Avdeling for lærarutdanning Møtereferat Dato: 29.10.2014 Tilstades Rådets medlemmar: Torstein Selvik, leiar Else Berit Kyte, nestleiar Lorentz Reitan Jannike Lyngtun Kjærsti Rønneberg Marianne Veiteberg Randi Moe Njål Vindenes Bente Brathetland Per Arne Michelsen Dessutan møtte: Magli Sofie Økland (Sak 10 14/15) Svein Ole Sataøen (Sak 10 14/15) Ole-Gunnar Søgnen (Sak 11 14/15) Forfall Referent Oddrun Hallås, Jeanette Haukeland Bakke Håvard Ulstein Gjeld Referat avdelingsråd AL 28.10.2014 Sak 2008/3955 Møtetid 12.15-15.00 Møtestad: Kronstad A720
Saksliste Sak 08 14/15 Godkjenning av møteinnkalling. Godkjenning av saksliste. Sak 09 14/15 Godkjenning av referat frå møtet 16.09.2014 (Vedlegg 1). Sak 10 14/15 Barnehagelærarutdanning. Følgjegruppas arbeid. Sak 11 14/15 SAKS Samarbeid, arbeidsdeling, konsentrasjon og samanslåing. Sak 12 14/15 Orienteringssaker. Orientering ved dekanen. Orientering ved studentrepresentantane. Orientering ved representantane for fag- og administrativt tilsette. Sak 13 14/15 Følgjegruppa for grunnskulelærarutdanningane. Vurderingar frå tre perspektiv. Sak 14 14/15 Oppstart studieåret 2014/15, del 2. Sak 15 14/15 Eventuelt. --- --- --- --- --- Sak 08 14/15 Godkjenning av møteinnkalling og saksliste. Møteinnkallinga og sakslista vart godkjent. Sak 09 14/15 Godkjenning av referat frå møtet 16.09.2014. Referatet vart godkjent. 2
Sak 10 14/15 Barnehagelærarutdanning. Følgjegruppas arbeid. Dokument i saka Rapport frå Følgjegruppa til Kunnskapsdepartementet. Frå førskulelærar til barnehagelærar. Den nye barnehagelærarutdanninga. Mulegheiter og utfordringar. Rapport nr. 1, 2014. Sak 06 13/14: Forskingssekretariat for følgjegruppa til BLU. Vedlegg 7: Presentasjon frå følgjegruppa. Svein Ole Sataøen og Magli Sofie Økland, hhv. leiar og medlem av følgjegruppas faglege sekretariat, kom til møtet for å presentere arbeidet gruppa har gjort med utgangspunkt i rapporten Frå førskulelærar til barnehagelærar. Den nye barnehagelærarutdanninga. Mulegheiter og utfordringar. Sataøen starta med å understreke at følgjegruppa har eit nasjonalt perspektiv med utgangspunkt i 18 institusjonar, der merksemda i den første rapporten har vore det første året i utdanninga. Presentasjonen til Sataøen og Økland er i vedlegg 7. Frå diskusjonen: Ein fellesnemnar var ros for ein omfattande og god rapport som også kan nyttast i arbeidet med barnehagelærarutdanninga ved HiB. Med utgangspunkt i forslag frå utdanningsmøte i barnehagelærarutdanninga er det sett ned ei gruppe som skal arbeide med den første rapporten frå følgjegruppa. Dei skal sjå på kva utfordringar bør HiB arbeide med vidare og korleis. Det tverrfaglege har ein ikkje kome så langt med i utdanninga. Ut frå eit organisatorisk perspektiv er det ei utfordring. Årsakene ligg i at det er vanskeleg for tverrfaglege møte å finne felles tid, dei tverrfaglege møtepunkta har for lite ressursar og det er ei utfordring å organisere dei. Ressursplanen er ikkje tilpassa BLU. Det vart gitt eit døme på dette ut frå ressursplanen til pedagogikk/blu: I BLU er lærarteama i ei klasse organisert rundt dei enkelte kunnskapsområda. Ei klasse i ein profil har tre kunnskapsområde. I kvart kunnskapsområde er det eit lærarteam som skal samarbeide. I ei klasse er det tre lærarteam. I FØU var det eitt. Pedagogikkfaget. Sluttar det for tidleg i BLU? Pedagogikk er inne i alle kunnskapsområda, men er pedagogikkfaget ein tydeleg premissleverandør? Viss ikkje, kan ein i så tilfelle gjere noko for å få det til? Alle «fag» skal vere profesjonsretta, men pedagogikk«faget» skal ha eit særleg ansvar for 3
profesjonsinnretting og progresjon i utdanninga. Det er ikkje tatt stilling til kva det særlege ansvaret for profesjonsinnretting skal handle om, og ein må sjå på om progresjonen pedagogikk skal bidra med blir godt nok ivaretatt. Det er ei utfordring ein må arbeide vidare med. Ein må vurdere korleis kunnskapsområda er plassert i utdanninga. Bør ein sikre at profilkunnskapsområdet i dei ulike utdanningsprofilane går over alle semester dei to første åra? Studiepoeng. Det er viktig å halde på uttalte studiepoeng med tanke på at studentane skal kunne gå vidare på masternivået. Praksis. Det er eit sterkare samarbeid innan rettleiing og vurdering, men det er vanskeleg å gjennomføre. Er det signal på korleis det skal tenkast rundt dette? Gode intensjonar. Intensjonen om heilskap og nærleik til barnehagekvardagen er bra. Ny kompetanse kan kome som eit resultat av innføringa av BLU. Profesjonsutvikling. Barnehagefaget er ein praktisk retta profesjon. Pedagogikk blir viktig for å få dei rette verktøya. Sataøen og Økland oppsummerte til slutt innlegga som kom i diskusjonen. Kunnskapsområde og fag. Kunnskapsområda har som samla eining studiepoeng. Dei fleste 20 og eitt 15. Men kor stor del, i form av studiepoeng, kvart fag har i kunnskapsområda blir ikkje opplyst om t.d. på vitnemålet. Dette er likt med fleire andre profesjonsutdanningar. Kunnskapsområda i utdanninga blir grunngitt med at barnehagen er og arbeider tverrfagleg. Fleire stiller spørsmål ved dette og ved at barn nærast «naturgitt» blir oppfatta som tverrfaglege. Dette er eit tema det blir forska på og som det vil bli forska på framover. Praksis og tettare samarbeid. Følgjegruppa vil følgje dette området framover. Det handlar også om økonomi. Sak 11 14/15 Samarbeid, arbeidsdeling, konsentrasjon og samanslåing. Dokument i saka Styresak 76/14: Samarbeid, arbeidsdeling, konsentrasjon og sammenslåing Notat 2, Høgskolen i Bergens innspill til KD per 1. november 2014 (jr.nr: 14/4299). Vedlegg 2: Saksframstilling. Vedlegg 3: Brev til Høgskulen i Volda, Høgskulen i Sogn og Fjordane og Høgskolen Stord/Haugesund. Vedlegg 4: Utkast til notat til KD. Sak 05 14/15 SAKS Samarbeid, arbeidsdeling, konsentrasjon og samanslåing. 4
Rektor Ole-Gunnar Søgnen kom til avdelingsrådsmøtet for å informere om prosessen til no og kva som vil skje framover. Han viste til at Solberg-regjeringa la fram ein sjupunktsplan. For høgskulen er det særleg tre punkt som er viktige: Endring i finansieringsmodellen. Lærarløftet Strukturreform. Det er det siste punktet SAKS handlar om. Regjeringa har lagt vekt på a) at kvalitet skal styre reforma, b) at det skal vere robuste fagmiljø og c) effektivitet. Regjeringa innførte eit fjerde ledd i SAK-samarbeidet, samanslåing. SAK var viktig, men det har gått for sakte med for mange institusjonar og med ein økonomi smurt tynt utover. Historikk. 26. mai kom bestillinga til sektoren som peikte på det som kan betrast. Det vart opna opp for eit nytt institusjonslandskap, der lærarutdanningane vart brukt som døme på for mange like utdanningar. For HiB betyr det at institusjonen må ta eit større ansvar. Lærarløftet har kome i porsjonar. Den femårige lærarutdanninga er, saman med nye karakterkrav, eit signal til dei minste institusjonane om at dei er for små. Vestlandet har ikkje hatt samanslåingar. Dei enkelte institusjonane har ulik storleik med ulike profilar frå Volda til Stavanger. Samarbeidet har skjedd innan UH-nett Vest innan lærarutdanningane, medan Tekno-Vest famnar også om Trøndelag. Prosessen på HiB. Starta i august med arbeidsgrupper som la grunnlaget for det første notatet sendt til departementet 4. september. Det var eit grunnlag for dialogmøte med KD. I notatet presenterte HiB fire modellar/scenario: 1) HiB, 2) Bergen med UiB, 3) profesjonshøgskule på Vestlandet og 4) konsortium på Vestlandet. Det siste alternativet var ikkje aktuelt for KD og i styremøtet 17. september gjekk styret inn for å vere tydelegare i kva høgskulen vil, ein profesjonshøgskule på Vestlandet. Mellom styremøta 17. september og 22. oktober har det skjedd mykje. HSH har innleia fusjonsforhandlingar med UiS. HiSF har uttalt ei sjølvstendelinje. HVO inngår i planar for ein større høgskule i Møre og Romsdal. HiB sendte brev til desse tre institusjonane for å orientere om vedtaket om profesjonshøgskulen, men har ikkje fått noko positive tilbakemeldingar, sjølv om også KD har ytra seg positivt til ein slik institusjon. HiB gjekk før styremøtet i oktober også i samtalar med UiB, der utgangspunktet var å sjå på kva ein har felles. Det var møte mellom rektorat/dekanat frå begge institusjonane, der 5
mange var positive til eit samarbeid med HiB. Dekanane på HiB fekk beskjed om å samtale med «sine» fakultet. I styremøtet 22. oktober kom det fram at styret ville likestille vedtaket om profesjonshøgskule på Vestlandet med alternativet samanslåing med UiB. Endringa kom fordi to av tre dekanar konkluderte for samanslåing. AL har ikkje det same utgangspunktet som dei to andre avdelingane, då det er komplementaritet mellom lærarutdanningane på HiB og UiB, men ikkje i same grad som AHS og AIØ. AIØ ser føre seg eit eige fakultet, medan AHS ser føre seg ei samanslåing. Prosessen vidare. Alle institusjonar skal sende eit notat innan 1. november. Stortingsmeldinga skal vere klar til nyttår. Deretter kjem stortingssonderingar og ei stortingsmelding til påske. Det kan bli eit rammevedtak i Stortinget, men det konkrete institusjonslandskapet vil ikkje bli teikna. Det vil KD gjere rimeleg raskt etterpå. Dekanen kommenterte deretter noko av Søgnens framstilling og viste til at realismen i prosessen er at HiB blir slått saman med nokon. Dei små er naturlege fusjonspartnerar. Han viste vidare til at UiS vedtok å gå i drøftingar med HSH. Når det gjaldt samtalane med UiB, så hadde AL samtalar med to fakultet. Der snakka dei mest om samarbeid, mindre om samanslåing. Det viktigaste for AL er at AL stiller vilkår. HiB er ein lærarutdanningsinstitusjon og bør vere drivkraft for produktet. Frå diskusjonen: Profesjonshøgskule eller universitet? Kva skjer med profesjonsuniversitetstanken? Er det problematisk i forhold til KD eller UiB? Her kommenterte Søgnen at regjeringa la lokk på nye universitetsdanningar. Må først bli profesjonshøgskule og heller i samla flokk bli universitet etter samanslåingar. Regjeringa skal dessutan kome tilbake til spørsmålet om fleire universitet. Når fleire høgskular går inn i universitet, kan det opne opp for HiB. HiB må vere aktive i prosessane. Notat 2 (vedlegg 4) og diskusjonen om fusjon med UiB handlar også om kva som skjer i andre delar av landet som t.d. NTNU og HiST. Problematisk viss dei små institusjonane ikkje vil vere på lag med HiB. Notat 2 er eit utkast. Vil det kome endringar? Søgnen viste til at ein no held på med utluking og forbetringar. M.a. må ein som følgje av styrevedtaket argumentere meir for UiB-sporet. Notatet må også få inn ALs perspektiv og det må oppdaterast i forhold til kva ein veit om HiSF og HSH. Så lenge HiSF går inn for sjølvstendelinja vil ikkje HiB bli nemnd. Endrar dei linje vil HiB kome på bana. 6
Det har over lengre tid vore samarbeid mellom Griegakademiet og Grieg Research, i tillegg til SEKKKs samarbeid med UiB. Studentperspektivet på AL. Ulike haldningar. Folkehelsearbeidsstudentane ser på ein fusjon med UiB som positivt. Lærarstudentane heller mot at HiB består som i dag, men at ein med tanke på master må sjå på standardisering og samarbeid mellom HiB og UiB. Studentane ser også på nemninga universitet som problematisk, fordi universitetet ikkje har tradisjon for praksisorienterte lærarar. Søgnen meinte at ein vil ta den praksisretta profilen med vidare, då det er ein del av samfunnsansvaret. Han viste også til at studentparlamentet gjekk tydeleg inn for ein fusjon med UiB. Sak 12 14/15 Orienteringssaker. 1. Opning av Nasjonalt senter for mat, helse og fysisk aktivitet. Dekanen fortalte at det nasjonale senteret hadde stor opning 28.-29. oktober med foredrag og «street food». 2. Møte om kontorlokale for studieadministrasjonen 20.10.2014. Studierettleiarane og praksisadministrasjonen sit framleis i mellombelse kontor på biblioteket. I utgangspunktet var det direktøren som skulle finne kontor til alle administrativt tilsette. På sein vårpart fekk studieadministrasjonen presentert ei løysing med kontorlandskap. Lokalet som skulle brukast var tomt i august og dei tilsette vart plasserte i grupperom på biblioteket i påvente av at lokalet skulle bli ferdig. Først 20. oktober fekk ein til eit møte. Der kom direktøren med tre alternativ som dekanen må velje mellom: 1) Flytte inn i lokalet slik det er. Prislappen for å gjere det om til ønska cellekontor er for høg. 2) Flytte inn i kontor i Møllendalsveien. 3) AL flyttar fagpersonale til Møllendalsveien for å gi plass til studieadministrasjonen i området der dei andre avdelingsadministrasjonane sit. Dekanen fortalte at AL må respondere på dei gitte alternativa og at AL ikkje er fornøgde med handteringa. Det er etter møtet opp til AL å omrokkere og ta ansvar for det som eigentleg var direktørens ansvar. 3. Intern evaluering av BLU-prosessen. Det er sendt ut invitasjon til seksjonane. Forslaget som ligg ute vil få nokre små endringar. Får ekstern bistand til møta og før møta vil det kome eit skriv om korleis leiinga ser prosessen framover. Her vart det spelt inn at leiinga bør ha konkrete innspel til oppfølging av den interne BLU-rapporten. 4. 5-årig grunnskulelærarutdanning. Blir tatt opp på neste møte som ei drøftingssak. 5. RLE blir til KRLE og RLE skal ha eit 15 studiepoengsemne i PEL f.o.m. 2017. Verken studentrepresentantane eller tilsettrepresentantane hadde orienteringssaker. 7
Sak 13 14/15 Møte med følgjegruppa for grunnskulelærarutdanningane frå tre perspektiv. Dokument i saka Vedlegg 6: Spørsmål til institusjonane. Følgjegruppa for GLU var på institusjonsbesøk 1. oktober. I denne saka vart møtet presentert frå tre perspektiv. Dekanen tok først føre seg leiarperspektivet og møtet med følgjegruppa, før Kjærsti Rønneberg og Torstein Selvik tok føre seg hhv. student- og faglærarperspektivet. Leiarperspektivet. Dekanen og leiargruppa fekk eit skjema som skulle vere utgangspunkt for diskusjonen med følgjegruppa. Dei vart bedne om å seie noko om kva som fungerer: Integrering av praksis fungerer betre enn før. Dekanen viste m.a. til at en hadde innført profesjonsrettleiing og refleksjonsøkt. Akademisk skriving og bacheloroppgåve. Fører til betre progresjon og gir ein betre overgang til masterstudie. Brei fagportefølje fører til at studentane kan velje mellom fleire fag. Begynnaropplæring har fått eit sterkare fokus. kommenterte deretter noko av Søgnens framstilling og viste til at realismen i Kva som ikkje fungerer: Studentar i skvis når dei bytter studiestad etter 3. studieår. PEL-faget og reell trinndeling. Internasjonalisering. Praksis. Det er vanskeleg å få til fagpraksis for alle. Korleis kunne ein gjort det annleis: Heller reformere i det små enn å tenke heilt nytt. Men, det ville vere enklare å administrere meir låste løysingar. Gjort endringar i PEL-faget. Akademisk skriving burde blitt sett i gong før. Forbetring lokalt: 8
Betre akademisk innhald og sterkare praksisorientering. Forbetring nasjonalt: Samordne praksis. Internasjonalisering. Studentperspektivet. Kjærsti Rønneberg la vekt på at møtet ga preg av at leiing og studentar er meir like enn kva studentar er med fagpersonalet. Dei fagtilsette ville helst forsvare det dei driv på med heller enn å vere konstruktive. I møtet fekk studentane spørsmåla først, deretter vart dei fagtilsette spurd. Det førte til at dei enkelte spørsmåla enda med eit forsvar for kva ein driv på med og ergo ei negativ stemning. Informasjonen før møtet var for dårleg frå følgjegruppa. Spørsmåla stilt under møtet var annleis enn det e-posten på førehand førespegla. GLU, som snart skal bli masterstudium, skal inn i ei ny omveltingsrunde. Det er viktig å sjå at masterkrav til GLU må føre til høgare krav til karakterar frå vidaregåande skule. Faglærarperspektivet. Torstein Selvik tok føre seg faglærarperspektivet og var samd i at førebuingane var for dårlege frå følgjegruppa. Burde fått dei same spørsmåla som leiinga fekk til utfylling på førehand. Møtet var ganske tilfeldig samansett når det kom til kven som kunne møte. Følgjegruppa hadde ein klar agenda. Begynte med PEL og om det er limet i utdanninga. Der kom det også ein del kritiske spørsmål. Dei spurde vidare om fag og fagdidaktikk, og om HiB driv med det siste, om forholdet mellom dei ulike læringsarenaene, om grunnleggande ferdigheiter og om internasjonalisering. På det sistnemnde området er HiB ganske dårlege. Følgjegruppa stilte også spørsmål om det samiske perspektivet blir tatt opp i utdanninga. Det siste Selvik tok opp var forholdet mellom PEL og valfag 1 i GLU5-10, der det er vanskeleg å halde trykket oppe dei to første åra av utdanninga. Diskusjonen etterpå handla om følgjegruppas forarbeid, at det er viktig å kunne innrømme at ein på visse område ikkje er flinke nok, og at det er viktig å få fram det ein ønskjer av endringar då følgjegruppa har makt til å føreslå endringar til KD. 9
Sak 14 14/15 Oppstart 2014 del 2. Dokument i saka Sak 06 14/15 Oppstart studieåret 2014/15 erfaringar og moglegheiter. Rådet fokuserte på tre utfordringar i diskusjonen om oppstarten: Nøkkelsystemet fungerer ikkje optimalt. Kronstad. Studentar kjem inn på alle spesialrom, noko som ikkje bør kunne skje. Dører låser seg når folk er inne i undervisningslokala. Møllendalsveien. Det er ingen tilgang til vanlege dører og det er berre ein person frå Backer som kan hjelpe. Møllendalsveien er ikkje open lenge nok i helgene. Referat frå leiarmøte på AL burde vere sjølvsagt. Det handlar om demokrati. Rådet tok innspela til orientering. Sak 15 14/15 Eventuelt. Tidsfristar. Informasjon om kven som er i dei enkelte praksisgruppene kjem for seint. Praksisgruppeoppgåver må derfor gjennomførast på svært kort tid. Informasjon om eksamenstidspunkt kjem også alt for seint. Dei andre avdelingane klarer å få ut informasjonen før, noko ein også må klare på AL. Dekanen kommenterte først og viste til at praksis er noko særeige for AL. Det er vanskeleg å få nok praksisplassar. Når det gjeld eksamen, så er den sentralisert og det skal ikkje vere nokon skilnad mellom avdelingane. Andre innspel i diskusjonen: Det blir ikkje tatt omsyn til folk bur og kvar dei skal vere i praksis. Her vart det replisert at dersom ein treng å bli tatt omsyn til, så kan ein søke. Studentane har ulike fagkombinasjonar i dei same klassene i tillegg til at dei skal ha andre trinn enn kva dei har hatt tidlegare i studieløpet. Det gjer arbeidet med praksisplassar vanskeleg, men ein arbeider for å finne fram til betre løysingar. Dersom ein ikkje kan gjere noko med når praksisgruppene blir offentleggjort, kan ein kanskje gjere noko med forprøvene. Etter at GLU kom er alt blitt mykje vanskelegare å organisere praksis. Det er eit leiingsansvar å sjå at praksisarbeidet har blitt eit arbeidsmiljøproblem. 10