FYLKESSTATISTIKK MØRE OG ROMSDAL. Ein tydeleg medspelar

Transkript

1 FYLKESSTATISTIKK MØRE OG ROMSDAL 2017 Ein tydeleg medspelar

2 INNHALD 1 Demografi 4 Folketalsutvikling 4 Flytting 8 Innvandring 10 Eldre 14 Fødslar og fruktbarheit 16 Hushald 17 2 Pendling 18 3 Arbeidsmarknad 20 Arbeidsplassdekning 20 Arbeidsløyse 21 Uføre/sjukefråvær 22 4 Sysselsetting og næringsliv 23 Næringsstruktur 23 Sysselsetting alle næringar 24 Sysselsetting menn og kvinner 27 Sysselsetting innvandrarar 28 Nyetableringar 29 Landbruk 30 Fiskeri og havbruk 32 Maritim næring 34 Møbelindustri 35 Petroleum 36 Reiseliv 37 5 Eksport 38 6 Kultur 39 Vaksenopplæring 39 Kunstnarar og kunsttilskot 40 Spelemidlar 41 Idrettsutøvarar 42 Friluftsliv 43 7 FoU 44 Tildelingar frå Forskningsrådet 44 FoU i næringslivet 44 Skattefunn 45 Regionale forskingsmidlar 45 8 Utdanning og kompetanse 46 Val av utdanningsprogram 46 Gjennomføring vidaregåande opplæring 47 Elevar som ikkje fullfører yrkesfag 48 Fagskole 49 Skolestruktur 50 Målform 51 Lærartettleik 51 Søkarar til universitet og høgskolar i fylket 52 9 Folkehelse 54 Føreskriving av antibiotika 54 Eigenvurdert helse hos ungdom 55 Ungdomar si vurdering av lokalmiljøet Tannhelse Helse- og sosialsektoren 57 Barneverntiltak 57 Helse- og omsorgstenestene Klima og naturressursar 59 Klimagassutslepp 59 Tilstand lakselver 60 Hjortevilt Areal 62 Nedbygd areal 62 Ufragmenterte område Budstadmarknaden 64 Igangsette og fullførte bustader 64 Bustadsal Løn og personinntekter 66 Avtalt månadslønn 66 Hovudpostar frå likninga Samferdsel 68 Tunnelar og bruer 68 Passasjertal rutebil 69 Kollektivtrasear og påstigande 70 Ferjer og miljø 71 Ferjer og tunge kjøretøy 72 Trafikkulykker Kommuneøkonomi 74 Nøkkeltal 74 Lån Likestilling 76 Likestillingsindeksen 76 Kvinnelege leiarar 77 Deltid Lovbrot 80 Melde lovbrot 80 2

3 STATUS FOR MØRE OG ROMSDAL Vi har bak oss ein valkamp der tal og statistikk har stått sentralt. Ikkje minst har det vore ein diskusjon om kva tala verkeleg viser, eller kva tal som speglar utviklinga best. Fylkesstatistikk 2017 inneheld ei rekke tal og statistikkar som både kan brukast til å måle utviklinga og til å spå om framtida. Det første vi kan slå fast, er at fylket no har ei kraftig svekka folketalsutvikling. Ein vekst i 2016 på berre 0,4 prosent, er det svakaste vi har sett på ti år. Heile 14 kommunar har nedgang i folketalet siste åra, dei fleste av desse på Sunnmøre. Også når det kjem til sysselsetting peikar pila nedover for Møre og Romsdal, som saman med fire andre fylke, hadde nedgang i Talet på sysselsette i fylket gjekk frå i 2015 til i Dette er ein reduksjon på 0,7 prosent. Eit område med tydeleg vekst er løyvingane frå Forskingsrådet til vårt fylke, som auka med 11,4 prosent til 120,6 millionar kroner frå 2015 til Også eksporten frå Møre og Romsdal auka i same periode, med nærare tre prosent. På fylkeskommunen sine eigne tenesteområde kan vi konstatere at Møre og Romsdal er det tredje beste fylket i landet når det kjem til gjennomføring av vidaregåande opplæring, både for yrkesfaglege og studieførebuande utdanningsprogram. Fylket samla har ei gjennomføring på 75,7 prosent, med 89,1 prosent gjennomføring i studieførebuande program, og 64,7 prosent i dei yrkesfaglege programma. På samferdselssida ser vi at passasjertala på buss totalt sett har auka sakte men sikkert, frå 2015 og fram til og med juni Auken var i snitt på 6,5 prosent for alle rutepakkane frå juni 2016 samanlikna med juni Dette er ein auke på passasjerar, frå til totalt. Både nasjonalt og i Møre og Romsdal, finn vi lite utvikling på dei fleste indikatorane i likestillingsindeksen frå 2010 til Sjølv om endringane er nokså små, ser vi likevel at Møre og Romsdal skårar betre på åtte av tolv indikatorar i 2015, enn i Særleg gledeleg er auken i delen kvinnelege kommunestyrerepresentantar, som har gått frå 34,7 prosent i 2010 til 38,5 prosent i prosent av femåringane i fylket har ingen hol i tennene, det er to prosentpoeng betre enn i landet. Både for tolv- og attenåringane er tala for fylket dårlegare enn for landet. I fylkesstatistikken finn du altså oversikt over mangt og mykje som omhandlar samfunnsutviklinga i Møre og Romsdal. Vi tek ikkje stilling til kven som har ansvar eller kan ta æra for utviklinga på ulike områda, men kan garantere at her er ingen «fake-news», berre kvalitetssikra offentleg statistikk. God lesing! Ole Helge Haugen 3

4 1 DEMOGRAFI Nest lågast folketalsvekst av fylka Den 1. januar 2017 var det innbyggarar i Møre og Romsdal. Folketalet auka med 984 personar frå 1. januar 2016, ein vekst på 0,4 prosent. I Noreg auka folketalet med 0,9 prosent i same periode. I Møre og Romsdal var auken 0,2 prosentpoeng lågare enn året før, mens veksten i landet var den same som i Berre Oppland hadde lågare auke i folketalet i 2016 enn Møre og Romsdal. Der var veksten 0,3 prosent. Størst auke var det i Akershus, Sør-Trøndelag og Oslo med høvesvis 1,7, 1,3 og 1,3 prosent. 22 av dei 36 kommunane i Møre og Romsdal hadde ein auke i folketalet i Størst auke i folketalet var det i Ålesund kommune med 452 personar. Deretter følgde Haram med ein auke på 112 personar og Molde med 90 personar. Størst prosentvis auke var det i Halsa kommune med 3,4 prosent, følgd av Aure med 1,5 prosent og Haram med 1,2 prosent. Berre fire kommunar i landet hadde høgare prosentvis vekst enn Halsa. Sju kommunar i fylket hadde ein større folketalsvekst enn landsgjennomsnittet på 0,9 prosent. Dette var kommunane Halsa, Aure, Haram, Skodje, Giske, Ålesund og Smøla. I dei andre 14 kommunane var det ein nedgang i folke talet i Sandøy kommune hadde størst prosentvis reduksjon i folketalet med -1,9 prosent, og deretter kom Vanylven med -1,6 prosent og Stordal med -1,5 prosent. Vanylven og Sandøy hadde også nedgang i folketalet året før. Berre ni kommunar i landet hadde større nedgang enn Sandøy. Målt i tal personar var det størst nedgang i folketalet i Kristiansund. Der vart det 84 færre personar i Dei tre kommunane som var nærast Kristiansund var Vanylven, Vestnes og Sunndal. I desse kommunane vart det høvesvis 53, 34 og 34 færre personar i løpet av Folketalsutvikling , per 1. januar Personar Endring i prosent Personar Molde ,1 10,6 1,3 0,3 90 Ålesund ,3 14,0 0,9 1,0 452 Kristiansund ,0 8,5 0,1-0,3-84 Vanylven ,5-9,4-0,1-1,6-53 Sande ,5 0,6-2,9-0,7-19 Herøy ,1 7,6 0,4-0,2-15 Ulstein ,7 23,6 1,7 0,3 27 Hareid ,7 10,9 2,4-0,1-4 Volda ,7 9,4 0,7 0,7 65 Ørsta ,7 5,7 0,8 0,6 67 Ørskog ,3 10,0 0,7-0,6-14 Norddal ,1-8,5-1,4 0,7 11 Stranda ,0 2,7-0,2 0,5 25 Stordal ,2 2,1-2,2-1,5-15 Sykkylven ,2 3,1-0,4 0,3 20 Skodje ,0 27,2 3,5 1,0 47 Sula ,9 19,5 1,1 0,6 55 Giske ,2 23,0 2,1 1,0 82 Haram ,3 8,2 0,9 1,2 112 Vestnes ,7 2,7-1,4-0,5-34 Rauma ,2 2,4 0,6 0,1 11 Nesset ,8-4,0-0,2-0,2-7 Midsund ,0 9,2 1,0-0,1-3 Sandøy ,2-2,4 0,6-1,9-24 Aukra ,2 12,9 1,5 0,8 29 Fræna ,1 6,7-0,7 0,2 24 Eide ,0 2,6 0,1-0,4-13 Averøy ,6 9,1 0,6 0,5 30 Gjemnes ,4-1,4 0,5 0,7 18 Tingvoll ,8 0,8 0,4 0,2 6 Sunndal ,2-2,8 0,1-0,5-34 Surnadal ,1-1,0-0,1 0,3 17 Rindal ,3-1,7-0,1-0,5-10 Halsa ,4-4,3-1,0 3,4 52 Smøla ,3-0,2-0,2 0,9 19 Aure ,2 2,1-0,4 1,5 54 Møre og Romsdal ,6 8,5 0,6 0,4 984 Landet ,6 12,3 0,9 0, Møre og Romsdal i prosent av landet 5,5 5,2 5,1 5,1 5,1 5,1 4

5 Kraftig auke i innanlandsk nettoutflytting Folketalsutviklinga i den enkelte kommunen kan svinge frå år til år. For å få eit påliteleg bilde av den demografiske utviklinga må vi sjå dette over meir enn eitt år. I Møre og Romsdal kan 10 år vere fornuftig, sidan det er om lag 10 år sidan veksten i arbeids innvandringa starta. Flytting, innvandring og fødsels overskot er omtala nærare i eigne delkapittel, men nokre hovud linjer er nemnd her. Folketalsutviklinga i Møre og Romsdal Sterk vekst (større enn nasjonal vekst på +12,3 prosent) Moderat vekst (+5 til +12,2 prosent) Smøla Folketalet i Møre og Romsdal auka med personar frå 2007 til 2017, ein auke på 8,5 prosent. Veksten i landet var på 12,3 prosent i same periode. Folketalsveksten det siste tiåret var høgast i regionane med dei største byane, samt Akershus. Auken i Oslo, Akershus, Rogaland, Hordaland og Sør-Trøndelag var høvesvis 21,5, 18,7, 16,7, 13,8 og 13,8 prosent. Møre og Romsdal var nummer elleve av fylka. Lågast var Nordland og Oppland med høvesvis 3,2 og 3,5 prosent. Innvandringa er den viktigaste drivaren for folketalsutviklinga i fylket dei siste 10 åra. I toppåret 2012 var nettoinnvandringa til fylket personar. I 2016 var talet personar. Samla var auken i talet på innvandrarar busett i fylket på personar frå 2007 til Flesteparten av innvandrarane er arbeidsinnvandrarar. Fødselsoverskotet i 2016 var på 472 personar. Det er ein nedgang på 87 personar samanlikna med fødsels overskotet i 2015, som var 559 personar. Gjennomsnittleg fødselsoverskot i Møre og Romsdal i perioden var 523 personar. Det årlege innanlandske flyttetapet i perioden var i gjennomsnitt -882 personar. I 2016 var den innanlandske nettoutflyttinga på personar, som er ein auke på 17,2 prosent frå Vi må tilbake til 2006 for å finne eit like stort innanlandsk flyttetap. Sande Herøy Svak vekst (0 til +4,9 prosent) Svak/moderat nedgang (0 til 4,9 prosent) Sterk nedgang ( 5 prosent og lavere) Vanylven Giske Volda Ålesund Ulstein Sula Hareid Ørsta Sandøy Haram Aukra Midsund Skodje Ørskog Sykkylven Stranda Fræna Vestnes Stordal Molde Eide Norddal Averøy Kristiansund Gjemnes Rauma Tingvoll Nesset Aure Halsa Sunndal Surnadal Møre og Romsdal 8,5 prosent Landet 12,3 prosent Rindal 1. januar 2008 blei Kristiansund og Frei ei kommune - Kristiansund kommune 5

6 Personar Årsak til endring i folketal, Møre og Romsdal, Endring i folketal Fødselsoverskot Nettoinnvandring Innanlandsk nettoflytting Folketalsutvikling, , per 1. januar Personar Endring i prosent Østfold ,6 5,2 1,0 Akershus ,7 8,6 1,7 Oslo ,5 8,7 1,3 Hedmark ,0 1,8 0,4 Oppland ,5 1,2 0,3 Buskerud ,9 5,5 0,7 Vestfold ,4 4,5 0,8 Telemark ,3 1,9 0,5 Aust-Agder ,4 4,6 0,8 Vest-Agder ,5 5,6 0,8 Rogaland ,7 6,5 0,4 Hordaland ,8 6,0 0,7 Sogn og Fjordane ,8 1,9 0,7 Møre og Romsdal ,5 3,8 0,4 Sør-Trøndelag ,8 6,5 1,3 Nord-Trøndelag ,3 2,9 0,6 Nordland ,2 1,9 0,4 Troms ,5 4,4 0,8 Finnmark ,8 3,2 0,5 Landet ,3 5,5 0,9 Personar Folketal per Årsak til endring i folketal 2016 Fødselsoverskot Innanlandsk nettoflytting Nettoinnvandring Nettoflytting samla Folketal per Endring i folketal Molde ,3 Ålesund ,0 Kristiansund ,3 Vanylven ,6 Sande ,7 Herøy ,2 Ulstein ,3 Hareid ,1 Volda ,7 Ørsta ,6 Ørskog ,6 Norddal ,7 Stranda ,5 Stordal ,5 Sykkylven ,3 Skodje ,0 Sula ,6 Giske ,0 Haram ,2 Vestnes ,5 Rauma ,1 Nesset ,2 Midsund ,1 Sandøy ,9 Aukra ,8 Fræna ,2 Eide ,4 Averøy ,5 Gjemnes ,7 Tingvoll ,2 Sunndal ,5 Surnadal ,3 Rindal ,5 Halsa ,4 Smøla ,9 Aure ,5 Møre og Romsdal ,4 Landet ,9 P.g.a. registreringstidspunkt kan det vere små avvik i samla endring og summen av årsakar Personar Prosent 6

7 Personar Folketal etter aldersgrupper, per 1. januar 2017 Prosent 0 5 år 6 12 år år år år år år år år år Molde ,7 8,2 3,4 5,1 13,3 12,8 12,7 13,1 12,1 7,8 4,7 Ålesund ,0 8,5 3,6 5,1 14,3 13,8 14,0 12,1 10,7 6,6 4,4 Kristiansund ,0 8,2 3,6 5,1 12,7 12,7 13,9 12,7 12,9 7,9 4,3 Vanylven ,4 6,6 3,4 6,5 10,5 8,0 12,0 13,5 16,8 10,6 7,8 Sande ,2 7,4 4,0 5,4 10,0 10,4 15,3 13,7 12,5 8,9 7,3 Herøy ,5 9,0 3,9 5,5 11,3 11,8 14,1 13,0 12,0 7,6 5,3 Ulstein ,9 9,6 4,3 5,9 12,1 13,2 16,0 11,9 10,0 6,7 3,5 Hareid ,9 8,9 3,4 5,4 12,9 13,1 12,8 12,4 11,4 6,8 5,2 Volda ,1 9,0 3,6 5,7 15,6 11,3 12,3 11,9 11,5 7,8 5,1 Ørsta ,9 9,0 3,9 5,1 12,4 11,8 12,9 12,7 11,7 7,8 5,8 Ørskog ,7 8,9 4,1 5,1 10,1 12,8 12,9 13,0 13,6 8,4 4,5 Norddal ,1 8,7 3,6 6,3 9,4 9,6 12,3 13,7 14,3 10,2 7,0 Stranda ,7 7,5 3,9 5,4 12,6 11,8 13,2 12,5 11,4 8,8 7,3 Stordal ,4 9,4 5,6 6,0 9,6 9,9 14,0 16,0 10,2 8,5 6,6 Sykkylven ,5 9,0 4,2 5,7 11,3 11,4 13,7 13,5 12,2 7,7 4,8 Skodje ,5 10,0 3,1 5,3 13,0 14,2 13,4 12,3 10,5 5,9 3,6 Sula ,8 10,2 3,7 5,2 11,9 14,1 14,0 11,1 10,5 6,0 4,6 Giske ,6 10,3 4,3 5,6 12,1 13,2 13,6 11,6 10,1 6,6 4,0 Haram ,1 8,6 3,8 5,3 11,2 12,2 13,2 12,9 12,3 7,7 5,7 Vestnes ,9 8,4 3,3 5,4 12,3 10,4 13,9 13,5 13,4 8,5 5,0 Rauma ,6 8,1 3,7 4,5 11,4 10,4 13,6 13,0 13,5 8,5 6,7 Nesset ,7 6,9 3,6 5,4 11,8 9,8 13,1 14,8 13,5 8,6 6,8 Midsund ,6 9,3 4,4 5,9 9,6 10,9 12,1 12,9 12,2 8,1 7,0 Sandøy ,1 9,1 3,4 5,6 9,0 9,2 15,2 12,4 15,7 7,7 7,6 Aukra ,9 10,4 3,8 5,3 11,8 12,7 13,4 11,2 11,1 8,0 5,3 Fræna ,3 8,9 4,2 5,1 12,3 12,5 13,0 12,9 12,0 7,9 4,1 Eide ,8 10,2 4,4 5,1 11,4 12,2 13,1 12,2 12,5 7,4 4,7 Averøy ,2 8,7 4,1 4,9 11,0 11,3 13,4 13,6 13,6 8,5 4,6 Gjemnes ,5 8,7 4,4 5,1 9,7 11,8 12,3 12,8 14,7 8,9 5,1 Tingvoll ,8 8,0 3,4 5,1 11,1 9,1 13,5 13,3 13,3 11,3 6,2 Sunndal ,8 7,3 3,9 5,8 12,0 9,9 13,3 14,7 12,9 8,2 6,1 Surnadal ,8 7,6 3,5 5,7 12,2 9,7 13,6 13,2 13,5 10,1 5,0 Rindal ,2 7,6 4,3 5,2 12,2 9,5 13,0 12,3 12,7 9,9 7,2 Halsa ,6 7,8 3,4 4,7 9,7 9,6 11,8 13,9 16,6 11,3 6,9 Smøla ,2 7,3 3,6 4,5 11,2 10,1 12,5 13,8 15,0 10,0 6,7 Aure ,4 7,7 3,5 5,7 9,7 10,5 13,7 13,5 14,0 10,1 6,3 Møre og Romsdal ,7 8,6 3,7 5,3 12,5 12,2 13,5 12,7 12,0 7,7 5,0 Landet ,0 8,5 3,5 5,0 13,5 13,3 14,1 12,8 10,9 7,2 4,2 80 år og eldre Totalt 0 5 år 6 12 år år år år år år år år år 80 år og eldre 7

8 Innanlandsk flytteunderskot auka med 17,2 prosent i 2016 Når vi bruker begrepet flytting skil vi mellom utflytting, innflytting og nettoflytting. Nettoflytting er summen av all flytting, dvs. innflytting minus utflytting. Flytte overskot har vi når nettoflyttinga er større enn 0 personar, mens vi har flytte underskot når nettoflyttinga er lågare. Vi skil også mellom innanlandsk flytting og flytting til og frå utlandet (utvandring/innvandring). Møre og Romsdal hadde i 2016 eit flytteoverskot på 513 personar. Det er 484 personar lågare enn i Innflyttinga var personar og utflyttinga var personar. Den innanlandske nettoflyttinga var personar i 2016, altså eit innanlandsk flytteunderskot. Dette er ein auke på 17,2 prosent frå Fylket har hatt eit innanlandsk flytteunderskot på heile 2000-talet, og det var berre i 2004 og 2006 at under skotet var større enn i Det er innvandringa som gjer at Møre og Romsdal har eit flytte overskot samla sett. I 2016 var flytteoverskotet frå utlandet personar, 314 personar lågare enn i Høgast nettoinnflytting til Ålesund I 2016 hadde 20 av dei 36 kommunane i Møre og Romsdal flytteoverskot. Størst overskot hadde Ålesund kommune med 275 personar. Haram og Ørsta følgde deretter med høvesvis 91 og 75 personar. Nettoflyttinga til Ålesund var 75 personar høgare enn i 2015, i Haram 36 personar og i Ørsta 10 personar. Av dei 16 kommunane i fylket med flytteunderskot hadde Kristiansund størst nettoutflytting med 88 personar, følgd av Vestnes med 37 personar og Herøy med 36 personar. Av desse tre kommunane hadde Herøy eit flytteoverskot i 2015 på 24 personar. Både Vestnes og Kristiansund hadde eit flytteunderskot også i 2015, høvesvis på 95 og 13 personar. Innanlandsk og samla flytting, 2016 Personar Innflyttingar Utflyttingar Nettoflyttingar Innanlandsk Alle Innanlandsk Alle Innanlandsk Alle Molde Ålesund Kristiansund Vanylven Sande Herøy Ulstein Hareid Volda Ørsta Ørskog Norddal Stranda Stordal Sykkylven Skodje Sula Giske Haram Vestnes Rauma Nesset Midsund Sandøy Aukra Fræna Eide Averøy Gjemnes Tingvoll Sunndal Surnadal Rindal Halsa Smøla Aure Møre og Romsdal

9 Høgast flytteoverskot frå Sogn og Fjordane Seks av fylka hadde eit innanlandsk flytteoverskot i Størst var det i Akershus (5 657 personar), følgd av Østfold (1 548) og Sør-Trøndelag (1 026). Størst innanlandsk flytteunderskot var det i Rogaland (-1 782), Nordland (-1 379) og Møre og Romsdal (-1 157). Møre og Romsdal hadde eit flytteoverskot frå Sogn og Fjordane på 50 personar og frå Rogaland på 11 personar. Til dei andre fylka er det eit flytteunderskot frå Møre og Romsdal. Størst nettoflytting er det til Sør-Trøndelag (-339), Oslo (-333) og Akershus (-150). Fleire menn enn kvinner flytta til Møre og Romsdal Det innanlandske flytteunderskotet i aldersgruppa 20 til 29 år auka frå -772 personar i 2015 til -912 personar i Nedgangen i aldersgruppa 0 til 5 år frå 2012 til 2015 heldt ikkje fram i Det året var det eit innanlandsk flytteoverskot på 69 barn i denne aldersgruppa. Frå 2011 til 2016 var det samla innanlandske flyttetapet på personar. Av desse var nettoflyttinga i aldersgruppa 20 til 39 år på , mens det var eit flytteoverskot på 531 personar i aldersgruppa 0 til 15 år. I femårsperioden frå 2011 til 2016 var samla nettoflytting høgast i aldersgruppa 30 til 39 år for både menn og kvinner, med høvesvis og personar. Samla flytteoverskot i perioden var menn og kvinner. Innvandrarane overrepresentert i innanlandsk flytting I 2016 stod dei med innvandrarbakgrunn for 60,3 prosent av det innanlandske flyttetapet. Til samanlikning utgjer innvandrarane 12,3 prosent av innbyggarane i Møre og Romsdal. Innvandrarbefolkninga er definert som innvandrarar og norskfødde barn av innvandrarar. Innanlandsk nettoflytting etter alder for Møre og Romsdal, * Personar Samla 0 5 år år år år år år år år år og eldre Samla * Unntatt flyttingar innafor fylket. Innanlandsk nettoflytting etter befolkningskategori til Møre og Romsdal, * Personar Samla Innvandrarbefolkninga Øvrige befolkning Samla * Unntatt flyttingar innanfor fylket. Innvandrarbefolkninga er definert som innvandrarar og norskfødde med innvandrarforeldre. Personar år Nettoflytting til Møre og Romsdal etter kjønn og alder, år år år år år år år Menn Kvinner 67 år og eldre Fylkesvis nettoflytting, Møre og Romsdal, 2016 Sogn og Fjordane Rogaland Nord-Trøndelag Vest-Agder Finnmark Vestfold Aust-Agder Telemark Buskerud Oppland Nordland Hedmark Troms Hordaland Østfold Akershus Oslo Sør-Trøndelag Personar Innanlandsk nettoflytting etter fylke, 2016 * Akershus Østfold Sør-Trøndelag Vestfold Buskerud Hedmark Telemark Aust-Agder Hordaland Nord-Trøndelag Oppland Vest-Agder Troms Finnmark Sogn og Fjordane Oslo Møre og Romsdal Nordland Rogaland * Unntatt flyttingar innafor fylket Personar

10 Innvandringa går ned Innvandringa til Møre og Romsdal har vore ein viktig drivar for den positive utviklinga i folketalet i fylket dei siste 10 åra. 1. januar 2017 var det innvandrarar og norskfødde barn av innvandrarforeldre i innvandrarbefolkninga i fylket, til saman personar. Innvandrar befolkninga auka med personar i 2016, mot personar året før. Dette gir ein årleg vekst på 4,2 prosent i 2016 og 6,5 prosent i I Noreg var veksten 4,2 prosent i 2016 og 5,3 prosent i Vekstraten i Møre og Romsdal var dermed lik landet i 2016, medan den i 2015 var 1,2 prosentpoeng høgare. I gjennomsnitt har innvandrarbefolkninga auka med personar årleg det siste tiåret var toppåret med ein auke på personar, fleire personar enn i Etter 2012 har veksten vore lågare. I femårsperioden frå 2012 til 2017 auka innvandrarbefolkninga med personar i Møre og Romsdal. Personar Innvandrarbefolkninga i Møre og Romsdal, Innvandrarbefolkninga Innvandrarar Norskfødde med innvandrarforeldre Innvandrarbefolkninga si del av befolkninga, etter fylke per 1. januar 2017 Oslo Akershus Buskerud Rogaland Østfold Vest-Agder Vestfold Finnmark Hordaland Aust-Agder Telemark Møre og Romsdal Sør-Trøndelag Sogn og Fjordane Troms Oppland Hedmark Nordland Nord-Trøndelag Prosent Innvandrarbefolkninga i fylket utgjorde 8,6 prosent av befolkninga i 2012 og 12,3 prosent i Dette er lågare enn i landet samla sett. I Noreg utgjorde innvandrarbefolkninga 13,1 prosent i 2012 og 16,8 prosent i Norskfødde barn med innvandrarforeldre utgjorde 8,6 prosent av innvandrarbefolkninga i fylket i Denne delen har auka til 10,8 prosent i Av fylka er det i Oslo vi finn høgast del innvandrarar. Ved inngangen til 2017 utgjorde innvandrarbefolkninga 32,8 prosent der. Deretter kom Akershus med 19,7 prosent og Buskerud med 18,9 prosent. Det var færrast innvandrarar i Nord-Trøndelag, både i faktiske tal og som del av befolkninga. Der utgjorde innvandrarbefolkninga 8,5 prosent av befolkninga ved inngangen til Flukt vanlegast innvandringsgrunn Kombinasjonen av krisa i oljerelaterte næringar og migrasjon frå krigar i Midtausten har endra innvandringsmønsteret til Innvandrarbefolkninga, per 1. januar Personar Møre og Romsdal Innvandrarar, personar Norskfødde med innvandrarforeldre, personar Landet Endring Innvandrarbefolkninga samla, personar Endring i innvandrarbefolkninga, i prosent 76,2 48,2 4,2 Del av befolkninga, i prosent 6,7 8,6 11,2 11,9 12,3 Innvandrarar, personar Norskfødde med innvandrarforeldre, personar Innvandrarbefolkninga samla, personar Endring i innvandrarbefolkninga, i prosent 45,7 34,9 4,2 Del av befolkninga, i prosent 11,4 13,1 15,6 16,3 16,8 10

11 Møre og Romsdal dei siste to åra. I 2016 var det flest som innvandra til fylket som følge av flukt. Dette gjaldt 975 innvandrarar. Også familiegjenforeining var vanlegare enn arbeidsinnvandring i 2016, med høvesvis 801 og 644 personar. Samla var det personar som innvandra til fylket i ,8 prosent av innvandringa til Møre og Romsdal i 2010 var arbeidsinnvandrarar, og 11,5 prosent innvandra som følge av flukt. Fylket hadde ein større del arbeidsinnvandrarar enn landet og ein lågare del flyktningar. I 2016 er bildet annleis. Berre 25,0 prosent av dei som innvandra i 2016, var arbeidsinnvandrarar, 3,5 prosentpoeng lågare enn landet. Flukt var innvandringsgrunnen til 37,9 prosent av innvandrarane, 7,8 prosentpoeng høgare enn landet. For familie gjenforeining var det små endringar, mens utdannings innvandring framleis var ein liten del av den samla innvandringa. Størst auke frå Syria Landbakgrunnen til innvandrarane, ikkje medrekna norskfødde med innvandrarforeldre, speglar i stor grad innvandringsgrunnen deira. Per 1. januar 2017 var dei ti landa Møre og Romsdal har flest innvandrarar frå: Polen (5 476 personar), Litauen (3 074), Tyskland (1 637), Eritrea (1 235), Filippinane (1 157), Thailand (1 117), Romania (1 036), Syria (1 025), Latvia (954) og Somalia (815). Uroa i Midtausten og migrasjonen frå Syria gjer at Syria no er blant dei ti landa, mens Sverige ikkje lenger er det. Talet på innvandrarar frå Syria auka frå 445 personar 1. januar 2016 til eitt år etter. Den klart største gruppa av busette innvandrarar i fylket har bakgrunn frå Europa utanom Tyrkia (63,6 prosent). Deretter følger Asia med Tyrkia (21,7 prosent), Afrika (11,1 prosent), Sør- og Mellom-Amerika (2,3 prosent), Nord-Amerika (1,1 prosent) og Oseania (0,3 prosent). Ingen andre fylke har større del av innvandrarar frå Europa utanom Tyrkia. Tal innvandrarar Innvandringsgrunn til Møre og Romsdal, Polen Litauen Tyskland Eritrea Filippinene Thailand Romania Syria Latvia Somalia 2010 Arbeid Utdanning Familie Anna/ukjend Flukt Del innvandrarar etter innvandringsgrunn til Møre og Romsdal og landet, 2010 og 2016 Vanlegaste landbakgrunn for innvandrarar i Møre og Romsdal, 2016 og 2017 Del innvandrarar, prosent Arbeid Familie Møre og Romsdal, 2010 Møre og Romsdal, 2016 Flukt Landet, 2010 Landet, 2016 Utdanning Tal innvandrarar 11

12 Delen kvinner i innvandrarbefolkninga har auka Ser vi på innvandrarbefolkninga samla, medrekna både innvandrarar og norskfødde med innvandrarforeldre, finn vi at det ved inngangen til 2017 var menn og kvinner i Møre og Romsdal. Samanlikna med året før, er dette ein auke på 560 menn og 774 kvinner i løpet av Dei siste ti åra var det berre i 2013, 2015 og 2016 at innvandrarbefolkninga har auka meir med kvinner enn med menn. I fylket utgjorde kvinnene 47,0 prosent av innvandrarbefolkninga i 2017, 0,5 prosentpoeng høgare enn i I landet var det 47,7 prosent kvinner i 2016 og 47,8 prosent i Samanliknar vi med tal frå 2012, ser vi at kvinnedelen i innvandrarbefolkninga både i Møre og Romsdal og i Noreg har halde seg nokså stabil. I 2012 var det 46,4 prosent kvinner i fylket og 48,1 prosent i landet. Altså var del kvinner marginalt lågare i fylket og marginalt høgare i landet. Det er kjønnsforskjellar avhengig av geografisk landbakgrunn. Blant innvandrarane i fylket frå Sør- og Mellom-Amerika er 72,5 prosent kvinner, mens 41,8 av innvandrarane med bakgrunn frå Europa utanom Tyrkia er kvinner. Det er store forskjellar mellom kommunane i fylket i kor stor del kvinner utgjer av innvandrarbefolkninga. I 2017 var Vanylven på topp med 55,6 prosent kvinner, der etter kom Norddal med 52,7 prosent og Aure med 52,5 prosent. Lågast del kvinner var det i Rindal med 35,6 prosent, Ulstein med 38,7 prosent og Sande med 40,1 prosent. I 17 av dei 36 kommunane i Møre og Romsdal har kvinne delen av innvandrarbefolkninga auka i perioden 2012 til Størst auke har det vore i Vanylven med 7,7 prosentpoeng, og størst nedgang har det vore i Rindal med -18,6 prosentpoeng. Personar 2012 Innvandrarbefolkninga etter kjønn, per 1. januar Personar 2016 Personar 2017 Innvandrarbefolkninga i prosent av befolkninga Menn Kvinner Samla Menn Kvinner Samla Menn Kvinner Samla Molde ,5 11,9 12,2 Ålesund ,8 13,6 14,2 Kristiansund ,2 12,3 12,6 Vanylven ,0 6,7 7,2 Sande ,6 17,3 18,5 Herøy ,5 12,3 12,7 Ulstein ,9 17,1 17,2 Hareid ,1 17,8 18,1 Volda ,5 9,9 10,5 Ørsta ,0 8,1 8,7 Ørskog ,6 15,5 15,5 Norddal ,7 10,2 11,3 Stranda ,0 17,3 18,2 Stordal ,9 16,6 16,3 Sykkylven ,6 12,9 13,4 Skodje ,3 11,1 11,6 Sula ,7 11,8 11,9 Giske ,9 11,0 11,2 Haram ,5 16,0 16,6 Vestnes ,4 12,4 12,0 Rauma ,3 7,8 8,4 Nesset ,2 7,4 8,0 Midsund ,7 14,8 15,2 Sandøy ,0 14,9 15,1 Aukra ,4 13,6 14,3 Fræna ,7 9,4 9,8 Eide ,7 8,0 7,5 Averøy ,8 9,6 10,2 Gjemnes ,0 8,1 8,4 Tingvoll ,9 9,6 10,4 Sunndal ,8 10,1 10,4 Surnadal ,8 5,0 5,6 Rindal ,1 2,4 2,9 Halsa ,2 7,0 9,8 Smøla ,5 10,0 11,3 Aure ,2 10,7 11,7 Møre og Romsdal ,6 11,9 12,3 Landet ,1 16,3 16,8 12

13 Større del unge blant innvandrarane I løpet av 2016 auka talet på innvandrarar i alle aldersgrupper, unntatt nyfødde (0 år). I denne gruppa var det ein reduksjon på 30 personar. Aldersgruppa 20 til 44 år hadde størst auke med 389 personar, ein auke på 2,3 prosent. Det er også i denne aldersgruppa det er flest innvandrarar, personar i Tre av fire innvandrarar er i alderen 20 til 66 år, ofte omtala som yrkesaktiv alder. 23,9 prosent av innvandrarbefolkninga er 19 år eller yngre, 2,7 prosent er 67 år eller eldre. At det er flest personar i aldersgruppa 20 til 44 år i innvandrarbefolkninga, speglar den store arbeidsinnvandringa til fylket det siste tiåret. Denne gruppa blir omtala som unge yrkesaktive, og mobiliteten deira er større enn i mange av dei andre aldersgruppene. Aldersgruppa 6 til 12 år hadde størst relativ auke i femårsperioden frå 2012 til Denne gruppa auka med 74,9 prosent. Deretter kom barn i alderen 1 til 5 år med 64,3 prosent. Lågast auke var det i gruppa med nyfødde barn med ein auke på 28,6 prosent. Aldersgruppa 20 til 44 år auka med 41,0 prosent. 0 år 1 5 år 6 12 år år år år år år 80 år eller eldre Innvandrarbefolkninga i Møre og Romsdal etter aldersgrupper, per 1. januar Tal innvandrarar Butid for innvandrarane i Møre og Romsdal etter region, per 1. januar 2017 Halvparten har budd under seks år i Noreg Dei fleste innvandrarane i Møre og Romsdal har relativ kort butid i Noreg. 9,1 prosent har budd i landet under eitt år. 49,9 prosent har budd her i fem år eller kortare, og 9,6 prosent har budd her 20 år eller meir. Innvandrarar frå Afrika har kortast butid, medan innvandrar frå Amerika utanom USA og Canada har lengst butid. 18,0 prosent av innvandrarane i fylket med bakgrunn frå Asia har budd under eitt år i Noreg. Tilsvarande tal for USA og Canada er 14,1 prosent, for Afrika 12,4 prosent, Oseania 10,3 prosent, Amerika utanom USA og Canada 6,8 prosent og Europa 5,5 prosent. Tal innvandrarar < 1 år 1 år 2 år 3 år 4 år 5 år 6 år 7 år 8 år 9 år 10 år 11 år 12 år 13 år 14 år 15 år 16 år 17 år 18 år 19 år 20 år Butid 21 år 22 år 23 år 24 år 25 år 26 år 27 år 28 år Europa, inkl. Tyrkia Asia Afrika USA og Canada Amerika, eksl. USA og Canada Oseania 31 år 29 år 32 år 30 år 33 år 34 år 35 år 36 år 37 år 38 år 39 år 40 år < 13

14 20 prosent fleire eldre dei siste 15 åra Talet på personar som var 67 år eller eldre i Møre og Romsdal låg stabilt på omkring personar i åra I 2017 var talet på personar. Dette er fleire personar enn i 2011, ein auke på 17,6 prosent. I 15-årsperioden frå 2002 til 2017 auka denne aldersgruppa med 19,9 prosent. 16,2 prosent av befolkninga i fylket var 67 år eller eldre ved inngangen til Dette var 1,6 prosentpoeng høgare enn i landet, der denne gruppa utgjorde 14,6 prosent. Femten år tidlegare utgjorde denne aldersgruppa 14,7 prosent av befolkninga i fylket, mot 13,5 prosent i landet. Altså aukar delen eldre i befolkninga raskare i Møre og Romsdal enn i landet samla. Lågast del personar i aldersgruppa 67 år og eldre er det i Skodje med 12,4 prosent, følgd av Giske og Ulstein med 13,0 prosent. Størst del er det i Vanylven med 23,6 prosent, følgd av Halsa med 23,4 prosent og Tingvoll med 21,3 prosent. I Møre og Romsdal var 5,0 prosent av befolkninga 80 år eller eldre i 2017, mot 4,2 prosent i landet. Det er store forskjellar mellom kommunane. Vanylven har størst del i denne aldersgruppa, med 7,8 prosent. Deretter kjem Sandøy med 7,6 prosent og Stranda med 7,3 prosent. Ulstein, Skodje og Giske har lågast del over 80 år, med høvesvis 3,5 prosent, 3,6 prosent og 4,0 prosent. 40 prosent fleire eldre dei neste 15 åra Statistisk sentralbyrå (SSB) framskriv folketalet i Noreg kvart andre år, sist i Hovudalternativet bereknar utviklinga når ein legg til grunn middels utvikling for både fruktbarheit, levealder, innanlandsk flytting og innvandring. I hovudalternativet blir det fleire personar i aldersgruppa 67 år og eldre dei neste 15 åra i Møre og Romsdal, ein auke på 40,3 prosent. I landet er auken berekna til Tal personar 67 år eller eldre, 2002, 2017 og 2032 Personar Endring personar Endring i prosent Del av befolkninga prosent Forsørgerbyrde for eldre Molde ,1 44,1 16,0 20,1 3,8 2,8 Ålesund ,3 47,9 13,9 17,9 4,5 3,3 Kristiansund ,6 48,4 16,1 20,8 3,8 2,8 Vanylven ,6 20,8 23,6 33,2 2,4 1,4 Sande ,3 27,1 19,5 25,1 3,0 2,2 Herøy ,5 40,7 16,3 21,7 3,6 2,6 Ulstein ,9 49,5 13,0 15,8 4,6 3,8 Hareid ,3 41,7 15,3 19,5 3,9 2,9 Volda ,0 33,6 16,3 18,7 3,6 3,0 Ørsta ,1 33,5 16,8 21,1 3,5 2,6 Ørskog ,6 45,2 16,9 22,1 3,5 2,5 Norddal ,1 20,4 20,9 29,9 2,6 1,7 Stranda ,0 11,9 19,9 22,1 2,9 2,5 Stordal ,0 41,8 17,6 25,0 3,2 2,2 Sykkylven ,8 43,6 16,0 23,2 3,7 2,4 Skodje ,8 64,5 12,4 15,9 4,9 3,7 Sula ,5 44,8 13,4 16,3 4,4 3,6 Giske ,8 53,6 13,0 16,2 4,5 3,6 Haram ,4 33,8 16,9 21,9 3,5 2,6 Vestnes ,3 46,7 16,8 23,5 3,6 2,4 Rauma ,3 28,4 19,2 24,6 3,0 2,2 Nesset ,5 30,8 19,7 26,9 3,0 2,0 Midsund ,6 18,3 18,8 20,6 2,9 2,6 Sandøy ,5 28,6 19,9 26,0 2,9 2,1 Aukra ,4 23,6 17,0 17,8 3,3 3,3 Fræna ,5 45,1 15,6 20,6 3,8 2,7 Eide ,2 47,3 15,3 21,8 3,8 2,6 Averøy ,0 48,5 16,8 22,5 3,5 2,5 Gjemnes ,1 35,8 18,8 27,2 3,0 2,0 Tingvoll ,7 21,1 21,3 25,5 2,6 2,1 Sunndal ,1 43,7 17,6 24,2 3,4 2,3 Surnadal ,9 33,6 19,1 24,4 3,0 2,2 Rindal ,0 13,3 21,1 22,6 2,6 2,4 Halsa ,4 27,3 23,4 32,9 2,4 1,5 Smøla ,2 35,1 20,2 27,7 2,9 1,9 Aure ,4 27,5 20,6 27,0 2,8 2,0 Møre og Romsdal ,9 40,3 16,2 20,6 3,7 2,8 Landet ,7 42,4 14,6 18,2 4,2 3,3 14

15 42,4 prosent. Byane i fylket vil få ein kraftig auke i talet på eldre. I Ålesund viser framskrivinga ein auke på personar (47,9 prosent), i Kristiansund personar (48,4 prosent) og i Molde personar (44,1 prosent). Høgast prosentvis auke viser prognosane i Skodje (64,5 prosent), Giske (53,6 prosent) og Ulstein (49,5 prosent). Lågast vekst vil det vere i Stranda (11,9 prosent), Rindal (13,3 prosent) og Midsund (18,3 prosent). I framskrivinga vil Ulstein, Skodje og Giske vere dei tre kommunane med lågast del personar som er 67 år eller eldre i 2032 med høvesvis 15,8 prosent, 15,9 prosent og 16,2 prosent. Høgast del vil det vere i Vanylven med 33,2 prosent. Deretter kjem Halsa med 32,9 prosent og Nordal med 29,9 prosent. I fylket er talet 20,6 prosent og i landet 18,2 prosent. I Vanylven viser framskrivinga til 2032 at delen av befolkninga som er 80 år eller eldre, vil auke med 5,5 prosentpoeng til 13,3 prosent i dei 15 åra frå 2017 til I Halsa blir 12,7 prosent av befolkninga 80 år eller eldre i hovud alternativet og i Norddal 11,5 prosent. Lågast del blir det i Skodje (5,2 prosent), og deretter kjem Giske og Ulstein med 5,4 prosent. Forsørgarbyrda for eldre aukar Eit demografisk mål som ofte blir nytta i offentleg planlegging, er talet på personar i arbeidsfør alder for kvar person i yrkespassiv alder. Yrkesaktiv alder er her definert til å vere aldersgruppa frå 20 år til og med 66 år, og yrkespassiv alder omfattar dei som er 67 år eller eldre. Forholdstalet mellom talet på personar i yrkesaktiv og yrkespassiv alder blir omtalt som forsørgarbyrde for eldre. Høg verdi er bra. I landet var forsørgarbyrda for eldre 4,2 i Det er 0,5 høgare enn i Møre og Romsdal. Det er altså gjennomsnittleg færre i yrkesaktiv alder per pensjonist her i fylket enn i landet. I 2032 er forsørgarbyrda for eldre venta å bli 3,3 i landet og 2,8 i fylket, eit kraftig fall. Lågast blir det i Vanylven med 1,4, og høgast blir det i Ulstein med 3,8 i Del 80 år og eldre av befolkninga, 2017 og 2032*, prosent Vanylven Halsa Norddal Gjemnes Aure Tingvoll Smøla Nesset Sandøy Rauma Surnadal Rindal Sande Stranda Ørskog Vestnes Sykkylven Averøy Sunndal Haram Midsund Herøy Eide Stordal Ørsta Fræna Kristiansund Møre og Romsdal Molde Aukra Volda Hareid Landet Ålesund Sula Ulstein Giske Skodje 2017 Endring Personar Sande Tal personar 67 år og eldre i Møre og Romsdal, * Historisk Framskriving Forsørgarbyrde for eldre 2032* > 3,3 Høgare enn landet 2,8 3,3 Høgare enn fylket < 2,8 Lågare enn fylket Herøy Vanylven Giske Ulstein Hareid Volda Ålesund Sula Ørsta Sandøy Haram Aukra Midsund Skodje Sykkylven Fræna Vestnes Ørskog Stranda Stordal Molde Eide Averøy Norddal Gjemnes Rauma Smøla Kristiansund Tingvoll Nesset * Framskrivingsalternativ MMMM (middelalternativet) Aure Halsa Sunndal 2029 Surnadal Rindal Møre og Romsdal 2,8 Landet 3,3 15

16 Nedgang i fødselsoverskotet i 2016 Det vart fødd barn i Møre og Romsdal i 2016, ein reduksjon på 52 fødde samanlikna med Den lange trenden i fylket er at talet på fødde fell. Det var også ein nedgang i Noreg, men den var relativt sett mindre enn i fylket. I Møre og Romsdal var nedgangen -1,9 prosent, mot -0,3 prosent i landet. Fleste fødde var det i Ålesund med 542 fødde, mens Molde hadde 295 og Kristiansund 208. I halvparten av kommunane i Møre og Romsdal var det ein auke i talet på fødde frå 2015 til I Volda var det ein auke på 26 barn (110 fødde), og deretter kom Rauma med ein auke på 12 (74 fødde), og Eide med ein auke på 11 (43 fødde). Dei tre kommunane med størst nedgang var Kristiansund med ein nedgang på 38 til 208 fødde, Ulstein med ein nedgang på 29 til 71 fødde og Sunndal med ein nedgang på 18 fødde til 58. Fødselsoverskotet er differansen mellom talet på fødde og døde. Nedgangen i fødde bidrar til at også fødsels overskotet får ein negativ trend. I 2016 var fødselsover skotet i fylket på 472 personar. Dette er ein nedgang på 87 frå 2015, tilsvarande 16 prosent. I landet var fødselsoverskotet personar i 2016, 0,9 prosent lågare enn i Gjennomsnittleg fødealder for kvinner i Møre og Romsdal var 30,3 år i 2016, ein auke på 0,3 år frå året før. I landet var auken på 0,1 år frå 2015 til 30,8 år i Den gjennomsnittlege fødealderen i fylket har auka med 1,1 år sidan Tilsvarande auke i landet var på 1,2 år. I 2016 var det høgast gjennomsnittleg fødealder for kvinner i Oslo med 32,4 år, mens Nord-Trøndelag hadde lågast gjennomsnittleg fødealder med 29,3 år. Fruktbarheitstalet for kvinner i fylket fall frå 1,81 i 2015 til 1,77 i I landet var det ein nedgang på 0,02 til 1,71. Møre og Romsdal hadde det sjuande høgaste fruktbarheitstalet av fylka i Fødde og fødselsoverskot, 2015 og 2016 Tal fødde Endring Fødselsoverskot Endring Molde Ålesund Kristiansund Vanylven Sande Herøy Ulstein Hareid Volda Ørsta Ørskog Norddal Stranda Stordal Sykkylven Skodje Sula Giske Haram Vestnes Rauma Nesset Midsund Sandøy Aukra Fræna Eide Averøy Gjemnes Tingvoll Sunndal Surnadal Rindal Halsa Smøla Aure Møre og Romsdal Landet Gjennomsnittleg fødealder for kvinner, 2016 Oslo Akershus Buskerud Landet Sogn og Fjordane Hordaland Sør-Trøndelag Rogaland Vestfold Troms Møre og Romsdal Aust-Agder Oppland Hedmark Østfold Vest-Agder Telemark Finnmark Nordland Nord-Trøndelag Samla fruktbarheitstal for kvinner, 2016 Rogaland Vest-Agder Hordaland Nord-Trøndelag Sogn og Fjordane Aust-Agder Møre og Romsdal Akershus Finnmark Telemark Landet Sør-Trøndelag Nordland Oppland Vestfold Østfold Troms Hedmark Oslo Buskerud 28,0 28,5 29,0 29,5 30,0 30,5 31,0 31,5 32,0 32,5 Alder 1,50 1,55 1,60 1,65 1,70 1,75 1,80 1,85 Fruktbarheitstal 16

17 Færre personar i kvart privathushald Levesettet til befolkninga endrar seg over tid. Det viser seg også i korleis vi vel å bu. Vi ser ei langsiktig endring i retning av stadig færre personar per hushald. I 2016 var det 2,25 personar per privathushald i Møre og Romsdal. Det er 0,06 personar høgare enn i landet, altså ein liten forskjell. I Oslo er det færrast personar per privathushald (1,98). Deretter kjem Hedmark (2,12) og Oppland (2,14). I Akershus er det flest med 2,35, følgd av Rogaland (2,34) og Sogn og Fjordane (2,31). Ser vi tilbake til 1980, finn vi at det var 0,47 fleire personar per privathushald i landet (2,66). I Møre og Romsdal var det 2,92. Det var 0,26 fleire personar enn i landet i 1980 og det er 0,67 fleire personar enn det var i I Møre og Romsdal har endringa i retning færre personar per hushald gått raskare enn i landet elles. I 1980 toppa Sogn og Fjordane lista med 3,0, og deretter kom Møre og Romsdal. Da budde det færrast personar per privathushald i Oslo med 2,01. Ei forklaring er at det blir fleire personar som bur aleine. I 2016 var 15,6 prosent av befolkninga i fylket aleinebuande i privathushald. Det er ein auke frå 2005 på 1,5 prosentpoeng. I landet var 16,6 prosent i 2005 og 17,1 prosent i 2016 aleinebuande, ein auke på 0,5 prosentpoeng. Nedgangen i fruktbarheitstala påverkar også storleiken på hushalda. Det var stor skilnad mellom kommunane i Møre og Romsdal i kor stor del som bur aleine i privathushald i Lågast del var det i Giske med 11,3 prosent, deretter kom Sula (11,7 prosent) og Skodje (11,8 prosent). Volda hadde størst del med 20,5 prosent, følgd av Kristiansund (18,4 prosent) og Sunndal (18,0). I Ålesund og Molde bur også ein relativt stor del aleine. Begge hadde 17,5 prosent i Endringa i storleiken på hushaldet endrar også bustadbehovet, noko som må takast omsyn til i kommunanes areal- og samfunnsplanlegging. Del aleinebuande av befolkninga, 2005 og 2016 Prosent Endring Molde 15,6 17,5 2,0 Ålesund 16,2 17,5 1,3 Kristiansund 17,0 18,4 1,4 Vanylven 13,5 14,8 1,3 Sande 13,1 13,7 0,6 Herøy 11,1 12,4 1,3 Ulstein 10,5 12,9 2,4 Hareid 13,0 14,0 1,0 Volda 13,4 20,5 7,1 Ørsta 13,0 14,7 1,7 Ørskog 12,4 14,0 1,7 Norddal 15,2 16,3 1,1 Stranda 14,2 14,8 0,6 Stordal 11,8 12,9 1,1 Sykkylven 12,5 13,5 1,0 Skodje 11,1 11,8 0,6 Sula 10,0 11,7 1,7 Giske 10,4 11,3 0,9 Haram 12,7 13,7 1,0 Vestnes 15,3 15,4 0,0 Rauma 15,1 15,8 0,6 Nesset 12,9 14,6 1,8 Midsund 13,7 12,5-1,2 Sandøy 16,6 17,6 0,9 Aukra 9,3 11,8 2,5 Fræna 12,2 13,5 1,3 Eide 13,3 13,0-0,3 Averøy 13,1 13,6 0,6 Gjemnes 12,7 13,7 1,0 Tingvoll 14,1 15,7 1,6 Sunndal 15,9 18,0 2,1 Surnadal 13,2 14,2 1,0 Rindal 13,9 13,6-0,2 Halsa 16,1 16,7 0,6 Smøla 16,9 17,6 0,7 Aure 15,8 16,6 0,8 Møre og Romsdal 14,1 15,6 1,5 Landet 16,6 17,1 0,5 Tal personar per privathushald Østfold 2,64 2,38 2,26 2,21 2,20 Akershus 2,79 2,50 2,43 2,36 2,35 Oslo 2,01 1,85 1,90 1,88 1,98 Hedmark 2,68 2,43 2,25 2,19 2,12 Oppland 2,75 2,48 2,29 2,22 2,14 Buskerud 2,62 2,40 2,28 2,23 2,21 Vestfold 2,65 2,40 2,28 2,20 2,18 Telemark 2,65 2,41 2,26 2,20 2,14 Aust-Agder 2,78 2,57 2,39 2,31 2,23 Vest-Agder 2,81 2,54 2,40 2,32 2,25 Rogaland 2,87 2,57 2,47 2,37 2,34 Hordaland 2,76 2,48 2,36 2,27 2,23 Sogn og Fjordane 3,00 2,71 2,48 2,44 2,31 Møre og Romsdal 2,92 2,65 2,42 2,35 2,25 Sør-Trøndelag 2,66 2,41 2,28 2,19 2,14 Nord-Trøndelag 2,90 2,62 2,41 2,33 2,26 Nordland 2,82 2,49 2,31 2,25 2,17 Troms 2,85 2,50 2,30 2,24 2,17 Finnmark 2,90 2,51 2,30 2,26 2,19 Landet 2,66 2,4 2,29 2,22 2,19 Personar Tal aleinebuande i Møre og Romsdal,