Framlegg til planprogram til høyring

RÅNA BILDØYNA Kommunedelplan for Bildøyna 2009-2021 Framlegg til planprogram til høyring Fjell kommune, Plan-og utbyggingssjefen, oktober 2009 Revidert 22.10.2009

1. Innleiing... 3 2. Bakgrunn og rammer for planarbeidet... 4 2.1 Bakgrunn for og føremålet med planen - Kommuneplanen sin arealdel 2007-2018... 4 2.2 Tilhøvet til andre planar... 6 2.3 Skildring av Bildøyna... 8 2.4 Avgrensing av planområde... 10 3. Bildøyna som framtidig utviklingsområde... 12 3.1 Utviklingsstrategi... 12 3.2 Visjonar for Bildøyna... 14 4. Planstrategi... 16 4.1 Planform... 16 4.2 Områdeinndeling... 17 4.3 Konsekvensar for miljø og samfunn... 19 4.4 Organisering og medverknad... 20 4.5 Framdrift... 20 2

1. Innleiing I møte 5. juni 2008 vedtok Komité for plan og utvikling oppstart av kommunedelplan for Bildøyna (Sak 224/08). Ein kommunedelplan (KDP) legg føringar for arealbruk i eit avgrensa område. Føremålet med kommunedelplanen for Bildøy er å sikre omsynet til utbyggingsinteresser, miljø og naturressursar sett i eit samfunnsperspektiv. Kommunedelplan vil verte handsama etter plandelen i den nye Plan- og bygningslova av 1.7.2009. Det vert her mellom anna vist til 1 og 3. Konsekvensutgreiing vert integrert i planarbeidet. Som første steg vert det utarbeid eit planprogram for kommunedelplan. Programmet skal mellom anna gjere greie for: - Føremål med planarbeidet (strategi) - Sentrale tema som planen vil ta opp - Kva for utgreiingar som trengst - Avgrensing av planområdet - Planprosess med framdrift, deltakarar og medverknad Føremålet med planprogrammet er å starte ein diskusjon om kva som skal planleggjast no og kvifor. Planprogrammet skal vedtakast av kommunestyret etter at det har vore på høyring. Her skal det gjerast greie for innkomne innspel og korleis desse er handsama i prosessen. Vedteke planprogram skal leggjast til grunn for utarbeiding av framlegg til kommunedelplan. Den nye planlova legg opp til eit nytt planregime der både kommunedelplan og områderegulering kan ta seg av planlegging på eit mellomnivå. I nokre tilfelle vil det og vere naturleg med eit både og. Forslaget til planprogram som er oppfølging av tidlegare vedtak, held fast på at det skal utarbeidast kommunedelplan for Bildøyna, men at den kan få ein meir overordna funksjon. Kommunedelplanen skal difor ha hovudfokus på kva omfang ei eventuell utbygging på Bildøyna skal ha, tydelege byggegrenser, hovudliner i infrastruktur og føresegner med kvalitetskrav. Detaljert arealbruk skal kunne avklarast i ein eller fleire områdeplanar / områdereguleringar. Framlegg til planprogram legg opp til eit tett samarbeid mellom Fjell kommune og interessentar under planprosessen med god medverknad og informasjon til alle. Willy Sørensen Plan- og utbyggingssjef Hans-Jacob Roald Fagleiar arealplan 3

2. Bakgrunn og rammer for planarbeidet 2.1 Bakgrunn for og føremålet med planen - Kommuneplanen sin arealdel 2007-2018 I Kommuneplanen sin arealdel (KPA) som vart vedteken av kommunestyret i februar 2007, var det fleire område utan rettsverknad, mellom anna delar av Nordre Bildøyna (fig. 1). I dei Generelle føresegnene til kommuneplanen sin arealdel heiter det mellom anna at: For kvite områder (unntatt rettsverknad) merka KDP på plankart skal det utarbeidast kommunedelplan med planprogram og konsekvensutgreiing, før tiltak som krev søknad og løyve etter PBL 93 er tillate. Heimel PBL 20-1. For området merka KDP 1 Bildøy, skal arbeidet med kommunedelplanen avklare kva utgreiingar som må gjerast for å sikre ei tenleg utvikling som framtidig utviklingsområde, koordinert med tettstadsutviklinga på Straume og utbygging av Sotrasambandet. Utbygging i dette området er ikkje aktuelt før mot slutten av planperioden. Heimel: PBL 20-1. Hovudmålet med Kommunedelplan for Bildøyna vil vere å avklare og konkretisere kva for utvikling ein ynskjer på Bildøyna. Det må avklarast kva område som skal byggjast ut, utnytting, utbyggingsrekkefølgje og eventuelle rekkefølgjekrav knytt til infrastruktur. Figur 1: Utsnitt av Kommuneplanen sin arealdel 2007-2018 4

I kommuneplanen er det vist til ein langsiktig vekststrategi for Fjell. Her er det vist til at Bildøyna skal ha normal vekst. (fig. 2)? Figur 2: Langsiktig vekststrategi for Fjell kommune, henta frå Kommuneplanen sin arealdel 2007-2018 s. 10. (Utheving av Bildøyna er lagt til i denne figuren). I og med at området Nordre Bildøy vert gjenstand for ein eigen kommuneplanprosess, kan det samstundes opnast opp for ei brattare utvikling og tettare utnytting enn Normal vekst. Plankartet til kommuneplanen (fig. 1) syner ei raud stipla avgrensing av Influensområde for kommunedelplan, Bildøyna. Tanken var at behov for, innhald i og avgrensing av ein kommunedelplan for Bildøyna skulle diskuterast innanfor dette området. Ved sida av det kvite området på Nordre Bildøy har områda aust, sør og vest for dette føremålet Landsbruks-, natur- og friluftsområde (LNF-område). Øya Råna i nord med kringliggjande sjø har føremålet Friluftsområde. Søre del av Bildøyna og området Kolltveit har relativt detaljert arealbruk med føremåla LNF, bustad, offentleg tenesteyting, friområde og idrettsanlegg. Samspelet mellom det kvite området på dagens plankart og dei omliggjande LNF-områda vil vere eit sentralt tema i planarbeidet. Planen bør skilje tydeleg mellom kva som skal vere framtidige utbyggingsområde og kva område som skal inngå som viktige element i ein samla grøntstruktur. 5

2.2 Tilhøvet til andre planar Kommunedelplan for Straume I kommunedelplan for Straume er det vist til følgjande målsetting: Straume skal vere ein kompakt urban og vakker møtestad for alle, med ein tydeleg identitet. Straume skal verta eit levande, miljøvenleg og aktivt regionsenter med nærområde som supplerer og støttar opp om sentrum. Straume skal utviklast frå kjøpesenter til fullverdig urbant regionsenter med tilknyting til sjøen og funksjonelle og framtidsretta næringsområde og offentlege område. Planen skal sikre viktige trekk i landskapet, god tilgjenge for alle og høg arkitektonisk kvalitet på bygg og anlegg med uterom." Sett i ettertid er nærleiken til Straume viktigare enn nærleiken til Kolltveit som influensområde for Bildøyna. Straume sentrum er under planlegging og bygging som regionalt senterområde. Her er det stilt høge krav til kvalitet kombinert med høgare utnytting. Området rundt rådhuset er under utvikling som eit område med mange offentlege tenester. Eit vilkår for at Straume sentrum skal verte eit vellukka regionalt senter er at det får ein konsentrasjon av handelsaktivitetar og offentlege tenester. Bildøyna må, i følgje kommuneplanen sin arealdel fig. 3, reknast som Straume sitt nærområde (KPA s. 72) og i aktivitetane her må supplere og støtte opp om (Straume) sentrum (KDP Straume s. 60). Figur 3: Dei framtidige funksjonane og aktivitetane på Nordre Bildøy må ikkje konkurrere med, men supplere dei framtidige funksjonane på Straume sentrum. Sotrasambandet, delprosjekt 1 Fastlandsambandet Kolltveit- Storavatnet. Kommunedelplan for nytt Sotrasamband og framdrifta av dette vil sette viktige premissar for arbeidet for kommunedelplan for Bildøyna. Statens vegvesen har førebels tilrådd traséalternativ C102 for nytt Sotrasamband, strekninga Arefjord Kolltveit som vist i figur 4. Eksakt utforming av kryss og trasear skal gjerast gjennom eit reguleringsarbeid. Ei stor utfordring her vil vere å hindre at Bildøyna vert delt i to med ny hovudveg som barriere. Arbeidet med nytt Sotrasamband har og synt at det bør leggjast til rette fleire vegar mellom Straume og Bildøy enn ny hovudveg, sokalla sekundervegar. Statens vegvesen har her synt ein trase mellom Nordre Bildøy og rådhusområdet på Straume over Straumsholmane. 6

Figur 4: Førebels tilrådd traséalternativ frå Statens vegvesen for framtidig Sotrasamband over Bildøyna (alt. C102) Fjell kommune har, i tett samarbeid med Statens vegvesen, arbeid med ei trinnvis utbygging av nytt Sotrasamband. Det som er synt som ein fase 1 (fig 5) kan vere tilstrekkeleg for utbygging av Nordre Bildøy. Samstundes må arbeidet med kommunedelplan og reguleringsplan reservere tilstrekkeleg areal for ei langsiktig utbygging, ein fase 2 (fig 6). Figur 5 & 6. Skisser til moglege alternativ for ei trinnvis utbygging av nytt Sotrasamband mellom Bildøyna og Straume, fase 1 (t.v.) og fase 2.(t.h.) Utforming av ny hovudveg bør vere slik at barriereverknadar mellom nordre og søre delar av Bildøyna vert dempa. Kommunedelplanen for Bildøyna må på si side avklare gode kommunikasjonar mellom Nordre Bildøy og rådhusområdet på Straume, samt eit overordna nettverk av gater, gang- og sykkelvegar innanfor planområdet. 7

Strategisk landbruksplan for Fjell 2004-2008 Framlegg til Strategisk landsbruksplan for Fjell, Sund og Øygarden har vore på høyring sommaren/ tidleg haust 09. I framlegget er Bildøyna eit av 9 viktige kulturlandskapsområda i Fjell. Delar av Bildøyna vert sett på som eit av kjerneområda for landbruk i Fjell (fig. 7). Det er to gardsbruk på Bildøyna som er i full drift. Utforming av nytt Sotrasamband og utviklinga elles på øya vil kunne få verknadar for framtidig jordbruk. Konsekvensane for kulturlandskapet og framtidig jordbruk på Bildøy og Råna skal viast særlegl merksemd i arbeidet med kommunedelplanen. Figur 7: Kjerneområde for landbruk på Bildøyna i framlegg til landbruksplan (utsnitt). Reguleringsplanar Med unntak av Søre Bildøyna er det berre to mindre naustområde og eit vegkryss som er ferdig regulerte på Bildøyna og som ligg innanfor det mest aktuelle planområdet. Arbeidet med kommunedelplanen skal avklare tilhøvet til godkjende reguleringsplanar, reguleringsplanar under handsaming og tene som verkty for framtidige reguleringsplanar. Det skal og avklarast kva område det eventuelt skal vere krav om områdeplan og/eller detaljreguleringsplan. 2.3 Skildring av Bildøyna Bildøyna ligg mellom Store Sotra og Litle Sotra og er 2,7 km lang og ca 1 km på det breiaste. Høgste punkt er Branndalsfjellet (53 m.o.h.) midt på øya. Like nord for Bildøyna ligg øya Råna og nokre mindre holmar. I 1900 budde det 44 personar på Bildøyna. Pr 1.1.2009 budde det 625 personar i same område. Sjølv om Fjell kommune opplever sterk befolkningsauke også no, har folketalet på Bildøyna vorte redusert med 20 personar dei siste 6 åra. Om utviklinga skulle vore i tråd med vekststrategien på 3% skulle auken ha vore ca 20 personar pr år. Med unntak av nokre hus ved riksvegen er det ingen fast busetnad på Nordre Bildøyna i dag. I eit belte mot sjøen på nordaustsida av øya ligg det ca 60 hytter av ulik standard og storleik. Dette hytteområdet er i kommuneplanen sin arealdel satt av til LNF område, eit signal om at ytterlegare satsing på hytter her er lite ønskjeleg. Det er spreidd busetnad midt på øya og regulerte bustadfelt i sør. Det er fleire barnehagar på øya. Kolltveit skule tener som barneskule for Bildøy. Bildøy Skulesenter har ein ungdomsskule for elevar frå mellom anna Litle Sotra og Bildøyna. Her 8

ligg og Sotra vidaregåande skule, Bildøyhallen og idrettsanlegg. På Søre Bildøy ligg Bildøy Bibelskule. Vegen mellom Store Sotra og Litle Sotra over Bildøy vart opna i slutten av 1920-åra. Før den tid måtte ein nytte eigen båt til og frå. Dagens hovudveg, riksveg 555, som går på tvers av øya, stod ferdig i 1978. Kollektivtilbodet ved riksvegen er godt, men eksisterande busetnader er i stor grad knytt opp mot gamlevegen der kollektivtilbodet har vesentleg lågare frekvens. Som nemnt er to gardsbruk på Bildøyna i full drift. Både innmark og beitemark vert halde i hevd fleire stader. På Søre Bildøyna er det eit mindre område med edellauvskog med storvaksen ask og eik, ein naturtype det er lite av i kommunen. I utmark som ikkje vert halde i hevd er det, som elles i kommunen røsslyng, bjørk og furu som dominerer. Mykje av furua er planta berg- og buskfuru. Einaste industriverksemd på øya er ein mindre sementvarefabrikk i sør. Sett bort i frå mogeleg utvikling på Nordre Bildøy, som har utløyst arbeidet med denne kommunedelplanen, er det ikkje lagt inn andre framtidige byggeområde på Bildøyna i eksisterande arealplan. Kapasitet i eksisterande planar er 11 nye bustader ifølgje kommuneplanen sin arealdel (s. 51). På Søre Bildøyna ligg eit opparbeida friområde med badeplass og ballbaner samt ei mindre båthamn. Det er også ei badevik i Vestrevika på Nordre Bildøyna med vanskeleg tilkomst. Fylkesmannen og fylkeskommunen gjorde i 2008 ei kartlegging og verdsetting av regionalt viktige område i Hordaland (fig. 8). Sjøområda og strandsona kring Bildøyna og Råna vart her klassifiserte som svært viktig område for regionalt friluftsliv i sjø. Figur 8: Utsnitt frå Område for friluftsliv kartlegging og verdsetting av regionalt viktige område i Hordaland. 9

Fjell kommune har vidare laga eit kart som syner den samla planstatus for grøntstruktur i området Kolltveit, Bildøy og Straume (fig. 9). Denne syner at det er på Nordre Bildøy vi finn det einaste større samanhengande grøntområde innafor det aktuelle planområdet. Figur 9: Grøntstruktur Kolltveit, Bildøy og Litle Sotra i følgje gjeldande arealplanar. 2.4 Avgrensing av planområde I kommuneplanen sin arealdel vart det vist til Influensområde for kommunedelplan Bildøyna som omfattar Bildøyna, Råna og delar av Kolltveit. Dette vart gjort for å visualisere at ei utvikling på Nordre Bildøyna må sjåast i ein større samanheng. Utgreiinga i dette planprogrammet har synt at relasjonen med Straumeområdet er særleg relevant. Søre Bildøy er regulert og så godt som ferdig utbygd og vert og tilrådd halden utanfor arbeidet med denne kommunedelplanen. Utgangspunktet for arbeidet med denne kommunedelplanen har m.a vore å avklare framtidig arealbruk for det kvite området (unntatt rettsverknad) på Nordre Bildøyna. Samstundes må dette sjåast i samanheng med dei tilliggjande landbruks-, natur- og friluftsområda. Ei heilskapleg vurdering av, og avklaring av framtida til dei grøne verdiane knytt til friluftsliv, naturvern, landbruk og kulturlandskap, samt arealbruk knytt til sjø, må vere ei sentral oppgove i arbeidet med kommunedelplanen. Det har difor vore naturleg å ta med heile Nordre Bildøy samt sjøområda i planen. Øya Råna like nord for Bildøyna er i kommuneplanen sin arealdel sett av til framtidig friluftsområde og vil, med ei gangbru til Bildøyna, kunne inngå som eit verdfullt friområde dersom Bildøyna vert utbygd. Det har difor vore naturleg å inkludere øya i planen. Det midtre området på Bildøyna er og viktig å ha med, med omsyn til tilkopling mot nytt Straume, Sotrasamband og mot skulesenteret.

Det vert tilrådd at planområdet for kommunedelplan Bildøyna skal gjelde Bildøyna og Råna med tilliggande sjøareal, med unnatak av ferdig regulert område på Søre Bildøyna jamfør figur 10. RÅNA BILDØYNA Figur 10: Framlegg til planavgrensing for Kommunedelplan Bildøyna. 11

3. Bildøyna som framtidig utviklingsområde 3.1 Utviklingsstrategi I Generelle føresenger i kommuneplanen sin arealdel 2007-2018 (s. 32) står det at kommunedelplan for Bildøyna skal sikre ei tenleg utvikling som framtidig utviklingsområde, koordinert med tettstadsutviklinga på Straume og utbygging av Sotrasambandet. På den andre sida er det ikkje fatta noko reelt vedtak om at det kvite området er egna som utbyggingsområde. Det er difor naudsynt å drøfta kva omfang ei utbygging skal ha, frå eit 0-alternativ som vil vere å oppretthalde Nordre Bildøy som eit stort grøntområde til ei storstilt utbygging med høg utnyttingsgrad. Føremålet med kommunedelplanarbeidet vil altså vere å få avklart i kva grad det er ynskjeleg med utbygging på Bildøyna og deretter sikre ei utvikling som er i tråd med viktige tema i kommuneplanen sin arealdel 2007-2018 (kap 1.2 s. 4) A. Fortetting ved eksisterande infrastruktur og lokalsenter. B. Tydeleg prioritering mellom areal det kan byggjast på og kva areal som skal nyttast til andre føremål. C. Variert bustadstruktur som høver til folk i alle livsfasar og gode oppvekstmiljø for barn og unge i bustadområda. D. Urban utvikling i Straumeområdet E. Meir tydeleg kommunal styring av arealbruk og betre koordinering med bygging av anna infrastruktur t.d. veg, skule, barnehage. F. Sikre alle innbyggjarar tilgang til strandsona og sjøen, samt viktige landbruks-, natur- og friluftsområde. Sikre areal til felles båthamner. A. Fortetting ved eksisterande infrastruktur og lokalsenter. Den mest trafikkerte transportkorridoren i Fjell kommune er korridoren Kolltveit Bildøy Straume - Knarrevik. Korridoren bind saman regionen Sotra Øygarden med Bergen og vil frå 2010 inngå i det nasjonale stamvegnettet. Når eit nytt Sotrasamband er på plass, vil Bildøyna framleis ligge sentralt med god kommunikasjon både mot aust og vest (fig. 11). I høve til nasjonal målsetting med å redusere transportbehov, vil ei fortetting langs denne aksen vere rett veg å gå. Kort veg frå bustad til kollektivhaldeplass eller frå haldeplass til arbeidsstad er viktige moment. I tillegg vil det vere viktig med trygge vegar for gåande og syklande i hovudkorridoren, men og internt på Bildøyna og mellom Bildøyna og Straume. Nærleiken til stamvegen talar for utbygging av Nordre Bildøy. Kommunedelplanen må dokumentere effektiv kommunikasjon, med gode tilhøve for kollektivtransport, gjennom utbyggingsområdet og mot riksstamvegen. 12

Figur 11: Transportkorridoren Kolltveit Knarrevik, riksveg 555. B. Tydeleg prioritering mellom areal det kan byggjast på og kva areal som skal nyttast til andre føremål. Dette er i seg sjølv ikkje eit kriterium for utbygging, men eit hovudformål i arbeidet med denne kommunedelplanen. C. Variert bustadstruktur som høver til folk i alle livsfasar og gode oppvekstmiljø for barn og unge i bustadområda. Kommunedelplanen vil kunne gje tydelege føringar for kva kvalitetar ein ynskjer å legge til nye utbyggingsområde. Eit nytt stort område gjev høve til å programmere for eit variert bustadmønster. D. Urban utvikling i Straumeområdet Ei hovudutfordring for planarbeidet vil vere å etablere eit konstruktivt samspel mellom Bildøyna og Straume, slik at utviklinga på Bildøyna kan supplere og ikkje konkurrere med regionsenteret Straume. Ei utvikling av Bildøyna bør og styrke Straume som regionalt senterområde med fleire busette og større aktivitet tett på. Bildøy bør og kunne tilby supplerande aktivitetar innan kulturbasert næring. God tilgjenge mellom Straume og Bildøyna er ein føresetnad for at utbygging på Bildøyna vil styrke utviklinga på Straume. Tankar kring den interne samhandling i området Bildøyna - Straume er skissert i figur 12. E. Meir tydeleg kommunal styring av arealbruk og betre koordinering med bygging av anna infrastruktur t.d. veg, skule, barnehage. Kommunedelplanen skal avklare kva hovudstruktur ei eventuell utbygging skal få både med tanke på vegsystem, kollektivsystem, vatn og avlaup, energi, skule og barnehagar. Dette er særleg viktig dersom ein skal bygge ut eit stort ubygd areal. Det må og takast stilling til ansvarsfordelinga når det gjeld teknisk og sosial infrastruktur og strategi for bruk av utbyggingsavtalar. 13

F. Sikre alle innbyggjarar tilgang til strandsona og sjøen, samt viktige landbruk, naturog friluftsområde. Sikre areal til felles båthamner. I kommunedelplan for Straume har det vore viktig å få fram at utviklinga må vende seg mot sjøen. Kommuneplan for Bildøyna må ta utgangspunkt i at utviklinga på øya må vende seg mot sjøen og at tilkomst til sjøen skal vere god både i utbygde områder og i grøntområde. Det betyr at det bør kunne aksepterast med tett utbygging til sjø og ut i sjø i ein urban sjøfront medan ein i dei strandområda der det er ynskjeleg å ta vare på eksisterande natur og landskapskvalitetar må utbygging kome lenger inn på land. Dette er grovskissert i figur 12. Utbygging må likevel sikre allmenn tilgjenge ved universell utforming og samstundes hindre privatisering av strandsona. Figur 12: Skisse som syner mogleg samanbinding av hovudstruktur Straume-Bildøyna. Skulesenter Bildøyna (raudt), rådhusområdet (raudt), Straume sentrum (mørk blå) og evt framtidig utviklingsområde på Bildøyna (lys blå/ raudt). Det må avklarast kor omfattande utvikling som er ynskjeleg på Bildøyna, både i omfang og utnyttingsgrad. 3.2 Visjonar for Bildøyna Visjon Kystby Visjon Kystby frå Liegruppen AS er eit initiativ til utbygging av Nordre Bildøy. Visjon Kystby viser m.a. til at det på eit større område på Nordre Bildøy er mogleg med ei urban utvikling med ca 3000 nye bustader for 5-7000 innbyggjarar. Det kan og vere plass til næringsareal på 100.000 m2 og 1-2000 arbeidsplassar i området. I konseptet vert det synt til ei tett utbygging som er samanfallande med det kvite område i arealplanen. Strukturen syner 14

ein hovudveg, plassar og gangvegar, samt byggjestrukturar. Berre heilt i nord har utbyggingsområdet direkte kontakt med sjøen og det er elles antyda tilkomst til sjøen via tilliggjande grøntområde (fig. 13). Figur 13: Kystbyen sine urbane element sett i samanheng. Henta frå Illustrert Visjonsprosjekt, Liegruppen As Straumssundet Altus eiendom AS har fremja eit planstudium av eit mogleg byggjeområde på austsida av Bildøy mot Straumssundet. Planstudiet syner i all hovudsak nye bustader knytt saman med ein veg langs etter dagens hovudveg og ny bru over sundet sør for det tenkte utbyggingsområdet (fig. 14). Området er i kommuneplanen sett av til LNF-område. Høyringsframlegget til Strategisk landsbruksplan syner at området bør vere landbruksområde også i framtida. Området vil kunne verte sterkt påverka av framtidig Sotrasamband. 15

Figur 14: Framlegg til illustrasjonsplan, planstudie Straumsundet Andre planar Grunneigar har starta arbeid med reguleringsplan for ca 50 bustader sør for riksveg 555 på gnr 34 bnr 3. Endeleg traséval og kryssplassering for Fastlandssambandet kan få følgjer for denne utbygginga. I høyringsrunden til Kommuneplanen sin arealdel i 2006 viste grunneigar av gnr 34 bnr 2 (Nordvestre Bildøyna) til eigne planar om utvikling av utmarksområda med tilrettelagt friluftsliv i sambruk med utmarksbeite. Bildøy Hyttelag, interesseorganisasjon for ca 60 hytteeigarar på Nordre Bildøyna, poengterte i sin uttale at det var ynskjeleg med maksimalt fleksible løysingar for hytteeigarane med omsyn til om, og når ei endring i retning av integrasjon med tettstadsutviklingsområdet skal finne stad. 4. Planstrategi 4.1 Planform KDP for Bildøyna skal som kommunedelplan ha ein overordna karakter der hovudformål skal vere å få på plass tydelege grenser for framtidig utbygging, grønstruktur, areal for skule og hovudsystem for infrastruktur. I tillegg skal det utarbeidast føresegner som støttar opp under vedteken kommuneplan og som sikrar ei utvikling av Bildøyna med fokus på høg kvalitet, tilkomst til sjø for allmenta, variert bustadstruktur osb. 16

For å kunne fastsette føremål og føresegner skisserer dette planprogrammet ei trinnvis avklaring, der kommunedelplanen konsentrerar seg om heile planområdet (fase 1) og mellom anna peikar ut areal for framtidig utbygging. Vedteke utbyggingsområde vert vidare utgreidd i områdeplan(ar) (fase2) før endeleg detaljregulering. Kommunedelplanar skal i følgje 11-7 og 8 i plan og bygningsloven i utgangspunktet syne: Byggje- og anleggsområde Samferdsleanlegg og teknisk infrastruktur Grøntstruktur Landbruks-, natur- og friluftsområde Bruk og vern av sjø vassdrag Omsynssonar Når det gjeld byggje- og anleggsområde må det diskuterast kva for føremål som er tenelege for denne planen og kva som høyrer heime i meir detaljerte planar, som t.d: bustadbygging /fritidsbygg / forretning/ offentleg eller privat service/ fritids- og turistføremål/ næringsbygg/ andre typar bygg/ uteopphaldsareal Når det gjeld samferdsleanlegg og infrastruktur må det diskuterast kva for føremål som er tenelege for denne planen som t.d: lokalvegsystem/ gang og sykkelvegar/ kollektivnett og knutepunkt/ trasear for teknisk infrastruktur/ kulturminne/ tiltak i sjø Gjennom føresegnene skal det takast i følgje 11-9, 10 og 11 i same lov takast stilling til mellom anna: fysisk utforming av bygg og anlegg/ offentlege areal/ fellesareal/ kvalitetskrav til avkjørslar/ bruk av areal innafor strandsona, spesielle omsynssoner m.v. 4.2 Områdeinndeling Kommunedelplanen for Bildøyna kan i dag delast inn i fire hovudområde (fig. 15). Dette fordi det er stor forskjell på dei ulike områda med omsyn til eksisterande bruk og kanskje og framtidig bruk. Ei eventuell områdeinndeling må avklarast nærare i sjølve planarbeidet og der vil det og verta avklart tydelege grenser mellom utbyggingsområde og grøntstruktur. Dei fire områda er: Delområde A: Råna Delområde B: Nordre Bildøyna Delområde C: Vestre Bildøyna Delområde D: Austre Bildøyna Delområde B: Nordre Bildøyna er vidare delt i tre for å syne dei ulike interessene pr i dag. B1: LNF-område med sauebeite, B2: Planskisse Kystbyen og B3: LNF-område med tett hytteutbygging. 17

Figur 15: Ulike problemstillingar for ulike område innafor planområdet Følgjande tema vil vera særleg aktuelle å drøfta for dei ulike geografiske områda: Område A: Grad av tilrettelegging for friluftsliv og eventuell bru til Bildøyna. Område B1: Framleis LNF-område med fokus på kulturlandskapskvalitetar, natur og friluftsliv? Kva er alternativet, utbygging også her, eller friområde for det nye byggjeområdet? Område B2: Framtidig arealbruk bustad, næring, kultur, tilkomst og internt vegsystem, gater og plassar? Grad av utnytting, utbyggingsrekkefølgje og eventuelle rekkefølgjekrav knytt til infrastruktur. Område B3: Framleis hytteområde eller anna bruk som bustadar eller nærfriområde for nye bustadar eller kombinasjonar av desse? Om framleis hytteområde, skal ålmenta ha tilgjenge til sjøen, kor og på kva vis? Område C: Innmarksareal med kulturlandskapskvalitetar, bustadområde og skulesenter. Er det mogeleg å få eit tydelegare skilje mellom grøntstruktur og bustadareal? Område D: Skal attverande LNF-områda nyttast til byggjeområde eller skal det vere friareal eller langsiktig reserveareal? Om det vert byggjeområde skal det setjast på vent eller skal vi allereie no avklare innhald, utnyttingsgrad, utbyggingsrekkefølgje og eventuelle rekkefølgjekrav knytt til infrastruktur? 18

4.3 Konsekvensar for miljø og samfunn Konsekvensutgreiinga skal dokumentere planen sine verknader for miljø og samfunn og syne konsekvensar av relevante og realistiske alternativ. I ein plan som skal vise dei store linene, er det viktig at ei konsekvensutgreiing for miljø og samfunn også har dette som utgangspunkt. Det er difor to hovudproblemstillingar som skal avklarast på dette nivået (fase 1). Verknader på miljø: Ei større utbygging i ubygde områder vil få store konsekvensar for natur og landskap både på areala som direkte og indirekte vert råka men og i ei meir overordna landskapsvurdering. Kartlegging utført som del av Konsekvensutgreiing for Sotrasambandet kan supplere dette arbeidet. Verknad på samfunn: Urbanisering av Bildøyna vil kunne føre til store endringar i Fjell-samfunnet og det bør sjåast nærare på kva konsekvensar ei utbygging på øya vil få i eit større perspektiv. Ei slik konsekvensutgreiing kan og danne utgangspunkt for å vurdere føresegner knytt til utbyggingstakt, utnyttingsgrad, utomhusareal, tilkomst osb. Det er ikkje avklart kva omfang ei utvikling på Bildøyna skal ha, og ei konsekvensutgreiing må difor ta utgangspunkt i ulike gradar av utnytting. Sidan dette planprogram legg opp til at det vert laga områderegulering for framtidige utbyggingsområde, er det og naturleg at noko av konsekvensvurderingane vil høyre heime der i ein fase 2. Ei slik avklaring vil vere del av arbeidet med kommunedelplanen. Ei risiko- og sårbarheitsanalyse (ROS) skal inngå som del av konsekvensutgreiinga. Også i dette tilfelle vil utgreiinga sitt innhald vere avhengig av kva omfang og innhald ei utbygging på Bildøyna skal ha. 19

4.4 Organisering og medverknad Komité for plan og utvikling vedtok 24.06.08 oppstart av arbeidet med kommunedelplan for Bildøyna. Første del av arbeidet er å utarbeide eit planprogram. Figur 16: Organisering av planarbeidet I utarbeidinga av kommunedelplanen er det viktig å sikra aktiv medverknad frå alle interessentar. Statens vegvesen, Hordaland fylkeskommune (skule), landbruksinteresser, utbyggingsinteresser, Bildøy hyttelag og Bergen og omland friluftsråd er blant dei som ei føreset som aktive deltakarar i prosessen. Også ungdommens kommunestyre vil verte invitert i planarbeidet. Det er også viktig å sikra kunnskap og medverknad gjennom informasjonsmøte/ folkemøte. 4.5 Framdrift I utgangspunktet kan det vere realistisk å tenkje seg vedteken kommunedelplan for Bildøyna i løpet av 1.halvår 2011. Arbeid med eventuell(e) områderegulering(ar) vil truleg kunne starte opp før arbeid med kommunedelplan for Bildøyna er endeleg vedteken, men endeleg vedtak må vente til kommunedelplanen er vedteken. 20