Fitjar kommune Arkivkode: A20 Saksmappe: 2016/365 Sakshandsamar: John Karsten Raunholm Dato: 30.05.2016 MØTEBOK Uttale til skulebruksplan for Hordaland fylkeskommune 2017-2030 Utval sak Utval Møtedato 32/16 Utval for Oppvekst og omsorg 08.06.2016 47/16 Formannskapet 15.06.2016 38/16 Kommunestyret 22.06.2016 Utrykt saksdokument: Open høyring - Skulebruksplan 2017-2030 Hordaland fylkeskommune: http://www.hordaland.no/nn-no/utdanning/vgs/skulebruksplanen2/ Saksopplysningar: Hordaland fylkeskommune vedtok i desember 2012 og mars 2013 ny skulebruksplan for Hordaland fylkeskommune for perioden 2012 2025. Målet var at planen skulle tilfredstilla to overordna målsetjingar. Gje oversyn over viktige moment ved Hordaland fylkeskommune sin skule- og tilbodsstruktur. Peika på framlegg til framtidige prioriteringar. Framlegg til prioriteringar er meint å skulle etablera ein framtidsretta fylkeskommunal skule- og tilbodstruktur som er i tråd med politiske retningsliner og som er økonomisk forsvarleg. Berre to år seinare ynskjer no fylkesutvalet å rullera planen. Utgangspunktet for rulleringa er gjeldande Skulebruksplan og dei vedtaka for skulestruktur som vart gjort ved handsaminga i 2012 og 2013 i tillegg til nye vedtak som har hatt verknad på strukturen etter dette. I innleiinga til planen under bakgrunn og føremål vert det peika på at planen vil gje betre rom for å arbeida aktivt for at fleire gjennomfører utdanninga si på normert tid, at færre skiftar utdanningsprogram og at fråfallet vert redusert. I planutkastet som no ligg føre vert det presentert to alternativ for framtidig skule- og tilbodsstruktur. 0 alternativet er basert på gjeldande vedtak i fylkestinget om endringar som skal gjennomførast i tråd med skulebruksplanen 2012-2025. Alternativ 1, rullert skule og fagtilbod. Her vert talet på vidaregåande skular redusert frå 34 (alternativ 0) til 29. Nedlegging av skular fører i seg sjølv ikkje til at utdanningstilbod vert flytta ut frå regionen. Jf. kriteriet om å oppretthalda eit breitt tilbod i alle regionane. Kriterier for vurdering av skulestruktur i vidaregåande opplæring er: lokalisering, regionssenter, reisetid og avstand, skulestorleik, fagtilbod, fagmiljø og økonomi. Situasjonen i Sunnhordland I planen vert Sunnhordlandregionen definert som kommunane Bømlo, Fitjar, Stord og Tysnes. I vedteken skulebruksplan vil det bli ein overkapasitet av elevplassar i Sunnhordlandregionen på meir enn 320 elevar fram mot 2030. Dette skuldast ikkje færre elevar, men at ein i dagens vedtekne plan har lagt inn ein auke frå 1488 elevplassar (skuleåret 2015/16) til 1867 elevplassar i 2030. Ein auke på 25 % for Sunnhordlandsregionen. Dette er ein auke som ikkje er realisert.
Tal elevar ved dei vidaregåande skulane i Sunnhordlandregionen Kommune Tal elevar skuleåret Frå skulebruksplanen. 2015/2016 Elevtal 2030. Bømlo 431 525 Fitjar 248 210 Stord 809 1132 Sum 1488 1867 Det samla elevtalet ved ungdomsskulane (8.-10.trinn) for dei 4 kommunane (medrekna Tysnes) er skuleåret 2015 2016 1554 elevar (GSI tal). Noko som samsvarar med dagens framtidig prognose. I sak PS 1/13 vart Bømlo og Rubbestadneset vidaregåande skule slått saman. I framlegget til ny plan går det fram at Fitjar vidaregåande skule og Rubbestadnes vidaregåande skule vert avvikla i 2022. Det vert opplyst at det er behov for omfattande rehabilitering av skulebygget ved Fitjar vidaregåande skule. Samfunnsmessig forankring og mål I skulebruksplanen vert det anbefalt at eit vidaregåande opplæringstilbod må følgje utviklinga til behova i det regionale arbeids- og næringslivet og sikre god kvalitet på opplæringa, og ikkje være eit verkemiddel for å oppretthalde eit lokalt busetnadsmønster og som eit lokalt arbeidsmarknadstiltak. I fylkeskommunen sitt styringsdokument for det pedagogiske utviklingsarbeidet ved dei vidaregåande skulane står det: «Hovudmålet for den vidaregåande opplæringa i Hordaland for perioden 2016 2018 er: auka læringsutbyte og fullføring.» Vurdering: Høyringsutkastet med tilhøyrande vedlegg er eit omfattande dokument med mange opplysingar og føringar. Planen legg føringar for ei sentralisering av skulestrukturen. Dette er ikkje tenleg verken for Fitjar kommune eller Sunnhordland samla sett. Ei nedlegging av skulen vil få dramatiske konsekvensar for elevar, tilsette, næringsliv og lokalsamfunn. Særleg nedlegging av arbeidsplassar og den rekrutteringa som skulen gir til m.a. omsorgsyrka og restaurant og matfag vil føra til store negative synergieffektar lokalt og regionalt. Overkapasiteten er ikkje reell Planutkastet signaliserer at det vil vera behov for om lag 1500 elevplassar i 2030. Dette samsvarar med talet på elevplassar slik det er i dag. Det er derfor uforståeleg at dagens skulebruksplan har lagt opp til ein auke i elevplassar på 25 % fram mot 2030. Auken fører til store auka byggkostnadar, der delar av kostnadane er heilt unødvendige. Ved å behalda dagens struktur vil skulane med dagens elevtal handtera elevutviklinga fram mot 2030 utan dei store ekstrakostnadane. Eit målretta godt samarbeid mellom skulane i Sunnhordland vil kunna møta framtida på ein god måte. Næringslivet opplever i dag store endringar noko som skulane saman må møta lokalt ved å justera tilboda etter behova i arbeidsmarknaden. Fitjar vidaregåande skule har i dag linjer med aukande etterspørsel/søkjartal og kan med enkle grep utvida tilbodet innafor eksisterande utdanningsprogram som t.d. design og handverk Læringsutbyte og fullføring Planen legg altfor lite vekt på kva som skal til for å skapa ein god skule og eit godt tilbod til elevane, sidan den ikkje vektlegg kriterier som kvalitet, trivsel gjennomføringsgrad og læringsutbyte. Dette er kriterier som Fitjar vidaregåande skule har hevda seg høgt på i mange år. Skulen framstår som eit «mønsterbruk» i måten dei greier å tilretteleggja undervisninga på for ungdomar med spesielle behov. Samtidig har dei god kompetanse i å gje alle elevane kvalitativ god undervisning som fremjar læring. Saman med god kommunikasjon mellom lærar og elev fører dette til høg grad av fullføring. Noko som samsvarar med hovudmåla for den vidaregåande opplæringa i Hordaland. Desse elevane si røyst er fråverande i planen. Elevundersøkinga viser at Fitjar vidaregåande skule skårar høgare enn snittet i Hordaland på mange område. 100 % av elevane får lærlingkontrakt. Lærlingar frå skulen er ettertrakta og er høgt etterspurte i marknaden. Næringsliv og busetnadsmønster I skulebruksplanen vert det anbefalt at eit vidaregåande opplæringstilbod må følgje utviklinga til behova i det regionale arbeids- og næringslivet og sikre god kvalitet på opplæringa, og ikkje være eit verkemiddel for å oppretthalde eit lokalt busetnadsmønster og som eit lokalt arbeidsmarknadstiltak. I framlegg til verksemdsstrategi for Hordaland fylkeskommune er det ei hovudmålsetjing at Hordaland fylkeskommune skal vera pådrivar for regional utvikling i Hordaland og sikra nyskaping, berekraft og gode levevilkår. Også fylkeskommunen er ein distriktspolitisk aktør. Vidaregåande skular, lokalt busetnadsmønster, og lokalt arbeidsliv heng saman. Dette kan ikkje splittast opp i ulike fraksjonar slik som planen legg føringar for.
Samfunnsmessige ekstrakostnadar Estimerte gevinstar av effektiv drift er lite dokumentert i planen. Delar av opplysningane som kjem fram i høve Fitjar vidaregåande skule stemmer heller ikkje med røynda. Det er m.a. ikkje rett at hovudbygget ved skulen er i dårleg stand. De vil ikkje vera behov for store investeringar, berre utbetringar som ein vil kunna finansiera av eigne midlar jf. uttale frå rektor ved skulen. Bygget er funksjonelt og godt utrusta med læremiddel og inventar. Ved å leggja dei vidaregåande skulane til regionssentera vil det føra til ein betydeleg auke i kostnadar til nybygg. Det vert ei sentralisering av skulestrukturen og gjennomføringsprosenten vil gå ned. Einskild elevar vert mindre synlege i eit stort skulemiljø. Samla sett vil dette fort føra til ekstra kostnadar som storsamfunnet må ta. Kostnadar som er betydeleg høgare enn ein kortsiktig vinst som ikkje er godt nok forankra i planen slik den ligg føre. Framlegg til vedtak: Etter handsaming ligg det føre følgjande tilråding til kommunestyret: kan bli lagt ned frå 2022 dersom alternativ 1 i framlegget til Skulebruksplan for 2017 2030 vert gjennomført. Dette vil få dramatiske konsekvensar både for 2. Noverande plan legg opp til ein heilt urealistisk auke av elevplassar. Dagens elevopptak ved skulane vil dekka etterspørselen i regionen slik den no kan framskrivast. 3. Fitjar vidaregåande skule merkjer seg ut i høve til hovudmålet for den vidaregåande opplæringa i Hordaland. Dei skorar høgt på læringsutbyte og fullføring. 100 % av elevane får lærlingkontrakt og desse er svært ettertrakta i arbeidsmarknaden. Ved å vidareføra Fitjar vidaregåande skule vil ein ta vare på eit kompetansemiljø og eit tilbod til elevane som ut frå kvalitetsmessige kriterier står fram som svært tenleg og framtidsretta. 4. Fitjar kommune viser til at fylkeskommunen er ein viktig distriktspolitisk aktør og skulebruksplanen må gjenspegla det. Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg - 08.06.2016: Skulesjef John Karsten Raunholm orienterte om saka. Tilråding til formannskapet: (Samrøystes) Formannskapet rår kommunestyret til å gjera følgjande vedtak: 2017 2030 vert gjennomført. Dette vil få dramatiske konsekvensar både for 2. Dagens skulestruktur må vidareførast. Noverande plan legg opp til ein heilt urealistisk auke av elevplassar. Ved å vidareføra Fitjar vidaregåande skule vil ein ta vare på eit kompetansemiljø og eit tilbod til elevane som ut frå kvalitetsmessige kriterier står fram som svært tenleg og framtidsretta. Behandling i Formannskapet - 15.06.2016: Delt ut i møtet: Uttale skulebruksplan frå Samarbeidsrådet i Sunnhordland, datert 15.06.16. Ordførar Wenche Tislevoll (H) orienterte om arbeidet så langt med å sikra vidare drift av Fitjar vidaregåande skule. Formannskapet drøfta saka og kom med utfyllande innspel til saksframlegget, som vert justert av administrasjonen til kommunestyret. Justert sakstilfang vert sendt medlemane før gruppemøte måndag 20.06.16. Formannskapet la føre slikt felles framlegg til tilråding til kommunestyret:
2017 2030 vert gjennomført. Dette vil få dramatiske konsekvensar både for 2. Ved å vidareføra Fitjar vidaregåande skule vil ein ta vare på eit kompetansemiljø og eit tilbod til elevane som ut frå kvalitetsmessige kriterier står fram som svært tenleg og framtidsretta. Tilråding til kommunestyret: (Samrøystes) 2017 2030 vert gjennomført. Dette vil få dramatiske konsekvensar både for 2. Ved å vidareføra Fitjar vidaregåande skule vil ein ta vare på eit kompetansemiljø og eit tilbod til elevane som ut frå kvalitetsmessige kriterier står fram som svært tenleg og framtidsretta. Behandling i Kommunestyret - 22.06.2016: Måndag 20.06.16 vart det sendt ut justert saksframlegg på ipad, med følgjande tilråding: Etter handsaming ligg det føre følgjande tilråding til kommunestyret: kan bli lagt ned frå 2022 dersom alternativ 1 i framlegget til Skulebruksplan for 2017 2030 vert gjennomført. Dette vil få dramatiske konsekvensar både for Fitjar kommune og Sunnhordlandregionen. 2. Noverande plan legg opp til ein heilt urealistisk auke av elevplassar. Dagens elevopptak ved skulane vil dekka etterspørselen i regionen slik den no kan framskrivast. 3. Fitjar vidaregåande skule merkjer seg ut i høve til hovudmålet for den vidaregåande opplæringa i Hordaland. Dei skorar høgt på læringsutbyte og fullføring. 100 % av elevane får lærlingkontrakt og desse er svært ettertrakta i arbeidsmarknaden. Ved å vidareføra Fitjar vidaregåande skule vil ein ta vare på eit kompetansemiljø og eit tilbod til elevane som ut frå kvalitetsmessige kriterier står fram som svært tenleg og framtidsretta. 4. Fitjar kommune viser til at fylkeskommunen er ein viktig distriktspolitisk aktør og skulebruksplanen må gjenspegla det. Ordførar Wenche Tislevoll (H) orienterte om bakgrunn for saka, og arbeidet som er gjort for å sikra vidare drift av Fitjar vidaregåande skule. Ho la føre framlegg om å endra «Kommunestyret» i pkt. 1 i vedtaket til «Fitjar kommune». Kommunestyret drøfta saka. Kommunepolitikarane, og særskilt gruppeleiarane, jobbar for saka gjennom partia på fylkesnivå. Vedtak: (Samrøystes) 1. Fitjar kommune reagerer sterkt på framlegget om at Fitjar vidaregåande skule kan bli lagt ned frå 2022 dersom alternativ 1 i framlegget til Skulebruksplan for 2017 2030 vert gjennomført. Dette vil få dramatiske konsekvensar både for Fitjar kommune og Sunnhordlandregionen. 2. Noverande plan legg opp til ein heilt urealistisk auke av elevplassar. Dagens elevopptak ved skulane vil dekka etterspørselen i regionen slik den no kan framskrivast. 3. Fitjar vidaregåande skule merkjer seg ut i høve til hovudmålet for den vidaregåande opplæringa i Hordaland. Dei skorar høgt på læringsutbyte og fullføring. 100 % av elevane får lærlingkontrakt og desse er svært ettertrakta i arbeidsmarknaden. Ved å vidareføra Fitjar vidaregåande skule vil ein ta vare på eit kompetansemiljø og eit
tilbod til elevane som ut frå kvalitetsmessige kriterier står fram som svært tenleg og framtidsretta. 4. Fitjar kommune viser til at fylkeskommunen er ein viktig distriktspolitisk aktør og skulebruksplanen må gjenspegla det. Atle Tornes Rådmann