SAKSLISTE MØTEINNKALLING HOVUDSAMARBEIDSUTVALET. Møtedato: 27.05.2015 Tid: 10.00-11.00

Organ: Møtestad: HOVUDSAMARBEIDSUTVALET Åskora MØTEINNKALLING Møtedato: 27.05.2015 Tid: 10.00-11.00 Medlemene blir med dette innkalla til møte som nemnt ovafor. (Ev. forfall må meldast hit straks.) Varamedlemer møter berre etter nærare varsel. Saksdokumenta er utlagde på * Desse sakene ligg føre: SAKSLISTE Saksnr. Arkivsaksnr. / Tittel 3/15 15/1441 Hovudsamarbeidsutvalet - skriv og meldingar 27.05.2015 4/15 15/1854 Årsrapport 2014 frå Stamina Helse bedriftshelseteneste 5/15 15/4264 Årsrapport 2014 - fylkeshovudverneombodet 6/15 15/1826 Sjukefråvær 1. kvartal 2015 7/15 14/732 Revisjon av seniorpolitisk handlingsplan

HOVUDSAMARBEIDSUTVALET Saksnr.: Møtedato: Arkivsaksnr.: L.nr.: 3/15 27.05.2015 15/1441 6921/15 Sakshandsamar: Arvid Stenehjem Handsaming i organ Møtedato Saksnr. Hovudsamarbeidsutvalet 18.02.2015 1/15 Hovudsamarbeidsutvalet 27.05.2015 3/15 planlagte utvalgsbeh Hovudsamarbeidsutvalet - skriv og meldingar 27.05.2015 Hovudsamarbeidsutvalet tek skriva og meldingane til vitande. Side 2 av 22

Sak 3/15 Hovudsamarbeidsutvalet tek skriva og meldingane til vitande. Behandling/vedtak i Hovudsamarbeidsutvalet den 18.02.2015 Dette gir følgjande endeleg vedtak: Hovudsamarbeidsutvalet tek meldesakene til vitande. Melding 1) Hospiteringmidlar 2015. Innkomne søknader: 18 kvinner + 9 menn = 27 personar. Løyvde midlar til hospitering utgjer totalt: kr 200.000 (inkl. ca. kr 67,00 til seniorpolitiske tiltak, dvs. 1/3 til 55+) Søknadene utgjer: K: kr 294.090 + M: kr 145.858 = kr 439.948 Summen inkluderer: o Seniorpolitiske tiltak (55+): K: kr 137.300 + M: kr 89.000 = kr 226.300 o Vikarutgifter = kr 163.600 Innvilga søknader: 11 kvinner + 6 menn = 17 personar. Innvilga søknader utgjer: K: kr 130.290 + M: kr 71.858 = kr 202.148 Summen inkluderer: o Seniorpolitiske tiltak (55+): K: kr 61.000 + M: kr 27.500 = kr 88.500 o Vikarutgifter = kr 93.500 Oversikt over søknader om tilskot til hospitering i perioden 2004-2015 Eining Tal søknader 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 i perioden PPT Eid og Vågsøy 1 1 Sogn Jord og Hagebruksskule 1 1 Firda vgs 1 1 Fagskulen i Sogn og Fjordane 1 1 2 Fylkesarkivet 1 1 1 3 PPT Sogndal 1 1 2 4 Fylkesbiblioteket 2 1 1 4 Luster vgs (nedlagd) 1 1 3 1 6 Høyanger vgs 2 1 1 1 2 7 Mo og Øyrane vgs 7 7 * Mo og Jølster vgs (per 01.08.14 Mo og Øyrane) 1 2 4 2 2 2 3 16 * Øyrane vgs (per 01.08.14 Mo og Øyrane) 6 7 1 6 9 8 5 9 8 6 2 67 Sentraladministrasjonen 1 1 1 1 3 1 1 9 Årdal vgs 1 1 2 1 2 1 1 9 Stryn vgs 1 2 4 2 3 12 Hafstad vgs 2 3 3 1 1 1 1 12 Dale vgs 1 1 3 2 1 4 2 14 Måløy vgs 1 2 1 4 3 2 3 2 18 Flora vgs 1 2 5 2 4 2 2 18 Eid vgs 1 4 6 1 4 2 4 1 4 27 Sogndal vgs 1 2 3 1 1 1 6 2 3 5 3 2 30 Tannhelsetenesta 4 4 7 5 5 3 1 1 10 12 52 Tal søknader totalt per år/i perioden 16 16 23 30 25 31 30 29 25 33 34 28 320 fastsette 24. april at endringane i arbeidsmiljølova og allmenngjeringslova tek til å gjelde frå 1. juli 2015. Melding 2) Statsråd Utvida åtgang til mellombels tilsetjing Meir fleksible arbeidstids ordningar Side 3 av 22

Sak 3/15 Aldersgrensa vert heva frå 70 til 72 år Strammare regelverk ved pensjonering Melding 3) Den 28. april 2015 var verdsdagen for eit godt arbeidsmiljø. Tema for i år er førebygging. Arbeidstilsynet la i denne samanheng ut informasjon om kva aktivitetar dei set i verk i år og ei oversikt over skader og ulykker i trafikken fram til no. Melding 4) Trafikksikre arbeidstakarar - også eit arbeidsgjevaransvar Statens vegvesen opplyser at 40 prosent av alle ulykker skjer til og frå jobben. Vi har eit politisk styringssignal/bestilling i trafikktryggingsplanen på at vi skal fokusere på trafikktrygging i vårt hmt-arbeid. Vi har oppmoda om at temaet vert sett på dagsorden i alle LAMU og at dette vert tema på personalmøter rundt i einingane. Mange arbeidsplassar som til dømes transportbedrifter, handverksbedrifter, offentlege etatar eller heimesjukepleie, har køyring som ein større eller mindre del av verksemda, og mange arbeidstakarar er trafikantar i yrkessamanheng - i bil, traktor osv., men også til fots og på sykkel. Bruk av køyretøy i teneste er truleg oftast den farlegaste delen av arbeidsoperasjonane. Det er difor naturleg at trafikktryggingstiltak er ein del av HMT-arbeidet, og det er ynskjeleg at instansar med ansvar for trafikktryggleik kjem på bana med informasjon, haldningsskapande arbeid og hjelp til konkrete tiltak. HMT-arbeidet knytt til trafikk kan t.d. vere å innarbeide gode rutinar og opplæring ved start av nye arbeidsoppgåver som inneber køyring, og kartlegging og innmelding av moglege trafikkfarlege stader. Vidare har mange offentlege instansar ansvar for innkjøp av transporttenester t.d. bussruter, skuleskyss, drosje, anleggsverksemd. Også i samband med dette er det relevant å stille krav om trafikktryggleik både når det gjeld transportutstyr og gjennomføring (trygg køyring). Melding 5) Frå 1. april vert det innført røykfri arbeidstid for alle tilsette i Sogn og Fjordane fylkeskommune. Dette inneber at dei tilsette, også ved skulane, ikkje lenger vil ha høve til å gå utanfor arbeidsplassen sitt område for å røyke i arbeidstida. Tilsette har fått tilbod om tobakksavvenningskurs i regi av vår leverandør av bedriftshelsetenester Stamina Helse AS. Snusfri arbeidstid gjeld dei tilsette som har kontakt med born, unge, pasientar og publikum, til dømes tilsette ved skulane, PPT-kontora og tannhelsetenesta. Unntak frå forbodet gjeld når dei tilsette som er nemnd over, ikkje har kontakt med born, unge, pasientar eller publikum. Dette vil kunne vere tilfellet når den tilsette til dømes jobbar på heimekontor, oppheld seg i eigen bil eller er på tenestereise. Tobakkssurrogat og tobakksimitasjonar, som urtesnus, urtesigarettar, elektroniske sigarettar, lakrispiper og leikesigarettar, er heller ikkje lov. Forbodet for både elevar, studentar og tilsette gjeld ikkje statleg godkjende nikotinerstatningsprodukt (NEP). Dette er hjelpemiddel som lindrar nikotinabstinens, som t.d. nikotinplaster, nikotintyggegummi, inhalatorar og medikament på resept (Champix og Zyban). For å sikre at regelverket vert følgt opp bør dei lokale arbeidsmiljøutvala 2-3 gonger i året ha dette opp til drøfting. Fylkesrådmannen har ikkje lagt opp til på førehand bestemde sanksjonar mot tilsette som eventuelt bryt regelverket. Fylkesrådmannen forventar at alle tilsette lojalt følgjer det fastsette regelverket. Melding 6) Røykevavvenningskurs Side 4 av 22

Sak 3/15 I samarbeid med bedriftshelsetenesta, Stamina Helse AS, har Frm-personal gjennomført fylgjande tilbod på faste kursdagar. Den første med oppstart 1. april kl. 18 20: Dag 1 torsdag 9. april Dag 2 måndag 13. april Dag 3 Torsdag 16. april RØYKESLUTTDAGEN ER SØNDAG 19. APRIL. Dag 4 tysdag 21. april Dag 5 tysdag 28. april Dag 6: tysdag 5. mai Kurset hadde seks møter over seks veker. Opplegget for dei tre første møtedagane er ei førebuing på å slutte. Her vart det lagt vekt på motivasjon, bevisstgjering, nedtrapping og endring av vanar. Vidare sjølve røykesluttdagen og oppfølging for å stabilisere den nye røkeslutt tilvære. Etter gjennomført kurs har vi motteke gode tilbakemeldingar på kursopplegget og kurshaldaren frå Stamina Helse. «Av alle 6 som deltok har alle 4 av kvinnene pr dags dato slutta å røyke, og dei to mannlige har satt opp nye datoer til å slutte» seier kurshaldaren. Melding 7) Ny elektronisk løysing for dialog- og sjukmelding «No vert kommunikasjonen mellom NAV og sjukmeldar enklare og meir målretta», melder NAV. Sjukmeldinga legg opp til ein tettare dialog mellom sjukmeldar og pasient om den sjukmelde sin situasjon og moglegheit til å vere i arbeid. Løysinga gir også arbeidsgjevar moglegheit til å sende inn oppfølgingsplanar via NAV sine system. Melding 8) Prosjekt SFJ2019 dei første utgreiingane Dei første utgreiingane i omstillingsarbeidet SFJ2019 blir sendt til politisk handsaming og vart offentlege 30. april. Utgreiingane ligg som vedlegg til saka «Økonomiplan 2016-19: arbeidsdokument 4/15». Politisk handsaming i hovudutvala 13. mai 2015 (førsteinstans). Ingen endringar i verksemda vår blir endeleg vedtatt no. Utgreiingane skal synleggjere innsparingspotensiale utover lovpålagde nivå, og kva konsekvensar eventuelle kutt kan få. Ein legg opp til at fylkesrådmannen si tilråding til økonomiplan vert lagt fram 26. mai, og at fylkestinget kan gjere retningsgjevande vedtak i økonomiplanen i juni. Så kjem endeleg vedtak i samband med budsjetthandsaminga i fylkestinget i desember 2015. Side 5 av 22

Sak folkevalde organ HOVUDSAMARBEIDSUTVALET Saksnr.: Møtedato: Arkivsaksnr.: L.nr.: 4/15 27.05.2015 15/1854 7049/15 Sakshandsamar: Arvid Stenehjem Handsaming i organ Møtedato Saksnr. Hovudsamarbeidsutvalet 27.05.2015 4/15 planlagte utvalgsbeh Årsrapport 2014 frå Stamina Helse bedriftshelseteneste Fylkesrådmannen rår hovudsamarbeidsutvalet til å gjere slikt vedtak: 1) Hovudsamarbeidsutvalet tek årsrapporten frå Stamina Helse AS, vår leverandør av bedriftshelsetenester, til vitande. 2) Hovudsamarbeidsutvalet ber om at årsrapporten vert sendt ut til alle einingane (LAMU) og lagt tilgjengeleg på portalen. Side 6 av 22

Sak 4/15 Fylkesrådmannen rår hovudsamarbeidsutvalet til å gjere slikt vedtak: 1) Hovudsamarbeidsutvalet tek årsrapporten frå Stamina Helse AS, vår leverandør av bedriftshelsetenester, til vitande. 2) Hovudsamarbeidsutvalet ber om at årsrapporten vert sendt ut til alle einingane (LAMU) og lagt tilgjengeleg på portalen. Vedlegg: Årsrapport 2014 SAKSFRAMSTILLING 1. Samandrag Årsrapporten er ei oppsummering av dei tenester Stamina Helse bedriftshelseteneste har bistått Sogn og Fjordane Fylkeskommune med gjennom året, både med omsyn til tidsbruk og innhald i tenesta. Tenesta skal dekke verksemda sine behov for HMT-oppfølging og bistand etter krav i Arbeidsmiljølova sin 3-3, Forskrift om systematisk HMT-arbeid 5 og Forskrift om organisering, leiing og medverknad. Aktiviteten i fjerde drifts år oppsummerar dei tenestene vi har bestilt. Bistanden er i samsvar krav i lov og forskrift samt levert etter nøye vurderte tilleggstenester. Nokre leveransar er overordna kjøp som gagnar heile organisasjonen, medan langt dei fleste er tenester levert etter lokalt initiativ. Nokre oppgåver har kome i kjølevatnet av tilsynsbesøk medan andre er frå avvik avdekt av einingane sine eigne rutinar for systematisk helse-, miljø- og tryggleiksarbeid. Alle kjøp er avtalt etter godkjenning frå Frm-personal/HMT ved A. Stenehjem. I medhald av inngåtte rammeavtale for bedriftshelsetenester gjeldande frå 01.01.2012 har vi nytta vår opsjon til å forlenge avtalen i ytterligare to år. Vi har motteke aksept frå Stamina Helse AS og avtalen er no gjeldande fram til 31.12.2015. Vilkåra i avtalen er uendra. Frmpersonal vil saman med innkjøpsavdelinga starte utarbeiding av nytt anbodsgrunnlag på ettersommaren. Vi vil då vere i posisjon til å få på plass ny avtale med leverandør av bedriftshelsetenester med verknad frå 1. januar 2016. 2. Bakgrunn for saka Frå 21.11.2011 vart det inngått avtale med Stamina Helse AS 1 om levering av bedriftstenestester til Sogn og Fjordane fylkeskommune. Avtalen omfattar alle driftseiningar og tilsette i fylkeskommunen. Fylkeskommunen har avtalt ein fleksibel leveranse av bedriftshelsetenester der kjøpet vert koordinert og kvalitetssikra av Frm-personal. I Sogn og Fjordane fylkeskommune skal forbetringsarbeidet innan HMT-området vere eit klart definert leiaransvar som skal kanaliserast mest mogleg gjennom kvalitetssystemet for HMT. HMT skal sikre eit arbeidsmiljø som gjev arbeidstakarane tryggleik mot fysiske og psykiske skadeverknader. Miljøaspektet er svært viktig for å førebyggje og motverke sjukefråvær. 1 Verksemda heitte i starten Hjelp24 fekk namneendring etter fusjon først til StaminaHOT, sidan korrigert til Stamina Helse AS Side 7 av 22

Sak 4/15 Arbeidet er tilrettelagt i samsvar med arbeidsmiljølova og andre lover som skal sikre forsvarleg arbeidsmiljø, og etter drøftingar med samarbeids-/arbeidsmiljøutvala og med vernetenesta. 3. Stamina Helse AS aktiviteten i 2014 Den vedlagde årsmeldinga frå 2014 viser dei leverte tenestene detaljert. Grafen under viser tenesteleveransen i sum timar og i prosent fordelt på ulike tenestekategoriar. Tenestekategori /tenester Sum timar % av totalt Sjukefråværsarbeid 16,25 1,5 Systematisk HMT-arbeid 67,98 6,1 Arbeidshelse 12 2,7 Ergonomi 146,25 13,2 Psykososialt arbeidsmiljø 128,5 11,6 Fysisk, kjemisk og biologisk 75,42 6,8 Livsstil 10,5 0,9 Undervisning og kurs 19 4,3 Census (MTM) 196,25 52,9 Totalt 672,15 100 4. Stamina Helse AS tilrådingar for 2015 Stamina Helse ynskjer å bidra til at kundane når måla som vert sette for HMT-arbeidet. Dei ynskjer at vi skal oppleve ei så effektiv og god nytte som mogleg av dei rammene som ligg til grunn i avtalen, og at dei tiltaka som vert gjennomførte er målretta og bidreg til opplevd verdiauke. Basert på dei kartleggingane og erfaringane har gjort føregåande år og dei resultata dei ser av tiltaka som er gjennomførte, tilrår dei at fylgjande område vert vektlagde komande år. Risikovurderingar Som tidlegare år tilrår vi at alle einingane jobbar systematisk med anten revisjon av tidlegare utførte risikovurderingar ved behov eller med å skriftleg gjere og dokumentere overordna eller spesifikke risikovurderingar. Stamina rettleiar og hjelper einingane etter tinging frå dykk. Risikovurdering endring og omstilling Sidan Fylkeskommunen skal i gang med ein endringsprosess, vil vi tilrå at de vurderer gjennomføring av risikovurdering av denne endrings- og omstillingsprosessen. Risikovurdering i forkant av helsekontrollar Fleire av dei vidaregåande skulane bør gjere systematiske risikovurderingar med tanke på å avdekke behov for helsekontrollar for dei tilsette med eksponeringar for fysisk arbeidsmiljø. HMT-handboka. Fleire einingar, deriblant nokre av dei vidaregåande skulane, er i gang med å tilpasse boka til si drift. Vi tilrår at dette arbeidet held fram, og Stamina stiller som ein rettleiande part etter bestilling frå einingane. Med tilpassing av HMT-handboka vil ein gjerne òg avdekke eventuelle forbetringar gjeldande rutinar for kartlegging, risikovurdering og HMS-arbeidet for øvrig. IK-HMS: Arvid Stenehjem har som vår kontaktperson fått gratis tilgang på basisversjonen av vårt elektroniske HMT-system, og vi vil i samarbeid nytte dette gjennom året. IA-mål/HMS-mål De har signert ein ny IA-avtale og einingane er utfordra på å definere sine eigne IA-målsetjingar. Stamina er førespurt om å vere ein bidragsytar til einingane i denne prosessen, og for nokre einingar er vi i gang med å rettleie i denne prosessen i samband med utarbeiding av HMSmålsetjingar (knytt til arbeidet med HMT-handboka). Stamina ynskjer å vere ein rettleiande part i dette arbeidet, og vil etterspørje dette i einingane når vi er i kontakt i høve handlingsplanar og anna arbeid. Det er òg viktig at einingane kontaktar Stamina ved behov. Etterarbeid MTM-undersøkinga Her er det ein prosess i gang på tre einingar. Vi bistår fleire einingar etter tinging frå dykk. Side 8 av 22

Sak 4/15 AKAN Stamina kan hjelpe til med revidering av det overordna AKAN-reglementet. LAMU Stamina kan vere ein rådgjevande part i LAMU-møta. Tidlegare har det vore drøfta om Stamina kan delta i eitt LAMU per eining per år. HSU Stamina kan vere ein rådgjevande part i HSU-møta og fortelje om våre leveransar, trendar og utfordringar vi ser. Årsrapport frå LAMU og handlingsplanar Som tidlegare år, bidreg vi høve oppsummering av årsrapportane frå LAMU, og kjem med tilrådingar ut frå denne prosessen. Dette arbeidet har frist 1. mars 2015, og for alle vidaregåande skular fyl vi deira årshjul i høve skuleåret. Oppfølging etter konkrete kartleggingar/vurderingar Det har vore utført ulike kartleggingar og risikovurderingar for dei ulike einingane, og generelt sett vil vi tilrå at einingane fyl opp tiltaka som er føreslegne i handlingsplan etter vurderingane. Konkret kan vi nemne: Fylkesarkivet: Vi vil tilrå at fylkeskommunen følgjer opp dei forslag til tiltak som er presentert i rapport frå Mycoteam og Stamina etter prøvetaking av muggsopp på arkivmateriale. Rapporten er under utarbeiding og vil vere klar medio februar 2015. Vernerundar: Fleire av skulane har gjennomført vernerundar med deltaking frå Stamina, og det er viktig at dei fyl opp tiltaka som er utarbeida i handlingsplan etter vernerunde. Konkrete leveransar vert avklara i samarbeidsmøte og vert reflekterte i plan for bruk av bedriftshelsetenesta i 2015. 3. Konklusjon Vi har motteke tilfredsstillande leveransar frå bedriftshelsetenesta vår. Desse er både utviklingsoppgåver og adhoc oppgåver i feltet systematisk helse, miljø og tryggleik. Fylkesrådmann rår til at rapporten vert teken til vitande og at samarbeidet med tenesteleverandøren held fram etter same mønster som i 2014. Side 9 av 22

HOVUDSAMARBEIDSUTVALET Saksnr.: Møtedato: Arkivsaksnr.: L.nr.: 5/15 27.05.2015 15/4264 18369/15 Sakshandsamar: Arvid Stenehjem Handsaming i organ Møtedato Saksnr. Hovudsamarbeidsutvalet 27.05.2015 5/15 planlagte utvalgsbeh Årsrapport 2014 - fylkeshovudverneombodet Fylkesrådmannen rår hovudsamarbeidsutvalet til å gjere slikt vedtak: Hovudsamarbeidsutvalet tek Årsrapport 2014 frå fylkeshovudverneombodet til vitande. Side 10 av 22

Sak 5/15 Fylkesrådmannen rår hovudsamarbeidsutvalet til å gjere slikt vedtak: Hovudsamarbeidsutvalet tek Årsrapport 2014 frå fylkeshovudverneombodet til vitande. Vedlegg: Årsrapport 2014 frå fylkeshovudverneombodet SAKSFRAMSTILLING 1. Saksframstilling Fylkeshovudverneombodet (FHVO) sin rolle er ikkje direkte heimla i arbeidsmiljølova, men fylkeskommunen nyttar same regelverket ved oppnemning og i forståing av rolla. FHVO er ikkje overordna hovudverneomboda (HVO) eller verneomboda (VO) lokalt, men skal ha ei koordinerande rolle og særleg etablere kontakt/nettverk med HVO som er faste representantar i dei lokale arbeidsmiljøutvala (LAMU). Arbeidstakarorganisasjonane har med heimel i AML 25.4 utpeikt Anne Kari Hagen som nytte fylkeshovudverneombod. Ho tok til i dette vervet den 1. august 2014. Anne Kari kom frå Luster vidaregåande skule. Vervet tilsvarer ein 60 % stilling. Tilråding Fylkeshovudverneombodet legg fram sin årsrapport på eit fritt og skjønns messig grunnlag. Det vert rådd til at hovudsamarbeidsutvalet tek Årsrapport 2014 frå fylkeshovudverneombodet til vitande. Side 11 av 22

Sak folkevalde organ HOVUDSAMARBEIDSUTVALET Saksnr.: Møtedato: Arkivsaksnr.: L.nr.: 6/15 27.05.2015 15/1826 7182/15 Sakshandsamar: Arvid Stenehjem Handsaming i organ Møtedato Saksnr. Hovudsamarbeidsutvalet 27.05.2015 6/15 planlagte utvalgsbeh Sjukefråvær 1. kvartal 2015 Fylkesrådmannen rår hovudsamarbeidsutvalet til å gjere slikt vedtak: Hovudsamarbeidsutvalet tek statistikken over sjukefråværet til orientering og ber einingane følgje opp dei sjukmelde og arbeide for å identifisere årsaker og finne mottiltak til fråvær som kan vere arbeidsmiljørelaterte. Side 12 av 22

Sak 6/15 Fylkesrådmannen rår hovudsamarbeidsutvalet til å gjere slikt vedtak: Hovudsamarbeidsutvalet tek statistikken over sjukefråværet til orientering og ber einingane følgje opp dei sjukmelde og arbeide for å identifisere årsaker og finne mottiltak til fråvær som kan vere arbeidsmiljørelaterte. Vedlegg: Hovudtabell 1. kvartal 2015 SAKSFRAMSTILLING 1. Samandrag Dei registrerte fråværstala syner ein marginal nedgang i dette første kvartalet samanlikna med første kvartal i 2014. Vi registrerte no ved første kvartal eit samla fråvær på 5,4 %. Dette er som er 0,2 prosentpoeng under regsitreringane frå eitt år tilbake. I høve stabiliseringsmålet på gjennomsnittleg 5 % ligg vi ved dette kvartalet 0,4 prosentpoeng over. Seks einingar/lamu-områder rapporterte fråvær over seks prosent i fjerde kvartal. Desse vert som tidlegare beden om ei særskild tilbakemelding til rådmann jf. sak 09/63-1. Hensikta er at eininga skal kommenterer om fråværet har eller kan ha samanheng med forhold i arbeidsmiljøet og kva tiltak eininga ser for seg kan setjast inn for å motverke slike fråvær. Når LAMU drøftar fråværstala i sine møter vil utvikling, storleik og skilnader mellom kjønna vere tema. Der skilnaden av fråværet mellom kvinner og menn i einingar med tilnærma lik samansetjing mellom kjønna er avvikande, vil det vere betimeleg å undersøke samanhengane mellom arbeidsmiljøet og sjukefråværet. LAMU tek desse forholda opp i sine kvartalsvise møter der fråværet på individnivå vert handsama. 2. Første kvartal 2015 Fråværsstatistikken skal tene som grunnlag for å avdekkje mogelege problem i arbeidsmiljøet. Den kan også bidra til å identifisera arbeidstakarar som treng spesiell oppfølging frå eininga eller med bistand frå andre støttespelarar som til dømes vår leverandør av bedriftshelsetenester Stamina Helse AS eller frå Frm-personal. Framlegging av sjukefråværstal og statstikk har heimel i arbeidsmiljølova 5-1 og i folktrygdlova 25-2. Statistikken frå Sogn og Fjordane fylkeskommune omfattar opplæringssektoren, tannhelsetenesta og sentraladministrasjonen kvar for seg. Sentraladministrasjonen inkluderer tilsette på fylkeshusert i Leikanger og sentraladministrasjonen sin kulturavdeling og andre Side 13 av 22

Sak 6/15 1. kvartal 2015 Det legemeldt e Mogelege Eigenmeldte Sjukmeldte Fråvær Fråvær Fråvær Fråvær Totalt dagsverk fråvær 1-3 dagar 1-3 4-16 17-56 >56 fråvær Fråværs Br. Org. netto dagsverk tal tilfelle dagsverk dagsverk dagsverk dagsverk dagsverk prosent Kvinner Sentraladm. 5798,2 35,7 273,4 37,7 115,4 138 18 309,1 5,3 Menn Sentraladm. 6661,7 38,1 147,7 22,5 69 42,3 52 185,8 2,8 Sum Totalt Sentraladm. 12459,9 73,8 421,1 60,2 184,4 180,3 70 494,9 4,0 Kvinner Opplæring 29655,7 308,5 1860,4 261,5 631,3 1112,6 163,6 2168,9 7,3 Menn Opplæring 24826,5 170,9 762,2 145,5 241,3 480,1 66,2 933,1 3,8 Sum Totalt Opplæring 54482,2 479,4 2622,6 407 872,6 1592,7 229,8 3102 5,7 Kvinner Tannhelse 5636,6 60,9 248,2 63,5 125,6 98,5 21,5 309,1 5,5 Menn Tannhelse 1036,4 7 76 7 15 13 48 83 8,0 Sum Totalt Tannhelse 6673 67,9 324,2 70,5 140,6 111,5 69,5 392,1 5,9 Kvinner Andre 1717,7 20,7 71,3 21,3 61,7 9 0 92 5,4 Menn Andre 685,5 7 0 7 0 0 0 7 1,0 Sum Totalt Andre 2403,2 27,7 71,3 28,3 61,7 9 0 99 4,1 Sum totalt kvinner 42808,2 425,8 2453,3 461,7 956,6 1238,1 203,1 2879,1 6,7 Sum totalt menn 33210,1 223 985,9 228,5 298,6 545,1 132,2 1208,9 3,6 SUM 76018,3 648,8 3439,2 566 1259,3 1893,5 369,3 4088 5,4 Tabell 1. Samla fråværsstatistikk frå 1. kvartal 2015 avdelingar sine satellittkontor lokalisert til Storehagen Amfi i Førde. Under nemninga «Andre» har vi samla resten av organisasjonen. 2 Tabell 1 over viser det samla sjukefråværet for heile Sogn og Fjordane fylkeskommune (alle einingane) i 1. kvartal 2015. Vi registrerte eit samla fråvær på 5,4 % ved dette kvartalet. Til samanlikning registrerte vi 5,6 % ved første kvartal i 2014. Sjå kommentarar knytt til sektorane under. 2. Kommentar til dei einskilde tenesteområda Tenesteområde vidaregåande opplæring Som vanleg registrerar nokre einingar særs låge fråværstal medan andre viser høgare tal. Gjennomgåande viser dei vidaregåande skula moderate fråværstal dette kvartalet også. Der er likevel registrert ni einingar med fråvær over stabiliseringsmålet på 5 %. Eg kommenterer kort desse einingane sitt fråvær under. Gjennomsnittleg registrering for tenesteområdet er 5,7 % der kvinner er ute med 7,3 % av sin tilgjengelege arbeidsressurs og menn tilsvarande med 3,8 %. 1. kvartal 2015 Mogelege Eigenmeldte Sjukmeldte Fråvær Fråvær Fråvær Fråvær Totalt dagsverk fråvær 1-3 dagar 1-3 4-16 17-56 >56 fråvær Fråværs Br. Org. netto dagsverk tal tilfelle dagsverk dagsverk dagsverk dagsverk dagsverk prosent Kvinner Opplæring 29655,7 308,5 1860,4 261,5 631,3 1112,6 163,6 2168,9 7,3 Menn Opplæring 24826,5 170,9 762,2 145,5 241,3 480,1 66,2 933,1 3,8 Sum Totalt Opplæring 54482,2 479,4 2622,6 407 872,6 1592,7 229,8 3102 5,7 Tabell 2. Statistikk frå opplæringssektoren første kvartal 2015 Kommentar Vi registrerar stabile, høvesvis moderate fråværstal ved tenesteeiningane. Fem einingar registrerar fråvær over rapporteringsgrensa på 6 % dette kvartalet. Desse er Hafstad, Høyanger, Dale, Eig og Måløy som i fjerde kvartal har høvesvis 6,2 %, 6,5 %, 7,0 %, 7,7 % og 6,2 %. 2 I gruppa «Andre» finn vi fylkesbiblioteket, fylkesarkivet inkl. kommunearkivordninga, Fylkesmusikarar, PPT Sogndal, PPT Eid/Vågsøy og sekretariatet for kontrollutvalet. Side 14 av 22

Sak 6/15 Grafikk 1.) Gjennomsnittleg fråvær begge kjønn ved tenesteområdet dei vidaregåande skulane (inkludert Fagskulen i Sogn og Fjordane og landslineskulen i Aurland) Tabellen under viser kvar eining sine registreringar fordelt mellom høvesvis kvinner, menn og gjennomsnittet for begge kjønna. Arbeidstad KJ Bemanning Mogelege dagsv. netto Egenm. fråvær dagsv. Sjukem. dagsv S.fråvær 1-3 dagsv Fråvær 4-16 dagsv Fråvær 17-56 dagsv Fråvær > 56 dagsv Sum fråvær dagsv Fråværs prosent ÅRDAL VIDAREGÅANDE SKULE K 32,0 1 563 14,7 60,6 18,1 44,2 13,0 0,0 75,3 4,82 M 21,0 1 098 4,3 9,0 4,3 9,0 0,0 0,0 13,3 1,21 ÅRDAL VIDAREGÅANDE SKULE 53,0 2 660,4 19,0 69,6 22,4 53,2 13,0 0,0 88,6 3,33 SOGNDAL VIDAREGÅANDE SKULE K 93,0 5 013 47,7 258,7 44,3 124,2 129,1 8,8 306,3 6,11 M 76,0 4 248 32,0 153,0 32,0 25,0 107,0 21,0 185,0 4,35 SOGNDAL VIDAREGÅANDE SKULE 169,0 9 261,5 79,7 411,7 76,3 149,2 236,1 29,8 491,3 5,30 HØYANGER VIDAREGÅANDE SKULE K 22,0 1 142,7 13,4 98,2 8,4 10,0 0,0 93,2 111,6 9,77 M 17,0 974,1 18,0 8,0 9,0 17,0 0,0 0,0 26,0 2,67 HØYANGER VIDAREGÅANDE SKULE 39,0 2 116,8 31,4 106,2 17,4 27,0 0,0 93,2 137,6 6,50 MO OG ØYRANE VIDAREG SKULE K 81,0 4 107 70,5 279,3 30,2 109,9 192,9 16,7 349,8 8,52 M 92,0 4 934 40,4 113,3 28,6 30,8 94,3 0,0 153,7 3,12 MO OG ØYRANE VIDAREG SKULE 173,0 9 041,5 110,9 392,6 58,8 140,7 287,2 16,7 503,5 5,57 HAFSTAD VIDAREGÅANDE SKULE K 48,0 2 638 16,4 122,3 23,9 40,4 74,4 0,0 138,7 5,26 M 25,0 1 285 4,9 99,7 7,9 40,0 31,9 24,8 104,6 8,14 HAFSTAD VIDAREGÅANDE SKULE 73,0 3 922,5 21,3 222,0 31,8 80,4 106,3 24,8 243,3 6,20 FAGSKULEN I Sogn og Fjordane K 10,0 460 5,2 0,0 3,2 2,0 0,0 0,0 5,2 1,13 M 19,0 942 5,5 55,8 5,5 1,4 54,4 0,0 61,3 6,51 FAGSKULEN I Sogn og Fjordane 29,0 1 401,8 10,7 55,8 8,7 3,4 54,4 0,0 66,5 4,74 DALE VIDAREGÅANDE SKULE K 16,0 816 12,7 40,5 11,9 21,3 20,0 0,0 53,2 6,52 M 23,0 1 134 8,8 75,6 8,8 12,1 46,3 17,2 84,3 7,44 DALE VIDAREGÅANDE SKULE 39,0 1 949,2 21,5 116,1 20,7 33,4 66,3 17,2 137,5 7,05 FLORA VIDAREGÅANDE SKULE K 65,0 3 587 36,7 259,8 35,0 108,7 146,4 6,4 296,5 8,27 M 43,0 2 430 24,5 98,6 13,9 59,0 47,0 3,2 123,1 5,07 FLORA VIDAREGÅANDE SKULE 108,0 6 016,7 61,2 358,4 48,9 167,7 193,4 9,6 419,6 6,97 FIRDA VIDAREGÅANDE SKULE K 44,0 2 398 18,2 173,3 13,2 16,2 130,6 31,5 191,5 7,98 M 28,0 1 533 10,0 7,5 10,0 0,0 7,5 0,0 17,5 1,14 FIRDA VIDAREGÅANDE SKULE 72,0 3 931,4 28,2 180,8 23,2 16,2 138,1 31,5 209,0 5,32 STRYN VIDAREGÅANDE SKULE K 38,0 1 897 18,0 92,8 22,4 28,7 59,7 0,0 110,8 5,84 M 32,0 1 733 1,0 0,0 1,0 0,0 0,0 0,0 1,0 0,06 STRYN VIDAREGÅANDE SKULE 70,0 3 630,4 19,0 92,8 23,4 28,7 59,7 0,0 111,8 3,08 EID VIDAREGÅANDE SKULE K 49,0 2 606 17,0 209,4 19,0 52,1 148,4 6,9 226,4 8,69 M 34,0 1 815 11,6 103,1 11,6 33,0 70,1 0,0 114,7 6,32 EID VIDAREGÅANDE SKULE 83,0 4 421,3 28,6 312,5 30,6 85,1 218,5 6,9 341,1 7,71 MÅLØY VIDAREGÅANDE SKULE K 43,0 2 254 34,6 194,7 28,4 57,6 143,3 0,0 229,3 10,17 M 37,0 2 156 8,0 38,2 11,0 14,0 21,2 0,0 46,2 2,14 MÅLØY VIDAREGÅANDE SKULE 80,0 4 409,8 42,6 232,9 39,4 71,6 164,5 0,0 275,5 6,25 SOGN JORD- OG HAGEBRUKSSKULE K 27,0 1 174 3,6 70,8 3,6 16,0 54,8 0,0 74,4 6,34 M 13,0 545 2,0 0,5 2,0 0,0 0,5 0,0 2,5 0,46 SOGN JORD- OG HAGEBRUKSSKULE 40,0 1 718,9 5,6 71,3 5,6 16,0 55,3 0,0 76,9 4,47 Sum skulane 1. kv 2014 K 568,00 29655,60 308,70 1860,40 261,60 631,30 1112,60 163,50 2169,00 7,31 M 460,00 24826,60 171,00 762,30 145,60 241,30 480,20 66,20 933,20 3,76 1028,00 54482,2 479,7 2622,7 407,2 872,6 1592,8 229,7 3102,2 5,69 Tabell 3) Første kvartal 2015 frå tenesteområdet dei vidaregåande skulane Tannhelsetenesta Den offentlege tannhelsetenesta i Sogn og Fjordane er organisert som ein institusjon med direktør for tannhelsetenesta som øvste leiar, deretter assisterande direktør, rådgjevar og førstekonsulentar i sentral stab. Tannklinikkane rapporterer til den sentrale staben. Klinikksjefen er lokal leiar med ansvar for dagleg drift og avgrensa personalansvar ved tannklinikkane. Side 15 av 22

Sak 6/15 1. kvartal 2015 Mogelege Eigenmeldte Sjukmeldte Fråvær Fråvær Fråvær Fråvær Totalt dagsverk fråvær 1-3 dagar 1-3 4-16 17-56 >56 fråvær Fråværs Br. Org. netto dagsverk tal tilfelle dagsverk dagsverk dagsverk dagsverk dagsverk prosent Kvinner Tannhelse 5636,6 60,9 248,2 63,5 125,6 98,5 21,5 309,1 5,5 Menn Tannhelse 1036,4 7 76 7 15 13 48 83 8,0 Sum Totalt Tannhelse 6673 67,9 324,2 70,5 140,6 111,5 69,5 392,1 5,9 Tabell 4) Første kvartal 2015 frå tannhelsetenesta I første kvartal i fjor (2014) registrerte tenesta eit samla snitt på 8,7 %. Tala viser no ein nedgang til 5,9 %. Når vi ser på klinikknivå viser dette at sju klinikkar/kontor som har null fråvær i perioden. Fem klinikkar/kontor har fråvær 6 % eller høgare. Samla registrerar tenesta 5,9 % og det utløyser ikkje kravet til eigenanalyse/eigenrapport frå eininga sitt LAMU for dette fråværet. Tannhelsetenesta er kjenneteikna av mange små eininga og vil med det få store prosentvise utslag om ein tilsett er ute i langtidsfråvær. Sentraladministrasjonen Sentraladministrasjonen har hovudsete på Leikanger fylkeshuset samt i Storehagen Amfi, Førde der kulturavdelinga har hushald. I tillegg husar ein i Førde fleire kontorplassar for medarbeidarar frå fleire avdelingar i sentraladministrasjonen. Tilsette som høyrer til ytre kultursektor er plassert under gruppa Andre. Eininga er rimeleg sektordelt men har til felles at kontorarbeid kjenneteikna arbeidsmiljøet. Det er likevel variasjonar mellom sektorane/avdelingane både i storleik og sjukefråværstal. Små einingar med få tilsette vil få høge fråværstal rekna i prosent om ein eller få vert lenge borte frå arbeidet. Samla sett registrerar sentraladministrasjonen låge fråværstal. Gjennomsnittet er 4,0 % der kvinner står for 5,3 % og menn 2,8 %. Men også innanfor denne eininga spriker det mellom avdelingane. Driftstenesta med sine p.t. 20 tilsette har framleis høge tal frå dette kvartalet. Gjennomsnitt er på 7,2 %, lønn og rekne skapstenesta registrerar 7,9 %. Bygg- og eigedomstenesta registrerar 8,2 %. Gjennomsnittleg fråværstal ligg under resultatsmålet for verksemda samla. 1. kvartal 2015 Mogelege Eigenmeldte Sjukmeldte Fråvær Fråvær Fråvær Fråvær Totalt dagsverk fråvær 1-3 dagar 1-3 4-16 17-56 >56 fråvær Fråværs Br. Org. netto dagsverk tal tilfelle dagsverk dagsverk dagsverk dagsverk dagsverk prosent Kvinner Sentraladm. 5798,2 35,7 273,4 37,7 115,4 138 18 309,1 5,3 Menn Sentraladm. 6661,7 38,1 147,7 22,5 69 42,3 52 185,8 2,8 Sum Totalt Sentraladm. 12459,9 73,8 421,1 60,2 184,4 180,3 70 494,9 4,0 Tabell 5) Første kvartal 2015 frå sentraladministrasjonen Gruppa andre I denne gruppa finn ein ytre kultursektor med fylkesbiblioteket, fylkesarkivet inkludert kommunearkivordninga, fylkesmusikarar, (fylkessenteret for musikkterapi) og PPT i Eid/Vågsøy samt i Sogndal og sekretariatet for kontrollutvalet. 1. kvartal 2015 Mogelege Eigenmeldte Sjukmeldte Fråvær Fråvær Fråvær Fråvær Totalt dagsverk fråvær 1-3 dagar 1-3 4-16 17-56 >56 fråvær Fråværs Br. Org. netto dagsverk tal tilfelle dagsverk dagsverk dagsverk dagsverk dagsverk prosent Kvinner Andre 1717,7 20,7 71,3 21,3 61,7 9 0 92 5,4 Menn Andre 685,5 7 0 7 0 0 0 7 1,0 Sum Totalt Andre 2403,2 27,7 71,3 28,3 61,7 9 0 99 4,1 Tabell 6) Første kvartal 2015 for gruppa andre Side 16 av 22

Sak 6/15 I denne gruppa (fleire ansvarsområder) finn vi eitt spenn mellom 0 % til 8,4 % fråvær. Fråværet er fordelt mellom kjønna slik; kvinner 5,4 % og menn 1,0 %. Her er både høvesvis store og små grupper av tilsette. Den største eininga i gruppa er fylkesarkivet (saman med kommunearkivet) som har 12 tilsette. Dei registrerar 8,4 % fråvær. Eininga bibliotekføremål med 8 tilsette registrerte 1,5 % fråvær i perioden. Det er LAMU Ytre kultursektor som rapporterer frå dette tenesteområdet. 3. Utvikling over tid Dei grafiske framstillingane under viser det registrerte fråværet frå første kvartal 2013 til og med 1. kvartal i 2015. Fråværet ligg framleis på eit høvesvis lågt gjennomsnitt og viser stabilitet andsynes dei kjende årstidsvariasjonane. Grafikk 2) Fråværsutvikling kvinner og menn - alle einingane frå 1. kvartal 2013 til og med 1. kvartal 2015 Fylkeskommunen sitt overordna mål er å stabilisere sjukefråværet på 5 %. Men dette betyr ikkje at einingane skal ha same målet. Einingane kan godt ut i frå eigne føresetnader gjere vedtak om eit endå meir ambisiøst mål. Alle LAMU/einingar er beden om å opperasjonalisere mål og tiltak under kvart av dei tre delmåla i IA-avtalen. Ein styrke vil vere om verksenda sine hmt-mål i samband med systematiske hmt-arbeide (internkontroll) vert samordna med IA-måla. Ein vil med dette oppnå å integrere IA i eininga sitt systematiske helse-, miljø- og tryggleiksarbeid. 4. Konklusjon/tilråding Registreringane det første kvartalet viste at vi låg i gjennomsnitt 0,4 prosentpoeng over stabiliseringsmålet på 5 %. Trenden over tid viser stabilitet på eit høvesvis lågt nivå. Fylkesrådman opprettheld kravet til at einingar med registret kvartalsfråvær på eller over 6 % rapporter etter den gjevne malen. Fylkesrådman rår til at hovudsamarbeidsutvalet tek statistikken over sjukefråværet til orientering og ber einingane følgje opp dei sjukmelde og arbeide for å identifisere årsaker og finne mottiltak til fråvær som kan vere arbeidsmiljørelaterte. Side 17 av 22

HOVUDSAMARBEIDSUTVALET Saksnr.: Møtedato: Arkivsaksnr.: L.nr.: 7/15 27.05.2015 14/732 15447/15 Sakshandsamar: Arvid Stenehjem Handsaming i organ Møtedato Saksnr. Hovudsamarbeidsutvalet 27.05.2015 7/15 planlagte utvalgsbeh Revisjon av seniorpolitisk handlingsplan Fylkesrådmannen rår hovudsamarbeidsutvalet til å gjere slikt vedtak: 1) Ny revidert handlingsplan for seniorpolitiske tiltak vert vedteken 2) Den reviderte handlingsplan vert iverksett med verknad frå 01.07.15 3) Fylkesrådmannen evaluerer bruken og effekten av planen ved utgangen av 2016 4) Hovudsamarbeidsutvalet ber Frm-personal legge til rette for brei informasjon om endringane til alle tilsette, til einingsleirane, til LAMU ane samt som brosjyremateriell, nyhendeinformasjon og fast informasjon på intranettet. Side 18 av 22

Sak 7/15 Fylkesrådmannen rår hovudsamarbeidsutvalet til å gjere slikt vedtak: 1) Ny revidert handlingsplan for seniorpolitiske tiltak vert vedteken 2) Den reviderte handlingsplan vert iverksett med verknad frå 01.07.15 3) Fylkesrådmannen evaluerer bruken og effekten av planen ved utgangen av 2016 4) Hovudsamarbeidsutvalet ber Frm-personal legge til rette for brei informasjon om endringane til alle tilsette, til einingsleirane, til LAMU ane samt som brosjyremateriell, nyhendeinformasjon og fast informasjon på intranettet. Vedlegg: 1) Noverande seniorpolitisk handlingsplan 2) Søknadsskjema (sakshandsaming) 3) Matrise eksisterande ordning, arbeidsgruppa av 2014 sitt framlegg og framlegg frå fylkesrådmann/frm-personal Andre dokument som ikkje ligg ved: Dokumentasjon frå arbeidsgruppa sitt arbeid, lokal undersøking og forsking på feltet. SAKSFRAMSTILLING 1. Samandrag Seniorpolitikk er integrert som ein del av fylkeskommunen sin heilskapleg livsfaseorientert arbeidsgjevar-politikk. Alle organisasjonar har endringsbehov der både opp og ned bemanning kan vere ein del av dette. Ein aktiv personalpolitikk tek omsyn til dette ved å vere både føreseieleg og fleksibel. Fokuset på seinkarrieren har fått mykje merksemd i Norge dei seinare åra. Dels fordi arbeidslivet treng denne verdifulle kompetansen og dels fordi arbeidskraftreserven minkar. Kombinasjonen av endringar i alderssamansetjinga og det at mange eldre arbeidstakarar sluttar i arbeidslivet før dei av helsemessige årsaker må det, er faktorar som gjer at seniorpolitikk vil stå sentralt også i arbeidsgjevarpolitikken vår. Vi reviderer no handlingsplanen for at den skal vere i samsvar med ønskjer, arbeidsgjevarkrav og rett bruk av verkemidlane. 2. Mål, tidlegare vedtak, praksis og justert handlingsplan Seniorpolitikken i fylkeskommunen har som overordna målssetjing å auke den gjennomsnittlege avgangsalderen for pensjonering. Dette målet samsvarar med delmål tre i IA-avtalen. Dette arbeidsmålet i for perioden 2014-2018 er å auke yrkesaktiviteten med nye 6-7 månader for dei over 50 år. I 2012 gav HSU i sak 12/1957 eit mandat til Frm-personal med å revidere seniorpolitisk handlingsplan. Det vart då sett ned ei partsamansett arbeidsgruppe. Deira utkast til revidert plan vart lagt fram for leiargruppa i møte den 2. mai 2014. Leiargruppa konkluderte då med at frm-personal skulle jobbe vidare med planutkastet, der dei faglege tilnærmingane kjem sterkare fram og at desse står meir i samsvar med dei vurderingane/innretningane som frm-personal meiner seniorpolitikken skal ha. Det nye planutkastet vart lagt fram for leiargruppa i møte mars 2015 og fekk sin tilslutning der. For å nå måla i handlingsplanen må vi syte for at dei verkemidlane vi nyttar er både forholdsmessige og adekvate. Vi prøver no å vere meir treffsikre med desse justerte tiltaka. Vi har nytta ei partsamansett arbeidsgruppe til å gjennomføre søk i forsking, gjennomføre lokal spørjegransking og nytta eigne erfaringar med administrasjon av ordninga ligg som føringar for endringsframlegget her. Det er påvist at kvaliteten på møtet mellom leiar og den tilsette om Side 19 av 22

Sak 7/15 seniorpolitiske spørsmål, har vesentleg innverknad på motivasjonen den tilsette får til å stå lenger i jobb. Forsking peiker på dei fire viktigaste faktorane som motiverer ein til å stå lengre i arbeidslivet: Eit godt arbeidsmiljø Det at ein kjenner seg nyttig og velkommen At ein har utfordrande arbeidsoppgåver I tillegg er det andre faktorar som ligg i privat sværen og er såleis lite påverkeleg av arbeidsgjevar. Desse er for mange kanskje dei mest avgjerande for valet om pensjonering eller framleis yrkesaktivitet. Direkte økonomiske insitament vil i liten grad påverke våre handlingsmønster over tid. Derimot viser det seg, jf. kulepunkta over, at eit godt arbeidsmiljø, utfordrande arbeidsoppgåver og at vi kjenner oss nyttig har stor betyding. Leiing vil alltid vere ein kritisk faktor. Vi ønskjer difor at våre verkemidlar skal nyttast slik at ein bygg opp under desse fakta. Samfunnet sitt tradisjonelle syn på at seniormedarbeidarane treng avlasting og tilrettelegging har prega tiltaka. Avtalefesta pensjon, bedriftsintern attføring/uføretrygd og kurs i førebuing til passiv pensjonstilvære med avlastingsfokus er dømer på dette. Desse personalpolitiske tiltaka har såleis vore avviklingsorienterte med signal om negative forventningar til seinkarrieren. Med denne revideringa flytter vi fokuset frå avvikling til utvikling og syner at arbeidsgjevar tek senior-utfordringane på alvor. Vi ønskjer ein klar politikk med konkrete tiltak som motiverer den einskilde til å velje å stå lenger som yrkesaktiv. 3. Økonomiske insentiv Noverande ordning er regulert i åtte punkt der to er økonomiske insentiv. Desse to tilskotsordningane er retta mot kvar sine ulike innsatsområder. Det eine stimuleringstilskotet er direkte individretta og har mest preg av å vere eit direkte lønstilskot eller eit frynsegode. Det er ikkje lenger mogleg å nytte midlane slik utan at mottakaren vert skattlagt for ei frynsegode. Det andre tilretteleggingstilskotet - er retta mot eininga der den tilsette jobbar for å kunne legge til rette for arbeidsmiljøtiltak generelt eller som eit direkte bidrag til den tilsette ved at eininga kjøper inn utstyr etc. for fri bruk. Denne ordninga er også problematisk å handtere då eininga må stå som eigar av formues gjenstanden og ved at det mest brukte tiltaket pc og eller sykkel også er å rekne som skattepliktige frynsegoder. Det har utvikla seg eit ønskje om å byråkratisere desse tilskotsordningane. Ein tenderer mot å vilje automatisere utbetalingar til eininga og til den tilsette ved å lage dette om frå ei personaloppgåve til ei merkantil oppgåve. Det har aldrig vore hensikta. Det er først og fremst i møte mellom den tilsette og nærmaste overordna at arbeidsgjevarpolitikken har sin kraft. Denne relasjonen styrker banda og den tilsette vert stilt krav til og lytta til. Om ein ikkje klarar å oppretthalde desse møta vil tiltaka misse sin arbeidspsykologiske kraft. Det er difor føremålstenleg å legge burt stimulæringstilskotet og heller styrke innretninga med tilrettelegging der ramma vert prisjustert og utvida med to løpande år. Tiltaka skal øyremerkast inn mot utviklingstiltak som ikkje blir registrerte som skattepliktige frynser. Fylkesrådmann tilrår å opne for ein to års lengre periode for bruken av verkemidlane. Det skal ligge i potten eit årleg bidra frå det året den tilsette fyller 62 år til siste gang i det året den tilsette fyller 67 år. Ramma er pt sett til kr. 7 000,- /år/tilsett i 6 år - totalt kr. 42 000,- (summen i netto 2015 kroner - indeksregulerast anna kvart år). Denne kronesummen tilsvarer verdien av stimuleringstilskotet vi har hatt frå år 2003, prisjustert til årets kroneverdi. Seniortiltaka skal ikkje vere eit standardtilbod som er likelydande til alle utan individuell vurdering. Det skal vere eit dynamisk og differensiert tilbod der den tilsette tek med seg ein grunngjeven søknaden inn i utviklingssamtalen med sin næraste overordna. Her vil den tilsette og næraste overordna drøfte kva tiltak som kan høve. Det må vere eit felles behov/ønskje som Side 20 av 22

Sak 7/15 skal danne grunnlag for det utviklingstiltaket ein vert einig om. Det kan vere eit avlastningstiltak også, men dette skal ikkje vere hovudregelen. Leiaren vil etter møtet gi ein skriftleg grunngjeven tilråding eller fråråding om tiltaket skal gjennomførast. Dette kan gjerast på fleire måtar. Ein kan tenke seg at leiaren set eit kryss for i kor stor grad søknaden vert tilrådd. Frm-personal handsamar dette vidare og attesterer og tilviser om tiltaket får midlar frå seniorpotten. Frm-personal utviklar og tilpassar dette administrative verktøyet. Eit utkast vert lagt fram som vedlegg til denne saksframstillinga. Eit årleg kurstilbod erstattar 55+ motivasjonskurs og adhoc kjøpet av «Engelstad kursa». Vi samarbeider med pensjonsleverandørane KLP og SPK samt arbeids og velferdsetaten NAV for å lage fagleg gode innhald i dette nye kurstilbodet. Frm-personal organiserer dette tilbodet. 4. Framlegg til ny revidert seniorpolitisk handlingsplan Dagskurs Det skal tilbydast eit årvisst dagskurs for høvesvis KLP og SPK sine medlemmar arrangert og betalt av sentrale midlar. Frm-personal lagar innhaldet saman med pensjonskassane KLP/SPK og eventuelt NAV: Motivasjon arbeidspsykologisk vinkling AFP informasjon - faktabasert Din pensjon kroner og ører Eventuelt supplere kurset med pensjonsboka til Harald Engelstad eller anna relevant faglitteratur Seniorsatsinga Seniorsatsing eit leiarverktøy. I det året medarbeidaren fyller 62 år og kvart år fram til han/ho fyller 67 år (fem gonger) vil einingane kunne nytte eit tilskot på inntil kr. 7000/år til utviklingsstimulerande tiltak for medarbeidaren. Den tilsette søkjer på middlar frå seniorsatsinga. Næraste leiar med personalansvar grunngjev si tilråding og/eller fråråding. Personalsjefen (Frm-personal) utfører på vegne av fylkesrådmann kontroll, attestering og tilvising av midlane. Einingsleiinga/personalleiar får deretter mynde til å nytte midlane individuelt eller kollektivt i samsvar med inngått avtale. Pengane bør nyttast til fagleg påfyll sett i eit utviklingsperspektiv eller subsidiert som eit avlastingstilbod eller treningstilbod i eit folkehelseperspektiv. Her kjem faglege kurs, hospitering, læreverktøy (kurs, bøker, programvare ikkje maskinvare) inn som alternativ. Når det gjeld avlasting kan fleksibel arbeidstid og/eller fritid samt kjøp av treningskort avtalast. Hospiteringmidlar Ved utlysing av hospiteringmidlar skal seniormedarbeidaren (55+) ha fortrinn ved tildeling av hospiteringsmidlane. Ut i frå verksemda sitt prioriterte behov og medarbeidarane sine ynskje om kompetanse etter gjennomførte utviklingssamtalar, skal tilsette 55+ prioriterast i utviklingssamanheng. Utviklingssamtalen frå 55+ skal ta opp seinkarrieren som tema. 5. Konklusjon Hovudtrekka i gjeldande plan vert vidareført. Vi får på plass eit fast årleg kurstilbod for både KLP og STP sine medlemmar. Stimuleringstilskotet vert avvikla medan tilretteleggingstilskotet vert utvida og vidareført under namnet seniorsatsinga. Tilskots perioden vert lenga med to år og kronesummen vert indeksregulert. Side 21 av 22

Sak 7/15 Vilkår for å kunne overføre midlane til eininga er ein tydeleg tilråding frå næraste leiar og ei godkjenning av frm-personal/personalsjefen. Den tilsette må elles fylle kriteria å vere i ei fast tilsetting og har rett til avtalefesta pensjon. Side 22 av 22