarbeidd i samarbeid med sektorleiarane og då slik at sektorleiarane står bak tekstinnhaldet for sine sektorar. Underteikna har stått for fellesdelen, tabellar og grafar samt samordning. Leiar for servicekontoret har stått for den endelege redigeringa. Denne årsmeldinga er sett opp etter same struktur som årsrekneskap og budsjett for Fordi det enno, ved utarbeidinga av budsjettet for 2013, ikkje låg føre ei heilt fullstendig oppdatering av organisasjonsstrukturen i Agressosystemet, vil det i nokre høve ikkje vere eit heilt presist samsvar mellom den verkelege organisasjonsstrukturen og strukturen i Agresso. I hovudsak dreier dette seg om sektor for Velferd og det omfattar delar av den interne strukturen i Velferd. Sektorrekneskapen vert ikkje påverka av dette. I 2013 syner rekneskapen eit netto driftsresultat på 4,073 mill. kroner og eit mindreforbruk på kr Utviklinga syner at kommunen no for tredje år på rad, har betra det økonomiske resultatet. Etter fire år med meirforbruk og akkumulering av driftsunderskot, er det no endeleg mogleg å starte jobben med å dekke inn det akkumulerte underskotet. Ikkje mykje og heller ikkje så mykje som vi hadde håpa, men det representerer likevel ein viktig milepæl i arbeidet med å få kommunen ut av Robek. Dette skal vi glede oss over, men det er ingen grunn til å ta kvileskjer. Kommunen sine budsjett i handlingsprogramperioden er særs stramme. Det fins ingen økonomisk buffer og det skal lite til før ytterlegare nedskjeringar vert naudsynte for å rette opp eventuelle uheldige omstende. Vi ser allereie utfordringane no i første halvår av 2014 og eg kan i skrivande stund ikkje utelukke at det vert naudsynt med driftskutt i 2. halvår av Og det vil enno gå ei tid før kommunen kan oppnå den generelle målsettinga, om eit netto driftsresultat på 3% av inntektene Etter disposisjonar har kommunen, som nemnt, eit mindreforbruk på om lag kroner. Dette beløpet kan nyttast til inndekning av delar av det akkumulerte meirforbruket på om lag 16,2 mill. kr. Det var budsjettert med ei inndekning på 5,982 mill. kr. I 2013 og resultatet står såleis ikkje i stil med målsettinga. Men når det er sagt må ein også seie at det ikkje var tatt høgde for eit positivt bidrag frå rekneskapsåret 2013, ved utarbeiding av handlingsprogrammet for Mykje hardt arbeid står likevel att før kommuneøkonomien kan friskmeldast og ein ser føre seg at dette arbeidet vil krevje mykje av både politikarar og tilsette. Det har likevel vore mange ting å glede seg over i året som har gått. Dei tilsette gjer ein stor innsats, for å yte gode tenester på alle felt til innbyggarane våre. Sjølvsagt får vi klager og har forbetringspotensiale på mange område, men dei kommunale tenestene i Hareid held framleis et godt nivå, trass i tronge økonomiske rammer. Også i rekneskapsåret 2013 har administrasjonen halde fram med å forbetre rutinar og interne prosessar, med sikte på å yte betre service og tenester. Der vart det gjort ei større organisatorisk endring i I løpet av 2013 har ein konsolidert stillinga og ting fungerer stadig betre. Så langt som rådmannen kan sjå har omorganiseringa vore vellukka og framtidsretta. Resultata av det pågåande arbeidet i robek-nettverket er og i ferd med å manifestere seg i kommunen sine styringsdokument. I forlenginga av dette er ein i ferd med å implementere dataverktya «Kvalitetslosen» og Kommuneforlaget sitt brukarundersøkingsverkty «Betre kommune». Det er krevjande å drive mange forbetrings- og implementeringsprosessar i ein travel kvardag, ikkje minst i ein situasjon der ressurstilgangen er avgrensa og tal årsverk i stab- og støttetenester har vorte redusert. I 2013 har ein og bygd vidare på det regionale samarbeidet og det eksisterer no, i skrivande stund, to nyetablerte og større regionale samarbeid. Søre Sunnmøre IKT driftssenter (SSIKT driftssenter), er etablert som eit vertskommunesamarbeid med Hareid som vertskommune. Vidare er Hareid kontorkommune for SSIKT, som er det overbyggande interkommunale samarbeidet. Samarbeidet er av stor strategisk betyding. Det er og etablert eit samarbeid om barneverntenester, der Volda er vertskommune. Kommunane Hareid, Ulstein, Ørsta og Volda er deltakarar i samarbeidet. Når det gjeld utviklinga av Hareidsamfunnet, så er dette sjølvsagt prega av kommunen sin robekstatus. Fylkesmannen er svært restriktiv i høve godkjenning av låneopptak til anna enn naudsynte prosjekt på det sjølvfinansierande området. I skrivande stund har ein ikkje fått godkjenning for nokon av dei ordinære prosjekta som låg inne i investeringsbudsjettet for I 2013 fekk ein likevel nytte ubrukte lånemiddel til å finansiere ein vesentleg del av investeringsporteføljen, men sidan prosessen med å vedta investeringsbudsjettet for 2013 trakk ut i langdrag, hadde ikkje kommunen eit gyldig investeringsbudsjett før i oktober Det seier seg sjølv at det då vart kort tid til gjennomføring. Men Hareid kommune Side 3 av 62 Rådmannen

5 ein kan nemne at Miljøgateprosjektet og arbeidet med gravplassen ikkje vart vesentleg hemma av budsjettsituasjonen. Når det gjeld folketalsutviklinga kan ein seie at den var positiv, men med nokre svingingar. Årets resultat gjev grunn til å halde fram det sterke fokuset på økonomien. Sjølv om utviklinga går i rett veg, er det enno eit stykke å gå. Oppgåva er overkomeleg, men krevjande og både administrasjonen og politikarane må legge seg det på hjartet. Ting tar tid, spesielt når vi snakkar om større prosessar, der ein i stor grad må ta omsyn til ulike lovkrav på mange ulike område. Og demokratiprosessar krev og si tid. Til tilsette, politikarar og tillitsvalde - takk for innsatsen og samarbeidet i Hareid, mai 2013 Bent Arild Grytten Rådmann Hareid kommune Side 4 av 62 Rådmannen

6 POLITISK ORGANISERING - HOVUDSTRUKTUR Kommunestyre Kontrollutval Formannskap Levekårsutvalet Nærings- og miljøutvalet Ordførar Interkommunale selskap Figur 1 Ordførar Anders Riise Hareid kommunestyre 2013 Arbeidarpartiet Stian Runne Brandal Siv-Marit Røyset Kaldhol Høgre Anders Riise Ottar Røyset Alice Strømmegjerde Jenny T.B. Nesset Vidar Vollsæter Venstre Einar Warholm Annika Brandal Ann Helen Grimstad Worren Fremskrittspartiet Perny-Ann Nilsen Kjartan Grimstad Øyvind Grimstad Truls Håbakk Hareid kommune Side 5 av 62 Rådmannen

7 Folkelista Dag Audun Eliassen Hallgeir Teigene Kristian Fuglseth Ingunn Pettersen Bjørn Overå Kristeleg Folkeparti Kjersti Røyset Topphol Marit Øien Sæverud 21 representantar Hareid formannskap 2013 Høgre Anders Riise FRP Perny Ann Nilsen Arbeidarpartiet Stian Runne Brandal Folkelista/Kristeleg folkeparti Dag Audun Eliassen Kjersti Røyset Topphol Hallgeir Teigene Venstre Einar Warholm 7 representantar Hareid næring og miljøutval 2013 Leiar Annika Brandal Høgre Jenny T B Nesset Håvard Alvestad FRP Kjartan Grimstad Arbeidarpartiet Siv Marit Røyset Kaldhol Kristeleg Folkeparti Kjartan Snipsøyr Folkelista Kristian Fuglseth Venstre Annika Brandal 7 representantar Hareid levekårsutval 2013 Leiar Ottar Røyset Høgre Ottar Røyset Alice Strømmegjerde Fremskrittspartiet Øyvind Grimstad Hareid kommune Side 6 av 62 Rådmannen

8 Arbeidarpartiet/Kristeleg Folkeparti Marit Øien Sæverud Folkelista Ingunn Petrin Pettersen Bjørn Overå Venstre Ann Helen Grimstad Worren 7 representantar Hareid kommune Side 7 av 62 Rådmannen

9 ADMINISTRATIV ORGANISERING Rådmann NAV Sosial Brannvern Løn- og personal Plan, utvikling, byggesak og geodata Servicetorg og politisk sekretariat Økonomi IT Sektor for kommunalteknisk drift Sektor for velferd Sektor for oppvekst Sektor for næring, kultur og smafunnsutvikling Figur 2 Rådmann Bent Arild Grytten Sektor Kommunalsjef Sektor for kommunalteknisk drift Sektor for velferd Sektor for oppvekst Sektor for næring, kultur og samfunnsutvikling Namn Nils Yngve Nupen Elly Kirkeslett Gry Nordal Oddbjørn Grimstad Rådmannen sin stab Avdelingsleiar NAV Sosial Brannvern Løn- og personal Plan, utvikling, byggesak og geodata Servicetorg og politisk sekretariat Økonomi IT Namn Ingunn Rise Olav Helt Brubakk Trude Kristin Dalen Signe Rønnestad Kanstad Helga Bøe-Grimstad Svein Elde Per Erik Akerjordet Talet på årsverk i heile kommunen er omlag 292. Hareid kommune Side 8 av 62 Rådmannen

10 KOMMUNEN SIN ØKONOMISKE STILLING Utvikling av balanserekneskap pr. 31. desember Tekst Sum anleggsmidlar Sum omløpsmidlar SUM EIGEDELAR SUM EIGENKAPITAL Sum langsiktig gjeld Sum kortsiktig gjeld SUM GJELD SUM EIGENKAPITAL OG GJELD Memoriakonti Ubrukte lånemidlar Andre memoriakonti Motkonto for memoriakonti SUM MEMORIAKONTI Økonomisk oversikt drift Nettoutgifter/inntekter (inntekter vert førd med minus) R2013 Bud2013 Avvik % av bud R2012 DRIFTSINNTEKTER Brukarbetalingar , Andre sals- og leigeinntekter , Overføringar med krav til motyting , Rammetilskot frå staten , Andre statlege overføringar , Andre overføringar Skatt på inntekt og formue , Eigedomsskatt ,0 0 Andre direkte eller indirekte skattar ,0 0 Sum driftsinntekter , DRIFTSUTGIFTER Sum lønsutgifter , Sosiale utgifter , Kjøp av varer og tenester i komm. tenesteproduksjon , Kjøp av tenester som erstattar komm. tenesteproduksjon , Overføringar , Avskrivingar og kalkulatoriske renter VAR , Fordelte utgifter , Sum driftsutgifter , BRUTTO DRIFTSRESULTAT , EKSTERNE FINANSTRANSAKSJONAR Finansinntekter Renteinntekter, utbytte og eigaruttak , Mottekne avdrag på lån Sum eksterne finansinntekter , Finansutgifter Renteutgifter, provisjonar og andre finansutg , Hareid kommune Side 9 av 62 Rådmannen

11 Avdragsutgifter , Utlån Sum eksterne finansutgifter , RESULTAT EKSTERNE FINANSTRANSAKSJONAR , Motpost avskrivingar og kalkulatoriske renter VAR , NETTO DRIFTSRESULTAT , AVSETNINGAR Bruk av avsetningar Bruk av tidlegare års overskot Bruk av disposisjonsfond Bruk av bundne fond ,6-987 Bruk av likviditetsreserve Sum bruk av avsetningar ,6-987 Overført til investeringsregnskap , Dekning av tidlegare års underskot Avsetningar til disposisjonsfond Avsetningar til bundne fond , Avsetningar til likviditetsreserve Sum avsetningar , REKNSKAPSMESSIG OVER-/UNDERSKOT Økonomisk oversikt investering Tall i 1 kroner Regnskap 2013 Regulert budsjett 2013 Opphaveleg budsjett 2013 Regnskap 2012 Frå regnskapsskjema 2A: Investeringar i anleggsmidlar Fordeling på Avgiftsparkering Kystvegen Måløy - Florø AS Gamle Bigset skule, omregulering Kopimaskin, Servicekontor Arkivsystem, Servicekontor PC, lærarar Pålhaugen Pålhaugen Hjørungnesvegen, grunnkjøp Div. reguleringskostnadar Nytt økonomisystem (2008) Interkomm. driftssentral - IKT Hyttefelt Haugen / Egset Reiten ( veg / tomteareal) Eliasgarden SSIKT - portal, felles datasentral Bustadfelt Bigset - Rise Sal av Godsterminalen Grunnkjøp, Hjørungnesvegen RAFFELNESET INDUSTRIOMRÅDE Parkeringsplass Hadartun SSIKT Driftsenter SSIKT-Gerica SSIKT, Datarom Ymse grunnkjøp Tomtesal Overordna vegplan Grunnkjøp Hareid kommune Side 10 av 62 Rådmannen

12 Bustadfelt Holstad Industriområde, Myrane Bustadfelt Melshornlia Utvikling Hareid hamn - nordre del IT Sentralt ( rådhuset ) IT Telefoni IT-læremiddel skulane IT-utbygging Ressurssenter Ballbinge, Hjørungavåg skule Helsestasjonen, diverse utstyr Helsenett Kopimaskin, Helsesenter Sansehage Tryggleiksalarmar / analoglinje Solavskjerming Sjukeheimen, div. el-utstyr Ressursadministrasjon, turnusplanlegger Hjørungavågspelet, speleplass Hareid Stadion, lagerbygg Motorklubben, Gamle Tampenbuda Hareid stadion, rehabilitering Kulturhus, planlegging Rotary-stien Rotary-kvernhuset Amfi, Hareidhallen Flyfotografering Fornying vassleidning Hovlidvegen unytta Brannvernutstyr / kompetanseutvikling Kloakkleidning Hjørungavåg - Liaset Kloakkleidning Liaset-Øvrelid Fornying avløp Hovlidvegen Rehab. Kloakkpumpestasjon Bjåstad Avløp Rørgata Brannvernutstyr Brannbil TT Fortau Ytrekaia - Øyehol brygge Skolgemyrane Sanitæranlegg - Ovrasanden Melshornlia - Ovra ( Utskift. AC-vassrør, ny trasé ) Vatn Bruageila Sanering asbestleidning Geilane Melshornlia - Ovra ( Avløp, ) Avløp Bruageila Kloakk Indredalen (Koppelva) Kloakk Indredalen (Storelva) Kvisla, ferdigstilling TT Hjørungavåg skule Fremste Teigane, komm. veg Gjerdeelva, førebygging Traktor Vassleidning, Vadbakken - Ovra Gatelys, Plassane Ny vassleidning over Eidet Rundkøyring Holstad ( ) Avløpsanlegg Hareid hamn, nordre molo Miljøgate Hamneterminalen, nytt tak Inntak Hammarstøylsvatnet Hareid kommune Side 11 av 62 Rådmannen

13 Kai, Hareid hamn Reservevassforsyning Reinseanlegg - avløp GRAVPLASSEN - VA-anlegg Grøntlager, brannsak Klippeutstyr for banetraktor (brannsak) Orkanen Dagmar Wiikhall TT Gangveg, Drammensvegen - Holstadkrysset ( blind elev) TT Utviding / mur Fylkesveg, Hjørungavåg TT Trafikkregulering ved skulane TT Busskur-Busslomme bautebegn Engane Nord ( 2001) Ny teknisk vakt-bil TT Veglys, nye og utbetr. Almestranda, Fredsæla, Gjerdevegen TT Kryssregulering, Bigset skule TT Gangveg og fortau, Hjørungavåg Engane Nord (2001) Fast dekke Fast dekke Skilting, adressering gater og vegar Gatelys, fv Steffaneset Fornying vassleidningsnett Vatn gml brandalsveg øyehol brygge Kloakk gml brandalsveg øyehol brygge Ledningsnett, Hareid ungdomsskule Avløp Solsteinen Fornying kloakknett Bigset skule, takskade Enøk-Enova, Hjørungavåg skule Enøk-Enova, Rådhuset Enøk-Enova, Hareid Skule Uteområde Skulane Naudstraum. rådhuset Nytt. lys kommunestyresalen Kontor, Servicekontoret Bårerampe, Legekontor Kontor Helsestasjonen Moppevaskemaskin Hareid skule Brannvarsling, Hareidhallen PCB-armatur, bygg Rehab. Myrtunet Bigset og Hjørungavåg skule, brannsikring Bigset barnehage, parkering og leikeareal Symjehallen, Kloranlegg m.m Hareid Barnehage Sal av utleigebustadar Avlastningsbustadar Hjørungavåg skule, ledelys Ny Prestebustad Brannalarm - Myrtunet Bil, Kommunale bygg Uføresette utskiftingar, bygg Bigset skule, inngangsparti Hareid skule, rehab Hareid ungdomsskule, nytt tak Barnehagar, leikeplassar Hareid kommune Side 12 av 62 Rådmannen

14 Barnehagar, brannvarsling Barnehagar, brannsikring (slangeskap) Barnehagar, vognskur Barnehagar, ventilasjonsanlegg Sjukeheimen, diverse Enøk-Enova, Bigset skule Enøk-Enova, Bigset Barnehage Enøk-Enova, Hareid barnehage Enøk-Enova, Hareid sjukeheim Enøk-Enova, Hareid ungdomsskule Enøk-Enova, Hjørungavåg barnehage Enøk-Enova, Syverplassen barnehage Fjerning hindringer, Bibliotek Utskifting av leikeutstyr, barnehagar (2008) Utleigebustadar, ( nye 2009 ) Bigset Barnehage, innreiing kjeller Sjukeheimen, Inngangsparti / lås Sjukeheimen, Ventilasjonsanlegg Hjellebakken, bygningsmessig tilpassing Rådhuset, brannsikrings- og kontrollsystem Rådhuset, dører og glas Universell utforming, bygg Biblioteket, belysning, himling, golv, tak Sjukeheimen, ombygging bufellesskap Enøk-tiltak, varmepumpe mm Kyrkjegarden, utviding Avskjeringsgrøft, Bigset Asfalttering, Almevegen Asfalttering, Bigset Vest Asfalttering, Gamle Brandalvegen Felles SD-anlegg Lekkasje, Hareid Sjukeheimen Nytt golv / tak, Brannstasjonen Reparasjon, golv i Hareidhallen Skifte taktekke, Utelager/ Brannstasjon Trudvang, lekkasje Ishavsmast Brandal, sikring Oppgradering elanlegg, Hjørungavåg Barnehage Bårerampe, Legekontoret Skifte vindu, Hjørungavåg Skule Tilskot til vedlikehald, Hareid Sokn Oppgradering, telefonanlegg Ymse tiltak Eigenkapital tilskot Kjøp av aksjar Etableringslån (tildeling og avdrag) Engane Nord (2001) Sum fordelt Hareid kommune Side 13 av 62 Rådmannen

15 NØKKELTAL OG UTVIKLINGSTREKK Utvikling av realverdien av viktige økonomiske parameter Kommunal deflator % endring 2,80 3,80 5,60 4,50 3,10 3,25 3,00 Kommunal deflator - indeksendring 3,70 5,16 7,89 6,70 4,82 5,21 4,97 Kommunal deflator (indeks) 135,75 140,91 148,80 155,50 160,32 165,53 170,50 FASTE KRONER Driftsinntekter eks.renter Driftsutgifter eks. renter og avdrag Skatteinntekter Rammetilskot Skatt + rammetilskot Sektorinntekter Statstilskot flyktningar Kalkulatoriske avskr. og renter Bruttoresultat Nettoresultat Netto renter og avdrag Netto resultat med minus framfor betyr overskot før interne finanstransaksjonar Utvikling av dekningsgrader i % brutto utgifter eks. renter NØKKELTALL % Skattedekningsgrad 37,1 38,5 38,8 39,7 35,7 36,2 34,6 Rammetilskotsgrad 22,0 20,6 22,6 20,3 36,8 36,9 38,3 Skatt + rammetilskot 59,1 59,2 61,4 60,0 72,5 73,0 72,9 Sektorinntektsgrad 37,0 41,6 37,0 35,7 27,9 25,9 32,1 Flyktningsinntektsgrad 1,6 1,4 1,7 2,3 1,9 1,8 1,7 Kalk. avskr. og rentergrad 6,5 6,8 6,1 6,3 6,0 5,5 5,2 Bruttoresultatsgrad 3,2 1,9 1,1 2,0 0,4 2,7 1,7 Nettoresultatsgrad -2,0-0,9 1,6 2,7 0,2 1,2 1,2 Netto renter og avdrag 7,4 7,7 7,6 7,1 6,6 6,9 5,6 Skattedekningsgraden viser kor stor del av driftsutgiftene som vert dekt av skatteinntektene. Rammetilskotsgraden viser kor stor del av driftsutgiftene som vert dekt av rammetilskot. Skatte- og rammetilskotsgraden viser kor stor del av driftsutgiftene som vert dekt av dei driftsuavhengige inntektene. Sektorinntektsgraden viser kor stor del etatane sjølv dekkjer av driftsutgiftene gjennom dei driftsavhengige inntektene. Bruttoresultatgraden viser kor mykje som er til disposisjon av inntektene til å dekkje renter og avdrag, avsetningar, eigenandel kapitalrekneskap m.m. Motpost avskrivingar kjem i tillegg på inntektssida. Nettoresultatgrad er handlefridomen etter at renter og avdrag er betalt. Positive tal betyr at driftsutgiftene er større enn driftsinntektene. Lina for "netto renter og avdrag" viser kor stor del desse utgiftene utgjer i høve til driftsinntektene. Hareid kommune Side 14 av 62 Rådmannen

16 Utvikling av lånegjeld eks. pensjonsforpliktingar 285,1 304,9 316,8 329,7 334,2 337,5 219,7 215,8 219,8 242,0 0,9 4,0 22,2 43,1 19,8 11,9 12,9 4,6 3, , Lånegjeld i løpande prisar Endring frå året før Utvikling av lønskostnadar Lønsutvikling i faste 2013-kroner fordelt på art (tal i tusen kroner) Lønskostnader heile kommunen Fastløn Vikar Ekstrahjelp Overtid Anna løn og tr.pl. godtgjersle Godtgjersle folkevalde Pensjonsinnsk. Og kollektiv ulykke Arbeidsgjevaravgift Sum Årleg lønsauke i % 4,7 3,8 3,8 3,7 Indeks 116,6 121,1 125,7 130,3 Hareid kommune Side 15 av 62 Rådmannen

17 1,5 1,9 3,2 3,1 2,0 8,6 7,0 6,4 4,4 4,8 5,4 5,5 12,0 2,0 8,4 11,7 10,0 7,8 18,6 17,8 51,7 49,8 64,9 69,1 Årsmelding 2013 Lønsutvikling i faste 2013-kroner for det einskilde området (tal i mill. kroner) Politisk styring og kontroll Sentraladministrasjon Skule Resursenter Barnehage Omsorg Sosial Helse Kultur Byggesak, Geodata, Brann Kommunal teknikk Bygg Politisk styring og kontroll 1,5 1,8 1,9 Sentraladministrasjon 12,0 12,5 11,7 Skule 51,7 52,2 49,8 Ressurssenter 8,6 9,7 10,0 Barnehage 18,6 17,9 17,8 Helse 3,2 2,6 3,1 Sosial 7,0 7,8 6,4 Omsorg 69,1 68,3 64,9 Kultur 2,0 2,0 2,0 Byggesak, Geodata, Brann 4,4 4,6 4,8 Kommunal teknikk 5,4 6,0 5,5 Bygg 8,4 7,8 7,8 Hareid kommune Side 16 av 62 Rådmannen

18 Lønsutvikling i faste 2013-kroner fordelt på art Fastlønn Vikar Ekstrahjelp Overtid Annan løn og Godtgjersle folkevalde Pensjonsinnskot Arbeidsgiveravgift Hareid kommune Side 17 av 62 Rådmannen

19 12,3 15,6 27,7 75,2 73,4 Årsmelding 2013 Lønsutvikling i faste 2013-kroner fordelt på sektor ,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0, Sentraladministrasjonen 27,7 Oppvekst 75,2 Velferd 73,4 Næring, kultur og samfunnsutvikling 12,3 Kommunalteknisk drift 15,6 Hareid kommune Side 18 av 62 Rådmannen

20 Utvalde nøkkeltal, kommunar - nivå Hareid 1511 Vanylv 1514 Sande 1515 Herøy 1516 Ulstein 1519 Volda 1520 Ørsta Kostragr 01 Møre Romsd Landet u/ Oslo Finansielle nøkkeltall Brutto driftsresultat i prosent av brutto driftsinntekter 1,7 7-2,3-8,5 5,2 0,7 1,3 1,6 2,3 2,1 Netto driftsresultat i prosent av brutto driftsinntekter 1,6 7,5 0,2-6,2 5,2 1,2 3,1 2,1 1,9 2,5 Langsiktig gjeld i prosent av brutto driftsinntekter 223,8 221,4 236,5 211, ,4 224,8 204,3 228,2 207,3 Arbeidskapital i prosent av brutto driftsinntekter 0,3 21,9 25,6 20,9 11,8 27,3 5,6 15,6 17,5 16,9 Frie inntekter i kroner per innbyggjar Netto lånegjeld i kroner per innbyggjar Prioritering Netto driftsutgifter per innbyggjar 1-5 år i kroner, barnehagar Netto driftsutgifter til grunnskolesektor (202, 215, 222, 223), per innbyggjar konsern Netto driftsutgifter pr. innbyggjar i kroner, kommunehelsetenesten Netto driftsutgifter pr. innbyggjar i kroner, pleie- og omsorgstenesten Netto driftsutgifter til sosialtenesten pr. innbyggjar år Netto driftsutgifter per innbyggjar 0-17 år, barnevernstenesten Netto driftsutgifter til administrasjon og styring i kr. pr. innb Dekningsgrad Andel barn 1-5 år med barnehageplass 91 85,9 76,6 96,6 98,8 100,4 93,4 87,4 92,6 90,8 Andel elever i grunnskolen som får spesialundervisning 10,1 9,7 9,7 6,7 6,2 8,4 7,4 9,5 8,9 8,4 Legeårsverk pr innbyggjarar, kommunehelsetenesten 11,6 17,9 11,4 13 9,9 9,8 12,7 10,7 10,7 10,1 Fysioterapiårsverk per innbyggjarar kommunehelsetenesten 8,3 11,8 8,3 8,3 8,4 7, ,3 8,9 Andel mottakere av heimetenester over 67 år Andel plasser i einerom i pleie- og omsorgsinstitusjonar , ,4 98,3 92,7 93,5 Andel innbyggjarar 80 år og over som er bebuarar på institusjon 13,6 21,6 15,5 17,9 11,7 12,7 18,2 13, ,5 Andelen sosialhjelpsmottakara i alderen år, av innbyggjarane år 2,4 1,7 1,5 3,2 3,1 2,8 2,6 : : 3,8 Andel barn med barnevernstiltak ift. innbyggjarane 0-17 år 6,7 5,9 6,4 5,6 5,1 6,3.. : : 4,7 Sykkel-, gangveier/turstiar mv. m/kom. driftsansvar per innb Kommunalt disponerte bustader per 1000 i innbyggjarar Årsverk i brann- og ulykkesvern pr innbyggjarar 0,2 0,1 0,2 0,2.. 0,2 0, Produktivitet/enhetskostnader Korrigerte brutto driftsutgifter i kroner per barn i kommunal barnehage, konsern Korrigerte brutto driftsutgifter til grunnskole, spesialskoler, skulelokaler og skoleskyss (202, 222, 223), per elev konsern Gjennomsnittlig gruppestørrelse, årstrinn 13,8 10,4 12,4 15,3 13,9 11,7 12,5 13,1 14,2 14,3 Korrigerte brutto driftsutg pr. mottakar av heimetenester (i kroner) Korrigerte brutto driftsutgifter, institusjon, pr. kommunal plass Årsgebyr for vassforsyning (gjelder rapporteringsåret+1) Årsgebyr for avløpsteneste (gjelder rapporteringsåret+1) Årsgebyr for avfallsteneste (gjelder rapporteringsåret+1) Hareid kommune Side 19 av 62 Rådmannen

21 Gjennomsnittlig saksbehandlingstid, vedtekne reguleringsplaner (kalenderdagar) Gjennomsnittlig saksbehandlingstid, oppmålingsforretning (kalenderdagar) Brutto driftsutgifter i kr pr. km kommunal vei og gate Lovanvendelse Andel søknader om motorferdsel i utmark innvilga Andel dispensasjonssøkn. for nybygg i 100-m beltet langs saltvann innvilga Hareid kommune Side 20 av 62 Rådmannen

22 Likestilling Hareid kommune arbeider for likestilling og mot diskriminering. Vi set oss mål om å arbeide for ein jamnare kjønnsbalanse, redusere ufrivillig deltid og redusere ulikskap i løn mellom kvinner og menn i samanliknbare stillingar. Kjønnsbalanse Kjønnsbalanse per sektor. Tal personar SEKTOR Menn Kvinner Sum Menn Kvinner Sum 10 SENTRALADMINISTRASJON OPPVEKST VELFERD NÆRING, KULTUR OG SAMFUNNSUTVIKLING KOMMUNALTEKNISK DRIFT NAV SOSIAL Kjelde: Agresso. Fastlønte årsverk. NB. Overgang til interkommunalt barnevern gir seg utslag i denne oversikta. Samstundes vil omorganisering kunne vise andre marginale utslag mellom sektorar. År Menn Kvinner Totalt Kjønnsfordelinga i dei fleste områda er ubalansert. Hareid kommune har ei utfordring i å auke tal på mannlege tilsette i kommunen. Alderssamansetting versus kjønn Aldersgruppe Kvinner Menn Kvinner Menn UNDER 20 ÅR ÅR ÅR ÅR ÅR ÅR OVER 70 ÅR Kjelde: Agresso. Fastlønte årsverk. Alderssamansettinga i kommunen viser at vi har ei komande utfordring på rekruttering grunna dei store aldersgruppene år og år. Likeløn Gjennomsnittleg årsløn. År Kvinner Menn Differanse i favør til menn Kjelde: Agresso. Fastlønte årsverk. Hareid kommune Side 21 av 62 Rådmannen

23 Alle tal baserar seg på årsløn i 100% stilling, og er eksklusive faste og variable tillegg. Gjennomsnittleg årsløn etter utdanningsnivå. År Kvinner, ufaglært Menn, ufaglært Differanse i favør til menn År Kvinner, faglært Menn, faglært Differanse i favør til kvinner År Kvinner, høgare utdanning Menn, høgare utdanning Differanse i favør til menn Kjelde: Agresso. Fastlønte årsverk. Det er eit mål å rette opp i lønsforskjellar som kan vere av diskriminerande art. Deltid Tilsette i Hareid kommune hadde gjennomsnittleg ei stilling på 75,96 prosent, mot 77,11 prosent i 2012 og 76,10 prosent i År Kvinner Menn ,83 87, ,70 84, ,55 84, ,11 73,18 Kjelde: Agresso. Hareid kommune arbeider aktivt med å redusere uønska deltid der det er mogleg ved å auke opp fast stillingsprosent når stillingar blir ledige. Hareid kommune Side 22 av 62 Rådmannen

24 Helse-, miljø og sikkerheit Status Produksjon, produkt og tenester skal oppfylle ulike sikkerheits- og kvalitetsvilkår. Det er sett krav til lokalar, verneutstyr og tilrettelegging av arbeidet. Alle bedrifter skal utføre internkontroll og systematisk HMS-arbeid. Arbeidsgjevar, arbeidstakar, tillitsvald, verneombod, bedriftshelseteneste og arbeidsmiljøutval har alle roller i HMS-arbeidet. Hareid kommune er IA-bedrift, og har avtale med bedriftshelseteneste. Tenesta var ute på nytt anbod i 2013, der Stamina Helse AS vart valt som leverandør. Det overordna HMS-systemet var godkjent av Arbeidstilsynet i juli Alle områder skal ha eigne HMS-system tilpassa si drift og risikoforhold. Dette skal utarbeidast på sektor-/einingsnivå. Arbeidstilsynet gjennomfører tilsyn. HMS-opplæring Type Målgruppe Lengde Leverandør Førelesar Inkluderande arbeidsliv Leiarar 3 t Hareid kommune, NAV arbeidslivssenter. NAV Hareid Oppmerksomt nærvær (Mindfullness) Leiarar og interesserte 1 dag Hareid kommune, KLP, KS, Fagakademiet Odd Jostein Drotninghaug Jan Gimse Arfeldt Arbeidsmiljøutval Arbeidsmiljøutvalet har hatt fire møter i Det som er oppgjeve er sentral fellesopplæring. Tilrettelegging Arbeidsgjevar skal legge til rette slik at arbeidstakarar kan fungere i arbeidslivet, både når det gjeld fysisk og psykisk arbeidsmiljø. Tilrettelegginga kan vere: Fysisk eller ergonomisk tilrettelegging Endring av arbeidstid, tidskrav, tempo mv Omorganisering av arbeidet, rutinar eller funksjoner Kjøp eller tilpassing av teknisk utstyr Endring/nye arbeidsoppgåver Opplæring/omskolering Arbeidstakar har plikt til å medverke i dette arbeidet. Der det er mogleg, vert det forsøkt å legge til rette slik at arbeidstakar kan fortsette i arbeidet sitt. Hareid kommune Side 23 av 62 Rådmannen

25 Sjukefråvær Fråværsprosent per år Sjukefråvær. Prosent per år Kjønn Fråværs% Korttids% Langtids% Fråværs% Korttids% Langtids% Fråværs% Korttids% Langtids% Kvinne 8,12 1,81 6,31 9,19 1,85 7,35 6,74 1,41 5,33 Mann 5,37 1,36 4,01 6,27 1,22 5,05 2,72 1,41 1,32 Samla 7,6 1,72 5,87 8,68 1,82 7,04 6,02 1,41 4,61 Fråværs% Korttids% Langtids% Fråværs% Korttids% Langtids% Fråværs% Korttids% Langtids% Kvinne Mann Samla Sjukefråvær. Prosent per kvartal Tidsperiode Fråværs% Korttids% Langtids% Fråværs% Korttids% Langtids% 1. kvartal 10,86 2,36 8,49 8,39 2,21 6,17 2. kvartal 9,49 1,59 7,90 5,51 0,87 4,64 3. kvartal 6,59 1,17 5,42 3,74 1,00 2,74 4. kvartal 8,56 2,14 6,42 6,96 1,71 5,26 Samla 8,64 1,82 6,82 6,15 1,43 4,71 Fråværs% Korttids% Langtids% Fråværs% Korttids% Langtids% kvartal 2. kvartal 3. kvartal 4. kvartal Samla Hareid kommune Side 24 av 62 Rådmannen

26 Sjukefråvær. Prosent per sektor Sektor Fråværs% Korttids% Langtids% Fråværs% Korttids% Langtids% Sentraladministrasjonen 7,78 1,7 6,08 5,65 1,41 4,24 Oppvekst 6,92 1,81 5,11 5,13 1,59 3,54 Velferd 11,17 1,89 9,28 7,95 1,27 6,68 Næring, kultur og samf.utvikl. 6,55 1,23 5,32 7,08 0,84 6,24 Kommunalteknisk drift 8,62 2,17 6,45 3,62 1,72 1,91 SAMLA 8,64 1,82 6,82 6,15 1,43 4, Fråværs% 2012 Korttids% 2012 Langtids% 2013 Fråværs% 2013 Korttids% 2013 Langtids% Hareid kommune Side 25 av 62 Rådmannen

27 Fråværsprosent per område i 2010 og 2011: Område Fråværs % Korttids % Langtids % Fråværs % Korttids % Langtids % Område for barnehage 5,06 2,16 2,9 6,1 2,06 4,04 Område for skule 5,44 1,53 3,9 6,46 1,49 4,98 Område for omsorg 8,2 2 6,2 9,82 1,71 8,11 Område for helse 0,43 0,43 0 0,87 0,5 0,37 Område for sosial 5,57 1,97 3,6 9,18 2,72 6,45 Område for kultur 2,91 2,26 0,64 2,94 0,68 2,26 Område for byggesak 1,55 1,55 0 0,94 0,94 0 Område for kommunalteknikk 13,64 1,87 11,76 10,32 1,84 4,41 Område for kommunale bygg 7,22 2,65 4,57 6,25 1,84 4,41 Ressurssenter 0,64 0,64 0 2,23 1,47 0,77 Sentraladministrasjon 7,09 1,51 5,58 6,24 1,17 5, Fråværs% 2010 Korttids% 2010 Langtids% 2011 Fråværs% 2011 Korttids% 2011 Langtids% Hareid kommune Side 26 av 62 Rådmannen

28 SEKTORDEL Forholdet mellom dei einskilde område Netto driftsresultat for det enkelte område (ekskl. finans) Driftsutgifter Sektor Tusen kr Mill kr % Sentraladministrasjonen ,6 16,2 Oppvekst ,2 32,1 Velferd ,9 30,5 Næring, Kultur og Samfunnsutvikling ,8 6,9 Kommunalteknisk drift ,9 14,2 Sum ,4 100,0 Driftsinntekter Sektor Tusen kr Mill kr % Sentraladministrasjonen ,9 23,7 Oppvekst ,5 11,5 Velferd ,6 22,5 Næring, Kultur og Samfunnsutvikling ,0 10,1 Kommunalteknisk drift ,2 32,2 Sum ,3 100,0 Nettoutgifter Sektor Tusen kr Mill kr % Sentraladministrasjonen ,8 12,6 Oppvekst ,6 42,3 Velferd ,3 34,5 Næring, Kultur og Samfunnsutvikling ,8 5,3 Kommunalteknisk drift ,7 5,3 Sum sektorar ,2 100,0 Hareid kommune Side 27 av 62 Rådmannen

29 Sentraladministrasjone n Oppvekst Velferd Næring, Kultur og Samfunnsutv. Kommunalteknisk drift Årsmelding 2013 Utgifter og inntekter i ,6 46,9 35,2 25,9 24,6 22,8 12,5 11,0 Utgifter Inntekter Andel av bruttoutgifter i % 32,1 30,5 16,2 14,2 6,9 Hareid kommune Side 28 av 62 Rådmannen

30 Andel av nettoutgifter i % 42,3 34,5 12,6 5,3 5,3 Hareid kommune Side 29 av 62 Rådmannen

31 SEKTOR FOR SENTRALADMINISTRASJONEN Sektorleiar: Rådmannen Sektorskildring Sentraladministrasjonen tar hand om dei sentrale stab- og støttetenestene i kommunen og bidrar såleis med administrative tenester til dei tenesteproduserande sektorane i kommunen. I hovudsak dreier dette seg om økonomi, løn, personal og IT. Men sentraladministrasjonen yter og brukarretta tenester. Byggesakshandsaming, sosiale støtteordningar m.m., samt informasjon og rettleiing til brukarar og publikum elles, er blant desse. Mykje av plan- og utviklingsarbeidet er og basert på ressursar frå Sentraladministrasjonen. Det same gjeld ressursar knytt til brann- og redningsarbeid. Ordførarkontoret er og knytt strukturelt til denne sektoren, men inngår sjølvsagt ikkje som ein del av sektorleiar (rådmannen) sin portefølje. Oversyn faste årsverk pr Resultateining Ordførarkontor 1,00 Hovudverneombod 0,05 Rådmannskontoret 1,86 Økonomiavdelinga 3,75 Personalavdelinga 2,90 Plan, utvikling, byggesak og geodata 4,75 Servicekontoret 4,50 IT-avdelinga 1,00 NAV-kommune (ekskl. barnevern) 3,8 Brannvern 1,25 SUM SEKTOR 35,01 31,26 24,86 Oversynet er henta frå ein tabell i Agresso, som plukkar data frå I dei fleste tilfelle vil dette vere tilnærma identisk med same data frå Grunna etableringa av SSIKT driftssenter og Barneverntenesta Hareid, Ulstein, Ørsta, Volda, vil der vere nokre mindre skilnader for sentraladministrasjonen ved dette høvet. Sum faste årsverk i sentraladministrasjonen er redusert frå 31,26 i 2012 til 24,86 i Effekten av overføring av stillingsheimlar til felles barnevern i Volda utgjorde ca. 4 årsverk. Reell endring frå 2012 til 2013 vert om lag 2,5 årsverk og representerer ei betydeleg utfordring for dei sentrale stab- og støttetenestene. Særleg sidan den reelle nedgangen samanlikna med 2011 vert på heile 6,5 årsverk. Situasjonen er ikkje haldbar på lengre sikt og det må påreknast ei viss styrking av desse tenestene. Hareid kommune Side 30 av 62 Rådmannen

32 POLITISK STYRING OG KONTROLL RÅDMANNSKONTORET ØKONOMI OG FINANS PERSONALAVDELING PLAN, UTV., BYGGESAK, GEODATA SERVICETORG OG POLITISK SEKR. IKT-AVDELING NAV KOMMUNE BRANNVERN SENTRALADMINISTRASJO NEN Årsmelding 2013 Ressursinnsats Sektorrekneskap (eks. finans) Tal i tusen kroner R2013 B2013 Avvik % Driftsutgifter ,4 Driftsinntekter ,4 Nettoutgifter ,0 Avdelingsrekneskap politisk styring og kontroll Tal i tusen kroner R2013 B2013 Avvik % Driftsutgifter ,3 Driftsinntekter ,0 Nettoutgifter ,9 Ressursane vart fordelt slik (Bruttoutgifter i 1000kr) Ressursane vart fordelt slik politisk styring og kontroll (Bruttoutgifter i 1000kr) Hareid kommune Side 31 av 62 Rådmannen

33 Avviksoversyn nettotal Resultateining R2013 B2013 Avvik POLITISK STYRING OG KONTROLL RÅDMANNSKONTORET ØKONOMI OG FINANS PERSONALAVDELING PLAN, UTV., BYGGESAK, GEODATA SERVICETORG OG POLITISK SEKR IKT-AVDELING NAV KOMMUNE BRANNVERN SENTRALADMINISTRASJONEN Avviksoversyn politisk styring og kontroll nettotal Ansvar R2013 B2013 Avvik ORDFØRARKONTOR KOMMUNESTYRE FORMANNSKAP LEVEKÅRSUTVAL NÆRINGS- OG MILJØUTVAL ANDRE POLITISKE UTVAL STORTINGS- OG KOMMUNEVAL STØNAD TIL POLITISKE PARTI REGIONRÅDSSAMARBEID REVISJON SEKRETARIAT FOR KONTROLLUTVAL OVERFORMYNDERI ELDRERÅD RÅD FOR FUNKSJONSHEMMA VILT- OG INNLANDSFISKENEMND HOVUDVERNEOMBOD TILLEGGSLØYVINGAR POLITISK STYRING OG KONTROLL Avviksanalyse Rådmannskontoret viser godt samsvar mellom budsjett og rekneskapstal. Det er elles ingenting vidare å gjere merknad om. Politisk styring og kontroll - det vart nytta mindre enn forventa ved stortingsvalet og overformynderiet. Stortingsvalet vart budsjettert som ved kommune- og fylkestingsval. Dette vert no endra slik at ein ved stortingsval har budsjettert mindre enn ved eit kommuneval. Overformynderiet vart overført til fylkesmannen sommaren 2013 og dette gjenspeglar forbruket i ansvaret. Servicetorg og politisk sekretariat består av fellesutgifter (1570), servicetorg og politisk sekretariat (1550) og startlån/tilskot (8030). Både Servicetorg og politisk sekretariat og fellesutgifter var i positiv balanse i Avviket som det er vist til ligg på ansvar Etter det eg kan sjå i økonomisystemet er renteinntekter og øyremerka statstilskot mindre enn det som det i utgangspunktet var budsjettert for. Brannvern- Avviket må delast i to, -363 tusen for feiing (6181) vert dekt inn av fond, dette er i samsvar med plan, då rodene har forskjelleg storleik og frekvens. Resten -499 tusen som gjeld brannvesenet (6180), så er det fleire uttrykningar enn normalt, underbudsjettering på lønn, m.a. brannsjefens lønn, framforhandla pensjonsrettar osb. Barnevernet har hatt eit høgt forbruk i Dette skuldast fleire alvorlege barnevernssaker, der barn har blitt tatt under omsorg og plassert i institusjon eller i fosterheim. Slike prosessar Hareid kommune Side 32 av 62 Rådmannen

34 er svært kostnadskrevjande og ein er avhengig av å kjøpe eksterne tenester som advokat og psykolog for å få slike saker gjennom rettsapparatet. Når sakene er avgjorde i fylkesnemnda/tingretten/lagretten kjem dei faste årlege utgiftene til kjøp av omsorgstenester i institusjon eller fosterheim. Desse utgiftene er knytt til kommunal eigenbetaling og denne betalinga er stadig aukande For dei andre tenestene i NAV kommune er det eit positivt avvik som reduserer det totale underskotet for eininga. Rekneskapen for 2013 viser at økonomiavdelinga hadde eit overskot på 4,923 mill. kr. Dette var 2,688 betre enn budsjettert. I hovudsak kjem dette frå den finansielle delen av aktiviteten, men lågare driftskostnader og refusjon av sjukeløn er og positive bidragsytarar. Avdelinga har mykje av året hatt for låg grunnbemanning i høve det ein kan rekne som naudsynt Rekneskapen viser at plan, utvikling, byggesak og geodata har eit samla positivt avvik på ca. 21% i forhold til budsjett. I hovudsak skyldast dette meir inntekter i høve gebyrrelaterte arbeidsoppgåver, samt internt sal av tenester opp mot investeringsprosjekt. Desse inntektene er imidlertid usikre og vil variere frå år til år avhengig av byggjeaktiviteten i næringsliv og privat sektor, samt kommunen si gjennomføringsevne i høve utbyggingsprosjekt/investering. Når det gjeld avdelinga sine driftsutgifter viser rekneskapen eit «vesentleg» avvik på enkelte postar, m.a. på serviceavtalar og lisensar Dette skyldast i hovudsak auka IT-kostnader som vert fordelt på den enkelte avdeling i organisasjonen, samt auke i kostnadene på nødvendige lisensar i høve kartverket (Norkart). IKT - Avviket skuldast først og fremst at det er budsjettert med eit overskot på ,- i 2013, noko som er feil då eininga pr. definisjon skal gå ut i null. Løn og personal - Overskriding i budsjett skriv seg i hovudsak frå underbudsjettert fastløn og fellesutgifter til lovpålagt bedriftshelsetenesta. Måloppnåing Kommunen har i løpet av budsjettåret 2013 vore med i KS sitt effektiviseringsnettverk for kommunar i Robek. Mykje av læringsutbyttet har vore knytt til å kunne vere i stand til å formulere relevante målsettingar på det ikkje-økonomiske planet. Resultatmål bør vere målbare. Dette er ei erkjenning som vi har tatt med ved utarbeidinga av budsjettet for For budsjettet for 2013, derimot, ligg det føre ei rekke målsettingar som kan vere vanskeleg å fastsette grad av måloppnåing på. Mange målsettingar vert for generelle eller for lite presiserte. Dette vil prege skildringa nedanfor. Sektorielle mål som vart nådd Tilsette, folkevalde og publikum har i alt vesentleg fått levert dei tenestene dei har krav på. Det interkommunale samarbeidet er vidareutvikla og ein har fokus på god kvalitet og kostnadseffektiv drift. Kommunen har så langt hatt god kompetanse. Sjukefråværet har vist positiv utvikling. Ein har starta jobben med å utvikle betre verkty for kontroll og oppfølging, men dette arbeidet er ein prosess der det enno vil gå noko tid før ein har oppnådd vesentleg forbetring. Kort omtale av mål som vart nådd på einingsnivå: Servicetorg: Intranett og innbyggjarportalen vert jamleg oppdatert. Innføring av ny innbyggjarportal er utført. Behandlaroversikt og personvernhandbok vart ferdigstilt i Stortingsvalet vart avvikla utan noko spesielle utfordringar. Elevarkivet og barnehagearkivet vart fullelektroniske arkivdelar i Hareid kommune Side 33 av 62 Rådmannen

35 Brannvern: Det er utført ti brannøvingar i 2013 og dette er i samsvar med planen. For branntilsyn oppnådde vi ca. 70% av dei særskilte brannobjekt. Feiinga var gjennomført som planlagt. IKT: Oppgradering av tynnklientar i datarom på Hareid Skule og Hareid Ungdomsskule er utført. Det som står att er Hjørungavåg og Bigset skular. Etablering av Driftsenter for Søre Sunnmøre (SSIKT) er utført Løn og personal: Datasystemet «minvakt» er tatt i bruk. Samarbeid med kommunen, NAV arbeidslivssenter og NAV lokalt er vidareført. Sjukefråværet i kommunen er redusert, og ligg under måltalet som er sett i IA-avtalen. Kommunen initierte til ny anbodsprosess på bedriftshelseteneste. Ny avtale representerer reduksjon i kostnad. NAV Sosial: Mål 1. Delvis nådd. Barnevernet har slite med å innfri tidsfristane når det gjeld undersøkingar i barnevernet Talet på undersøkingar heldt seg nokså stabilt frå 2012 til 2013, men fristoverskridingane var vesentleg færre i 2013 enn i Mål 2. Ungdom under 24 år skal ha eit individuelt tilpassa tilbod og berre unntaksvis og i korte periodar får økonomisk sosialhjelp. Dette målet ser ein på som oppfylt då talet på unge i denne gruppa har halde seg stabilt på 23 i 2012 og 22 i Mål 3 Talet på sosialhjelpsmottakarar har blitt redusert frå 84 i 2012 til 78 i Mål 4 Personar med alvorlege gjeldsproblem får tilbod om hjelp til å løyse desse innan rimeleg tid. Mål 5 som gjeld sjukefråver er delvis oppnådd. Sjukefråveret var vesentleg lågare i 2013 enn i Økonomiavdelinga: Målsetting om forskriftsmessige rekneskapstenester er tilfredsstillande nådd i 2013 plan, utvikling, byggesak og geodata Reguleringsplan - detaljregulering for Ytre Hareid Hamn og for bustadfeltet Melshornlia vart sluttførde og eigengodkjende i Nytt reguleringsframlegg for byggjefelt Holstad vart ferdigstilt våren 2013 og utlagt til 2. gongs off. ettersyn. Slutthandsaming/eigengodkjenning av planen er forventa innan 1. halvår Private reguleringsframlegg er følgt opp løpande innanfor plan- og bygningslova sine reglar og tidsfristar. Miljøgateprosjektet finansiert med LUK-midlar (50/50) vart gjennomført som planlagt med innleigd prosjektleiar Oppmålingsforretningar er for det meste gjennomført innanfor dei tidsrammer som matrikkellova set. Digitalisering av leidningsnettet for vatn og avløp pågår løpande. Sektorielle mål som ikkje vart nådd Kommunen har enno ikkje nådd målet om 3% stabilt netto driftsresultat. Kort omtale av mål som ikkje vart nådd på einingsnivå: Servicetorg: Kvalitetslosen var der ikkje kapasitet til å få på plass i Sikkerheitsanasvarleg skal hjelpe organisasjonen med å få på plass interne rutinar, dette var det ikkje kapasitet til i Brannvern: Mangla 30% på gjennomføring av branntilsyn i særskilte brannobjekt. Hareid kommune Side 34 av 62 Rådmannen

36 IT: Utskifting av lærarmaskiner i skulen. Løn og personal: Overgang til elektronisk personalarkiv er vurdert, men vart ikkje sett i verk i 2013, grunna kapasitetsmangel. Økonomiavdelinga: Avdelinga har ikkje konkret målbare målsettingar for året 2013, men alle skrivne målsettingar i budsjettet for 2013 har vore i fokus. Plan, utvikling, byggesak og geodata Avdelinga har vore på etterskot med byggjesakene i 2013, og tilsyn med byggjeløyve og føretak har ikkje vore mogleg å gjennomføre som ønska. Situasjonen er forventa å betrast ved auka kapasitet/nyoppretta stilling ved avdelinga. Grunnkjøp til ny kyrkjegard og kjøp av grunn til tilkomstveg og byggjetomter vest for kyrkjegarden (Eliasgarden) er ikkje gjennomført i påvente av resultat frå skjønn (kyrkjegarden). Grunnkjøp Hareidsmyrane 1. byggjesteg er heller ikkje gjennomført, dels av same årsak samt manglande budsjett. Fullføring av grunnkjøp Pålhaugen 2 manglar avklaring av eigarstatus hos seljar. Vonleg vil dette bli løyst i løpet av Nytt reguleringsframlegg for Ovrasanden friluftsområde i høve motsegner frå fylket har vore arbeidt med og løysing er i sikte. Planprosessen blir vidareført i 2014 med sikte på slutthandsaming/eigengodkjenning av planen. Oppstart regulering Bigset vest ikkje igangsett grunna manglande godkjent investeringsbudsj. Det same gjeld reguleringsplan Åsen hyttefelt ( no under sal). Arbeidet med Beredskapsplan har av ymse årsaker ikkje hatt den ønska framdrifta, men delar av planen er på plass. Dette gjeld varslingstenesta. Arbeidet med beredskapsplanen må intensiverast i Tilstandsvurdering Tenestene Rådmannskontoret: Rådmannskontoret har vore bemanna med rådmann og seniorkonsulent i om lag 0,37 stilling. Dessutan har kommuneoverlegen vore knytt til kontoret med ei 50% stilling. For rådmannen har det gått mykje ressursar knytt til møteverksemd og dagleg drift, i tillegg til utviklingsarbeid i høve styringsdokumenta. Dei økonomiske utfordringane har og kravd sitt og vil også gjere det i fortsettinga. Seniorrådgjevaren har vore ein viktig ressurs og har jobba mest med utvikling av eit internkontrollsystem og revisjon av ulike reglement. Som nemnt har økonomi og drift hatt mykje fokus. Det er krevjande å drive omstillingsarbeid, med mange og til dels uventa utfordringar. For rådmannen har det gode støtteapparatet og dei lojale medarbeidarane i kommunen elles, vore ein viktig faktor i arbeidet. Hareid kommune Side 35 av 62 Rådmannen

37 Politisk styring og kontroll: Politiske møter genererer ein del uforutsigbar overtid for møtesekretærane. Talet på møter i 2013 var for KST 9, FSK 17, LKU 10, og NMU 11. Dette er same møtefrekvensen som for 2012 for alle utval unnateke formannskapet som hadde nokre møter mindre. Servicetorget: Servicetorget har fokus på kvalitet i tenestene vi utfører, tilgjengelege ressursar er det som avgrensar dette. I 2013 var det ein markant auke i søknad på startlån i høve året før: Frå 28 søknadar i 2012 til 40 søknadar i Dette gjenspeglar situasjonen i samfunnet vårt der bankane har vorte mykje strengare med å gi lån. Unge etablerarar og utanlandske søkjarar har store utfordringar med å kome inn på bustadmarkedet. Difor er ordninga med startlån veldig viktig. Det sei seg sjølv at ei slik auke har betyding for ressursbruken i avdelinga vår. Det blei avlevert 7 hyllemeter (70 boksar) helsekort frå Helsestasjonen til IKA M&R (arkiv depot). Etter at vi fekk ny innsynsmodul, der alle kan bestille dokument frå postlista direkte, har vi hatt ein stor auke i innsynsbegjæringar frå privat personar. I og med at dokumenta er elektroniske er det ein forholdsvis enkel jobb å svare på desse begjæringane. Det vise meir at innbyggjarane er interessert i kva som skjer og at det er enkelt å bestille. Søknadar til næringsfondet var noko lågare i 2013 enn i 2012, 2012 hadde vi 12 søknadar og i søknadar. Brannvern: Avdeling for brann har følgjande einingar: Brannvern Feiing og tilsyn Dei 2 einingane vert leia av brannsjefen som har økonomi og personalansvar i tillegg til fagleg ansvar for si eininga. Brannsjefen rapporterer til rådmannen. Avdelinga har beredskap 24 timar i døgnet, med befal og sjåfør i vakt. Avdelinga har totalt 1,25 årsverk og 20 deltidsmannskap. Feieteneten vert utført av ein innleidd ressurs, frå ein privat aktør. IKT: Tenesteleveransane frå IT-avdelinga har stort sett gått avbrotsfritt gjennom 2013 Løn og personal: Tenestene har bra kvalitet, sett ut frå tilgjengelege ressursar. Det er eit mål at desse skal vere gode nok, trass i at vi ikkje på nokon måte greier å gjere alle til lags. NAV: 2013 var siste året kommunen hadde eiga barnevernteneste. Ein har over tid sett at barnevernet i mindre kommunar vert sårbare og fagmiljøa små og avgrensa og hemmar utviklinga av robuste og sterke tenester. Frå vart såleis barnevernet i Hareid del av eit interkommunalt samarbeid med barneverntenestene i Volda, Ørsta og Ulstein. Dette håper ein vil vere med å utvikle tenestene for innbyggarane i Hareid og bidra til gode rammevilkår for dei tilsette som no får base i Volda kommune. Økonomiavdelinga: Avdelinga tek hand om kommunen sin økonomifunksjon, her under produksjon av kommunerekneskapen, skatterekneskapen, innkrevjing av skattar og kommunale avgifter, rådgjeving samt økonomisk planlegging og finansforvaltning. Hareid kommune Side 36 av 62 Rådmannen

38 Plan, utvikling, byggesak og geodata: Avdelinga har ein del nøkkelfunksjonar med til dels spesialiserte oppgåver styrt av lovverk og statlege retningsliner. Vektlegging av kvalitet på tenestene har høg prioritet. Arbeidsoppgåvene fordeler seg mellom sakshandsaming og rådgjeving i utbyggingssaker, byggesaker, frådelingssaker, ajourføring av digitale kartdata og planregister, kjøp og sal av grunn til ymse utbyggingsføremål, sal av kommunale tomter, kommuneplanarbeid, plansaksbehandling, beredskapsplanlegging og plan - utviklingsprosjekt m.v. Avdelinga har pr. i dag god kompetanse på fagfelta, men for å kunne yte gode tenester vil det vere viktig å halde kompetansen vedlike og vidareutvikle den i tråd med endringar i lovverk og samfunnsforhold. Ein ser behov for å styrke planavdelinga med kompetanse på klima og miljø samt detaljplanlegging. Dette for å redusere behovet for kjøp av eksterne plankompetanse/konsulentteneste. Læring og utvikling I sektoren er mykje av fokus på dagleg drift og det er avgrensa ressursar. Det er ikkje høve til å gjere store organiserte tiltak. Med lite tid og midlar tilgjengeleg, er læring først og fremst i varetatt via fokus på utvikling og deltaking i kurs som i første omgang er tilgjengeleg med små kostnader. Kommunen er med i KS sitt utviklingsnettverk for kommunar i Robek. Dette har vore nyttig. Arbeidsmiljø Kommunen har førebels ikkje implementert eit system for medarbeidarundersøkingar. Dette skal gjerast. Inntil vidare er det vanskeleg å dokumentere tilstanden, men den positive utviklinga i sjukefråværet og det ein generelt observerer, tyder på at arbeidsmiljøet er godt. Særskilte tiltak Kommunen er deltakar i robek-effektiviseringsnettverk. Dette har medført ein del tiltak innan styringssystemet og styringsdokumenta. Arbeidet vil halde fram i tida som kjem. Utfordringar i sektoren Sektoren har mange presserande utviklingsoppgåver og avgrensa ressursar. Det er eit ønskje å kunne ha høve til å drive enno meir leiing og utvikling, når mykje av tidsbruken dreier seg om dagleg drift. Bemanningssituasjonen i sektoren må nemnast som ei særleg utfordring, noko som kan føre til kapasitetsproblem og dårlegare grad av styring og kontroll enn det som er ynskjeleg. Det kan og nemnast som ei særskilt utfordring av kommunen manglar naudsynte økonomiske ressursar til snarlege naudsynte og lovpålagde oppgåver innanfor brannvern. Anna kvart år har sektoren arbeidsoppgåver knytt mot val. Det gir ei utfordring i forhold til svært auka arbeidsbelastning gjennom store delar av det året. Hareid kommune Side 37 av 62 Rådmannen

39 SEKTOR FOR OPPVEKST Kommunalsjef: Gry Nordal Sektorskildring Sektor for oppvekst femnar om tenestene grunnskule og barnehage. Hareid kommune har tre kommunale barneskular, ein ungdomsskule og tre kommunale barnehagar, der einingsleiarane har eit sjølvstendig fag-, personal- og økonomi-ansvar. Einingsleiarane rapporterer til kommunalsjef. Hareid kommune har tilsyns- og rettleiingsansvar for privat barnehage i kommunen, samt ansvar for å gjere vedtak og finansiere spesialpedagogiske tiltak i både privat barnehage og privat grunnskule. Utviklinga i faste årsverk pr i rekneskapsåret Resultateining Hareid Ungdomsskule 28,44 28,09 Hareid skule 29,32 30,06 Bigset skule 13,25 14,08 Hjørungavåg skule 12,16 11,56 Bigset barnehage 13,54 15 Syverplassen barnehage 14,8 15,9 Hjørungavåg barnehage 5,2 - Hareid barnehage 7,26 9,7 Spes.ped barnehage 1,22 2,4 Styrka barnehage 1,7 2 SUM SEKTOR 128,85 130,79 Denne tabellen viser årsverk registrert på fastløn, inkludert vikarar for tilsette i permisjon. Tal på årsverk i produksjon 2013, altså når vikarar for fast tilsette i permisjon er trekt frå, er på 125,05 årsverk. Ressursinnsats Sektorrekneskap (eks. finans) Tal i tusen kroner R2013 B2013 Avvik % Driftsutgifter ,8 Driftsinntekter ,1 Nettoutgifter ,4 Hareid kommune Side 38 av 62 Rådmannen

40 OPPVEKSTKONTOR BIGSET SKULE HAREID SKULE HJØRUNGAVÅG SKULE HAREID UNGDOMSSKULE BIGSET BARNEHAGE HAREID BARNEHAGE SYVERPLASSEN BARNEHAGE OPPVEKST Årsmelding 2013 Ressursane vart fordelt slik (Bruttoutgifter i 1000kr) Avviksoversyn nettotal Resultateining R2013 B2013 Avvik OPPVEKSTKONTOR BIGSET SKULE HAREID SKULE HJØRUNGAVÅG SKULE HAREID UNGDOMSSKULE BIGSET BARNEHAGE HAREID BARNEHAGE SYVERPLASSEN BARNEHAGE OPPVEKST Avviksanalyse Sektoren hadde i 2013 eit driftsunderskot i høve revidert budsjett på kr , dvs. knapt 0,4%. Det har vore til dels store endringar i drifta på barnehage dette året, med utviding av Bigset barnehage og full drift ved dei andre kommunale barnehagane. Drift ved dei kommunale barnehagane har ved årsslutt eit positivt avvik, og desse midlane vart nytta til utbetaling av tilskot til privat barnehage. På skuleområdet peikar Hareid skule seg ut med stort negativt avvik. Drifta ved skulen har vore stram, men det har ikkje vore mogleg å yte nødvendige tenester innan gitt budsjettramme. Det er særleg utgifter knytte til tilpassa undervisning, individuelle rettar ved spesialpedagogiske tiltak og kostnadar ved elevar i fosterheim som fører til overforbruk. Overforbruket vert langt på veg dekt ved positivt avvik ved dei andre skulane. Hareid kommune Side 39 av 62 Rådmannen

41 Måloppnåing Mål som vart nådd Balanse mellom budsjett og rekneskap er langt på veg oppnådd med eit negativt avvik på berre 0,4%. Deltaking på rekrutteringsdag ved Høgskulen i Volda, -mange kvalifiserte søkjarar til utlyste stillingar. Skulebruksplan er utarbeidd og politisk handsama. Leiaropplæring/leiarsamlingar er gjennomført i samarbeid med Sjustjerna. Kompetanseheving/etterutdanning i klasseleiing og matematikk gjennomført for eit utval lærarar i samarbeid med HiVolda og Sjustjerna. Kan tilby barnehageplass til alle som har slik rett. Tiltaka vedtekne i Forpliktande plan er gjennomførde. Kvalifisert arbeidskraft i alle undervisningsstillingar i skulen. Etablert tverrfaglege team ved alle barnehagar og skular. Mål som ikkje vart nådd Full balanse mellom budsjett og rekneskap. Kvalifiset personale i alle pedagogstillingar i barnehage. Kompetanseheving i spesialpedagogiske emne. Styrke leiarskap, -ei kontinuerleg oppgåve. Resultat på landssnittet i nasjonale prøver og fagkarakterar. Tilstandsvurdering Tenestene Tenestene i både barnehage og skule vert generelt utført på ein god måte av godt kvalifisert personale. Budsjettrammene er stramme, og dette pregar kvardagen i sektoren. Tenestene må i stor grad dimensjonerast på eit minimumsnivå, men likevel innanfor lovverk. Ved skulestart i august vart samanslåing av klasser/grupper utvida. To av barneskulane er få-delte, og klassene ved Hareid ungdomsskule og Hareid skule er store. Fagkarakterane for avgangselevane, samt resultat i nasjonale prøver, ligg i 2013 noko under landssnittet. Ved barnehagane vert arealet nytta fullt ut, og personalressursen vert regulert etter krav i høve tal på barn. Det er ikkje utført felles/lik brukarundersøking ved barnehagane i Ein har såleis ikkje målbare resultat å vise til. Barnehagane melder likevel om trivsel og godt miljø både for born og tilsette. Arbeidsmiljø I arbeid med elevane sitt arbeidsmiljø nyttar barneskulane opplegget «Det er mitt val». Dette er eit opplegg som tek sikte på å gjere elevane i stand til å ta rette og gode val. Ungdomsskulen nyttar «Sterk og klar». Alle skulane fokuserer på god klasseleiing og å skape gode relasjonar mellom elev/heim og personale/skule. Arbeidsmiljøet for tilsette er jamt over godt, og sjukefråveret er lavt. Tilsette melder likevel om at hektiske arbeidsdagar og usikkerheit i høve planar om eventuell nedlegging og innstramming av rammer skaper stress i periodar. I løpet av hausthalvåret gjennomførte Stamina (BHT) ein arbeidsmiljøundersøking ved Hareid skule. Resultat av denne er presentert for dei tilsette, og ein har starta med tiltak i høve funn i undersøkinga. Særskilte tiltak Hjørungavåg barnehage vart nedlagt ved nyttår 13/14. Barn og personale vart i løpet av hausten 2013 overflytta til dei andre kommunale barnehagane og til Grønmyr Barnehage Holstad. Utfordringar i sektoren Hareid kommune Side 40 av 62 Rådmannen

42 Barnehage Skaffe kvalifisert personale i pedagogstillingane i barnehage i åra som kjem. Legge til rette for god kompetanseheving. Oppgradere inventar og utstyr. Skule Sikre god tilpassa undervisning for alle, også for minoritetsspråklege elevar. Sikre god klasseleiing/læringsleiing. Kompetanseheving i spesialpedagogiske emne og barne- og ungdomspsykiatri. Felles Sikre gode bygningar og godt vedlikehald. Sikre kapasitet og kompetanse til god leiing. Skaffe tenleg og tilstrekkeleg IT-utstyr, særleg i skulane. Å utføre lovpålagde oppgåver innan knappe budsjettrammer. Hareid kommune Side 41 av 62 Rådmannen

43 KULTURKONTORET BIBLIOTEK KULTURTILTAK NÆRINGSTILTAK TRUSSAMFUNN HAREID MUSIKK- OG KULTURSKULE RESSURSSENTERET KULTUR, NÆRING OG SAMF.UTV. Årsmelding 2013 SEKTOR FOR NÆRING, KULTUR OG SAMFUNNSUTVIKLING Kommunalsjef: Oddbjørn Grimstad Sektorskildring Sektor for næring, kultur og samfunnsutvikling har desse einingane: Biblioteket med einingsleiar Anne Vasstrand, Hareid musikk- og kulturskule med einingsleiar Torgeir Hauge, Ressurssenteret med einingsleiar Arild Grimstad. Hareid sokn og næringstiltak ligg under sektoren. Einingsleiarane har fag-, økonomi- og personalansvar og rapporterer til kommunalsjef. Utviklinga i faste årsverk pr i rekneskapsåret Resultateining Biblioteket 1,54 1,54 Hareid musikk- og kulturskule 4,5 4,59 Ressurssenteret 11,80 7,47 Kulturkontoret 1,31 1,31 SUM SEKTOR 19,15 14,91 Årsverksressursane i einingane er stabile. Nedgangen frå 2012 til 2013 på Ressurssenteret gjeld endring i undervisningsvolumet etter avslutning av samarbeidet med Volda kommune sommaren Ressursinnsats Sektorrekneskap (eks. finans) Tal i tusen kroner R2013 B2013 Avvik % Driftsutgifter ,9 Driftsinntekter ,5 Nettoutgifter ,7 Ressursane vart fordelt slik (Bruttoutgifter i 1000kr) Hareid kommune Side 42 av 62 Rådmannen

44 Avviksoversyn nettotal Resultateining R2013 B2013 Avvik KULTURKONTORET BIBLIOTEK KULTURTILTAK NÆRINGSTILTAK TRUSSAMFUNN HAREID MUSIKK- OG KULTURSKULE RESSURSSENTERET KULTUR, NÆRING OG SAMF.UTV Avviksanalyse Sektoren går med eit samla overskot på kroner. Stram budsjettstyring i alle einingane gir det positive resultatet. I tillegg til dette bildet må også kr som vart overført frå kulturtiltak til sektor for oppvekst i 2013 takast med. I resultateining trussamfunn ligg tenesteytingsavtalen som kommunen har med soknet og som syner kostnaden utover rammeoverføringa. Måloppnåing Mål som vart nådd Kulturavdelinga har nått målet om å få ottringen på Andreas-naustet på Raffelneset bevart for ettertida. I eit samarbeid med Møre og Romsdal fylkeskommune, kulturavdelinga og Håvard Hatløy frå Sunnmøre Museum, vart båtborda, som danna sørveggen på naustet, dokumenterte, demonterte, flytta og monterte på nytt i utstillingslokale ved Ishavsmuseet Aarvak. Basert på teikningane frå ottringen laga Saxe Bjørkedal ein kopi i målestokk 1:10 av båten, som no er plassert ved utstillinga på museet. Sluttføring av digital registrering av SEFRAK-registeret frå Biblioteket Gjennomført prosjektet Språket i Hareid i samband med 200-års-jubileet for Ivar Aasen, med støtte frå Fritt Ord (kr ) og i samarbeid med Hareid Mållag. 9.klassingar ved Hareid ungdomsskule medverka på prosjektet. Prosjektet Innkjøpssamarbeid vart satt i gong med fleire møter gjennom året. Leseprosjektet Sommarles for alle born frå klasse i løpet av sommaren. Boksommarfest og forfattartreff med Veronica Salinas, med Martine Grande og med Trude Teige. Utlån pr. innbyggjar i Hareid kommune er på 5,1. Kommunen har dermed det fjerde beste utlånet pr. innbyggjar i fylket i 2013! Hareid musikk- og kulturskule Delvis nådd måla med reduksjon av ventelister. Ressurssenteret fekk også innvilga tilskot til å sette i verk andre opplæringstiltak, BKA-kurs (Basiskompetanse i arbeidslivet) som er med på å styrke driftsgrunnlaget i eininga. Ressurssenteret nådde dei nasjonalt fastsette måla for norskopplæringa og dei nasjonale måla om overgang til arbeid eller utdanning for busette flyktningar. Mål som ikkje vart nådd -Ferdigstilling og godkjenning av reguleringsplanen for Ovra friluftsområde. -Hareid Kommune fekk ikkje tildelt spelemidlar i Har ikkje klart å busetje nye flyktningar grunna mangel på bustadar. Biblioteket har ikkje makta halde på den gode utlånsveksten som var fram til Musikk- og kulturskulen nådde ikkje måla når det gjeld auka av romkapasiteten. Hareid kommune Side 43 av 62 Rådmannen

45 Tilstandsvurdering Tenestene Ressurssenteret har dei fire ansvara Vaksenopplæring, Flyktningkontor, Introduksjonsprogram og Opplæringskontor (berre 1. halvår). Opplæringskontoret for lærlingar vart i 2013 samlokalisert med Ullshav, i Ulstein kommune. Styret si grunngjeving for dette vedtaket, var at Opplæringskontoret, med stadig minkande tal lærekontraktar, kunne ta over Ullshav sitt stigande tal opplæringskontraktar. Dermed vart driftsgrunnlaget for Opplæringskontoret sikra, ved å ta over ansvaret for begge desse ordningane. Norskopplæring for innvandrarar og andre kurs. Ressurssenteret har hatt samarbeid om norskopplæring for innvandrarar med Volda kommune sidan Frå skulestart 2013/-14 gjekk avtalen med Volda kommune om kjøp av tenester, ut. Bemanninga vart frå same tidspunkt nedjustert til det nye driftsnivået. Bortfallet av inntekter som følgje av dette, var større enn innsparinga ved nedbemanning, men vart kompensert ved innvilga statstilskot til tre kurs i BKA (Basiskompetanse i Arbeidslivet). Talet på deltakarar i norskopplæring på dag og kveldstid var ved slutten av året på omlag 50, pluss omlag 25 deltakarar på BKA-kurs. Spesialopplæring for vaksne er heimla i Opplæringslova 4A-2. I 2013 fekk 9 personar spesialopplæring ved senteret. Brukarane hadde vedtak på 4-6 timar per veke. Lærarressursen var på omlag 1,3 årsverk fordelt på 3 lærarar. Grunnskule for vaksne. I 2013 hadde Ressurssenteret ei klasse med 15 deltakarar. Senteret har hatt dette som eit interkommunalt tilbod sidan slutten av 90-talet, og har heile tida samarbeida med nabokommunane. Klassen med 15 deltakarar har 11 betalingselevar frå nabokommunane. Dette er bra både for det pedagogiske og det trivselsmessige, dessutan gjev det økonomisk vinst for vaksenopplæringa, sidan det er ei rettigheit heimla i Opplæringslova 4A-1, og noko kommunens pliktar å tilby. Flyktningkontoret. Det vart ikkje busett nye flyktningar i 2013, men det kom til saman 6 personar på familiegjenforeiningsvedtak, som også då utløyste integreringstilskot. Det var planlagt og budsjettert med at vi skulle busette 10 flyktningar dette året, og då dette ikkje blei noko av, vart desse 6 familiegjenforeinte med på å rette opp denne statistikken litt. Grunnen til at det ikkje vart busett nye flyktningar dette året, var mangel på eigna bustader. I 2013 var det 4 sekundærflyttingar, som betyr at flyktningen flytta vidare til ei anna kommune. Totalt var det 41 flyktningar kommunen fekk integreringstilskot for dette året, og vi fekk tilskot for 6 einslege mindreårige. I følgje gjeldande kommunestyrevedtak kan Hareid kommune til ei kvar tid ha busett inntil 50 flyktningar som utløyser integreringstilskot. Hausten 2013 var eit likelydande vedtak oppe i kommunestyret, og vart vedteke for perioden I løpet av 2013 var det til saman 8 personar som var i introduksjonsprogram på eit eller anna tidspunkt. Det var 2 som avslutta program dette året, den eine var i arbeid ved fullført program og den andre var i utdanning. Hausten 2013 flytta flyktningkontoret frå kontora det har halde til i dei siste 7 åra, og inn i den delen av Ressurssenteret som er att etter endringane sist sommar, med inngang frå Hjørungavåg-sida av bygget. Hareid Musikk og Kulturskule har som målsetjing å - gi eit frivillig opplæringstilbod innan ulike kulturfag til alle mål og aldersgrupper i kommunen, med særleg vekt på born og unge. - utvikle og styrke sin posisjon som eit kulturelt kreativt kompetansesenter i kommunen. - vere med på å profilere og marknadsføre kommunen sine opplærings og aktivitetstilbod. Musikk- og kulturskulen har rundt 300 elevplassar fordelt på desse disiplinane: Song, gitar, piano, keyboard, tverrfløyte, fiolin, el.orgel, messing og treblåse- instrument, visuell kunst, klassisk ballett og jazzballet. Hareid kommune Side 44 av 62 Rådmannen

46 Vi sel også aspirantopplæring og dirigentteneste til fleire av korpsa i kommunen, pluss dirigent til eit kor. Ventelista var i 2013 på ca.30 søkjarar. Det er 12 lærarar tilsette i heil- eller deltidsstilling, pluss rektor. Det meste av undervisninga foregår i H.M.K. sine lokale, i 2.høgda i Hareidhallen, men vi har og undervisning i alle skulekrinsane i kommunen. Hareid folkebibliotek Biblioteket har i 2013 hatt ei lita auke i talet på besøk samanlikna med 2012, men likevel ein nedgang i utlånet på 8,6 %. Det er ingen grupper eller media som skil seg ut i denne nedgangen. Alle media har jamt mindre utlån. Kva som gjer at talet på utlån gjekk ned er vi ikkje sikre på, men vi merkar oss at etterspurnad etter film for vaksne minkar grunna nye tenester på Internett. Ein tendens på Hareid som elles i landet er at biblioteka vert nytta vel så mykje til studiestad og sosial møtestad og at ikkje alle besøkjande låner med seg media heim Utlån Besøk Lån frå andre bibliotek var i 2013 på 708 media. Dette er ei auke på ca. 10 % frå året før. Det biblioteket lånar inn frå andre bibliotek er i stor grad studielitteratur til studentar, men også mykje faglitteratur til andre brukargrupper. Biblioteket betalar ein fast pris til Norsk Bibliotektransport for tenesta om retur av desse innlåna. Barnehagane har hatt 23 besøk på biblioteket og skuleklassar 16 besøk i Av skuleklassar har det vore spesielt ungdomsskulen som har kome til biblioteket. Elles nyttar Ressurssenteret biblioteket mykje, både klassevis og enkeltelevar. Biblioteket har i 2013 hatt ein tilvekst på 1568 media. Av desse er 32 % frå Kulturrådets innkjøpsordning. Største andel tilvekst er skjønnlitterære bøker til vaksne, ungdom og born. Biblioteket mottek mykje serielitteratur, lydbøker og filmar i gåve frå lånarar. Kulturavdelinga Har som visjon at Hareid skal marknadsførast som ei kulturkommune, med gode oppvekstvilkår for born og unge og eit målretta arbeid for det gode kulturelle liv for alle innbyggarar i våre bygder. Avdelinga omfattar dei faste kulturelle institusjonane, museumsdrift, kulturminnevern, kommunalt ungdomsarbeid, interkommunalt samarbeid førebyggande arbeid, div kulturtiltak. Til sektoren ligg strategisk nærings- og samfunnsutviklingsarbeid, i tillegg til ansvar Hareid sokn, trussamfunn og næringstiltak. Læring og utvikling Alle einingane har hatt faglege kurs for å styrke kompetansen på sine felt. Biblioteket har gjennomført statistikk-kurs og nettstad-kurs for tilsette. Alle einingane er med i interkommunale utviklingsnett og samarbeidsfora. Arbeidsmiljø Sektoren har fokus på å utvikle eit godt arbeidsmiljø og samarbeidsklima. Kommunalsjef hadde sine årlege medarbeidarsamtaler med einingsleiarane, der arbeidsmiljøet var sentralt tema. Einingane har gjennomført personalmøter etter fastsett opplegg. Særskilte tiltak Biblioteket fekk nye taklys i heile biblioteket ferdigstilt. Ny nettstad lansert i november. Tilsette ved Hareid folkebibliotek har bidrege sterkt til delen av nettstaden som er felles for alle folkebiblioteka i fylket. Hareid kommune Side 45 av 62 Rådmannen

47 Utfordringar i sektoren Biblioteket: Ny formålsparagraf poengterer folkebiblioteka som uavhengig arena for offentleg samtale og debatt. Med eit allereie lågt budsjett til samlingsutvikling trengs det ei kraftig auke i bibliotekbudsjettet for å klare å oppfylle dei nye retningslinene, i tillegg til utfordringar innan formidlingsarbeid til born og unge og vidareutvikling av samarbeidet med skular og barnehagar. Stort behov for barnebibliotekar, gjerne i samarbeid med skulane. Utfordrande å skaffe nok plass til effektiv bibliotekdrift. Hareid Musikk og Kulturskule: Gi elevane eit tilbod for å oppleve, skape og utøve kunst og kultur ved eigenaktivitet og i møte med andre utvikle elevane sin musikalske, kunstnariske og kulturell kompetanse i høve til den enkelte sin føresetnad. Dette for at dei kan få ein vedvarande og meiningsfylt fritidsaktivitet, og eit godt grunnlag for eventuell seinare yrkesutdanning innan kulturfag. Musikk- og kulturskulen skal fungere som både tradisjonsberar og nyskapar overfor det lokale musikk og kulturlivet, og stimulere alle aldersgrupper i lokalsamfunnet til større kulturaktivitet. Ressurssenteret: Kombinere lovpålagd norskopplæring, grunnskuleopplæring og spesialoppæring. med anna vaksenopplæring, som t.d. «Basiskompetanse i Arbeidslivet» (BKA). Tilby gode opplæringstilbod for arbeidsinnvandrarar. Å finne eigna bustader å busette flyktningar i. Kulturkontoret: Arbeide med å legge til rette for ei vidare utvikling av det etablerte kulturlivet, støtte det frivillige lagsarbeidet i bygdene våre, utvikle det kulturhistoriske Hareid, ved å ta vare på og synleggjere fornminne, nyare tids kulturminne. Hareid kommune Side 46 av 62 Rådmannen

48 SEKTOR FOR VELFERD Kommunalsjef: Elly Kirkeslett Sektorskildring Sektoren utgjer helse og omsorgstenestene i Hareid kommune. Etter to omorganiseringar dei siste to åra har velferd 5 einingar i tillegg til stab og kjøkken. Einingane er Helse og koordinerande eining, Bu og habilitering, Heimetenestene, Somatisk einingsjukeheim og Skjerma eining-sjukeheim. Antal einingar opplevast å vere tilpassa dei utfordringane sektoren har. Uansett organisering er tenestene i velferd i stor grad avhengig av mykje og godt samarbeid mellom einingane for å yte heilskaplege tenester. Samarbeid med spesialisthelsetenester/ andrelinetenester er aukande i heile velferd. Dette fordi kommunane skal gi mest mogleg hjelp til innbyggjarane før og etter spesialistbehandling. Dette er tid- og ressurskrevjande, - noko som det framover må takast høgde for ved vurdering og fordeling av ressursar. Fire av einingane yter døgnteneste. Helse og koordinerande eining har ikkje døgnteneste, men yter hjelp brukarar og pasientar som har stort behov for oppfølging med tverrfagleg kompetanse. For einingsleiarane med døgnteneste er det eit ekstra ansvar å sørge for forsvarleg bemanning og forsvarleg kompetanse til å ta dei avgjerder som til kvar tid vert krevd. I tillegg kjem vurdering av arbeidstidsavtalane og bruk av økonomiske ressursar. Sektoren har hatt seks klager på tenester. Tre gjekk til Fylkesmannen. Hareid kommune har fekk medhald i alle tre sakene. Dei andre tre sakene vart revurdert av kommunen og vart omgjort til fordel for klagar. Utviklinga i faste årsverk pr i rekneskapsåret Tala i høve utvikling av årsverk er basert på tal frå Agresso. Dette inneber at ei fast stilling kan vere registrert med fleire fastlønte personar. Eksempel på dette er når personar er i barselpermisjon eller lengre vikarstillingar der personene er sett på fast løn. Sektor for velferd har i 2013 i tillegg hatt fleire krav frå tilsette om auke av fast stilling i høve Arbeidsmiljølova SUM SEKTOR 90,62 94,87 93,84 Personalsituasjonen Personalressursane er særleg sårbar i einingar der brukargruppa krev høg bemanningsfaktor som ved Bu og habilitering og Skjerma eininga. Vi har fokus på høgast mogleg stillingsprosent og faste stillingar. Pleiefaktoren ved skjerma eining er på 0,7. Målet er 1.0. Dvs. at eininga bør gradvis aukast med 5 stillingsheimlar for å kunne yte betre miljøterapi og ein aktiv kvardag for pasientane. Innføring av fagkoordinatorar i fleire einingar har gitt kontinuitet og betre oversikt i tenestene. Koordinatorane går i turnus og deltek i ordinære tenestytande arbeid. Sektoren har stort fokus på å vurdere innleige- og vikarbruk. Einingsleiarane gjer vurderingane saman med fagkoordinatorane. Det har etter kvart blitt betre forståing blant tilsette at desse vurderingane må gjerast kvar dag. Rekruttering: Særleg vanskeleg har det vore å rekruttere sjukepleiarar til nattstillingar. Hausten 2013 har også rekruttering til sjukepleiarstillingar generelt forverra seg. Det er og ein stram marknad i høve vernepleiarar. Assistentstillingar som heimehjelparar har i lengre tid vore vanskeleg å rekruttere. Det er noko lettare i høve fagarbeidarar. Lærlingar og praksisplassar: Sektoren har fleire personar på varig tilrettelagt arbeid (VTA i samarbeid med NAV). Det var to kokkelærlingar og 1-2 helsefaglærlingar. Elevar frå vidaregåande skule har hatt kortare observasjonspraksisar. Velferd hadde også i 2013 studentar i praksis frå sjukpleie- og fysioterapihøgskular. Hareid kommune Side 47 av 62 Rådmannen

49 HELSE- OG KOORD. EINING VELFERDSKONTOR SJUKEHEIM LANGTID SJUKEHEIM KORTTID KJØKKEN HEIMETENESTE EINING 1 HEIMETENESTE EINING 2 BU OG HABILITETSAVDELINGA VELFERD Årsmelding 2013 Ressursinnsats Sektorrekneskap (eks. finans) Tal i tusen kroner R2013 B2013 Avvik % Driftsutgifter ,5 Driftsinntekter ,8 Nettoutgifter ,0 Ressursane vart fordelt slik (Bruttoutgifter i 1000kr) Avviksoversyn nettotal Resultateining R2013 B2013 Avvik HELSE- OG KOORD. EINING VELFERDSKONTOR SJUKEHEIM LANGTID SJUKEHEIM KORTTID KJØKKEN HEIMETENESTE EINING HEIMETENESTE EINING BU OG HABILITETSAVDELINGA VELFERD Avviksanalyse Sektoren kom i rekneskapsmessig balanse. Pensjonskostnadane vart om lag 2mill mindre enn forventa. Pensjonskostnadane kan variere frå år til og år og resultatet veit vi først ved årsslutt. Den andre faktoren som har vore viktig er eit svært lavt sjukefråver. Det har vore jobba hardt for å halde budsjettrammene. Kritisk faktor er lønsutgifter då grunnbemanninga er svært lav. Det skal lite til før ein må ty til overtid og innleige i kortare eller lengre periodar ved uventa pasient- og brukarsituasjonar. Det var høgre inntekter i høve ressurskrevjande brukarar, men dette må sjåast i samanheng med auka lønsutgifter. Som følgje av omorganiseringane har det også vore vanskar i høve budsjett og rekneskap i Agresso. Einingane ved sjukeheimen må vurderast under eitt og det same gjeld Heimesjukepleie og Omsorgsbustadar og praktisk bistand. Måloppnåing Mål som vart nådd Skulehelsetenesta og helsestasjon fekk auka ressursar ved hjelp av statlege midlar. Samarbeid med barnehage og skule og tidleg innsats. Hareid kommune Side 48 av 62 Rådmannen

50 Ei lita betring i høve samarbeid med frivillige organisasjonar i høve folkehelse. Rehabilitering av eldre etter sjukehusopphald har fått auka fokus, men praktisk gjennomføring går seint pga. lav grunnbemanning. Mottak av ferdigbehandla pasientar frå sjukehus var god i andre halvår. Vi har meistra tilbod om øyeblikkeleg hjelp i sjukeheim. Avklaring i høve avheimling av sjukeheimsplassar Vi har meistra å tilpasse tenestene etter budsjettrammer Vi har auka samarbeidet i høve tenesteyting på tvers av einingane Vi styrer tenestene slik at vi i større grad yter hjelp på lavast effektive omsorgsnivå. Fleire tilsette har auka si forståing for dette. Tilsette med spisskompetanse har i større grad delt sin kompetanse på tvers av einingane. Leiarane tek ansvar for utvikling, læring og godt arbeidsmiljø ved å vektlegge god oppfølging og relasjonsleiing med mål å ha myndiggjorte medarbeidarar. Leiarar og tilsette tek ansvar for gode tenester innafor dei økonomiske rammene. Mål som ikkje vart nådd Vi har ikkje meistra å gi avlastning til alle familiar med store omsorgsoppgåver i heimen. Vi har ikkje utarbeidd tiltaksplanar for alle brukarar med langvarige og samansette behov for kommunale tenester. Ved innlegging i sjukeheim har vi ikkje systematisk tverrfagleg vurderingar av rehabiliteringspotensialet. Vi fekk ikkje sett i gong prosjektering av bustad til yngre personar med helse- og omsorgstenester. Vi maktar ikkje å skaffe bustad raskt nok til nye brukarar som treng og har rett på bustad. Dette forsinkar blant anna utskrivingar frå andrelinetenesta. Rekruttering av vernepleiarar har ikkje lykkast. Vi har fortsatt for mange tilsette på korte arbeidsavtalar der det er behov for fast tilsetting. Tilstandsvurdering Tenestene Velferdskontor/stab Rådgjevar Oddrun Alme Mork og konsulent Gunn Marthe Pieroth. Velferdskontoret utfører berekning av vederlag for institusjonsopphald, grunnlag for fakturering av tenester som heimehjelp, kost og middagslevering, heimehjelp og tryggleiksalarmar, koordinering av innkjøp for sektorene, arkiv, post og forfallande kontortenester. I tillegg kjem betening av resepsjonen. Grunna omstilling/nedskjeringar vart ressursane redusert med 40 % stilling. Dette førte til redusert opningstid i resepsjonen og knappare tid til støttefunksjon for leiarane i sektoren. Kommunoverlegen Ottar Grimstad er tilsett i stilling som 50% sjukeheimslege og 50% kommuneoverlege. Som kommuneoverlege er han kommunens smittevernlege. Smittevernplanen er revidert i Der har vore berre sporadiske tilfelle av meldepliktig smittsam sjukdom og ingen alvorlege epidemiar. Kommuneoverlegen er ansvarleg sakshandsamar for miljøretta helsevern. Der har ikkje vore handsama klagesaker i Flytting av ein hudpleiesalong og ny avdeling ved Grønmyr barnehage er handsama etter delegert mynde. Det har ikkje vore gjennomført ytterlegare oppfølging av hygieniske tilhøve og godkjenning i skular og barnehagar. Kommunestyret har handsama sak om dette, men det er ikkje sett av ressursar til formålet. Kommuneoverlegen deltek i administrativt samhandlingsutval for Sunnmøre mellom helseforetaket og kommunane, i Sjustjerna sitt samarbeidsorgan for omsorgsleiarar, helseleiarar og kommuneoverlegar, og i Sunnmøre regionråd sitt samhandlingsutval. Kommuneoverlegen er sakshandsamar for saker som vedkjem legetenestene og rådgivar i andre saker etter behov. Krise og omsorgsgruppa Hareid kommune Side 49 av 62 Rådmannen

51 Gruppa har bestått av kommuneoverlegen (leiar), einingsleiar i Helse- og koordinerande eining, leiande helsesøster, sokneprest (frå medio august) og sosialleiar. Anna personale frå skule, kyrkje og psykiatriteneste har vore involvert etter behov. Gruppa har vore kontakta i 7 saker. 3 av sakene har utløyst teammøter i samband med hendinga, 4 av sakene har primært vore handert av leiar utan møte i gruppa. Der har vore 2 møter i gruppa der ein har gått gjennom aktuelle saker, og drøfta retningsliner for arbeidet. Helse og koordinerande eining Einingsleiar Monica Svoren Psykiatritenesta Brukarane har som regel eit samansett behov og treng teneste i kortare eller lengre periodar. Dette krev stor grad av samarbeid både i kommunen og inn mot spesialisthelsetenesta. Arbeidsområdet er tidkrevjande. Fleire brukarar har i tillegg rusproblem som forsterkar krav til samarbeid internt og eksternt. Vi har retta fokus mot ungdom og deira behov for teneste innan psykisk helse. Fleire ungdommar vert og følgt opp med støttesamtaler utanom skule. Det er ein aukande pågang av ungdom som treng hjelp av ulik art som: angst, depresjon, sjølvskading og sorg. Det har vore ei auke i talet på unge brukarar som har behov for omfattande kommunale tenester, som bustad og auka oppfølging. Det krev auke i samarbeid mellom dei ulike einingane, særleg inn mot Bu og habilitering. 1.Antal personar som mottok teneste: Psykiatriteneste Psykiatrisk dagsenter Dagsentra Det har vore jobba aktivt med å utvikle Dagsenter for eldre. Det har ført til ei auke i antal brukarar. Det er positive tilbakemeldingar på det utvida tilbodet, det bidreg til at fleire kan bu heime lengre, og minskar presset på omsorgsbustadar og sjukeheimsplassar. Å kome i eit sosialt fellesskap har stor betydning for mange, samtidig har vi ei utfordring i personalressurs som ikkje har auka i takt med antal brukarar. Ved fornying av leasingavtale på bil for eininga, vart det bytta til ein større bil som no vert brukt til å hente og bringe brukarane. Dette gav ei innsparing på drosjeutgifter. Dagsenter for psykisk helse har vore stabilt i talet på brukarar. Vi har der litt ulike tilbod, og utfordringa er å sette saman passande grupper for å kunne gi eit godt tilbod. Fysio og ergoterapitenesta Kommunen har driftsavtale med eit privat institutt med 3 driftsheimlar fordelt på 4 fysioterapeutar. Det er ei 100% stilling som kommunefysioterapeut og ei 100% stilling som kommuneergoterapeut. Begge yter teneste til brukarar i alle aldersgrupper og på ulike arenaer som primærheim, sjukeheim, tilrettelagte bustadar, i skular og barnehagar. Dei arbeider med helsefremjande og førebyggande tiltak. Ergoterapeut gjer vurderingar av brukarar sine behov for hjelpemiddel, bistår med søknadar og formidlar hjelpemiddel. Ein stor del av arbeidet skjer i tverrfagleg samhandling med andre yrkesgrupper. Fysio- og ergoterapeut er «eldsjeler og pådrivarar» for å auke fokus på kvardagsrehabilitering slik at alle tilsette kan jobbe for at brukarar og pasientar, særleg heimebuande, kan meistre sin eigen kvardag så lenge som mogleg. Samhandlingsreforma har ført til auka press også på desse tenestene både i form av krav til behandling, opptrening og rehabilitering, men like mykje auka fokus på førebygging og folkehelse. I dette arbeidet har fysio- og ergoterapeut ei sentral rolle når pasientar vert tidlegare utskrive frå sjukehus og treng meir intensiv rehabilitering. Desse auka krava gjer at tida er moden for å auke ressursane innafor desse fagfelta. Hareid kommune Side 50 av 62 Rådmannen

52 2.Statistikk Hjelpemiddel Antal utleverte hjelpemiddel Antal nye brukarar Antal personar som har fått hjelpemidel Verdien på hjelpemidla 2,10mill 2,75mill 1,75 mill Helsestasjon og skulehelseteneste Helsestasjon og skulehelseteneste vert drive etter nasjonale retningsliner innafor førebyggjande helsearbeid blant familiar, born og unge under 20 år. Oppslutning om tenestene er framleis svært god. Tenesta nyttar i dag fleire kartleggings- og veiledningsverkty for å kunne jobbe meir systematisk og målretta. Tiltak vert sett i verk ut frå behov til individ og grupper. Det vart arbeidd med eit prosjekt «Tidleg inn» i regi av sjustjerna. Målet er å styrke kompetansen i kartlegging og rettleiing overfor gravide og deira partnarar knytt til psykisk helse, rus og vald i nære relasjonar. Opplæring og implementering vil skje i TIBIR (Tidleg Innsats Barn I Risiko) kartlegg og identifiserer åtferdsvanskar hos born frå 3-12 år. I samarbeid med Ulstein, Herøy og Sande er det etablert eit tilbod med foreldrerettleiing for familiar der barn har åtferdsproblem. Programmet nytter metoden «Parent Training Management Oregon» PMTO. I 2013 deltok 7 familier i programmet. Prosjektet «tverrfagleg team i barnehagar/skular» starta opp. Dette er eit samarbeid mellom skule/barnehage, helsestasjon, PPT og barnevern. Intensjonen er tidlig innsats hjå barn og unge. Leiande helsesøster har vore koordinator for prosjektet. Tilbodet skal fortsette i alle skular og barnehagar. Helsestasjonen fekk også i 2013 kr ,- i tilskot frå Helsedirektoratet til vidareføring og styrking av skulehelsetenesta ved ungdomsskulen. Tilbodet vert utført av helsesøster og psykiatrisk sjukepleiar i til saman 20 % stilling. Jordmortenesta er fortsatt eit interkommunalt samarbeid. Timane i Hareid vert nytta til svangerskapskontrollar, heimebesøk og fødselsbørebuande kurs. Flyktningtenesta: 2 familiegjenforeningar som vert følgt opp av helsesøster. Arbeidsinnvandring: Fleire arbeidarar som har med familiar nyttar seg av helsesøstertenesta. Dette er ei utfordring i forhold til språk og kulturskilnadar, fordi det krev meir tid og ressursar. Ein må nytte tolk, og konsultasjonane tek meir tid. 3. Statistikk helsestasjon Fødselstal PMTO- foreldrerådgiving- nye familiar Helsestasjon for ungdom, antal konsultasjonar Støttekontakt Administreringa av støttekontaktordninga vart overført frå NAV sosial til velferd i januar Det var mange med innvilga vedtak, men ikkje tildelt støttekontakt. Dei økonomiske ressursane var små i høve behov. Utfordringa var å rekruttere nok støttekontaktar og rett person til brukar sine behov. Behova til brukarane er individuelle og vekslande. Det har difor vore vanskelig å samle støttekontaktane for felles opplæring. Det vert difor gitt individuell opplæring til kvar støttekontakt sjølv om det er meir tidkrevjande. Vi har fått positive tilbakemeldingar frå brukarar fordi vi har funne rett person til deira behov. 4.Statistikk støttekontakt 2013* Personar under 18 år med vedtak om støttekontakt 9 Personar over 18 år me vedtak om støttekontakt 9 Avslag på søknad om støttekontakt 5 Snitt innvilga timar pr. brukar (4 til 10 timar) 4,3 *Velferd tok over støttekontaktordninga frå Difor ikkje tal frå Koordinerande eining Koordinerande eining er heimla i forskrift om rehabilitering og habilitering. Hareid kommune Side 51 av 62 Rådmannen

53 I Hareid er det kommuneergoterapeut, leiande helsesøster og kommune fysioterapeut som utgjer teamet. Denne gruppa har møte kvar 14.dag. Individuell plan og ansvarsgrupper er verktøy for å hjelpe og koordinere innsatsen for brukarar med samansette behov. I tillegg til møter nyttar brukar/ pårørande det elektroniske programmet «Sampro»,- til samhandling og planlegging. Det blir gitt tilbod om opplæring i bruk av Sampro to gonger i året. Det er ei utfordring å fordele koordinatoroppgåvene blant tilsette i ulike einingar. Vi har 18 brukarar med individuell plan og 11 ansvarsgrupper. Legeteneste Stilling som sjukheimelege er pr. i dag kombinert ned stillinga som kommuneoverlege. Dette utgjer 100 % stilling. Sjå eige avsnitt om kommuneoverlege. Ein har også kommunelege 2 i 12 timar per veke fordelt på helsestasjon/skulehelseteneste og offentleg legearbeid. Der er 5 fastlegeheimlar ved Hareid legesenter, som er privat drive. Kommunen har ikkje turnuslege. Legane leiger lokale frå kommunen. Lokala er noko tronge med dårleg inneklima i periodar. Det er behov for å arbeide for betre lokalar for legeteneste og helsestasjon. Folkehelse Det vart oppretta 50 % stilling som folkehelsekoordinator frå Rolla vart lagt til einingsleiar for helse og koordinerande eining. 25% stilling er tilskot frå Fylkesmannen. Folkehelsearbeidet er svært viktig som ein del av samfunnsutviklinga. Arbeidet krev utstrakt samarbeid på tvers av sektorane i kommunen. Det er viktig for å oppnå ei felles forståing og handling inn mot folkehelsearbeid. Organisatorisk plassering er i velferd,men erfaringar tilseier at kommunen bør evaluere dette. Dugnad og ungdata undersøkelse har vore gjennomført i Hareid kommune. Utvikling av livsstilsprogram for overvekt og fedme er i gang, og søknad om prosjektmidlar er sendt. Tilsette i ein barnehage har deltatt på kurs i fiskesprell, og to tilsette har gått «Bra mat kurs». Det vert arbeidd for oppstart av «Lyst på Livet kafe» for eldre heimebuande i samarbeid med frivilligsentralen. Nettverket «Sjustjerna folkehelse» vart oppretta for å utvikle samarbeid og læring om folkehelse. Bu- og habiliteringseininga Einingsleiar Inger Anne Moltu. Eininga yter tenester til fastbuande utviklingshemma i eigen bustad og avlastning til familiar med born og unge under 18 år som har særleg store omsorgsbehov. Eininga har to hus med til saman 10 sjølvstendige husvære samt ei avlastningsavdeling. Det var i 2013 ti fastbuande personar med adresse Hjellebakken. I tillegg er det tre brukarar som nyttar Brukarstyrt personleg assistent (BPA.) Fire familiar hadde avlastningstilbod og fekk auka timetal i Avlastningstilbodet er generelt aukande. Det er to familiar som ventar på tilbod når den krevjande personalsituasjonen er løyst. I huset som vart spesielt bygd for avlastning i 2007 og inneheldt 5 bueiningar, er no fire tekne i bruk til fastbuande. Dette kravde ei ombygging i Fellesarealet vart slått saman med det siste ledige husværet, og dermed fekk ein ei større og meir teneleg avlastningsavdeling med tre soverom. Mot slutten av 2013 tok ein i bruk bustadar utanom Hjellebakken til vaksne brukarar som krev oppfølging frå Bu og habilitering. Det gamle bygget frå 1991 er lite teneleg. Vi har for lite fellesareal, personalgruppa aukar og vi manglar areal som er stort nok til å halde fellesmøter. Huset er heller ikkje bygd for å kunne koble til dei naudsynte datalinene som vert krevd for å kunne følgje med i utviklinga elles i kommunen. Dagsenteret Sanzibar vert nytta til daglege aktivitetar av dei fleste fastbuande. Utfordringa ved sentret er at plassen er liten, noko som vanskeleggjer tilpassa aktivitetar eller skjerming av brukarar med ulike behov. Heimetenestene Einingsleiar Unni Bergdal Ein stram økonomi har ført til at terskelen for tildeling av tenester har blitt gradvis høgre. Innvilga vedtak vert oftare revurdert, og tenester avslutta når behovet tilseier det. Antal Hareid kommune Side 52 av 62 Rådmannen

54 pasientar er færre enn året før og det er tildelt færre timar i snitt pr. pasient Dette tyder på at vi har lykkast med revurderingar av vedtak og avslutning av tenester når behovet ikkje lenger er til stades. Ressursmessig betyr det mindre ekstrainnleige, vikarbruk og overtid. Naudsynt helsehjelp og fagleg forsvarlege tenester er alltid med i vurderingane. I heimesjukepleia må kvar pleiar besøke pasientar pr. vakt. Difor er planlegging og god logistikk svært viktig. Heimetenestene er i hovudsak delt i heimesjukepleie og praktisk bistand. Det er eigen turnus for praktisk bistand i omsorgsbustadar og ein turnus for heimesjukepleia. Presset på heimetenester har auka etter innføring av samhandlingsreforma frå og det generelle presse på sjukeheimsplassar. I 2013 innførte vi eit forsterka fokus på at utskrivingsklare pasientar frå sjukehus i utgangspunktet skal reise direkte til primærheimen med naudsynt hjelp der, i staden for vegen om sjukeheim. Heimetenestene er og avhengig av stor grad av samarbeid med sjukeheimen. Det er eit utstrakt samarbeid med Helse og koordinerande eining. I 2013 har også samarbeidet med Bu og habilitering vore naudsynt. Blant anna i høve medikamenthandtering og sjukepleiefagleg oppdrag som den eininga treng. 5.Antal personar som mottok teneste Heimesjukepleie Heimehjelp Tryggleiksalarm Middagsombringing Aldersfordeling etter vedtak om heimesjukepleie år år år år år Skjerma eining Einingsleiar Nina Ulstein Frå vart skjerma avdeling eiga eining med 17 pasientar. Alle har eige rom. Målgruppa er personar med demensdiagnose og som vert vurdert til å trenge stor grad av tilrettelagt hjelp pga. av redusert forståing av sosiale normer. Vi ser at pasientar ved skjerma eining i aukande grad også har somatiske lidingar. Dette stiller store krav til personalet i form av kompetanse og personlege eigenskapar. Kombinasjonen lav grunnbemanning og ei fagleg krevjande eining kan vere årsak til det høge sjukefråveret. Ved hjelp av gåve frå Hjørungavåg skule på kr 3000,- vart det kjøpt inn aktivitetsmaterial som pasientane har stor glede av når dei tilsette kan skape rom for aktivitetar. Dette er med på å gi kvardagen meining. Pårørande er ein viktig ressurs for heimebuande personar med demens. Hareid kommune manglar dagsenter for demente som kan avlaste dei pårørande. Administrasjonen har så langt ikkje hatt ressursar til å starte planlegginga. Somatisk eining. Einingsleiar Monica Småge Skeide. 1 September 2013 vart korttidsavdeling ( 15 senger) og buavdeling (17 senger) til Somatisk eining. Eininga yter tenester til pasientar som har fått langtidsopphald på institusjon og til dei som har mellombels behov for vurdering/rehabilitering etter sjukdom og skader. Målet er at «pasientflyt» skal skje på Korttidsavdelinga ved hjelp av 5 senger. Dvs. at alle vurderingsopphald og korttidsopphald skal skje på denne avd. I snitt greier vi ikkje meir enn 1-3 senger då behovet for langtidsplassar er stort. Pasientar som kjem inn på sjukeheimen er meir hjelpetrengande enn før. Ansvarleg sjukepleiar på kortidsavdelinga tek imot varsel om utskrivingsklar pasient og avgjer saman med einingsleiar om når pasienten kan takast mot. I dette ligg og vurdering om utskriving til heim er eit alternativ. Hareid kommune Side 53 av 62 Rådmannen

55 Over ei lengre periode om våren var det overbelegg. I nokre mindre periodar på hausten hadde vi ledige sengar. Pasientar som kjem innpå sjukeheimen er meir hjelpetrengande enn for få år tilbake.det er gitt 110 døgn med avlastning. Korttidsavdelinga har eit rom som er sett av til øyeblikkeleg hjelp(øh). Det er berre lege som kan legge inn pasientar som ØH i sjukeheimen. Eit av kriteria for ØH i sjukeheim er at det til kvar tid er tilstedeverande sjukepleiar,- noko som kan vere vanskeleg utan å bruke overtid. Eit av måla til Buavd er og gje trygg og god omsorg til pasientar som ikkje lenger kan bu i eigen heim. Buavdelinga har også pasientar med demens eller anna kognitiv svikt. Utforminga av avdelinga er godt tilrettelagt for å gi hjelp til demente personar som ikkje treng skjerming. Vedtak frå mars 2012 om reduksjon av 8 sjukeheimsplassar, vart i oktober 2013 omgjort til at avheimling ikkje skulle skje fordi det ikkje ville gi innsparingar. Samhandlingsreforma Avtalar og samarbeidsorgan Det er inngått eit omfattande avtaleverk mellom kommunane og helseforetaket med ein omfattande revisjon i Ordførar Anders Riise er medlem av overordna samhandlingsutval og kommuneoverlege Ottar Grimstad er medlem i administrativt samhandlingsutval. Samarbeidsfora synes ikkje ha fått sin endelege form, og ein ser at viktige saker som til dømes sjukehusstruktur, blir handsama andre stader enn dei avtalefesta samhandlingsorgana. I kjølevatnet av samhandlingsreforma har det skjedd ei styrking av det interkommunale samarbeidet innafor helse- og omsorgssektoren ved eit samhandlingsutval under Sunnmøre Regionråd, og ved styrking av det eksisterande omsorgssamarbeidet i Sjustjerna til å omfatte helseleiarar og kommuneoverlegar. Utskrivingsklare pasientar Ekstra tort press på sjukeheimen våren 2013 var årsak til stor auke i liggedøgn på ferdigbehandla pasientar. Som mottiltak vart det omgjort ei leilegheit på Hadartun til ei rehabiliteringsleilegheit betjent av heimetenestene. Ein la sterkare vekt på å ta imot pasientar direkte til heim. Dette har vi lykkast med ( sjå statistikk) Siste halvår har det såleis nesten ikkje vore døgn i sjukehus etter melding. 7.Statistikk utskrivingsklare pasientar Meldt utskrivingsklar Tatt imot i sjukeheim Tatt imot heimetenester Døgn i sjukehus etter melding Øyeblikkeleg hjelp døgnopphald Frå 1. oktober 2012 har vi hatt tilbod om øyeblikkeleg hjelp døgnopphald. Det blir nytta eit eige rom ved korttidsavdelinga. Der har i 2013 vore 26 opphald med til samen 69 døgn. Nokre har hatt fleire opphald, så det er 17 forskjellige pasientar som har brukt desse plassane. Det blir opplevd svært nyttig å ha tilgang på slike plassar, sjølv om bruken er relativt beskjeden. Økonomi samhandlingsreforma Vi ser at Hareid sine utgifter til kommunal medfinansiering har auka sterkare enn for resten av fylket og landet. Dersom vi hadde same forbruk av spesialisthelsetenester som landsgjennomsnittet, hadde vi spart ca. ½ million kroner. Vi betalte kr til helseforetaket for utskrivingsklare pasientar (mot kr i 2012). Det er tatt grep for å betre dette. Vi har motteke kr for øyeblikkeleg hjelp døgntilbodet. Halvparten av dette kjem frå helseforetaket, den andre halvparten frå helsedirektoratet. Der er uttrykt misnøye frå helseforetaket at betalinga ikkje står i forhold til kor stor avlastning dette betyr for sjukehusa. Første året av samhandlingsreforma fekk vi spesifisert kor stor del av rammetilskotet som var berekna på bakgrunn av dei nye oppgåve i samhandlingsreforma. Dette er det ikkje opplyst om i budsjettdokumenta for 2013, og helsedirektoratet har heller ikkje kunne svare på dette. Det er såleis vanskeleg å få ei total vurdering av korleis dei økonomiske konsekvensane er av samhandlingsreforma for oss no. Hareid kommune Side 54 av 62 Rådmannen

56 8.Kommunal medfinansiering av sjukehusbehandling er den definitivt største utgiftsposten Betalt til helseforetaket (i 1000 kroner) Per innbyggar i Hareid Per innbyggar på landsbasis Per innbyggar i Møre og Romsdal Folkehelse Den nye folkehelselova pålegg kommunane å utarbeide ei samla oversikt over helsetilstanden til bruk mellom anna i arbeidet med planprogram. Dette arbeidet er enda ikkje starta. Sjå elles omtala av Folkehelse under Helse- og koordinerande eining. Kjøkken Kjøkkensjef Ann Cecilie Garnes Utgård Kjøkkenet vart i samband med omorganiseringane lagt under somatisk eining. Grunngjevinga var færrast mogleg einingsleiarar. Erfaringane er at dette ikkje er ei god løysing. Kjøkkenet er felles for alle einingane i velferd og leverer tenester til alle sektorane i form av catering. Kjøkkenet har særeigne krav og forskrifter samt løpande logistikk og innkjøp som skil seg vesentleg frå tenestene i dei fem einingane i sektoren. Kjøkkensjefen må difor ha ansvar for kvalitet, budsjett, rekneskap og innkjøp samt personalforvaltning. Kjøkkensjefen har fått delegert mynde i høve dette og har rapportert direkte til kommunalsjefen. Cateringa er redusert for å kunne halde budsjettrammene. Einingane i kommunen kan fortsatt bestille mat til arrangement, men levering kan skje berre når det er kapasitet. Levering til minnestunder ved Eldresenteret vert prioritert. Læring og utvikling Sektor for velferd har tru på læring og utvikling som motivasjon for tilsette til å meistre ei lav grunnbemanning med døgnkontinuerlege tenester. God kompetanse er viktig for effektiv og forsvarlege tenester. God leiing bidreg til god forvaltning av økonomiske og menneskelege ressursar, og til eit inkluderande og motiverande arbeidsmiljø. I 2013 møtte alle tilsette til ein times innføring i sektoren sitt system for Internkontroll og kvalitetssystem. Kommunalsjefen var ansvarleg for internundervisninga i grupper. Alle tilsette fekk tilbod om internkurs i Løysingsfokusert tilnærming (LØFT) ved Aura Consulting. Eit kurs vår 2013 med oppfølgingskurs om hausten. Det møtte høvevis 80 og 58 tilsette.sektoren fekk totalt kr i systemretta tilskot frå Nav arbeidslivsenter til formålet. I 2012 starta 30 tilsette i sektoren på Demensomsorgens ABC del 1 eit undervisningsopplegg med gruppesamlingar som vart avslutta hausten Tilskot frå Kompetanseløftet Sjukheimslegen har jamleg internundervisning i medisinsk-faglege tema. Undervisninga er open for alle tilsette. Rådgjevar og konsulent er med i sjustjernanettverk og kurs i høve vederlagsberekning. Vederlagsberekning er krevjande både fagleg, tids-og talmessig. Gerica ( elektronisk dokumentasjon og fagprogram) er i stadig utvikling og dette krev at tilsette får naudsynt undervisning og hjelp til å bruke programmet. Innføringa av Helsenett og kommunikasjon via Gerica opp imot sjukehusa har teke mykje tid for nokre av leiarane, både i form av kursdagar og møter. Eksterne kurs, vedlikehald av kompetanse og kompetanseheving i form av sertifiseringar har vore naudsynt for utvikling av medarbeidarar og samarbeid om heilheitlege tenester og pasientforløp. Velferd har ein person som tek vidareutdanning i kreftsjukepleie og ein person som tek akuttsjukepleie i kommunehelsetenesta. To tilsette tek vidareutdanning i miljøterapi. Sjukepleiarar frå sjukeheim og heimetenestene og sjukeheimelege har delteke i to prosjekt i høve pasientsikkerheitskampanjen (KS) om legemiddelhandtering. Dette har ført til endring av prosedyrar/rutinar og betre opplæring i høve medikamenthandtering. Kjøkkensjef har delteke på kurs i underernæring for eldre, som resulterte i at seinkvelds vart innført. Avtale med ISO-Piloten har ført til betre system på internkontroll-mat og krava til mattilsynet vert no fulgt. Hareid kommune Side 55 av 62 Rådmannen

57 Leiarane fortsetter sin prosess i høve relasjonsleiing og organisasjonsforståing. Dette var tredje året på rad der Relasjonsledelse Norge As stod for gjennomføringa. Hausten 2013 deltok også 9 fagkoordinatorar saman med leiarane. Mesteparten av kostnadane vart finansiert ved hjelp av OU (organisasjonsutviklingsmidlar) frå KS med kr og KLP med kr Arbeidsmiljø Sektoren legg vekt på godt arbeidsmiljø, inkludering og gode relasjonar. Det vert jobba med ansvarleggjering og myndiggjering av alle tilsette. Sjukefråveret i sektoren var på 6,68%, noko som er lavt i høve landssnittet for bransjen. I oktober hadde Arbeidstilsynet tilsyn med sjukeheimen og heimetenestene i høve konsekvensar ved innføring av Samhandlingsreforma og omorganiseringane i Hareid kommune.( Pålegga kom i jan og er i ferd med å verte lukka. Siste innrapportering frå Hareid kommune har frist 1.juli 2014). Dei hyppige omorganiseringane medførte stor frustrasjon og lite motiverte medarbeidarar. «Eit trygt arbeidsmiljø vart mindre trygt». Tilsette ved fleire einingar definerer sjølv at arbeidsgleda er attende. Tenesta opplevast meir forsvarleg, dei opplever forutsigbarheit og kontroll, og at fokuset er meir attende på tenestemottakarane. Krevjande arbeidssituasjonar vert bearbeidd ved å bruke refleksjonstunder for tilsette. Stamina Bedriftshelseteneste har vore hyra inn for å gjere ei arbeidsmiljøundersøking ved Bu og habilitering. Tett og aktiv oppfølging av dei punkta som kom fram der, har m.a. ført til langt lågare sjukefråver. Skjerma eining hadde høgt sjukefråver.ein antek at fleire «ein- til ein» situasjonar og sjukare pasientar har auka den mentale belastninga for tilsette og terskelen til sjukefråver er lågare. Einingsleiarane har stort sett gjennomført medarbeidarsamtaler med sine tilsette, men nokre stod att ved overgangen til Arbeidsmiljøet i kommunalsjefen si leiargruppe vert opplevd som respektfull, prega av samarbeid mot felles mål, utviklande og lærande. Kommunalsjefen har hatt årlege medarbeidarsamtaler på seinhausten. Pga. stort arbeidspress i heile leiargruppa vart desse samtalane for 2013 flytta over til januar Sektoren har tre plassverneombod og eit sektorverneombod, som også er plassverneombod. Særskilte tiltak Omorganisering Ein arbeidskrevjande prosess. Erfaringane med endringane er gode sjølv om økonomien er svært stram. Rehabiliteringsleilegheit Ei omsorgsleilegheit vart teke i bruk til rehabilitering for å gi høve til gradvis overgang frå institusjon til primærheim. Det er heimetenestene som gir tenester til dei som nyttar leilegheita. Utfordringar i sektoren Å fortsatt tilpasse tenestene etter økonomiske ressursar Å auke brukarmedverknaden Å skaffe bustadar til unge vaksne med store tenestebehov Å gi rett og individuell hjelp til dei som treng det mest i alle aldrar slik at dei kan meistre kvardagen i eigen heim. Å gi avlastning til familiar med ekstra store omsorgsutfordringar når dei har behov for det. Å bistå og legge til rette for eldre slik at dei kan bu lengst mogleg i primærheim. Dette ved hjelp av informasjon, tryggleik og hjelpemiddel. Å utvide dagtilbod til eldre heimebuande med særleg vekt på eit eige tilbod for demente. Å la folkehelseperspektivet verte ein naturleg og høgt prioritert satsing i tenestene og blant tilsette. Lav grunnbemanning i høve oppgåver. Å ha kontinuitet og behalde gode leiarar, kompetente medarbeidarar og rekruttere tilsette med rett kompetanse i tenestene. Hareid kommune Side 56 av 62 Rådmannen

58 SEKTOR FOR KOMMUNALTEKNISK DRIFT Kommunalsjef: Nils Yngve Nupen Sektorskildring Kommunalteknikk har drift- og vedlikehaldsansvar for kommunale vegar, vatn- og avløpsanlegg, park, grøntareal, idrettsanlegg og Hareid hamneområde, samt planlegging og prosjektering innafor fagområda. SSR har hovudansvar for renovasjon og slamtøming. For kommunale bygg har vi drift- og vedlikehaldsansvar for alle kommunale bygg og reinhald av desse. Innan kommunalteknikk er 10 stillingsheimlar fordelt på einingsleiar, 1 ingeniørar og 8 fagarbeidarar. Innan område for kommunal eigedom er 4 vaktmeistrar i 3,45 stillingsheimlar og 1 einingsleiar i 100% stilling. Innan reinhald har vi leiande reinhaldar og 16 reinhaldarar. Totalt 11,6 stillingsheimlar. Kommunal eigedom har ansvaret for dei fleste kommunale bygg. Av formålsbygga har vi sjukeheimen, rådhuset, 4 skular, idrettshallen, symjehallen, 3 barnehagar, 46 omsorgsleilegheiter og 26 utleigeleilegheiter. I tillegg kjem 54 hyblar på Myrtunet, samt innleige av nokre private leilegheiter, som kommunen leiger ut vidare til vanskelegstilte. Av yrkesbygg har vi godsterminalen og fryselageret. Totalt har vi ei eigedomsmasse på i underkant av m2. Kommunal eigedom har ansvaret for vedlikehaldet for bygningsmassen, og reinhaldet på formålsbygga. Utviklinga i faste årsverk pr i rekneskapsåret Resultateining Kommunalteknikk 11,0 11,5 Kommunal eigedom 16,05 16,78 SUM SEKTOR 27,05 28,28 Kommunalteknikk lønar ei 50% stilling innan VA på servicetorget. Kommunal eigedom har i sept overteke arbeidsgivaransvar for 5 reinhaldarar på sjukeheimen. Ressursinnsats Sektorrekneskap (eks. finans) Tal i tusen kroner R2013 B2013 Avvik % Driftsutgifter ,2 Driftsinntekter ,3 Nettoutgifter ,7 Hareid kommune Side 57 av 62 Rådmannen

59 KOMMUNAL TEKNIKK SJØLVKOSTOMRÅDE BYGG KOMMUNALTEKNIS KE TENESTER Årsmelding 2013 Ressursane vart fordelt slik (Bruttoutgifter i 1000kr) Avviksoversyn nettotal Resultateining R2013 B2013 Avvik KOMMUNAL TEKNIKK SJØLVKOSTOMRÅDE BYGG KOMMUNALTEKNISKE TENESTER Avviksanalyse Kommunalteknikk: Reellkostnad løn til kommunalsjef underbudsjettert med kr ,- Fordeling av it -kostnader til området manglar dekning med kr.87000,- Som fylgje av kommunestyret sitt vedtak om ein reduksjon i vegbudsjettet på kr slit vi med å halde budsjettet. Vintervedlikehald/ beredskapsgodtgjering til 6 private brøytarar har siste åra teke ein stadig større del av budsjettet. Anna vedlikehald går i hovudsak på å forhindre flaumskadar ved at drenssystema blir vedlikeholdt. Vi har eit etterslep på grøfterens som kan få konsekvensar i form av skade på annan manns eigedom og regresskrav til kommunen. Vi har også eit stort etterslep på reasfaltering. (Snøfattige vintrar gir stor slitasje på bitumendekke). Sjølvkostområdet vatn går med overskot trass i at avgifta er redusert betydeleg for andre år på rad. For avløp har vi ein situasjon der drifta vert balansert med fondsmidlar. Her må påreknast eit større påslag i avgiftene enn dei 2 siste åra. Søre Sunnmøre Reinhaldsverk har ansvar for drifta av slamtøming og renovasjon. Slamtøming går i 2013 med underskot på kr utan at det er tilstrekkelige fondsmidlar til å dekke underskotet. Kommunal eigedom: Leiande vaktmeister er hovudtillitsvalt og hovudverneombod med 60% av stillinga knytt til det å vere hovudtillitsvalt. Lønskostnaden vert betalt av kommunaleigedom. Manglande innbetaling av husleige er eit veksande problem. Området måtte ta eit tap på kroner på utleige i Dette tapet er registret i rekneskapet. Sjølvkostområde Vatn: Overskot skal avsettast til bundne sjølvkostfond. I 2013 gjekk vatn med eit overskot på kr ,- Eit overskot frå eit enkelt år skal tilbakeførast til brukarane i form av lågare gebyr i løpet av ein femårsperiode. I løpet av dei 5 siste åra har vi opparbeidd eit driftsfond på 8,21 mill. kroner. Årsgebyra er sett ned med 10 % i 2013 og 13% i Uendra tilknytingsgebyr i perioden. Med bakgrunn i storleiken på sjølvkostfondet ser vi føre oss ei vidare nedsetting av årsgebyret frå 2015 med mellom 10-15%. Hareid kommune Side 58 av 62 Rådmannen

60 Sjølvkostområde Kloakk: I 2013 vart planlagt underskot i drifta saldert mot fondsavsetningar med kr ,-. For å redusere opparbeidde fondsavsetningar har årsgebyra hatt mindre auke (6,65%) enn generell prisauke i perioden frå 2012 t.o.m Ved bruk av fond til dekning av drifta i høve til regelverket er regnskapsresultatet for 2013 gjenståande fond på ca.kr. 0,4mill. Det betyr at vi nokre år framover må auke gebyra noko meir enn generell prisauke. Sjølvkostområde Slamtøming: Søre Sunnmøre Reinhaldsverk er driftsansvarleg for tøming av septiktankar i Hareid kommune. SSR sender faktura for arbeidet til HK som skal ta inn att kostnaden i form av gebyr til dei som får tøming. I 2013 vart driftsresultatet eit udekka meirforbruk på kr ,-. Sjølvkostområde Renovasjon: Søre Sunnmøre Reinhaldsverk er driftsansvarleg for renovasjonsordninga i Hareid. I 2013 vart driftsresultatet eit udekka meirforbruk på kr , Fond vatn Meirforbruk vatn Fond avløp Fond slamtøming Akk.meirforbruk slamt Meirforbruk renovasj Akk. meirforbruk hamn Kva skjedde i resultatvurdering Investeringsprosjekt: Vatn: Under bygging av g-/s-veg over Hareidseidet vart det lagt 820 lm. leidning til reservevassforsyning mot Ulstein, trederør for fiberoptikk og kummar i vegtraseen. Gamle støypejernsrør i Soffibakken vart skifta ut til nye i PVC, 260 lm. Under utviding av Hareid kyrkjegard vart det lagt 357 lm vassleidning, og nye kummar. Konsulent er i arbeid med prosjektering av Inntak Hammarstøylvatnet og 2. byggesteg reservevassforsyning mot Ulstein kommune.. I løpet av 2013 har vi hatt ein auke i abonnementstalet på vatn med 65 stk. Avløp: Ved ferdiggjering av Kvisla vart det i traseen sanert 70 lm. gamal kloakkleidning og lagt nytt 225 lm. Det vart montert 470 lm ny drensleidning. Under utbygging av kloakkleidning på strekninga Liaset Nedrelid vart det bygt 1550 lm. Resten, 1376 lm., og tilstelling av heile traseen, står att til utføring i løpet av våren Under utviding av Hareid kyrkjegard vart det lagt 425 lm. kloakkleidning og 504 lm. drensleidning. Det vart sanert 86 lm. gamal drensleidning. Restarbeid i leidningstrase for kloakkleidning i Brandal. Konsulent er i arbeid med prosjektering av reinseanlegg avløp (forprosjekt) I løpet av 2013 har vi hatt ein auke i abonnementstalet på avløp med 88 stk. Veg: Kvisla ferdigstilt med ei lengde på 155 lm. Tilsluttingane til eksisterande vegar utgjer 90 lm. Fast dekke vart ikkje lagt. Vedtak (saksnr. 2012/1075): kr eks mva. Bokførte kostnadar: kr ,- Hareid kommune Side 59 av 62 Rådmannen

61 Trafikktryggingstiltak: TT prosjekt: fortau Strandgata (Øyehol brygge) fortau Brekkane - Holstad Trafikkregulering ved Bigset skule Vedtak (saksnr. 2012/465): = kr ,- Bokførte kostnadar: kr ,- Nytt utelager oppført som erstatning for nedbrent bygning. Bygninga er delvis innreidd. Brannstasjonsdel blir ferdigstilt så snart det foreligg finansiering. Kommunal eigedom: Planlegging av ny prestebustad Planlegging og bygging av 8 nye utleigebustadar Planlegging av ny taktekking på ungdomsskulen Drift/vedlikehald Vatn: Drift og vedlikehald av råvasskjelde, vassbehandlingsanlegg og distribusjonsnett inkl. 2 døgnmagasin. Registrering gamle kummar, med innvendig reingjering og dokumentering. Merking av brannkummane. Fredsæla, legging av 50 lm ny leidning for etablering av rundkøyring. Avløp: Vekentleg tilsyn med kloakkpumpestasjonar. Administrering av abonnementsregister for kommunale avgifter for vatn, avløp og feiing, og utsending av fakturaer. Sanering av gamal kombileidning i Soffibakken. 220 lm. Lagt nytt separatanlegg i plastrør i same lengde. Det vart og lagt 130 lm. stikkleidning for å skjere av avløp frå 3 einebustader som tidlegare rann i Hareidselva. Sanering av 50 lm avløpsleidning i Brandal, legging av nytt separatanlegg i same traseen. Etablering av nytt avløpssystem ved inngangspartiet til kapellet på Hadartun. Registrering gamle kummar, med innvendig reingjering og dokumentering. Vegar: Sommar- og vintervedlikehald av eit bilvegnett på oml. 65 km og tilhøyrande fortau, gang- /sykkelvegar og plassar-(skular, barnehagar, godsterminal, sjukeheim, rådhus, idrettshall). Tøming og spyling av alle sandfangkumar i kommunen. Diverse arbeid med nedsetting av nye sandfangkumar og tilordning av drenering. Førebygging mot flaumskadar: Det er utført heilt naudsynt grøftereinsk på Alme, i Brandal og i 2 bustadfelt. Det vart montert tilsaman 5 nye sandfangkummar i Geilestubben, Hjørungavåg og ved Ungdomsskulen grunna overvassproblem. Tilstelling/asfaltering. Flatelappingar av nokre mindre felt på asfalterte vegar. Det vart montert 21 nye lyspunkt frå kommunegrensa mot Rise i samband med bygging av g- /s-veg. Kostnadar refundert av Statens vegvesen. Park/grønt-og idrettsanlegg: Drift og vedlikehald av 106 da areal av ymse slag. Vedlikehaldsansvar for idrettsanlegga. Driftsutgifter Hareid stadion har auka i takt med nye anlegg. Utgifter til straum driftsbygning, straum til stadionlys, og utgifter til materiell som traktor klipparar, serviceutgifter, baneanlegg etc. Innleige av sommarhjelper, om lag 31 vekesverk. Oppryddingsprosjekt på del av uteområde på Hadartun. Hareid kommune Side 60 av 62 Rådmannen

62 Hamn 1.august 2011 inngjekk vi leige- og driftsavtale med Dimo AS der leigetakar skal betale kr pr. år som er justert ihht. konsumprisindeksen. Rekneskapen viser for 2013 eit driftsoverskot på ca.kr på hamnedrifta som går til dekning av tidlegare års underskot. Renovasjon og slamtøming Søre Sunnmøre Reinhaldsverk står ansvarleg for tenesta. Måloppnåing Mål som vart nådd Kommunalteknikk har gjennomført alle investeringstiltak på VAR i samsvar med handlingsprogram. Kartlegging og tilknyting av nye abonnentar til VA er tidkrevjande og går på bekostning av revisjon av planar. Kommunal eigedom er i gong med vedlikehaldsplan for kommunal eigedom og innføring av Famac som styringsverkty. Mål som ikkje vart nådd I forpliktande plan skulle kommunalteknikk redusere sitt driftsbudsjett med kr i 2013 i form av sparte kostnader til vegvedlikehald ved etablering av parkeringsselskap. Innsparinga her var synsa til kr ,- Selskapet er pr. dato ikkje etablert. Vidare skulle sektoren spare inn kr ved å samarbeide om vegvedlikehald med Ulstein kommune! Urealiserbart pr. i dag. I bustadsosial handlingsplan står det at Hareid kommune skal ha som mål å ha rutinar som sikrar naudsynt vedlikehald av eksisterande bygningsmasse. Det står også at kommunen skal utarbeide plan for utviding av bustadmassen både ved nybygg og omdisponering av kommunale bustadar. Desse målet er ikkje nådd. Innan kommunal eigedom skulle det sparast inn kr i 2013 i form av nedskjering av vaktmeistertenester, dvs. 1 stilling. Dette målet vart ikkje nådd, jf. kommentar ovanfor. Grunna manglande godkjenning frå fylkesmannen på nye låneopptak er det prosjekt som ikkje kunne gjennomførast. Arbeidet med framtidige planar for å få ned energibruken på bygningane er ikkje kome i mål. Tilstandsvurdering Tenestene Kommunalteknisk drift skal forvalte kommunen sin tekniske infrastruktur og ivareta innbyggarane sine interesser på området. I forvaltningsansvaret ligg det at sektoren skal drifte, vedlikehalde og om naudsynt oppgradere kommunen sin tekniske infrastruktur etter dei til ei kvar tid gjeldande lover, forskrifter og tekniske normer. Reinhaldet er ein viktig del i det å drive kommunale bygg. Området har ein stabil arbeidsstokk som utfører arbeidet på ein fagleg god måte. Reinhald består av faste rutinar der det er instrukser på alle vaskerom. Vaktmeistrane på vårt område skal arbeide med vedlikehald. I tillegg har det i dei seinare år kome inn ei 40 % stilling på hjelpemiddel og brukartenester. Utleige av leilegheiter er ei anna viktig teneste. Vi har mange leilegheiter, men skulle gjerne hatt mange fleire for å møte etterspørselen. Arbeidsmiljø Vi er av den oppfatning at arbeidsmiljøet er bra. Dei fleste har jobba innan sektoren i mange år, og vi har lågt sjukefråver. Hareid kommune Side 61 av 62 Rådmannen

63 Særskilte tiltak Brandal skule er lagt ned, og den skal selgast. Utleigebustaden i Melshornvegen skal også selgast. Hjørungavåg barnehage er lagt ned. Kva som skal skje med bygget, er ikkje bestemt endå. Utfordringar i sektoren Forvalte den tekniske infrastrukturen med tilstrekkelege ressursar og fagkompetanse til å ivareta innbyggarane sine ynskjer, og krav gitt i medhald av lover, forskrifter og tekniske normer. I bustadsosial handlingsplan står det at Hareid kommune skal ha som mål å ha rutinar som sikrar naudsynt vedlikehald av eksisterande bygningsmasse. Det står også at kommunen skal utarbeide planar for utviding av bustadmassen både ved nybygg og omdisponering av kommunale bustadar. Hareid kommune Side 62 av 62 Rådmannen

64 HAREID KOMMUNE Rådhusplassen Hareid Tlf postmottak@hareid.kommune.no Hareid kommune Rådmannen