Forprosjekt, fotballhall. «Sponsorhallen» Av Johann Roppen, Leif Tore Telseth, Jarle Støyle og Asbjørn Moltudal

Forprosjekt, fotballhall «Sponsorhallen» Av Johann Roppen, Leif Tore Telseth, Jarle Støyle og Asbjørn Moltudal Lagt fram for Årsmøtet i VTI Fotball, 10. februar 2011 Frå opninga av Nordkapp-hallen i Honningsvåg

1. VTI FOTBALL OG FOTBALLHALL 1.1. Om VTI Fotball VTI fotball er ein breiddeklubb og gir tilbod om å spele fotball til alle, uansett kjønn og alder. Fotball er den desidert største idretten Noreg med nærare 400.000 aktive fotballspelarar. VTI Fotball er den største fotballklubben på Søre Sunnmøre og det største idrettslaget i Volda kommune. Klubben har dei siste åra hatt nesten 50 lag og knapt 500 aktive. 40 prosent av spelarane i VTI Fotball er jenter. Klubben har lag på alle alderstrinn i aldersbestemte klasser. I 2009 vann Voldas lag til saman 7 KM-titlar, noko som er rekord i Sunnmøre Fotballkrins. Dei beste seniorlaga spelar i 2010 i 2. divisjon for kvinner og 3. divisjon for menn. VTI Fotball har bygt, eig og driv Volda Stadion, som er det største kunstgrasanlegget på Sunnmøre etter storleik på speleflata. Som følgje av betre anlegg frå 2007 har treningsaktivitet, talet på lag og kampar auka mykje, og klubben må igjen utvide kapasiteten på Volda Stadion ved å skaffe fleire speleflater. VTI Fotball ønskjer å legge nye speleflater under tak fordi det vil gi klubben eit kvalitativt løft, minke behovet for brøyting og styrke etablerte aktivitetar og opne for heilt nye tiltak i klubben, til beste for barn og unge og Volda som lokalsamfunn. VTI Fotball ynskjer difor å byggje ein fotballhall med måla 45x60 meter på dagens grusbane. Dette blir ein treningshall med sjuarbane, omlag med same storleik og etter same prinsipp som Ulsmo-hallen i Ulsteinvik. Hallen er planlagt som kaldhall utan garderober/wc då dette er tilgjengeleg i Klubbhuset. 1.2. Anlegga Volda Stadion ligg idyllisk til ved Rotevatnet. Her disponerer VTI Fotball tre speleflater for trening og kamp: Kunstgras A (2007): 11-arbane og 7-arbane Kunstgras B (2001): 11-arbane Grusbana (2001): 2x7ar (minimumsmål for 11-ar) VTI Fotball og Volda fekk si eiga bane i 1956 då grasbana stod ferdig. Dette har vore einaste naturgrasbane for 11-fotball i Volda kommune. Bana hadde også løpebaner for friidrett med grusdekke, men aktiviteten på friidrett minka med åra, blant anna fordi Volda Stadion hadde løpebaner med grusdekke medan Ørsta Stadion fekk friidrettsanlegg med kunstdekke. Ei grusbane for fotball vart laga på 70-talet, og var einaste aktuelle treningsstad utandørs i vinterhalvåret. Bana vart også brukt til kampar når grasbana var stengt i våte perioder. Etter fleire år med stor bruk og vinterbrøyting var grusbana nedsliten.

VTI Fotball tok i 2001 eit stort steg framover då det vart lagt kunstgras på grusbana. Dette var ei av dei første kunstgrasbanene på Sunnmøre, og Volda hadde med dette ei fantastisk flott og driftssikker bane, med ekstrem høg brukskapasitet. Bana vert i dag kalla Kunstgras B. Grusbana vart laga av Yngres avdeling på dugnad på slutten av 80-talet. I samband med byggjinga av kunstgrasbane B vart grusbana tidleg på 2000-talet utvida til å ha minimumsmål for 11-fotball, men har dei siste åra vorte mest brukt som to sjuarbaner. Bana er i dag mindre brukt enn tidlegare då spelarane og trenarar opplever kvaliteten på grus å vere langt dårlegare kunstgras. Den nye kunstgrasbana frå 2001 i lag med mange nye tiltak i klubben førte til sterk vekst i talet på aktive. Dette førte til langt hardare bruk av kunstgrasbane B, og etterkvart måtte også tilgjengelege treningstider kortast ned til 1 time for mange grupper. Kvaliteten på treningsarbeidet vart difor dårlegare. Styret i 2005-2007 la ned eit stort arbeid for å få lagt om hovudarenaen til kunstgrasbane - og Volda kommune såg også at dette var eit heilt nødvendig tiltak for klubben og gjekk inn med direkte økonomisk støtte. I 2007 vart hovudarenaen lagt om frå gras til kunstgrasdekke. Speleflata vart samtidig utvida og flytta inn på dei tidlegare løpebanene for friidrett, slik at det også vart plass til ei sjuarbane på området. Bana heiter i dag Kunstgras A. Dermed har klubben sidan hausten 2007 hatt to store kunstgrasflater til disposisjon og desse har gitt klubben betre fleksibilitet når det gjeld treningstider og kapasitet til å arrangere kampar og større turneringar enn før. Anlegget kan til dømes disponerast slik: To 11ar baner Fem store sjuarbaner 10-11 femmarbaner Kunstgrasutbygginga har gjort det endå meir attraktivt å spele fotball i Volda. Kunstgrasbaner kan brukast nesten uansett kor mykje det regnar. Kunstgrasbaner gjer det også lettare å spele god fotball og premierer spelarar med god teknikk. Dette er ein måte å spele fotball på som Volda systematisk fremjar på alle nivå i klubben. Men kunstgrasbaner toler dårleg å bli brøyta, samtidig som det er nødvendig å ha for å kunne trene og spele kampar i vinterhalvåret. Det blir no spela treningskampar alle månader i året, og dei siste åra har det vorte spela vinterkvalifisering for junior- og gutelag for spel i 1. divisjon på Sunnmøre og deltaking i NM for aldersbestemte lag. Fotball er i aukande grad heilårsidrett. Men naturforholda med varierande treningsforhold kan vere ei stor utfordring for fotballen, og snøvinteren 2010 har det vore fortvilande vanskelege treningsforhold for alle klubbar på

Sunnmøre som ikkje har hatt høve til å bruke innandørshallar. Berre i januar 2010 vart det lagt ned 80 timar med snørydding på Volda Stadion. Sportsleg sett var det dårlege treningsforhold dei tre første månadene av året. 1.2 Andre deler av anlegget Klubbhuset er eigd av VTI Allianse, men fotballgruppa gjorde ein stor innsats i form av dugnadsinnsats under bygginga. Klubbhuset vart oppført i 1987-88. Her har VTI Fotball kontor, møtelokale, kjøken og lager. Desse lokala vert også utleigd til konfirmasjon og andre selskap. Klubbhuset er også heilt sentralt for gjennomføringa av Rema 1000 Volda cup, Tine Fotballskule og Bendit Cup, men turneringane har blitt så store at Klubbhuset kan bli for lite når det er mest hektisk. I underetasjen er der fire spelargarderober, to dommargarderober og ei badstove. Det eldste klubbhuset frå 1956 ligg like ved Øyraelva og vert i dag brukt som garasje og lager I samband med det store løftet i 2001 og 2002 vart det også bygt parkeringsplassar på området vest for klubbhuset slik at ein no har fått skjerma aktivitetsdelen av anlegget i høve til trafikken. Parkeringsområdet har seinare også vorte utvida og har i dag plass til ca 150 bilar. I 2010 vart det sett opp tak over deler av tribuna framfor klubbhuset og samtidig montert nesten 300 plaststolar. Dette gir både publikum og spelarar betre vilkår fordi dette er eit naturleg treffpunkt på Stadion. Anlegget vart finansiert av inntekter frå cup-kamp mot Aafk og frå Grasrotandelen i 2009 og 2010. 1.3 Utvikling i aktivitet Frå 2001 har talet på lag og aktive spelarar i Volda auka mykje. Dei siste åra har Volda vore blant dei to-tre største klubben på Sunnmøre etter talet på påmelde lag og aktive utøvarar. I 2009 hadde Volda meldt på 47 lag i kretsseriane på Sunnmøre og hadde nærare 550 aktive. Dette er ein auke frå ca 41 lag og ca 450 aktive i 2005 då planane for Kunstgrasbane A vart lagt. Laget opplevde ein minke i talet på lag og aktive i 2006-2007 då treningsforholda på Stadion var vanskelege på grunn av for liten banekapasitet. Tabell: Lag og aktive i VTI Fotball 2000-2010 2000 2005 2010 Lag 25 41 47 Aktive 300 450 470 Kunstgrasbane A kom på rett tid og løyste plassproblema som hadde oppstått på grunn av stadig større aktivitet og spelarar etter 2001. I åra før den nye kunstgrasbana kom på plass måtte mange lag gå ned frå halvannan til ein times treningstid og det var vanskeleg å finne treningstider som passa for laga. Det var også trangt på kunstgrasbana med mange lag som trente samtidig og det var mange kollisjonar mellom kamp og trening. I sum gav dette

dårlegare kvalitet på treningane, frustrasjon blant spelarar og leiarar og svakare sportslege resultat for klubben. Samtidig var det stor slitasje på Kunstgrasbane B. Etter at Kunstgrasbane A kom på plass vart det betre plass og større fleksibilitet på Volda Stadion. Både rekruttering, kvalitet på treningane og sportslege resultat har vorte betra. I 2009 sette Volda rekord i talet på KM-titlar då heile sju lag frå Volda vann KM-titlar. Den nye kunstgrasbana har utløyst positiv energi hos spelarar og trenarar! Det høyrer også med til dette bildet at vinteren 2009 var uvanleg mild og fin i Volda, slik at minst ei av banene stort sett var tilgjengeleg for trening. Dei mange speleflatene klubben har i dag har sett Volda Fotball i stand til å arrangere store cupar, turneringar og fotballskule på ein god måte. Spesielt Rema 1000 Volda cup har sidan starten i 2006 hatt ei svært god utvikling og samlar over 150 lag og ca 1.500-2.000 deltakarar frå Romsdal til Sunnfjord. Andre store arrangement er Tine Fotballskule med ca 250 deltakarar og Bendit Cup med 120 deltakande lag i 2010. Desse arrangementa har hatt svært positiv utvikling etter at den nye kunstgrasbana kom på plass i 2007, og inntekter frå desse aktivitetane har vorte ei viktig inntektskjelde for VTI Fotball. Arrangementa er mulege å gjennomføre fordi Volda Stadion har vorte ein god arena, fordi inntil 200 foreldre stiller opp på arrangementa og fordi unge spelarar tek eit tak som dommarar og instruktørar. Medlemmene i VTI Fotball legg for dagen stor innsatsvilje til beste for idretten og lokalsamfunnet. VTI Fotball vil gjere alt for å ta vare på den positive krafta i lokalsamfunnet som desse tusenvis av dugnadstimane representerer. Hovudaktivitetane på Volda Stadion er treningar og kampar. Den interne prioriteringa må vere at kampar har prioritet framfor treningar. Aktiviteten vert samordna ved at det blir sett

opp treningstider for sommarsesongen og vintersesongen. Sommarsesongen går frå påske til oktober, og med aukande aktivitet har det vorte svært komplisert å få plass til alle laga. Dette merkast særleg i kampsesongen frå april til oktober. Det blir informert om kampar på Volda Stadion gjennom Stadiondagboka som ligg på klubbens nettsider, men det er lite hjelp i å informere godt når det ikkje er ledige baner. Diverre har det i aukande grad vorte kollisjon mellom trening og kamp - og då må altså trening vike plass. Tal frå Sunnmøre Fotballkrins syner at for terminlistefesta kampar (frå 11 år og eldre) så har det vore ein sterk auke i talet på kampar på Volda Stadion dei siste åra. Dette går fram av tabellen nedanfor. Frå 2007 til 2009 auka talet på kampar med nesten 60 prosent. Delvis handlar dette om at VTI Fotball har fått fleire aktive og dermed fleire lag i seriespel. Spesielt gjeld dette på jentesida der klubben i 2010 til dømes har to seniorlag - dette for første gong. Men dette handlar også om at fotballen på Sunnmøre utviklar seg slik at fleire lag spelar fleire kampar i sine seriespel, og dermed blir det fleire heimekampar på Volda Stadion. Tabell: Terminlistefesta kampar på Volda Stadion 2007-2009. Årsklassene frå 11-år og eldre. Auke frå 2007 til 2009. 2007 2008 2009 Kampar 137 182 216 Prosentvis auke frå 2007 33% 58% I tillegg til desse terminlistefesta kampane kjem kampar i yngre årsklasser (7-10 år) som vert spela som turneringar i helgar og delvis ledige kveldar i veka - slike arrangement er det framleis god kapasitet til å gjennomføre, og Volda Stadion er ein attraktiv arena på Sunnmøre. Bruksplanen for Stadion er lagt opp slik at kampar skal avviklast i tidsrommet kl 18-19.30, men av omsyn til reisetid, dommarar, andre kampar på Stadion og andre ting så må fleire kampar gå både før og etter dette tidsrommet. I september 2009 var det kollisjon mellom kamp og trening kvar einaste vekedag (måndag-torsdag). Mange dagar vart det avvikla heile sju kampar i løpet av hektiske kveldstimar på Volda Stadion, og det seier seg sjølv at det blir trangt. Treningstid 2010 Gutar/menn Lag AktiveTreningar TidPr veke 7 år 2 27 1 1,5 1,5 8 år 3 29 2 1,5 3 9 år 2 20 2 1,5 3 10 år 2 26 2 1,5 3 11 år 4 44 2 1,5 3 12 år 3 33 2 1,5 3 13 år 3 34 2 1,5 3 14 år 2 20 2 1,5 3 16 år 2 27 3 1,5 4,5

Jr 1 24 4 1,5 6 3, div 1 14 4 1,5 6 Old boys 1 30 1 1,5 1,5 Jenter/kvinner 7 år 2 12 1 1,5 1,5 8 år 2 24 2 1,5 3 9 år 2 17 2 1,5 3 10 år 2 21 2 1,5 3 11 år 2 17 2 1,5 3 12 år 2 22 2 1,5 3 13 år 2 20 2 1,5 3 14 år 2 23 2 1,5 3 16 år 2 20 3 1,5 4,5 Kvinner 3, div 1 14 3 1,5 4,5 Kvinner 2, div 1 18 3 1,5 4,5 Sosial gruppe 1 20 1 1,5 1,5 I alt 47 556 51 34,5 76,5 Tabellen ovanfor viser den faste treningsaktiviteten kvar veke - men i tillegg til dette kjem naturlegvis heimekampar som dei fleste lag har annakvar eller tredje kvar veke i sesongen. Konklusjonen på dette er at VTI Fotball igjen har behov for å utvide banekapasiteten. 1.4 Toppidrett fotball ved Volda vidaregåande skule Hausten 2010 starta den første klassa i Toppidrett Fotball ved Volda vidaregåande skule med 26 deltakarar. Tiltaket fekk starthjelp frå Volda og Ørsta Fotball ved at klubbane delte på kostnadene ved ein eigen lærar i fotball. Treningane går på Volda Stadion og tilbodet skal utvidast med nye klassetrinn dei to komande åra. For å sikre kvaliteteten på desse treningane vil ein fotballhall vere uvurderleg. I snørike vinterar har VTI Fotball ingen mulegheiter til å brøyte baner på morgon- eller dagtid. Vinteren 2010 går treningane i Idrettsbygget på Høgskulen i Volda når det ikkje er forhold for å trene på Volda Stadion. 1.5 Økonomi Før 2001 hadde Volda TI Fotball usikker økonomi, noko som gjorde det vanskeleg å byggje ut anlegget. Laget bestemte seg likevel å ta det store løftet som ei kunstgrasbane var, for å kunne utvikle klubben. Som investering viste det seg at dette var eit lønsamt val, då aktiviteten og inntektene har auka som følgje av at klubben fekk kunstgrasbane. Så langt ser også utbygginga i 2007 ut til å gi same resultat: Gode sportslege forhold sikrar rekrutteringa. Erfaringane med utbyggingane i 2001 og 2007 har vore at betre anlegg har gjort det meir attraktivt for barn og unge å drive med fotball og har gjort at klubben kan gå i gang med nye tiltak som cupar- og turneringar. Aktivitet har avla meir aktivitet.

Dei store investeringane på anleggssida sidan årtusenskiftet har ikkje gått ut over andre sider ved drifta, eller gjort at klubben har mista kontrollen over økonomien. Rekneskapen for Kunstgrasbane A lagt fram i 2010 viser at bana vart bygd til ein kostnad under budsjettet på ca 7,5 millionar kroner. Etter å ha fått utbetalt spelemidlar for Kunstgras A hausten 2010 har laget ei samla gjeld på ca kr 3,1 millionar. I 2009 og 2010 har laget hatt overskot på ca kr 200.000. Driftsinntektene til VTI Fotballs hovudstyre var i 2009 ca kr 2,1 mill og i 2010 ca kr 2,3 mill. I tillegg kjem ca 1 mill i driftsinntekter i aldersbestemte lag. VTI Fotball har i dag 7 deltidstilsette dei fleste er trenarar for seniorlaga og i tillegg kjem banemeister. Klubben har ingen administrasjonskostnader og alle spelarar betalar treningsavgift for å spele fotball i Volda Fotball, også seniorspelarane. Ingen spelarar får løn eller andre ytingar for å spele for Volda. For einskilde spelarar har klubben i overgangsperiodar betalt noko reisekostnader i samband med pendling.

2. IDRETTSANLEGG OG FRILUFTSOMRÅDE Det er og har vore ein langsiktig strategi å knytte idrettsområdet på Øvre Rotset saman med tilrettelegginga for friluftsliv i Elvadalen og på Årneset. Det har vore gjort eit godt arbeid frå kommunen si side med tilrettelegging for friluftsaktivitetar som bading, segling, båtliv, turgåing, mosjon og naturopplevingar side om side med eit godt utbygd idrettsanlegg for fotball. Området har fått ny campingplass, badeplass og brukarane kan gjere seg nytte av dette stadionanlegg spesielt aktivitetane knyta til Rotevatnet. Dette er ein svært gunstig kombinasjon som VTI trur vil kunne fungere godt i mange år framover. Dei nyaste tilskota er anlegg for frisbee-golf frå 2010 og den planlagde skateparken som vil kome i 2011. Vi har dermed fått eit område i og rundt stadion som i perioden frå 1. april til 30. oktober dagleg vert nytta av 4-500 aktive fotballspelarar i tillegg til foreldre og publikum. Området kan difor i sanning kallast for: IDRETTSPARKEN. Det har vore gjort store investeringar siste åra, men det står att arbeid for at idrettsanlegget er opprusta slik at området framstår så attraktivt som vi ynskjer det, både utfrå ein sportsleg- og ein tur- og friluftsmessig synsstad. Det er også ei kjensgjerning at Volda Stadion blir lite brukt på dagtid og lite brukt i vinterhalvåret enn i sommarhalvåret. Ein fotballhall vil kunne utvide bruken av anlegget til heilårsdrift.

I oversiktsplanen er det vist forslag til samordning av idrettsanlegget med vidareføring av det kommunale Øyraelvprosjektet. Fyllinga mot Rotevatnet er tenkt utvida med m.a. ein kunstig holme slik at tilhøva blir lagt til rette for betre utnytting av strandsona og dei mulegheiter til aktivitet som kan knytast til vatnet, som t.d. bading, kano, kajakk og brettsegling. I dei kommunale planane for tilrettelegging til friluftsformål er det også aktuelt å samordne planane med området nord for Øyraelva og Årneset. Dette er kommunal friområde/friluftsområde, som ligg utanfor VTI sitt ansvarsområde. Det vil vere naturleg med eit nært samarbeid om tilrettelegging og bruk av området mellom VTI og Volda Kommune. 3. REGULERINGSPLAN ØVRE ROTSET I tidlegare reguleringsplanar for «Øvre Rotset» var det avsett eit 72,5 mål stort område til idrettsformål. Området omfatta alt areal mellom dagens riksveg og Rotevatnet frå Elvadalen i nord til Leiteland Camping i sør. Tilgrensande område langs Øyraelva og langs Rotevatnet var i planen lagt ut til friluftsformål. I reguleringsplanen var det sett av plass til muleg ny fotballbane vest for dagens Kunstgrasbane A. Volda Stadion har tidlegare vorte bygd ut i samsvar med ein heilskapleg plan for utbygging av baner, bygningar, parkeringsplassar og avkøyrsler, og denne bygde igjen på reguleringsplanen for området. Som lekk i gjennomføring av reguleringsplan vart ny tilkomst til Stadionområdet og klubbhuset bygd. I samband med tilrettelegging i Elvadalsområdet, er det også etablert parkeringsplassar ved Myravegen og ved kraftverket i Elvadalen som kan nyttast også av publikum ved fotballkampar. Den nye traseen for E39 til Ørsta vil truleg gå like ved Volda Stadion, og store område kring Volda Stadion er bandlagt i første omgang til 2011. For Volda TI Fotball er det viktig at den nye traseen ikkje vert lagt på områda som grensar til Volda Stadion fordi det vil føre til at Stadion ikkje kan bli utvida. Det er i dag usikkert kva som blir det endelege trasevalet, og dermed om og når områda ved Volda Stadion kan bli tilgjengelege for vidare utbygging av idrettsformål. Det er difor ein ny og vanskeleg situasjon for Volda Stadion og dermed Volda fotball når tidlegare reguleringsplanar kan bli endra, og uvissa omkring framtidig disponering av området like ved Volda Stadion gjer det lite rasjonelt å planlegge utvikling på desse områda. Dermed må VTI Fotball i åra som kjem avgrense utvikling av Volda Stadion til det eksisterande området for idrettsanlegg på Volda Stadion. Ein fotballhall på grusbana vil ikkje gå ut over området som er sett av og brukt til fotballføremål, og legg ingen hinder i vegen for friluftslivet fordi turvegen rundt Rotevatnet kan gå slik den gjer i dag. Det er ingen spesielle naturvernforhold knytt til det aktuelle området. Grusbana ligg på ei fylling, så det er ikkje opphavleg strandlinje i området. Vidare har det vorte drive med fotball

på Volda Stadion sidan 1956, og området har i reguleringsplanen vedteken av Volda kommune i 1982 vorte sett av til idrettsføremål. I eit langsiktig perspektiv er det ønskjeleg å bruke arealet som grensar til Volda Stadion til utbygging av til dømes ein regionhall. Det vil kunne gje best muleg utnytting av Volda Stadion og konsentrere idrettsaktiviteten, noko som er i tråd med overordna prinsipp for utvikling av idrettsanlegg. I 2010 fall det endeleg avgjerd i lagmannsretten i saka som ein nabo hadde reist mot VTI Fotball om bruk av Volda Stadion. VTI Fotball inngjekk eit forlik som betyr at VTI har vunne saka fullstendig. VTI Fotball fekk dekt sine sakskostnader frå saksøkar og i tillegg frå Volda Kommune. Forliket inneber også at VTI Fotball og naboen skal samarbeide om å finne løysingar på naboforholdet.

4. KOMMUNEDELPLAN FOR IDRETT Volda Kommune har utarbeidd eigen kommunedelplan for fysisk aktivitet og anlegg for idrett, nærmiljø og friluftsliv (2008-2012). I planen er det m.a. gitt oversikt over status og framtidige behov for ulike idrettsanlegg i kommunen. Når det gjeld fotballhall står følgjande i planen (side 30): VTI-Fotball har ut frå manglande tilgang til dagens hall, lansert skisseprosjekt for ny fotball-hall ved stadion området. Ut frå den enorme aktiviteten som ein har i klubben er dette eit høgst aktuelt behov, og eit prosjekt som kanskje kan realiserast relativt raskt. Ved Stadionområdet er det avsett og sikra areal som kan vere aktuelle for plassering av slike nye hallar. Begge dei to hall-prosjekta [Voldahallen og fotballhall] vert teke inn i plan som aktuelle prosjekt. Fotballhall vart såleis peika ut som eit prosjekt på lengre sikt, altså utanfor perioden 2008-2012 (side 33). I planen er det få eller ingen andre tiltak for fotball som er prioriterte i Volda kommune. Mork IL ligg inne med kunstgrasdekke på Langemyra, men det er usikkert om dette blir gjennomført. Ansvaret for utvikling av fotball som idrett i Volda kommune kviler i stor grad på VTI Fotball. Når planen skal reviderast i 2011 for ein ny fireårsperiode vil VTI Fotball arbeide at ein fotballhall må inn i planen og inn på lista over prosjekt som skal prioriterast for spelemidlar. Pr i dag opnar ikkje reglane for spelemidlar for å gje stønad til letthallar, noko som tvingar slike prosjekt over i retning av mykje dyrare prosjekt enn det VTI Fotball ønskjer å arbeide for. Reglane kan bli endra i 2011, men det er uvisst om og når det skjer. Kommunestyret i Volda gjekk 16. desember 2010 inn for å løyve kr 200.000 til planlegging av fotballhall på Volda Stadion.

5. VOLDA STADION I DAG Området inneheld fylgjande anlegg: 5.1 Tekniske anlegg Volda Stadion, kunstgrasbane A: Vart bygd og teken i bruk i 2007. Kunstgrasflata består av ei 11-ar bane og ei sjuarbane. 11-arbana har ikkje internasjonale mål, men kan brukast opp til og med 2. divisjon menn. Moderne, ENØK-effektivt lysanlegg Bana vert ikkje brøyta om vinteren for å spare kunstdekket. Spelemidlar (2009-2010): Ca kr 2,5 mill Kommunalt tilskot: Kr 700.000,- Kommunal garanti: Ca kr 2,5 mill Volda Stadion, kunstgrasbane B: Vart bygd og teken i bruk i 2001. Kunstgrasbana har ein banelengde på 100m og ei banebreidde på 64m, noko som tilsvarer internasjonale mål og gjer at det kan spelast kampar på nivå 2. divisjon menn på bana. Kunstgrasbana har også lysanlegg. Bana vert brøyta og fresa om vinteren kunstdekket er slite, men bana er framleis akseptabel for yngre årsklassar. Spelemidlar (2002-2003): Ca 1,6 mill Tilskot frå kompensasjonsfondet for differensisert arbeidsgjevaravgift: Kr 2 millionar Kommunal garanti: Ca kr 900.000 Treningsfelt (grus): Vart bygd og teken i bruk i 1977 og utvida ca 2002. Treningsfeltet har også eige lysanlegg. Spelemidlar (2004): Kr 187.000,- Parkeringsplassar vest for baner og klubbhus, jfr. Reguleringsplan Har vorte utbygd og utvida fleire gonger i samband med kunstgrasbana/ treningsfeltet. Parkeringsplass for ca 125 bilar 5.2. Bygningar

Nye klubbhuset: Byggeår 1988. Klubbhuset rommar: Stor festsal med kjøken, eit lager, møterom og kontor, sanitæranlegg tilrettelagt for handicappa, vaskerom i 1 ste. etasje. I kjellarplan er det badstove, 4 stk. garderobeanlegg med dusj anlegg og sanitæranlegg, 1 stk.dommar- garderobe med dusj og vaskerom. Samt lagerrom til oppbevaring av utstyr og anna materiell Gamle klubbhuset: Vart bygd same år som hovudbana vart teke i bruk. Er p.r. i dag ikkje i bruk fungerer kun til lager av klippeutstyr. Bygget treng full rehabilitering frå grunnen og heilt opp. Tribunetak: Tribunetak og plaststolar montert 2010. Finansiert over drifta av VTI Fotball. Ca 2-300 plassar under tak. Største publikumsanlegg utanom Color Line Stadion og Høddvoll. 5.3 Bokførte verdiar på anlegget (pr 31.12.2010): Pr 31.12.2010 Grunn/oppbygg KGB A (2007) 1.000.000 Kunstgras KGB A (2007) 1.300.000 KGB B (2001) 400.000 Lysanlegg KGB A (2007) 530.000 Lydanlegg KGB A (2007) 40.000 Fotballmål KGB A (2007) 105.000 Traktor (Carraro) 70.000 I alt 2. 445.000

6. VTI OG PLANAR FRAMOVER VTI Fotballs førre strategiplan gjaldt for åra 2005-2010, og ein ny strategiplan vil bli vedtatt på årsmøtet i februar 2011. 6.1. Rullering av tidlegare planar (2000-2010) Då VTI i 2000 laga forprosjekt for kunstgrasbana var det sett opp ei prioritert liste over utbyggiungs- og utbetringsplanar for Volda Stadion. Desse tiltaka er stort sett gjennomført: 1. Kunstgrasbane på eksisterande grusbane (gjennomført 2001). Kostnad ca 4 mill. 2. Opparbeiding P. plass (gjennomført) 3. Nytt / utviding av treningsfelt (gjennomført 2002). Kostnad ca 0,5 mill. 4. Kunstgrasbane på eksisterande grasbane (gjennomført 2007). Kostnad ca 7,5 mill. 5. Rehabilitering av gamle klubbhuset (i arbeid) I tillegg til desse planfesta tiltaka har fleire andre større og mindre tiltak vorte gjennomført. Det største av desse var bygging av stadiontak og montering av stolar på hovudtribuna i 2010 er det største av desse tiltaka med ein kostnad på ca kr 275.000 og vart gjennomført på grunn av ekstraordinære inntekter frå 1. rundekampen mot Aafk i 2010. Tidlegare planar er gjennomført på ein god måte, men nye behov har meldt seg fordi aktiviteten har auka og nye utfordringar reiser seg. 6.2 Framtidig utvikling av Volda Stadion (2010-2020) Desse tiltaka vil bli drøfta i strategiplan og krev årsmøtevedtak. Årsmøtet i februar 2010 påla styret å starte planlegging av fotballhall og å kome tilbake til årsmøtet med ei vurdering av prosjektet. Denne planen er eit resultat av dette vedtaket. 1. Fotballhall på grusbana (Planlegging startar 2010 - blir presentert for årsmøtet i februar 2011) 2. Rehabilitering av Kunstgrasbane B (Etter 2015 - presenterast for årsmøte 2011) 3. Utviding av Klubbhuset (etter 2015) 4. Regionhall i Stadionområdet (først må området sikrast for idrettsformål)

7. FOTBALLHALL FOR FRAMTIDA 7.1 Kvifor fotballhall? Bygging av fotballhall er nøkkelen til framtidig, positiv utvikling av Volda Stadion og idrettsmiljøet i Volda. Ein fotbalhall er nødvendig for å sikre god rekruttering, betre treningskvaliteten og å utvikle nye sportslege tilbod innan VTI Fotball, men også for å gjere Volda Stadion til eit attraktivt område for endå fleire både i Voldasamfunnet og i regionen elles. I tettstadsanalysen av Volda Sentrum er det i Visjonsdelen, punkt 5. Lokalisering av funksjonar (side 99) foreslått ein samlingsmodell der ein vil utnytte eksisterande infrastruktur best mulig. Samling av idrettsanlegg er eitt konkret område som er nemnt her, og ein fotballhall på Volda Stadion er heilt i tråd med ein slik tankegang. Dei forventa klimaendringane i åra som kjem varslar eit varmare, våtare og villare klima. Dette kan bety at det blir mindre attraktivt å drive utandørsidrett, noko hallanlegg kan bøte på. Ein fotballhall vil gje: Auka treningslyst, treningsglede og kvalitet på treningane når det er dårleg ver. Forlenga sesong med tryggleik for at det kan spelast sjuarkampar også i vinterhalvåret. Fleire speleflater gir større kapasitet for trening og kampar - også om sommaren. Sikre forhold for framtidig fotballfritidsordning (9-13 år). Gode treningsvilkår for Toppidrett Fotball ved Volda vidaregåande skule. Muleg med nye aktivitetar som cupar og treningssamlingar i vinterhalvåret. Sikre forhold for talentsamlingar mm. Mindre behov for brøyting av andre baner, og dermed lågare driftskostnader og lenger levetid på kunstgraset. Tilgang til halltid også for bedriftsidretten og andre som dei siste åra har hatt lita eller inga treningstid innandørs dei siste åra. Ei stor flate under tak (4.000 kvadratmeter) som kan nyttast til messer, utstillingar og liknande. Dette gjev nye mulegheiter for utvikling av Volda som regionalt senter. Mindre press på Voldahallen og dei mindre idrettshallane i Volda. Muleg avlasting eller utviding av kapasitet til hallidrettane, til dømes i samband med utbygging/rehabilitering av Voldahallen. 7.2 Andre hallar i regionen På Sunnmøre i dag er det berre Sunnmørshallen som har overbygd 11-arbane med internasjonale mål (62x103 meter). Sunnmørshallen har dei siste åra vorte stadig meir brukt til messer, utstillingar og konsertar og det varierer i kva grad hallen er tilgjengeleg for fotball.

Fotballturneringar som Mørecup (mars) og Tarecup (november) vert gjennomført i Sunnmørshallen på tider på året då det er usikre eller umulige forhold for fotball andre stader på Sunnmøre. Dette er av dei største turneringane for barn og unge på våre kantar med 200-300 deltakande lag. Den store deltakinga syner at det er interesse for å spele fotball også vinterstid, og har også vorte ei stor inntektskjelde for klubbane som arrangerer cupane. Ein fotballhall i Volda vil kunne tilby denne typen av turneringar for lag i same nedslagsfelt som Rema 1000 Volda Cup og Bendit Cup men på andre tider av året. På Søre Sunnmøre og i Nordfjord er det fotballhall for sjuarfotball på Høddvoll (Ulsmohallen) og i Vågsøy (Nordfjordhallen). Det kan også nemnast at næraste oppvarma kunstgrasbane er på Eid. Det er ikkje eit godt alternativ å legge undervarme på Volda Stadion fordi undervarme berre held bana mjuk - den smeltar ikkje snøen så det må brøytast som før. I Ørsta kommune har det dei siste åra vore arbeidd med planar for bygging av fleirbrukshall. Det ligg føre to alternativ: Ein tradisjonell idrettshall i stål, tre og betong med 3 speleflater med fast dekke (40x20). Ein overtrykkshall med plass til 11-arbane for fotball og 3 speleflater med fast dekke (40x20). Idretten i Ørsta er delt i synet på kva alternativ som er mest tenleg og dårleg kommuneøkonomi i Ørsta har ført til at prosjektet er utsett til 2014. 7.3 Plassering og grunnleggjande teknisk beskrivelse Hallen skal ligge på grusbana då dette er det einaste området på eller ved Volda Stadion som er tilgjengeleg og som ikkje er bandlagt i samband med framtidig trase for E-39. Her er det alt opparbeidd grusbane og difor kostnadseffektivt å plassere ein hall her. Vi har vurdert både sjuar- og ellvarhall på grusbana. Sportsleg sett hadde det vore best å byggje ein 11-ar hall. Men av omsyn til økonomi, reguleringsomsyn og friluftsinteresser i området bør vi sette opp ein hall med maksimal storleik 45x66 meter på grusbana. Ein 11-arhall vil gå ut over området som blir dekt av grusbana, og dette vil truleg skape for store konfliktar med andre omsyn. Sidan området alt i dag blir brukt til idrettsføremål medfører ein fotballhall ikkje endra bruk av området. Området er tidlegare opparbeidd for fotballføremål og dermed billeg å utvikle vidare til bane med kunstgrasdekke. Det har også tidlegare stått ein idrettshall i området (tennishallen). Bygging av hall vil medføre mindre støy- og lysplager for naboar, både fordi aktivitet vil foregå innandørs men også fordi det vert mindre behov for snøbrøyting og fresing av baner i vinterhalvåret. Grusbana var finansiert med tippemidlar der siste utbetaling vart gjort i 2004. Kulturdepartementet har i desember 2010 godkjent at det kan byggjast fotballhall på grusbana. VTI Fotball ønskjer å byggje ein uisolert letthall (dukhall) med kunstgrasdekke og elles nøktern standard.

Det er inngått intensjonsavtale med firmaet Hallsystemer AS som er norsk representant for den finske leverandøren Best-Hall. Hallsystemer/Best-Hall har tidlegare levert Ulsmohallen, IP Huse hallen og Måndalshallen. Denne halltypen er godkjent for snø- og vindlast på 400 kg/m2, har låge driftsutgifter fordi den ikkje krev oppvarming og krev ikkje anna snørydding enn framfor inngangsdøra. Best-Halls nyaste fotballhall på Reipå ved Bodø (2010). Ein dukhall kan isolerast i ettertid om det viser seg å vere ønskjeleg og kostnadssvarande. Hallen skal primært brukast til trening og turneringar, men skal også kunne vere godkjent for terminlistefesta kampar i sjuarfotball og femmarfotball. Fleirbrukspotensialet har vorte vurdert, men det er vanskeleg å sjå at andre idrettar kan ha nytte av fotballhallen utan vesentlege endringar i prosjektet. Til dømes vil ein klatrevegg ikkje vere særleg interessant for klatrarar utan at hallen blir varma opp. Hallen skal ikkje ha garderober eller sanitæranlegg då dette finst på klubbhuset som ligg like ved (ca 100 meter mellom inngangsdørene). Dagens straumkabel inn til Volda Stadion har kapasitet på ca 50 kw utover dagens behov og det er nødvendig å utvide kapasiteten.

7.4 Spelemidlar og kommunalt bidrag Letthallar får pr i dag ikkje spelemidlar eller momsfritak. Derimot kan ein få spelemidlar til kunstgras og lysanlegg i ein fotballhall om hallen har ei lengde på 66 meter. Ulsmo-hallen er på 60 meter. Ei forlenging med 6 meter vil fordyre hallen med ca kr 600.000, noko som er klart meir enn spelemidlane ein kan rekne med å oppnå. Spelemidlane vil dessutan ikkje bli fullstendig utbetalt før 4-6 år etter at hallen er ferdig. Ei arbeidsgruppe nedsett av Kulturdepartementet har førebels landa på at det ikkje er aktuelt å inkludere letthallar i spelemiddelordninga i 2010. Spørsmålet kan kome opp på nytt i 2011. Volda kommune har for 2011 gått inn for å byggje ny idrettshall ved Øyraskulen og sett av kr 8 mill i budsjettet for 2011 for dette formålet. VTI Fotball har i møte med Volda kommune og alle dei politiske partia arbeidd for å få midlar til fotballhall i 2012. Tilbakemeldingane har vore positive og i desember 2010 fekk VTI Fotball kr 200.000 til planlegging av fotballhall i 2011. Det er godt håp om å få med Volda kommune som ein aktiv samarbeidspart i prosjektet, og korleis dette skal skje vil bli klart i vår. 7.5 Sponsorbidrag Fotballhallane i Ålesund, Spjelkavik, Ulsteinvik og Brattvåg har fått betydelege bidrag frå sponsorar, og hovudsponsor for hallen får typisk gje namn på hallen dei første åra hallen vert teken i bruk. Hallen i Ulsteinvik har hatt namnet Ulsmo-hallen, medan hallen i Spjelkavik har hatt namnet Nextgen-tel hallen, på Harøya heiter hallen IP Huse hallen og i Molde står blant anna Aker-hallen. Fotballhallar er framleis ein ny type anlegg på Sunnmøre og vil dermed vekkje stor positiv merksemd. Bidraga frå dei største sponsorane til fotballhallar på Sunnmøre dei siste åra har vore i storleiken kr 1-2 mill. Forventningane frå VTI Fotball til ein sponsoravtale for ein fotballhall er kr 1 million over ti år. 10 år er ein mykje lenger periode enn vanlege sponsoravtalar og vil difor bli inngått som ein særskilt avtale utanom vanlege avtalar om hovudsponsorat som typisk har 3-5 års lengde. Ved å gå inn som hovudsponsor for ein fotballhall vil ein få: Namnet sitt knytt til hallen i avtaleperioden. Namnet vil då i avtaleperioden bli kjent gjennom: Skilt på utsida av hallen. Offisielt namn ved terminlistefesta kampar i hallen (NFF-regi).

Ei ny vinterturnering i hallen vil få namn etter hallsponsor. Namnet vil bli brukt av VTI Fotball i all offisiell kommunikasjon som gjeld hallen. Fotballhallar har også godt potensiale som innvendig berar av reklameskilt. I store delar av vintersesongen vil dette gje eksponering 7.6 Budsjett og finansiering Volda kommune har skissert ein modell der kommunen står som utbyggjar og delfinansierer hallen. Hallen blir fullfinansiert gjennom tilskot frå Volda fotball og frå sponsorar. Dette vil gje Mva-fritak og tilgang på lån til kommunale vilkår. Detaljbudsjett for fotballhallen vil bli utarbeidd i løpet av 2011, men kan pr i dag stipulerast slik: Hall: 3,4 mill (jf intensjonsavtale) Grunnarbeid/fundament: 1,0 mill (jf erfaringar frå tidlegare hallar) Kunstgras: 1,0 mill (jf pristilbod) Straum, lys mm: 0,5 mill (jf erfaringar frå tidlegare hallar) I alt ca 5,9 mill Finansering: Hallsponsor: 1,0 mill (eigedomsrett til namnet på hallen i 10 år) Andre sponsorar, direkte bidrag frå privatpersonar: 0,5 mill Eigenkapital/lån: 1,4 mill (jf driftsbudsjett) Volda kommune: 3,0 mill I alt: 5,9 mill. 7.7 Driftsbudsjett Nedanfor er det sett opp eit tentativt driftsbudsjett for fotballhallen. Budsjettet byggjer i stor grad på erfaringar frå Ulsmo-hallen. Driftsinntekter: VTI Fotball 125.000 Auka treningsavgift (kr 250,- pr spelar) Driftsutgifter Lys, ventilasjon 50.000 Jf Ulsmo

Utleige til bedrifter, andre idrettslag, osv Cupar og turneringar Reklame/ sponsing 100.000 Jf Ulsmo Forsikring 10.000 Jf Ulsmo 100.000 I alt 300.000 Overskot (avrunda) Jf Mørecup, Tarecup 75.000 Skiltreklame, mm 220.000 Vedlikehald, kunstgras I alt 80.000 20.000 Jf Ulsmo Til orientenrig er prisen for leige av Sunnmørshallen for 11-arkamp (inkl garderober) er kr 4.000,-. 1 time i Ulsmo-hallen kostar ca kr 600,-. Ut frå dette budsjettet vil hallen aleine kunne forsvare at VTI Fotball tek opp eit lån på ca kr 2 mill til prosjektet, gitt at rente blir på ca 5 prosent. Storleikar som er vanskelege å talfeste, men som vil gi eit betydeleg positivt bidrag til prosjektet: Sparte brøyteutgifter: Årlege innsparingar kan vere kr 10-30.000. Det vil i staden kome på brøyteutgifter fram til hallen, men dette blir av svært lite omfang samanlikna med dagens brøyting og fresing av baner kvar einaste dag det er snøfall. Spart slitasje på eksisterande baner: Eit kunstgrasdekke til ei 11-arbane kostar ca kr 1 mill. Om til dømes levetida blir forlenga frå 10 til 20 år vil ein spare kr 50.000 pr år. Nye aktivitetar: Ein fotballhall vil også gjere det mulig for klubben å starte nye aktivitetar som fotballfritidsordning, ta i mot talentsamlingar i regi av Sunnmøre Fotballkrins og å ta i mot lag som treng sikre baneforhold på treningsleir. Dette vil kunne gje VTI Fotball nye inntekter. Lågare kostnader for seniorlaga: Seniorlaga treng i mindre grad å reise på treningsleir i oppkøyringa til sesongen, fordi det er optimale treningsforhold på Volda Stadion. Dette vil kunne gje sparte kostnader. Større kapasitet på dagens cupar og turneringar: Rema 1000 Volda cup har truleg nådd eit tak i talet på deltakande lag og det trengst større banekapasitet for å utvide turneringa. Bendit Cup er ei turnernig som går over ein dag, og for å unngå å bruke to dagar på turneringa må ein ha større banekapasitet. 7.8 Driftsplan Ei spørjeundersøking blant 72 trenarar og leiarar i foreldregruppene i VTI Fotball synte at så godt som alle meinte at klubben burde prioritere byggjing av fotballhall «svært høgt eller høgt». Undersøkinga vart gjennomført i desember 2010. Grunngjevinga var at det generelt trengst betre banekapasitet på grunn av stor aktivitet, og fotballhall vart nemnt særskilt fordi dei siste vintrane har det vore dårlege treningsforhold på Volda Stadion og liten kapasitet på innandørshallar i Volda sentrum. Dei som svarte på spørjeskjemaet var også klare på at

medlemmene ville akseptere noko høgare treningsavgift for å betale for delar av ein fotballhall. Fotballhallen vil bli ein ny og etterspurt ressurs i VTI fotball, og det er viktig at hallen blir brukt mykje og brukt rett. Resultatet av den før nemnde spørjeundersøkinga tyder på at hallen frå første dag vil bli fylt opp i den mest aktuelle treningstida frå kl 16.00-21.00. På dagtid er det i dag berre to grupper av Volda Stadion: Toppidrett fotball og Volda Statlege mottak. Erfaringane frå Ulsmo-hallen viser at det vil kome til nye brukarar etterkvart som tilbodet blir kjent, som til dømes HVO studentar, barnehagar og dagsenter. Det mest konkrete nye tilbodet i regi av VTI Fotball er oppstart av Fotballfritidsordning, som no er under planlegging. I den mest aktuelle treningstida frå kl 16.00-21.00 kan følgjande prinsipp leggast til grunn: Alle grupper i VTI Fotball får tilbod om minst ei trening i fotballhallen i vintersesongen. Bedriftsidretten får tilbod om å bruke hallen på kveldstid frå klokka 21.00. Turneringar i hallen blir vanlegvis lagt til helgar for ikkje å kome i konflikt med treningar. Andre klubbar får treningstid i Fotballhallen på tider der grupper i VTI Fotball ikkje nyttar hallen. 8. FRAMDRIFT - MILEPÅLAR Februar 2010: Årsmøtevedtak om prioritering av fotballhall. Mars: Nedsetting av planleggingsgruppe i VTI Fotball. Juni: Informasjonsmøte med Volda kommune og aktuell leverandør. September 2010: Tilråding frå planleggingsnemnda om å byggje kaldhall. Oktober 2010: Prioritering av fotballhall i Volda Idrettsråd. Oktober 2010: Intensjonsavtale med Hallsystemer/Best-Hall. Desember 2010: Godkjenning frå KUD om å byggje fotballhall på grusbana. Desember 2010: Kr 200.000 frå Volda kommune til planlegging av fotballhall. Desember 2010: Søknad om byggjeløyve sendt Volda kommune. Januar-mars: Møte med aktuelle hallsponsorar. 10. februar 2011: Årsmøte i VTI Fotball - godkjenning av planar for fotballhall.