UNIVERSITETSBIBLIOTEKET I BERGEN ÅRSMELDING 2009

Transkript

1 UNIVERSITETSBIBLIOTEKET I BERGEN ÅRSMELDING 29 Bergen, april 21

2 Forsida: Det nye Biblioteket for samfunnsvitskap som opna hausten 28 i Fosswinckels gate 14. 2

3 INNHALD 1. ORGANISERING OG OPPBYGGING Organisasjonskart Styret for UB Bibliotek/einingar RESULTAT Universitetsbiblioteket i tal Det digitale biblioteket Prosjekt / nasjonalt og internasjonalt samarbeid Brukarundersøking våren Strategiarbeid Organisasjon og økonomi TILGJENGELEGE RESSURSAR, ØKONOMI, PERSONALE PUBLIKUMSTENESTER, LÅN, BRUK AV SAMLINGANE SAMLINGAR: TILVEKST, BESTAND, KATALOGISERING FORSKING OG UTVIKLING, PUBLIKASJONAR, FORMIDLING Publikasjonar frå tilsette ved UB i Utstillingar ved UB i ARBEIDSMILJØTILTAK/HMS-ARBEID KVALITETS- OG RESULTATINDIKATORAR

4 4

5 1. ORGANISERING OG OPPBYGGING 1.1. Organisasjonskart Universitetsstyret Rektor Styret for Universitetsbiblioteket Bibliotekdirektøren Administrasjonen Bibliotek for samfunnsvitskap og humaniora Bibliotek for realfag Tilvekstavdelinga Bibliotek for medisinske og odontologiske fag Bibliotek for psykologi, utdanning og helse Bibliotek for juridiske fag Avdeling for spesialsamlingar 1.2. Styret for UB Universitetsbiblioteket har som sitt øvste organ eit styre som er ansvarleg overfor Universitetsstyret for utviklinga av bibliotektenestene ved Universitetet i Bergen. Styret skal sjå til at biblioteket kan utføre best mogleg dei oppgåvene biblioteket har ansvar for andsynes Universitetet og samfunnet elles. Styret har åtte medlemer, fire representantar for det vitskaplege personalet ved fakulteta, to representantar for dei tilsette ved UB, og to studentrepresentantar. Styret hadde fem møte i 29, og hadde dette året følgjande samansetjing: Medlem Varamedlem Representantar for det vitskaplege personalet ved fakulteta Professor Jan S. Vaagen, Det mat.-nat. fakultet, leiar Førsteamanuensis Hilde Hetland Det psykologiske fakultet, nestleiar Professor Nils Erik Gilhus, Det medisinsk-odontologiske fakultet Professor Vigdis Broch-Due, Det samfunnsvitskaplege fakultet 1. Professor Lars Forsberg, Det hist.-fil. fakultet 2. Amanuensis Tine Eidsvaag, Det juridiske fakultet 3. Førsteamanuensis Marit Midtbø, Det medisinsk-odontologiske fakultet 5

6 Representantar for dei tilsette ved UB Førstebibliotekar Rune Kyrkjebø Spesialbibliotekar Kirstine Folmann Studentrepresentantar 1. Hovudbibliotekar Marit Kullerud 2. Fakultetsbibliotekar Olav Aas Tallak Liavåg Rundholt Pål Mikkel Vika 1. Anders Skodje 2. I tillegg møter bibliotekdirektøren og kontorsjefane ved UB sin administrasjon i styret utan røysterett Bibliotek/einingar Universitetsbiblioteket hadde i 29 følgjande bibliotek/fysiske einingar (jf. og organisasjonskart): Bibliotek for humaniora, H. Sheteligs pl. 7 Bibliotek for realfag, C. Godskes hus, Johs. Brunsgt. 12 Bibliotek for medisinske fag, Bygg for biologiske basalfag, Jonas Lies vie 91 Bibliotek for odontolgiske fag, stadvn. 17 Bibliotek for juridiske fag, Magnus Lagabøtes pl. 1 Bibliotek for samfunnsvitskap, Fosswinckels gt. 14 Bibliotek for psykologi, utdanning og helse, Christies gt. 12 Manuskript- og librarsamlinga, HF-bygget, Sydnesplassen 7 Biletsamlinga, Stein Rokkans hus, Nygårdsgt. 5 Tilvekstavdelinga, Stein Rokkans hus, Nygårdsgt. 5 Administrasjonen, Stein Rokkans hus, Nygårdsgt. 5 6

7 2. RESULTAT Universitetsbiblioteket har i 29 satsa vidare på digitale kjelder i form av litteratur, dokument og fotografi til undervisning, forsking og formidling ved UiB. Studentar og forskarar svarer med auka bruk av både desse og andre ressursar ved biblioteket Universitetsbiblioteket i tal 28 Lån av fys is ke dokum ent Nedlas tingar av elektroniske fulltekstdokum ent ("elektronis ke lån") Sum fysis ke lån + nedlastingar, viser s am la bruk av UB s ine sam lingar/fulltekstress urs ar Publikum s bes øk Utførte årsverk Rekneskap (i 1 kr.) 1) Ordinær tilvekst trykte bøker og tids s krift (i band) Tilvekst elektroniske bøker mv. (i band) 2) Løpande tids skriftabonnement (unike titlar) 3) Trykte abonnem ent Elektroniske abonnem ent Bestand bøker og tids s krift (i band) Katalogis ering/konvertering Endring Endring i pros ent , , , ,8 93, 97,7 4,7 5, , ,1 1 56,9 9, , , ,1-29, , , ,5 1) Departem ents finans iert verksemd, inkl. interne prosjekt, tils kot frå fakultet og frå Hels e Bergen på 2,55 m ill. kr. i 28 og 3 m ill. kr. i 29. Frida er overført til UB frå 29. 2) Grunnen til den s tore auken i tilveks t av elektroniske bøker i 28 er at UB dette året fekk tilgang til databasen Early English Books Online, som inneheld over 1. titlar. 3) For ein del tidsskrift har UB abonnem ent på både trykt og elektronis k utgåve. Sum m en av trykte og elektroniske abonnem ent er difor høgre enn talet på løpande tids s kriftabonnem ent Det digitale biblioteket Universitetsbiblioteket har i 29 halde fram arbeidet med å vidareutvikle dei digitale tenestene: Talet på elektroniske tidsskriftabonnement er utvida frå i 28 til 14.5 i 29. Talet på vitskaplege publikasjonar produserte ved UiB som er gjort tilgjengelege i det digitale institusjonelle publiseringsarkivet BORA har auka med 527 i 29. Samla tal på dokument frå UiB i BORA er no Av dette utgjer fagfellevurdert materiale 46 prosent, eit høgt nivå for eit institusjonelt arkiv. Digitalisering og publisering av eldre verdifulle samlingar på Internett har halde fram. Mellom anna er 3.27 bilete og 2 manuskript og diplom og 8 andre dokument digitaliserte siste året. Bruken av digitale ressursar aukar stadig. Nedlastingar frå nettet av elektroniske fulltekstdokument som UB abonnerer på, erstattar i stigande grad fysiske lån. Talet på slike nedlastingar steig frå 1,25 mill. i 28 til 1,31 mill. i 29. I løpet av femårsperioden er talet på nedlastingar nær på firedobla. Samla sett vart 7

8 det ein auke i bruken av UB sine litteraturressursar (både trykte og digitale) frå 1,62 mill. i 28 til 1,7 mill. i 29, det vil seie ein auke på 4,8 prosent. Det er gjort forbetringar og forenklingar i Bibliotekportalen, UB sin søkeportal for elektroniske ressursar, for å gjera den meir brukarvenleg. UB har teke aktivt del i arbeid med å førebu innkjøp av nytt elektronisk biblioteksystem for norske fag- og forskingsbibliotek. Randi E. Taxt er oppnemnt som leiar for ei styringsgruppe for Biblioteksystemkonsortiet. Det vart sett i gong eit prosjekt for etablering av portalen Grind.no i 29. Hovudmålet med prosjektet er å digitalisere og publisere på nettet Kulturhistorisk og Naturhistorisk vegbok for Hordaland. Det er òg arbeidd aktivt for å gjere dei nye eksterne nettsidene for UB betre, og for å betre den interne informasjonsflyten gjennom Intranettet, I februar lanserte bibliotekdirektøren sin eigen blogg Prosjekt / nasjonalt og internasjonalt samarbeid UB bidreg til UiB sitt satsingsområde Utviklingsforsking. Gjennom Senter for internasjonalisering av høgre utdanning har NORAD løyvt om lag 15 millionar kroner til to prosjekt: Juba University Library Automation Project (JULAP) og Capacity Building in Southern Sudan: Educating Librarians for the Future (EdLib) for for perioden Prosjekta vert administrerte av UB, men begge er samarbeidsprosjekt med deltaking frå University of Juba, Sør-Sudan, East African School of Library and Information Science, Makerere University, Makerere University Library, og Høgskolen i Oslo. Målet med JULAP-prosjektet er å etablere ei bibliotekteneste for forsking og utdanning med relevant fagleg litteratur ved Universitetet i Juba i Sør-Sudan, medan EdLib-prosjektet legg serleg vekt på utdanning av bibliotekpersonale til University of Juba. JULAP-prosjektet starta for fullt i 28, og EdLib-prosjektet i 29. Det vart i 28 utarbeidd ein rapport til Universitetsdirektøren om «Faghistorisk dokumentasjon». Som ein oppfølging av denne rapporten vart det starta eit faghistorisk dokumentasjonsprosjekt ved UB som i 29 har arbeidd med ein samla bevaringsplan for faghistorisk forskingsmateriale ved UiB. Det er òg skrive eit utkast til retningsliner for handsaming og bevaring av ikkje-digitalt faghistorisk materiale og samlingar. I 29 vart det sett i gong eit prosjekt som i samarbeid med Frida skal analysere forskings- og publiseringsdata ved UiB. Det er kome ein førebels rapport med analysar basert på data over publiseringspoeng ved UiB for åra UB har teke initiativ til og starta Nordic Journal of Information Literacy (NORIL). Dette er eit gratis tilgjengeleg (Open Access) fagfellevurdert tidsskrift med fokus på informasjonskompetanse. Første nummer av tidsskriftet kom ut i mars 29. UB har òg vore med på etableringa av eit ressurssenter for global forsking saman med CMI, og er aktiv i internasjonale organ som IFLA (International Federation of Library Associations) og Liber (Ligue des Bibliothèques Européennes de Recherche). Det er organisert ei bibliotekgruppe under UH-nett Vest, med Tove Pemmer Sætre frå Høgskolen i Bergen som leiar. UB har fått ansvar for gruppa sitt arbeid med nasjonale lisensar for elektroniske ressursar. Tilvekstsjef Ole Gunnar Evensen er òg sentral i ei nasjonal arbeidsgruppe i regi av ABM og UHR som ser på om det er mogleg å få til nasjonale lisensavtalar m.a. med Elsevier. 8

9 2.4. Brukarundersøking våren 29 I februar gjennomførte biblioteket ei stor brukarundersøking, basert på ein internasjonal modell (LibQual). Denne gir et godt bilete av kvar biblioteket må forbetre seg, og kvar det har sin styrke. Undersøkinga syner m.a. at mange brukarar ynskjer betre nettilbod og større samlingar, serleg fleire elektroniske tidsskrift. Mange tykkjer òg det er vanskeleg å finne fram til bibliotekressursane på nett, og studentane vil ha fleire arbeidsplassar, både stille arbeidsplassar og gruppearbeidsplassar 2.5. Strategiarbeid UB har i 29 gjennomført ein omfattande strategiprosess med aktiv deltaking frå dei fleste av UB sine tilsette. I februar vart det oppnemnt fire strategigrupper som leverte sine rapportar i juni: Gruppe for brukarundersøkingar Analysegruppe Framtidsgruppe Gruppe for digitale system og tenester Rapportane vart diskuterte på leiarsamling ved UB i august, og på ein felles UB-dag for alle UB-tilsette i oktober. Etter dette vart det utarbeidd eit utkast til ein strategisk plan, som fyrst vart sendt på høyring til avdelingane og til faggruppene ved UB, og så til styret som vedtok ein ny strategiplan for UB for perioden i desember 29. Meir informasjon finst på UB si nettside om strategiarbeidet ved UB Organisasjon og økonomi Funksjonsperioden for UB sitt styre gjekk eigentleg ut , men ettersom reglane for UB sitt styre er under revisjon, har Universitetsdirektøren utvida funksjonsperioden for det sittande styret inntil vidare. Frå 29 vart arbeidet med Frida (Forskingsresultat, informasjon og dokumentasjon av vitskaplege aktivitetar) overført frå forskingsavdelinga til UB. To stillingar fylgde med, og bibliotekdirektøren vart systemeigar for Frida ved UiB. I 29 vart det og overført ei stilling frå Formidlingsavdelinga til UB, som skulle arbeide med formidling, serleg på film, av ulike sider ved UB si verksemd. Ein første generell informasjonsfilm om UB vart lansert hausten 29. Filmen har fått sers god mottaking, og vart m.a. nummer tre blant 26 innsendte bidrag frå 13 land i konkurransen om 8th IFLA International Marketing Award. UB har i mange år hatt problem med at prisauken på litteratur, serleg tidsskrift, i mange år har vore høgare enn den generelle prisauken i samfunnet elles. I 29 vart situasjonen ytterlegare forverra av ein kraftig auke i dei viktigaste valutakursane. Ved hjelp av ein ekstra valutakompensasjon frå Universitetsdirektøren vart likevel rekneskapsresultatet for UB i 29 ikkje mykje dårlegare enn i 28. 9

10 3. TILGJENGELEGE RESSURSAR, ØKONOMI, PERSONALE TABELL 1: ØKONOMI: FORBRUK - DEPARTEMENTSFINANSIERT VERKSEMD Utgiftsart Løn ordinært budsjett Løn, tilskot frå Helse Bergen Sum løn Datatenester/BIBSYS-drift Internhusleige Øvrig drift (annuum) Drift, tilskot frå Helse Bergen Trykte bøker Trykte tidsskrift Elektroniske ressursar Andre utgifter til mediekjøp Mediekjøp, tilskot frå Helse Bergen Sum mediekjøp Sum drift inkl. mediekjøp Sum løn og drift inkl. mediekjøp Større utstyr/it-utstyr Sum grunnbudsjett Eigen tildeling til utstyr mv. v/sv-biblioteket Prosjekt digital kompetanse Prosjekt digitalisering av SALIH boksamling Ressurssenter Dragefjellet Frida Prosjekt Grind.no Holberg-prosjektet Prosjekt NORDIKI (illegale aviser) Nasjonal støttetjeneste OA-tidsskrifter Universell utforming/tilgjengeliggjøring av Ringidea Workshop 29 Sum departementsfinansiert verksemd (DFV) Forbruk Forbruk Endring 28Endring i % ,85 % ,32 % ,85 % ,93 % ,72 % ,31 % ,17 % ,23 % ,65 % ,26 % ,96 % ,72 % ,3 % ,37 % ,79 % ,78 % , % ,26 % ,46 % ,78 % Kommentarar til rekneskapen for departementsfinansiert verksemd: Tala for 28 omfattar utanom tildelingar frå Universitetsstyret følgjande midlar: Tilskot frå fakultet og Helse Bergen (Haukeland universitetssjukehus), i alt: Negativ overføring for den departementsfinansierte verksemda frå 28 til 29 pga. meirutgifter til elektroniske ressurser i 28: Tala for 29 omfattar utanom tildelingar frå Universitetsstyret følgjande midlar: Tilskot frå fakultet og Helse Bergen, og til interne prosjekt, i alt: Negativ overføring for den departementsfinansierte verksemda frå 29 til 21 pga. meirutgifter til elektroniske ressurser i 29:

11 TABELL 2: ØKONOMI : FORBRUK - EKSTERNT FINANSIERT VERKSEMD Utgiftsart Endring Forbruk 28 Forbruk 29 Endring i% Prosjekt Juba Univ. Library Automation (JULAP) Prosjekt Juba EdLib Prosjekt Bibliografi over Georg Johannesen sin produksjon CK-VI konferansen 21 (Creating Knowledge, 82349) UBs fond (Felleslegat til fordel for UB, 82945) ,49 % 939,7 % ,39 % ,54 % Sum eksternt finansiert verksemd (EFV) ,43 % TABELL 3: PERSONALE/UTFØRTE ÅRSVERK Eksternt finansiert Internt finansiert Faste universitetsstillingar dekte av UB1) Engasjement mv. dekte av UB2) Engasjement mv. dekte av andre einingar ved UiB 2) Engasjert ekstrahjelp mv. Samla tal på stillingar/ årsverk Fakultets- og univ.bibliotekarar Bibliotekarar Administrative Tekniske 22,9 31,5 35,1 3,8,, 2,3,,, 2,,,,,, 22,9 31,5 39,4 3,8 SUM 93,4 2,3 2,, 97,7 1) Omfattar ordinære faste stillingar ved UB og vikarar i faste stillingar. 2) Inkl. 3,5 årsverk som UB har fått tilført frå Forskingsavdelinga, Formidlingsavdelinga og til prosjekt i 29. TABELL 4: UTFØRTE ÅRSVERK FORDELTE PÅ AVDELINGAR Utførte årsverk Avdeling Administrasjonen, inkl. transporttenesta Tilvekstavdelinga Spesialsamlingane Bibliotek for humaniora Bibliotek for samfunnsvitskap Bibliotek for realfag Bibliotek for medisinske fag Bibliotek for odontologiske fag Bibliotek for juridiske fag Bibliotek for psykologi, utdanning og helse Prosjekt Sum heile UB 8,3 9,1 1,5 21,8 9,6 11,6 7,9 1,4 6,5 6,3 93, Tabellen omfattar både faste stillingar, vikariat/engasjement og internt og eksternt finansierte prosjektstillingar. Det skjedde ein omorganisering i 28, der ein del stillingar vart overført frå Bibliotek for humaniora til Avdeling for spesialsamlingar. 11 8,9 11,2 11,8 22,6 8,5 11,7 7,4 1,5 6,7 6,3 1, 97,7

12 TABELL 5: UTFØRTE ÅRSVERK, UTVIKLING 2-29 sverk Endring 17,3 16,2 15,4 13,5 16,3 11,5 98,4 95,6 93, 97,7 Endring i % -1,1 -,8-1,9 2,8-4,8-3,1-2,8-2,6 4,7-1, % -,8 % -1,8 % 2,7 % -4,5 % -3,1 % -2,8 % -2,7 % 5,1 % Auken frå 28 til 29 skuldast for ein stor del at UB i 29 fekk tilført 3,5 årsverk frå Forskingsavdelinga, Formidlingsavdelinga og til prosjekt. Figur 1: Utførte årsverk, utvikling , 15, 1, sverk 95, 9, 85,

13 TABELL 6: SAMLA UTGIFTER TIL BIBLIOTEKFØREMÅL I HØVE TIL SAMLA UTGIFTER VED UiB Utgifter til bibliotekføremål i prosent Endring i % i høve til av samla utgifter ved UiB året før ,28 % 3,11 % 3,29 % 3,56 % 3,61 % 3,53 % 3,5 % 3,39 % 3,59 % -5,3 % 5,8 % 8,2 % 1,4 % -2,2 % -,8 % -3,1 % 5,9 % I 29 fekk UB ein spesiell valutakompensasjon på kr , fordi det var ein ekstraordinært stor auke i valutakursane dette året. I tillegg fekk UB overført kr til løn og drift av Frida i 29. Utan desse "ekstra" summane ville UB sin del av dei samla utgiftene ved UiB i 29 ha vore 3,45 %. Figur 2: Utgifter til bibliotekføremål i høve til samla utgifter ved UiB (prosentdel) 3,7 % 3,6 % 3,5 % 3,4 % 3,3 % 3,2 % 3,1 % 3, % 2,9 % 2,8 % TABELL 7: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP I HØVE TIL LØNSUTGIFTER Utgifter til mediekjøp Lønsutgifter Sum utgifter til Utgifter til mediekjøp Endring i % mediekjøp og i prosent av i høve til løn lønsutgifter året før ,4 % ,64 % -6, % ,57 % 5, % ,77 % 11,7 % ,59 % 1,2 % ,83 % 11,8 % ,4 % 4,6 % ,15 % -5,2 % ,71 % 11,1 % 13

14 Figur 3: Utgifter til mediekjøp i høve til lønsutgifter (prosentdel) , % 8, % 7, % 6, % 5, % 4, % 3, % 2, % 1, %, % TABELL 8: UTGIFTER TIL TRYKTE OG DIGITALE RESSURSAR 2-29 Utgifter til trykte Utgifter til Endring i % i Endring i % i ressurser (bøker + elektroniske høve til året før høve til året før tidsskrift) ressursar , ,7 % , ,3 % , ,7 % , ,2 % , , % , ,8 % , ,4 % , ,3 % , ,6 % Tilskot til mediekjøp frå fakultet og Helse Bergen er ikkje tatt med her. (Haukeland universitetssjukehus Figur 4: Utgifter til trykte og digitale ressursar Digital 15 Trykt )

15 TABELL 9: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP (LITTERATUR), FORDELTE PÅ FAGOMRÅDE Hum aniora Realfag Medis in Odontologi Sam funns vits kap Juridis ke fag Ps ykologi/ pedagogikk UB felles SUM Endring 2829 Endring 2829 i % ,1 % ,2 % 53,4 % , % Tils kot til m ediekjøp frå fakultet og Haukeland univers itets s jukehus på i alt 1,6 m ill. kr. er ikkje tatt m ed her. Uoffis iell fordeling på fagom råde av m idlar til periodika og elektronis ke res s urs ar er tatt m ed i denne tabellen. TABELL 1: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP (LITTERATUR) 2-29, INKL. TILSKOT MV. Prisauke Endring i Nominelle beløp Prisindeks Realverdi i% realverdi i % ,5 % 1, ,3 % 1, ,5 % ,5 % 1, ,2 % ,1 % 1, ,2 % ,2 % 1, ,8 % ,8 % 1, ,7 % ,3 % 1, , % ,5 % 1, ,3 % ,5 % 1, ,5 % ,1 % 1, ,7 % Merknader: Tabell 9, 1 og 11 omfattar samla utgifter til mediekjøp ved UB, både ordinære løyvingar og tilleggsløyvingar frå UiB, samt tilskot frå fakultet og Haukeland universitetssjukehus. Andre utgifter til mediekjøp (mikrofilm av aviser, bytte, kopier mv.) er ikkje med. Det er i desse tabellane ikkje tatt omsyn til auka mva. pga. overgang frå trykte til elektroniske ressursar. Den store prisauken i 29 skuldast i all hovudsak ein kraftig auke i valutakursane, serleg for USD og EUR. 15 3,1 7,5 35,9 6,2 % % % % 3,4 %

16 Figur 5: Utgifter til mediekjøp2-29, inkl. tilskot mv Nominelle beløp Realverdi TABELL 11: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP 2-29 PR. VITSKAPLEG STILLING Nominelle beløp Realverdi Antall vitsk. stillingar , , , , , , ,5 1 93, 2 22,1 2 46,6 Nom. beløp pr. vit. still. Realverdi pr. vit. still Figur 6: Utgifter til mediekjøp2-29 pr. vitskapleg stilling 25 2 Nom. beløp pr. vit. still. 15 Realverdi pr. vit. still

17 TABELL 12: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP 2-29 PR. STUDENT Nom. beløp Realverdi Antall studentar Nom. beløp pr. student Realverdi pr. student Figur 7: Utgifter til mediekjøp 2-29 pr. student Nom. beløp pr. student Realverdi pr. student

18 4. PUBLIKUMSTENESTER, LÅN, BRUK AV SAMLINGANE TABELL 13: FYSISKE LÅN* Fjernlån Personlege lån Innlån 28 Bibl. for humaniora Bibl. for realfag Original Kopi Sum Lån totalt Utlån Original Kopi Sum Original Kopi Sum Original Kopi Sum Original Kopi Sum Original Kopi Sum Bibl. for psykologi, utdanning og helse Original Kopi Avd. for spesialsamlingar Sum Original Kopi Sum Bibl. for medisinske fag Bibl. for odontologiske fag Bibl. for samfunnsvitskap Bibl. for juridiske fag I ALT Endring i % Original Kopi Sum 5,8 % -1,8 % 16,9 % * Tala omfattar alle registrerte lån ved UB, inkl. lån til og frå instituttbibliotek som vert formidla gjennom UB. Tala omfatter òg kopiar av tidsskriftartiklar mv. som vert leverte i staden for lån. Direkte lån frå instituttbibliotek til tilsette ved dei einskilde institutta vert ikkje registrerte i UB sin statistikk. Fram til 27 var tal for spesialsamlingane med i tala for Bibl. for humaniora. Frå 28 er dei registrerte for seg. 18 5,5 %

19 TABELL 14: FYSISKE LÅN, UTVIKLING 2-29 HUM MN MED OD SV JUR PS Spes Totalt Endring i% , % ,7 % ,7 % ,2 % ,9 % ,9 % ,8 % ,6 % ,5 % I perioden 2-25 var det ein jamn reduksjon i tala for fysiske lån, særleg ved dei typiske "tidsskriftfakulteta" Mat.-nat. og Medisin. Men frå 26 har tala stabilisert seg, og til dels auka att. For heile perioden under eiit har bibliotek for humaniora hatt ein klår auke i fysiske lån, mens det har vore mindre auke ved biblioteka for smafunnsvitskap og for psykologi. Ved dei andre biblioteka er tala for fysiske lå reduserte i perioden I same periode har tala for nedlastingar av fulltekstdokument frå nettet hatt ein stor auke. Slike nedlastingar erstattar fysiske lån, særleg kopiar av tidsskriftartiklar. Jf. tabell 18. Figur 8: Fysiske lån, utvikling

20 Figur 9: Fysiske lån, utvikling 2-29 HUM, SV, JUR, PSYK HUM 12 SV 1 JUR PS Figur 1: Fysiske lån, utvikling 2-29 MN, M ED, ODONT MN 5 MED OD

21 Studentar ved UiB Tilsette ved UiB Lokale lån utanom UiB Fjernlån Sum TABELL 15: UTLÅN FORDELTE PÅ LÅNTAKARKATEGORIAR HUM MN MED OD SV JUR PS i % 46, % 51,2 % 54, % 7,1 % 7, % 36,5 % 57,1 % i % 4,8 % 5,2 % 56,4 % 65,6 % 61,5 % 36,9 % 54,4 % i % 39,6 % 31,2 % 24, % 2,9 % 23,6 % 51,5 % 17,8 % i % 44,6 % 31,5 % 23,7 % 26,3 % 27, % 5,7 % 18,2 % i % 6,5 % 8,2 % 11,3 % 2,3 % 3,2 % 5,9 % 9, % i % 6,5 % 7,4 % 9,6 % 3, % 4,3 % 5,7 % 11,1 % i % 7,9 % 9,4 % 1,7 % 6,7 % 3,3 % 6,1 % 16,2 % i % 8,1 % 1,9 % 1,3 % 5,1 % 7,2 % 6,7 % 16,3 % Spes. Sum ,1 % 51,3 % ,9 % 48,2 % ,5 % 34,2 % ,1 % 36,8 % ,9 % 6,8 % , % 6,4 % ,5 % 7,8 % ,1 % 8,7 % Denne tabellen omfattar berre utlån av originaldokument frå UB sine eigne samlingar registrerte i BIBSYS. Ved utlån i form av kopiar av tidsskriftartiklar mv. vert ikkje låntakerkategori registrert. Slike lån er difor ikkje med i denne tabellen. TABELL 16: FJERNLÅN TIL ANDRE BIBLIOTEK, UTVIKLING HF MN MED OD SV JUR PSY Spes Totalt Endring i% -13,6 % -22,5 % -22,2 % 19,3 % -2,8 % 23, % -12,5 %,2 % 16,9 % TABELL 17: INNLÅN FRÅ ANDRE BIBLIOTEK, UTVIKLING HF MN MED OD SV JUR PSY Spes. Totalt Endring i% -31,6 % -18,1 % -1,6 % 14,7 % -1,5 % 6,9 % -3,8 % -4,8 % -1,8 %

22 TABELL 18: INNLÅNSDEL AV SAMLA LÅNEVOLUM HF 2 Innlån Sam la lånevolum Innlån i % av alle 8,2 lån % 21 Innlån Sam la lånevolum Innlån i % av alle 7,2 lån % 22 Innlån 6 77 Sam la lånevolum Innlån i % av alle 5,7 lån % 23 Innlån Sam la lånevolum Innlån i % av alle 6,5 lån % 24 Innlån Sam la lånevolum Innlån i % av alle 6,4 lån % 25 Innlån Sam la lånevolum Innlån i % av alle 7,5 lån % 26 Innlån Sam la lånevolum Innlån i % av alle 6,3 lån % 27 Innlån 1 66 Sam la lånevolum Innlån i % av alle 6,3 lån % 28 Innlån Sam la lånevolum Innlån i % av alle 6,7 lån % 29 Innlån 1 67 Sam la lånevolum 176 Innlån i % av alle 6,1 lån % MN ,8 % ,8 % ,8 % ,3 % ,1 % ,9 % ,8 % ,3 % ,4 % ,3 % MED OD SV JUR, UTVIKLING 2-29 PSY Spes ,4 % 7,2 % 5,9 % 1, % 11,7 % , % 1,6 % 5,3 %,7 % 8,4 % ,6 % 11,8 % 4,4 %,6 % 7,8 % ,9 % 6,7 % 4,1 % 1,1 % 5,2 % ,9 % 4,7 % 5,9 % 1,4 % 6,2 % ,2 % 7, % 6,3 % 2, % 6, % ,8 % 6,3 % 8,7 % 2,5 % 4,6 % ,6 % 6,3 % 1,6 % 2,9 % 4,6 % ,7 % 5,4 % 9, % 2,1 % 4,5 % ,7 % 3,9 % 4,6 % 2,3 % 4,3 % Totalt ,1 % ,8 % -23,2 % ,5 % -16,7 % , % -7,1 % ,9 % 14,5 % ,3 % 5,9 % ,9 % -5,3 % ,1 % 3,2 % ,5 % -8,1 % ,5 % -15,5 % Figur 11: Innlånsandel av samla lånevolum , % 1, % 8, % 6, % 4, % 2, %, % Endring i% 29

23 TABELL 19: FYSISKE LÅN 2-29, FORDELING MELLOM BØKER OG ARTIKKELKOPIAR Endring i % i høve til året før Lån av bøker Lån i form av artikkelkopiar Endring i % i høve til året før ,5 % 2,8 % -,7 % 11,2 % -5,9 % 8,5 % 3,7 % 6,2 % 1,1 % -23,8 % -8,9 % -9,1 % -21, % -9,9 % 25,6 % -32,9 % -6,4 % -14,6 % Figur 12: Fysiske lån 2-29, fordeling mellom bøker og artikkelkopiar Bøker 15 Kopiar v

24 TABELL 2: FJERNLÅN 2-29, FORDELING MELLOM BØKER OG ARTIKKELKOPIAR Fjernlån av Endring i % i bøker høve til året før ,2 % ,1 % ,6 % ,2 % ,4 % ,9 % ,2 % ,2 % ,9 % Fjernlån i form av Endring i % i artikkelkopiar høve til året før ,5 % ,1 % ,9 % ,7 % , % ,3 % ,8 % ,9 % ,7 % Figur 13: Fjernlån 2-29, fordeling mellom bøker og artikkelkopiar Bøker 15 Kopiar TABELL 21: INNLÅN 2-29, FORDELING MELLOM BØKER OG ARTIKKELKOPIAR Innlån av bøker Endring i % i høve til året før 3,2 % -17, % -9, % 6,2 % 2,7 % 7,7 % 1,8 % 5,8 % -1,4 % 24 Innlån i form av artikkelkopiar Endring i % i høve til året før 13, % -4,2 % -25,6 % -27,5 % 6, % -16,7 % -1,7 % -27,3 % -17, %

25 Figur 14: Innlån 2-29, fordeling mellom bøker og artikkelkopiar Bøker 15 Kopiar TABELL 22: PUBLIKUMSBESØK 2-29 HF Spesialsaml MN MED OD SV JUR PS Merknader: Tal for Spesialsamlingane var fram til 27 med i tala for HF. MED var fram til 22 delt i to avdelingar, Haukeland og PKI. Frå mars 23 er desse slått saman til ei felles medisinsk avdeling. 25 Totalt Endring i% -4,5 %,8 % 14,6 % 15,4 % 13,8 % 8,5 % 5,3 % 1,8 % 17,8 %

26 Figur 15: Publikumsbesøk totalt, utvikling Figur 16: Publikumsbesøk, utvikling 2-29 Hum, Sam, Jur, Spes Hum 2 Sam Jur 15 Spes

27 Figur 17: Publikumsbesøk, utvikling 2-29 MN, Med, Od, Ps MN Med 8 Od Ps TABELL 23: PUBLIKUMSBESØK 2-29 PR. STUDENT Endring i % i Publikumsbesøk Antall studentar Besøk pr. student høve til året før Figur 18: Publikumsbesøk 2-29 pr. student , % -3,2 % 19,4 % 22,1 % 16,6 % 9,9 % 12,4 % 5, % 16,4 %

28 TABELL 24: BRUK AV DIGITALE INFORMASJONSRESSURSAR Søk (treff) 28 Vis te pos tar (s ider) Endring End28-29 ring i % Eigen bibliotekkatalog ,2 % UB s ine websider ,8 % Fullteks tdatabasar ,2 % Referansedatabas ar m v ,4 % Nedlas tingar Fullteks tdatabasar Endring End28-29 ring i % ,6 % 4,4 % 4,6 % Det er ikkje m ogleg å skaffe heilt påliteleg s tatis tikk for bruk av fullteks t- og referansedatabas ar, etters om nokre leverandørar fram leis ikkje kan s kaffe alle opplys ningar som trengs t, s ærs kilt når det gjeld søk. Tala for nedlas tingar frå fulltekstdatabasar gir likevel ein rim eleg god indikasjon på om fang og utviklingstendens. Tala for søk og viste pos tar på UB s ine websider om fattar ogs å trafikk generert av robotar, orm ar og httptrafikk m ed s pesielle s tatus kodar. TABELL 25: LÅN OG NEDLASTINGAR AV FULLTEKSTDOKUMENT, UTVIKLING 2-29 Nedlastingar av Ordinære lån Totalt Endring i % fulltekstdok ,1 % ,4 % ,1 % ,6 % ,8 % ,3 % ,6 % ,5 % ,8 % Nedlastingar av fulltekstdokument frå nettet erstattar i aukande grad fysiske lån, særleg kopiar av tidsskriftartiklar. For å vise den samla bruken av dei tilgjengelege informasjonsressursane ved UB er tala for slike nedlastingar frå nettet lagde til dei ordinære lånetala i denne tabellen. Figur 19: Lån og nedlastingar, utvikling Lån 6 Nedlast

29 5. SAMLINGAR: TILVEKST, BESTAND, KATALOGISERING TABELL 26: TILVEKST OG BESTAND - BØKER OG TIDSSKRIFT (I BAND ) 28 Bestand Bøker : Kjøp Pliktavlevert Bytte Gåve Sum bøker Tidsskrift*: Kjøp Pliktavlevert Bytte Gåve Sum tidsskrift Sum totalt BruttoNettoUtskiljing** tilvekst tilvekst Bestand * Tala omfattar berre fysiske dokument (tidsskrift i trykt form). Tidsskrift som UB har online abonnement på i elektronisk fulltekstformat, er ikkje rekna med her. Desse er tatt med i tabell 3. Ved årsslutt 29 hadde UB 13.9 slike abonnement (mot i 28 ). ** Utskiljing omfattar kassasjon og overføring av lite brukt litteratur til andre stader (hovudsakleg til depotbiblioteket ved Nasjonalbiblioteket, avd. Rana). TABELL 27: TILVEKST BØKER OG TIDSSKRIFT, UTVIKLING Bøker Tidsskrift Endring i % Totalt Tabellen omfattar ordinær tilvekst (brutto) av trykte bøker og tidsskrift. Utskiljing (kassasjon mv.) er ikkje rekna med. 29 5,2-1,4 4,2-17,7-8,9 1, -14,9 9,7-21,2

30 Figur 2: Tilvekst bøker og tidsskrift, utvikling Bøker 2 Tidsskrift Totalt TABELL 28: TILVEKST OG BESTAND IKKJE-BOKLEG MATERIALE (FYSISKE EININGAR) 28 Tilvekst 29 Bestand Tilvekst Bestand Mikroformar Bilete (fotografi)* Manuskript hovudnummer Diplom Kartblad Atlas Elektr. dokument (CD/DVD/diskettar mv.) Musikaliar (noter) Musikkinnspillingar (grammofonplater/cdplater mv.) Sum ikkje-bokleg materiale * Digitaliserte fotografi vert ikkje telte som fysiske einingar, men er tatt med i statistikken for digitale dokument (tab. 29). 3

31 TABELL 29: TILVEKST IKKJE-BOKLEG MATERIALE, UTVIKLING 2-29 Mikroformar Bilete Kart/atlas Elektroniske dokument Musikkinnspillingar Noter Totalt Endring i% 29,4 4,3 33,7 15,9-23,5-3,7-14,2-3,2 77,7 Figur 21: Tilvekst mikroformar, bilete og kart/atlas Mikro fo rm a r 8 B ile te 6 K a rt/a tla s Figur 22: Tilvekst elektroniske dokument, noter og musikkinnspillingar Elektr. dok. 4 Noter Musikkinnsp

32 TABELL 3: DIGITALE DOKUMENT - TILVEKST OG BESTAND 28 Tilvekst Bøker Eldre aviser/tidsskrift Bilete Manuskript/diplom Kart Andre dokument Sum digitale dokument 29 Bruttotilvekst Bestand Nettotilvekst Utskiljing Bestand TABELL 31: DATABASAR OG LØPANDE PERIODIKATITLAR 28 Løpande Tilvekst abonnement Databaser: Referansedatabasar Fulltekstdatabasar Andre databasar Sum databasar Tidsskrift: Kjøp Avlevert Bytte Gåve Sum tidsskrift* Av dette trykt Av dette elektronisk Aviser (trykt) 29 Bruttotilvekst Nettotilvekst Utskiljing Løpande abonnement * Tala for tidsskrift gir samla tal for abonnement uavhengig av form. Tidsskrift som UB abonnerer på i både trykt og elektronisk form, tel her som eitt abonnement (1 tittel). TABELL 32: TILHØVET MELLOM TRYKTE OG DIGITALE ABONNEMENT Trykte abonnement Endring i % i høve til året før , -4,1-1,9-6,2-1,3-9,4-6,6-14,9-29,9 32 Elektroniske abonnement Endring i % i høve til året før 122,2 9,3 15,6 72, 27,8 6, 11, 6,6 4,1

33 Figur 23: Trykte/digitale abonnement Trykt 8 Digital TABELL 333: KATALOGISERING Bibliotek for humaniora Bibliotek for realfag Bibliotek for medisinske fag 99 Bibliotek for odontologiske fag 151 Bibliotek for samfunnsvitskap 2 76 Bibliotek for juridiske fag Bibliotek for psykologi, utdanning og helse Felles (UBB) 27 Spesialsamlingar - manuskript og kart Biletsamlinga - bileteiningar SUM Fullkatalogisering (KAT) Miniregistrering (Mindat) Postar Konverutanom tering BIBSYS(KONV) basen Sum

34 TABELL 34: KATALOGISERING, UTVIKLING 2-29 Nykatalogisering Omkat./minireg Konvertering Totalt Endring i % ,8-7,9-3, -36,2-23,3 59,2-35,4-3,1-3,4 Nykatalogisering omfattar fullkatalogisering (KAT) + postar utanom BIBSYS. Figur 24: Katalogisering, utvikling Nykatalogisering 8 Omkat./minireg. 7 Konvertering 6 Totalt s 34

35 6. FORSKING OG UTVIKLING, PUBLIKASJONAR, FORMIDLING TABELL 35. FORSKING OG UTVIKLING Prosjekt/tittel Oppdragsgjevar/ bidragsyter Juba University Library Automation Project (JULAP) UD/SiU/NUCOOP Educating Librarians for the future - Capacity Building in South Sudan (EdLib) UD/SiU/NUCOOP Deltaker (ar) frå UB (namn ) Ole Gunnar Evensen, Anne B. Åsmul, Tom Johnsen, Ane Landøy Stillingar/ årsverk i alt,4 Ole Gunnar Evensen, Anne B. Åsmul, Tom Johnsen, Ane Landøy,2 Therese S. Skagen, Solveig Kavli, Maria Carme Torras,1 Prosjekt for digital kompetanse Norgesuniversitet og SEVU, UiB Digitalisering av SALIH boksamling Senter for Midtøsten studier Ole G. Evensen Faghistorisk forskningsdokumentasjon UiB Kari Garnes, Ola Søndenå,4 Analyse av forsknings- og publikasjonsdata ved UiB UiB Dag W. Aksnes,2 UiB Nils Georg Brekke Grind.no Bibliografi over Georg Johannesens produksjon Holberg NORDIKI - illegale aviser Widerøe flyfotoprosjkt Medlib Train Creating Knowledge VI Universell utforming/ tilgjengeliggjøring av studielitteratur Pilot regionalt konsortium for e-ressurser Meltzer-fondet Rune Kyrkjebø Det humanistiske fakultet Nordiki-samarbeidet Bergen kommune / Byantikvaren Samarbeidsprosjekt Spesialgruppen for medisin og helsefag og Krakow universitet, EUmidler ABM-utvikling Rune Kyrkjebø, Bjørn Abusdal Bjørn Bagge Solveig Greve, Morten Heiselberg,25 Randi Bolstad, Regina Küfner Lein,25 Anne Sissel V Tonning,1 UiB/Utdanningsavdelingen Ole Gunnar Evensen UH NettVest / ABMutvikling Ole Gunnar Evensen 35,2,5,1

36 TABELL 36. PUBLIKASJONAR Tal/sum Vitskaplege artiklar i internasjonale tidsskrift Vitskaplege artiklar i norske og nordiske tidsskrift Populærvitskaplege artiklar Leiarar, meldingar, lesarbrev, kronikkar, mv. Kapittel i bøker, rapportar, mm. Bøker Rapportar Kompendium Dr.gradsavhandlingar Hovedfagsoppgaver og mastergradar Fagbøker, lærebøker og bibliografiar Konferansebidrag med publisert artikkel Lydmateriale, biletmateriale, dataprogram, multimediaproduksjon Allment tilgjengelege stensilar o.l. Jf. publikasjonsliste nedanfor. TABELL 37. FORMIDLING Tal/sum Konferansebidrag utan publisert artikkel Foredrag Gjesteførelesingar Konferansedeltaking utan bidrag Deltaking i radio/tv-program, intervju Deltaking i faglege utval, komitear, redaksjonelle utval og organisasjonsarbeid Planlegging og produksjon av permanente utstillingar Planlegging og produksjon av skiftande utstillingar Bidrag til utstillingar mv., særleg frå Biletsamlinga Bidrag til publikasjonar mv., særleg frå Biletsamlinga Bidrag til medieproduksjonar, utsmykkingar mv., særleg frå Biletsamlinga TABELL 38. TILGJENGE /OPNINGSTIDER, BRUKAROPPLÆRING, UTSTYR MV. Tal/sum 52,5 52, Opningstimar i normal uke av dette med bibliotekfagleg personale i rettleingstenester/skranke Opningsdagar i hovudbiblioteket pr. år Formalisert opplæring av brukarar (undervisningstimar ) pr. år Brukarplassar/leseplassar pr av dette med arbeidsstasjon Samla bibliotekareal (m²) TABELL 39: BRUKAROPPLÆRING (TAL PÅ UNDERVISINGSTIMAR ) Totalt Endring i % , 4,8 4,9 138,7 24,3 1,6 2,2 3,5

37 Figur 25: Brukeropplæring (antall undervisningstimer) TABELL 4: BRUKARARBEIDSPLASSAR MED PC/ARBEIDSSTASJON Totalt Endring i % ,2 84,9 51, 61,5-7,1 1,4 69,8 2,4 Figur 26: Brukararbeidsplassar med PC/arbeidsstasjon)

38 6.1. Publikasjonar frå tilsette ved UB i Bagge, Bjørn-Arvid. En serie illegale aviser. I Bergensposten 29 (1), s Bagge, Bjørn-Arvid. Bergenske handelsskip i kamp med pirater. I Bergensposten 29 (2), s Digranes, Åsne. Knud Knudsen, fotograf og fruktdyrkar. I Hardangerjol Elvebakk, Elen. Bibliotekets rolle i lesestimuleringsprosjekter. Mastergradsoppgave, UiB, Endresen, Torill; Greve, Solveig. Familien Prom og våtammen. I: DIS-tidsskrift = slektsforskertidsskrift Faye, Reidun. Educating Librarians. Rapport Greve, Solveig. Karen, Claus og teddybjørnen. I: HIFO-nytt 29 (3), s Gatland, Jan Olav. Gamle Ven, hold Kjæften din! (Om Knut Hamsun). I: Bergens Tidende. 9. Gatland, Jan Olav. Hamsuns venner i Bergen. Foredrag (3 stader); Gatland, Jan Olav. Åsmund Sveen og nazismen. Seminar om Åsmund Sveens forfattarskap; Gatland, Jan Olav; Vasquez, Pedro. Knut Hamsun 15 år. [Kunstnerisk og museal presentasjon] Utstilling; Gatland, Jan Olav; Vasquez, Pedro. Knut Hamsun 15 år. [Kunstnerisk og museal presentasjon] Web-ustilling; Gjersdal, Aud. "Biblioteket trenger flere som meg!" (intervju med Eirik Newth). I: Bibliotekforum 29 (1) s Gjersdal, Aud. Det nyliberale folkebiblioteket. I: Bok og bibliotek 29 (6) s Gjersdal, Aud. "En eneste deilig suppe". I: Bok og bibliotek 29 (2) s Gjersdal, Aud. Fremtidens bibliotek finnes i en datamaskin. I: Bibliotekforum 29 (7) s Jacobsen, Kirsti Lothe. Nye lover 29. Utstillingsartikkel. Bergen Jacobsen, Kirsti Lothe. Knut hamsun 15 år. Utstillingsartikkel. Bergen Jacobsen, Kirsti Lothe. Velkommen til nye studenter. Utstillingsartikkel. Bergen 29 38

39 2. Jacobsen, Kirsti Lothe. Ny lovbehand.ling i Stortinget. Utstillingsartikkel. Bergen Jacobsen, Kirsti Lothe. ets bøker fra Det juridiske fakultet. Utstillingsartikkel. Bergen Landøy, Ane. A new journal on information literacy. I: Revista Româna de Biblioteconomie si Stiinta Informarii 29 ;Volum 5.(3) s Landøy, Ane. Cooperation between librarians and teaching staff. I: Revista Româna de Biblioteconomie si Stiinta Informarii 29 ;Volum 5.(3) s Landøy, Ane. International conference on quantitative and qualitative methods in libraries (QQML). Revista Româna de Biblioteconomie si Stiinta Informarii 29 ;Volum 5.(3) s Repanovici, Angela; Landøy, Ane. Knowing the needs. A system for evaluating the university library. Conference paper Landøy, Ane. Marketing the University Library. I: Advances in marketing, management and finances : proceedings of the 3rd International Conference on Management, Marketing and Finances (MMF'9), Houston, USA, April 3-May 2, 29. World Scientific and Engineering Academy and Society 29 ISBN s Landøy, Ane. Marketing the University Library. 3rd International Conference of Management, marketing and finances; Landøy, Ane; Musoke, Maria G.N. Skills acquired and passed on: the collabopration between the University of Bergen and Makerere University Libraries and their new partners in the north and south. Conference paper Mikki, Susanne Ruth. Google Scholar compared to Web of Science: A literature review. Nordic Journal of Information Literacy in Higher Education 29 ;Volum 1.(1) s Mikki, Susanne Ruth; Kavli, Solveig M.L.; Skagen, Therese Skarås; Torras, Maria Carme; Hafstad, Sissel; Hunskår, Irene. Pedagogical considerations in developing an online tutorial in information literacy. I: Communications in information literacy 29 ;Volum 2.(2(28)) s Tonning, Anne Sissel V.; Skagen, Therese Skarås. Information Literacy and Changes within Higher Education. I: Nordic Journal of Information Literacy in Higher Education (NORIL) 29 (1). 32. Johansen, Geir Anton; Taxt, Randi Elisabeth. Næringslivet + UiB er en mulighet. Bergens Tidende Aas, Olav. Skog og skogplanting i Hyllestad kommune for 1 år sidan. I: Sogeskrift for Hyllestad 28 29, s