MØTEINNKALLING. Orienteringar: Møtesekretær Erik Vangsnes orienterer i starten av møtet om den politiske organiseringa og arbeidet i ungdomsrådet.

Transkript

1 FUSA KOMMUNE MØTEINNKALLING Arkivsak: Løpenummer: Utval: Ungdomsrådet Møtestad: Kommunetunet Møtedato: Tid: Orienteringar: Møtesekretær Erik Vangsnes orienterer i starten av møtet om den politiske organiseringa og arbeidet i ungdomsrådet. Forfall eller inhabilitet: Grunngjeve forfall til møtet, eller inhabilitet, må meldast snarast råd til postkasse@fusa.kommune.no eller ekspedisjonen tlf Administrasjonen kallar inn varamedlem. Varamedlemer møter berre etter særskild innkalling. Dokumenta ligg til offentleg ettersyn på heimasida og på biblioteket, Kommunetunet, Eikelandsosen. Saksliste Sak nr. Sakstittel 019/14 GODKJENNING AV MØTEPROTOKOLL FRÅ MØTET 020/14 VAL AV REPRESENTANTAR TIL UNGDOMSRÅDET /14 KONSTITUERING AV UNGDOMSRÅDET /14 NETTVERKSSAMLING FOR UNGDOMSRÅD I BERGEN OKTOBER 023/14 SØKNAD OM TILSKOT TIL RUSFRITT DISKOTEK 024/14 PLANAR FOR FLEIRBRUKSHALL I FUSA KOMMUNE 025/14 REGULERINGSPLAN RV 48 - NY UNDERGANG PÅ RØD - GODKJENNING AV PLAN 026/14 REGULERINGSPLAN FOR BOTNEN, DEL AV GNR 48 BNR 3 - GODKJENNING AV PRIVAT PLAN, NY HANDSAMING 027/14 RULLERING AV TRAFIKKSIKRINGSPLAN /14 HØYRINGSUTTALE - REGIONAL KULTURPLAN FOR HORDALAND

2 Saksnr Utval Møtedato Saksbeh. Råd for seniorar og menneske med JEL nedsett funksjonsevne Kommunestyret JEL 025/14 Ungdomsrådet JEL 050/14 Utval for plan og miljø IKA Sakshandsamer: Inge Kaldestad Arkivsaknr 10/533 REGULERINGSPLAN RV 48 - NY UNDERGANG PÅ RØD - GODKJENNING AV PLAN RÅDMANNEN SITT FRAMLEGG TIL VEDTAK: Reguleringsplan for Fv48 Rød, gnr 44 bnr 3 og gnr 45 bnr 2 og 4 med tilhøyrande føresegner, skildring med ROS-analyse vert godkjent. Vedtaket er gjort i medhald av plan- og bygningslova Saksframstilling: Vedtaksmynde: Kommunestyret Saksdokument: Vedlegg: Dok.dato Tittel Dok.ID REGULERINGSPLAN, SIST REVIDERT FØRESEGNER, SIST REVIDERT SKILDRING MED ROS ANALYSE KOMMENTARAR ETTER UTLEGGING FORELDREGRUPPA PÅ RØD, HORDALAND FYLKESKOMMUNE, BREV PER MIDTRØD, STATENS VEGVESEN, STATENS VEGVESEN

3 Ikkje vedlegg: Faktiske opplysninger: UPM gjorde vedtak om å senda reguleringsplan for ny undergang på Rød på høyring og til offentleg ettersyn. Planen låg ute i tida , og det kom inn fleire merknader, sjå vedlegg. Grunna lite ressursar for planhandsaming i kommunen, kjem planen opp til 2. gongs handsaming først no, dette kan vi ikkje anna enn å beklaga. I møte med planleggjar er merknadane gjennomgått, og planleggjaren har i ettertid kommentert dei som følgjer i skriv datert Hordaland Fylkeskommune: Samferdsel: Kryssinga for gåande og syklande er tenkt som undergong i planen. Dette er svært kostnadskrevjande og på grunnlag av dette kan ein ikkje seia noko om når prosjektet kan realiserast. Ber derfor kommunen om å sjå på alternative løysingar. Tiltakshaver: Tiltakshaver meiner at ein undergong på sikt er den einaste faglege gode løysinga og at kommunen som tiltakshavar må arbeida opp mot Fylkestinget for å få løyvd midlar til prosjektet. Kultur og kulturminner: Ein kjenner ikkje til automatisk freda kulturminner i planområdet. Ein oppfordrar likevel til å unngå inngrep/skade på kulturlandskapstrekk som t.d. steingardar, eldre vegar/stiar, bakkemurar, tufter m.m. Tiltakshaver skal visa aktsemd og straks melde frå om det under arbeid vert avdekka funn av mogeleg interesse. Tiltakshaver: Ok 2. Foreldregruppa på Rød: Gruppa meiner at planforslaget ikkje tek nok omsyn til dei eksisterande trafikkale forholda knytt til vegkryss Rød/Fv48. Dei peiker på trafikkauke i forhold til gjennomgangstrafikken aust/vest, men òg i forhold til auka bustadbygging i området. Planen legg opp til ei utbetring, men det vil framleis vera moment som gjer at utbetringa ikkje vert optimal, jf. stigningsforhold. Skal trafikktryggleiken bli betre må det utarbeidast retardasjons- og akselerasjonsfelt. Tiltakshaver: Viser til dei vurderingane som er gjort i forbindelse med planarbeidet, men gjer følgjande tiltak i forhold til merknaden: Ein vil flytta avkjørsel til Rød 10 m lenger vest. Dette vil medføra ei flatare innkjøring/påkjøring. Samtidig kan ein utvida siktsona mot aust. Denne er utvida med tanke på det høge fartsnivået og stigninga på vegen. Siktsone er på 160 meter. På denne måten vert krysset meir synleg. I byggefasen til prosjektet må det og byggjast ei havari lomme på nordsida av vegen. Sjå vedlagte teikningar. Havarilomma er ikkje med innanfor planområde. 3. Per Midtrød: Gjere Tiltakshaver merksam på at ein har rett til å nytta gangvegen som driftsveg. Under arbeidet med utbetringa ønskjer grunneigar at arbeidet vert utført slik at ein har tilgong til eigedom med traktor med hengar/tankvogn under heile perioden. Tiltakshaver: Ok Vegkryss Rv 48/Rød er dårleg og må utvidast slik at større kjøretøy, t.d. tømmerbil med hengar, kan kjøra inn på kommunal veg utan vanskar. Det bør vurderast av- og påkjøringsfiler for å letta trafikkavviklinga på Fylkesvegen.

4 Tiltakshaver: Nytt kryss vert dimensjonert for vogntog. Statens Vegvesen sitt regelverk seier at trafikkmengda i krysset ikkje er høgt nok til å forsvara eit av- og påkjøringsfelt. Grunneigar påpeiker behovet for opplagsplass for tømmer, rundballer og liknande. Gangvegen har vore nytta til dette tidlegare, men sidan det no er komme rekkverk, er det ikkje lenger mulig. Grunneigarar i området treng ein alternativ stad til eit slikt formål. Tiltakshaver: Grunneigarar må sjølv opparbeida ein opplagsplass. Statens vegvesen, brev datert har ingen merknader til planen. Etter at avkøyringa frå fylkesvegen til kommunal veg til Rød er flytta 10 m mot vest, er saka førelagt Statens vegvesen for eventuelle merknader. I brev datert skriv dei: Statens vegvesen har ikkje merknader til planendringa (gjeld flytting av avkøyrsel/kryss VEG1). Vurdering: Endringa av planen, dvs flytting av avkøyringa/krysset 10 m mot vest, vert vurdert til ikkje å måtte medføra ny offentleg utlegging/høyring av planframlegget. Denne endringa etterkjem ønskjet frå foreldregruppa, og Statens vegvesen har heller ingen merknader til den. Planen kan etter dette eigengodkjennast etter plan- og bygningslova

5

6 FUSA KOMMUNE REGULERINGSFØRESEGNER TIL REGULERINGSPLAN FOR FV48, Hp17 undergang ved Rød Rød Gnr. 44, bnr. 3, Gnr. 45, bnr. 2 og 4 1. Felles føresegner 1.1 Føremålet med planen Føremålet med planen er å etablere planfri undergang for gangveg som kryssar Fv48 mellom Rød og Holdhus Oppvekstsenter, samt å legge tilrette for bustadetablering i LNFR- område. Reguleringsplanen omfattar areal vist på kart i mål 1:1000, dagsett Reguleringsplanen omfattar areal vist på kart i mål 1:1000, dagsett BEBYGGELSE OG ANLEGG (pbl 12-5, 1. ledd ) Bustadar (einebustadar) SAMFERDSELSANLEGG OG TEKNISK INFRASTRUKTUR (pbl 12-5, 2. ledd ) Veg (offentleg veg) Kjøreveg (privat veg) Gang / Sykkelveg Anna veggrunn Tekniske anlegg Anna veggrunn Grøntareal Kollektiv Haldeplass LANDBRUKS-, NATUR OG FRILUFTSOMRÅDE (pbl 12-5, 5. ledd ) LNRF-område 1.3 Hensynssoner (pbl 12-6 ) Sikringssone Frisikt 1.4 Universell utforming Anlegg og uteområde skal vera utforma slik at alle skal kunne nytta dei på ein likestilt måte så langt råd er utan spesielle behov for tilpassing eller hjelpemiddel. 1.5 Mindre vesentlege unntak frå desse reguleringsføresegnene kan, der særlege grunnar talar for det, tillatast av Kommunen innanfor ramma av Bygningslova. 1.6 Ingen kan ta bustadar i bruk før tekniske anlegg med veg, vatn, avløp og 1

7 godkjent avkøyring er utbygd. Anlegg for vatn og avløp skal godkjennast av Fusa kommune. 1.6 Dersom det i samband med gravearbeid kjem fram funn eller konstruksjonar, må arbeidet straks stansast og fylkeskonservatoren få melding for ei nærare gransking på staden, jfr. kulturminnelova 8, 2 ledd. 1.7 Alle inngrep som vert gjort i samband med veganlegget skal gjennomførast mest mogeleg skånsamt med omtanke på eksisterande terreng og den endelege utsjånaden til anlegget 2 BYGGEOMRÅDE (pbl ledd) 2.1 Byggjeområde B1. Bustadar kan oppførast med 2 etasjar på kjeller der terrenget høver for kjeller. Takvinkel 5-42 grader. Dersom ein vel takvinkel som gjev høve til bustadrom i takverket eventuelt med ark, skal gesimshøgda senkast. Bygningen skal berre ha 2 etasjar på kjeller. All parkering skal vera på eigen eigedom. Maks mønehøgde 9m. 2.2 Det vert tillate med oppføring av intill to bustader innanfor byggegrensa. 2.3 Bygningane skal oppførast i naturlege materialar for området, som tre, naturstein og pussa flater. 2.4 Kommunen skal ved handsaming av byggjemeldinga sjå til at eitkvart bygg får ei god form og materialval, og at bygg i same området får ei harmonisk utforming med omsyn til arkitektur og materialval og terrengtilpassing. 3 SAMFERDSELSANLEGG OG TEKNISK INFRASTRUKTUR (pbl ledd) Veg. Omfattar eksisterande offentleg veg Fv48. Veg er regulert med samla bredde lik 7,5 m Kjøreveg. Omfattar følgjande vegar: 1. Offentlig veg, veg 1. Omfattar eksisterande veg. Veg skal opparbeidast som vist på planen med frisiktsoner i tråd med vegnormalane. Veg skal opparbeidast med bredde minst lik 4,0 meter. Regulert bredde er 6,0 meter 2. Offentlig veg, veg 2. Omfattar eksisterande veg. Veg skal opparbeidast som vist på planen med frisiktsoner i tråd med vegnormalane. Veg skal opparbeidast med bredde minst lik 3,5 meter. Regulert bredde er 5,0 meter 3. Privat kjøreveg, veg 3 til nye bustadtomter på gnr/bnr 45/2. Vegen skal opparbeidast som vist på plankartet. Regulert bredde er 5,0 meter Gang / Sykkelveg Gang- / sykkelvegar skal opparbeidast som vist på planen med detaljutforming i samsvar med vegnormalane. Gang- / sykkelvegar skal ha bredde minst lik 3,5 meter. Gang- / sykkelveg frå privat kjøreveg til gnr / bnr 45/2 og ned til offentlig veg, veg2, kan nyttast som kjørbar gangveg for bustader regulert i område B1. 2

8 Anna veggrunn Tekniske anlegg. Omfattar gangareal mellom gangveg og haldeplass, areal for busskur og areal for rekkverk m.m. knytta til haldeplassen Anna veggrunn Grøntareal Omfattar areal til skjæringer, fyllingar, murer mm og sideareal langs veger / GS-veger der det blir nødvendig med inngrep i byggefasen. Areala skal opparbeidast på ein tiltalande måte. Murar skal etablerast med høge krav til estetikk / utforming Kollektiv Haldeplass Omfattar areal til busslommer med avstigningsareal, fortau. Fortau skal ha bredde minst lik 2,5 meter. Busslommer skal opparbeidast i tråd med vegnormalane 4 LANDBRUK NATUR OG FRILUFTSOMRÅDE (pbl ledd) Friluftsformål. Omfattar område innanfor planen satt av til LNRF område 5 HENSYNSSONER (pbl 12-6) Sikringssone Omfattar areal til frisiktsone i samband med kryss og avkjørsler. Her skal det vere fri sikt i ei høgde tilsvarande 0,5 meter over planumslinja til tilstøytande vegar. Rev Andrè Bjørndal 3

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36 Saksnr Utval Møtedato Saksbeh. Råd for seniorar og menneske med JEL nedsett funksjonsevne 026/14 Ungdomsrådet JEL 051/14 Utval for plan og miljø IKA Sakshandsamer: Inge Kaldestad Arkivsaknr 10/825 REGULERINGSPLAN FOR BOTNEN, DEL AV GNR 48 BNR 3 - GODKJENNING AV PRIVAT PLAN, NY HANDSAMING RÅDMANNEN SITT FRAMLEGG TIL VEDTAK: Reguleringsplan for Botnen, del av gnr 48 bnr 3 vert godkjent. Vedtaket er gjort i medhald av plan- og bygningslova Pga dei relativt store kostnadane ved utbetring/oppgradering av kommunal veg for strekkja Skautasvingen og opp til kryss med fv123 i høve den totale utbyggjingskostnaden for feltet, vert det ikkje sett noko rekkjefølgjekrav for dette til godkjenning av planen. Ei slik vegutbetring som planen syner vil verta vurdert og prioritert i kommande rullering av trafikktryggleiksplanen. Saksframstilling: Vedtaksmynde: Kommunestyret Saksdokument: Vedlegg: Dok.dato Tittel Dok.ID REGULERINGSPLAN FOR BOTNEN, DEL AV GNR BNR 3 - GODKJENNING AV PRIVAT PLAN REGULERINGSPLAN, DATERT FØRESEGNER. DATERT SKILDRING MED ROS-ANALYSE DATERT BYGGADM HARALD BJØRNDAL A.S, KOMMENTARAR 72672

37 ETTER HØYRING, DATERT AKSEL H. HOLDHUS, EPOST DATERT BIR, UTTALE, DATERT HORDALAND FYLKESKOMMUNE, FRÅSENG, DATERT STATENS VEGVESEN, MERKNADER, FYLKESMANNEN, EPOST, DATERT NVE, FRÅSEGN, DATERT BYGGADMIN HARALD BJØRNDAL, BREV DATERT , KOSTNADAR BYGGEJUSS REKKEFØLGEBESTEMMELSER Ikkje vedlegg: Faktiske opplysninger: I sist møte dem i sak UPM-019/14 vart det gjort slikt vedtak: Rådmannen trekkjer saka då den skal utgreiast grundigare. Bakgrunnen for dette er å få utgreidd i kva grad kommunen ved godkjenning av planen forpliktar seg til å syta for at den kommunale vegen som ligg innanfor reguleringsgrensene vert utbetra/oppgradert slik planen syner, eller i kva grad utbyggjar kan påleggjast å utføra turvande oppgradering, og om det kan krevjast utført innan ein fastsett tidsfrist. Som kjent er vegen gjennom Hovdalia av varierande kvalitet, den er for det meste svært smal, det har vore utglidingar i vegbanen og mindre rasutfall på vegen. Det er den delen av vegen som går frå Skautasvingen (krysset frå planlagt bustadfelt til kommunal veg) og opp til fv123 dette gjeld. Det er derfor innført forbod for lastebil og trekkbil ved vegskilt nr på strekninga frå om lag 100 m nedanfor Skautasvingen og opp til 40 m nedafor krysset til fv123, altså i ei lengd av om lag 400 m. Byggadministrasjon Harald Bjørndal as har levert kostnadsoverslag datert for utbygging av sjølve feltet, og for utbetring av vegen frå Skautasvingen og opp til kryss fv123. Utbyggingskostnader for feltet er rekna til 4,4 mill kroner, og vegutbetrings for den aktuelle strekkja er rekna til rundt 1,5 mill kroner. Vurdering: Det er fleire måtar å setja rammebetingelsar for ei utbygging. I medhald av Plan- og bygningslova 12-7 kan kommunen setja rekkjefølgjekrav. Her heiter det at: I reguleringsplan kan det i nødvendig utstrekning gis bestemmelser til arealformål og hensynssoner om følgende forhold:... krav om særskilt rekkefølge for gjennomføring av tiltak etter planen, og at utbygging av et område ikke kan finne sted før tekniske anlegg og samfunnstjenester som energiforsyning, transport og vegnett, sosiale tjenester, helse- og sosialtjenester, barnehager, friområder, skoler m.v. er tilstrekkelig etablert. (Pkt 10) Slike rekkjefølgebestemmelsar som vert omtala i lova vert som regel gjeve i form av at visse tiltak må vera gjennomført før ramme- eller igangssetjingstillatelse vert innvilga, eller før

38 ferdigattest/mellombelst tillatelse vert gjeve. Dette vil sjølvsagt påleggja utbyggjaren, og i neste omgang tomtekjøparane ekstra kostnader i form av dyrare tomter. Frå byggejus.no, bloggen til Advokatfirmaet Steenstrup Stordrange DA (Fusa sin kommuneadvokat) har vi lasta ned ein artikkel: Rekkefølgebestemmelser i reguleringsplaner hvor langt kan kommunen tøye strikken? Her går det fram at dersom rekkjefølgekrava utgjer ein uforholdsmessig stor del av dei totale utbyggingskostnadeane bør kommunen tenkja seg nøye om. I ein dom frå 2003 la Høgsterett til grunn at kostnader med ny gang- og sykkelveg til 3-4 mill kroner, i ei utbyggjing med totalkostnad på omlag 100. mill kroner, ikkje var uforholdsmessig tyngjande. I tilfelle bustadfelt Botnen utgjer kostnadane ved oppgradering/utbetring av vegen for den aktuelle vegstrekkja 1,5 mill kroner, og utbyggingskostnadane av sjølve feltet 4,4 mill kroner, dvs 34%. Skal ein leggja same resonnementet som ovanfor til grunn seier det seg sjølv at dette er alt for store kostnader å leggja på utbyggjaren i form av eit rekkjefølgjekrav. Det er likevel viktig å ta med seg at når det vert opna for nye bustadfelt og anna i kommuneplansamanheng, må det takast omsyn til den ekstra belastning og ekstrakostnader dette kan medføra på eksisterande infrastruktur, slik som veg, vatn og kloakk. Allereie i arealplanen kan tiltaka prioriterast, og det kan setjast rekkjefølgjekrav til tiltaka, jmf gjeldande arealplan. Når det gjeld tilhøve til eksisterande skilting i Hovdalia er det pr dags dato ikkje tillete med gjennomkøyring for lastebilar og trekkvogn, (vegskilt nr 306.5). Før utbygginga kan ta til med køyring til og frå med større køyretøy, må derfor endra skiltplan vera godkjent.

39 Saksnr Utval Møtedato Saksbeh. 019/14 Utval for plan og miljø IKA Sakshandsamer: Inge Kaldestad Arkivsaknr 10/825 REGULERINGSPLAN FOR BOTNEN, DEL AV GNR 48 BNR 3 - GODKJENNING AV PRIVAT PLAN RÅDMANNEN SITT FRAMLEGG TIL VEDTAK: Detaljreguleringsplan for Botnen, del av gnr 48 bnr 3, datert og føresegner datert , samt planskildring m/ ROS-analyse vert godkjent. Vedtaket er gjort med heimel i plan- og bygningslova UTVAL FOR PLAN OG MILJØ Handsaming: Rådmannen trekkjer saka då den skal utgreiast grundigare. Utvalet støtta dette samrøystes. UPM-019/14 VEDTAK: Rådmannen trekkjer saka då den skal utgreiast grundigare.. Saksframstilling: Vedtaksmynde: Kommunestyret Saksdokument: Vedlegg: Dok.dato Tittel Dok.ID REGULERINGSPLAN, DATERT FØRESEGNER. DATERT

40 SKILDRING MED ROS-ANALYSE DATERT BYGGADM HARALD BJØRNDAL A.S, KOMMENTARAR ETTER HØYRING, DATERT AKSEL H. HOLDHUS, EPOST DATERT BIR, UTTALE, DATERT HORDALAND FYLKESKOMMUNE, FRÅSENG, DATERT STATENS VEGVESEN, MERKNADER, FYLKESMANNEN, EPOST, DATERT NVE, FRÅSEGN, DATERT Ikkje vedlegg: Faktiske opplysninger: I sak gjorde utval for plan og miljø vedtak om å senda reguleringsplan for "Botnen, del av gnr 48 bnr 3" på Holdhus på høyring og utlegging til offentleg ettersyn. Utvalet hadde føregåande synfaring i planområdet. Det er kome fleire merknader frå offentlege høyringsinstansar og private. Planleggjar Byggadministrasjon Harald Bjørndal a.s har på bakgrunn av dei innkomne merknadane oppsummert og kommentert, jfr skriv datert Etter dette er det gjort mindre endringar i plan og føresegner. Innkomne merknader: Aksel H. Holdhus, epost datert Han presiserer at av i alt 13 tomter i Hovden bustadfelt, er det berre 5 ferdig utbygd, den 6. er under oppføring. Han har særskild interesse av at alle attverande tomter er utbygd før igangsetjing av bustadfelt i Botnen. Han har merknader i høve gamal ferdselveg og ålmenn ferdselsrett gjennom området. Han stiller spørsmål om vegen er tenkt avgrensa til innanfor planområdet, om det er planar om å forlengja den, kor den er tenkt å enda og til sist om det eventuelt vert teke omsyn til naboeigedomar og private vegar. Planleggjar/tiltakshavar kommenterer at bygging av tomtane i Hovden bustadfelt har ikkje planmessig noko med Botnen bustadfelt å gjera. Dei får skryt frå fylkeskommunen for å ta med gangveg og rett for alle til ferdsle gjennom feltet, men vidare trassè for denne vegen er ikkje tiltakshavar si sak. BIR, skriv datert har fleire merknader til krav om avfallsløysing. For dette området kan det nyttast klassisk avfallsløysing for restavfall og papir. Det vert forutsett samarbeid med nærområdet for vurdering av felles avfallsplan/løysing. Dei ber om at det vert sett krav i føresegnene til dette og rekkjefølgjekrav om ferdigstilling av anlegg for avfallshandtering før bruksløyve/ferdigattest. Planleggjar/tiltakshavar har lagt inn returpunkt i feltet. Hordaland fylkeskommune, Regionalavdelinga, skriv datert Dei skriv at kommunen ikkje har vurdert spørsmålet om konsekvensutgreiing, vidare at planområdet i gjeldande arealplan er del av LNF-område med spreidd utbygging for inntil 10 bustader. Dei

41 rår i utgangspunktet til at bustadstrukturen vert avklara på kommuneplannivå. Dei ser det som positivt at ein gjennom føresegnene vil halde ferdslevegen open gjennom heile feltet. Dei sluttar seg til dette all den tid det ikkje er sikkert kvar den eventuelle kyrkjevegen skal ha gått. Dei har elles ikkje kjennskap til automatisk freda kulturminne, men nemner høyløa som eit kulturminne. Som konklusjon har dei merknader til planforslaget når det gjeld utbyggingsmønster, og dei ber om at dette og omsynet til kulturminne vert teke med i prosessen vidare. Statens vegvesen, Region vest, datert Dei hadde merknader til oppstartmeldinga knytt til kryss mellom tilkomstveg og fylkesveg, samt fortau langs fylkesveg, Dei viser til planskildringa kapittel 2.3 om trafikktryggleik. Dei har ingen vidare merknader. Fylkesmannen i Hordaland, epost datert har ingen merknader til planen. Noregs vassdrags- og energidirektorat, Region Vest, skriv datert Dei skriv at det er gjennomført ei skredfarevurdering, og at det er utarbeidd faresonekart for steinsprang. Steinsprang er dimensjonerande skredtype, og fareområde er vist som omsynssone på plankartet. Tiltakshavar har valt å trekkja busetnaden ut av fareområdet framfor å gjennomføra sikringstiltak. Dei er i hovudsak nøgde med korleis skredfare er utgreidd og handtert i planarbeidet, då med unntak av snøskredfarevurderinga som er noko tynn. Vurdering: I planskildringa går det fram at krav og merknader etter oppstartløyvet er innarbeidd i det vidare planframlegget, og det har derfor berre vore turvande med mindre endringar i plan og føresegner etter høyringsperioden. Det er regulert inn renovasjonsanlegg ved innkøyringa til feltet. Fylkeskommunen ser det som positivt at ein gjennom føresegnene vil halda ferdslevegen open gjennom heile feltet. Det er viktig å unngå inngrep i/unngå skade på eventuelle kulturlandskapstrekk som steingardar, eldre vegar/stiar, bakkemurar, tufter m.m. I denne samanhengen er det positivt at høyløa og området ikring er sikra i planen. I merknad frå fylkeskommunen skriv dei at kommunen ikkje har vurdert spørsmålet om konsekvensutgreiing, men dette er direkte feil. I sak UPM-073/10, søknad om oppstartløyve og i sak UPM-046/12, høyring og off. ettersyn vart problemstillingane rundt KU vurdert. Dei har i ettertid måtte erkjenna dette etter munnleg å ha blitt gjort merksam på det. Detaljreguleringsplan for Botnen, del av gnr 48 bnr 3 på Holdhus med tilhøyrande føresegner og planskildring m/ ROS-analyse, kan etter dette godkjennast.

42

43

44

45

46 REGULERINGSPLAN BOTNEN Del av Gnr. 48, bnr. 3 HOLDHUS FUSA KOMMUNE SKILDRING M/ROS-ANALYSE PROSJEKTADMINISTRASJON REGULERING- KOMMUNALTEKNISK PLANLEGGING 1

47 REGULERINGSPLAN BOTNEN, Del av Gnr 48 bnr 3 Tiltakshavar: Heimelshavar: Formål: Planstatus: Jan Aslak Holdhus Jan Aslak Holdhus Bustadområde med tilhøyrande leikeareal LNF område i gjeldende kommuneplan Oppstartsløyve vart gitt i vedtak PLA-073/10 datert med følgjande vilkår: - Planområdet skal utvidast til å omfatta vegen opp til krysset kommunal veg/fv123 med utgreiing av fortau langs vegstrekkja. - Konsekvensar for landbruksdrifta og buffersoner mot landbruksareal i området rundt må utgreiast - Planområdet er innanfor grensa for mulige utfall av steinsprang. Avbøtande tiltak må avklarast. - Planen må ta omsyn til gamle ferdselsvegar (kyrkjevegen og gangvegen gjennom Hovdenlia) Tiltakshaver: Planområdet er utvida ihht vedtaket. Det er sett av areal til grøntområde der bustadfeltet grensar mot landbruksareal. På denne måten oppnår ein ei buffersone. Det er sikra fri tilgong til ferdselsvegen til gamlekyrkja på Holdhus gjennom feltet. Gardsbruket gnr. 48, bnr. 3 har i dag ikkje gardsdrift. Bruket er registrert med total 492,2 da. Av dette er 41 da dyrka og overflatedyrka. Området er nok registrert som overflatedyrka, men er ikkje forhaustarland. At området går ut av muligheiter for produksjon skadar framtidig gardsdrift lite. Til oppstartmeldinga er det kome inn desse merknadane: 1. Hordaland Fylkeskommune, kultur og idrett Ein har ikkje kjennskap til automatisk freda kulturminne eller andre verneverdige kulturminne i det aktuelle planområde. Det er derimot freda kulturminner i området rundt og etter synfaring ber ein om at det vert teke omsyn til den gamle ferdselsvegen til kyrkja på Holdhus. Tiltakshaver: Det er sett av areal som skal sikra fri tilgong til ferdselsvegen utanfor planområdet. 2. Statens Vegvesen Ber om at følgjande tilhøve vert utgreidd: Om krysset mellom tilkomstveg og fylkesvegen må utbetrast mht geometri og sikthøve Bør gang- og sykkelveg/fortau langs fylkesvegen fram til skulen på Holdhus knyttast opp mot gjennomføringa av planen. Tiltakshaver: Krysset mellom tilkomstveg og Fylkesvegen vert utbetra i samband med utarbeiding av reguleringsplanen for Holdhus. Tiltakshaver meiner at trafikkmengda 2

48 langs FV123 ikkje er av ei slik mengd at fortau/gang- og sykkelveg til Oppvekstsenteret må vera på plass før utbygginga av feltet startar. 3. Fylkesmannen, miljø Det aktuelle området ligg i eit større LNF-område som gjevhøve til spreidd utbygging av inntil 10 bustader. Planframlegget tilseier ei konsentrert utbygging og er dermed ikkje i tråd med kommuneplanen. Dette er Fylkesmannen kritisk til. Reguleringsområdet ligg innanfor eit av Fusa kommune sine kjerneområder for landbruk. Inntil same område er det avsett 6, seks, områder for framtidig bustadbygging, og Fylkesmannen meiner at det er i desse områda at framtidig bustadbygging må utførast. Så lenge det er andre alternative bustadområder i nærleiken, må ein rekna med motsegn mot planen. Tiltakshaver: Hovden er snart fullt utbygd og det er då ikkje tilgong på tomter i dette området. Planområdet ligg i nærleiken av Hovden og kan mao sjåast på som ei utviding eller eit tillegg av dette. 4. NVE I aktsemd kartet på skrednett er deler av planområdet definert som potensielt fareområde for steinsprang og snøskred. Dette tilseier at ein må vurdera skredfaren i samband med planarbeidet og at arbeidet vert utført med tilstrekkeleg fagleg kompetanse. Ved evt sikringstiltak eller restriksjonar på arealbruk for å oppnå tilstrekkeleg tryggleik rår me til at desse områda vert inkludert i planen. Tiltakshaver: Multiconsult har gjennomført synfaring og utarbeidd ein skredfarevurdering. ROS-analyse er utført av Multiconsult Rapporten tilrår at det vert etablert ein langsgåande skredvoll og sikring av bergparti, alternativt at bebyggelsen vert trekt ut av skredfareområdet. Multiconsult advarer mot unødig hogst av vegetasjon i nemnde skråning, då dette stabiliserer lausmassar og hindrar steinsprang. Tiltakshavar har valgt å trekkja bygg og leikeområde ut av fareområdet. Vidare vil merknaden om varsam hogst bli eit punkt i reguleringsføresegnene. Denne ligg som vedlegg. 5. SKL Planområdet er ikkje i konflikt med SKL Nett AS sine anlegg og har dermed ingen merknader. Tiltakshaver: ok 3

49 1 INNLEIING BAKGRUNN FOR PLANARBEIDET Området ligg på Holdhus, ca meter frå Holdhus Oppvekstsenter. Hovden bustadfelt med 13 tomter ligg òg i nærleiken. Dette bustadfeltet er snart fullt utbygd og det er då ikkje fleire bustadtomter tilgjengeleg i området. Det er ønske om fortsatt tilflytting og utvikling i bygda, og med dette som bakgrunn vil ein setja igong med reguleringsarbeidet som gjev fleire byggjeklare tomter. 2 SKILDRING AV PLANEN 2.1 A) Landskap og estetikk Området er i dag prega av gjengroing. Det har tidlegare vore slåttemark. Terrenget er småkuppert og er ikkje egna for maskinell moderne drift. Feltet er vestvendt med Hovdenlia i bakkant mot aust og med vid utsikt over Rød og Vengsvatnet mot vest. Holdhus Oppvekstsenter ligg ca meter unna. Det er gode soltilhøve på ettermiddag og kveld. Inne i feltet er det ei gamal utløe. Denne står på leikeområdet i feltet og skal rustast opp slik at den kan nyttast av bebuarar i feltet. Planen har ikkje vesentleg verknad for miljø og samfunn. Området ligg i nærleiken av eit eksisterande bustadfelt og det er bustadar spreidd i området rundt, mao er det eksisterande tilkomstveg og komm.vatn i området som kan nyttast. B) Forhold til naturmangfaldslova 8 Kunnskapsgrunnlag Det er ikkje registrert førekomstar av noko slag i verken Artsdatabanken eller i Naturbasen. 9 Føre-var-prinsippet Vert ikkje teke omsyn til då ingen forhold vart avdekka i Økosystemtilnærming og samla belastning. Tiltaka gir minimal auke i belastninga på økosystemet 12 Miljøforsvarlege teknikkar og driftsmetodar. Ein vil ikkje kunne redusere endring i belastning frå tiltaket ved å krevje at det vert satt i verk miljøforsvarlege teknikkar eller driftsmetodar. Ikkje aktuelt. 2.2 Samfunnssikkerheit/ ROS Der er ingen elvar eller bekkar i området. Vatnsèg i terrenget vil bli teke vare på i planlegging av leidningsnett i området. Deler av området vert definert som potensielt fareområde for steinsprang og snøskred, ref Multiconsult vart engasjert til å undersøkje området og har utarbeida ein ROS-analyse med fokus på stein- og lausmasseskred frå naturleg terreng. For å oppfylla tryggleikskrava må det opparbeidast ein langsgåande skredvoll i søraust og sikring av bergparti i aust og nordaust. Alternativt kan tomtegrensene flyttast utanfor skredfaregrensa. Sistnemnde tiltak vart valt. Sjå vedlagt ROS-analyse. 4

50 2.3 Trafikktryggleik og samferdsel Kommunal veg gjennom Hovdenlia er i dårleg forfatning og treng utbetring. Dette er det teke høgde for i planen. Det er regulert inn anna veggrunn i tilknytning til vegen som gjev rom for justering av linjeføringa av vegen i samband med utbetringa. I planen for utbetring av FV123 er det planlagt fortau fram til skulen. Denne planen inneheld òg utbetring av krysset mellom kommunal veg og FV. Trafikken i bustadfeltet er liten. Farten er lav og det er ikkje mulig for gjennomkjøring. På denne måten vert trafikktryggleiken ivareteke. Trafikkmengda til Hovdenlia er svært liten og vert vurdert som trygg skuleveg. 2.4 Barn og unge I feltet er det avsett areal til leik som stettar normen om 50m2 pr bueining. I området står det ei eksisterande utløe som skal takast vare på og rustast opp. Den står i areal avsett til leikeområde. Det er med hensikt ikkje lagt opp til gjennomkjøring i feltet, men forbindelse med gang- og sykkelveg. Dette gjer det tryggare for barn og unge å ferdast i feltet. Sjå òg pkt i ROS-analyse. 2.5 Universell utforming Vegar og gangvegar skal så langt terrenget tillet tilfredsstille krav til universell utforming. Husværa vert bygd over to plan og skal stetta krav til universell utforming. 2.6 Støy Planlagt bustadtomter ligg i god avstand frå støykjelder som m.a. offentleg hovudveg. Der er ingen faste støykjelder i området. 2.7 Kulturminne Fylkeskommunen, kultur og idrett, har vore på synfaring i området for å avklara eventuelle freda kulturminner. Det er ein gamal ferdselsveg til den gamle kyrkja på Holdhus i området. Fylkeskommunen ber om at tiltakshavar tek omsyn til denne i planarbeidet. Det er gjort på den måten at det vert sikra allmenn ferdselsrett gjennom området. 2.8 Energi Det er ikkje tiltenkt spesielle fellestiltak i feltet. 2.9 Naust og kaiar Ikkje aktuelt. 5

51 3 ROS-ANALYSE PROSJEKT: REGULERINGSPLAN BOTNEN GNR 48 BNR 3. Risiko og sårbarheit RISIKO OG SÅRBARHEIT: Normalt vil ein grovanalyse (ROS-analyse) tilfredsstilla kravet til risikovurderingar i kommunal plansamanheng. I praksis kan kommunen gjera dette ved å laga ei inndeling i gradar av frekvens (sannsyn) og konsekvens, samt vise dette i ei ROS-matrise der raude område er definert til å innebera uakseptabel risiko, gule område er ei såkalla ALARP-sone (sjå tydinga i feltet nedanfor), medan grøne område i utgangspunktet inneber akseptabel risiko. Likevel skal kostnads effektive risikoreduserande tiltak også gjennomførast på tilhøve som ligg i grøne område. Definisjonar: ALARP er As Low As Reasonable Practicable, dvs risikoreduserande tiltak skal gjennomførast så langt det er forsvarleg utifrå mellom anna kost nytte vurdering. Risiko uttrykkjer den fare som uønska hendingar utgjer for menneske, miljø og økonomiske verdiar og samfunnsviktige funksjonar. Risiko er eit resultat av sannsyn for (frekvens) og konsekvensane av uønskte hendingar. Sannsyn x konsekvens = risiko Sårbarheit er eit uttrykk for eit system si evne til fungera og oppnå sine mål når den vert xxxx utsett for påkjenningar. Risikodiagram (5 x 5): Sannsyn Konsekvens Ufarleg 1 Ein viss fare 2 Farleg 3 Kritisk 4 Katastrofalt Svært sannsynleg Mykje sannsynleg Sannsynleg Mindre sannsynleg Lite sannsynleg Risikodiagram der første tal angir konsekvens og andre tal angir sannsynlegheit Ein grovanalyse (ROS-analyse) tilfredsstiller kravet til risikovurderingar i kommunal plansamanheng. Dette betyr at vi lagar ei oppstilling av farlege tilhøve i kommunen, graderar dei i høve sannsyn og konsekvens og får ut ei matrise som viser risiko og sårbarheit inndelt i grøn, gul og raud sone. 5 6

52 Sannsyn og konsekvens: Definisjon av sannsyn (hyppigheit): Svært sannsynleg Meir enn 1 hending kvart år Mykje sannsynleg Meir enn 1 hending kvart 10. år, men mindre enn 1 hending kvart år Sannsynleg Meir enn 1 hending kvart 50. år, men mindre enn 1 hending kvart 10. År Mindre sannsynleg Meir enn 1 hending kvart 100. år, men mindre enn kvart 50. år Lite sannsynleg 1 hending kvart 100. år eller sjeldnare Det kan nyttast andre definisjonar i meir detaljerte ROS-analysar Definisjon av konsekvens: Konsekvens Menneske (Liv og helse) Ufarleg Ingen person skade Miljø (Jord, vatn, luft) Ingen miljøskadar el. Forureining av omgjevnadane Materielle verdiar (økonomiske tap) Små eller ingen skade på materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skade under kr. Prod.stans under 1 veke Samfunnsviktige funksjonar Tenesteyting/ produksjon Funksjonen er Skadar opp til midlertidig ute av kr. drift, ingen direkte Produksjonsstans under 1 skader og kun mindre driftsforstyrrelsar Veke Ein viss fare Få og små Personskader, korte sjukefråvær Mindre skadar på miljøet som vert utbetra etter relativt kort tid Mindre lokal skade på materiell, utstyr og andre øk. verdiar Skade under kr. Prod.stans under 3 veker Funksjon midlertidig ute av drift, kun mindre skader. Alternative løysingar fungerar Skadar avgr. inn til kr. Prod.stans under 3 veker Farleg Få, men alvorlege personskader. Mange mindre personskader (meir enn 10) Miljøskadar av stort omfang, m/ middels alvor og/el. skadar av lite omfang m/ høgt alvor Alvorleg skade på materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skadar avgrensa opp til 1 mill kr. Produksjonsstans over 3 veker. Funksjon ute av drift i fleire døgn. Mindre skadar på alt. løysingar Betydelege driftsmessige forstyrrelsar Skadar avgrensa oppad til 1mill kr. Produksjonsstans over 3 veker 7

53 Kritisk Opptil 2 døde, og/ eller 5 alvorleg skadde, og/eller opp til 10 evakuerte Store og alvorlege miljøskadar Tap av og/eller kritisk skade på materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skade opp til 10 mill kr. Produksjonsstans over 3 månader. Funksjon ute av drift over lengre tid. Skader også på alternative løysingar, eller manglande alternative løysingar. Store driftsmessige forstyrringar. Skadar avgrensa til 10 mill kr. Produksjon stans over 3 mnd. Katastrofalt Meir enn 2 omkomne, og/eller meir enn 5 skadde, og/eller meir enn 10 evakuerte Langvarig, i verste fall varig alvorleg skade på miljøet Fullstendig øydelegging av materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skade for over 10 mill kr. Produksjonsstans over 1 år Funksjonen er permanent sett ut av drift Store delar av Fusa kommune er utsett for skred. TEK 10, nr 489: Forskrift om tekniske krav til byggverk). Byggverk skal i utgangspunktet ikkje plasserast i skredfarleg område der konsekvensen av eit skred er særleg stor. Når det gjeld sannsyn og konsekvens: sjå denne. METODEVAL OG AKSEPTKRITERIA: Metodeval og akseptkriteria skal vera i samsvar med krav i lover, føresegner og eventuelle andre styrande dokument. Dei skal gjerast kjende for alle som arbeider med ROS-analysar og plansaker, både internt og eksternt. Konsulentselskap, utbyggjarar og andre som til dømes leverar framlegg til reguleringsplanar til kommunen skal gjerast kjende med kommunen sine akseptkriteria og metodeval. Det er viktig å merkja at dersom akseptkriteria ikkje er fastsett av rett organ i førekant av ROS-analysen, vil kommunen måtte pårekna at Fylkesmannen fremjar motsegn mot den aktuelle planen. Metode (stega i ein ROS-analyse er: 1. Fareidentifikasjon 2. Estimera frekvens + estimera konsekvens 3. Berekna risiko 4. Samanlikna med akseptkriteria 5. Vurdera risikoreduserande tiltak Akseptkriteria: Akseptkriteria er kriteria basert på standard, erfaring, teoretisk kunnskap m.m. som vert lagt til grunn for vedtak om toleleg risiko. Akseptkriteria for risiko kan uttrykkjast på fleire måtar, til dømes gjennom tal og ord. Her er dei uttrykt og synt med fargane raud, gul og grøn. Skadar over 10 mill kr. Produksjonsstans over 1 år 8

54 TILHØVE I RAUDT FELT TILHØVE I GULT FELT Medfører uakseptabel risiko. Her skal risikoreduserande tiltak gjennomførast, alternativt skal det utførast meir detaljerte ROS-analysar for evt. å avkrefta risikonivået ALRAP-sone, dvs. tiltak skal gjennomførast for å redusera risikoen så mykje som råd. Det vil ofte vera naturleg å leggja ein kost-/ nytteanalyse til grunn for vurdering av endå fleire risikoreduserande tiltak. TILHØVE I GRØNT FELT I utgangspunktet akseptabel risiko, men fleire risikoreduserande tiltak av vesentleg karakter skal gjennomførast når det er mogleg ut frå økonomiske og praktiske vurderingar. I klartekst inneber dette som hovudregel at tilhøve i raudt felt medfører uakseptabel risiko. Det tyder at det må gjennomførast risikoreduserande tiltak av førebyggjande og/eller skadebøtande karakter slik at risikoen kjem ned på eit akseptabelt nivå. I nokre tilfelle kan det og vera aktuelt å gjennomføra nye og meir detaljerte risikoanalysar for å få eit sikrare estimat på risikoen. Når det gjeld tilhøve i grøne felt, så reknar ein i utgangspunktet med at desse inneber akseptabel risiko. Avslutningsvis krev tilhøve i gule område nærare kost-/ nyttevurderingar før ein avgjer om risikoen er innanfor akseptable rammer. Målet her er å redusera risikoen så mykje som praktisk mogeleg. 9

55 Naturbasert sårbarheit Uønska hending Potensiell risiko for: Merknad Menneske Miljø Økonomi Ekstremvêr Sterk vind Vert ikkje vurdert som ein risiko for området Store nedbørsmengder Planområde har svært lite nedslagsfelt. Synfaringar i felten viser eit visst tilsig av vatn. Dette må løysast ifm opparbeiding av leidningsnett i feltet Store snømengder Vert ikkje vurdert som ein risiko for området Anna Flaumfare Ikkje funne Flaum i elvar/ bekkar Det er ikkje elv eller bekk i området som får påvirkning i området. Flaum i vassdrag/ innsjøar Vert ikkje vurdert som ein risiko for området Overvasshandtering Vert ikkje vurdert som ein risiko for området Springflod/ stormflod Vert ikkje vurdert som ein risiko for området Historisk flomnivå Vert ikkje vurdert som ein risiko for området Anna Skredfare Ikkje funne Kvikkleirskred Vert ikkje vurdert som ein risiko for området Lausmasseskred Sjå rapport Multiconsult Is og snøskred Sjå rapport Multiconsult Steinras, steinsprang Sjå rapport Multiconsult Historiske hendingar Anna Ikkje funne Ikkje funne Byggegrunn Setningar Området er morene og fjell. Utglidingar Vert ikkje vurdert som ein risiko for området Radon Anna Plante- og dyreliv Planter Radon vert ikkje sett på som eit problem i området. Ikkje funne Ikkje påvist, sjå vedlegg 10

56 Dyr Fuglar Anna Andre uønska hendingar Skog- og vegetasjonsbrann Ikkje påvist, sjå vedlegg Ikkje påvist, sjå vedlegg Ikkje funne Området grensar til beiteområde, vegareal, innmark og noko lauvskog. Område har ikkje samanhengande skogsområde. Jordskjelv Vert ikkje vurdert som ein risiko for området Verksemdbasert sårbarheit Uønska hending Potensiell risiko for: Merknad Menneske Miljø Økonomi Brann/ eksplosjon Brannfare Eksplosjonsfare Anna Energitransport Høgspent Lågspent Gass Anna Forureina vatn Ikkje aktuelt Ikkje aktuelt Ikkje funne Ikkje aktuelt Ikkje aktuelt Ikkje aktuelt Ikkje funne Drikkevasskjelde Bustad vert knytta til kommunalt vassverk Badevatn, fiskevatn, vassdrag og liknande Nedbørsfelt Grunnvassnivå Anna Forureining grunn Kjemikalieutslepp Anna Forureining luft Støv/ partiklar/ røyk Støy Lukt Anna Friluftsliv og tilgjenge til sjø Ikkje aktuelt Ikkje aktuelt Ikkje aktuelt Ikkje funne Ikkje aktuelt Ikkje funne Ikkje aktuelt Der er ingen faste støykjelder i området. Ikkje aktuelt Ikkje funne 11

57 Fri ferdsel langs sjø Friluftsliv Anna Ikkje aktuelt Ikkje aktuelt Ikkje aktuelt Sårbarheit knytt til infrastruktur Uønska hending Potensiell risiko for: Merknad Menneske Miljø Økonomi Trafikkfare inne i planområde Forhold for mjuke trafikantar Det er lagt opp til lav fart og ingen gjennomgangstrafikk i feltet. Forholdsvis liten trafikk. Forhold for kjørande Tilkomstvegen er stengt for tunge kjøretøy, og farten er lav. Ved opprusting av denne vert trafikksikringa vesentleg betre. Forureining Støv/ partiklar Støy Lukt Utslepp/ kjemikaliar Anna Ikkje aktuelt Ikkje aktuelt Ikkje aktuelt Ikkje aktuelt Ikkje funne Trafikkfare på nærliggjande vegar/ transportåre utanfor planområde Vegtrafikk Krysset v/fv123 vert utbetra i reg.plan for Holdhus og aukar trafikksikringa Mjuke trafikantar Frå plangrensa er det gangveg til Oppvekstsenter. Sjø Luft Anna Ikkje aktuelt Ikkje aktuelt Ikkje funne Rev Harald Bjørndal 12

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70 Byggejuss.noForum for bygg- og anleggsbransjenfagartikler Rekkefølgebestemmelser i reguleringsplaner hvor langt kan kommunene tøye strikken? Rekkefølgebestemmelser i reguleringsplaner hvor langt kan kommunene tøye strikken? Publisert: 25. Feb :46 Av: Lars Selmar Alsaker - Senioradvokat, Bergen Kategori: Fagartikler, Plan- og bygningsrett Kommentarer: 0 Hva kan rettmessig pålegges utbygger? At en eiendomsutvikler pålegges å utbedre et veikryss, et fortau eller en lekeplass i forbindelse med en utbygging er vanlig. I de fleste tilfeller vil dette være ukontroversielt og saklig begrunnet. Utbyggingen skaper behov for ny infrastruktur som må være på plass før for eksempel et boligfelt tas i bruk. De fleste er også enige i at private utbyggere ikke skal kunne tvinge frem omprioriteringer av knappe offentlige infrastrukturbudsjett. Samtidig gir mange utbyggere uttrykk for at kommuner i urimelig grad forsøker å dytte kostnader for ønskede infrastrukturtiltak over på private parter. Dette skjer gjerne som rekkefølgebestemmelser i den reguleringsplan som behandler den planlagte utbyggingen. Er kommunekassen slunken og ønsket om forbedringer stort, vil kommunen lett kunne fristes til å tøye strikken for langt. Og utbyggerne sluker ofte mer enn de bør. Er tilbakemeldingen fra kommunens planavdeling at vi kan nok ikke anbefale politikerne å godkjenne denne private planen om dere ikke aksepterer ditt eller datt vil de fleste la være å mukke. Selv om utbygger har rett i at det som pålegges neppe har en saklig begrunnelse er tid penger i planjussens verden. Forsinkelser koster. Men hva sier egentlig loven om hva kommunene kan pålegge av rekkefølgebestemmelser? Hvor skal grensene gå? Saklig begrunnelse og sammenheng Det rettslige utgangspunktet er plan- og bygningslovens 12-7 nr. 10. Her heter det at I reguleringsplan kan det i nødvendig utstrekning gis bestemmelser til arealformål og hensynssoner om følgende forhold: krav om særskilt rekkefølge for gjennomføring av tiltak etter planen, og at utbygging av et område ikke kan finne sted før tekniske anlegg og samfunnstjenester som energiforsyning, transport og vegnett, helse- og sosialtjenester, barnehager, friområder, skoler m.v. er tilstrekkelig etablert. Slike rekkefølgebestemmelser som loven omtaler gis som regel i form av at visse tiltak må være gjennomført før ramme- eller igangsettingstillatelse innvilges eller før ferdigattest/midlertidig driftstillatelse gis.

71 Av lovens ordlyd og forarbeider kan en lese at et rekkefølgekrav må være nødvendig for å sikre formålet med reguleringen. Bestemmelser kan kun pålegges i nødvendig utstrekning. Det må være en saklig sammenheng mellom rekkefølgebestemmelsen og den bruk som skal sikres gjennom planen. Tiltaket som pålegges må normalt være påkrevd som en følge av utbyggingen. I de fleste tilfeller vil krav om rekkefølge for utbyggingen nettopp sikre at tiltakene innenfor utbyggingsområdet skjer på en koordinert og hensiktsmessig måte. Men noen ganger tøyes strikken åpenbart for langt. Vi kjenner en sak der utbygger skulle bygge en lavblokk med seks boenheter. Utbyggeren utarbeidet en detaljreguleringsplan i denne forbindelse. Kommunen forlangte at et veikryss i nærheten, hvor det passerte omkring et par tusen biler hver dag, måtte utbedres før de fikk bygge boligene. Her var det etter vårt syn ingen saklig sammenheng mellom rekkefølgebestemmelsen kommunen ville pålegge og utbyggingen. De seks boenhetene utløste ikke i seg selv behov for et nytt vegkryss, og trafikken fra de nye boligene var liten i forhold til totaltrafikken. Boligene kunne godt ha vært etablert med den infrastrukturen som var der fra før. Det er ikke noe krav til at det pålagte tiltaket må ligge innenfor selve utbyggingsområdet. Et fortau fra et boligfelt til skolen i samme nabolag er et eksempel på et saklig krav dersom skolevegen ellers er farlig. Men tiltaket må ha en reguleringsmessig tilknytning til byggeområdet slik at det er saklig grunn til å stanse utbyggingen i påvente av tiltaket. Uforholdsmessig tyngende? Kommunen som plan- og bygningsmyndighet må også vurdere om et pålagt rekkefølgevilkår blir urimelig tyngende. Utgjør kostnaden ved rekkefølgekravene en uforholdsmessig stor andel av de totale utbyggingskostnadene bør kommunen tenke seg nøye om. I en dom fra 2003 la Høyesterett til grunn at kostnader med ny gang- og sykkelveg til kr. 3-4 mill, i en utbygging med totalkostnad på ca kr mill, ikke var uforholdsmessig tyngende. Høyesterett uttalte følgende: Jeg kan ikke se at vilkåret er uforholdsmessig tyngende. Det er ikke uvanlig å pålegge utbygger å dekke veier som blir nødvendige på grunn av utbyggingen. Dette er begrunnet i at private utbyggere ikke skal kunne tvinge frem omprioriteringer som er foretatt om bruk av offentlige vegmidler mv. Videre er forholdet mellom en utbygging på ca 100 millioner kroner, og gang- og sykkelvei på 3-4 millioner kroner som i saken her, heller ikke slik at det trekker i favør av et utilbørlig tyngende vilkår. Hva som skal anses som utilbørlig tyngende vil også kunne avhenge av for eksempel utbyggers fortjenestemargin i prosjektet og hvor nærliggende det er for det offentlige å dekke det aktuelle tiltaket. Kostnader til skoler og sosial infrastruktur er for eksempel et offentlig ansvar. Det er forutsetningen at de forhold som begrunner utsettelsen av planens gjennomføring, faktisk og rettslig vil bli gjennomført innen rimelig tid, og ikke fungerer som et skjult utbyggingsforbud. Om etablering av et større boligfelt forutsetter en ny skole, kan kommunen ikke vente i det uendelige med å beslutte skolebyggingen.

72 Kommunen bør således stille seg noen kontrollspørsmål før de pålegger tyngende rekkefølgekrav. Er rekkefølgetiltaket nødvendig for å kunne forestå utbyggingen? Har rekkekravet en saklig sammenheng med utbyggingen? Er rekkefølgetiltaket uforholdsmessig tyngende? Er tiltaket noe det offentlige er nærmest til å dekke? Med mindre svaret er ja på de to første, og nei på de to siste bør kommunen ikke pålegge rekkefølgekravet. Del denne artikkelen Abonner på artiklene Om forfatteren Lars Selmar Alsaker Lars S. Alsaker har gjennom lengre tid, både som advokat og som ansatt i statsforvaltningen, spesialisert seg innen forvaltningsrett. Plan- og bygningsrett utgjør en betydelig andel av de saker han har ansvar for i Steenstrup Stordrange. Han har også undervist innen temaene alminnelig forvaltningsrett, offentlighetslov, plan- og bygningsrett og offentlige anskaffelser. I tillegg har han publisert en rekke artikler om disse temaene.

73 Saksnr Utval Møtedato Saksbeh. Råd for seniorar og menneske med OHA nedsett funksjonsevne Kommunestyret OHA 027/14 Ungdomsrådet OHA 054/14 Utval for plan og miljø OHA Sakshandsamer: Øystein Havsgård Arkivsaknr 13/1119 RULLERING AV TRAFIKKSIKRINGSPLAN ENDELEG HANDSAMING AV PLANPROGRAM RÅDMANNEN SITT FRAMLEGG TIL VEDTAK: Planprogram for kommunedelplan for trafikksikring vert vedteke slik det ligg føre i saka. Vedtaket vert gjort med heimel i 4-1 i plan og bygningslova. Saksframstilling: Vedtaksmynde: Kommunestyret Saksdokument: Vedlegg: Dok.dato Tittel Dok.ID VARSEL OM OPPSTART OG HØYRING AV :37:35 PLANPROGRAM FOR KOMMUNESELPLAN OM TRAFIKKSIKRING FOR FUSA KOMMUNE KOMMUNEDELPLAN TRAFIKKSIKRINGSPLAN :21: RULLERING AV TRAFIKKSIKRINGSPLAN - UTLEGGING AV PLANPROGRAM TIL OFFENTLEG ETTERSYN, VARSEL OM OPPSTART 72625

74 Forslag planprogram TSplan.doc Ikkje vedlegg: Faktiske opplysninger: Framlegg til planprogram for kommunedelplan trafikksikring har vor på høyring og offentleg ettersyn etter vedtak i utval for plan og miljø i sak 21/14. Det er kome tilbakemeldingar frå Statens vegvesen og frå Direktoratet for mineralforvaltning. Ingen av dei har merknadar til planprogrammet. Vegvesenet uttaler at planprogrammet viser føremålet, prosessen vidare og opplegg for medverknad på ein god måte Planprogrammet vert med dette lagt fram for endeleg vedtak. Når endeleg vedtak er gjort vil planarbeidet bli vidareført i samsvar med programmet. Vurdering: Rådmannen rår til at planprogrammet vert vedteke slik det ligg føre.