Fylkesmannssamling juni 2011

Transkript

1 Fylkesmannssamling juni 2011 Randi Storhaug Miljøvernavdelinga Fylkesmannen i Rogaland

2 Stansa tap av biologisk mangfald

3 Tindved Spreiing frå hytteeigedommar, terrengdekkjande. Mekanisk fjerning + stubbepensling, fleire år med etterarbeid.

4 Bakdyner med islandsgrønkurle og jærflangre, kritisk trua underartar

5 Rynkerose Kategori Høg risiko på Norsk svarteliste 2007

6 Strandtorn (sterkt trua-en) på Reve

7 Skjøtsel i verneområda

8 Fylkesmannen si rolle Overvaka og nedkjempa framande artar i verneområda som ein del av skjøtselsarbeide Utarbeida ein regional handlingsplan med tiltak mot framande skadelege artar Bidra til å samordna tiltak mot framande skadelege artar Rettleia kommunane

9 Mål for arbeidet i Rogaland redusera dei negative konsekvensane av framande skadelege artar på naturmangfaldet i Rogaland utvikla ein regional forvaltningsstrategi for fagfeltet framande skadelege artar auka kunnskapen hos befolkninga

10 Problemstillingar Sektoransvar koordinere samhandling Kartleggja/datafangst Vidareutvikla regional liste over framande skadelege artar Auka eigen kompetanse på området Informasjon/formidling

11 Ei hovudmålsetjing med HP er å avklara sektoransvar Kven har ansvar for å førebyggja spreiing av framande artar? Kven set i verk tiltak mot artar som er prioriterte i planen? Kven skal informera om trugsmål og tiltak? Kven har ansvar for overvaking og varsling? Kven skal finansiera kartlegging, informasjon og nedkjempingstiltak? Korleis sikra naudsynt kompetanseoppbygging i regionen?

12 Ein annan sentral del av handlingsplanen er tiltakslistene

13 Utfordringar i Rogaland Gunstig klima med milde vintrar Nær kontinentet Press på naturområda er stort Mange hagar og hageeigarar Utbreidd landbruk med jordbruk og skogbruk Utbreidd akvakultur Lite samla informasjon Liten kunnskap om marine miljø

14 Spreiingskjelder Hagebruk Landbruk Entreprenørverksemd Oppdrett Tømmer Treslagsskifte Vegar og jernbane Skipsfart og akvakultur Fritidsfiske

15 Framande skadelege artar i Rogaland? - nokre døme Rynkerose Jærlupin/sandlupin Hagelupin Sitkagran Platanlønn Park-/kjempeslirekne Mispelartar Tindved Gyvel Vasspest/smal vasspest Mink Oppdrettslaks Ørekyt Sørv Gjedde Karuss Damfrosk/hybridfrosk Brunsskogssnegl Japansk drivtang Stillehavsøsters

16 Samordning på direktoratsnivå avklara konfliktområde Sitka etablerer seg i aukande grad i Rogaland, i verdifulle naturtypar, som til dømes kystlynghei

17 Framande bartre grunnlag for utvikling av planverktøy for evt. bruk av framande bartreartar i skogbruket Korleis få oversyn Velja ut prosjektområde Kva data finst? Fjernanalyse Kystlynghei med nydyrkingsfelt og bartreplantingar ved Voremyr i Sandnes

18

19 Avskoging på Vigdel Landskapsvernområde det er brukt mye tid på å luke vekk spreiing frå stikaplantasjar Fjerne kjelda

20 Biogeografiske barrierar Er det naturlig å setja grense ved landegrensa? Spreiing av framande artar handlar om kryssing av økologiske barrierar

21 Leppefisk Ein må sjå på konsekvensane av: Flytting av leppefisk frå eit område til et anna med omsyn på spreiing av genetiske variantar Import til områder utan naturlege bestandar av leppefisk

22 Boersvineblom Framand art og uønskt i Noreg Kjem opphavlig frå Sør-Afrika, spreidd globalt dei siste åra Spreiar seg lett og er vanskelig å verta kvitt (fleirårig, stor formeiringsevne) Resistent mot vanleg brukte sprøytemiddel Giftig for menneskjer og dyr (storfe, hest m.m.) Giftstoffet held seg i høy og silo, spreiar seg til mjølka

23 Utbreiing Egersund i 2005(Grønehaugen) Farsund 2008 Ryttevik 2010 Oslo i 2010 Industritomt på Forus I 2010 Påvist på Bømlo (Hordaland)

24 Boersvineblom i Ryttervik Oppdaga 20. oktober 2010 på kaien bak silobygget for fiskemjøl Verifisert + registrert i Artsdatabanken Avgrensa til kaiområde + nokre individ vidare oppover på turstig Sannsynligvis introdusert ved internasjonal skipstrafikk

25 Tiltak 2010: Snarast mogleg luking og destruksjon av årets planter 2010: kartlegging av andre hamneområde 2011:koordineringsmøte vår/sommar 2011: kartlegging, luking og sprøyting av gjenvekst 2012: Fortsatt overvaking og sprøyting av evt. Gjenvekst eller nye bestandar Kven koordinerer/styrer arbeidet framover? Kven utfører luking og sprøyting? Kva slags sprøytemiddel kven skaffar det, løyve? Informasjon til publikum om å informere om mistenkelige funn?

26

27 Foto: Dag Dolmen Grøne froskar på Finnøy

28 Informasjonstiltak retta mot hageeigarar Distribuert til alle medlemmar i hageselskapet i Rogaland med Hagetidene Sendt ut til alle kommunane i Rogaland Sendt til enkelte av dei store hagesentra i fylke

29 Smal vasspest registrert i Bjårvatnet i 2006 Smal vasspest (Elodea nuttalli) Bjårvatn Fuglestadåna (utløpselv Bjårvatn) Vasspest (Elodea canadensis) Hilleslandsvatn (Karmøy) Fiskåvatn (Karmøy) Tornesvatn (Haugesund) Øvre Skeisvatn (Haugesund) Skas-Heigre kanalen (sola/sandnes)

30 Kunnskapsmangel Liten kunnskap om marine miljø