BUDSJETT 2011 ØKONOMIPLAN TEKSTDEL

Transkript

1 BUDSJETT 2011 ØKONOMIPLAN TEKSTDEL

2

3 Tekstdel til Budsjett 2011 og Økonomiplan Generelt:... 2 Budsjettet for 2011 / Økonomiplan for Folketalsutvikling... 2 Ramma for budsjettet (utifrå framlegg til Statsbudsjett)... 5 Frie inntekter:... 5 Signal i Framlegg til Statsbudsjettet Innlemming av øyremerka tilskot: Pensjonsforpliktingar: Konsekvensar av framlegg til Statsbudsjett og andre endra føresetnader i Etne kommune Samla oversikt over tiltak for budsjettåret 2011 og økonomiplanperioden Kommentarar til nokre av dei største inntekts- og utgiftspostane i ÅB 2011: Fokusområde og Tiltak knytt opp mot Kommuneplanen for Etne kommune, orientering: Innspel frå ansvarsområda med m.a. nærare omtale av forslag til tiltak Felles: Ansvar 5000 Rådmannen finans: Ansvar 1000 Rådmannen Ansvar 1500 Staben Ansvar 1600 Utvikling Ansvar 1700 Tenestetorget Skulane i Etne kommune Ansvar 2101 Enge skule Ansvar 2103 Rygg skule Ansvar 2105 Skånevik skule Barnehagane i Etne kommune Ansvar 2201 Enge barnehage Ansvar 2203 Rygg barnehage Ansvar 2205 Skånevik barnehage Ansvar 2300 Kultur Ansvar 3000 Helse- og Sosial Ansvar 3500, 3501, 3502 og 3504 Pleie og omsorgstenestene Ansvar 3600 NAV kommune: Ansvar 4200 Drift og vedlikehald Investeringar: Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 1

4 Generelt: Budsjettet for 2011 / Økonomiplan for Budsjettet for 2011 og økonomiplanen for tek utgangspunkt i vedteken økonomiplan tal for 2011, 2012 og 2013 og tala for 2013 er vidareført (med små endringar) til Tala for 2011 er m.a. oppdatert m.o.t. reelle endringar vedk. løn (m.a. lokale forhandlingar hausten 2009 og sentrale forhandlingar 2010), vedtekne tillegg for fast tilsette, auke med 3,25 % på anna variabel løn og i hovudsak korrigert for budsjettendringar / vedtak i 2010 med verknad for Dersom det ikkje er kjende endringar dei neste åra, er endringane i 2010 vidareført i økonomiplanperioden. På andre område, t.d. ulike inntekter, er desse lagt inn med forventa endring i perioden. Meir informasjon nedanfor. 16. september var rådmannen sitt leiarforum samla til budsjettkonferanse, og 18. oktober var kommunestyret, hovudtillitsvalde, kyrkjeverje, leiar i eldrerådet og leiar for Rådet for menneske med funksjonsnedsetting saman med administrasjonen samla til budsjettkonferanse. Det vart delt ut / sendt ut: Skriv frå Fylkesmannen i Hordaland: Framlegg til Statsbudsjett 2011 Kommuneopplegget Oversikt over alle melde Tiltak for Drift knytt opp til ansvar og fokusområde Oversikt over alle melde Tiltak for Investering og Tiltak som treng nærare utgreiing Det vart orientert nærare om dei utfordringane kommunen generelt og tenesteområda spesielt står overfor dei næraste åra og om signala i Stasbudsjettet og kva verknad desse, etter det me kunne sjå, ville få for kommunen. Utifrå drøftingane og signala på konferansane og innspel frå ansvarsområda i etterkant har rådmannen hatt ein grundig gjennomgang av desse sett opp mot det framlagde forslaget til statsbudsjett og nye opplysningar m.a. vedk. endra inntekter. Kommunen sine inntekter og omfanget av tenester det er behov for avheng på ulike måtar av talet på innbyggjarar i kommunen, aldersfordelinga mellom desse og ulike demografiske- og geografiske omstende. Folketalsutvikling Oversikta nedanfor viser talet på innbyggjarar i Etne Kommune pr f.o.m t.o.m og talet pr Folketal pr Folketal Juli 2010 Utviklinga i folketalet er av stor betyding for kommunen, både når det gjeld planlegging av tenestene og økonomien. Difor brukar me tid for å visa utviklingstrekk for folketalsutviklinga i kommunen. Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 2

5 Etter å ha hatt ein nedgang frå 2002 til 2008, har kommunen hatt ein svak auke til 2010 og vidare til Årsaker til folketalsutviklinga I oversikta nedanfor har me tatt med årsakene til utviklinga dei siste åra inkl. 1.halvår År Tal Fødde Daude Faktorar som påvirker folketalet Innflyttingar Frå I alt utlandet Utflyttingar Til I alt utlandet Netto innflytting Fødselsoverskot Folketilvekst Tal SSB gjev også ut kvartalsvise tal for folketalsutviklinga etter type endring. Tabellen ovanfor viser endringane i løpet av året for fødselsoverskot, netto innflytting og folketilvekst for dei 3 siste åra og for 1.halvår Den positive utviklinga m.o.t. folketalet held fram med ein auke på 14 i 1.kvartal og dette til tross for eit negativt fødselsoverskot på 4. Talet pr er lik talet pr sjølv om fødselsoverskotet er endra frå -4 til -8. Det er verdt å merke seg at utvikling me har sett dei siste åra, med ei netto innflytting frå utlandet, i stor grad påverkar folketilveksten. Netto tilflytting frå utlandet er i 2009 på 35 personar (mot 45 personar I 2008, 23 i 2007 og 42 i 2006) og i 1.halvår 2010 på 20 personar. Tilflyttinga frå utlandet er antakeleg i stor grad knytt til arbeidsinnvandring, og er avgjerande for at innbyggartalet ikkje har hatt større nedgang. Det er den same tendensen som i resten av landet, og det er lite som tyder på endring av dette framover. Våre nye landsmenn vil trenge kommunale tenester på same måte som andre innbyggjarar i kommunen. Dette gjev oss nye utfordringar. Nye tal pr frå KRD ( ) viser 3.894, dette talet vert lagt til grunn for utrekning av rammetilskotet i Statsbudsjettet for Folketal delt på ulike aldersgrupper: Då både inntekter og tenester er nært knytt til dei ulike aldersgruppene, tar me også med ei oversikt over fordelinga mellom desse dei siste åra og utviklinga over tid. Endringer i ulike aldersgruppar 2005 Endring 2006 Endring 2007 Endring 2008 Endring 2009 Endring Endring 0-5 år år år år år år år år TOTALT Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 3

6 Ny innd Totalt 3894 Det er nå store endringar i kriteriedatane og vektinga mellom desse som bakgrunn for utrekning av forventa rammetilskot for kommunane (meir om dette nedanfor). Etter endringa er innbyggjarane delt inn i andre grupperingar m.o.t. alderssamansetting. Prosentandelen for dei einskilde aldersgruppene varierer noko frå år til år, men gruppene 0-5 og har hatt nedgong i tidsrommet , har hatt auke (mindre etter kvart), har hatt ein nedgong medan 90 + har hatt ein svak auke. Desse oversiktene er nyttige når ein skal vurdere behovet for endringar m.o.t. ulike tenester, t.d. barnehage, skule og eldreomsorg. Me tar derfor med ei oversikt over den prosentvise fordelinga av aldersgruppene i Etne Kommune dei siste åra. Her er den nye inndelinga vist saman med den gamle. Gammel inndeling Ny inndeling år 8,0 % 7,7 % 7,4 % 7,3 % 6,7 % 6,8 % 0-2 år 3,3 % 3-5 år 3,4 % 6,7 % 6-15 år 13,5 % 13,0 % 13,2 % 13,0 % 13,2 % 13,7 % 6-15 år 14,0 % år 5,7 % 6,1 % 5,9 % 5,9 % 6,0 % 4,9 % år 7,3 % 6,8 % 6,7 % 6,5 % 6,3 % 6,1 % år 8,8 % år 49,4 % 50,5 % 51,1 % 51,2 % 51,4 % 51,9 % år 54,2 % år 9,3 % 9,1 % 9,1 % 9,4 % 9,7 % 10,0 % år 9,8 % år 5,6 % 5,6 % 5,4 % 5,5 % 5,5 % 5,3 % år 5,1 % 90 år + 1,1 % 1,2 % 1,1 % 1,2 % 1,2 % 1,3 % 90 år + 1,3 % Andre moment kan verke inn og oppretthalde behovet for t.d. barnehageplassar: auka opningstid, auka fleksibilitet (foreldre med turnus), o.a. Oversikt over fordelinga mellom grunnkretsane: Årstal Område Enge Skånevik Rygg Sørstranda Sævareid Fjæra Grønstad Uoppgitt Oversikt over sjukefråværet for tilsette i kommunen: Oversikt over sjukefråværet År: Totalt for Etne kommune 7,53 % 6,33 % 6,10 % 5,60 % 5,20 % 5,70 % 4,90 % Landsbasis i KS-området 9,20 % 8,80 % 8,70 % 9,20 % 9,10 % 9,40 % 9,90 % Den gode utviklinga i sjukefråveret har halde fram dei 3 første kvartala i For 3. kvartal var det totale sjukefråveret på 3% og det legemeldte var på 2,6%. Dette er svært fine tal for kommunen samla. Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 4

7 Ramma for budsjettet (utifrå framlegg til Statsbudsjett) Frie inntekter: Frie inntekter for kommunane er definert som skatt på inntekt og formue og rammetilskott, og vert fordelt til kommunane gjennom inntektssystemet. Desse inntektene skal kommunane kunne disponere fritt utan andre bindingar frå staten enn det som føl av lovar og forskrifter. Formålet er å sette kommunane i stand til å yte eit likeverdig tenestetilbod til innbyggjarane sine. Rammetilskottet består av: Innbyggjartilskott før omfordelinga (utifrå folketalet pr i budsjetteringsåret). Saker med særskilt fordeling: Utgiftsutjamningstilskott: Tildelinga byggjer på ulike kriteriedata og system for vekting av t.d. kommunen sin del av desse sett opp mot nivået på landsbasis. Her er det store endringar frå i fjor, sjå eigen omtale nedanfor. Tilskot ut frå regionalpolitiske målsettingar. Etne nyt godt av Distriktstilskot Sør-Norge (nytt frå 2009). Skjønstilskott (fordelt utifrå signal frå fylkesmennene og for nokre kommunar, m.a. Etne, er det også ein kompensasjon for auke i arbeidsgjevaravgifta). Inntektsutjamning (av skatteinntektene, vert rekna ut fortløpande gjennom budsjettåret) Inntektsgarantitilskot (INGAR): ei ny overgangsordning frå Teljetidspunkt Det vert (f.o.m. 2009) nytta 3 ulike teljetidspunkt i grunnlaget for rammeoverføringa. Innbyggjartilskot, overgangsordning og utgiftsutjamning med aldersfordeling nyttar innbyggjartala pr (det nye teljetidspunktet). Kriteriane i utgiftsutjamninga utanom aldersfordelinga nyttar tala pr (som før) Inntektsutjamninga vil byggje på (vidareføring av noverande oppdatering etter budsjettåret). Omlegginga vil gi eit sikrare bilde av forventa rammeoverføringar med unnatak av inntektsutjamninga som skal ta omsyn til fordelinga av skatteinntektene i budsjettåret og derfor må kome på etterskot. Siste overføring i februar året etter (for 2011 i 2012). Innbyggjartilskotet: Dette er i utgangspunktet eit likt beløp for alle innbyggjarane der det er tatt omsyn til nokre endringar som er felles for alle t.d. ulike oppgåver / korreksjonar 2011, løns- og prisvekst og justering frå rammetilskotet for å oppnå skatteandel på om lag 40 % av dei frie inntektene (mot 45 % i 2010) For å oppnå dette vert skatteøyret for kommunane redusert frå 12,8 % til 11,3 %. Deretter skjer ei omfordeling mellom kommunane gjennom utgiftsutjamninga, saker med særskilt fordeling og inntektsgarantitilskotet. I 2011 er tilskotet kr pr. person. Saker med særskilt fordeling: Midlane blir her fordelt utifrå ulike data frå kommunane, må ikkje forvekslast med øyremerka tilskot. For Etne kommune gjeld dette: kommunane sitt finansieringsansvar for den avtalebaserte fysioterapitenesta skal styrkast, d.v.s aukast på bekostning av refusjon frå trygda, gjeld, etter forhandlingar, frå 2.halvår ordninga blir vidareført og auka, byggjer på KOSTRA-tal vidareføring av ordninga med frukt og grønt til elevar i skular med ungdomstrinn innlemming av øyremerka løyving til kvalifiseringsprogrammet, omfattar også individstønad endra omfordeling mellom kommunane (utifrå rekneskapstal for 2006) vedk. innlemming frå 2007 av det øyremerka tilskotet til særskilt norskopplæring, tospråkleg opplæring og morsmålsopplæring. Utgiftsutjamningstilskotet: (tek omsyn til strukturelle ulikskapar av demografisk, geografisk og sosial art, t.d. aldersfordeling og Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 5

8 busettingsmønster / reiseavstand innan kommunen). Variasjonane i kommunane sine utgiftsbehov vert fanga opp gjennom kostnadsnøklar der desse består av ulike kriterier og vekter. For 2011 er det utarbeidd nye kostnadsnøklar. Bakgrunnen for dette er utviklinga i kommunane over tid og innlemming av barnehagetilskotet i rammeoverføringa. Oversikta nedanfor viser ei samanlikning mellom gamle og nye kostnadsnøklar. Kostnadsnøkkel (NY) 0-2 år 0, år 0, år 0,312 0,316 0, år 0, år 0, år 0,085 0,084 0, år 0,133 0,132 0,0692 over 90 år 0,049 0,049 0,0463 Basistillegg 0,025 0,025 0,0233 Sone 0,010 0,010 0,0133 Nabo 0,011 0,011 0,0133 Landbrukskriterium 0,005 0,005 0,0031 Invandrerbarn 6-15 år ekskl Skandinavia 0,0085 Norskfødte med innvandr foreld 6-15 år ekskl Sk 0,0009 Flytninger uten integreringstilskudd 0,0040 Dødlighet 0,025 0,025 0,0458 Barn 0-15 med enslige forsørgere 0,0115 Fattige 0,0062 Uføre 0,0039 Opphopningsindeks 0,0119 Urbanitetskriterium 0,042 0,041 0,0153 PU over 16 år 0,062 0,062 0,0460 Ikke-gifte 67 år og over 0,025 0,025 0,0435 Barn 1-2 år uten kontantstøtte 0,0575 Innbyggere med høyere utdanning 0, år 0,023 0, år 0,119 0,120 Skilte og separerte år 0,038 0,038 Arbeidsledige 0,011 0,010 Innvandrere 0,005 0,005 Beregnet reisetid 0,016 0,016 PU under 16 år 0,004 0,003 SUM 1,000 1,000 1,0000 Me kjem også tilbake til omlegginga av nøklar under omtale av innlemming av øyremerka tilskot til barnehagane seinare i dokumentet. Det er 4 delkostnadsnøklar vedk. administrasjon, grunnskole, helse- og sosialteneste og landbruk og miljøvern. Kriteriedatane vert samla inn m.a. frå SSB. Dei ulike kriteriane er tildelt ulike vekter og ved ei utrekning kjem ein fram til indeksar der kommunen sin del av kriteriane vert sett opp mot kommunen sin del av samla innbyggjartal i landet. For å berekne utgiftsbehovet er det vidare tatt utgangspunkt i KOSTRA-tal vedk. netto driftsutgifter for 2009 framskreve med veksten i dei frie inntektene. Etne sin indeks berekna utgiftsbehov for 2011 er sett til 1,1301 (2010: 1,1751 og 2009: 1,1559), for heile landet lik 1,0. Dette tyder at det er litt dyrare å drive i Etne enn elles i landet) I oversikta nedanfor vil raudt (el. merking til venstre) tyde på ein lågare kriterieindeks enn gjennomsnittet for landet medan grønt (til høgre) tyder på ein høgare indeks enn gjennomsnittet. Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 6

9 Inntektsgarantitilskot (INGAR, ny frå 2009) skal sikre at ingen kommunar får ei utvikling i rammeoverføringa som ligg meir enn 300,- kr pr. innbyggjar under landsveksten pr. innbyggjar, frå det eine året til det neste. Ordninga omfattar systemendringar, innlemming av øyremerka tilskot i rammeoverføring, endringar i Distriktstilskot Sør-Norge, befolkningsnedgang og endringar i kriteriedata, men vil ikkje omfatte endringar i skatteinntektene, inntektsutjamninga, skjønstilskot og veksttilskot. Endring i tilskot gitt etter særskilt fordeling (tilskot gitt til spesielle formål eller i ein tidsavgrensa periode) kjem heller ikkje inn under ordninga. Finansiering av nye tilskot og ny overgangsordning skjer ved eit like stort trekk pr. innbyggjar for alle kommunane, dvs reduksjon i innbyggjartilskotet i rammeoverføringa. Distriktstilskot Sør-Norge (nytt i 2009) Tilskotet blir gitt for å ivareta busettingsmønsteret og mangfaldet i kommunar som ligg eit stykke frå bykommunane og som slit med dei same utfordringane som småkommunar med under innbyggjarar og kommunane i Nord Noreg. Tilskot blir gitt for å betre inntektsnivået. Ordninga vil bli vidareført for Tilskotet blir gitt med ein sats pr. kommune og ein sats pr. innbyggjar (folketal pr ). Etne får, etter framlegget, 4,863 mill kr i 2011 (4,715 mill kr i 2010). Skjønstilskot: Dette skal kompensere kommunane for spesielle lokale tilhøve som ikkje vert fanga opp i den faste delen av inntektssystemet. I tildeling av skjønstilskot for 2011 la fylkesmannen vekt på at Etne kommune har eit stort etterslep m.o.t. vedlikehald både på kommunale bygg og vegar og at kommunen har forskottert trafikksikring langs vegane. Den største delen av tilskotet er kompensasjon for auka arbeidsgjevaravgift f.o.m Inntektsutjamninga: Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 7

10 Dette tilskotet skal jamne ut ulikskapen i skatteinntektene mellom kommunane. Dette har dei siste åra vore inntekts- og formuesskatt for personlege skatteytarar, naturressursskatt frå kraftføretak og kommunal selskapsskatt, f.o.m endra til inntekts- og formuesskatt for personlege skatteytarar og naturressursskatt frå kraftføretak då kommunane ikkje lenger vil få tildelt selskapsskatt gjennom rammetilskotet. I 2005 vart det innført ei ordning med symmetrisk inntektsutjamning, og frå 2009 vart det innført endring i satsane. Medan kommunar med skatteinntekter under landsgjennomsnittet i 2011 blir kompensert for 60 % av differansen mellom eigen skatteinngang og landsgjennomsnittet, blir kommunar med skatteinntekter over landsgjennomsnittet trekt for 60 % av differansen. Vidare blir kommunar med skatteinntekter på under 90 % av landsgjennomsnittet kompensert med 35 % av differansen mellom eigne skatteinntekter og 90 % av landsgjennomsnittet. Denne kompensasjonen blir finansiert ved at kvar kommune blir trekt med eit likt beløp pr. innbyggjar. Dette er ei løpande utjamning som blir utbetalt 7 gonger i året etter kvart som tala frå skatteinngongen for kommunane ligg føre, siste gong i februar året etter. Inntektsutjamninga blir rekna i høve landsgjennomsnittet for skatt slik at samla skatteutviklinga for kommunane i landet vil ha stor innverknad på kvar kommune si inntektsutjamning. Skatteinngangen i Etne kommune for jan.-des. låg i 2005 låg på 82,5 % av landsgjennomsnittet, i 2007 på 85,8 %, 2008: 92,1 % og for 2009: 97,0 %. For jan.-aug.2010 er talet 94,5 % og prognosen for 2010 er 93,1 %. Endelege tal for inntektsutjamninga for 2011 vil først vere klar i februar Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 8

11 Signal i Framlegg til Statsbudsjettet 2011 I 2011 er innarbeidd anslag på vekst i frie inntekter for kommunane med 2,55 mrd frå 2010 til Veksten er rekna i høve til det inntektsnivået som vart lagt til grunn i RNB (revidert nasjonalbudsjett). Prisindikatoren (deflatoren) for 2011 er i framlegget 2,8 %, pårekna lønsvekst på 3,25 % inngår i denne. Oversikta nedanfor er laga på bakgrunn av Signala i Statsbudsjettet utifrå brev frå Fylkesmannen, tal og omtale i Grønt hefte og modellar og skriv frå KS. Tala er samanlikna med Vedtatt ØP 10-13, tal for 2011; RNB (prok 1004 og 1005). Signal i Framlegg til Statsbudsjett, samanlikna med ØP og RNB Budsjett (NB) Statsbudsj. RNB mai10 RNB sept.10 Framl.St.b. Framl.St.b. Prok 0911 Prok 1004 Prok 1005 Prok 1006 Prok 1006alt f.t rev. f.t f.t f.t f.t Rammetilskot 2011: ÅB 2011 ÅB 2011 ÅB 2011 ÅB 2011 ÅB Deflator 10 til 11 K-sak 068/09 0,0 % 2,7 % 2,8 % 2,8 % Innb.tilskot inkl.utg.utj.o.a Skjønn Selskapsskatt Distriktstilskot Sør-Norge Systemoml.ny kostn.n INGAR tilknytn.oml Bykletrekk Innt.utjamn Sum Skatteinntekter 2011 Skatt på inntekt og formue Naturressursskatt Sum Sum frie inntekter Diff nye utrekn Oppgåvekorrigert tal Vekst Vekst i prosent Deflator Vekst utover løns- og prisstigning ,5 % 3,6 % 2,8 % 2,8 % 1,7 % 0,8 % Oversikta viser tal for dei frie inntektene for 2011 i framlegg til Statsbudsjett: 1. Tal for 2011 frå vedteken ØP , jf. K-sak 68/09 (folketal : 3.868) 2. Tal frå RNB (revidert nasjonalbudsjett) utifrå folketal pr Dette viser eit auka inntektsanslag på om lag 3,3 mill kr i høve vedtatt budsjett for 2011, deflator på 0,0 %. 3. Tal frå RNB (revidert nasjonalbudsjett) utifrå folketal pr for Etne (3.894) og for heile landet. Inntektsanslaget er auka til om lag 7,6 mill kr (deflator på 2,7 %). Det er vist til at det m.a. ikkje er tatt omsyn til innlemming av øyremerka tilskot til barnehagane; for Etne er det p.t. eit tilsagn for 2010 på mest 15,5 mill.kr. 4. Tal frå framlegg til Statsbudsjett, jf. Grønt hefte. Utrekninga av rammetilskot byggjer på folketal pr (3.894). Tal for skatt byggjer på gj.snitt for Etne i høve landsgjennomsnittet i 2009 (97 %) og har ein forventa skattevekst for 2010 på 7 % i høve fjoråret. Tal for inntektsutjamning byggjer på folketal pr Det er vist til at kommunane bør vurdere skatteanslaget opp mot lokale tilhøve knytt til skatteutviklinga. Det er nå tatt omsyn til Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 9

12 innlemming av øyremerka tilskot, og på bakgrunn av desse føresetnadane er det ein auke i frie inntekter på vel 27,9 mill.kr. 5. Tal frå framlegg til Statsbudsjett (KS sin alternative modell). Folketal pr Føresetnader som ovanfor med følgjande endringar: Det lokale skatteanslaget byggjer på eit gjennomsnitt av dei 3 siste åra (93,1 % for Etne) og inntektsutjamninga nyttar folketal pr Dette er truleg meir realistisk då kommunen ligg på 94,5 % for jan.-aug. i Dette gir ein reduksjon på 1,6 mill.kr i høve alt.4. Kommentar: Auken i frie inntekter: Det er lagt opp til ein reell vekst i dei frie inntektene for kommunane frå 2010 til 2011 med om lag kr 2,55 mrd. Denne veksten er rekna i høve til det inntektsnivået for 2010 som blei lagt til grunn i revidert nasjonalbudsjett. Veksten i dei frie inntektene frå 2010 til 2011 vil variere mellom kommunane. Hovudårsakene til dette er: Verknad av endringar i inntektssystemet Endring i fordeling av skjønstilskotet Endra kriteriedata og befolkning Endring i veksttilskot og småkommunetilskot Størstedelen av denne veksten i dei frie inntektene for kommunane vil gå med til auka utgifter knytt til befolkningsutviklinga. Det er særleg dei aller eldste og dei aller yngste aldersgruppene som trekkjer opp kommunane sine meirutgifter. I tillegg er det rekna med betydeleg auke i pensjonskostnadene som også må bli dekka av dei frie inntektene. Regjeringa sitt framlegg til Statsbudsjett (jf. Grønt hefte og kolonne nr. 4 ovanfor) legg opp til ein auke for Etne Kommune på 27,9 mill.kr i høve tal for 2011 i ØP Veksten er rekna i høve til noverande pårekna inntektsnivå i år, det vil sei medrekna oppjustering av skattenivået og vidare korrigert for oppgåveendringar, innlemming av øyremerka tilskot t.d. barnehagetilskot og kompensasjon for utviding til heilårstiltak i skulen. Auken er 8,1 mill kr i høve oppgåvekorrigerte tal for Dette siste svarar til ein vekst på 4,5 % for Etne Kommune mot 3,4 % for kommunane i Hordaland og 3,7 % for kommunane i landet samla sett. Tar me omsyn til lågare skatteinngong (kol.nr.5) er veksten stipulert til 6,5 mill.kr svarande til 3,6 %. I framlegget til Statsbudsjett for 2011 er det lagt til grunn ein deflator (prisindikator) på 2,8 % der 3,25 % er pårekna lønsvekst (utgjer om lag 2/3 av indikatoren). Tal for 2010: 3,1 % (I RNB auka til 3,25%) Justert for dette er veksten for landet på 0,9 % og for Etne (kol.nr.4) på 1,7 % og (kol.nr.5) til 0,8 %. Det er lagt opp til ein nominell skattereduksjon for kommunane frå 2010 til 2011 på 6,5 % der veksten er rekna i høve til pårekna skatteinngong for 2010 pr. i dag. Pårekna skattevekst for 2010 vart i RNB sett til 6,4 % og vart i samband med framlegg til statsbudsjett oppjustert til 7,0 % for landet. Det kommunale skatteøyret for personlege skatteytarar vert redusert frå 12,8 % i 2010 til 11,3 % i Bakgrunnen for dette er å redusere skatteinntektene sin del av samla inntekter frå 45 % i 2010 til 40 % i Det er tatt omsyn til pårekna sysselsetjing og lønsnivå. Både KS og Fylkesmannen minner om at den einskilde kommune må justere dette påslaget utifrå eiga vurdering og lokale tilhøve knytt til skatteutviklinga. Skatteinngongen for januar august har vist ein skattevekst samanlikna med same periode i fjor på 1,5 % for Etne Kommune, (3,7 % for kommunane samla i landet og 3,9 % for kommunane i Hordaland utanom Bergen). KS viser til at sluttresultatet er avhengig m.a. av skatteoppgjer for 2009 (næringslivet) i oktober. Det er også viktig å hugse på at folketalsutviklinga fram til vil påverke inntektsutjamninga i rammeoverføringa. Innlemming av øyremerka tilskot: Innlemminga av øyremerka barnehagetilskot omfattar både ordinært driftstilskot (til kommunale og private barnehagar), skjønstilskot og tilskot for barn med funksjonshemming. Dette er ei betydeleg Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 10

13 innlemming i beløp, kr 28 mrd., som gjer at kommunane sine frie inntekter vil auka mykje og øyremerka tilskot samla vil bli redusert. I tillegg vil øyremerka tilskot til kvalifiseringsprogrammet bli innlemma i rammeoverføring i 2011, om lag kr 1,2 mrd. Dette gjeld både kvalifiseringstilskotet og individstønaden. Det er ei målsetjing med programmet å redusera sosialhjelp som langtidsyting ved at fleire blir kvalifisert for arbeid. Tilskotet vil i 2011 bli utbetalt som ein del av rammeoverføring, men etter særskilt fordeling, det vil sei ikkje etter kriteria i inntektssystemet. Lov om kommunale krisesentertilbod blei innført frå og med Det blei vidareført eige statleg øyremerka tilskot til drift av krisesentra i I framlegget til Statsbudsjett inngår innlemming av tilskot i rammeoverføring for 2011 med kr 238 mill. Som følgje av innlemminga av øyremerka barnehagetilskot m.m. i rammeoverføring i 2011, vil dei frie inntektene sin del av samla inntekter auka frå 68 % til 76 %. Øyremerka tilskot sin del av inntektene vil bli redusert frå 12 % til i underkant av 5 %. Nærare om innlemming av øyremerka tilskot til barnehagane: Det har vore signalisert ei slik innlemming dei siste åra og samstundes at ansvaret for offentleg finansiering av dei ikkje-kommunale barnehagane ville bli overført til kommunane. Til no har kommunane mottatt øyremerka statstilskot både til eigne og dei private barnehagane og hatt ansvar for å formidle dette vidare. Vidare har kommunane hatt ansvar for å gi driftstilskot til dei private barnehagane utifrå lov og forskrift om likebehandling av barnehagane, og sørgje for at dei private barnehagane har vore sikra minimum 85 % (auka til 88 % f.o.m ) offentleg støtte samanlikna med det kommunane brukar på eigne barnehagar. Det øyremerka statstilskotet tok utgangspunkt i innrapporterte tal på born i barnehagane utifrå alder og opphaldstid i barnehagen. Ved endringar (>2 born) i løpet av året, kunne ein sende inn endringsmelding og motta korrigert tilskot. Etter innlemminga har desse opplysningane inga innverknad på overføringa av midlar til kommunen. Det er utarbeidd 3 delkostnadsnøklar for utrekning av tilskot til den einsklide kommune. Nærare omtale av nye nøklar og korleis dette slår ut for Etne Kommune på s.6-7. Desse nøklane har følgjande innbyrdes vekting: Barn 3-5 år 0,5286 Barn 1-2 år utan kontantstøtte 0,3572 Utdanningsnivå 0,1142 Sum 1,0000 Som omtala ovanfor er rammeoverføringane til kommunane auka for å ta hand om dette. Forskrift om endringa var ute på høyring i sommar, og i haust er det kome forskrift og rundskriv (ds ) om korleis dette skal handsamast i kommunane. Etter 4 i forskrifta skal kommunen kunngjere forslag til tilskotssatsar for overføring til privat barnehage i samband med at årsbudsjettet vert lagt ut til alminneleg ettersyn. Dette skal me arbeide vidare med, og kome tilbake med fleire opplysningar innan 23.nov Det er grunn til å minne om at beløpet i Tiltaket om Driftstilskot til privat barnehage (som nemnt i tiltaket) er svært usikkert. Tidlegare var det talet på born i barnehagen som var avgjerande. Nå er det born busett i kommunen som på ulik vis ligg til grunn for overføringane frå staten. Det må derfor også seiast noko om korleis ein skal forhalde seg til born frå andre kommunar. Foreldrebetaling i Barnehagar Maksimalpris for foreldrebetaling blir vidareført på same nominelle nivå som i 2010 (vidareført frå 2007), kr 2.330,- pr. månad for ein heiltidsplass. Kompensasjon til kommunane for manglande prisjustering av foreldrebetaling inngår i rammeoverføring. Opptrapping med sikte på likestilling mellom kommunale og ikkje-kommunale barnehagar er starta Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 11

14 opp i år. Det er framlegg om ytterlegare opptrapping i 2011 med sikte på likestilling. I månadsskiftet oktober / november kom det forskrift med rundskriv om at kommunane må vedta satsar for overføring av offentleg tilskot til dei private barnehagane i budsjettsaka. Dette vil me kome attende til med meir informasjon på budsjettmøta. Kommunalt barnevern Det er framlegg om å styrka barnevernet i kommunane med kr 240 mill. gjennom øyremerka tilskot. Tilskotet vil bli fordelt av fylkesmannen etter søknad frå kommunane. Tilskotet skal i hovudsak bli nytta til nye stillingar i kommunane, som blir oppretta i Kommunar med tilstrekkeleg mange tilsette i barnevernet kan søkje om tilskot til andre tiltak til styrking av barnevernet. Søknadsfrist for kommunane er planlagt til Helse og omsorg Det er framlegg om kr 200 mill. i styrking av samhandling. Av dette er kr 100 mill. til utvikling av lokalmedisinske sentre og kommunale samhandlingstiltak ( HOD sitt budsjett i samarbeid med KRD ). Resten av beløpet til samhandling er planlagt nytta til utvikling av IKT i helsetenesta ( kr 50 mill. ), forsking og kompetanse ( kr 35 mill. ) og informasjonstiltak m.m. ( kr 15 mill. ). Investeringstilskot til sjukeheimsplassar (30 %) og omsorgsbustader (20 %): Målgruppe for ordninga er personar med behov for heildøgns helse- og omsorgstenester, uavhengig av alder, diagnose og funksjonshemming. Dette gjeld m.a.o. eldre, personar med psykisk sjukdom, utviklingshemma og personar med rusproblem. Tilskotet kan gå til bygging, kjøp eller utbetring. Målsetjinga er nye sjukeheimeplassar og omsorgsbustader i perioden For 2011 er det framlegg om å gi tilsegn om tilskot for 2000 nye einingar med heildøgnsomsorg, fordelt mellom omsorgsbustader og sjukeheimsplassar. Ressurskrevjande tenester Framlegg om retningsliner for Pårekna kompensasjon skal inntektsførast det året utgiftene oppstår medan tilskotet vil bli utbetalt året etter. Då Staten føl kontantprinsippet tyder dette at framlegget vil få verknad for inntektene kommunane skal inntektsføre i 2010 (anordningsprinsippet) medan tilskotet blir utbetalt i 2011 (derfor er dei med i Statsbudsjettet for 2011). Det er lagt opp til følgjande for 2011: Kompensasjonsgraden er 80 % som i fjor. Innslagsnivået for å få kompensasjon blir auka pr. brukar frå kr ,- til kr ,-. Dette svarer til pårekna lønsvekst frå 2009 til Ordninga gjeld tenestemottakarar under 67 år, og det er ennå ikkje lagt opp til utviding for dei over 67 år. Bykletrekket (def.): Tilskuddet vises i tråd med revidert nasjonalbudsjett for Tilskuddet er korrigert for Bykletrekket. Bykletrekket er en korreksjon i makrorammen som gjøres for å finansiere underskuddet i inntektsutjevningen for det foregående år. Underskuddet skyldes at det beregnede inntektsutjevnende trekket for Bykle kommune er større enn kommunens samlede rammetilskudd. Det er dermed ikke mulig å gjennomføre inntektsutjevningen for Bykle fullt ut. Momskompensasjonsordninga T.o har momskompensasjon for investeringar vore inntektsført i driftsrekneskapen og vore ein del av inntektsgrunnlaget for kommunen (jf. trekk i rammetilskotet då ordninga vart innført). Frå 2010 skal 20 % av desse inntektene setjast av til kapitalrekneskapen og gå inn i finansieringa av nye investeringar. Andelen som skal setjast av skal aukast med 20 % kvart år til full avsetting. Etne kommune vel å setje av 100 % alt frå 2010, og dette vil ha innverknad på driftsinntektene våre. Me vil setje den lovpålagde delen av til kapitalrekneskapen og resten opp til 100 % til eit eige disposisjonsfond. Tala for investeringsobjekta er frå 2010 oppgitt ekskl. mva. Pensjonsforpliktingar: Dette året har det vore mykje fokus på kommunane sine pensjonsforpliktingar og kommunane blir Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 12

15 oppfordra til å byggje opp reservar til å møte m.a. desse utfordringane i framtida. Det kan bli ei utfordring å klare å følgje opp desse forpliktingane, og KS har hatt innspel overfor regjeringa om at kommunane vil kunne trenge hjelp til å klare dette. På bakgrunn av dette har me sett litt nærare på Etne kommune si handtering av pensjonsutgiftene våre på kort og lengre sikt, og det er i samband med behandlinga av 2.tert.rapp for 2010 gjort vedtak om endringar som er føreslått vidareført i Dette er gjort for å vera betre rusta for framtida. Kort sagt tyder dette at ein ev. differansen mellom utgiftsførde pensjonskostnader og betalte kostnader vil bli sett av på eige fond for å møte framtidige forpliktingar. Skal kommunen gjere ei endring, må dette gjelde begge pensjonsordningane. Beløpet som kan setjast av må derfor ta omsyn til alle meir- eller mindreutgifter. Eigenkapitaltilskotet til KLP for kvart år skal, i samsvar med Rekneskapsforskrifta 8 og KRS (Kommunal regnskapsstandard) nr.1, førast som kjøp av andelar i investeringsrekneskapen til anskaffingskost i balansen. Det er ikkje budsjettert særskilt med denne kostnaden til nå då omfanget er usikkert og det er ein del av budsjetterte pensjonsutgifter. Revisor har peika på at overføringa frå drift til kapital skal handsamast av kommunestyret når det ikkje ligg føre konkret budsjettvedtak. I 2.tertialrapport (K-sak 064/10) vart det vedtatt: Kommunestyret godkjenner overføring frå driftsrekneskapen til finansiering av eigenkapitaltilskotet til KLP for 2010, pr. sept stipulert til kr ,-. Rådmannen får fullmakt til å justere beløpet i samsvar med endeleg aktuaroppgåve frå KLP medio januar Rådmannen har i andre samanhangar fullmakt til å overføre frå drift til kapital når noko som er budsjettert i drift i samsvar med rekneskapsforskriftene skal førast i kapitalrekneskapen. Det er ønskjeleg å ha denne fullmakta også på dette området. Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 13

16 Konsekvensar av framlegg til Statsbudsjett og andre endra føresetnader i Etne kommune Kom. Framlegg Statsbudsjett, altern.versj Over-/underskudd ÅB/ØP, framlegg Kommentarar: 1. Her er frie inntekter for i samsvar med signal i framlegg til Statsbudsjett med utgangspunkt i alternativ modell (tar utgangspunkt i snitt skatteinntekter dei 3 siste åra) og med påslag med 600 tusen i auke dei 2 siste åra. 2. Framlegget til rådmannen gir eit varierande overskot i perioden der 2011 kjem best ut og 2013 har det dårlegaste resultatet. I oversikta nedanfor er lista opp dei tiltaka som er innarbeidde i rådmannen sitt framlegg både med omsyn til drift og investeringar. Det er grunn til å minne om at kommunen er svært sårbar for renteendringar og at dette vil auke sterkt i økonomiplanperioden grunna store planlagde investeringar. Samla oversikt over tiltak for budsjettåret 2011 og økonomiplanperioden Her kjem først ei oversikt over tiltaka som er innarbeidde i vedtatt budsjett / økonomiplan, deretter ei oversikt over tiltak som ikkje er innarbeidde. Minner om at nokre av tiltaka er finansiert heilt eller delvis, men i denne oversikta er det tatt med brutto kostnad. Seinare i dokumentet vert alle desse tiltaka omtala nærare under dei einskilde ansvarsområda, og der kjem det fram kva som er nettokostnad etter ev. finansiering. Oversikt over tiltak som er innarbeidde i rådmannen sitt framlegg til ØP : DRIFTSTILTAK A D Felles utgifter straum/olje A D Ny bankavtale A D Installasjon og opplæring, Visma programvare A D Nytt kjøleanlegg til datarom A D Tilpassing til felles IKT-kostnader, gjeldande avtalar A A Byggesakshandsaming A B Arbeidstøy brannmannskap A A Auke av stilling Rådgjevar personal A C Ekstra traineestilling Plan A B Auka utgifter til skuletilbod i annan kommune A A Spesialpedagogisk hjelp i barnehage Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 14

17 A A Tilskot til born med nedsett funksjonsevne i barnehage A A Tilskot til språkforståing for førskuleborn A A Kompensasjon for redusert foreldrebet. barnehage A A Auka kostnader PPT A B Red. oppmeld. PPT gjennom komp. bygging og rutinar A1600-XX-D Driftstilskot til privat barnehage A1600-YY-D Innlemming øyremerka tilskot A D Auka overføring Etne Bustadskiping A A Leksehjelp - SFO A A Ombygging/utbygging av småskule/sfo A A Leksehjelp A A Nye tiltak ut frå opplæringslova A D Sletting av innsparingstiltak A A Leksehjelp A D Innsparing leige av buss A A Tidleg innsats A A Auka bemanning Skånevik bh A A Auka bemanning ved utviding av Skånevik bh A220X-XX-D Endra finansiering "gml." tiltak barnehagane A220X-XX-D Innlemming øyremerka statstilskot A220X-XX-D Endring foreldrebetaling bh A A Utbetring av elektrisk anlegg i kyrkjene A A Tilskot til oppgr./vedl. Skånevik sentralidrettsanlegg A A Jubileum Fjæra kapell i A A Auke av festeavgift gravplass A A Auke av betalingssatsane for kulturskulen A A Styrking av fellestenestene for regionsmusea A2300-XX-D Skakkesenteret - Utsett oppstart A A Drift av krisesenter A A Kjøp av plass på folkehøgskole A D Husleige Etne Frivilligsentral A D Driftskostnader Bufellesskap / Avlastn. bustad A D Lønsheving for privat avlasting Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 15

18 A A Driftstilskot fysioterapeutar A D Oppgradering av stova på dementavd A A Personløftar i Skånevik oms.senter A D Notus portal, PLO A D Vedlikehald av lisensar/program, PLO A D Matvarer Etne omsorgsseenter A D Straum PLO A D Olje PLO A D Endra finansiering av kvalifiseringsprogram A D Kvalifiseringstilskot inn i rammetilskot A D Disponering av driftsresultat ØP A D Endring frie inntekter i ØP A D Endring i eigedomsskatt i ØP A D Endring konsesjonskraft i ØP A D Endring momskompensasjon i ØP A D Endra avdrag på lån i ØP A D Endring renteutgifter og -inntekter i ØP Endring rente- og avdragskompensasjon i ØP A D Saldering av budsjett 2011 og økonomiplan A D FELLES-1-D Auka inntekter kommunale tenester INVESTERINGSTILTAK A D Grunninnløysing A C Oppgradering kommunale vegar A D Investeringar IKT A D Opprusting kommunale bygg A D Etne kulturhus A B Vindauge Tinghuset (jf. A D) A C Automatisering av ventilasjonsanlegg (jf. A D) A A Kjøp av buss til kommunale tenester A D Nybygg/renovering Etne omsorgssenter A A Utbygging Skånevik barnehage A D Oppgradering VAR-området Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 16

19 A D Sikringstavler, Tinghuset (jf. A D) Oversikta viser kostnadane. Finansiering er omtala under Investering. Oversikt over framlegg til Tiltak som ikkje er innarbeidde i vedtatt ØP 11-14: DRIFTSTILTAK ikkje innarbeidde A D Auka midlar til Eldredagen A A Målstyringssystem A D Løn brannmannskap A C Ny stilling - heimeside A A Styrka bemanning A A Miljøarbeidar - tiltak A B Auka administrasjonsressurs A A Utviding av stilling som miljøterapeut A B Auka tid til leiing A D Oppgradering av datanettverk A210X-01-D IKT - Tynne klientar i skulen A B Styrar-assistent A A Personalressurs Biblioteket 50% A A Personalressurs inspektør 20% Kulturskulen A A Kultur og frivilligprisen A A Laurdagsope Bibliotek A A Kyrkjekontoret oppgradering kontorutstyr A A Auka bemanning legekontor A A Auka bemanning Dagsenteret A A Styrking av psykiatritenesta A A Styrking av miljøarbeidstenesta A A Styrking av fagstillingar på bufellesskapet A A Inventar og medisinsk utstyr helsestasjon A A Oppretting av driftstilskot Etne Fysioterapi & Trening AS A B Glinsemaskin/oppvaskemaskinar A D Møblering av møte-/grupperom i Skånevik A D Medisiner i Etne A D Salsinntekter matombering Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 17

20 A B 30% reinhaldsstilling A C Reingjøring av ventilasjonsanlegg A C Vedlikehald av idrettsanlegga i Skv. og Etne A C Auka midlar til grøntområde A A Auka opningstid basseng INVESTERINGSTILTAK ikkje innarbeidde A C Gangfelt Sentrum Tongane A C Nye Lysmaster Etne båthamn A A RFID - sjølvbetjeningssystem Bibliotek A A Opprusting av løpebanen på Etne stadion For tiltak A A er beløpet etter at spelemidlane, gåver og dugnad er trekt frå. Spelemidlane må finansierast mellombels, frå bygging til utbetaling. Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 18

21 Kommentarar til nokre av dei største inntekts- og utgiftspostane i ÅB 2011: Med unnatak av utrekning av statleg rammetilskot, renter og nokre få postar til, vil utrekna inntekter for 2011 bli vidareført flatt i økonomiplanperioden (2011-tal) med mindre sikre signal seier noko anna. Dette gjeld også for utgiftspostane (vil bli omtala seinare). Unnatak frå denne hovudregelen vil bli omtala særskilt. 1. Frie inntekter Statleg rammetilskott og skatt på inntekt og formue er omtala ovanfor. 2. Eigedomsskatt Det er forventa reduserte inntekter då det var ein feil i grunnlaget for eigedomsskatt for kommunen sine kraftanlegg, og i tillegg har 2 skattepliktige verk og bruk falle bort. 3. Sal av konsesjonsstraum Straumprisane auka i fjor og me la inn ein pris på 28 øre aukande til 32 øre. Me har nå lagt inn 33 øre flatt i perioden, og dette gir ein liten auke i høve tala frå i fjor. Den forventa auka knytt til kommunen sin andel i utbygginga av Eikemovassdraget ligg inne frå Barnehagetilskot / foreldrebetaling Maksimalpris for foreldrebetalinga frå 2007 er i framlegg til Statsbudsjett vidareført nominelt til 2011 med kr 2.330,- pr. mnd. Manglande prisjustering skal kompenserast i det øyremerka driftstilskotet. Frå Juni 2009 har alle barn rett på barnehageplass. Me har lagt til grunn talet på born pr. sept. 10 (med kjende endringar frå januar 2011), og me har lagt inn full foreldrebetaling for alle borna. Den signaliserte rammefinansiering av barnehagane blir gjennomført frå Inntektene låg på barnehagane i heile perioden, og må takast bort. Innlemminga er omtala under Framlegg til Statsbudsjett. 5. Skjønsmidlane til barnehagane / Tilskot til born med funksjonsnedsetjingar Dette har vore øyremerka midlar som nå er innlemma i rammetilskotet. Skjønstilskotet skulle kompensere for kommunesektoren sine meirutgifter knytt til maksimalpris, kommunen si plikt til likeverdig behandling av kommunale og private barnehagar i forhold til offentlege tilskot og drift av nye barnehageplassar. Tilskot til born med funksjonsnedsetting vert fordelt ut til barnehagane etter søknad og vurdering. Innlemminga er omtala under Framlegg til Statsbudsjett. 6. Tilskot til språkforståing for førskuleborn: Dette er øyremerka midlar som vert fordelt ut til barnehagane etter søknad og vurdering. Ordninga held fram, men det er snakk om små summar. 7. Norsk for framandspråklege / Innlemming av øyremerka tilskott Tilskot til særskilt språkopplæring for minoritetsspråklege elevar i grunnskulen vart tidlegare tildelt utifrå faktiske utgifter, men vart f.o.m lagt inn i rammetilskotet utifrå rekneskapstal for Tala blir oppdatert kvart år. Dette gjeld særskilt norskopplæring, tospråkleg opplæring og morsmålsopplæring. 8. Andre gen. Statstilskot / Rente- og avdragskompensasjonar Tilskota gjeld R/A-kompensasjon (rente og avdrag) for grunnskulereforma (L-97), R-komp. for opprusting av skular og R/A-komp. for utbygging av sjukeheimsplassar og omsorgsbustader. Beløpa er justert i samsvar med forventa renteutvikling. Det er forventa ein reduksjon grunna lågare renteprognosar for perioden. 9. Momskompensasjon drift og investeringar: Utifrå erfaringstal til nå i 2010, er forventa momskompensasjon i drift justert ned med 300 tusen kr i perioden. Nærare omtale under Framlegg til Statsbudsjett. Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 19

22 10. Andre utfordringar i økonomiplanperioden: Nokre av desse er omtala under fellesomtale for Skule og Barnehage, og er elles omtala under dei einskilde ansvarsområda. 11. Andre føresetnader i budsjettet: Lønsutgifter utgjer ein stor del av budsjettet. Framlegg til Statsbudsjett legg til grunn ein prisindikator (deflator) på 2,8 % der 3,25 % er pårekna lønsvekst (utgjer om lag 2/3). Me har også dette året hatt ein grundig gjennomgang med alle einingsleiarane for å kvalitetssikra at alle stillingane som skal vere med no er på plass, og at dei rette beløpa ligg inne. Lønsbudsjettet for fast løn er oppdatert i høve lokale forhandlingar (hausten 2009) og sentrale forhandlingar våren Dei ulike faste tillegga er anten fanga opp av lønsbudsjettmodulen, oversikter frå turnusprogrammet NOTUS (sjekka opp mot faktiske kostnader), lagt inn etter innspel frå leiarane eller gitt eit påslag med 3,25 %. Det er også lagt inn 3,25 % lønsvekst i overføringa til kyrkja. Minner om at når same sum ligg vidare i perioden er dette ei vidareføring av tala for 2011 og ikkje ein auke. 12. Pensjonsutgiftene: Det har vore auka fokus på desse kostnadane og kommunane vert oppmoda til å byggje opp fond for å ta høgde for auka kostnadar i framtida. Nærare omtale under Framlegg til Statsbudsjett. Me har lagt inn følgjande verdiar i 2011 (gjeld arbeidsgjevardelen): KLP vanlege 15,5 % (for alle som ikkje kjem inn under unnataka) KLP sjukepleiarar 18,0 % KLP ordførar 26,0 % SPK 12,41 % Arb.g.a. sone 1A 14,1 % (10,6 % opp til eit grunnbeløp på ) 13. Renteinntekter og -utgifter: Forventa renteutgifter i perioden er justert ned frå ØP Det vert likevel ein auke i i samsvar med auka låneopptak. Kommunen er etterkvart svært sårbar for auke i rentenivået. 14. Avdrag, auka forpliktingar: På grunn av store investeringar i perioden vil det kome ei stor auke i avdragsutgiftene. Dei største einskilinvesteringane som ligg inne er Etne kulturhus, Skånevik barnehage og Etne omsorgssenter. 15. Inntekter, konsekvens av nye takstar 2010 Andre inntekter: Dersom det ikkje vert vedteke noko anna, skal satsane aukast med 2,0 %. 16. Husleiger: Husleigene vert endra med 1,7 % i samsvar med auken i konsumprisindeksen frå til Opphald på sjukeheimane: Langtidsopphald, lagt inn betaling for minstepensjonist for 34 plassar i Etne og 6 plassar i Skånevik (vil vere høgare for dei med tilleggsinntekt og lågare for korttidsopphald). Korttidsopphald, faste sentralt regulerte takstar. Avlastingsopphald, vederlagsfritt (nytta for avlastingsopphald for unge med funksjonsnedsetjing). Etne kommune Tekstdel Budsjett 2011 Økonomiplan side 20