FRÅSEGN SØKNAD OM TAREOPPDRETT

Transkript

1 Side 1 Tingvoll, 15. mars 2013 Kristiansund kommune postmottak@kristiansund.kommune.no FRÅSEGN SØKNAD OM TAREOPPDRETT Viser til kunngjering på Kristiansund kommune si heimeside. Då dette gjeld ei sak som ligg innanfor det området Naturvernforbundet i Kristiansund og Averøy dekker, er denne fråsegna gjort i samråd og forståing med dei. Då det i oppdrettsaker tidlegare har vist seg at ein slik høyringsprosess har blitt brukt til alt frå dispensasjon til arealdelen til kommuneplan, utsleppsløyve og konsesjon, gjer vi merksame på at vi uttaler oss til alt dette (Og viss det gjeld meir, så gjeld det det også). I etterkant av oppdrettsaker har det ramla inn vedtak som det viser seg at vi har sagt noko om og ikkje har sagt noko om, heilt utanfor vår kontroll. Vi har antakeleg ikkje skjønt systemet, og når vi har spurd har vi ikkje fått noka god forklaring, så ønskjer i det minste å gardere oss så vi får vite om alle instansane sine vedtak og kan bruke klageretten vår om det blir nødvendig. Dette i seg sjølv bør dei som har med saka å gjere ta som ei tilbakemelding på at noko er gale med høyringsprosessen. Naturvernforbundet er mellom dei som bruker mest ressursar på arealplansaker, og når vi ikkje skjøner systemet, då er det truleg mange andre som også har vanskar. Slikt reduserer allmennheita sin moglegheit til å påverke, og rettstryggleiken. Saka har vore omtala i Tidens Krav, då med utsikt til høyringsfrist Vi har bruka ein del tid på å finne kunngjeringa på kommunen si heimeside. Til slutt spurde vi etter saka den 3.2. Vi

2 Side 2 fekk ein epost frå kommunen om at dei hadde fått vår førespurnad. Men vi fekk ikkje meir svar og purra på dette Då viser det seg at saka er lagt ut på heimesida i mellomtida. Etter å ha brukt alle lenkene, så viste det seg at vi måtte spørje særskilt etter kartet. Det kartet vi har fått tilsendt er med all respekt lite opplysande. Ei elevbedrift i ungdomsskulen får til slikt betre, så det er vanskeleg å sjå for seg at dette skal vere oppstarten av ei ny næringsverksemd med milliardar i omsetnad, slik ein kan forstå av avisoppslag. Søknadsskjemaet refererer elles fleire stader til naturvernloven. Den lova er erstatta av naturmangfaldsloven i Skjemaet treng rett og slett ein revisjon som følgje av krava i sistnemnde lov. Når det gjeld denne saka ønskjer vi å dele den opp i fleire delar: - Ny type næring ny type utfordring? - Krav til dokumentasjon knytt til søknad - Krav til arealavklaring - Biologisk mangfald - Krav til forsking - Krav til opprydding 1. Ny type næring ny type utfordring? For nokre tiår tilbake var det ei anna næring knytt til sjøen som starta opp i nokre bukter. Til å begynne med var dette attåtsyssel og småtteri, men etter kvart har det snudd opp ned på kysten. Det har blitt ugreitt med lakseelver, tullball med genetikken og giftige sprøytemiddel slår ut krepsdyr på botnen. I nokre høve er det berre tamlaks som er tilrådelege å ete, sidan ein ikkje veit kva sei og hyse utanfor mæra har fått i seg, og når. Tareoppdrett ser vi for oss kan ha eit liknande potensial. Viss dette blir vellukka, vil dette kunne fylle opp tomromma mellom fiskeoppdrettsanlegga langs store delar av kysten. Fiskeoppdrettsverksemda bør ha lært oss nok til at det denne gangen må takast heilt andre grep om prosessen. Naturmangfoldloven (nml) må brukast i saker som denne. 10: En påvirkning av et økosystem skal vurderes ut fra den samlede belastning som økosystemet er eller vil bli utsatt for. Vi ser for oss at ein i tillegg til å vurdere verknadene knytt til denne lokaliteten også bør gjere ein del vurderingar knytt til viss denne verksemda blir relativt utbreidd langs kysten. Dette for å ta høgde for kva krav ein vil sette til eit eventuelt løyve. Vidare at ein skaffar seg svar som kan brukast til vurdering av seinare saker, utan å kome bakpå. Dette er også eit tema for nml 12. Det er tiltakshavar som har plikt til å skaffe til vege dokumentasjon som gjer at saka kan vurderast. 2. Krav til dokumentasjon knytt til søknad Når ein les søknaden, ser det ut som det ikkje er noko ved Orstranda frå før. Men i dette sjøområdet er det frå før eit heilt økosystem med ei rad artar. Det er klart at omsøkte tiltak vil påverke dette økosystemet, og då må ein krevje at det blir gjort undersøkingar i både sjølve utsettområdet og ein del meir sjøareal, kanskje også landareal, slik at det blir klarlagt kva som finst. Normalt er det eit

3 Side 3 stort samspel mellom mange artar. T.d. kan ein godt tenkje seg at det er næringsproduksjon på dette området som raudlista fugleartar utnytter. Ein del fiskeartar kan også vere knytt til slike stader, og i tillegg må ein rekne med ei rad med meir stasjonære artar. Sidan dette kan vere første steget i ei ny næring, er det særdeles viktig at ein får dokumentert ein førtilstand, slik at ein kan få gjort seg opp ei meining av korleis tareoppdrett verker før det kan bli tale om å drive med dette i større skala. Nml 11 fortel kven som bør dekke kostnadene med slike undersøkingar. 3. Krav til arealavklaring Arealet som er omsøkt går fram av kartet vi fekk tilsendt frå Kristiansund kommune Viss dette er uttrykk for heile arealet som kan bli bruka, så inngår det landareal og sjøareal med fleire føremål i arealdelen til kommuneplan. Viss det berre er ein del av arealet som skal brukast, må det vere eit minimumskrav at slikt blir merka av. Dei lyseblå areala er avsett i kommuneplan til føremål NFFFA (natur, ferdsel, fiske, friluftsliv og

4 akvakulturanlegg). Det tyder normalt at det ikkje er avklaring mellom dei nemnte føremål (natur, ferdsel, fiske, friluftsliv og akvakulturanlegg), men at ein må ta stilling til dette i kvar enkelt sak. Side 4 Klipp frå arealdelen til kommuneplan. 4. Biologisk mangfald Det er biologisk mangfald på omsøkte stad i dag. Vi finn ikkje noko som tyder på at arealet er godt dokumentert frå før. Difor må det gjerast ein dokumentasjon for kva som finst på staden. Det er elles påvist fleire naturtypelokalitetar på land og delvis ut i sjøen ikkje så langt unna. Om desse kan påverkast, må ein få undersøkt. I Fiskeridirektoratet finn ein rett nok dette: «Fiskeridirektoratet region Møre og Romsdal kan med bakgrunn i vårt ansvarsområde, registrerte fiskeridata og data for biologisk mangfold, ikke se at den omsøkte lokaliteten ved Orstranda vil komme i konflikt med fiskeri- og havbruksinteresser, eller marint biologisk mangfold.» (Vår utheving). Naturvernforbundet ser ikkje kva kartleggingsstatus ein har for marint biologisk mangfald i området. Ingen kjente lokalitetar eller spesielle artsfunn kan bety alt mellom at området er så ureina at det ikkje finst liv, til at det er verdas finaste korallrev, berre ikkje kartlagd. Så lenge det ikkje er kjent kva kartleggingsstaus ein har for marinbiologi i området, er ikkje Fiskeridirektoratet si utsegn tilstrekkeleg for avklaring. Kunnskapsgrunnlaget, jf. 8 i nml er uklart. Vi har tilfeldig fått vite at det ikkje langt unna omsøkte stad er funne begerkorall, Caryophyllia smithii på djupne 10 m og nedover. Denne arten finst ved norskekysten frå Østfold til Møre.

5 Korallen er ikkje kolonidannande. Som ein ser av artskart nedanfor er arten truleg nær ei utbreiingsgrense. Arten kan nemnast som døme på at Fiskeridirektoratet sin kunnskap kanskje bør supplerast. Side 5 Det er i naturbase ein kjent lokalitet Orstrand BN med strandeng og strandsump ved utløpet av Freielva. Det er omtala eit brakkvassmiljø, men ikkje nærare undersøkt. Naturbase.

6 Side 6 Tiltaket som er omsøkt går ut på å bygge opp ein eller fleire monokulturar i området. Monokulturar er i større grad enn eit naturleg økosystem utsett for sjukdom og andre uheldige mekanismar. Dette er tilhøve som det er nødvendig å få belyst for å kunne ta stilling til om prosjektet kan tillatast gjennomført. Verknaden kan kome både som følgje av at det kjem noko til, og at noko som er der i dag går frå. I søknaden er det nemnt sukkertare og butare. I tillegg ein uspesifisert raudalge. Ein søknad om utsett av «Raudalgus uspesificus» kan berre ikkje handsamast. Det kan som døme nemnast at japansk drivtang er ein slik alge. Denne står på svartelista, og er ein pest og ein plage. Og det er ikkje den einaste raudalga som har slike eigenskapar. 5. Krav til forsking Det går fram av søknaden at det skal forskast på taren. Like viktig er det då at ein gjer forsking på økosystemet rundt. I motsetnad til då fiskeoppdrettet utvikla seg, skal ein ved ein eventuell ny oppdrettsindustri ha på plass forsking på økosystema som blir berørt samtidig. 6. Krav til opprydding Det finst rundt om ein del døme på sjøanlegg som er sett ut, men som aldri er henta. I dette høvet vil det vere tauvverk og ankringar som skal fjernast i alle fall. Det må difor også for forsøksverksemd sikrast at det finst bankgaranti eller konkurssikra garanti for at området blir rydda. Konklusjon Naturvernforbundet vil ikkje avvise tareoppdrett i dette høvet, men det er heilt klart at søknaden på ingen måte er tilstrekkeleg til at søknaden kan handsamast. Til stort sett alle andre føremål i samfunnet er det rutine med ein heilt annan dokumentasjon enn det som følgjer denne søknaden. Det må i dette høvet også takast høgde for at verksemda her kan få stort omfang, og at ein frå første stund må drive forsking på verknaden på natur og økosystem i tillegg til eventuell anna forsking. Dei som handsamar denne søknaden må krevje ein vesentleg betre dokumentasjon knytt til søknaden, og så sende saka på ny høyring. Med vennleg helsing Øystein Folden leiar i