PROSJEKT SMÅKRAFT I HORDALAND - reflekssjonar i etterkant



Like dokumenter
Prosjekt Småkraft i Hordaland refleksjoner i etterkant

Prosjektleiar: Ottar Haugen og Anders Stub BAKGRUNN FOR PROSJEKTET

Kraftutbygging i relasjon til andre interesser i Luster kommune

Småkraft som næringsveg miljøvennleg verdiskaping

Næringsmoglegheiter for bønder innan småkraft og vindkraft. AgroNordvest Loen

Bustadplan og-utvikling i Sogn. Husbanken som samarbeidspart Olav Ohnstad seniorrådgiver

- Tilleggsakliste. Kultur- og ressursutvalet. Dato: 31. oktober 2013 kl Stad: Fylkeshuset INNHALD

Skal skal ikkje. Det startar gjerne med ein vag idé eller ein draum om å bruka interessene dine og kompetansen din på nye måtar på garden din.

Etablering og drift av kraftselskap

Universell utforming i anskaffingar. Innkjøpsrådgivar Torgeir Riksfjord

RUSFAGLEG FORUM FORUM FOR RUS OG PSYKISK HELSE

REGIONALT UTVIKLINGSPROGRAM FOR HORDALAND 2007 TILSEGN OM TILSKOT INNTIL KR 1,2 mill, TIL PROSJEKT Tiltaksprosjekt i Tysnes TILSEGN 40-07ON

Tiltaksforum. - Etablerartilskot

EnergiKompe- tansesenteret

Rettleiing ved mistanke om vald i nære relasjonar - barn

Fylkesmannen har løyvd kr av skjønsmidlar til utgreiinga. Felles utgreiing skal vera eit supplement til kommunane sine prosessar.

Endringar i plan- og bygningslova (plandelen) frå 1. januar 2015

Tilskot til rekruttering, likestilling og kompetanseheving i landbruket - 2. utlysing 2015

SAKSFRAMLEGG. Tiltak 1 side 12 Fjerne til privat bruk. Tiltaket får då fylgjande ordlyd: Ikkje subsidiera straum.

Tilskot til lavterskel fysisk aktivitet for barn og ungdom

KOMPETANSE I BARNEHAGEN

Ny utdanning i Norge! ARBORIST. Fagskulane i Hordaland. avdeling Hjeltnes

ØVRE OTTA UTBYGGINGA M/BREIDALSOVERFØRINGA. Lokale ringverknader i: Skjåk, Lom og Vågå

Søknad om tilskot til anlegg for idrett og fysisk aktivitet (spelemidlar)

Unge, bygda og landbruket prosjekt ( )

Dokument nr. Omb 1 Dato: (oppdatering av tidlegare dokument) Skrive av. ÅSN. Ved di side eit lys på vegen mot arbeid.

SKAP ak t iv i t et i huset di t t! Aktivitetskart for. Huset i. bygda

VEDTEKT av februar 2007

Rådgjeving og hjelp til:

Vaksdal Venstre. «Venstre er det grøne og liberale alternativet i Vaksdal» Tommy Svendsson Ordførarkandidat for Venstre

Eit felles nyskapande løft på eit tradisjonsrikt felt. Ved prosjektleiar Jan Morten Wiland Nesse Hotell Norge

Driftsassistansen I Hordaland- vann og Avløp IKS(DIHVA) er eit interkommunalt selskap der medlemskommunane/va-foretakene er Austevoll, Askøy, Bergen,

Referat frå MINTA møte

Etablerarkurs Sogn og Fjordane Fylkeskommune

Interkommunalt skredsamarbeid Kvam, Fusa, Ullensvang, Granvin, Ulvik, Jondal, Tysnes, Masfjorden og Modalen. Kommunegeolog.

Fjordvarmeanlegg energiløysing også i distrikta?

SØKNAD OM STØTTEKONTAKT

Kraftverk i Valldalen

Kvam herad. Sakspapir SAKSGANG Styre, utval, komite m.m. Møtedato Saksnr Sakshands. Kvam heradsstyre /02 TUBO

Sogn Lokalmedisinske senter. Status organisering prosess etablering

Hvordan utløse potensial for småkraft

FLORA KOMMUNE KJØP AV FLORØ SJUKEHUS

FASE II: TILTAK INNAN MERKING OG GRADERING AV TURSTIAR FOR VANDRING, SYKKEL, SKI OG PADLING

Forord. Vår visjon: Alle har rett til eit meiningsfylt liv. Vårt mål: Alle skal ha ei god psykisk helse og kunne meistre eiget liv.

Styresak. Forslag til vedtak. Styret vedtek ombygging av kontorlokala ved Sjukehusapoteket i Bergen.

SOGN OG FJORDANE FYLKESKOMMUNE I N S T R U K S FOR FORVALTNING AV TILSKOT TIL TRAFIKKTRYGGINGSTILTAK I KOMMUNANE

Innkalling av Administrasjonsutvalet

Attraktivt for oss attraktivt for andre! Landskap, regional utvikling og verdiskaping i Hordaland. Strategi- og næringsdirektør Jan Per Styve

Øving Fårikål Oppsummering. Krisehandteringsøving for kommunane i Møre og Romsdal Måndag 29. september Fylkesmannen i Møre og Romsdal Adm

SØKNAD OM TILSKOT, REGIONALT PLANSAMARBEID

PROTOKOLL FRÅ STYREMØTE I HELSE VEST RHF

Statsbudsjettet Kap. 552, post 72 - tilsegn om tilskot på inntil kroner til bulystprosjektet Sjekk Nordmøre, Bulyst 2013

Styrk rådgjevartenesta i skulen! Rådgjevaren ein nøkkelperson.

Vil du vera med å byggja ein ny kommune?

Tilleggsoverføring til Evanger kraftverk og utbygging av Tverrelva og Muggåselva

Kommunestruktur Prosjektplan - sonderingsfasen

PROSJEKTPLAN. Program for lokalsamfunnsutvikling i Hordaland - BULYST HORDALAND

SENTRALISERING AV FAGSKOLANE I HORDALAND TIL TO FAGSKULAR

Pressemelding HORDALAND FYLKESKOMMUNE. Fylkesrådmannen Informasjonstenesta 5020 Bergen Telefon Telefaks. Bergen 22. mai 2008

Årsmelding Fylkesrådet for eldre i Sogn og Fjordane. Foto: Oskar Andersen

INFORMASJON. Kraftfull og nyskapande - frå fjordfylket. Kundeinformasjon. frå SFE Nett AS. Nettleigesatsar gjeldande frå

Referat frå foreldremøte Tjødnalio barnehage

Søknad om tilskot til anlegg for idrett og fysisk aktivitet (spelemidlar)

FORUM FOR OPPVEKST I SUNNHORDLAND HANDLINGSPLAN Prinsippet om vasshjul og sagbruk blir utprøvd i Sveio barnehage

Småkraft prosessen. Olav Osvoll 23 Mars 2010 Vadheim

Driftsassistansen i Sogn og Fjordane (snart) 10 år - erfaringar

Bustadpreferansar og trendar i distriktskommunar. Bustadseminar Sogn Regionråd

VAL AV PILOTPROSJEKT FOR SAMARBEID MELLOM VIDAREGÅANDE SKULAR OG LOKALT NÆRINGSLIV

SAMLA SAKSFRAMSTILLING

Kvam herad. Sakspapir SAKSGANG Styre, utval, komite m.m. Møtedato Saksnr Sakshands. Kvam formannskap /09 KAWV

Radøy kommune Kommunedelplan for vassforsyning og avløp - Planprogram. Utgåve: 1 Dato:

Tilskotsordningar i landbruket og litt til - ein guida tur gjennom den offentlege papirmølla

Ny strategiplan for Høgskulen

LUK- slik vi forstår intensjonane frå KRD

Prosedyre Barn med nedsett funksjonsevne i Stord kommune

EU-prosjektet Économusée Tradisjonsnæringar gir arbeidsplassar og ny giv

Støtte til frukt og bær Vemund Aartun

Team Hareid Trygg Heime

STYRESAK FORSLAG TIL VEDTAK. Styremedlemmer Helse Vest RHF GÅR TIL: FØRETAK:

Fråsegn til framlegg til endringar i industrikonsesjonslova vassdragsreguleringslova

SAKSFRAMLEGG. Sakshandsamar: Johannes Sjøtun Arkiv: 613 Arkivsaksnr.: 15/32. Kjøp av husvære. Vedlegg: Behov for kommunale husvære for vidare utleige

Korleis kan du i din jobb utvikle deg til å bli ein tydleg medspelar?

Kommunale næringsfond

- Side 1 - Luster kommune Rådhuset, 6868 Gaupne Telefon: Faks: E-post: postmottak@luster.kommune.no Org.nr.

Velkomne til fellessamling for prosjektet. "Samfunnsansvarleg næringsliv i Sogn og Fjordane

Vår ref. 2009/ Særutskrift - BS - 139/68 - garasje - Herøysundet - Odd Åge Helvik

Utviklingsplan for Ørsta frikyrkje

Strandsoneforvaltning i Sunnhordland. Innlegg på samling av kystsonenettverkene i Bergen 24. nov ved prosjektleiar Tore Bjelland

MØTEBOK. 17/11 Formannskapet /11 Formannskapet /11 Kommunestyret

Me har sett opp eit tankekart og mål for dei ulike intelligensane, dette heng som vedlegg.

GRØNNERØR GRØNNERØR RØR GRØNNE GRØNNERØR GRØNNERØR GRØNNERØR

BRUKARSTYRT PERSONLEG ASSISTENT

MØTEINNKALLING. Tillegg SAKLISTE. Saksnr. Arkivsaksnr. Side Tittel 13/07 06/2305 KOMMUNAL GARANTI - SØFTELAND TURN & IL. 310

Planlegging av partnarskapet Utført av partnarane på ein heil dags work-shop , Bergen Revidert av partnarane

Bevaringsprogram for utvalgte arkeologiske kulturminne (BARK) - Prioritering av søknader til Riksantikvaren 2016

Skogsvegar på Vestlandet -no eller aldri? Kjetil André Rødland Vestskog

INTERNETTOPPKOPLING VED DEI VIDAREGÅANDE SKOLANE - FORSLAG I OKTOBERTINGET 2010

Organisering av VAR området i Sykkylven. Ivar Selsbakk Sykkylven Energi AS Høstkonferanse

Kommunale handlingsplanar mot vald i nære relasjonar Venke Johansen og Inge Nordhaug

Transkript:

PROSJEKT SMÅKRAFT I HORDALAND - reflekssjonar i etterkant v/prosjektleiar Anders Hassel Stub Norsk Vannforening Vest sitt julemøte i Bergen 9. desember 2009 på Hotell Terminus

Prosjekt Småkraft i Hordaland Den spede begynnelse 2001 Bakgrunn: Landbruket hadde trong for fleire bein å stå på Høve for grunneigarar å byggja ut sjølve Viktig bygdeutviklingstiltak Landbruksavdelinga hjå Fylkesmannen hadde ein møteserie i 2001 rundt om i Hordaland. Ca. 240 deltakarar Tema: Enkel utgreiing om korleis koma i gang med med utnytting av fallrettar i eigen regi.

11.11.2004 BRÅVÅKNING

Prosjekt småkraftverk i tidleg fase 2004 8

Prosjekt SMÅKRAFT I HORDALAND Prosjekt i Regionalt Utviklingsprogram (RUP) Prosjektperiode 2006-2008. Spleiselag mellom Fylkesmannen i Hordaland Landbruksavdelinga Hordaland fylkeskommune Lokale kraftlag og 9 kraftkommunar

ARBEIDSOPPGÅVER I PROSJEKTET 1. Nøytral samtalepartnar / rådgjevar 2. Sakshandsaming for utgreiingstilskot. 3. Liste over aktuelle konsulentar 4. Region / Bygdemøter 5. Tur / Synfaring til ferdige anlegg for våre søkjarar. Nettverk. 6. Samarbeid med Miljøvernavdelinga 7. Med meir.

SMÅKRAFT: TEORETISK POTENSIALE I HORDALAND (NVE) Utbyggingskostnad under kr 3,-/KWh 3,2 TWh Om 40% let seg realisera vil det gje 1,28 TWh som vil generera ei investering på 3,8 milliardar kr ved ein kostnad på kr 3,-/KWh

KRAFTPOTENSIALE HJÅ DEI SOM HAR SØKT OM UTGREIINGS TILSKOT I PROSJEKTPERIODEN, 1 Totalt antal søkjarar: 123 stk. Antatt antal anlegg som vert utbygd: ca.100 Antatt gjennomsnittsproduksjon pr. år: 3,7 GWh Søkjarane sin totalproduksjon: 3,7 GWh x 100 utbyggjarar = 370GWh Til samanlikning har Altakraftverket ein årsproduksjon på ca. 655 GWh

KRAFTPOTENSIALE HJÅ DEI SOM HAR SØKT OM UTGREIINGS - TILSKOTI PROSJEKTPERIODEN, 2 Normalt årsforbruk straum i ein bolig er ca. 20.000 KWh ): 0,02 GWh Søkjarane sin produksjon vil kunne opplysa 18.500 boligar (370 GWh /0,02) Dette dekker omlag straumforbruket til alle husstandar i indre Hardanger + Voss, Kvinnherad, Fusa og Samnanger

KRAFTPOTENSIALE HJÅ DEI SOM HAR SØKT OM UTGREIINGS TILSKOT I PROSJEKTPERIODEN, 3 Ved ein utbyggingskostnad på kr 3,-/KWh vil ein utløyse ei investering på 370.000.000 KWh x 3 = 1.110 mill. kr. Ved utbygging i eigen regi er dette verdiskaping som i stor grad vil tilfalla distrikta gjennom bruk av lokal konsulent, entreprenør, vareleverandør og bank.

Refleksjonar i etterkant - God respons - Våre tenester. Redusert ambisjonsnivå. - Små tilskot ga god effekt. Terskel for å starta utgreiing vant senka. - Fleire bevisste valg av løysing. - Prosessen vart ufarleggjort. Fleire valde utbygging i eigen regi. -Bevisstgjering av eigne verdiar. Jfr. Dyrkolbotn sitt arbeid. Vidareføring gjennom Kompetansesenter for Småkraft i Samnanger. www.kraftsenteret.no

God respons Mange søkjarar Daglege telefonar Stor deltaking på regionmøter og synfaringar Å vera nøytral ga gode relasjonar både til utbyggjar og leverandør

Våre tenester. Redusert ambisjonsnivå Utgangspunktet var assistanse i å utarbeida tekniske løysingar, og Greia ut om eigedomstilhøve/fallrettar Minefelt for halvstuderte byråkratar. Råd om framgangsmåtar

Små tilskot ga god effekt Utgreiingstilskot vart for det meste brukt til: - teknisk konsulent - rapport om biologisk mangfald - kjøp av hydrologiske data - kjøp av utgreiing frå Jordskifte - anna Store forskjellar i grunneigar/fallrettseigarsitsen frå eineeigarar til samling av gjeng av enker, faderlause og oldingar. Store interne interesseforskjelar. Tilskotet ofte avgjerande for å få alle med. Tilskotsordninga var kontroversiell

Fleire bevisste val av løysing Val mellom å byggja ut i eigen regi eller å leiga ut fallrettane til eksterne firma vart gjort på sikrare basis. Store forskjellar i grunneigar/fallrettseigarsitsen - frå eineeigarar til samling av gjeng av enker, faderlause og oldingar. Store interne interesseforskjelar.

Prosessen vart ufarleggjort. Fleire valde å byggja ut i eigen regi. Bruk av tilskotsmidlar for å finna ut om anlegget deira var liv laga. Samtalar med konsulentar, prosjektleiarar og kontakt med ferdige utbyggjarar. Resultat: - Fleire utbyggingar i eigen regi. - Større verdiskaping lokalt. - Men og større kalkulert risiko

Bevisstgjering av eigne verdiar Otto Dyrkolbotn m. fl. sette lys på den reelle verdien av fallrettane. At dette no er rettskraftig er med å sikre verdiskapinga for lokalsamfunna og heilt i tråd med målsettinga for prosjektet vårt. Rett å avslutta prosjektet no Kompetansesenteret i Samnanger tek over stafettpinnen. www.kraftsenteret.no

TAKK FOR MEG!