Fylkesstatistikk 2010

Transkript

1 1 Demografi 2 Sysselsetting 3 Nyetableringar 4 Arbeidsløyse 5 Statlege arbeidsplassar 6 Landbruk 7 Fiskeri- og havbruk 8 Reiseliv 9 Eksport 10 Pendling 11 Samferdsel 12 Utdanning 13 Personinntekter 14 Detaljhandel 15 Bustadmarknaden 16 Kommunale gebyr 17 Meldte lovbrot 18 Kostra Ein tydeleg medspelar Fylkesstatistikk 2010 Møre og Romsdal

2 Sterk vekst i folketalet Innflytting frå utlandet viktigaste årsak til vekst Færre kvinner enn menn i aldersgruppa år Forgubbing i landbruket Færre arbeidsplassar i alle fylke Rekordhøg innvandring Fleire kvinner enn menn ut av arbeidslivet Gode fruktbarheitstal og godt fødselsoverskot Tredje største eksportfylke Attraktive høgskular i fylket Høg sysselsetting blant innvandrarane Demografi 4 Sysselsetjing 17 Nyetableringar 28 Statlege arbeidsplassar 30 Landbruk 32 Havbruk og fiskeri 34 Reiseliv 36 Eksport 37 Pendling 38 Samferdsel 41 Utdanning 43 Personinntekt 46 Bustadmaknaden 48 Detaljhandel 50 Pleie og omsorg 51 Folkebiblioteka 53 Meldte lovbrot 54 Kommunale gebyr 55 Kommunal økonomi 56

3 Når ein les statistikk kan det til tider vere vanskeleg å skjøne kva tala faktisk handlar om og kva dei fortel oss. Eg vil utfordre lesarane til å knytte tala og kvardagen nærare saman: FYLKESSTATISTIKK for Møre og Romsdal handlar i bunn og grunn om kva innbyggjarane i Møre og Romsdal har gjort og opplevd i året som er gått. Når ein ser på sentrale delar som demografi, sysselsetting og utdanning, er det kvardagen til innbyggjarane i fylket som vert presentert. Målet med statistikken er å gje eit innblikk i så store delar av samfunnet Møre og Romsdal som mogleg, og i enkelte tilfelle korleis vi ligg an i forhold til andre fylke eller gjennomsnittet for landet. Utbyttet trur eg blir best om ein klarer å sjå samanhengen mellom tala og verkelegheita. Visst du til dømes at auken i folketalet i Møre og Romsdal var rekordhøg i 2009, og at hovudårsaka var innflytting frå utlandet? At berre tre kommunar i fylket ville hatt auke i folketalet dei siste tre åra utan innvandring, eller at flyttebalansen for unge vaksne framleis er negativ i fylket? At sysselsetjinga gjekk noko ned i 2009 var kanskje kjent for dei fleste, men at nedgangen her i fylket berre var om lag halvparten av landet visste du kanskje ikkje? Sjølv om den samla sysselsetjinga gjekk ned, var det auke i offentleg sysselsetjing både her i fylket og i landet. I Møre og Romsdal var det fleire kvinner enn menn som gjekk ut av arbeidslivet i 2009, noko som er motsett utvikling i høve til resten av landet. At Møre og Romsdal er det største sjømatfylket i landet er kjent, men at talet på heilårsfiskarar nesten har blitt halvert på 15 år visste du kanskje ikkje? Statistikken viser òg at talet på vinnings- og valdslovbrot aukar i fylket, medan det er ein nedgang i talet på melde narkotikalovbrot. Dette var berre nokre få smakebitar frå årets utgåve av FYLKESSTATISTIKK. Vi håpar at FYLKESSTATISTIKK kan tene som oppslagsverk, som gjev kunnskap og innsikt i samfunnet Møre og Romsdal. Vi tek gjerne imot innspel og tilbakemeldingar om nokon saknar noko eller har ønske til framtidige utgåver. Eg tillet meg å avslutte med ei omskriving av eit kjent sitat av Stanley Marcus: Folk er statistikk. Statistikk er folk Ole Helge Haugen fylkesplansjef

4 1 DEMOGRAFI Sterk vekst i folketalet, også samanlikna med landet Av samla folketal i Noreg bur 5,2 prosent i Møre og Romsdal. Siste året vaks folketalet i fylket frå til innbyggjarar, noko som utgjer ein auke på innbyggjarar, eller ein vekst på 1,0 prosent. Til samanlikning var folketalsauken i Noreg på 1,2 prosent i I 2009 var det folketilvekst i alle fylka (inkludert Oslo). Møre og Romsdal fekk med sine 1,0 prosent ein 10. plass mellom fylka. Av fylka var det sju fylke som hadde ein folketalsauke lik eller større enn den samla folketilveksten i landet. Nærare 60 prosent av den samla folketilveksten i Noreg i fjor kom i dei fire fylka Oslo, Akershus, Rogaland og Hordaland. I 2009 hadde ti av kommunane i Møre og Romsdal ein relativ folketilvekst lik eller større enn landet. Av desse skil Ulstein seg klart ut, med ein folketilvekst på 5,8 prosent, noko som er nærare 3 prosentpoeng meir enn Stordal, som hadde ein prosentvis vekst på 2,9 i Dei åtte andre kommunane er: Giske (2,3 %), Sula og Eide (begge 2,0 %), Norddal (1,8 %), Ålesund og Midsund (begge 1,6 %), Ørsta (1,4 %) og Kristiansund (1,3 %). Vidare hadde 14 av kommunane i Møre og Romsdal ein folketilvekst lik eller større enn fylkesgjennomsnittet. Totalt 26 kommunar hadde vekst i folketalet. I absolutte tal var folketilveksten størst i Ålesund (665 personar), deretter følgjer Ulstein (409 personar), Kristiansund (301 personar) og Molde (241 personar). Til saman utgjer dette nærare 64 prosent av den samla folketalsauken i Møre og Romsdal i Ålesund åleine sto for heile 26 prosent av folketalsauken i fylket. Størst relativ nedgang i folketalet finn vi i Sande (-0,9 %) og Sunndal (-0,8 %). Målt i absolutte tal var nedgangen størst i Sunndal (-58 personar). Folketalsutvikling i kommunane, fylket og landet Tal per 1. januar % % Tal % 67 år + Molde ,2 4, ,0 13,7 Ålesund ,7 10, ,6 12,5 Kristiansund* ,5 5, ,3 13,3 Vanylven* ,7-3, ,7 18,5 Sande* ,7-18, ,9 18,4 Herøy ,0-0,1 34 0,4 14,4 Ulstein ,5 14, ,8 11,2 Hareid ,8 2,3 42 0,9 14,2 Volda ,9 3,0 64 0,8 14,5 Ørsta ,9 0, ,4 15,5 Ørskog ,1 3,0-4 -0,2 14,2 Norddal ,1-8,1 32 1,8 17,9 Stranda ,4-3,1-2 -0,0 18,2 Stordal ,3-2,1 29 2,9 15,9 Sykkylven ,7 4,2 24 0,3 13,4 Skodje ,7 12,3 43 1,1 10,6 Sula ,7 12, ,0 12,8 Giske ,5 10, ,3 12,6 Haram ,7-0,4 45 0,5 15,7 Vestnes ,1-0,4 28 0,4 14,2 Rauma ,2-0,0 37 0,5 17,1 Nesset ,9-6,5-2 -0,1 17,4 Midsund ,8-1,3 30 1,6 18,0 Sandøy ,8-0,9 13 1,0 18,4 Aukra ,4 7,3 13 0,4 15,0 Fræna ,0 3,7 79 0,9 12,4 Eide ,0 5,9 66 2,0 13,2 Averøy ,7 1,3 33 0,6 14,9 Gjemnes ,0-3, ,7 15,0 Tingvoll ,1-2,4 9 0,3 18,6 Sunndal ,4-1, ,8 16,2 Surnadal ,3-4, ,7 16,4 Rindal ,5-4,5 0 0,0 20,2 Halsa ,3-8,7 3 0,2 19,9 Smøla ,1-11,9 24 1,1 19,6 Aure* ,8-8,4-6 -0,2 17,8 Møre og Romsdal ,0 3, ,0 14,3 Landet ,8 8, ,2 12,9 Møre og Romsdal i % av landet 5,6 5,5 5,4 5,3 5,2 5, Endring kjelde: PANDA/SSB % innb. i

5 I perioden auka folketalet i Noreg med 8,5 prosent, medan veksten i Møre og Romsdal var på 3,3 prosent. I same periode var det vekst i 16 av fylket sine 36 kommunar. Den relative veksten var størst i Ulstein (14,1 %) Skodje (12,3 %), Sula (12,2 %) og Giske (10,8 %). Av dei 19 kommunane med nedgang i folketalet i denne perioden, er det seks kommunar som har ein relativ nedgang på over 5 prosent. Størst nedgang i folketalet finn vi i Sande og Smøla. +5,0% > 0,0 - +4,9% Endringar i folketalet i prosent Sterk vekst Svak/moderat vekst Smøla kjelde: PANDA/SSB 0,0 - -4,9% -5,0% > Svak/moderat nedgang Sterk nedgang Kr.sund*** Averøy Tingvoll Aure** Halsa Rindal Endring i folketalet siste året (2009) Sandøy Aukra Fræna Eide Gjemnes Surnadal Oslo Rogaland Akershus Hordaland Sør-Trøndelag Vest-Agder Buskerud Landet Østfold Aust-Agder *Sande Herøy Molde Midsund Giske Haram Vestnes Skodje Ålesund Ørskog Ulstein Sula Stordal Hareid Sykkylven Norddal Ørsta Stranda Rauma Nesset Sunndal Møre og Romsdal Vestfold Nord-Trøndelag Troms Sogn og Fjordane Oppland Finnmark Telemark Nordland Hedmark Vanylven Volda 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 Prosent *) Delar av Sande komvmune over til Vanylven kommune **) 1. jan 2006 blei Tustna og Aure ei kommune Aure kommune *** ) 1. jan 2008 blei Kristiansund og Frei ei kommune Kristiansund kommune 5

6 Folketal fordelt på aldersgrupper 1. januar 2010 i kommunane i Møre og Romsdal, fylket og landet I prosent Befolkning 0-5 år 6-12 år år år år Molde Ålesund Kristiansund Vanylven Sande Herøy Ulstein Hareid Volda Ørsta Ørskog Norddal Stranda Stordal Sykkylven Skodje Sula Giske Haram Vestnes Rauma Nesset Midsund Sandøy Aukra Fræna Eide Averøy Gjemnes Tingvoll Sunndal Surnadal Rindal Halsa Smøla Aure Møre og Romsdal Landet år år år år år 80 år og eldre I alt 0-5 år 6-12 år år år år år år år år år 80 år + 6,8 8,5 4,4 5,4 12,5 12,2 14,1 13,8 11,2 6,3 4,9 7,8 8,9 3,8 5,5 13,3 13,8 14,0 12,9 9,7 5,8 4,6 6,8 8,6 3,7 5,4 12,3 12,8 13,9 14,2 11,8 6,0 4,7 4,6 8,9 3,9 5,5 10,0 9,7 13,7 14,8 13,5 8,1 7,2 5,4 9,2 4,3 5,4 10,1 10,9 13,6 14,2 11,2 9,1 6,6 7,3 9,6 4,5 5,4 11,2 12,2 14,1 13,4 10,5 6,9 5,0 8,1 10,5 4,5 5,8 11,4 14,6 15,1 11,8 9,4 5,1 3,9 7,6 8,9 4,7 5,9 13,0 12,0 13,5 13,1 9,6 6,3 5,5 7,4 9,1 4,4 6,1 12,8 11,5 13,3 12,7 10,8 6,2 5,8 7,5 9,1 4,1 5,7 12,3 11,7 13,0 13,2 10,3 6,9 6,2 7,2 8,8 3,7 5,5 11,4 11,4 12,6 15,4 12,3 5,2 6,5 7,0 10,3 4,5 5,3 10,8 9,6 13,5 13,3 10,1 7,7 7,8 6,0 9,5 3,9 5,8 11,2 11,2 13,8 11,7 11,6 8,6 6,7 8,3 10,4 4,2 4,1 11,2 11,4 13,1 15,0 9,2 7,8 5,4 7,5 9,9 4,1 5,6 11,7 12,6 13,8 13,5 10,2 6,0 5,1 8,6 9,9 4,8 5,5 12,2 12,8 14,5 13,4 9,8 4,9 3,7 8,8 9,9 4,1 5,7 12,1 13,8 12,1 13,3 9,3 6,2 4,8 8,7 10,8 4,4 5,6 11,9 12,7 13,3 13,1 9,4 5,6 4,5 6,8 9,1 4,1 5,6 11,1 12,4 13,3 13,6 10,9 6,9 6,3 6,7 8,4 4,6 6,5 10,5 11,5 14,5 14,5 11,1 6,5 5,2 6,4 8,2 4,3 5,7 11,1 11,2 13,3 13,8 11,9 7,2 7,0 5,5 8,8 4,4 6,5 11,5 10,2 13,5 13,5 11,2 8,4 6,5 7,6 10,0 4,6 4,7 9,2 12,0 13,4 12,1 11,2 8,1 7,0 8,0 8,7 3,5 4,4 9,0 12,0 13,0 14,5 10,4 7,6 8,9 8,4 9,6 4,0 5,4 11,7 12,7 11,8 12,6 11,5 7,2 5,0 7,9 9,4 4,4 5,9 12,2 11,9 14,0 13,1 11,2 5,7 4,2 8,1 9,8 4,6 6,1 11,8 12,4 13,0 13,4 9,7 6,0 5,1 7,2 9,0 3,8 5,9 9,7 11,6 13,8 15,0 12,2 6,0 5,8 7,9 9,3 3,1 5,1 11,1 11,3 12,5 14,8 12,3 6,5 6,2 6,4 8,0 3,5 5,2 10,7 11,0 13,4 13,3 13,1 7,7 7,5 5,7 8,6 4,2 5,5 11,2 10,7 14,9 14,8 10,6 7,5 6,1 5,8 9,3 4,6 5,9 10,4 10,7 13,9 13,8 12,3 7,4 6,0 5,4 9,7 4,8 5,8 9,8 10,5 13,1 11,9 11,7 9,0 8,3 6,2 7,5 3,4 4,8 9,5 10,5 11,9 15,5 14,9 8,2 7,5 5,2 8,3 3,3 5,6 9,8 9,1 13,3 16,4 12,6 9,2 7,3 5,6 8,4 3,9 5,3 10,2 10,8 13,3 14,3 13,5 8,0 6,7 7,2 9,1 4,1 5,6 11,9 12,3 13,7 13,5 10,8 6,5 5,4 7,5 8,8 4,0 5,3 12,6 13,9 14,4 12,6 10,4 6,0 4,5 6 6

7 Innflytting frå utlandet viktigaste årsak til vekst Det er to faktorar som forklarar veksten i folketalet i 2009: Tilflytting frå utlandet og fødselsoverskot. I 2009 var nettoflyttinga til fylket på personar. Dette forklarar 73,3 prosent av folketilveksten i Møre og Romsdal siste år. Utan innflytting frå utlandet hadde Møre og Romsdal hatt ei negativ nettoutflytting på -629 personar, noko som hadde gitt ein folketilvekst på 42 personar (eller 0,02 %) grunna godt fødselsoverskot. Fødselsoverskotet i fylket var i 2009 på 671 personar. I 2008 var fødselsoverskotet på 466 personar, noko som gjev ein auke på 44 prosent frå 2008 til Av fylkets 36 kommunar hadde 23 fødselsoverskot siste år. Overskotet var størst i Ålesund, med 277 personar. Deretter følgjer Molde og Ulstein, med eit fødselsoverskot på høvesvis 87 og 65. Ålesund hadde over 40 prosent av det samla fødselsoverskotet i fylket. Sett i høve til folketal var fødselsoverskotet likevel større i både Ulstein, Giske og Sula. Nettoinnflyttinga til Møre og Romsdal var på personar i Det er 369 personar fleire enn i 2008 og utgjer ei auke på 25 prosent siste år. I alt flytta personar til og personar frå Møre og Romsdal siste år. Av fylkets 36 kommunar hadde 29 positive tal i høve nettoflytting. Størst nettoinn flytting var til Ålesund, med 390 personar. Deretter følgjer Ulstein og Kristiansund. Kvar femte som flytta til fylket busette seg i Ålesund. Sett i høve til folketal var nettoinnflyttinga likevel størst til Ulstein. Tal personar Tal personar Fødselsoverskot, nettoflytting og folketilvekst i Møre og Romsdal Fødselsoverskot Nettoinnflytting Folketilvekst /PANDA Aldersfordelt nettoflytting for Møre og Romsdal /PANDA Held vi flyttinga til og frå utlandet utanfor, og berre ser på den innanlandske flyttinga, hadde fylket ei negativ nettoflytting på -629 personar i Det er noko mindre enn i 2008, då fylket hadde ei negativ innanlandsk nettoflytting på Aldersfordelt flyttebalanse viser at utflyttinga frå fylket er negativ blant unge vaksne Alder

8 Utan innflyttinga frå utlandet ser nettoflyttingstala for dei enkelte kommunane i fylket svært annleis ut. I 2009 hadde berre 11 kommunar positiv nettoinnanlandsk flytting, med Kristiansund på topp, følgt av Sula og Giske. Ålesund og Molde hadde negativ innanlandsk flyttebalanse, likeins kommunar som Ulstein, Herøy, Hareid, Haram, Sandøy, Vestnes og Aukra, som er døme på kommunar med eit næringsliv som sysselset ein stor del utanlandske statsborgarar. Dette er same mønster som vi har sett i tidlegare år, kor kommunar med eit næringsliv som er kjenneteikna av høg sysselsetting av utanlandske arbeidstakarar har negative tal for den innanlandske flyttinga, og kor ei rekke av kommunane i det næraste pendlingsomlandet til Ålesund har gode nettotal når det gjeld den innanlandske flyttinga. Ser vi på den innan landske nettoinnflyttinga siste tre år, er det berre tre kommunar som kan vise til positive tal kvart år i heile perioden. Dette er Rindal, Skodje og Sula. Det store fleirtalet av kommunane, inkludert Ålesund, har hatt negativ innanlandsk nettoflytting kvart år dei siste tre åra. Nettoinnflytting Folketalsveksten i kommunane Møre og Romsdal, fylket og landet i 2009 Innvandring Sum folketilvekst Nettoinnflytting Fødselsoverskot Innenlandsk Innenlandsk Innvandring Fødselsoverskot Molde Vestnes Ålesund Rauma Kristiansund Nesset Vanylven Midsund Sande Sandøy Herøy Aukra Ulstein Fræna Hareid Eide Volda Averøy Ørsta Gjemnes Ørskog Tingvoll Norddal Sunndal Stranda Surnadal Stordal Rindal Sykkylven Halsa Skodje Smøla Sula Aure Giske Møre og Romsdal Haram Landet Sum folketilvekst Innanlandsk nettoflytting Møre og Romsdal - flyttingar til og fra utlandet Tal år med positiv innanlands nettoflytting i løpet av år 2 år Smøla 3000 Innvandring Utvandring Netto innvandring 1 år 0 år Sandøy Averøy Eide Fræna Aukra Molde Gjemnes Tingvoll Midsund Nesset Haram Vestnes Giske Skodje Ålesund Ørskog Rauma Ulstein Sula Herøy Hareid Sykkylven Stordal Norddal *Sande Ørsta Vanylven Volda Stranda Kr.sund*** Aure** Halsa Sunndal Surnadal Rindal Tal personar

9 Rekordhøg innvandring til Møre og Romsdal I 2009 vart det registrert 3138 innvandringar og 652 utvandringar i Møre og Romsdal. Innvandringa til fylket i prosent av folketalet var i 2009 på 1,2 prosent. Det er europearane som dominerer innvandringa til Møre og Romsdal, som i landet elles. Av dei personane som innvandra sist år, var polakkane den største enkeltgruppa, med 920 personar. Deretter følgjer tyskarar og litauarar, med høvesvis 195 og 164 personar. Desse utgjorde til saman 40,8 prosent av innvandrarane i fjor. I landet sett under eitt var dei største innvandrargruppene polakkar, svenskar og litauarar. Det har vore ein høvesvis jamn auke i innvandringa til fylket sidan 1960-talet, og auken siste år var på 6,3 prosent eller 186 personar. I absolutte tal er innvandringa i 2009 det høgaste talet sidan registreringa starta. Størst relativ auke i innvandringa til fylket hadde vi frå 2006 til 2007, då talet på innvandrarar auka frå til personar eller 45,5 prosent. Av innvandrarane til fylket siste år, var 59,8 prosent menn. 55,3 prosent av mennene var i aldersgruppa år. Blant kvinnene var 56,6 prosent i denne aldersgruppa. Dette er ikkje ulikt landet elles, kor 57,6 prosent av mennene og 61,2 prosent av kvinnene var i aldersgruppa år. Frå 2004 og fram til 2009 var den relative innvandringa til fylket større enn til landet elles. Og medan det var ei auke i innvandringa til fylket i 2009, viser utviklinga for landet elles ein nedgang på 2,7 prosentpoeng frå året før. Av dei 652 personane som utvandra siste år, var nærare 72 prosent utanlandske statsborgarar. Dette er noko lågare enn i fjor. Dei siste åra har utvandringa vore på omlag 650 personar, med unntak av toppåret 2005, då 797 personar utvandra. Som for landet elles, var det polakkane som toppa utvandringsstatistikken siste år, med 114 personar. Innvandring, utvandring og netto innvandring, etter kjønn og alder 2009 Innvandring Absolutt tal Begge kjønn I alt Møre og Romsdal Landet Relativ andel Menn I alt Møre og Romsdal 20,7 55,3 22,6 1, Landet 23,1 57,7 17,1 2, Relativ andel Kvinner I alt Møre og Romsdal 26,1 56,6 15,8 1, Landet 24,3 61,2 12,2 2, Utvandring Absolutt tal Begge kjønn I alt Møre og Romsdal Landet Relativ andel Menn I alt Møre og Romsdal 13,8 61,4 19,0 5,8 363 Landet 15,3 58,5 21,8 4, Relativ andel Kvinner I alt Møre og Romsdal 23,2 62,6 9,3 4,8 289 Landet 23,1 60,2 12,2 4, Nettoinnvandring Absolutt tal Begge kjønn I alt Møre og Romsdal Landet Relativ andel Menn I alt Møre og Romsdal 22,4 53,9 23,4 0, Landet 29,2 57,0 13,5 0, Relativ andel Kvinner I alt Møre og Romsdal 27,0 54,8 17,7 0,5 971 Landet 25,1 61,8 12,2 1,

10 Av utvandrarane frå fylket siste år, var 55,7 prosent menn. Av dei 363 mennene som utvandra, var 61,4 prosent i aldersgruppa år. Blant kvinnene var 62,6 prosent i denne aldersgruppa. Dette er ikkje ulikt landet elles, kor 58,5 prosent av mennene og 60,2 prosent av kvinnene var i aldersgruppa år. Frå 2003 har nettoinnvandringa til Møre og Romsdal auka kvart år. I same periode ser vi at talet på innvandrarar i befolkninga ikkje berre har auka samla sett for fylket, men også i heile 32 av kommunane. Målt i relative tal var talet på innvandrarbefolkninga i 2009 størst i Stordal, med 13,4 prosent. Deretter følgjer Ulstein med 11,7 prosent og Hareid med 10,5 prosent. Nordmenn sto for 7,2 prosent av innvandringa til Møre og Romsdal. Dette er noko lågare enn til landet elles, som var på 13 prosent i Det er ulike årsaker til at nordmenn utgjer ein høvesvis stor del av innvandringa til fylket, ei av desse er heimvending etter arbeid/studier i utlandet. At 225 norske statsborgarar inn vandra til og 184 utvandra frå Møre og Romsdal, gav ei netto innvandring på 41 personar. Definisjonar: Nettoinnvandring = innvandring minus utvandring Innvandrarbefolkninga i prosent av alle busette i Møre og Romsdal 2010 Stordal Ulstein Hareid Sandøy Haram Ørskog Stranda Sykkylven Sande Midsund Norddal Kristiansund Ålesund Aukra Møre og Romsdal Skodje Molde Vestnes Tingvoll Volda Sunndal Averøy Sula Gjemnes Giske Ørsta Rauma Herøy Smøla Fræna Vanylven Aure Eide Nesset Halsa Surnadal Rindal Prosent Innflytting frå utlandet etter nasjonalitet tal per 1. januar Nasjonalitet Antall Polen 920 Norge 225 Tyskland 195 Litauen 164 Romania 157 Sverige 103 Island 97 Eritrea 93 Latvia 88 Nederland 71 Thailand 70 Irak 67 Statsløse 56 Afghanistan 51 Filippinene 50 Storbritannia 45 Danmark 44 Somalia 44 Bulgaria 36 Russland 36 Estland 35 Ukraina 28 Kina 27 Brasil 26 Bhutan 25 Slovakia 23 Etiopia 23 Burma 21 India 19 Iran 17 USA 16 Andre 266 Alle land

11 Gode fruktbarheitstal og godt fødselsoverskot men redusert folketal på sikt Fødselsoverskotet i Møre og Romsdal var på 671 personar i Dette er ein auke frå 2008 på heile 44 prosent, og er det høgaste fødselsoverskotet sidan 2004, då overskotet var på 803. Talet på levandefødde barn var også høgt i 2009, heile barn. Ikkje sidan 2001 har det vore fødd fleire, då kom barn til verda i Møre og Romsdal. I 2009 vaks folketalet med personar. Fødselsoverskotet stod slik sett for 26,5 prosent av tilveksten. Dette er ein auke frå i fjor, då fødselsoverskotet forklarde 23,8 prosent av befolkningsveksten. Går vi 5 10 år attende i tid, finn vi at fødsels overskotet forklarar heile folketilveksten både i 2000 og i Desse to åra var fødselsoverskotet på høvesvis 778 og 623. Til samanlikning var den samla folketalsauken desse to åra på 652 og 289. Utan gode fødselsoverskot hadde folketals utviklinga vore negativ begge desse åra. Når vi ser på utvikla dei siste 30 åra, viser den, trass årlege varia sjonar, at det blir fødd stadig færre barn i Møre og Romsdal. Frå midten av 1970-talet og fram til slutten av 1990-talet var det fødd mellom og barn i fylket kvart år. Dei siste åra har fødselstala lege mellom og Ei av årsakene til denne nedgangen er at fruktbarheita i befolkninga går ned. På byrjinga av 1970-talet hadde Møre og Romsdal eit samla fruktbarheitstal (SFT) på 2,5. I 2009 var det tilsvarande talet 2,13. Dette er det beste talet for Møre og Romsdal dei siste 10 åra. Samanlikna med landet og fleire andre fylke er fruktbarheitstala i Møre og Romsdal gode. Berre Rogaland, Vest-Agder og Finnmark har høgare samla fruktbarheitstal enn Møre og Romsdal i For landet er talet 1,98. Utviklinga dei siste 10 åra viser dessutan at fruktbarheitstalet i Møre og Romsdal har vore høgare enn for landet kvart år, unntatt i Fylket har i denne perioden vore blant dei Folketalsutvikling i Møre og Romsdal 1. januar og endringar i året Folkemengde Levendefødte Døde Fødselsoverskudd Innflyttinger Utflyttinger Nettoinnflytting Av dette netto innanlandsk flytting Samla fruktbarheitstal Østfold 1,73 1,71 1,72 1,70 1,73 1,71 1,86 1,81 1,85 2,01 Akershus 1,81 1,72 1,78 1,87 1,88 1,84 1,95 1,97 1,97 1,99 Oslo 1,67 1,64 1,62 1,70 1,76 1,78 1,84 1,82 1,86 1,88 Hedmark 1,77 1,67 1,64 1,75 1,72 1,67 1,80 1,74 1,85 1,92 Oppland 1,80 1,70 1,70 1,73 1,65 1,72 1,79 1,73 1,90 1,87 Buskerud 1,72 1,71 1,66 1,73 1,81 1,77 1,84 1,83 1,96 1,91 Vestfold 1,75 1,70 1,60 1,69 1,71 1,78 1,83 1,80 1,88 1,84 Telemark 1,74 1,72 1,63 1,70 1,70 1,68 1,73 1,77 1,85 1,79 Aust-Agder 1,89 1,74 1,64 1,64 1,81 1,80 1,94 1,95 1,93 2,03 Vest-Agder 1,93 1,88 1,85 1,78 1,85 1,84 2,04 1,99 2,08 2,16 Rogaland 2,04 1,96 1,92 1,99 1,99 2,01 2,14 2,08 2,15 2,18 Hordaland 2,01 1,91 1,86 1,85 1,93 1,93 1,94 1,96 2,01 2,03 Sogn og Fjordane 2,10 1,99 1,97 2,08 2,04 2,07 2,03 2,09 2,13 2,10 Møre og Romsdal 2,01 1,98 1,86 1,96 2,02 1,95 1,87 2,01 2,02 2,13 Sør-Trøndelag 1,86 1,80 1,77 1,76 1,81 1,84 1,91 1,90 2,00 1,96 Nord-Trøndelag 2,07 1,98 1,91 1,97 1,94 1,99 2,07 2,01 2,07 2,12 Nordland 1,85 1,83 1,78 1,84 1,83 1,86 1,83 1,97 1,97 2,02 Troms 1,94 1,78 1,75 1,70 1,78 1,86 1,96 1,99 2,00 1,98 Finnmark 2,08 1,85 1,94 1,81 1,81 1,87 1,99 1,91 2,05 2,14 Landet 1,85 1,78 1,75 1,80 1,83 1,84 1,90 1,90 1,96 1,98 Folketilvekst 11

12 5 6 fylka med høgast samla fruktbarheitstal i landet, med unntak av For å sikre reproduksjonen i befolkninga, altså at det blir fødd så mange barn at folketalet ikkje vil gå nedover på lengre sikt, når ein ser bort frå flyttingar, må samla SFT vere om lag 2,1. Gjennomsnittleg SFT* for Møre og Romsdal dei siste 5 åra, er 2,1. Dette er noko over gjennomsnittet for alle fylka, som er på 2,0 i same periode. Det er ni kommunar i fylket som har ein gjennomsnittleg SFT som er lik eller høgare enn fylkesgjennomsnittet, medan 20 kommunar har ein gjennomsnittleg SFT lik landet elles. Høgast gjennomsnittleg SFT har Giske og Stordal, begge 2,4. Deretter følgjer Aukra, Sula og Gjemnes. Lågast gjennomsnittleg SFT finn vi i Vanylven, med 1,6. Deretter følgjer Aure, Rindal, Surnadal, Sunndal og Nesset, alle 1,7. Av byane er det berre Ålesund som har eit gjennom snittleg SFT siste 5 år som er lik landet elles. Trass gode fruktbarheitstal vil folketalet i Møre og Romsdal komme til å flate ut eller falle på sikt. Utan innflyttinga frå utlandet ville folketilveksten i 2009 vore på knappe 0,02 prosent, eller 42 personar, då det innanlandske flyttetapet er nesten like stort som fødselsoverskotet i 2009 (høvesvis -629 og 671). Men også at det er færre kvinner enn menn i aldersgruppa år (reproduktiv alder). *) Samla fruktbarheitstal (SFT): gjennomsnittlege tal levandefødde barn kvar kvinne kjem til å føde i heile kvinna si fødedyktige periode (15-49 år) Fruktbarheitstal per kommune gjennomsnitt siste 5 åra Samla fruktbarheitstal Molde 1,8 Ålesund 2,0 Kristiansund 1,9 Vanylven 1,6 Sande 1,8 Herøy 2,0 Ulstein 2,0 Hareid 2,0 Volda 1,9 Ørsta 2,1 Ørskog 1,8 Norddal 2,0 Stranda 1,9 Stordal 2,4 Sykkylven 1,9 Skodje 2,1 Sula 2,2 Giske 2,4 Haram 2,0 Vestnes 2,0 Rauma 1,8 Nesset 1,7 Midsund 2,0 Sandøy 2,0 Aukra 2,3 Fræna 2,1 Eide 2,1 Averøy 2,0 Gjemnes 2,2 Tingvoll 1,9 Sunndal 1,7 Surnadal 1,7 Rindal 1,7 Halsa 1,8 Smøla 2,0 Aure 1,7 Møre og Romsdal 2,1 Gjennomsnitt alle fylker 2,

13 Færre kvinner enn menn i aldersgruppa år Ved inngangen til 2010 var det noko fleire menn enn kvinner i Møre og Romsdal, høvesvis menn og kvinner. Relativt var 50,4 prosent av befolkninga i fylket menn. Som i landet elles blir det født fleire gutar enn jenter i Møre og Romsdal. Men sidan menn har høgare dødstal enn kvinner blir dette utjamna over tid, og i dei eldre aldersgruppene er det eit klart kvinneoverskot i befolkninga. I fylket er det i dag fleire menn enn kvinner i alderen 0 66 år. Av dei personane i denne aldersgruppa, var 51,7 prosent menn. I aldersgruppa frå 67 år og oppover det klart fleire kvinner enn menn. Til dømes var 75 % av befolkninga som er 90 år og eldre, kvinner. Per 1. januar i år var personar i Møre og Romsdal i alders gruppa år. Av desse var 47,8 prosent kvinner. Dette svarer til 92 kvinner per 100 menn i denne aldersgruppa. Til samanlikning var det tilsvarande talet for landet 96 kvinner per 100 menn. Berre åtte av kommunane i Møre og Romsdal har fleire yngre kvinner i befolkninga enn landsgjennomsnittet. Desse er Eide, Tingvoll, Averøy, Herøy, Volda, Sula, Ørskog og Norddal. Av desse kommunane har Norddal og Ørskog fleire kvinner enn menn i aldersgruppa år, høvesvis 108 kvinner per 100 menn i Norddal og 106 kvinner per 100 menn i Ørskog. Størst kvinneunderskot i denne aldersgruppa finn vi i Vanylven og Ulstein, begge kommunane har 80 kvinner per 100 menn. Utviklinga i Ulstein siste år er verd å merke seg; ved inngangen til 2009 var det 96 kvinner per 100 menn i denne aldesgruppa, året etter var delen kvinner redusert til 80. I 17 av fylket sine 36 kommunar var talet på yngre kvinner i befolkninga større enn fylkesgjennomsnittet. Folketalet i aldersgruppa år per 2010 I alt menn I alt kvinner Molde Ålesund Kristiansund Vanylven Sande Herøy Ulstein Hareid Volda Ørsta Ørskog Norddal Stranda Stordal Sykkylven Skodje Sula Giske Haram Vestnes Rauma Nesset Midsund Sandøy Aukra Fræna Eide Averøy Gjemnes Tingvoll Sunndal Surnadal Rindal Halsa Smøla Aure Møre og Romsdal Landet Norddal Ørskog Sula Volda Herøy Averøy Tingvoll Eide Landet Sykkylven Surnadal Sunndal Sandøy Midsund Hareid Skodje Aukra Gjemnes Fræna Ålesund Rauma Møre og Romsdal Stordal Molde Kristiansund Rindal Ørsta Giske Vestnes Nesset Haram Sande Aure Halsa Stranda Smøla Ulstein Vanylven Kvinner per 100 menn i aldersgruppen år

14 med utanlandsk statsborgarskap Av dei personane som budde i Møre og Romsdal ved inngangen til 2010, var personar utanlandske statsborgarar. Dette er fleire enn året før, noko som utgjer ein auke på 20 prosent siste år, og det doble av landssnittet. Dei utanlandske statsborgarane utgjer 5,2 prosent av samla innbyggjartal i Møre og Romsdal. Fleirtalet av dei utanlandske statsborgarane i Noreg er busett i Hordaland, Rogaland, Oslo og Akershus. Nærare 55 prosent av dei budde i desse fire fylka ved inngangen til Knappe 3,9 prosent av dei var busett i Møre og Romsdal. Dette plasserer fylket på ein 9. plass mellom fylka. Talet på utanlandske statsborgarar i Møre og Romsdal har auka ujamt dei siste åra, frå 1981 då 0,8 prosent av innbyggjarane i fylket var utanlandske stasborgarar. 10 år seinare var talet nærast dobla, frå til personar. I 2001 var det utanlandske statsborgarar i fylket, eller 2,4 prosent av samla innbyggjartal i Møre og Romsdal det året. Mindre enn 10 år seinare er talet fordobla. Sidan 1999 har utanlandske statsborgarar busett i Møre og Romsdal fått norsk statsborgarskap. Medan 136 personar fekk norsk statsborgarskap i 1999, var det tilsvarande talet i personar. Toppåret i perioden etter 1999, var i 2007, då 497 utanlandske statsborgarar fekk norsk statsborgarskap i Møre og Romsdal. Utanlandske statsborgarar, etter fylke Absolutte tal og i prosent av folkemengda Relativ endring Østfold ,1 5,9 Akershus ,1 7,8 Oslo ,6 12,8 Hedmark ,6 4,2 Oppland ,9 4,4 Buskerud ,0 7,4 Vestfold ,4 5,9 Telemark ,6 5,2 Aust-Agder ,6 5,9 Vest-Agder ,0 6,4 Rogaland ,2 8,1 Hordaland ,9 6,1 Sogn og Fjordane ,7 5,3 Møre og Romsdal ,0 5,2 Sør-Trøndelag ,8 5,5 Nord-Trøndelag ,6 3,6 Nordland ,4 4,1 Troms ,0 5,1 Finnmark ,0 6,6 Landet ,2 6,9 I prosent av befolkninga

15 Sterk vekst i folketalet auke i talet på eldre Folketalet i Møre og Romsdal er venta å auke med 2,6 prosent fram til 2015, om utviklinga følgjer mellomalternativet til SSB. Det er venta at folketalet vil vekse i 21 kommunar, og at veksten vil vere lik eller større enn 2,9 prosent i 10 av desse kommunane. På sikt vil både Noreg og Møre og Romsdal få ei betydeleg eldre befolkning. Fram mot 2015 er det venta at talet på personar 67 år og eldre vil auke med 4 652, medan talet på personar i aldersgruppa år er venta å auke med i same periode. I aldersgruppene 6 15 år, år og år er det venta å vere totalt færre personar enn ved inngangen til Fram mot 2015 er den prosentvise endringa i befolkningssamansettinga venta å vere størst i aldersgruppa år. Her er det venta ein auke på 20 prosent frå 2010 til Årsakene til denne utviklinga er i første rekkje høge fødselskull frå midten av 1940-talet og høgare levealder i befolkninga. For same perioden er det for aldersgruppa år venta en auke på 4,1 prosent. og veksten held fram? Framskrivingar frå SSB indikerer god folketilsvekst i Møre og Romsdal dei neste ti åra. Folketalet i Møre og Romsdal er i 2020 venta å vere Dette er ein vekst på personar, eller 5 prosent samanlikna med folketalet per Folketalet i Noreg er venta å auke med 9,8 prosent i same periode. Folketilveksten fram til 2020, er venta å kome i 22 av fylket sine 36 kommunar. Det er viktig å understreke at framskrivingar på kommunenivå ikkje tek omsyn til særeigne lokale utviklingstrekk. Høg innvandring frå utlandet er ein av faktorane som gjer at det er venta vekst i fleire kommunar i Møre og Romsdal. Etter mellomalternativet (MMMM) vil folketalet auke i 22 kommunar fram mot Til samanlikning hadde 16 kommunar Framskrevet folkemengde i kommunane i Møre og Romsdal, fylket og landet Relativ endring Framskriving av folkemengda etter alder og kjønn Relativ endring Molde ,9 Vestnes ,7 Ålesund ,3 Rauma ,6 Kristiansund ,8 Nesset ,5 Vanylven ,1 Midsund ,5 Sande ,9 Sandøy ,1 Herøy ,6 Aukra ,5 Ulstein ,3 Fræna ,6 Hareid ,5 Eide ,3 Volda ,7 Averøy ,4 Ørsta ,6 Gjemnes ,2 Ørskog ,1 Tingvoll ,1 Norddal ,5 Sunndal ,2 Stranda ,2 Surnadal ,9 Stordal ,1 Rindal ,4 Sykkylven ,5 Halsa ,2 Skodje ,1 Smøla ,9 Sula ,2 Aure ,4 Giske ,5 Møre og Romsdal ,0 Haram ,8 Landet , Menn 2010 Menn Kvinne 2010 Kvinne

16 vekst i folketalet i perioden Framskrivingane syner at Ålesund vil få den største tilveksten i folketalet, målt i absolutte tal. Folketalet i Ålesund er venta å auke med personar fram mot 2020, noko som utgjer ei relativ auke på 12,3 prosent. Størst relativ vekst i folketalet er likevel venta i Skodje, med 17,1 prosent i same periode. Av kommunane i fylket er det Ålesund, Ulstein, Skodje, Sula og Giske som er venta å ha ein relativ tilvekst som er større enn veksten for landet (9,8 %). Det er venta vekst i folketalet både i Molde og Kristiansund fram til Veksten er venta å vere sterkare i Kristiansund enn i Molde, høvesvis 8,8 og 5,9 prosent. Medan Molde i dag har fleire innbyggjarar enn Kristiansund, vil skilnaden mellom dei to byane vere venta redusert til 989 personar i ,0% > Sterk vekst 0,0 4,9% Svak/moderat vekst 0,0 4,9% Svak/moderat nedgang 5,0% > Sterk nedgang Framskriving av folketalet alt. MMMM 1) Kr.sund*** Smøla Fræna Averøy Eide Tingvoll Gjemnes Sandøy Aukra Aure** Halsa Surnadal Rindal Vanylven og Sande vil i følgje framskrivingane få den største prosentvise nedgangen i folketalet fram mot Vanylven vil også få den største nedgangen målt i absolutte tal. Men også Aure og Gjemnes er venta å få ein reduksjon i folketalet på over 5 prosent. I denne perioden er det venta nedgang i folketalet i seks kommunar på Sunnmøre, ein kommune i Romsdal og sju kommunar på Nordmøre. Desse trekka i framskrivingane er også dei same om vi berre ser fem år fram i tid. Av byane er det Ålesund som vil ha den største folketaltilveksten, både i absolutte og relative tal. Kristiansund er venta å vekse meir enn Molde. Skodje er den kommunen i fylket som er venta å ha størst relativ vekst i denne perioden, med 8,8 prosent. Deretter følgjer Ålesund (6,4 prosent) og Ulstein og Sula (begge 5,9 prosent). Fram mot 2015 er det venta nedgang i folketalet i 6 av kommunane på Sunnmøre, ein kommune i Romsdal og åtte kommunar på Nordmøre. Desse er dei same som er venta å få ein nedgang i folketalet også fram mot Unntaket er Tingvoll, som i perioden er venta å få ein nedgang på 0,1 prosent og i perioden ein vekst på 0,1 prosent. Herøy *Sande Vanylven Molde Midsund Giske Haram Vestnes Skodje Ålesund Ørskog Ulstein Sula Stordal Hareid Sykkylven Ørsta Stranda Volda Norddal Rauma Nesset Sunndal 1) MMMM = Mellomalternativet som føreset at fruktbarheit, levealder, innanlandsk flytting og nettoinnvandring held seg på mellomnivået. *) Delar av Sande komvmune over til Vanylven kommune **) 1. jan 2006 blei Tustna og Aure ei kommune Aure kommune *** ) 1. jan 2008 blei Kristiansund og Frei ei kommune Kristiansund kommune 16 16

17 Færre arbeidsplassar i alle fylke Frå 2008 til 2009 gjekk talet på arbeidsplassar ned i alle fylka. For landet var nedgangen på 1,1 prosent. I 2009 hadde personar arbeidsplassen sin i Møre og Romsdal. Dette er 780 færre enn i 2008, og utgjer ein nedgang i sysselsetjinga på 0,6 prosent. Østfold hadde størst nedgang med 2,5 prosent, medan Finnmark hadde minst nedgang med 0,1 prosent. Trass den samla nedgangen i talet på arbeidsplassar i fylket siste år, var det vekst i talet på arbeidsplassar i 15 kommunar. Størst var auken i Ulstein, frå til personar. Dette er ein auke på 4,3 prosent frå 2008 til Den største relative auken var i Rindal, med heile 5,9 prosent. Sist år auka talet på sysselsette i offentleg sektor i Møre og Romsdal med om lag 850 personar, eller 2,4 prosent. I same periode gjekk sysselsetjinga i privat sektor ned med personar eller 1,8 prosent. For landet sett under eitt var det ein reduksjon i sysselsetjinga innan primærnæringane på 2 prosent. I Møre og Romsdal gjekk sysselsetjinga i denne næringa ned med 2,3 prosent. Som i landet elles kom nedgangen i sysselsetjinga også i Møre og Romsdal i hovudsak innan jordbruket. Dette er ei utvikling som har vore tydeleg dei seinare åra. I nokre kommunar kan vi spore ein kraftig vekst eller kraftig nedgang i sysselsetjinga i jordbruket. Dette kan i vesentleg grad forklarast med omlegginga av avløysarordninga og organiseringa av denne i Møre og Romsdal. Sterkast nedgang i sysselsetjinga finn vi innan sekundærnæringane. I Noreg var nedgangen på 3,7 prosent frå 2008 til Nedgangen kom i særleg grad innan industri og bygg- og anleggs verksemd. Alle fylka, med unntak av Finnmark, hadde nedgang i sysselsetjinga i sekundærnæringane. I Møre og Romsdal var nedgangen på 3 prosent. Dette er ei utvikling som ikkje var uventa, mellom anna grunna nedgang i aktivitets nivået i industrien etter finanskrisa i Sam- Sysselsette per 4. kvartal etter sektor og arbeisdstad Alle sektorar Absolutt endring Relativ endring Offentleg sektor Privat sektor og offentlige foretak Alle sektorar Offentleg sektor Privat sektor og offentlige foretak Offentleg arbplassar Privat arbplassar Offentleg arbplassar Privat arbplassar Molde ,0-1,1 Ålesund ,3-1,8 Kristiansund ,8-2,3 Vanylven ,7-2,5 Sande ,3-3,4 Herøy ,0-1,8 Ulstein ,1 3,9 Hareid ,2-1,9 Volda ,3-3,6 Ørsta ,9-3,9 Ørskog ,6 7,8 Norddal ,5 1,8 Stranda ,0-6,7 Stordal ,9-22,7 Sykkylven ,4-3,2 Skodje ,6 1,0 Sula ,3 0,6 Giske ,0 1,5 Haram ,1-2,6 Vestnes ,9-1,3 Rauma ,2-2,4 Nesset ,5 3,9 Midsund ,3 5,4 Sandøy ,0 0,0 Aukra ,8-8,4 Fræna ,2-4,2 Eide ,0 0,7 Averøy ,4 2,4 Gjemnes ,6-1,3 Tingvoll ,9-3,1 Sunndal ,4-7,3 Surnadal ,2-1,3 Rindal ,3 3,8 Halsa ,5-2,0 Smøla ,1 1,8 Aure ,4-2,0 Møre og Romsdal ,4-1,8 Landet ,7-2,6 2 SYSSELSETJING 17

18 tidig er det kommunar i fylket som også det siste året har hatt vekst i sysselsetjinga innan sekundærnæringane. Ei av forklaringane på dette er at industrien, og særleg verftsindustrien, ikkje vart så hardt råka av finanskrisa som ein innleiingsvis trudde. Til dømes held sysselsetjingsveksten fram i Ulstein. I absolutte tal var veksten størst i Ulstein i 2009, med ei auke på 125 personar. I relative tal var veksten sterkast i Midsund Næringsstruktur Møre og Romsdal og landet i 2009 Møre og Romsdal Landet 25 For dei tenesteytande næringane var det i Noreg ein nedgang i sysselsetjinga på 0,4 prosent frå 2008 til I Møre og Romsdal auka sysselsetjinga i dei tenesteytande næringane med 0,5 prosent i same periode. Talet på sysselsette innan varehandel, transport, hotell- og restaurantverksemd samt forretningsmessig tenesteyting gjekk ned med 1,7 prosent i Møre og Romsdal siste år. Til samanlikning viser utviklinga i landet sett under eitt ein nedgang på 3,1 prosent i sysselsetjinga innan dette næringssegmentet. Det var vekst i dei tenesteytande næringane i 19 av fylket sine kommunar i I absolutte tal var veksten størst i Ålesund, Molde og Ulstein. Målt i relative tal var veksten størst i Rindal. Som i landet elles var det ein auke i sysselsetjinga innan både statleg og kommunal forvalting. Veksten siste år var på høvesvis 2,7, 3,4 og 2,2 prosent innan statleg, fylkes kommunal og kommunalt forvalting. I absolutte tal var veksten i sysselsetjinga størst i kommunal forvalting, med 531 personar. prosent Jordbruk skogbruk og fiske Industri mm Bygge- og anleggsvirksomhet Varehandel, hotell- og restaurantvirksomhet Transport og kommunikasjon Finans og forretningsmessig tjenesteyting Sysselsette personar etter næring i prosent Offentlig forvaltning og annen tjenesteyting Uoppgitt Primærnæringar Sekundærnæringar Tertiærnæringar Møre og Romsdal 2009 Landet % 69% 20% 77% 5% 3% 1) Her er omgrepet sysselsetjing nytta om sysselsetjing etter arbeidsstad

19 Sysselsette personar etter arbeidsstad 4. kvartal 2009 (SN2007) Jordbruk, skogbruk og fiske Bergverksdrift og utvinning Industri Elektrisitet, vann og renovasjon Bygge- og anleggsvirksomhet Varehandel, motorvognreparasjoner Transport og lagring Overnattings- og serveringsvirksomhet Informasjon og kommunikasjon Finansiering og forsikring Teknisk tjenesteyting, eiendomsdrift Forretningsmessig tjenesteyting Offentlig administrasjon, forsvar, sosialforsikring Undervisning Helse- og sosialtjenester Personlig tjenesteyting Uoppgitt I alt Molde Ålesund Kristiansund Vanylven Sande Herøy Ulstein Hareid Volda Ørsta Ørskog Norddal Stranda Stordal Sykkylven Skodje Sula Giske Haram Vestnes Rauma Nesset Midsund Sandøy Aukra Fræna Eide Averøy Gjemnes Tingvoll Sunndal Surnadal Rindal Halsa Smøla Aure Møre og Romsdal Landet