Driftsgranskingar 2010 Presentasjon 13. desember 2011 Eva Øvren, NILF
Program for presentasjonen Driftsgranskingane 2010 - generelt Hovudresultat jordbruk Resultat og analysar Jordbruk Analyse av jordbruksfrådrag Tilleggsnæringar Brukarfamilien sin totaløkonomi Oppsummering
Driftsgranskingar i jord- og skogbruk Rekneskapsstatistikk, driftsrekneskap 835 enkeltbruk og 37 samdrifter tilfeldig trekt frå SLF sin database blant dei som søkjer produksjonstilskot: 69 % er aktuelle. Dekker meir enn 90% av produksjonen for dei fleste viktige produkt. Alle landsdelar (8), bruksstorleikar (6 arealgrupper) og dei fleste produksjonar representerte (9 driftsformer presenterte) Frivillig deltaking, ca 10 % vert skifta ut kvart år Herav 147 i skogbruksgranskingane
Hovudtal jordbruk 2010 Auka jordbruksinntekt, kr 227 400 (+ 8 % nominelt) per årsverk Korrigert for inntektsverknad av jordbruksfrådrag: Kr 256 000 ( + 7 %) Viktigaste endringar frå 2009: Større kornavlingar, særleg av kveite Mest prisauke på mjølk Auke i produksjonen per bruk Liten auke i renteutgifter (2 %) Auke i gjeld (9 %) Eigekapitalprosenten 54 (ned eit prosentpoeng) Kostnadsauke (7 %) (Mest for faste kostnader, gjødsel ned)
Vederlag til arbeid og EK per årsverk, alle bruk 2001-2010, faste 2010 kroner 250,0 Faste 1000 kroner 200,0 150,0 100,0 50,0 0,0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 År
Inntekter 2009-2010 800 000 700 000 600 000 2009 2010 500 000 400 000 300 000 200 000 100 000 0 Planteproduksjon Husdyr Tilskot Andre inntekter
Variable kostnader nominelle kroner 300000 250000 200000 150000 100000 2009 2010 50000 0 Fôrkostnader Såvarer Gjødsel og kalk Konservering Diverse Kjøp av dyr
Faste kostnader nominelle kroner 140 000 2009 120 000 2010 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 0
Produksjonsomfang og produktivitet korn/svin 2000-2010 2000 2005 2010 Areal 295 357 389 Salbare smågrisar 577 887 1187 Slaktesvin, stk 421 586 698 Avlsgrisar 32,0 39,2 44,4 Årsverk 1,58 1,64 1,71 Slaktegris per årsverk 266 358 433 Smågris per årsverk 364 543 737
Vederlag til arbeid og EK per årsverk, einsidige driftsformer 300,0 Faste 1000 kroner, 2010 kr 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0 0,0 Mjølk Korn Sau Geit Ammekyr 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 År
Vederlag til arbeid og EK per årsverk, kombinerte driftsformer Faste 1000 kroner, 2010 kr 400,0 350,0 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0 0,0 Mjølk/svin Mjølk/sau Korn/ svin Mjølk/Korn 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Mjølkeproduksjon 2010, vederlag per årsverk, storleiksgrupper > 500daa Arealgrupper 300-500 daa 200-300 daa 2010 2009 100-200 daa 0 50000 100000 150000 200000 250000 300000
Variasjon mjølkeproduksjon Nord-Noreg 15-30 årskyr 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Beste tredel Dårlegaste tredel
Samdrift - resultat Samdrifter 2008 Samdrifter 2009 Samdrifter Store mj.bruk 2010 2010 Produksjonsinntekter 2 549 200 2 523 800 2 734 150 2 493 449 Kostnader 1 824 100 1 786 600 1 958 052 1 918 289 Driftsoverskot 725 100 737 200 776 098 575 160 Lønsevne pr. time 106,17 142,66 142,64 126,82 Vederlag til arbeid og eigenkap. pr årsv. 251 600 282 600 284 398 247 067 Skattekorrigert vederlag pr årsv. 285 100 325 200 320 527 270 560 Eigenkapitalprosent 50 % 50 % 48 % 42 %
Økologisk mjølkeproduksjon - resultat Økomjølk 2009 Økomjølk 2010 Konv. mjølk likt tal årskyr Konv. mjølk likt areal = Driftsoverskudd 465 674 413 232 437 331 468 429 Skogbruk + Driftsoverskudd 12 910 4 764 10 108 14 317 Tilleggsnær. + Driftsoverskudd 45 049 51 030 42 323 47 290 Anna næring + Driftsoverskudd 11 717 54 156 22 498 22 418 Andre Innt/utg. + Lønnsinntekter 313 687 281 792 225 844 241 142 Økomjølk 2009 Økomjølk 2010 Konv. mjølk likt tal årskyr Konv. mjølk likt areal Tal bruk 32 29 199 129 Driftsoverskot per bruk 465 674 413 232 437 331 468 429 Lønsevne per time 142,49 125,20 122,13 125,70 Vederlag til alt arbeid og 281 215 251 387 239 312 243 873 eigenkapital per årsverk Skattekorrigert vederlag 310 140 279 061 266 181 269 854
Nettoinvesteringar 1995-2010, faste kroner 160 000 140 000 120 000 Nettoinv.jordbr.defl. Nettoinv. glatta Lineær (Nettoinv.jordbr.defl.) 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 0-20 000 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Nettoinvesteringar - regionar Nord-Noreg Trøndelag a.b. Trøndelag fl Vestlandet Agder/Rog.a.b. Jæren Austlandet andre bygder Austlandet flatbygder -200 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 2002-2009 2010 Austlandet fl Austlandet a Jæren Agder/Rog.a Vestlandet Trøndelag fl Trøndelag a. Nord-Noreg Jord m.m. 23 800 8 000 19 700 29 600 3 200 3 200 24 200 5 900 Bygningar 48 900 51 700 25 700-2 100 49 600-18 300 55 400 1 100 Maskiner 9 200 40 700 5 800 26 500 32 900 1 000 32 700 25 800 Kvote 1 800 2 100 13 800 7 100 4 800 2 200 11 000 7 700 Sum 83 700 102 500 65 000 61 100 90 500-11 900 123 300 40 500
Deltakarar med tilleggsnæring 2010, prosent med omsetning og prosent med omsetning over kr 20000 100 Prosent av bruka med omsetning på TN Prosent av bruka med omsetning over kr 20000 90 80 70 60 Prosent 50 40 30 20 10 0 Austlandet Rog./Agder Vestlandet Trøndelag Nord-Noreg Alle bruk
Driftsoverskot per time i ulike grupper av tilleggsnæringar 2005-2010 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Maskinkjøring 148 188 206 224 199 212 Vareproduksjon 78 67 54 57 81 68 Turisme 58 65 92 133 162 90 Annan tenesteyting 178 155 171 166 176 120 Jordbruket, alle 79 77 99 105 98 105
Totalgjeld i 1000-kroner per bruk 2500,0 2010-kroner, 1000 kroner 2000,0 1500,0 1000,0 500,0 0,0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Jordbruksfrådrag Verknad påverkar ikkje nokon av resultatmåla i driftsgranskingane Maksimalt frådrag i 2010 uendra frå 2009, kr 142 000. For å få maksimalt frådrag må næringsinntekt vere over kr 328 600 Andre frådrag kan redusere verknad av jordbruksfrådrag Jordbruksfrådraget var kr 108 700 gjennomsnitt i 2010 ( + 3 600) Ingen store skilnader mellom landsdelar 5 % av bruka hadde 0 i jordbruksfrådrag (6 % i 2009) 45 % av bruka hadde fullt frådrag (39 % i 2009) Størst skattefrådrag ved høg næringsinntekt Størst inntektsverknad ved lågt arbeidsforbruk
Nettoinntekt per familie i 2010 Nettoinntekt er sum av all inntening med frådrag for gjeldsrenter og kår Høgast på Austlandet sine flatbygder, kr 812 300 (+ 17 %), lågast i Nord - Noreg kr 650 100 (+ 7 %) Størst for dei største bruka, men liten skilnad mellom dei små og mellomstore I gjennomsnitt for alle var nettoinntekta kr 715 200 (+ 9 %)
Totalinntekt Sammensetning av inntekt for driftsgranskingsbruk 100 % Renter 90 % 80 % 70 % Lønsinntekter, pensjonar og anna 60 % 50 % Anna næring 40 % Skogbruk Tilleggsnæring 30 % 20 % Jordbruk 10 % 0 % 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Oppsummering Auke i vederlag til arbeid og eigenkapital er årsverk på 8% Avlingsauke på korn Volumauke per bruk Prisauke på mjølk Liten auke i timebruk (+1 %) Auke i produksjonsinntekter (7 %) Kostnadsauke (7 %) Nedgang i investeringar, frå dei to førre åra, men framleis høge Inntektsverknad frå jordbruksfrådraget auka med kr 800 per årsverk