VERDISKAPING I LANDBRUK OG LANDBRUKSBASERT VERKSEMD I SOGN OG FJORDANE. Loen 4. november 2015 Heidi Knutsen

Transkript

1 VERDISKAPING I LANDBRUK OG LANDBRUKSBASERT VERKSEMD I SOGN OG FJORDANE Loen 4. november 2015 Heidi Knutsen

2 NIBIO fra Fusjon mellom Bioforsk Skog og landskap NILF Kommunesamling i Loen

3 Verdiskapingsprosjektet, Sogn og Fjordane Samarbeid mellom NILF (NIBIO) og Østlandsforskning (ØF) NILF prosjektleder og ansvaret for jordbruk og tilleggsnæring, kommunesider ØF: skog, landbruksbasert verksemd og ringverknader ping_i_landbruk_og_landbruksbasert_verksemd_i_ sogn_og_fjordane Kommunesamling i Loen

4 Tal bruk som søkjer produksjonstilskot og jordbruksareal i alt i Hordaland, Sogn og Fjordane og landet Kommunesamling i Loen

5 UTVIKLING I JORDBRUKET Kommunesamling i Loen

6 Jordbruksareal i drift, kommunar i Sogn og Fjordane i 2013 Kommunesamling i Loen

7 Endring i jordbruksareal frå Kommunesamling i Loen

8 Endring i jordbruksareal frå Kommunesamling i Loen

9 Prosentvis fordeling av jordbruksareal i Hordaland, Sogn og Fjordane og landet, 2003, 2007 og % 90 % 80 % 70 % 60 % 50 % 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % Hordaland Sogn og Fjordane Landet Fulldyrka areal Overf.dyrka jord Gjødsla beite/ innmarksbeite Kommunesamling i Loen

10 Utvikling i areal for dei ulike fruktslaga, Hordaland, Sogn og Fjordane og landet, dekar, Kommunesamling i Loen

11 Figur 3.5 Utvikling i bærareal, Hordaland, Sogn og Fjordane og landet, dekar, Kommunesamling i Loen

12 % endring Endring i tal mjølkebønder, tal kyr og tal kyr i gjennomsnitt per bruk i Hordaland, Sogn og Fjordane og landet, % 30% 27 % 25 % 30 % 20% 10% 0% -10% -20% -13 % -13 % -2 % -30% -40% -31 % -31 % -31 % Hordaland Sogn og Fj. Landet Tal bruk Tal kyr Kyr, gjennomsnitt per bruk Kommunesamling i Loen

13 % endring Endring i tal bruk med sau, tal sau og tal dyr per bruk i Hordaland, Sogn og Fjordane og landet, % 10 % 5 % 0 % 2 % 5 % 5 % 0 % 10 % -5 % -2 % -10 % -15 % -20 % -9 % -9 % -14 % Hordaland Sogn og Fj. Landet Tal brukarar Tal sauer Sauer per bruk Kommunesamling i Loen

14 Endring i tal bruk med avlspurker, tal purker og tal dyr per bruk, Kommunesamling i Loen

15 Produksjon av mjølk, kjøt og egg, prosentvis endring og ( ), Sogn og Fjordane Produksjon 2013 Endring ( ) Landet ( ) Mjølk 105,2 mill. liter -2 % (-2%) -1 % (0 %) Storfekjøt tonn -5 % (0 %) -1 % (-5 %) Sauekjøt tonn +5 % (-3 %) +3 % (-1 %) Svinekjøt tonn -6 % (+20 %) + 9 % (+21 %) Egg tonn -13 % (+10%) + 22 % (+37 %) Fjørfekjøt % (+ 112 %) Kommunesamling i Loen

16 Vederlag per årsverk, 2013-kroner Vederlag til alt arbeid og eigenkapital per årsverk på Vestlandet og for landet, gjennomsnitt alle bruk, deflaterte tal, Landet Vestlandet Kommunesamling i Loen

17 VERDISKAPING OG SYSSELSETTING Jordbruk Kommunesamling i Loen Foto: Arne Sandnes

18 Verdiskaping som bruttoprodukt VERDISKAPING = BRUTTOPRODUKT Sum inntekter, jordbruk + Familiens arbeid på nyanlegg Sum kostnader før avskrivingar, jordbruk + Kostnader til leigd hjelp + Kostnader til jordleige = Bruttoprodukt inkl. tilskot Avskrivingar = Nettoprodukt inkl. tilskot Kommunesamling i Loen

19 Verdiskaping jordbruk, skogbruk og tilleggsnæring Hordaland (1 088 mill. kr) Sogn og Fjordane (1 152 mill. kr) Kommunesamling i Loen

20 Verdiskaping jordbruk i kommunar i Sogn og Fjordane, bruttoprodukt, mill. kroner Kommunesamling i Loen

21 Verdiskaping jordbruk, kommunar, bruttoprodukt, mill. kroner Kommunesamling i Loen

22 Figur 4.2 Verdiskaping jordbruk, mill. kroner, kommunar i Sogn og Fjordane, 2007 og 2013 Verdiskaping frå birøkt vart ikkje fordelt på kommunar i 2007 og er derfor ikkje med i samanlikning mellom åra på kommunenivå Kommunesamling i Loen

23 Prosentvis endring i bruttoprodukt frå 2007 (målt i kroner) til 2013 for kommunar med bruttoprodukt større enn 10 mill. kroner i 2013, Sogn og Fjordane Kommunesamling i Loen

24 Verdiskaping fordelt etter driftsform, Sogn og Fjordane, 2013, mill. kr Kommunesamling i Loen

25 Verdiskaping i Sogn og Fjordane for ulike produksjonar 2013 og endring frå 2007, faste 2013-kr Kommunesamling i Loen

26 Verdiskaping i mjølkeproduksjon i kommunar i Sogn og Fjordane, mill. kroner, 2013 og 2007 Kommunesamling i Loen

27 Verdiskaping i mjølkeproduksjon i kommunar i Sogn og Fjordane, mill. kroner, 2013 og 2007 Kommunesamling i Loen

28 Verdiskaping i sauehald, kommunar i Sogn og Fjordane, mill. kroner, 2013 Kommunesamling i Loen

29 Verdiskaping i sauehald, kommunar i Sogn og Fjordane, mill. kroner, 2013 Kommunesamling i Loen

30 Figur 4.13 Verdiskaping i frukt- og bærproduksjon, mill. kroner, 2013 Kommunesamling i Loen

31 Figur 4.14 Kart: Verdiskaping som bruttoprodukt per innbyggjar i kommunar i Sogn og Fjordane, kroner, 2013 Kommunesamling i Loen

32 Sysselsetting i ulike produksjonar i Sogn og Fjordane, årsverk, 2013 Kommunesamling i Loen

33 Sysselsetting i jordbruket, kommunar i Sogn og Fjordane, årsverk Kommunesamling i Loen

34 Bruttoprodukt og sysselsetting fordelt etter driftsform, 2013 Bruttoprodukt Sysselsetting Kommunesamling i Loen

35 Skogareal, ståande masse og tilvekst, avverking og eigedommar i Hordaland, Sogn og Fjordane og landet, 2013 Skogareal Masse og tilvekst Avverking Produktivt Ståande Tilvekst industrivy skogareal 1000 m3 (i 1000 rke (1000 dekar) m3) for sal (1000 m3) Tal eigedom mar > 25 dekar Tal eigedom mar > dekar Hordaland av landet 4 % 4 % 4 % 2 % 8 % 1 % Sogn og Fjordane av landet 3 % 4 % 3 % 2 % 6 % 2 % Landet Kommunesamling i Loen

36 Produktivt skogareal. Kommunar i Sogn og Fjordane Kommunesamling i Loen

37 Avverking Kystskogbruket. Fylkesvise delar 9 % 8 % 11 % 12 % 0,3 % 0,3 % Nord-Trøndelag 8 % Sør-Trøndelag 31 % Møre og Romsdal Hordaland Sogn og Fjordane 21 % Nordland Rogaland Finnmark Troms Kommunesamling i Loen

38 VERDISKAPING OG SYSSELSETTING Skogbruk Kommunesamling i Loen

39 Avverking og m3. Kommunar i Sogn og Fjordane. Sortert avtakande etter avverking i 2013 Kommunesamling i Loen

40 Skogprodukt i alt. Verdi avverking, energiflis, juletre og pyntegrønt, jakt og nettotilvekst Kommunar i Sogn og Fjordane. Rangert avtakande etter samla verdi for skogprodukt I alt kroner Kommunesamling i Loen

41 Bruttoprodukt/ verdiskaping i skogbruket Kommunar i Sogn og Fjordane. Rangert etter avtakande bruttoprodukt kr Kommunesamling i Loen

42 Bruttoprodukt/verdiskaping i skogbruket i kommunar i Sogn og Fjordane, 2013 Kommunesamling i Loen

43 Bruttoproduktet/verdiskapinga i skogbruket Hordaland og Sogn og Fjordane 2013 i 1000 kr Sogn og Hordaland Fjordane Tømmer for sal Tømmer til eige bruk Ved til sal og eige bruk Energiflis - 61 Juletre og pyntegrønt Jakt Nettotilvekst Skogprodukt i alt Produksjon av tenester for skogbruket Verdien av eige arbeid ved skogkultur og ved bygging av skogsvegar Sum inntekter Produktinnsats Bruttoproduktet i skogbruket Kommunesamling i Loen

44 VERDISKAPING OG SYSSELSETTING Landbruksbasert tilleggsnæring 44

45 Bruk med tilleggsnæring i kommunar i Sogn og Fjordane, prosent, 2010 Kommunesamling i Loen

46 Tal bruk med ulike tilleggsnæringar i Sogn og Fjordane, 2010 Kommunesamling i Loen

47 Bruttoprodukt frå ulike tilleggsnæringar i Sogn og Fjordane, mill. kroner, 2013 Kommunesamling i Loen

48 Verdiskaping frå tilleggsnæring, kommunar i Sogn og Fjordane, mill. kroner, 2013

49 Verdiskaping frå tilleggsnæring, kommunar i Sogn og Fjordane, mill. kroner, 2013

50 Sysselsetting i ulike tilleggsnæringar i Sogn og Fjordane, årsverk, 2013 Kommunesamling i Loen

51 Tal årsverk frå tilleggsnæringar, kommunar i Sogn og Fjordane, 2013 Kommunesamling i Loen

52 LANDBRUKSBASERT INDUSTRI OG RINGVERKNADER 52

53 Verdiskaping målt som bruttoprodukt landbruksbasert industri. Kommunar i Sogn og Fjordane Kommunesamling i Loen

54 Verdiskaping målt som bruttoprodukt landbruksbasert industri fordelt mellom jordbruksbasert og skogbruksbasert industri. Kommunar i Sogn og Fjordane med bruttoprodukt > kroner Kommunesamling i Loen

55 Samla verdiskaping (BP) frå landbruk og landbruksbasert industri, mill. kr og prosent av totalt BP BP, totalt mill. kr BP landbruk (j, s, tn) BP landbruks-basert industri BP primær + industri Ho mill. kr (0,5%) mill. kr (0,6%) mill. kr (1,1%) SF mill. kr (3,0%) 596 mill. kr (1,5%) mill. kr (4,5%) Kommunesamling i Loen

56 Verdiskaping målt som bruttoprodukt primærnæring og landbruksbasert industri Sortert etter avtakande bruttoprodukt Kommunesamling i Loen

57 Figur 9.5 Verdiskaping frå primærnæring og landbruksbasert industri som del av samla verdiskaping (prosent). Kommunar i Sogn og Fjordane Kommunesamling i Loen

58 Tabell 9.2 Direkte og indirekte sysselsettingsverknader av landbruket i Sogn og Fjordane. Sysselsette Primærnæring Tilleggsnæring Foredl.- industri Direkte verknad ringverknader sum verknader Enkel multiplikator 1,17 1,46 1,25 1,28 1,25 Forretningsmessig. tj.yting Offentl. sektor Sum Akkumulerte virkninger Akkumulert multiplikator 1,17 1,18 1,67 1,69 1,73 1,73 Kommunesamling i Loen

59 KOMMUNESIDER FOR SOGN OG FJORDANE Vedlegg til NILF-Notat Verdiskaping i landbruk og landbruksbasert verksemd i Sogn og Fjordane

60 1445 GLOPPEN KOMMUNE Kommunesamling i Loen

61 Kommunesamling i Loen

62 Kommunesamling i Loen

63 Kommunesamling i Loen