Makrorapport Mai 2018 Side 1
Makrobiletet Den mykje omtalte handelskrigen mellom USA og Kina ser ut til å ha fått ei positiv vending. I midten av mai har det vært fruktbare samtalar mellom partane. Kina skal auke kjøpet av amerikanske varer, noko som vil redusere handelsunderskotet til USA. Spesielt er det jordbruksvarer og energivarer Kina skal auke importen av. Detaljane er ikkje spikra enno. Ein konsekvens av avtala er at partane legg dei planlagde importtollane på vent. Italia ser ut til å gå mot ny nytt val etter månader med forhandling og forsøk på å sy saman ny regjering. Regjeringa som såg ut til å få styre var ei EU fiendtleg regjering. Sentralt står skattekutt, kutt i pensjonsalder og ingen momsauke. Alt dette kan være svært utfordrande for eit land med høg statsgjeld. Aksjemarknaden i Italia reagerer negativt på signala som gis. Også rentene på italienske statsobligasjonar stig kraftig. Uroa ser ut til å ha fått feste i verdas finansmarknader (rente, valuta og aksjar). I følgje britiske mediar kjem statsminister May til å be EU om å få ein utvida overgangsperiode med å få gjennomført Brexit. Korleis det vil påverke aktørane i finansmarknaden er uvisst. I Norge har det stort sett gått føre seg som ein kunne venta. Kjerneinflasjonen kom inn som forventa, men godt under estimata til Norges Bank. AKU-tala viste til flat utvikling i arbeidsmarknaden. BNP-tala frå Fastland- Norge kom betre ut enn dei fleste trudde. Veksten var på 0,6 prosent. Det er samstundes femte kvartal på rad at veksten ligg i intervallet 0,6-0,7 prosent. Det har spesielt vært stor vekst i kraftproduksjon og tradisjonelt fiske. På den andre side har veksten i bygge- og anleggsbransjen stoppa opp. Side 2
Valutamarknaden Den norske krona har ikkje gått så sterkt som ein hadde sett for seg, med bakgrunn i utviklinga i oljeprisen. Oljeprisen har steget med i overkant av fem dollar fatet sidan månadsskiftet, utan at vi har sett effekt på krona. Det vi har sett i perioden er at USD har styrka seg i takt med auka oljepris, noko som er litt mot normalt. Mai og juni er historisk sett ingen gode månader for den norske krona, og sånn det ser ut no, ser det ut til at historia gjentek seg. Unntaket er utviklinga mot euroen, som har sine utfordringar (regjeringa i Italia). Det er ein del som har spekulert i at grunna den høge oljeprisen, og dei tilhøyrande høgare oljeinntektene, at kronekjøpet til Norges Bank kjem til å reduserast framover. Den førre reduksjonen kom i mars. For mai månad var det daglege kronekjøpet 800 millionar NOK. Ein reduksjon av dette vil sjølvsagt kunne svekke krona noko. Av dei store valutaene ser vi at EUR har begynt å svekke seg. I løpet av mai har USD styrka seg i overkant av tre prosent mot EUR. Mot CHF har EUR svekka seg med om lag tre prosent etter å ha stanga mot 1,20-nivået. Svakare tal frå eurosona, samt usikkerhet rundt kva sentralbanken gjer i pengepolitikken har bidrege til å svekke euroen i perioden. Vi skal ikkje sjå vekk frå at valet i Italia og den nye aktuelle regjeringa er med på å svekke euroen i desse dagar. Uro gjer til at vi ser tendensar til «flukt» til dei trygge hamnene. Spesielt ser vi at det er ei styrking i USD, CHF og JPY. Side 3
Renter Frå årsskiftet var det ein bra stigning i IRS-rentene. Denne varte om lag fram til midten av mars, og har i etterkant vært relativt flat. Dette heldt seg fram til om lag 20. mai. I forkant av det såg vi at rentene begynte å falle både i USA og i Europa. Hovudårsaka bak fallet lyt tilskrivast uroa kring valet i Italia. Der har det hatt store utfordringar med å sette saman ei regjering i etterkant av valet, og slik det ser ut no, kan det gå mot omval. Det har vært forsøk på å setje saman ny regjering utan å lykkast. I Italia ser vi at rentene på statsobligasjonar stig med bakgrunn i frykt for den nye regjeringa. Samanlikna med tilsvarande tyske obligasjonar har renteforskjellen auka kraftig på veldig kort tid. Berre 29. mai auka Italienske 10-åringen med 80 bp. Norges Bank skal ha sitt neste rentemøte 21. juni. I samband med dette møtet kjem Regionalt Nettverk og Pengepolitisk Papport II. Sentralbanksjef Olsen sa i sin tale i mars at neste renteauke vil kome ETTER sommaren, og det har ikkje skjedd nok etter det møtet som tydar på at det er noko han lyt gå tilbake på. Det som alltid er interessant er å sjå om det er gjort noko med rentebana. Sidan møtet i mars har oljeprisen auka med $15 fatet, kjerneinflasjonen godt under Norges Bank sine anslag. BNP for fastlandet var noko under framsynet til Norges Bank, men samstundes vart Q4 for 2017 revidert opp noko. Indikatorane trekk i forskjellig retning. Sentralbanken i USA, Federal Reserve, skal ha rentemøte 13. juni. Der er det prisa inn ei renteheving. Det er stort sannsyn for at det blir ein eller to til rentehevingar til i løpet av 2018. Side 4
Olje og råvarer Oljeprisen steig kraftig frå starten av mai på berre tre veker steig prisen med om lag $8 fatet. Dette skjedde sjølv om antal riggar i drift aukar. Berre siste månad har det kome 30 fleire riggar i drift i USA. Noko av prisveksten kan sjølvsagt tilskrivast uroa i Iran og andre oljeproduserande land. Mot slutten av mai falt prisen med $5 på nokre få dagar. Oljeproduksjonen i USA er estimert til å auke til 10,7 millionar fat dagleg i 2018, opp frå 9,4 millionar fat i 2017. For 2019 er det estimert ein produksjon på 11,9 millionar fat dagleg. Det er to store utfordringar med veksten som er no. Det eine er røyrkapasiteten og det andre er hamnene. Slik det er no kan veksten og eksporten bli avgrensa av at røyrkapasiteten ikkje er auka. Utfordringa med hamnene er at dei berre har kapasitet til å ta i mot mindre oljetankskip. Ei utbetring av begge desse to faktorane vil ta tid. USA eksporterer ikkje meir enn i overkant av 1,5 millionar fat olje dagleg. Desse momenta kan forklare kvifor oljeprisen fortset å stige til trass for auka produksjon i USA. OPEC sitt neste møte er i slutten av juni. Det er venta at det vil kome diskusjonar kring produksjonskutt. I følgje energiministeren i Saudi-Arabia vil dei vurdere ei oppmjuking av produksjonskuttet. I følgje Bloomberg vil Russland og Saudi-Arabia møtast to gangar før neste OPEC-møte. Andre tema kan være kven som skal kompensere ein potensiell avtakande eksport frå Iran om fleire land vil sanksjonere mot dei på same måte som USA. Oljeprisen har steget med om lag $30 fatet sidan oljekuttet vart vedtatt november 2016. Kontaktinfo Jan Arne Aasen T: 5782 9747 E: jan.arne.aasen@ssf.no Torgeir Strandenes T: 5782 9793 E: torgeir.strandenes@ssf.no Sivert Roti T: 5782 9769 E: sivert.roti@ssf.no Andreas Campbell Pedersen T: 5782 9768 E: andreas.campbell.pedersen@ssf.no Meklarbordet T: 5782 9640 E: valuta@ssf.no Side 5
DISCLAIMER Rapporten må sjåast på som marknadsføringsmateriale med mindre den er utarbeidd i samsvar til krav for investeringsanalyse, jfr. Forskrift til verdipapirhandellova 2007/06/29 nr. 876. Rapporten er utarbeidd av Sparebanken Sogn og Fjordane (SSF). Denne baserer seg på kjelder som vert vurdert som truverdige, men SSF garanterer ikkje at informasjonen er presis, eller fullstendig. Uttalelsane i rapporten reflekterer SSF si oppfatning på det tidspunktet rapporten vart utarbeidd, og SSF tar atterhald om retten til å endre oppfatning utan varsel. Rapporten skal ikkje sjåast som eit tilbod, eller tilråding om kjøp, eller sal av finansielle instrument, eller deltaking i nokon form for investeringsstrategi. SSF tar ikkje på seg ansvar for verken direkte, eller indirekte tap, eller utgifter som skuldast forståinga av og/eller bruken av denne rapport. Informasjon om SSF sine Alminnelege forretningsvilkår er tilgjengeleg på vår heimeside www.ssf.no. Denne rapporten er berre meint å være til bruk for våre klientar, ikkje for offentleg publikasjon. SSF har org.nr 946670081 i Føretaksregisteret, er medlem av Norges Fondsmeglerforbund og underlagt tilsyn av Finanstilsynet i Noreg. Ytterlegare informasjon om SSF finn ein på www.ssf.no. Side 6