KOMPETANSE- OG REKRUTTERINGSPLAN HELSE-SOSIAL-OMSORG (HSO)

Transkript

1 KOMPETANSE- OG REKRUTTERINGSPLAN HELSE-SOSIAL-OMSORG (HSO) Handlingsplan 2015 Vedteke i Kommunestyret P-sak 11/15

2 Innleiing og bakgrunn Helse- sosial og omsorgssektoren står ovanfor vesentlege utfordringar når det gjeld kompetanse. Nye brukargrupper og behov vil krevja nye arbeidsformer og endra kompetanse. Det er difor viktig å jobba bevisst og strategisk med kompetansestyring. Bømlo kommune utarbeida i 2012 ein overordna Kompetanse- og rekrutteringsplan for Det blei i etterkant laga handlingsplanar for etter- og vidareutdanning for åra 2012 og I 2014 blei det blei laga ny overordna plan for med handlingsplan for Dette er rullering handlingsplanen for Overordna føringar er vidareført. Det er gjort nokre justeringar iht prioriteringar. Tiltak som er gjennomført er tatt ut. Denne planen tek utgangspunkt i målsetjingar og prioriteringar frå gjeldande planar; - Kommuneplan for Bømlo kommune (samfunnsdelen) - Handlingsplan Helse, sosial og omsorg (HSO) 2014 og Plan for fagområda psykisk helse og rus for perioden Godkjend av: Rådmann Vedteke i Kommunestyret Sist revidert: jan 2015 Side 2 av 11

3 Innhald 0. Handlingsplan Overordna del: 1. Struktur i planen 6 2. Overordna mål og føringar 7 Tiltaksområder: A. Overordna føringar og tiltak 8 B. Kompetanseutvikling - tiltak for å oppnå læring 9 C. Kompetansemobilisering - tiltak for bruk av kompetanse 10 D. Tiltak knytt til rekruttering og avvikling 11 Godkjend av: Rådmann Vedteke i Kommunestyret Sist revidert: jan 2015 Side 3 av 11

4 Handlingsplan 2015: Del A: Overordna føringar og tiltak (jf. side 7) 1.1. Kompetansestyringa skal knyttast tettare opp mot tenesteytinga og overordna målsetjingar 1.2. Meir einsarta og tydlegare prinsipp for tilrettelegging/ kompensasjon ved deltaking i kompetanseheving 1.3. Målretta satsing på samhandling med eksterne aktørar 1.4. Auka bevisshet kring evaluering, prioritering og effektmåling av tiltak Handlingsplan Kompetanseplan for HSO skal byggja på overordna føringar i HSO-plan og kommuneplan -Tiltak i kompetanseplanen skal implementerast i verksemdsplanar -Rapportering på kompetanse skal innarbeidast i tenesterapporteringar -Arbeid med å tydeleggjera målsetjingar for tilsette skal prioriterast og systematiserast -Det skal lagast «kort»-versjonar av planar slik at desse lett kan kommuniserast ut i organisasjonen -HSO skal bevisst leggja til rette for aktiv involvering frå tilsette - Lønnspolitisk handlingsplan må knyttast tettare opp mot kompetansestyringa og gjerast meir kjent i organisasjonen -Retningslinjer og praksis iht tilrettelegging for deltaking i kompetansehevande tiltak må vurderast -Delta aktivt i samhandlingsfora knytt til aktuelle utdanningsinstitusjonar -Vera aktiv iht å melda behov for/ bidra til utvikling av nye utdanningar i distriktet -Bidra til aktiv bruk av FoU-eininga for samhandling (tidligare Helsetorgmodellen) -Jobba aktivt mot helseføretak iht avklaring av opplæringsansvar, hospitering og kompetanseoverføring, jf. samarbeidsavtalar -Auka bevissthet iht prioritering av tiltak -Prøva ut fleire ulike former for læring -Meir systematisk evaluering av effekt Del B: Kompetanseutvikling - tiltak for å oppnå læring (jf. side 9) 2.1.Helsefagarbeidar «Frå ufaglært til faglært». Teoridel 1 år - Praksisdel 5 år 100% st Fagbrev. 2.2.Leiarutdanning 7,5 stp pr. modul. 2.3.Vernepleie (180 stp/desentralisert) 2.4.Vidareutdanning for helsefagarbeidarar (Fagskulenivå) Handlingsplan 2015 Finansiering Pågåande Pågåande Pågåande tiltak: tiltak: 19 tiltak: deltakarar modul 1 29 og 31 deltakarar modul 2/ 3 33 deltakarar modul 4 Kommunen skal leggja til rette for både teori og praksisdelen. I 2015 vil me særskilt leggja til rette for praksis slik at den enkelte kan ta fagbrev. Modul 5 blir prioritert (juni-oktober 2015) deltakarar. 2 tiltak 1 tiltak 1 tiltak Pågåande tiltak er avslutta. Det vil bli stimulert til nye tiltak i tiltak 1 tiltak 10 tiltak innan for fagområda måleretta miljøarbeid, rehabilitering og psykisk helse. 10 pågåade tiltak blir overført frå 2014 til 15. Nye tiltak vil kunna bli prioritert innan fagområda: (ikkje i priortert rekkjefølgje) 1. Målretta miljøarbeid 2. Rehabilitering 3. Helse/ aldring og aktiv omsorg 4. Psykisk helse Interne midlar og eksterne (K-løftet) Interne midlar og eksterne K- løftet/ OUmidlar frå KS Interne midlar og eksterne (Kløftet) Interne midlar og eksterne (Kløftet) 2.5.Vidareutdanning for høgskuleutdanna 10 tiltak 14 tiltak. (9 blei vidareført til 2014) 30 tiltak innanfor fagområda : Rehabilitering, Tverrfagleg samhandling, Eldring-helsesamfunn, Pleie/beh.av sår, Omsorgsteknologi, Rus, psykisk helse, veiledning. 13 pågåande tiltak overført frå Nye tiltak vil kunna bli prioritert innan fagområda: (ikkje i priortert rekkjefølgje) 1. Elding-helse-samfunn 2. Eldre med alvorleg svikt i vitale funksjoner 3. Målretta miljøarbeid 4. Rehabilitering 5. Tverrfagleg samhandling 6. Motiverande intervju 7. Psykisk helse 8. Diabetes 9. Hygiene 10. Omsorgsteknologi (Habiliteringstenesta) Interne midlar og eksterne (Kløftet) Godkjend av: Rådmann Vedteke i Kommunestyret Sist revidert: jan 2015 Side 4 av 11

5 2.6.Eldreomsorgens ABC 2.6. Demensomsorgens ABC 2.7.Spesialisering legar nye tiltak Framleis prioritert 25 Framleis prioritert. 25 stk avslutta. Framleis prioritert. 21 stk på siste modul. Avsluttast Alle pågåande tiltak er avslutta. Ikkje prioritert i Ikkje prioritert i Ikkje prioritert i spesialisering i samfunnsmedisin 6 spesialisering i almennmedisin Eksterne midlar og interne 2.8.Kurs/ opplæring (utan studiepoeng) Prioriterte områder: 1.Kompetan sekrav i HOS ledd. 2.Heimebas ert rehab. 3.Kompetan seheving knytt til ulike kvalitetspro sjekt Prioriterte områder: 1. Heimebasert rehabilitering 2. Bruk av el system 3. Opplæring knytt til kvalitetsprosjekt 4.Brukarmedverk nad/ rolla som «hjelpar» 5. Fleirkulturell forståing 6.Omsorgstekn. 7. Målretta miljøarbeid 8. Demens, heimebuande 2.9. Hospitering pilot for utprøving av hospitering internt i kommunen. Prioriterte områder i 2015: (ikkje i priortert rekkjefølgje) 1. Demens, heimebuande 2. Dokumentasjon/bruk av elektroniske system 3. Opplæring knytt til ulike kvalitetsprosjekt 4. Heimebasert rehabilitering 5. Brukarmedverknad/ rolla som «hjelpar» 5. Fleirkulturell forståing 7. Målretta miljøarbeid 8. Førstehjelp 9. Motiverande intervju Vidare utprøving av hospitering Opplæringstiltak knytt til forsking 2 tiltak Prioritert 2 tiltak framleis prioritert Avslutta våren 2014 Vurdera forsking knyt til Helseteam for eldre Del C: Kompetansemobilisering (tiltak for tilrettelegging og bruk av kompetanse) (jf. side 10) 3.1. Systematisera arbeid med kompetansemobilisering 3.2.Vidareutvikla bruk av kompetanse på tvers Handlingsplan Laga system for oppfølging/ bruk av kompetansen til dei som deltek i kompetansehevande tiltak. -Systematisera bruk av informasjon blant anna frå medarbeidarsamtalar iht kartlegging av kompetansemobilisering -Vidareutvikla arbeidet som er etablert gjennom kvalitetsprosjekta -Prøva ut 1 ny pilot iht bruk av kompetanse på tvers i organisasjonen. -Generelt stimulera til jobbrotasjon og endrings-kompetanse Finansiering Del D: Anskaffelse og evt. avvikling (jf. side 10 ) 4.1.Særskilte tiltak for rekruttera vernepleiarar Handlingsplan Rekrutteringstiltak mot vernepleiarar busett i distriktet - Vurdera arbeidsvilkår/ korleis laga attraktive arbeidsplassar - Vurdera ordning med stipend til studentar som inngår avtale om ferievikar arbeid og framtidig arbeid i Bømlo kommune Finansiering Godkjend av: Rådmann Vedteke i Kommunestyret Sist revidert: jan 2015 Side 5 av 11

6 1. Struktur i planen Strategisk kompetansestyring omfattar planlegging, gjennomføring og evaluering av tiltak for å sikra at organisasjonen og den enkelte medarbeidar har og brukar naudsynt kompetanse for å nå definerte mål (Lai, 2013). Fylgjande modell kan nyttast for strategisk kompetansestyring: Modellen peikar på viktigheten av at kompetanseutvikling/ -styring heng saman med verksemda sine overordna mål og strategiar. Ved implementering av tiltak er modellen delt i 4 kategoriar: Anskaffelse/ Rekruttering (innhenting av kompetanse frå eksterne kjelder) Utvikling (tiltak for oppnå læring) Mobilisering (tilrettelegging for bruk av kompetanse) Avvikling Modellen har òg fokus på evaluering/ oppfølging og understrekar at strategisk kompetansestyring må vera ein kontinuerlig prosess. Me har valt å bruka denne modellen som utgangspunkt for planen. Godkjend av: Rådmann Vedteke i Kommunestyret Sist revidert: jan 2015 Side 6 av 11

7 2. Overordna mål og føringar Helse- sosial og omsorgssektoren står ovanfor vesentlege utfordringar når det gjeld kompetanse. Nye brukargrupper og behov vil krevja nye arbeidsformer og endra kompetanse. Det er difor viktig å jobba bevisst og strategisk med kompetansestyring. Med bakgrunn i sentrale føringar og utfordringar har HSO utforma fylgjande målsetjing: Målsetjing Helse, sosial og omsorg (HSO): Bømlo kommune skal stimulera og leggja til rette for at innbyggjarane tek ansvar for å eiga helse, tek sunne val og på eigne premissar meistrar eigne liv. Bømlo kommune skal tilby innbyggjarane som har behov for hjelp og bistand, individuelt tilpassa og koordinerte tenester med høg kvalitet og brukarmedverknad. (jf. Kommunedelplan for Bømlo kommune , samfunnsdelen og Handlingsplan for Helse, sosial og omsorg) Kommunen har fylgjande målsetjing for kompetansestyring i HSO: Målsetjing for kompetansestyringa i Bømlo kommune (HSO): Bømlo kommune (HSO) skal ha eit system som omfattar planlegging, gjennomføring og evaluering av tiltak for å sikra at organisasjonen og den enkelte medarbeidar har og brukar naudsynt kompetanse for å nå definerte mål. Auka og meir bevisst bruk av kompetanse vil kunna gje betre kvalitet, meir effektiv ressursbruk, og eit godt omdømme som ein attraktiv arbeidsplass. Blant anna med bakgrunn i utfordringar gitt i samhandlingsreforma og Kommuneplan for utarbeida vår kommune ein strategisk kompetanseanalyse i 2012 ( Kompetanse- og rekrutteringsplan for helse- og omsorgstenesta i Bømlo kommune ). I planen er framtidige utfordringar mellom anna formulert slik; Kommunane skal i framtida skal løysa nokre av dei oppgåvene som blir utført av spesialisthelsetenesta Det er behov for betre samhandling kring pasienten og ei meir heilskapleg og koordinert teneste Det er behov for eit auka fokus på helsefremjande og førebyggjande arbeid Det er behov for eit auka fokus på kompetanse og kvalitet i tenestene Det har skjedd mykje sidan denne planen blei laga. Det er mellom anna utarbeida ein delplan for Helse, sosial og omsorg (med årleg rullering). HSO-planen er knytt opp mot kommuneplanen sin samfunnsdel. Det er òg utarbeida handlingsplanar for etter og vidareutdanning i 2012, 2013 og Desse handlingsplanane er fylgt opp systematisk og kommunen har lagt til rette for mange i etter- og vidareutdanning. Ved rullering av overordna plan i 2013 blei mange føringar og prioriteringar frå tidlegare planar vidareført. I tillegg er det lagt til auka fokus på at kompetansestyringa må knyttast tettare opp mot tenesteytinga og dei overordna målsetjingane. Vidare at det bør satsast meir på systematisk kompetansemobilisering. Kompetansemobilisering handlar om å aktivt nytta kompetanse der det er behov for denne i organisasjonen. Vidare å setje inn tiltak i høve til dette gjennom å legge til rette for bruk av kompetansen. Dette vil òg vera viktige fokusområde i Godkjend av: Rådmann Vedteke i Kommunestyret Sist revidert: jan 2015 Side 7 av 11

8 A. Overordna føringar og tiltak 1.1. Kompetansestyringa skal knyttast tettare opp mot tenesteytinga og dei overordna målsetjingane Å integrera kompetanseplanar med anna planverk og pågåande prosessar er påbegynt, men ikkje heilt på plass. Overordna mål og strategiar for vår kommune finn ein i kommuneplanen sin samfunnsdel. Målsetjinga er å få på plass eit system der alle kommunale planar skal danna ein heilskap forankra i målsetjingar i kommuneplanen og knytt opp mot styringssystem og prioriteringar. Her er kommunen på god veg, men noko arbeid gjenstår. Om ein skal få til ei strategisk kompetansestyring vil det vera viktig å prioritera dette arbeidet vidare. Å få på plass eit overordna plan og styringssystem er viktig, men ikkje tilstrekkeleg. Informasjon om mål, strategiar og resultat er viktig både for å motivera medarbeidarane, for å auka lojaliteten til verksemda og for å implementera satstingar. Ein målretta innsats innan kompetanseutvikling forutset ei felles oppfatning av kvar ein står og kva utfordingar ein har. Felles prosessar kan òg vera viktig iht å utvikla eit felles begrepsapparat. HSO har som målsetjing å leggja til rette for aktiv involvering frå tilsette Meir einsarta og tydlegare prinsipp for tilrettelegging og kompensasjon ved kompetanseheving Bømlo kommune har utarbeida ein Lønspolitisk handlingsplan. Det er ei målsetjing at denne blir knytt tettare opp mot kompetansestyringa og blir gjort meir kjent i organisasjonen. Det er òg viktig å jobba vidare med å få til ein mest mogeleg einsarta praksis iht tilrettelegging for deltaking i kompetansehevande tiltak. Dette gjeld særleg for personar i deltidstillingar og i turnusarbeid Målretta satsing på samarbeid med eksterne aktørar For best å møta framtidas kompetanseutfordringar blir det òg viktig å samhandla med eksterne aktørar som helseføretak, høgskule eller andre kommunar. Bømlo kommune har eit slikt samarbeid blant anna gjennom drift av ei felles FOU-eining for samhandling (Fousam, tidlegare Helsetorgmodellen). God samhandling/ etablerte samhandlingsfora har t.d. ført til nye utdanningar innan dei områda kommunane vurderer det er størst behov. For Bømlo kommune sitt vedkommande gjeld dette blant anna utdanningar innan motiverande intervju, tverrfagleg samhandling og rehabilitering. Kommunen har vidare inngått ein overordna samarbeidsavtale og ulike tenesteavtalar med helseføretaket. Det er gjort avtalar på gjensidig kunnskapsoverføring og informasjonsutveksling, faglege nettverk og hospitering samt samarbeid om forsking, utdanning praksis og læretid. Avtalane tydeleggjer ansvar, men og at det er uavklarte områder knytt til oppgåve- og kompetanseoverføring. Det blir difor viktig å satsa vidare på samhandling med helseføretak, høgskular og andre kommunar Evaluering, prioritering og effektmåling Å auka bevissthet iht prioritering og val av tiltak og meir systematisk måling av effekt vil òg bli prioritert framover. Det er fleire faktorar som påverkar effekt av læring og det er viktig å ha bevissthet om kva tiltak som har kva effekt. Det er òg ei målsetjing å prøva ut fleire ulike former for læring. Godkjend av: Rådmann Vedteke i Kommunestyret Sist revidert: jan 2015 Side 8 av 11

9 B. Kompetanseutvikling tiltak for å oppnå læring Systematisk kompetanseutvikling omhandlar tiltak for å oppnå eller forsterka læring i organisasjonen. Bømlo kommune har i tidlegare planar peika på ulike kompetansehevande tiltak som eksterne/ interne kurs og opplæring, hospitering, arbeidserfaring og formell utdanning. Kommunen har systematisk fylgt opp prioriterte tiltak iht handlingsplanane for 2012, 2013 og Kommunen lagt til rette for kompetanseheving i form av kurs, grunnutdanningar og vidareutdanning for mange tilsette. For 2015 er det gjort fylgjande prioriteringar: 2.1.Helsefagarbeidar Bømlo kommune har prioritert å leggja til rette for utdanning frå ufaglært til helsefagarbeidar i fleire år. Pr. no er det registrert 33 stk som er i utdanningsløpet. Teoridelen her er over 1 år (1 dag i veka). Ein må i tillegg ha 5 år relevant praksis i 100% stilling for å kunna ta fagbrev. Kommunen har fleire tilsette med teoridelen som ikkje har fått nok praksis til å kunna ta fagbrev. Erfaringar tilseier at det er behov for noko motivasjon og tilrettelegging frå arbeidsgjevar dersom ein skal auka tal som tek fagbrev. Dette vil vera eit prioritert fokus i Leiarutdanning Bømlo kommune har prioritert vidareutdanning for leiarar høgt. Det har vore hhv 29, 31,30 og 30 stk som har deltatt på dei 4 modulane. Resultata og tilbakemeldingane frå utdanninga har vore svært gode. Kommunen har gjort avtale om ny modul i Vernepleie Bømlo kommune har hatt utfordringar med å rekruttera vernepleiarar. Det er difor lagt til rette for personar som har tatt utdanninga desentralisert i kombinasjon med arbeid. Dette vil framover òg vera eit prioritert område for kommunen. Jf. pkt Vidareutdanning for helsefagarbeidarar Å leggja til rette for vidareutdanning av helsefagarbeidarar har til vore eit satsingsområde. Dei siste åra har det likevel vore få som har tatt slik utdanning. I 2014 var dette eit prioritert området, 10 stk er no i ulike utdanningar. Prioritering blir vidareført innan for områda rehabilitering, målretta miljøarbeid, aktiv omsorg og psykisk helse. 2.5.Vidareutdanning høgskuleutdanna Bømlo kommune har dei siste åra prioritert ulike vidareutdanningar av høgskuleudanna. Pågåande tiltak ( 13 stk) blir vidareført. I tillegg er prioritert 10 ulike fagområder for Leiargruppa vil gjera endeleg prioriteringar når det er avklart kven av desse utdaningane som blir igangsett og kven aktuelle kandidatar er. Det vil bli lagt vekt på at tverrfaglege grupper kan delta i same utdanning Eldreomsorgens/ Demensomsorgens ABC Eldreomsorgens/ Demensomsorgens ABC er ulike kurs i regi av Nasjonalt kompetansesenter for aldring og helse. Bømlo kommune har i 2012 og 2013 prioritert desse tiltaka høgt. Mange Godkjend av: Rådmann Vedteke i Kommunestyret Sist revidert: jan 2015 Side 9 av 11

10 tilsette har vore involvert. Vårhalvår 2014 avslutta 25 stk siste modul i Eldreomsorgens ABC. Det blir ikkje prioritert nye tiltak i For 2016 kan dette bli vurdert på nytt Spesialisering av legar Kommunen legg pr no til rette for 1 lege som tek spesialisering i samfunnsmedisin og 6 som tek spesialisering i almennmedisin. 2.8.Kurs/opplæring utan studiepoeng Tilsette i HSO har hatt ei rekkje mindre opplæringstiltak i Den størte satsinga i 2014 var kurs i heimebasert rehabilitering der mange tilsette deltok. Eit overordna prinsipp er å nytta intern kompetanse til kursing dersom det er mulig. Bømlo kommune har òg som målsetjing å ha mest mulig kompetanseheving «på tvers» i organisasjonen. Det vil likevel vera mange opplæringsbehov som gjeld kun ei verksemd eller avdeling. Denne planen synleggjer primært større satsingar/ tiltak som gjeld fleire verksemder For 2015 er det utarbeida desse felles satsingsområdene (ikkje i prioritert rekkjefølgje): 1. Demens, heimebuande 2. Dokumentasjon/bruk av elektroniske system 3. Opplæring knytt til ulike kvalitetsprosjekt 4. Heimebasert rehabilitering 5. Brukarmedverknad/ rolla som «hjelpar» 5. Fleirkulturell forståing 7. Målretta miljøarbeid 8. Førstehjelp 9. Motiverande intervju 2.9. Hospitering Å bevisst nytta hospitering internt i kommunen til kompetanseheving var ein nytt tiltak i Ein har byrja på noko utprøving her og vil vidareføra satsinga til I tillegg vil ein generelt stimulera til og setja inn tiltak for jobbrotasjon Opplæringstiltak knytt til forsking Bømlo kommune har tidlegare vore tilknytt ulike prosjekt som har vore knytt til forsking. Dette vil òg kunne prioriterast framover. Det skal òg i 2015 hentast inn meir informasjon om grunnlag, økonomiske støtteordningar og faglege samhandlingsarenaer C. Kompetansemobilisering - tiltak for tilrettelegging og bruk av kompetanse Det er viktig at medarbeidarane sitt kompetansepotensial blir mobilisert gjennom relevante oppgåver og utfordringar. Tiltak for å sikra kompetansemobilisering er avgjerande i det strategiske arbeidet med kompetanse. Det er fyrst når kompetansen blir mobilisert som innsatsfaktor den gjev avkastning. Om ein ikkje nyttar tilsette sin kompetanse kan det medføra ein stor verdilekkasje og ei rekkje negative konsekvensar for både den enkelte og organisasjonen. Svak kompetansemobilisering heng ofte saman med at ein overfokuserer på anskaffelse- og utvikling og underfokuserer på korleis den kompetansen som er anskaffa og utvikla blir brukt. Godkjend av: Rådmann Vedteke i Kommunestyret Sist revidert: jan 2015 Side 10 av 11

11 Bømlo kommune har mange tilsette med høg kompetanse. Det er avgjerande at dei tilsette sitt kompetansepotensial vert mobilisert og nytta på ein optimal måte gjennom relevante oppgåver og utfordringar knytt til mål og verdiskapinga. Det er grunn til å tru at kommunen har eit vesentleg unytta potensial i det å utnytta eksisterande kompetanse betre. Dette gjeld både innad i verksemdene og på tvers av einingar. Kompetansemobilisering har til no vore ein lite synleg del av kompetansestyringa på systemnivå. HSO ynskjer i den neste perioden å auka opp fokus på kompetansemobilisering. Dette er eit viktig strategisk satsingsområde frå og med Konkrete tiltak i 2015 knytt til å systematisera arbeidet med kompetansemobilisering og vidareutvikla bruk av kompetanse på tvers vil bli iverksett. D. Anskaffelse og evt. avvikling Ved utlysing av ledige stillingar opplever HSO stort sett god tilgang på rett kompetanse. Unntaket her er rekruttering av vernepleiarar til habiliteringstenesta. Dette er difor sett opp som eit særskilt satsingsområde i Godkjend av: Rådmann Vedteke i Kommunestyret Sist revidert: jan 2015 Side 11 av 11