FINNØY KOMMUNE. Budsjett 2017 Økonomiplan «Dei lyse og levande øyane Saman for folk i Finnøy»

Transkript

1 FINNØY KOMMUNE Budsjett 2017 Økonomiplan «Dei lyse og levande øyane Saman for folk i Finnøy» Forslag frå rådmannen 2. november 2016

2 Finnøy kommune Budsjett 2017 Innhald 1 UTGANGSPUNKT OG FØRESETNADER GJELDANDE ØKONOMIPLAN VEDTEKNE OMSTILLINGSTILTAK ØKONOMISKE MÅLTAL RAMMEFØRESETNADAR ETABLERING NYE STAVANGER MÅL OG OMSTILLING LANGSIKTIGE MÅL OMSTILLING SÅ LANGT OG FRAMOVER DRIFT FØRESETNADER HOVUDOVERSIKTER FINANSIERING DRIFTSTILTAK FINANSIELLE NØKKELTAL AVDELINGANE DRIFTSRAMMER FELLESTENESTER - DRIFT ANSVAR OG HOVUDUTFORDRINGAR RAMME DRIFTSTILTAK DRIFTSTILTAK FELLESTENESTER (100-RÅDMANN OG 110-POLITISK UTVAL) DRIFTSTILTAK YMSE OPPVEKST DRIFT ANSVAR OG HOVUDUTFORDRINGAR RAMME DRIFTSTILTAK HELSE OG OMSORG DRIFT ANSVAR OG HOVUDUTFORDRINGAR RAMME DRIFTSTILTAK PLAN OG FORVALTNING DRIFT ANSVAR OG HOVUDUTFORDRINGAR RAMME DRIFTSTILTAK INVESTERINGAR VEDTEKNE INVESTERINGAR INVESTERINGAR I TRUSSAMFUNN OVERSIKT TRUSSAMFUNN VEDLEGG

3 1 Utgangspunkt og føresetnader 1.1 Gjeldande økonomiplan Rådmannen viser til vedtak KS-026/16 Rammesak Rådmannen har i arbeidet med budsjett 2017 og økonomiplan teke utgangspunkt i følgjande: - Regulert budsjett 2016 og økonomiplan Økonomirapport 1. tertial/2. tertial Forslag til statsbudsjett Økonomiske måltal knytt til netto driftsresultat, gjeldsgrad og eigenkapital ved investeringar. Eigedomsskatten ligg i økonomiplan for på 5 promille. Rådmannen tek sikte på at eigedomsskatten vert vidareført på same nivå i komande planperiode. Rådmannen viser vidare til vedtak KS-040/16 Kommunestruktur endeleg vedtak, som inneber etablering av Nye Stavanger kommune i frå Finnøy kommune vil altså i komande planperioden slå seg saman med Rennesøy og Stavanger i Nye Stavanger kommune. Tabellen nedanfor viser driftstiltak i gjeldande økonomiplan, inkl. endringar frå Nr Tiltak Tiltak i 2016 Endring i 2017 Totalt i 2017 FT-1 Digitalisering - støtteprosessar FT-2 Sentralisering av stabsfunksjonar FT-3 Uteareal rundt rådhuset FT-4 Kutt i "ordførarpenger" Ymse-1 Rammekutt drift, ØP Ymse-2 Helsesøster 100% stilling Ymse-3 Lærlingopptak Ymse Utvendig vedlikehald Hesby kyrkje FIN-1 Antatt auke i utbytte frå Lyse Opp-1 Rammekutt skule Opp-2 PPT - ny vertskommuneavtale Opp-4 Hesby barnehage Opp-6 Auka utgifter elevskyss Opp-7 Klassedeling småskuletrinnet Opp-8 Større reinhaldsareal Opp-9 Lyse Radiolink - Fogn Opp-10 Nytt gjerde, barnehage Fogn Opp-11 Oppgradering/sikring av uteområde - Ombo Opp-12 Sommarstengt barnehage - Hagatoppen/Talgje Opp-13 Reduksjon i foreldrebetaling - inntektsbasert HO-1 Oppgradering kontorlokaler NAV HO-2 Økonomisk sosialhjelp/kvalifiseringsstønad HO-3 Ø-hjelpsenger (Kad-senger) HO-4 Organisering og leiing - Heimetenesta/Pleie og omsorg HO-5 Styrking av fysioterapitenester HO-6 Bemanning/refusjon - Faatunet PF-1 Kommunal planstrategi/kommuneplan full rullering PF-2 Nedbemanning 1 årsverk PF-3 Auka leiarstilling - drift og utbygging PF-4 Vedlikehald kommunale bustadar SUM

4 Eit viktig utgangspunkt er altså rammer og tiltak i gjeldande økonomiplan. Det vil seie at tiltak i økonomiplanen i prinsippet skal vidareførast/konsekvensjusterast inn i ny økonomiplanperiode. Dette vil gjelde tiltak både med og utan endring frå 2016 til Tiltak med endring vil typisk gjelde tiltak delvis satt i verk i år med heilårsverknad i 2017, tiltak som berre gjeld for 2016 eller tiltak vedteke satt i verk i frå Vedtekne omstillingstiltak Finnøy kommune har sidan 2013 arbeidd systematisk med driftstilpassing og omstilling. I tillegg til diverse mindre innsparingstiltak på alle område i organisasjonen, har følgjande tiltak vore dei viktigaste: - Ressurstildeling skule/spes.ped. Budsjett 2014 og Akkumulert verknad per 2016 på -1,9 mill. kroner. - Rammekutt skule. Budsjett 2016 og økonomiplan ,1 mill. kroner i 2016, heilårsverknad i 2017 på -2,7 mill. kroner. - Ny organisering heime-/pleietenesta. Budsjett Heilårsverknad i 2016 på -4,2 mill. kroner. - Organisering og leiing heime-/pleietenesta. Økonomiplan Budsjettverknad -2,0 mill. kroner i frå Nedbemanning administrasjon. Vedtak KS-038/15 og budsjett Budsjettverknad -3,6 mill. kroner. Formannskapet handsama i august i år sak om status for nedbemanning administrasjon, FSK-079/16, og vedtok at det gjenståande kuttet på 1,7 årsverk ikkje vert følgd opp på nåverande tidspunkt. Vedtaket betyr at budsjettverknad av tiltaket vert redusert med 1,050 mill. kroner, til -2,550 mill. kroner. I budsjett 2016 vart det lagt til grunn at omorganiseringa av pleie-/heimetenesta gjennomført i 2015 ville få heilårsverknad i I tillegg vart det lagt til eit nytt omstillingstiltak på området, knytt til vidare arbeid med struktur, leiing og arbeidsprosessar. Det vart lagt til grunn at avdelinga/einingane i 2016 gjennomførte naudsynte omstillingsprosessar. Tiltaket vart difor lagt i null i 2016, men med budsjettverknad på 2,0 mill. kroner i frå Når det gjeld skule, vart tiltaket lagt med 5/12 verknad i Første halvdel av året skulle nyttast til å gå gjennom organisering og ressursar i skulene og leggje ein plan for innsparingar i frå august, og nytt skuleår. Tiltaket ville då få heilårsverknad i frå Økonomiske måltal I samband med vedtak av budsjett 2013 og økonomiplan for vart det vedteke økonomiske måltal for Finnøy kommune. Dei økonomiske måltala vart revidert i vedtak-ks-024/16, til følgjande: 1. Netto driftsresultat skal vere 2 % eller høgare. 2. Langsiktig gjeld i prosent av brutto driftsinntekter skal ikkje vere høgare enn 85 %. 3. Eigenkapital ved investeringar skal vere minimum 20 %. Måltal om netto driftsresultat og gjeldsgrad har vore gjeldande i frå 2013, medan måltal om eigenkapital ved investeringar først gjeld i frå Føremålet med måltala er å sikre ein langsiktig, heilskapleg og berekraftig økonomiforvaltning i kommunen. Netto driftsresultat er ein hovudindikator for økonomisk balanse i kommunesektoren. Netto driftsresultat viser kor mykje som kan disponerast til avsetningar og investeringar etter at driftsutgifter, renter og avdrag er betalt. Økonomisk måltal om netto driftsresultat skal slik sørgje for kapitaloppbygging. Dette måltalet vil igjen støtte opp om måltal om gjeldsgrad og måltal om bruk av eigenkapital ved investeringar. Måltalet om netto driftsresultat var tidlegare på 3,0 % men på bakgrunn av at ein ikkje lenger 3

5 kan nytte meirverdikompensasjon frå investeringar i drifta, er måltalet nå 2,0 %, i tråd med tilråding i frå TBU (Teknisk beregningsutvalg). Økonomisk måltal om at langsiktig gjeld i prosent av brutto driftsinntekter ikkje skal vere høgare enn 85 %, er berekna ut i frå langsiktig gjeld med fråtrekk av pensjonsforpliktingar og lån til vidare utlån. Økonomisk måltal om krav til eigenkapital ved investeringar vart revidert i år, frå 40 % til 20 %. Dette for å få eit måltal som både var forsvarleg men og realistisk å følgje. Eigenkapitalen kan kome frå drifta eller frå disposisjonsfond. Dei siste åra har Finnøy kommune lånefinansiert 100 % av investeringane. 1.3 Rammeføresetnadar Statsbudsjettet 2017 og kommuneopplegget 2017 inneheld omfattande endringar i inntektssystemet. Endringane i inntekstsystemet er knytt til følgjande tre forhold: - Differensiering av kompenasjonen for smådriftsulemper på kommunenivå. Basistilskottet gradert etter verdi på strukturkriteriet. Grenseverdi for fullt basistilskott: 25,5 km. - Endringar i regionalpolitiske tilskott. Tilskotta vert i større grad retta mot kommunar med distriktsutfordringar; og høgare andel av tilskotta vert gitt per innbyggar, lågare andel per kommune. - Oppdatert kostnadsnøkkel i utgiftsutjamninga. Konsekvensene for Finnøy er knytt til gradert basis og endringar i kostnadsnøkkelen. Tapet på basistilskottet er likevel ikkje stort. Også endringane i kostnadsnøkkelen har konsekvensar, positive og negative, men heller ikkje her er utfallet vesentleg. Fram til og med 2016 har Finnøy fått småkommunetilskott, som fram til nå har vore eit likt tilskott til alle kommunar med under 3200 innbyggarar. Endringane i regionalpolitiske tilskott, inkludert småkommunetilskottet, ville om lag halvert småkommunetilskottet til Finnøy. Finnøy får i 2016 småkommunetilskott på 5,475 mill. kroner, men i 2017 fell småkommunetilskottet bort fordi Finnøy har innbyggertal over Det er bortfall av småkommunetilskottet som er den vesentlege endringa i inntektene i frå 2016 til Inntektsreduksjonen vert likevel vesentleg lågare i 2017 på grunn av inntektsgarantiordninga (INGAR), som skjermar kommunar mot brå nedgang i rammetilskottet. Finnøy kommune vil og få kompensasjon gjennom INGAR vidare i økonomiplanperioden, men kompensasjonsgraden vil verte lågare utover i planperioden. 1.4 Etablering nye Stavanger Rådmannen viser til vedtak KS-040/16 Kommunestruktur endeleg vedtak, som inneber etablering av Nye Stavanger kommune i frå Finnøy kommune vil altså i denne planperioden slå seg saman med Rennesøy og Stavanger i nye Stavanger kommune. Vedtaket bygger på intensjonsavtalen av 10. mai 2016 mellom Stavanger, Rennesøy og Finnøy. Rådmannen viser til intensjonsavtalen, kapittel om økonomi, punkt 4, som sier at: «4. Hovedlinjene i kommunenes økonomiplaner legges til grunn, frem til ny kommune er på plass.» Etter rådmannen sin oppfatning betyr dette at kommunene i perioden fram til samanslåing må ha ein forsvarleg og berekraftig økonomiforvaltning. Dette gjeld i forhold til endringar i driftsnivået i 2017 og utover i planperioden, og ikkje minst, nivået på investeringar i perioden. Ein må i perioden fram til samanslåinga førebu den nye kommunen i saman med Rennesøy og Stavanger, men samstundes sørgje for forsvarleg drift av Finnøy kommune. Dette vil vere krevje kapasitet og ressursar allereie i frå 2017 men vil vere aukande utover i planperioden. 4

6 2 Mål og omstilling 2.1 Langsiktige mål Kommunestyret vedtok oktober 2014 ny samfunnsdel til kommuneplanen, der hovudmåla i planen omhandla tema som at Finnøy skal være ein trygg og god kommune i alle livsfasar, ein skal leggje til rette for eit vekstkraftig næringsliv, ein skal styrka busettingsmønsteret, fremje folkehelsearbeid, og syte for at natur og kultur, miljø og klima vert tatt med og teke omsyn til i den vidare utviklinga i kommunen. Dette er omfattande målsettingar, som det er naudsynt å arbeida med i eit langsiktig perspektiv. Det er rådmannen si vurdering at dette arbeidet skjer på mange nivå kvar dag i møtet mellom kommunen, frivillige lag og organisasjonar, næringsliv og innbyggarane. Ein er avhengig av denne samla innsatsen for at kommunen skal nå målsettingane både på kort og lang sikt. Prioriterte område og handlingspunkt henta frå målsettingane i kommuneplanen sin samfunnsdel: Visjon: «Dei lyse og levande øyane. Saman for folk i Finnøy» Hovudmål: Finnøy skal oppretthalda busettingsmønsteret og fremja bulyst, livskvalitet og lokal utviklingskraft i alle delar av kommunen. Med utgangspunkt i visjon og hovudmål og nøkkelutfordringar som samferdselsutvikling og kommunereform, er det i samfunnsdelen lagt til grunn at kommunen skal ha hovudfokus på fire prioriterte satsingsområde: Folkehelse Oppvekst Næringsliv Natur, kultur og miljø/klima Folkehelse: Finnøy skal legga eit breitt folkehelseperspektiv, trivsel og bulyst til grunn for all kommunal planlegging og tenesteyting - i alle fagsektorar, for alle aldersfasar og på alle område i lokalsamfunnet. Oppvekst: Finnøy skal ha positivt omdømme som «oppvekstkommune» og prioritera forhold som er viktige for å fremje barns og unges personlege utvikling, læring og livsutfalding. 5 Næringsliv: Finnøy skal vera i front i Rogaland når det gjeld verdiskaping med grunnlag i lokale ressursar, vidareutvikling av primærnæringane og annan næringsaktivitet og etablering av ny verksemd i heile kommunen. Natur, kultur og miljø/klima: Finnøy skal vera ein opplevings- og miljøkommune med unik og variert kystnatur, sunn kombinasjon av busetnad og friluftsliv og mykje lokalt forankra kultur som varemerke. Rådmannen er opptatt av at det skal vere samsvar mellom visjon, mål og strategiar i samfunnsdelen og dei konkrete prioriteringane i budsjett og økonomiplan. I ein liten kommune som Finnøy er det lite føremålstenleg å bruke tid på å utarbeide eit eige handlingsprogram. I tråd med samfunnsdelen legg rådmannen i staden opp til at den årlege økonomiplanen også skal ha funksjon som handlingsdel i kommuneplanen.

7 Samordning av økonomiplan og handlingsdel i kommuneplanen vil innebere nye utfordringar i samband med utforming av økonomiplanen. Rådmannen har i budsjettprosessen vore opptatt av at årsbudsjett og økonomiplan skal synliggjere dei langsiktige føringane i kommuneplanen, i den grad dette har vore mogleg ut frå gitte rammer. Det strategiske utviklingsarbeidet er viktig i forhold til å peike ut ei retning, kor skal me gå, kva er målet og kva er oppgåva. Etter rådmannen si oppfatning er det dette ein må legge til grunn når dei folkevalde skal vedta budsjett og økonomiplan, og andre langsiktige kommunale planar. I ei tid med særs begrensa rammer i kommunesektoren, vert det meir og meir tydeleg at det strategiske arbeidet krev konsekvente og tydelege styringsdokument. Det er innafor dei enkelte ansvarsområda allereie igangsett fleire gode tiltak, i tråd med dei føringar som er gitt i kommuneplanen. Når det gjeld arbeid med overordna planar har det likevel ikkje vore mogleg å halde ønskja framdrift. Dette skuldast både at dette er ressurskrevjande og omfattande arbeid og vakanse i ulike stillingar. Rådmannen viser elles til dei enkelte ansvarsområda, når det gjeld nærare omtale og vurderingar, i forhold til målsettingane i kommuneplanen. 2.2 Omstilling så langt og framover Tidlegare vedtekne omstillingtiltak, både innafor administrasjon, skule og pleie-/heimetenesta, skulle hatt heilårsverknad frå Når det gjeld innsparingstiltak knytt til administrasjon så ligg det føre vedtak om at gjenståande kutt ikkje skal følgjast opp på noverande tidspunkt. Gjennomgang av skule og pleie-/heimetenesta har vist at det heller ikkje her er mogleg å nå vedtekne innsparingsmål for For skule ligg faktisk driftsnivå i skuleåret 2016/2017 om lag 1,8 mill. kroner over nivået i gjeldande økonomiplan. Også innan pleie- /heimetenesta er det per hausten 2016 ubalanse mellom driftsnivå og vedteke budsjett. I tillegg er arbeidet med vidare omstilling i 2017 ikkje kome så langt som forutsatt i gjeldande økonomiplan, jf. nærare omtale under kap. 5 og 6. Den økonomiske situasjonen for Finnøy kommune i 2017 isolert, gjer i stor grad rom for å vidareføre drifta på same nivå som faktisk driftsnivå ligg på per i dag. Dette i hovudsak på grunn av kompensasjon via INGARordninga for inntektsnedgangen i Den økonomiske situasjonen vidare i økonomiplanperioden er samla likevel alvorleg, og eit uspesifisert omstillingstiltak er lagt inn frå 2018, med ein vidare auke utover i planperioden. Dette vil vere naudsynt for å få økonomiplanen i balanse. Vurdert ut frå dei omstillingstiltak som har vore gjennomført dei seinare år, så ser rådmannen ikkje at det er mogleg å oppnå ytterlegare større innsparingar, utan at dette vert vurdert gjennom meir omfattande omstillingsprosessar. Rådmannen har i sitt budsjettframlegg ikkje tilrådd vidareføring av tidlegare vedtekne omstillingstiltak eller nye større omstillingstiltak for Det er likevel svært viktig at allereie gjennomførte innsparingstiltak vert vidareført og sikra, samstundes som det og vidare vert arbeidd kontinuerleg i forhold til omstillingar. Dette vil vera naudsynt for å møte dei utfordringar som følgjer av den økonomiske situasjonen vidare utover i økonomiplanperioden. Rådmannen viser til ytterlegare forklaringar om føresetnadane for drift i kapittel 3. 6

8 3 Drift Føresetnader I dette kapittelet er der gitt kommentarar til dei føresetnader for inntekter og utgifter som er lagt til grunn i forslag til budsjett 2017 og økonomiplan I statsbudsbudsjettet er frie inntekter for Finnøy kommune i 2017 anslått til om lag 200,8 mill. kroner. I dette ligg til grunn ein skatteauke for landet i 2017 på 2,3 %, skatteauken for Finnøy kommune i 2017 på 1,9 %. Desse anslaga byggjer på ein prognose for skatteauke for landet i 2016 på 8,7 % og ein prognose for skatteauke for Finnøy kommune på 15,5%. Folketal pr. 1. juli 2016 er lagt til grunn. Kommunesektoren ligg an til å få ein stor meirskattevekst i 2016 som gjer utslag i eit oppjustert skatteanslag i statsbudsjettet. Denne auken antas å ha samanheng med ekstraordinære store uttak av utbytter til personlege skattytarar som kan sjåast i samanheng med tilpasning til skattereforma i Denne effekten, i tillegg til auken i skattøyre frå 2015 vil berre gjelde for 2016, og får ingen innverknad på prognosen for skattenivå i Det nye inntektssystemet for kommunane vert gjort gjeldande ved berekning av frie inntekter for Innføring av gradert basistilskot, endringar i regionaltilskot og oppdatert kostnadsnøkkel får verknad. Endringar i inntektssystemet, i kombinasjon med at Finnøy frå og med 2017 ikkje kvalifiserar til småkommunetilskotet, gir Finnøy kommune ein kompensasjon gjennom inntektsgarantiordninga INGAR på 6,4 mill. kroner i Øyremerka tilskot til drift av frivillighetssentral er frå 2017 innlemma i rammetilskotet. Også veksttilskot (1,524 mill. kroner) og ordinært skjønn (6,6 mill. kroner) ligg inne i inntektssystemet og inngår i dei frie inntektene til Finnøy kommune. Øyremerka tilskot og refusjonsordningar er ikkje ein del av inntektssystemet og ligg ikkje inne i dei frie inntektene. Slike tilskot og refusjonar kjem av den grunn i tillegg til rammetilskotet som er berekna. Av desse inntektene kan nemnast refusjonsordning for ressurskrevande tenester og integreringstilskot. Desse tilskota/refusjonsordningane er innarbeid i driftsbudsjettet på dei aktuelle einingane i økonomiplanperioden. Der skal etablerast overgangsordning for kommunar som har gjort vedtak om samanslåing og som får redusert basistilskot i perioden fram til samanslåing. Fordeling av desse midlene vil skje våren 2017 og ligg ufordelt i statsbudsjettet for Rådmannen har førebels berekna anslaget på kompensasjon for tap, på særdeles usikkert grunnlag, til om lag 0,250 mill. kroner, som inngår i berekninga av frie inntekter, sjå tabell 1. I regulert budsjett for 2016 ligg det eit anslag på frie inntekter på 193,6 mill. kroner. I dette ligg til grunn eit anslag på skattevekst i landet på 7,4 % og ein skattevekst i Finnøy kommune på 3,0 %. Ein auke i skattøyre på 0,45 % i 2016 er eit viktig element i skatteanslaget for 2016, mens der er ingen endring i skattøyre i Tabell 1 viser at rådmannen har berekna frie inntekter for Finnøy kommune i 2017 til om lag 199,2 mill. kroner, fordelt med om lag 86,1 mill. kroner i skatteinntekter og om lag 113,1 mill. kroner i rammetilskot korrigert for inntektsutjamning - og tillagt 0,250 mill. kroner i overgangsordning for gradert basistilskot. Her er lagt til grunn ein skattevekst for både landet og Finnøy kommune på 2,3 %. Finnøy kommune har dei siste 3 åra ( ) hatt ein stor variasjon i nominell skattevekst, dette gir ingen god indikasjon på eit forventa skattenivå for Finnøy kommune i Rådmannen har på den bakgrunn lagt til grunn same veksten som for landet i berekninga av frie inntekter. 7

9 Tabell 1: Frie inntekter prognose rekneskap 2016 og budsjett 2017 Frie inntekter (tal i heile tusen) Prognose R-2016 Budsjett 2017 Skatt (formues- og inntektsskatt) Rammetilskot inkl. inntektsutjamning: Rammetilskot Inntektsutjamning Delsum Sum frie inntekter Finnøy kommune vil òg for 2017 få tilskot frå staten til rente- og avdragskompensasjon i samband med reform-97, eldre- og psykiatriplan og fullt nytta rentekompensasjon for skulebygg i samband med nybygg på Finnøy sentralskule. Det er i budsjett 2017 budsjettert med tilskot på 0,836 mill. kroner. Eigedomsskatten ligg på eit nivå på 5 promille og er uendra frå Der er lagt til grunn ein auke i anslag på eigedomsskatt med 0,6 mill. kroner frå budsjett 2016 til budsjett 2017 som følgje av auke i bygningsmasse og av den grunn auka skattegrunnlag. Finnøy kommune innførte eigedomsskatt i Det skal vera ei allmenn taksering av takstgrunnlaget for eigedomsskatt i kommunen kvart tiande år, inneverande periode går ut Ei slik allmenn taksering er omfattande og krev store ressurser, eit arbeid som då må planleggjast og startast opp i 2017 for å få ferdigstilt innan fristen for utskriving av eigedomsskatt i Det er kommunen som dekkjer kostnadene ved takseringa. Dersom det ligg føre særlege tilhøve kan kommunestyret avgjera at ny taksering skal skje tidlegare eller seinare enn dette, men ikkje seinare enn tre år etter at siste allmenne taksering skulle ha skjedd. Finnøy kommune har gjort vedtak om kommunesamanslåing med Stavanger og Rennesøy i På det grunnlag finn ein det ikkje føremålsteneleg å føreta ei ny taksering nå, då der er rom for å kunne utsetje dette. Rådmannen vil leggja fram eiga sak til politisk handsaming i dette høve. I økonomiplanen for er der ikkje lagt inn verken reduksjon eller auke i eigedomsskatten. Der er høve til å auke eigedomsskatten til maksimalt nivå på 7 promille. Brukarbetalinga innafor Helse og omsorg og Oppvekst er på nokre områder justert opp, men ikkje konsekvent i høve til anslag på kommunal deflator (pris- og lønsauke). Helse og omsorg har nå valgt å leggja til grunn same oppbygging av betalingsregulativet for praktisk bistand i heimen som Stavanger og Rennesøy kommune brukar. Utgangspunktet er ein fast timepris, men at det er kommunen sin makspris pr. månad/betalingstak gradert etter inntektsnivå regulert av grunnbeløpet i folketrygda, som ivaretek dei med låg inntekt. Brukarbetaling i barnehage følgjer regulering for maksimalpris slik det framgår i forslag til statsbudsjett for Husleigesatsane innan Helse og omsorg er ikkje auka. Behandlingsgebyra innan Plan og forvaltning er i liten grad foreslått endra, jfr. omtale gitt i kap. 7 Plan og forvaltning. I statsbudsjettet er kommunesektoren kompensert for anslått pris- og lønsvekst (kommunal deflator) i 2017 på 2,5 %. Auken i lønsveksten ligg på 2,7 % og dette er lagt til grunn ved berekning av lønsreserven for 2017, den forventa lønsauken etter lønsoppgjøret for 2017 som er plassert på ansvar 140 Ymse. Stortinget har vedtatt at der skal opprettast eit havbruksfond. Der er fleire usikre og uavklarte tilhøve som vil ha innverknad på kva inntekter som vil tilfalle dei aktuelle kommunane som har havbruksnæring. På det grunnlag har rådmannen ikkje gjort nokre berekningar av eventuelle inntekter i planperioden frå havbruksfondet. 8

10 Finansutgifter er berekna med utgangspunkt i gjeld pr. september 2016 og lagt inn med renter og avdrag i tråd med nedbetalingsplan. Med utgangspunkt i forslag til investeringsplan for er der ikkje i budsjett for 2017 lagt inn trong for nye låneopptak. Utlånsrenta har den seinare tida halde seg låg og stabil, men der er grunn til å tru at ein auke vil skje og det er i tråd med forsvarleg budsjettering å leggje til ein rentemargin, påslag er gjort med 20 rentepunkt (0,20 % p.a) på lån med flytande rente i heile økonomiplanperioden. 3.2 Hovudoversikter Tabell 2 viser budsjettføresetnader for drift i 2017 (Budsjettskjema 1A Drift). Tabell 3 viser heile den økonomiske oversikten frå drifta frå rekneskap 2015 og ut heile økonomiplanperioden Her framkjem også netto driftsresultat i prosent. Tabell 4 viser driftsrammer per avdeling/ansvar. Tabell 2: Budsjettskjema 1A R-15 B-16 B-17 B-18 B-19 B-20 Skatt på inntekt og formue Ordinært rammetilskot Skatt på eigedom Andre generelle statstilskot Sum frie disponible inntekter Renteinntekter og utbytte Renteutgifter, provisjonar og andre finansutgifter Avdrag på lån Netto finansinntekter/-utgifter Til bundne avsetningar Til ubundne avsetningar Bruk av tidlegare års rekneskapsmessige mindreforbruk Bruk av ubundne avsetningar Bruk av bundne avsetningar Netto avsetningar Overført til investeringsbudsjettet Til fordeling drift Sum fordelt til drift i skjema 1B Meir-/mindreforbruk

11 Tabell 3: Økonomisk oversikt drift R-15 B-16 B-17 B-18 B-19 B.20 Brukarbetalingar Andre sals- og leigeinntekter Overføringar med krav til motyting Rammetilskot Andre statlege overføringar Andre overføringar Skatt på inntekter og formue Eigedomsskatt SUM DRIFTSINNTEKTER (B) Driftsutgifter Lønsutgifter Sosiale utgifter Kjøp av varer og tenester som inngår i kommunal tenesteprosuksjon Kjøp av varer og tenester som erstattar kommunal tenesteproduksjon Overføringar Avskrivningar Fordelte utgifter SUM DRIFTSUTGIFTER (C) BRUTTO DRIFTSRESULTAT (D = B-C) Renteinntekter, utbytte og eigaruttak Mottatte avdrag på utlån SUM EKSTERNE FINANSINNTEKTER (E) Renteutgifter, provisjonar og andre finansutgifter Avdrag på utlån Utlån SUM EKSTERNE FINANSUTGIFTER (F) RESULTAT EKSTERNE FINANSIERINGSTRANSAKSJONER Motpost avskrivingar NETTO DRIFTSRESULTAT (I) Netto driftsresultat % 0,38 % 0,41 % -0,22 % -0,14 % -0,08 % -0,23 % Bruk av tidlegare års rekneskapsmessige mindreforbruk Bruk disposisjonsfond Bruk av bundne fond SUM BRUK AV AVSETNINGER (J) Overført til investeringsrekneskapen Avsetning til disposisjonsfond Avsetning til bundne fond SUM AVSETNINGER (K) Rekneskapsmessig meir-/mindreforbruk (L=I+J+K)

12 Tabell 4: Driftsrammer pr. ansvar Beskrivelse Budsjett 2017 Budsjett 2018 Budsjett 2019 Budsjett 2020 Rekneskap 2015 Budsjett Rådmannen Politisk utval Ymse SUM FELLESTENESTER Tenesteleiar Barnehage og vaksenoppl Finnøy sentralskule Fogn oppvekstsenter Ombo oppvekstsenter Sjernarøy oppvekstsenter Talgje barnehage Hagatoppen barnehage Musikk og kulturskule Kultur og kunst Bibliotek og bygdebok SUM OPPVEKST Tenesteleiar NAV Barnevern Heimetenesten Pleie og omsorg Helsetenester Service og vedlikehald Faa-tunet SUM HELSE OG OMSORG Plan og forvaltning Drift og bygg VA(vatn og avløp) SUM PLAN OG FORVALTNING Sum netto driftsutgifter Finansiering driftstiltak Følgjande tiltak er tilrådde frå rådmannen: Nr Tiltak FIN-1 Inntektsgarantiordninga INGAR FIN-2 Utvikling i finansutgifter i ØP FIN-3 Omstillingstiltak/Rammekutt drift - ØP SUM Omtale av tiltaka: FIN-1: Inntektsgarantiordninga INGAR Tiltaket har ein budsjetteffekt på kr 0,- i Inntektsgarantiordninga INGAR gir ein kompensasjon på 6,4 mill. kroner i Tala i økonomiplanperioden er ein indikasjon på utviklinga, basert på KS sine berekningar, men anslaga i INGAR er lite treffsikre då veldig mange usikre faktorar i høve til utvikling spelar inn. 11

13 FIN-2: Utvikling i finansutgifter i ØP Tiltaket har ein budsjetteffekt på kr 0,- i Endring i forventa finansutgifter med minus 0,2 mill. kroner frå og vidare utover i økonomiplanperioden er basert på forventa utgifter knytt til eksisterande låneportefølgje og ein forventning om ikkje å ha trong for nye låneopptak i økonomiplanperioden. FIN-3: Omstillingstiltak/Rammekutt drift ØP Tiltaket har ein budsjetteffekt på kr 0,- i 2017 med opptrapping vidare utover i økonomiplanperioden. Tiltaket gjeld naudsynte omstillingstiltak/rammekutt. Tiltaket er lagt på nivå som skal sikre at økonomiplanen er i balanse i planperioden med ein moderat margin, men tek ikkje omsyn til økonomisk måltal om netto driftsresultat. 3.4 Finansielle nøkkeltal Forslag til budsjett 2017 og økonomiplan gir følgjande nøkkeltal: Tabell 5: Finansielle nøkkeltal R-2015 B-2016 B-2017 B-2018 B-2019 B-2020 Brutto driftsresultat Netto driftsresultat Netto driftsresultat i % 0,38 % 0,41 % -0,22 % -0,14 % -0,08 % -0,23 % Rekneskapsmessig meir-/mindreforbruk Gjeldsgrad 91,35 % 101,04 % 85,60 % 82,40 % 79,10 % 75,70 % Tabellen gir ein oversikt over brutto driftsresultat, netto driftsresultat i kroner og prosent og rekneskapsmessig meir-/mindreforbruk i økonomiplanperioden. Dessutan finn ein berekna gjeldsgrad med bakgrunn i gjeldande nedbetalingsplan for eksisterande lån og det er ikkje lagt inn nye låneopptak i perioden. I heile økonomiplanperioden, som følgje av at ein har lagt inn eit omstillingstiltak, vil Finnøy kommune ha eit rekneskapsmessig mindreforbruk. For 2017 er dette på 1,498 mill. kroner. Finnøy kommune vedtok i sak KS-024/16 ein revisjon av økonomiske måltal der nivået på netto driftsresultat skal vera på 2 % eller høgare og at eigenkapital ved investeringar skal vera minimum 20 %. Frå tidlegare vedtak ligg til grunn at langsiktig gjeld i prosent av brutto driftsinntekter ikkje skal vera høgare enn 85 %. Netto driftsresultat er å sjå på som ein hovudindikator for den økonomiske balansen i kommunen. I 2017 vil netto driftsresultat vera på minus 0,22 %. At netto driftsresultat vert negativt kan forklarast med at brutto driftsresultat frå drift tillagt finansinntekter vert lågare enn resultatet av finansutgifter. At ein brukar av bundne fond frå avsetning til vatn, i staden for auke i brukarbetaling, påverkar netto driftsresultat i negativ retning. Ein har likevel eit rekneskapsmessig mindreforbruk (ikkje disponert netto driftsresultat) på 1,498 mill. kroner. Eit av dei økonomiske måltala er at langsiktig gjeld ikkje skal vera høgare enn 85 %. Av tabell 5 kan ein sjå at gjeldsgraden i 2017 vil vera på 85,6 % og at dette er det høgaste nivået i økonomiplanen slik den ligg føre. Gjeldsgraden utover i økonomiplanperioden går ned, då der ikkje er planlagt nye låneopptak i kombinasjon med at ein betaler avdrag i tråd med nedbetalingsplan for eksisterande lån og ei forventning om at brutto driftsinntekter aukar. 12

14 3.5 Avdelingane driftsrammer Utgangspunktet for fordeling av rammer til avdelingane har vore regulert budsjett for 2016 og økonomiplan for Ein har deretter konsekvensjustert rammene for oppgåveendringar og konsekvensar av vedtekne tiltak. Den berekna ramma til fordeling for Finnøy kommune låg høgare enn samla konsekvensjustert ramme for alle avdelingane. Dette isolert sett ga rom for å tilrå driftstiltak utover den konsekvensjusterte ramma. Den største utfordringa knytt til driftsrammer for 2017 er at driftsnivået på avdeling Oppvekst og avdeling Helse og omsorg gjennom 2016 ikkje har klart å koma ned på det driftsnivå som ligg til grunn for driftsrammer for At ein må reversera tiltak som ligg i økonomiplanen, og som er grunnlaget for den konsekvensjusterte ramma som ligg på avdelingane, gjer at det rommet som i utgangspunktet var for å kunne tilrå driftstiltak utover den konsekvensjuste ramma vert betydeleg redusert. Dette vil ein dra med seg vidare inn i økonomiplanperioden, i tillegg til at storleiken på driftsrammene vert redusert som følgje av reduksjon i INGAR (inntektsgarantiordning). Tabell 6: Driftsrammer pr. tenesteavdeling Tenesteavdeling Budsjett 2017 Budsjett 2018 Budsjett 2019 Budsjett 2020 Rekneskap 2015 Budsjett /110/140 Fellestenester /500/510 Oppvekst Helse og omsorg Plan og forvaltning Sum netto driftsutgifter Tabell 6 viser driftsrammer i 2016 og i økonomiplanperioden. Frå budsjett 2016 til budsjett 2017 er der skjedd ei strukturell endring. Frå 1. januar 2017 er ansvar for forvaltning av bygg overført frå einingane til ansvar 610 Drift og bygg. Budsjettmidlar knytt til vaktmeistertenester, drift og vedlikehald av bygg inngår i driftsramma til ansvar 610 Drift og bygg, frå Driftsramma er tilsvarande redusert, for dei tenesteområda som tidlegare har hatt ansvar for bygg. Detaljer om bakgrunnen for endringane for alle tenesteavdelingane finn ein under kapitla

15 4 Fellestenester - drift Ansvar og hovudutfordringar Fellestenester har ansvaret for felles stab- og støttefunksjonar. Fellestenester inneheld funksjonar for løn- og rekneskap, servicetorg i tillegg til stabsfunksjonar. Servicetorget har ansvaret for intern og ekstern service, arkiv/post, informasjon og politisk sekretariat. Rådmannen sin stab har oppgåver innafor økonomi, personal/organisasjon, verksemdstyring, helse/omsorg og oppvekst. Staben vart i 2016 organisert i Fellestenester, direkte underlagt rådmannen, men med rådmann og kommunalsjefar som arbeidsleiarar. Skatteinnkrevinga vert utført av Kemneren i Stavanger på grunnlag av avtale om vertskommunesamarbeid. ITdrift vert utført av Stavanger kommune i tråd med samarbeidsavtale. Fellestenester har òg ansvaret for Finnøy kommune som organisasjon. Det betyr at avdelinga har viktige oppgåver knytt til planlegging, koordinering og gjennomføring av utviklingstiltak i organisasjonen. Dette kan vere fellesprosjekt på tvers av avdelingane eller avdelingsvise prosjekt gjennomført med bistand frå Fellestenester. I kommuneplanen, samfunnsdelen, er følgjande hovudmål fastsett for Finnøy kommune som organisasjon: «Finnøy kommune skal vera ein veldriven og samarbeidsopen organisasjon som prioriterer: - Kompetanse - ein lærande og utviklingsorientert organisasjon -Optimal bruk av ny teknologi -Kvalitet og service/omdømme -Tydeleg leiing og positivt arbeidsmiljø -Ansvarleg og berekraftig økonomiforvaltning» Hovudutfordringa i 2017 vil vere den same som i 2016, å følgje opp måla i kommuneplanen innafor vedteken bemanningsramme, jf. vedtak KS-038/15. I 2017 vil ein difor prioritere driftsoppgåvene. Ein vil deretter prioritere å videreføre arbeid som allereie er i gang. Dette gjeld arbeid med sykefråver/ia, arbeidsmiljø, rekruttering og kompetanse, service og omdømme og bruk av ny teknologi. Når det gjeld bruk av ny teknologi, vil ein søke å nytte dei verktøy som kommunen allereie har på ein god måte, men òg vurdere ytterlegare verktøy. Dette kan vere knytt til interne arbeidsprosessar eller til innbyggarkontakt, men òg til bruk av IT på tenesteområda oppvekst og helse og omsorg. Vidare vil ein prioritere å gjennomføre vedteken sentralisering av støttefunksjonane. I denne samanheng er det ei større utfordring i høve til disponible og egna kontorlokaler på rådhuset, for å få til ei tilfredsstillande løysing. Budsjett for Fellestenester ligg på ansvar 100. To rådgivarar i stab er budsjettert på ansvar 200 k-sjef OPP og ansvar 300 k-sjef HO. Beredskapskoordinator 40 % er overført til ansvar 610, Drift og bygg. September 2017 skal det vere stortingsval. Utgifter på kr knytt til gjennomføring av val er konsekvensjustert inn på ansvar 100. IT ligg på ansvar 100, men er óg budsjettert på avdelingene, sjå nærare omtale under tiltak FT-2 IT-drift. Budsjett for kommunestyret, utval og råd, ansvar 110, er lagt med utgangspunkt i budsjett 2016, gjeldande regelverk for godtgjersle og godkjent møteplan for Fellestiltak som lønsreserven, seniortiltak og lærlingar ligg på ansvar 140 Ymse. Når det gjeld lærlingar er det lagt til grunn at Finnøy til eikvar tid skal ha minimum 6 lærlingar, i tråd med måltal frå Rogaland fylkeskommune. 14

16 4.2 Ramme Fellestenester er tildelt ei ramme med utgangspunkt i regulert budsjett 2016, konsekvensjustert for allereie vedtekne endringar i drifta i frå 2016 til Ramma er deretter justert i forhold til nye driftstiltak. Fellestenester er i forslag frå rådmannen i 2017 gitt ei netto driftsramme på om lag 25,239 mill. kroner, der ansvar 140 Ymse utgjer om lag 9,8 mill. kroner. Beskrivelse Budsjett 2017 Budsjett 2018 Budsjett 2019 Budsjett 2020 Rekneskap 2015 Budsjett Rådmannen Politisk utval Ymse SUM FELLESTENESTER Driftstiltak Driftstiltak Fellestenester (100-Rådmann og 110-Politisk utval) Følgjande tiltak er tilrådde frå rådmannen: Nr Kva FT-1 Ordførarkonto/-penger FT-2 IT-drift SUM Omtale av tiltaka FT-1: Ordførarkonto/-pengar Tiltaket har ein budsjetteffekt på kr ,- i 2017 og utover i planperioden. I perioden 2012 til og med 2015 låg det i budsjettet ein pott med såkalla ordførarpenger. Potten vart disponert av ordførar, og nytta til utgifter knytt til representasjon, gåver, særlege informasjonstiltak og tilskott til arrangement, lag/organisasjonar osb. På forslag frå rådmannen vedtok kommunestyret å fjerne ordninga frå og med På bakgrunn av erfaringar frå i år tilrår rådmannen at ein opprettar ordninga igjen. FT-2: IT-drift Tiltaket har ein budsjetteffekt på kr ,- i 2017 og utover i planperioden. Stavanger kommune har sidan mai 2015 hatt ansvaret for IT-drift. Dette gjeld infrastruktur, felles- og fagstystem og brukarar administrasjon og skule. Samarbeidsavtalen vart inngått våren 2014, og i utgangspunktet vart det lagt til grunn at kostnadane til drift ville vere på om lag same nivå som tidlegare. Det var likevel ein usikkerheit knytt til dette. I perioden fram til overføringa skjedde det endringar i korleis kommunen drifta skulenett og administrasjonsnett, knytt til årsverk og kjøp av tenester. Ny drift vart lagt til grunn i budsjett 2015, det vil seie at det ikkje vart teke høgde for at innsparingane berre var mellombels. Dette vart delvis korrigert i budsjett 2016, men ikkje i 15

17 tilstrekkeleg grad. I tillegg omfattar tiltaket auke i kostnadar som følgje av endringar/oppgraderingar av fag- og fellessystem og talet på brukarar Driftstiltak Ymse Følgjande tiltak er tilrådde frå rådmannen: Nr Tiltak Ymse-1 Kutt i tilskot tomatfestivalen Ymse-2 Tilskot Finnøy kyrkjeleg fellesråd Ymse-3 Etablering nye Stavanger Ymse-4 Radiolink - Sjernarøy SUM Omtale av tiltaka Ymse-1: Kutt i tilskot tomatfestivalen Tiltaket har ein budsjetteffekt på kr ,- i 2017 og utover i planperioden. Finnøy kommune har i fleire år gitt tilskot til tomatfestivalen. Tilskotet var for 2016 på kr ,-. Tomatfestivalen er arrangert i fleire år, og har blitt eit stort arrangement. Rådmannen ser ikkje at festivalen er avhengig av kommunal støtte for å kunne arrangerast vidare. Rådmannen viser til at det heller ikkje vert gitt støtte til andre arrangement i kommunen. Sett i lys av den økonomiske situasjonen til Finnøy kommune rår rådmannen til at det ikkje vert gitt vidare støtte til tomatfestivalen. Ymse-2: Auka tilskot Finnøy Kyrkjelege fellesråd Tiltaket har ein budsjetteffekt på kr ,- i 2017 og utover i planperioden. Finnøy Kyrkjelege fellesråd har i sin søknad vist til at dersom drifta skal vidareførast på same nivå som i dag så vil det vere behov for eit samla tilskot frå Finnøy kommune på kr ,-, noko som tilseier ein auke på kr ,- i forhold til budsjett I tillegg er det vist til at det skal nyttast kr ,- av eigne fondsmidlar. Ein ev. nedjustering av tilskotet vil føre til at fellesrådet må dekke større deler av driftskostnadane ved bruk av eige fond, alternativt vil dette få konsekvensar i forhold til drifta og aktivitetsnivået. Tilskotet til Finnøy Kyrkjelege fellesråd har dei seinare år ikkje vore auka. Rekneskapa viser likevel at det har vore ein større auke i driftskostnadar, noko som har vore dekka over eige fond. I tillegg til generell lønns- og prisvekst er ein større del av meirkostnadane knytt til pensjonsutgifter samt vedlikehaldstiltak. Nye kontorlokaler har óg ført til auka driftskostnadar, då kyrkjekontoret tidlegare kunne nytta utstyr/tenester etc., som i dag må dekkast innafor eigne rammer. Det ligg ikkje inne forslag til nye investeringsprosjekt frå Finnøy kyrkjeleg fellesråd, i forslag til økonomiplan for Fellesrådet viser likevel til at det truleg vil vere behov for større investeringar ved utbetring av fasade ved Hesby kyrkje. Omfanget av eit slikt prosjektet er pr i dag likevel svært usikkert. Planleggingsarbeidet vil krevje større faglege utgreiingar som må samordnast med fleire instansar. Det er uklart når eit slikt arbeid vil kunne starte opp. Ev. behov for investeringsmidlar i tilknytning til eit slikt prosjekt vil bli lagt fram i eiga sak, alternativ i budsjettforslaget for

18 Kyrkjeleg fellesråd har vist til at det ligg føre planar om innkjøp av nytt orgel ved Talgje kyrkje, med ei total kostnadsramme på 3 mill. kroner. Dette er tenkt som eit langsiktig prosjekt, der midlar skal samlast inn over fleire år. Kyrkjeleg fellesråd ønskjer kommunal støtte til prosjektet, på 1,5 mill. kroner. Investeringsmidlar til eit slikt prosjekt er ikkje føreslått lagt inn i økonomiplanen for , då innkjøpsår osb ennå er usikkert. Søknad om kommunal støtte må vurderast ved eit seinare høve, i eiga sak eller i samband med budsjettprosessen for Prosjekt knytt til utviding med ny gravplass på Talgje ligg ikkje inne i gjeldande økonomiplan, då det har vore fleire usikkerheitsmoment i forhold til dette. Etter gjennomført prøvegraving på gamle gravfelt, hausten 2016, er konklusjonen at det ikkje vil vere behov for ny gravplass på Talgje før om tidlegast år. Ymse-3: Etablering nye Stavanger Tiltaket har ein budsjetteffekt på kr ,- i 2017 og kr ,- i 2018 og Tiltaket gjeld utgifter knytt til etablering av nye Stavanger kommune; innleige, kjøp av tenester, utgifter i samband med kurs/seminar etc. I tiltaket er det lagt til grunn begrensa aktivitet i 2017, men med høgare aktivitetsnivå i 2018 og Ymse-4: Radiolink Sjernarøy Tiltaket har ein budsjetteffekt på kr ,- i Tiltaket gjeld radiolink på Sjernarøy oppvekstsenter. Internett tilhøva ved oppvekstsenteret er veldig ustabile, og det er stort behov for nye løysingar. Val av teknisk løysing er ikkje avklart. 17

19 5 Oppvekst drift Ansvar og hovudutfordringar Oppvekst omfattar tenestetilbod i alle barnehagar og skular, kommunal musikk- og kulturskule, bibliotek, kultur og vaksenopplæring. Tenesteavdelinga er delt inn i sju einingar med einingsleiarar, mens barnehage og vaksenopplæring, bibliotek og kultur ligg direkte under kommunalsjef. Kommuneplanen for seier følgjande: Finnøy skal ha positivt omdøme som «oppvekstkommune» og prioritera forhold som er viktige for å fremja barns og unges personlige utvikling, læring og livsutfalding. For å nå måla som ligg i kommuneplanen er det viktig at ein prioriterer desse målsetjingane både i planarbeid og i fordeling av ressursar. Dette må komma synleg fram i budsjett og økonomiplan. Barnehage Talet på barn som går i barnehagane er totalt sett aukande, vi har i dag fem kommunale barnehagar, i tillegg til ein privat. Hagatoppen har frå august 2016 fått avd. Hesby lagt under seg, samstundes som avd. Svalene (Halsnøy)vart lagt inn under Ombo oppvekstsenter. Avd. Hesby er ferdigstilt med kapasitet for to avdelingar, der ei avdeling opna i august Berekning av barnehageopptaket viser at ein vil ha nok kapasitet på Talgje og Finnøy med framleis drift på bare ei avdeling på Hesby i Hesby kan vidare byggast ut med ytterlegare to avdelingar. Planlegginga av dette arbeidet er tenkt starta hausten Det vert gjennomført eit barnehageopptak i året. Opptaket vert gjort på bakgrunn av søknader som kjem inn innan 1.februar. Finnøy kommune har full barnehage dekning, dvs. at alle barn med rett til plass etter barnehagelova 12 a får tilbod om plass. Kommunen held óg av nokre plassar til særskilde føremål, som flyktningar og barn plassert av barnevernet. Finn ein det tenleg i forhold til talet på ledige plassar kan ein utover året fylle opp avdelingar slik at ein nyttar ledig kapasitet og bemanning innanfor vedtekne budsjett. Skule Innafor skule held ein fortsatt på same organisering som tidlegare av oppvekstsentra. Denne organiseringa er ressurskrevjande då det er vanskeleg å optimalisera drifta med relativt få elevar på kvart trinn. Dette skuleåret har to av oppvekstsentra to-deling medan det tredje (Fogn) har tre-deling. Finnøy sentralskule har no om lag 350 elevar, om lag 70 av desse nyttar i tillegg SFO. Finnøy kommune under eitt ligg høgt på lærartettleik, samanlikna med tilsvarande kommunar. Grunnen til dette er den desentraliserte skulestrukturen på barnesteget. Oppvekstsentra ligg forholdsvis mykje høgare på lærartettleik enn det Finnøy sentralskule gjer. Ser ein på ungdomstrinnet ved sentralskulen ligg Finnøy med ein lågare lærartettleik enn gjennomsnittet for samanliknbare kommunar i Rogaland. Med knappe økonomiske ressursar er dette element ein må vurdera opp mot kvarandre i ein kost/nytte analyse. Leiarressurs ved SFO-avd. på sentralskulen har ikkje auka i takt med talet på barn. Leiarressurs er no på 20%, dette er same ressurs som då det var 12 barna i SFO. Dersom ein skal utvikle SFO til å bli ein god pedagogisk læringsarena bør leiarressursen aukast for å få eit kvalitativt betre tilbod. Innanfor skulen er «Vurdering for læring» eit av satsingsområda. Dette er ei satsing som har til hensikt å utvikle ein vurderingskultur og ein vurderingspraksis som har læring som mål. Tydelege mål og det å vera aktiv i eiga læring bidreg til læring, motivasjon og meistring. De er her óg viktig med god oppfølging av lærarane, i form av kompetanseheving. 18