Smittevernplan for Giske kommune 2012 pr

Transkript

1 Smittevernplan for Giske kommune 2012 pr Snarvegar (lenker) og telefonar: Folkehelseinstituttet (Folkehelsa) Tlf Smittervernvakta: Tlf Tema: Sesonginfluensa - Folkehelseinstituttet Tlf Smittevernhåndboka. Sjukdomar frå A-Å. Statens Helsetilsyn PB 8128 Dep 0032 Oslo Tlf Helsedirektoratet.no Tlf:

2 INNHALD: KOMMUNALE ORGAN 3 Kommuneoverlege 3 KOMMUNALE RESSURSER OG STATLEGE SAMARBEIDSINSTANSAR. OPPGÅVER I NORMALSITUASJONEN 3 Kommunehelsetenesta 3 Statlege samarbeidspartnarar 4 KUNNSKAPSKJELDER 6 Internett: 6 På kommuneoverlegens kontor på Legekontoret i Giske: 6 Oversikt over infeksjonssjukdommar i kommunen. MSIS. 6 LOKALE FORHOLD 7 TUBERKULOSE 7 ASYLSØKARAR, FLYKTNINGAR OG ANDRE INNVANDRARAR 8 HIV/AIDS 8 TILTAK MOT ANTIBIOTIKARESISTENS 8 MILJØRETTA HELSEVERN 8 SMITTEVERN I BEREDSKAPSSITUASJONAR 9 PANDEMISK INFLUENSA. 11 Oppgåver for Kommuneoverlegen 11 LOVER MED FORSKRIFTER 11

3 INNLEIING I Smittevernloven 7-1 heiter det m.a. Tiltak og tjenester for å forebygge smittsame sjukdommer eller motvirke at de blir overført, skal utgjøre et eget område i planen for kommunens helsetjeneste. I 7-2 i same lova heiter det m.a.: Kommunelegen skal utarbeide forslag til plan for helsetjenestens arbeid med vern mot smittsomme sykdommer, herunder beredskapsplaner og tiltak, og organisere og lede dette arbeidet. Denne planen er utarbeidd i samsvar med dette av kommuneoverlege Eyvind Sommerfelt hausten 2011 KOMMUNALE ORGAN Etter lova er kommunen sitt mynde i smittevernsaker lagt til kommunestyret med høve til å delegere etter reglane i kommunelova. Giske Kommune styre har delegert dette myndet til kommunelege 1 (kommuneoverlegen) i sak 64/03. Kommuneoverlege Kommunen skal etter 7-2 ha ein kommuneoverlege som har særskilde oppgåver og mynde innafor smittevernet. I Giske kommune er kommuneoverlegen oppnemnd som smittevernlege av kommunestyret. Når kommuneoverlegen er fråverande, har den faste vikaren for kommuneoverlegen dette myndet. Når både desse er fråverande har neste fastlege på legekontorets avløysarring dette myndet.. I alvorlege situasjonar med stor hast og der ingen av kommunelegane er tilgjengelege, kan vakthavande lege i Giske utøve det myndet som er lagt til kommunoverlegen. I situasjonar der kommunelegane i Giske er mellombels fråverande, får rådmannen mynde til å peike ut ein lege som har dei oppgåver og det mynde som går fram av dette punktet. KOMMUNALE RESSURSER OG STATLEGE SAMARBEIDSINSTANSAR. OPPGÅVER I NORMALSITUASJONEN Kommunehelsetenesta Legeteneste Tlf Legekontoret i Giske Kommunen har 7 fastlegar og ein turnuslege som arbeider ved legekontoret i Giske. Legane ved legekontoret tar på seg diagnose, behandling og smitteoppsporing av smittsame sjukdommar. Vaksiner ved legekontoret: Tetanus/difteri ved sårskader Influensa Pneumokokksjukdom. Reisevaksinering og medikamentell førebyggjing i samband med dette.

4 Legekontoret gir rettleiing om førebyggande smittevern. Kommunal legeteneste, ikkje-kurativ: Tlf: /8500 Kommuneoverlegen i Giske Kommune er tilsett 15 timar pr. veke. Ein av fastlegane er tilsett i 9,33 % stilling fast lege ved helsestasjon og skulehelsetenesta. Turnuslegen er på helsestasjonen 3,5 timar pr. veke. Ein av fastlegane er tilsynslege ved sjukeheimen 7 timar pr. veke. Kommuneoverlegen tar del i førebyggande oppgåver innafor smittevern: - hygieneinspeksjonar - sakshandsaming i saker som vedkjem renovasjon, skadedyr, drikkevatn m.m. Kommuneoverlegen samarbeider også nært med helsesøstrene omkring fastlegging av vaksinasjonsopplegg, tuberkulosekontroll o.l. Legevakt Tlf Legevakta tar seg av akutte infeksjonssjukdommar, og vil også ha ansvaret for akutt smittevernarbeid inntil kommuneoverlegen eller vikar for kommunelegen kan ta over ansvaret. Helsestasjonen Helsestasjonen held til i Giske Rådhus. Der er 3,8 faste helsesøsterstillingar (20 % flyktn.midlar), og 0,7 stilling som jordmor. Det er eit nært samarbeid mellom helsestasjonstenesta og legetenesta. Helsestasjonstenesta er grunnpilaren i det førebyggande smittevernet med oppfølging av: Vaksinar etter vaksinasjonsprogrammet og ved pandemisk influensa. Tuberkulosekontroll med Mantoux og BCG-vaksinering. Undersøking av flyktningar og innvandrarar med oppfølging av tuberkulosestatus og vaksinasjonsstatus. Generell rettleiing i hygiene i samband med arbeidet i helsestasjon og skulehelseteneste. Aksjonar i samband med allmennfarlege smittsame sjukdommar. Undervisning og helseopplysning. Teamleiar på helsestasjonen er vaksinekoordinator ved pandemisk influensa. Heimbasert omsorg. Tlf Pleie- og omsorgstenestene er organisert i 4 resultateiningar: Vigra, Valderøy og Giske/Godøy omsorgsdistrikt og Vigra sjukeheim. Omsorgsdistrikta har heimebasert omsorg med døgnteneste og bukollektiv for eldre og funksjonshemma. Vigra sjukeheim har 8 plasssar i ei skjerma avdeling. Omsorgsdistrikta og sjukeheimen sørgjer for influensavaksinering og pneumokokkvaksine til eigne pasientar og vil ved behov yte tenester til personar med smittsame sjukdommar som har behov for pleie og omsorg. Statlege samarbeidspartnarar Mattilsynet. Tlf Mattilsynet har godkjenning og rutinemessig tilsyn av næringsmiddelbedrifter og dermed ei sentral rolle når det gjeld å forhindre spreiing av smitte gjennom

5 mat. Dei vil kunne vere ein viktig ressurs for kommunehelsetenesta i kartlegging av sjukdomsutbrot der spreiing gjennom næringsmiddel kan vere mogeleg. Dei kjem med framlegg om vedtak når det gjeld prøvetakingsplan for vassverk og gir rådgiving til vassverkeigarar om tiltak ved dårleg drikkevasskvalitet. Ålesund sjukehus. Tlf linetenesta vil spele ei viktig rolle i diagnose og behandling av allmennfarlege smittsame sjukdommar. Dette skjer vanlegvis gjennom akutt innlegging, men ved behov vil ein kunne få rådgiving per telefon eller raske ambulante vurderingar etter avtale. Visse sjukdommar skal sjukehuset gi melding om så snart diagnosen er mistenkt eller stilt. Denne meldinga skal givast skriftleg men i når det hastar også telefonisk. På dagtid vil kommunelegen vere mottakar av meldinga, elles vakthavande lege. Etter 7-3 skal det regionale helseforetaket peike ut ein lege som kan gjere naudsynte tvangsvedtak i samarbeid med kommunelegen. I Møre og Romsdal har det regionale Helse Midt-Norge peika ut overlege Eigill Eide ved med.avd. Ålesund sjukehus til denne funksjonen. Undersøking av mikrobiologiske prøver vert utført ved mikrobiologisk laboratorium Ålesund sjukehus. I akutte situasjonar vil det kunne vere svært nyttig å ha direkte telefonkontakt med dei. Folkehelseinstituttet (Folkehelsa) Tlf Avdeling for førebyggande infeksjonsmedisin (AFIM) tek imot skriftlege meldingar om smittsame sjukdommar og vil kunne gi råd i handtering av situasjonen rundt tilfelle av allmennfarlege smittsame sjukdommar. Vaksineavdelinga vil gi råd om tenlege vaksinasjonstiltak og fatte vedtak om tildeling av gratis vaksine i særskilde situasjonar. Mikrobiologisk avdeling vil kunne gi råd om vurdering av mikrobiologiske prøver og bruken av mikrobiologiske prøver i smitteoppsporing. Fylkesmannen i Møre og Romsdal Tlf Helsetilsynet i Møre og Romsdal ligg under Fylkesmannen og har ein generell rådgivings- og rettleiingsfunksjon overfor kommunehelsetenesta, og kan også spørjast til råds i særskilde situasjonar. Helsetilsynet i Møre og Romsdal skal gi fagleg uttale om eventuelle tvangssaker som skal til smittevernnemnda, og vil vere klageinstans for kommunale vedtak etter smittevernlova. Statens Helsetilsyn PB 8128 Dep 0032 Oslo. Telefon Tlf Har ansvar for overordna tilsyn og retningsliner. Helsetilsynet vil berre kome inn med utøvande mynde i meir kriseprega situasjonar av nasjonal karakter. Helse og omsorgsdepartementet PB 8011 Dep 0030 Oslo Tlf: Helsedirektoratet. PB 7000 St. Olavs plass 0130 Oslo Tlf: Ligg under helse- og omsorgsdepartementet.

6 Offentlege tenestemenn. Ifølge smittevernlova skal tenestemenn m.a. i politiet, ved flyplassar, tollvesen og losvesen vere merksame og om naudsynt gi melding om mogeleg smittsam sjukdom til helsevesenet. KUNNSKAPSKJELDER Internett: Smittevernhåndboka. Sjukdomar frå A-Å. Smittevern i barnehagar Anbefalingar om når sjuke barn skal haldast heime. G16 Smittevernplan Hamar kommune.doc Førebyggjing og kontroll av tuberkulose. Forskrift om tuberkulosekontrolll Anna materiell som det er vist til i denne planen. Anna aktuelt fagstoff: Anna nyttig fagstoff: Retningslinjer, veiledere mv. - Smittevern 2: Oppklaring av utbrudd av næringsmiddelbåren sykdom. Folkehelsa Smittevern 5:Smittevernhåndbok for kommunehelsetjenesten Folkehelsa Smittevern 7: Forebygging og kontroll av tuberkulose. En veileder. Folkehelseinstituttet Smittevern 8: Veileder for forebygging og kontroll av legionellasmitte fra VVSanlegg, Folkehelseinstituttet Smittevern 9: Isoleringsveilederen bruk av isolering av pasienter for å forebygge smittespredning i helseinstitusjoner. Folkehelseinstituttet Smittevern 11: Nasjonal veileder for håndhygiene. Folkehelseinstituttet Veiledning om vaksinasjon. Folkehelsa Veileder om melticillinresistente Gule Stafylokokker (MRSA veileder) Folkeheleinstituttet International Travel and Health. WHO Control of Communicable Diseases in Man. American Public Health Association Håndbok i hygiene og smittevern. Ullevål sykehus 2000 På kommuneoverlegens kontor på Legekontoret i Giske: Raud boks merka G16 Smittevern med utvald materiell. Papirutgåve av Smittevernhandboka. Informativt oppslagsverk med innhaldsoversikt og alfabetisk stikkordregister om handsaming av alle aktuelle smittsame sjukdomar Oversikt over infeksjonssjukdommar i kommunen. MSIS. Det er etablert eit meldesystem for infeksjonssjukdommar - MSIS - under Statens

7 folkehelsenistitutt. Utvalde legekontor sender kvar veke tal på registrerte tilfelle av visse infeksjonssjukdommar. Allmennfarlege smittsame sjukdommar skal meldast namngitt både til kommuneoverlege og til Folkehelsa. Folkehelsa legg ut oversikter over førekomsten av desse sjukdommane på Gjennom desse oversiktene held kommuneoverlegen seg fortløpande orientert om infeksjonstilstanden i kommunen. Nytt om smittevern er folkehelseinstituttets elektroniske nyhetsbrev fra smittevernfeltet. i tillegg til nyhetssaker, gis råd om smittevern, omtale av aktuelle epidemiologiske situasjoner, inkludert utbrudd og annonsering av kurs og konferanser innen feltet. Nyhetsbrevet blir sendt som e-post annankvar veke. Reisemedisinsk håndbok Handbok som blir oppdatert årleg. Inneheld vaksineanbefalingar for alle land i verda og behandling av smittsame sjukdomar. Melding om vaksinekomplikasjonar. Sysvak- melding om uønsket hendelse etter vaksinasjon skal alltid utfyllast og sendast til SYSVAK. Adressa står på skjemaet. Nedlasting av meldeskjemaet: Klikk her. Skjemaet ligg dessutan på Kommuneoverlegen sitt kontor i grøn perm G16 Smittevern og mappa: G16 Smittevern. For meir informasjon LOKALE FORHOLD Ålesund Lufthavn ligg i Giske kommune. Lufthavna kan tenkjast å bli inngangsport for allmennfarlege smittsame sjukdomar fra utlandet. Ved SARS- epidemien i 2003 utarbeidde Kommuneoverlegen i samarbeid med Avinor prosedyrer og ansvarsfordeling overfor passasjer(ar) med alvorleg allmennfarleg smittsam sjukdom: Sjå desse: G16 SARS - ansvar-rolle. AVINOR. Revidert v. Kommuneoverlegen.doc G16 SARS - informasjon til ansatte, AVINOR, revidert v. Kommuneoverlegen.doc G16 SARS. Informasjon til flypassasjerer og mannskap.doc TUBERKULOSE Sjå FHI Førebyggjing og kontroll av tuberkulose. Plikt til å gjennomgå tuberkuloseundersøking Etter forskrift om tuberkulosekontroll av har følgande personar plikt til å gjennomgå tuberkulosekontroll (tuberkulintesting og røntgenundersøking av personar over 15 år): 1. Personar frå land med høg forekomst av tuberkulose (alle land utanfor Vest-Europa, USA, Canada, Australia, New Zealand og Japan) som skal opphalde seg meir enn 3 månader i Noreg. Sjå neste avsnitt. 2. Personar som er nytilsette eller tek til att i stilling i helse- og sosialtenesta, lærarstillingar inkl. SFO, og andre stillingar knytta til barneomsorg (barnehagar og barneparkar) som kjem frå eller har vore i land med høg førekomst av tuberkulose i minst 3 månader. Det skal gjerast tuberkulosekontroll før dei tek til i stillinga.

8 Arbeidsgjevar sender svarskjema 1 til alle som kan komme inn under desse kategoriane for å kartlegge plikt til tuberkuloseundersøking. Gjer dei det, sender arbeidsgjevar svarskjma 2, som arbeidstakar fyller ut og tar med til helsestasjonen. Sjå :G16 tbc- kontrollskjema Helsep.skole o.l. Helsestasjonen. 3. Andre personar som det er medisinsk mistanke om eller har vore i risiko for å bli smitta av tuberkulose. 4. Miljøundersøking nytte skjema frå Folkehelseinstituttet. ASYLSØKARAR, FLYKTNINGAR OG ANDRE INNVANDRARAR Sjå kap 3 i Helsetilsynet sin veileder IS 1022 Helsetjeneste til asylsøkere-flyktninger Lensmannskontoret sender melding til Kommuneoverlegen og til helsestasjonen om alle utanlandske statsborgarar som busett seg i Giske kommune. Helsestasjonen kallar desse inn til tuberkulinprøve med Mantoux metode innan 14 dagar. Dei fyller ut G16 tbc- kontrollskjema innvandrere flyktninger Helsestasjonen med konklusjon om vidare oppfølging eller ikkje. Ved oppfølging: Kopi av svarskjemaet til Kommuneoverlegen. Kommuneoverlegen rekvirerer rtg. thorax for dei som er over 15 år og sender G16 tbc Innkallingsbrev til vedkommande med anbefaling om Hepatitt B vaksinering etter at blodprøve med immunstatus er tatt. Dei fleste naudsynte breva ligg som brevmalar i Infodoc og oversikt over innkalling til og oppfølging av tuberkuloseundersøking er tilgjegeleg for kommuneoverlegen på Legekontoret i Giske. HIV/AIDS Pr er det meldt ingen nye tilfelle av AIDS og 6 tilfelle av HIV- infeksjon. Forekomsten i de risikogruppene i Norge er stabil, bortsett frå ein auke i 2011 hos menn som har sex med menn. For oppdaterte opplysningar: Tema: Hiv og kjønnssykdommer - Folkehelseinstituttet Diagnostisering og smitteoppsporing blir gjort ved legekontoret. Alle gravide har tilbod om HIV- testing og alle som oppsøker lege pga. risikosituasjonar blir testa. Det er nå størst økning i heteroseksuell spredning av HIV, og det er påvist fleire tilfeller av heteroseksuell spredning gjennom fleire ledd før tilstanden ble diagnostisert. Dette understreker at smitteoppsporing er viktig. TILTAK MOT ANTIBIOTIKARESISTENS Problemstillinga er meir aktuell på sjukehus, men kommunehelsetenesta, først og framst ved legane, kan bidra til dette ved: God diagnostikk av infeksjonsjukdomar og årsak. Bakterieundersøkingar skal være velbegrunna og rekvirert av lege og ikkje anna helsepersonell. Informasjon til pasientar og pårørande om at mange av dei hyppigaste infeksjonssjukdomane (forkjøling, øyrebetennelse,augekatarr, unrinvegsinfeksjonar hos eldre) ikkje krev bruk av antibiotika. MILJØRETTA HELSEVERN Kap. 4a i kommunehelselova om miljøretta helsevern gir Giske kommune, evt delegert til annan instans mynde til å godkjenne, granske og gje pålegg til verksemd som direkte eller indirekte kan ha verknad på helsa, herunder smittefare. Dette kan gjelde:

9 Vatn Statens mattilsyn gjennomfører jamnleg kontroll av drikkevatnet i Giske kommune med kopi av rapportar til Kommuneoverlegen Avfall Blir handtert etter avfallsplanene, som tek omsyn til smittefare. Slam Skadedyr. Gjeld særleg rotter. På privat eigedom har eigar ansvaret for rotteutrydding. Kommunen har ansvaret i offentlege anlegg som hamner, kloakkleidningar osb. Fleire private firma driv rotteutrydding. Se telefonkatalogens gule sider under Skadedyrbekjempelse Smittevern skuler og barnehagar. Ein viser til Smittevernhåndboka. Sjukdomar frå A-Å. Aktuelle sjukdomar: Influensa Kikhoste Lus Marksjukdomar Meningokokksjukdom - hjernehinnebetennelse Mononukleose kyssesyke Mykoplasmalinfeksjon RS- virusinfeksjon Stafylokokkinfeksjonar Streptokkinfeksjonar gruppe A Vannkopper, varicella Zoster Vorter Sjå også: Anbefalingar om når sjuke barn skal haldast heime. Frisør- hudpleie-, tatoverings- og holtakingsverksemd. Dette er verksemder som skal ha eit internkontrollsystem. Før oppstart skal lokala godkjennast av kommuneoverlegen etter Forskrift om hygienekrav for frisør- hudpleie, tatoverings- og hulltakingsvirksomhet. SMITTEVERN I BEREDSKAPSSITUASJONAR Ein beredskapssituasjon ligg føre når det er påvist tilfelle av allmennfarleg smittsam sjukdom på staden eller i nærliggande kommuner, eller helsestyresmaktene gir varsel om at ein slik sjukdom kan kome. 1. Ny mistanke om eller stadfesta allmennfarleg smittsam sjukdom: Legen som behandlar ein pasient med slik sjukdom, har ansvaret for å varsle kommuneoverlegen eller vikarierande kommuneoverlege (sjå avløysarringen) umiddelbart. Legen har også ansvaret for behandling og informasjon til pasienten med næraste familie og sending av påbodne meldingar. Dersom vakthavande lege får melding frå sjukehus eller andre om allmennfarleg smittsam sjukdom, skal kommunoverlegen eller stedfortredar (sjå avløysarringen) få varsling umiddelbart. Dersom kommuneoverlegen eller vikar ikkje er å få tak i, har vakthavande lege

10 ansvaret for å sette i verk dei tiltaka som er naudsynt og hastar inntil ansvaret kan overførast til kommuneoverlegen. 2. Innhenting av kunnskap Smittevernhåndboka. Sjukdomar frå A-Å. Papirversjon: Kommuneoverlegen sitt kontor på Legekontoret i Giske. Folkehelseinstituttet (Folkehelsa) Tlf Smittervernvakta: Tlf Tema: Sesonginfluensa - Folkehelseinstituttet Statens Helsetilsyn PB 8128 Dep 0032 Oslo Tlf Helsedirektoratet.no Tlf: Kartlegging Situasjonen og faktiske forhold. Mest mogleg nøyaktig diagnose. Kontakt sjukehus og mikrobiologisk laboratorium. Kartlegg familietilhøve og nærmiljø for å vurdere førebyggande tiltak her. Informasjon 1..Varsle legevaktsentral og legar som skal ha legevakt 2. Vurder behovet for allmenn informasjon. Det er som regel mest tenleg med ein offensiv informasjonsstrategi, men personvern og teieplikt må også ivaretakast. 3. Rask skriftleg informasjon til barnehage, skule eller arbeidsstad. 4. Lag pressemelding til avisene og ver ute i forkant, gir ofte meir korrekt og presis informasjon enn raske intervju. 5. Ver klar og tydeleg og i samsvar med gjeldande retningsliner. Ikkje eksponer nøling og usikkerheit. 6. Kontroller at melding til folkehelsa er sendt. Andre tiltak som behandling eller vaksinering av nærkontakter, massevaksinering, koking av drikkevatn, avlysing av tilstellingar m.m. må vurderast ut frå den konkrete diagnosen, gjeldande retningsliner og eventuelt råd frå folkehelsa. Relasjon til anna planverk Smittevernplanen vil inngå i Plan for helsemessig og sosial beredskap.

11 PANDEMISK INFLUENSA. Influensapandemiar er store, verdsomspennande epidemiar av influensa som opptrer med varierande mellomrom, og som kan få omfattande skadeverknader helsemessig og økonomisk. I vår del av verda blir pandemiar av smittsame sjukdommer rekna som ein av dei mest sannsynlege årsakene til akutte krisetilstandar. Oppgåver for Kommuneoverlegen Setje seg inn i informasjon frå sentrale helsestyremakter. Skaffe seg oversikt over omfanget i Giske Kommune. Iverksette Kriseplanrevisjon 2010 rev for Giske kommune. Halde seg løpande orientert om omfanget av epidemien og ta stilling til omfanget av tiltak. Lenker: Pandemiplan Giske. kortversjon med lenkar Steg for steg gjennom pandemifasene. Pandemiberedskap Legetjenesten. Ei sjekkliste frå dsb frå Svineinfluensaen i Utfylt på relevante punkter for legetenesta. Massevaksinasjon plan. Giske kommune Detaljert plan frå Pandemisk influensa. Huskeliste doc Pandemi 2009 G16 Pandemiplan Trondheim Pandemi Nasjonal beredskapsplan Faglig info og huskeliste. Kjelde: Folkehelseinstituttet Samlemappe for alle dokument utarbeidd i samband med Svineinfluensaen i En omfattende og detaljert plan som kan tene som oppslagsverk. Til orientering. Vil bli revidert ved ny pandemi, men mange prinsipp vil stå fast. LOVER MED FORSKRIFTER Lov av 15. juni 2001 nr. 93 om helseforetak m.m. Lov av 23. juni 2000 nr. 56 om helsemessig og sosial beredskap Lov av 2. juli 1999 nr. 64 om helsepersonell Lov av 2. juli 1999 nr. 61 om spesialisthelseteneste Lov av 5. august 1994 nr. 55 om vern mot smittsame sjukdommer Forskrift av 1. januar 1995 nr. 100 om allmennfarlige smittsame sjukdomarr Lov av 13. desember 1991 nr. 81 om sosiale tjenester mv. Lov av 30. mars 1984 nr. 15 om statlig tilsyn med helsetjenesten Lov av 19. november 1982 nr. 66 om helsetjenesten i kommunene Internett: Tilgang til alle oppdaterte lover og forskrifter: I samband med Samhandlingsreformen blir fleire av desse lovene og forskriftene reviderte og erstatta. Valderøy, Eyvind Sommerfelt Kommuneoverlege