09:00 Partigruppene møter på tilviste møterom i Kulturhuset.

Transkript

1 Kvinnherad kommune MØTEINNKALLING Utval Kommunestyret Møtedato Møtestad Kulturhuset Husnes Møtetid 10:00 - Møteplan: 09:00 Partigruppene møter på tilviste møterom i Kulturhuset. 10:00 - Behandling av saker etter saklista. Lunsj. Fylkesmann Lars Sponheim og Ola Bakkebø - vil snakke om Kommunereforma. Partia held medlems- / gruppemøte: Ap: måndag, 17.11, kl Husnes Vassverk Sp: tysdag, 18.11, kl Rådhuset Krf: måndag, 17.11, kl Husnes tenestesenter H: måndag, 17.11, kl Rosendal Fjordhotel SV: måndag, 17.11, kl Husnes tenestesenter Frp: måndag, 17.11, kl Frivillighetssentralen V: måndag, 17.11, kl Husnes tenestesenter Forfall skal meldast til telefon eller e-post: post@kvinnherad.kommune.no Vararepresentantane møter kun etter nærare avtale. Kvinnherad kommune side 1

2 SAKLISTE Saksnr Innhald PS 2014/69 Godkjenning av møteprotokoll PS 2014/70 Ferieorganisering i barnehagane sommaren evaluering PS 2014/71 Oppmoding fra IMDi om busetjing av fleire flyktningar i 2014 og 2015 PS 2014/72 Høyringsuttale til tannhelsetenesta sin klinikkstrukturplan PS 2014/73 Søknad om permisjon frå politiske verv - Lars Johan Myklebust PS 2014/74 Kommunal lånegaranti - Skatepark Kvinnherad kommune side 1

3 PS2014/69Godkjenningavmøteprotokoll

4 Saksframlegg Kvinnherad kommune Saksmappe Saksbehandlar 2014/ Astri Måkestad Saksgang Saksnr Utval Møtedato 2014/24 Komite for oppvekst, kultur, idrett /119 Formannskapet /70 Kommunestyret Ferieorganisering i barnehagane sommaren evaluering Innstilling frå rådmannen: Kvinnherad kommunestyre vedtek at prøveordning med feriesamanslåing av barnehagar ikkje skal førast vidare. Vedtaket vert sett i verk frå og med romjul Behandling i Komite for oppvekst, kultur, idrett den Innstillinga frå rådmannen vart samrøystes vedteken. Innstilling frå Komite for oppvekst, kultur, idrett den Kvinnherad kommunestyre vedtek at prøveordning med feriesamanslåing av barnehagar ikkje skal førast vidare. Vedtaket vert sett i verk frå og med romjul Behandling i Formannskapet den Innstillinga frå Komité for helse, omsorg, miljø vart samrøytes. Innstilling frå Formannskapet den Kvinnherad kommunestyre vedtek at prøveordning med feriesamanslåing av barnehagar ikkje skal førast vidare. Vedtaket vert sett i verk frå og med romjul SAKSUTGREIING: Bakgrunn Kvinnherad kommunestyre : Kvinnherad kommune side 1

5 Kvinnherad kommunestyre vedtek at prøveperiode med samanslåing av barnehagar i feriar vert utvida til å gjelda Under føresetnad av at det kan føra til innsparing, er samanslåing av barnehagar aktuelt vekene 28, 29, 30 og 31. Røynsler frå samanslåing sommaren 2013 skal leggjast til grunn under planlegging av samanslåing. Aktuelle barnehagar for samanslåing - Sunde Undarheim Myrane - Bringedalsbygda Uskedalen Omvikdalen Hauge barnehage hadde sommaren 2013 samarbeid med Espira Halsnøy Kloster barnehage. Det var ikkje grunnlag for å vidareføra dette til Andre kommunale barnehagar er stengt i juli. Prosess før feriesamanslåing Tilsette og foreldre er nøgde med god planlegging og informasjon før samanslåing. Mange foreldre sette opp barns ferie i vekene som var bestemt for samanslåing. Ein del foreldre som ikkje hadde ferie då, prøvde å få til andre ordningar med pass av sine barn. Styrarane nytta mykje tid til planlegging av ferieavvikling og samanslåing av barnehagane. Faktorar: - Oversikt over barn/barnegrupper dei ulike dagane - Barn med særlege behov som ein måtte ta ekstra omsyn til? - Samsvar mellom talet på tilsette i høve til barnetal - Barn og foreldre skulle kjenna seg trygge - Ferie skal avviklast utan bruk av vikar. Vakter skal gå opp - Barn skal vera trygge. Det skal vera kjente tilsette for barna Rammer skal vera kjente. Føresetnad for samanslåing var at dette kunne føra til innsparing. Vurdering av bemanningsbehov sett opp mot ferieavvikling og høve til avspasering førte til at Sunde barnehage, Myrane barnehage og Undarheim barnehage ikkje hadde samdrift denne sommaren. Bringedalsbygda barnehage, Uskedalen barnehage og Omvikdalen barnehage var saman fire veker i Uskedalen barnehage. Evaluering Evaluering av drifta er ein føresetnad for å ta avgjersle i høve til komande organisering. Hovudtillitsvalde, plasstillitsvalde, reinhaldstenesta, tilsette og føresette i Omvikdalen, Uskedalen, Bringedalsbygda, Undarheim, Myrane og Sunde har hatt høve til å gje uttale. Jf. vedlegg. Ferieavvikling og frammøte barn I vedtektene står det at barn skal avvikla min. 3 veker samanhengande ferie mellom og Røynsler frå tidlegare år er at feriane vert spreidde i denne perioden, men med ein topp i «fellesferien». Mange foreldre set barna opp på 3 veker ferie, og «det kan henda at vi tek meir fri». I 2014 fekk foreldre tidleg vita at veke 28,29,30 og 31 var aktuelle for samanslåing. Fleire enn vanleg sette barna sine opp på ferie desse vekene. Alle barnehagane melder om at frammøtet var langt mindre enn det som stod på listene. Dette er også noko vi har erfart frå tidlegare år. Foreldre vert oppmoda om å melda inn reelt behov for barnehageplass i feriane, men det er svært vanleg med færre barn enn det som er innmeldt. Dette medfører dagar med overbemanning, og det er unødvendig bruk av ressursar. side 2 Tilbakemelding frå brukarar barn og foreldre Samla tilbakemelding frå foreldre er at dei ikkje var nøgde med feriesamanslåing. Dei opplevde samanslåing av barnehagar som ei påkjenning både for barna og dei sjølve. Faste, trygge rammer mangla. Det var barn som fann seg godt til rette i nye omgjevnader, medan andre ikkje treivst. Kvinnherad kommune

6 Det største ankepunktet frå foreldre er at dei ofte møtte ukjente tilsette ved levering og henting. Arbeidstider og vaktordningar gjorde det ikkje mogleg å ha tilsette frå alle barnehagane på jobb til ei kvar tid. Det er ikkje lett å overlata barnet sitt til ukjente vaksne. Om barnet i tillegg gjev utrykk for at dette ikkje er greitt, vert det ei ekstra belastning. Dei fleste foreldre fekk lenger veg til barnehagen, noko som medførte auka utgifter og organisering. Foreldra måtte også rekna lenger tid til levering og henting. Tilbakemelding frå tilsette God planlegging på førehand førte til at samarbeid mellom tilsette fungerte godt. Det var god oversikt over barn, vakter, ansvar m.v. Barnehagane sette ikkje inn ferievikarar. Dei fleste tilsette fekk minimum 4 veker ferie. I tillegg fekk nokre avvikla avspasering. Det har vore utfordringar knytt til barn som treng tydelege og trygge rammer. På samme måte som for foreldre og barn, har tilsette opplevd tida rundt levering og henting som utfordrande og til dels vanskeleg. Rolegare sommarveker vert ofte nytta til praktisk arbeid, årsplanlegging m.v. Ein barnehage melder at det har vore mindre høve til dette i år enn tidlegare, og at oppstart av nytt barnehageår derfor har vore meir travelt enn vanleg. Økonomi Barnehagane har ei samla ei innsparing på om lag kr denne sommaren. Ferien vart organisert utan bruk av vikar, og dette utgjer innsparing på ca. kr Det vart har brukt mykje tid på planlegging og god organisering, personalmøte og foreldremøte. Det utgjer ein kostnad på om lag kr For heile 2014 vil det likevel ikkje vera innsparing på ferievikarbudsjetta til barnehagane. Tilsette skal avvikla 5. og 6.ferieveke. I tillegg er det ferie som ikkje vart avvikla førre år grunna sjukdom, og som derfor er overført til I den grad det går an, prøver ein å leggja restferie til påske og jul, men ein kan ikkje påleggja tilsette å dela ferie opp i einskilddagar. Styrar vurderer vikarbruk ut frå at barnehagen skal drivast på forsvarleg måte. Reinhaldstenesta har spart om lag kr ved samanslåing og redusert drift i barnehagane. Vurdering 1. Det var ei målsetjing om at feriesamanslåing av barnehagar skulle føra til mindre behov for bruk av vikar og med dette gje ei årleg innsparing. Barnehagane har avvikla sommarferien utan bruk av vikarar. Dei fleste tilsette har hatt 4 veker ferie. Vikarbudsjetta er låge, og det som står att, vil gå med til avvikling av restferie. Når vi kjem til årsoppgjeret, vil samanslåing av barnehagar 4 veker sommaren 2014 ikkje ha ført til innsparing på barnehagebudsjetta 2. Det har med samanslåing av barnehagar vore mindre behov for reinhald. Dette har ført til noko innsparing for Tekniske tenester/reinhald 3. Feriesamanslåing har ført til unødvendig belastning på barn og foreldre, og foreldre oppmodar sterkt at denne ordninga ikkje skal halda fram 4. Barnehagane har også brukt mykje ressursar på god organisering og førebuing. Tilsette rår til at ordninga med feriesamanslåing ikkje skal halda fram Konklusjon Samanslåing av barnehagar sommaren 2013 gav ikkje godt nok grunnlag til å vurdera om dette er eit innsparingstiltak. Det vart derfor vedteke at prøveordning skulle vidareførast i Røynsler frå samanslåing sommaren 2014 syner at innsparinga er liten, dvs. kr I tillegg vert samanslåing også opplevd som ei stor belastning på brukarane. Kvinnherad kommune side 3

7 Ut frå ei samla vurdering vert det tilrådd at ordning med feriesamanslåing av barnehagar ikkje skal halda fram. Økonomisk konsekvens: Ingen innsparing Miljømessig konsekvens: Ingen Vedlegg: 1. Ferieavvikling sommaren 2014 evaluering. Skriv til tilsette, føresette og tillitsvalde 2. Tilbakemeldingar frå FAU og barnehagar FERIEAVVIKLING SOMMAREN EVALUERING FAU bringedalsbygda - uttale ang feriesamanslåing i bhg.docx Ferieavvikling sommaren evaluering frå Myrane, Undarheim og Sunde Feriesamarbeid - evaluering frå Omvikdalen, Uskedalen og Bringedalsbygda VS:.html Evaluering av feriesamanslåingsvekene - Omvikdalen bhg.docx side 4 Kvinnherad kommune

8 Side 1 Rådmannen - Samfunnsutvikling Vår ref: 2014/446-4 Dato: Til: Frå: Tilsette føresette tillitsvalde Omvikdalen Uskedalen Bringedalsbygda Undarheim Myrane Sunde Astri Måkestad FERIEAVVIKLING SOMMAREN EVALUERING Vi har sommaren 2014 hatt prøveordning med samanslåing av barnehagar veke 28, 29, 30 og 31. Bringedalsbygda, Uskedalen og Omvikdalen har vore 4 veker i Uskedalen barnehage. Ut frå vurdering har Sunde, Undarheim og Myrane ikkje hatt samanslåing. Barnehagane har vore gjennom ein prosess ved planlegging og gjennomføring av ferieavvikling. Prosess og praksisperiode skal evaluerast, først av barnehagane, og i neste omgang administrasjon. Dette skal munna ut i politisk handsaming mtp. avgjersle om ferieavvikling TILBAKEMELDING: 1. Praksis: korleis fungerte ferieavviklinga sommaren 2014? a. Planlegging b. Gjennomføring 2. Økonomi: Grunn for samanslåing av barnehagane var å spara pengar. Tilbakemelding i høve til dette, både frå dei som hadde felles ferieavvikling og frå dei som var i eigen barnehage 3. Anna Eg vil be om at tilsette, foreldreråd og plasstillitsvalde vert tekne med i dette arbeidet. Det er også viktig at de tek med barns perspektiv i vurderingsgrunnlaget. Det er viktig at styrarar også i fellesskap ser på røynsler frå feriesamanslåinga. Eg vil be om tilbakemelding innan 20.september. Kopi til: Bjørn Rune Bergane Einar Opdal Anne Sofie Bjelland Kjeka Anne Lise Huneide Lilli Britt Urheim Kvinnherad kommune -fellesskap og trivsel utvikling og vekst

9 Til Astrid Måkestad Kvinnherad kommune Herøysund Ferieavvikling sommaren evaluering. På vegne av dei føresatte og borna i Bringedalsbygda barnehage vil FAU uttala seg om erfaringane med prøveordninga med feriesamanslåing av barnehagane; Bringedalsbygda, Uskedalen og Omvikedalen, i Uskedalen barnehage i 4 veker i sommar. Prøveordninga med feriesamanslåinga for sommaren 2014 var klar tidleg. Dette gjorde at foreldra kunne ta dette med i ferieplanlegginga si. Resultata var at svært mange sette borna sine opp på ferie i denne perioden. Fleire av dei som ikkje hadde mulighet til å ta ferie då, eller fekk oppfylt ferie ønskja sine hos arbeidsgivar prøvde å finna andre løysingar for barnepass i denne perioden. Bakgrunnen for at dei ønskte å ta borna ut i denne perioden var erfaringane i frå i fjor sommar, og at ein som foreldre ønskjer trygge og stabile forhold for borna sine. Etter ferielistene for sommaren var kommen inn var resultata at det var få born igjen på listene over born frå bringedalsbygda som skulle nytta seg av tilbodet i Uskedalen. Likevel vart det enda færre born som møtte i bhg. enn det som var planlagt. Borna som var igjen opplevde det utrygt å vera på ein ny plass, og med nye barn og vaksne å forhalda seg til. Personell som fulgte frå Bringedalsbygda klarte ikkje skape denne tryggleiken åleine. Utskifting av born og personell frå ei veke/ til neste i ferien gjorde det og vanskelegare å skape ei trygg og kjent ramme for borna i ein ny barnehage. Føresatte som nytta seg av tilbodet opplevde det vanskeleg å levere og å hente barnet i ein ny barnhage. Mange gjekk i frå borna sine med dårleg samvittighet. Dette var spesielt fordi borna tydleg viste at dei var utrygge. Dei minste barna på småbarnsavdelinga var tydligast prega av dette, då trygghet og stabile rammer er avgjerande for at dei skal finne seg til rette. Som føresatte opplever ein at feriesamanslåing er ei unødvendig belastning for borna. Born som er utrygge er lite kjekt å gå i frå. Dei minste er kanskje dei mest sårbare for desse endringane. Samtidig er born ulike og har ulike personlege eigenskapar og forutsetningar for å takle endringar, uavhengig av alder. Dette ønskjer ein som føresatte å skåne borna frå. Føresatte og born i bringedalsbygda barnehage synest ikkje tilbodet med feriesamanslåing med andre barnehagar er tilfredsstillande, og ein ønskjer ikkje at dette skal nyttast framover. Som foreldregruppa er ein heller positiv til å diskutera alternative løysingar for feriane. Døme på dette kan vera planlagt feriestenging i 14 dagar om sommaren. Det vil gi ein tryggare barnehagekvardag for borna med at dei får vera på ein kjent plass. Vennleg helsing FAU v/ Bringedalsbygda oppvekstsenter

10 Side 1 Rådmannen - Samfunnsutvikling Dato: Til: Astri Måkestad Frå: Grete Kjerpeset FERIEAVVIKLING SOMMAREN EVALUERING Vi har sommaren 2014 hatt prøveordning med samanslåing av barnehagar veke 28, 29, 30 og 31. Bringedalsbygda, Uskedalen og Omvikdalen har vore 4 veker i Uskedalen barnehage. Ut frå vurdering har Sunde, Undarheim og Myrane ikkje hatt samanslåing. Barnehagane har vore gjennom ein prosess ved planlegging og gjennomføring av ferieavvikling. Prosess og praksisperiode skal evaluerast, først av barnehagane, og i neste omgang administrasjon. Dette skal munna ut i politisk handsaming mtp. avgjersle om ferieavvikling TILBAKEMELDING frå Myrane, Undarheim og Sunde barnehagar 1. Praksis: Me kom tidleg i gang med planlegging og informasjon til foreldra i år. Etter å ha fått oversikt over antal barn i samanslåingsvekene, såg me at det vart den same innsparinga enten me var saman eller kvar for oss. Me såg difor ingen grunn for å slå oss saman, og utsetja barn, foreldre og tilsette for den belastninga det faktisk er å måtta flytta til ein ny barnehage. 2. Økonomi: Sommarferien vart avvikla utan bruk av vikarar. Alle tilsette har fått avvikla 4 veker ferie ( nokre 5), og dei aller fleste fekk ferie i dei vekene dei ynskte. Ved å halda open kun ein avdeling i kvar av Sunde og Undarheim barnehagar, og dermed kun ha dagleg reinhald på denne, vil me tru reinhald og hadde innsparing. Som så ofte før, kom det og mindre barn enn forventa i desse vekene. Personale kunne avspasera «på sparket». Me fekk og gjort unna mykje praktisk arbeid, noko som me på lang sikt veit er innsparing. 3. Anna Tillitsvalde har vore med i prossessen, og stiller seg bak konklusjonane. Fau ved Sunde oppvekstsenter hadde evaluering som sak på møte 11.09, sjølv om me ikkje var i lag med dei andre barnehagane i ferien. Deira konklusjon var: «FAU er fornøgde med ferieavviklinga, og vil ha den som den var i år.» Lars Magnar Kaldestad Berit E. Dale Grete Kjerpeset Myrane Undarheim Sunde Kvinnherad kommune -fellesskap og trivsel utvikling og vekst

11 Side 2 Kvinnherad kommune -fellesskap og trivsel utvikling og vekst

12 Ferieavvikling sommaren Evaluering Omvikdalen. Uskedalen og Bringedalsbygda barnehagar har sommaren 2014 hatt eit samarbeid rundt ferieavvikling. Plangruppa var styrarane i barnehagen. Uskedalen barnehage har skifta styrar august Marianne Bjørnebøle har vore med i plangrupa. Anne Iren Sæle er ny styrar i Uskedalen. Evaluering har derfor vore gjort av Solveig Vik og Laila Næs,ei skriftleg evaluering av Linda Jensen Eide. Del B Uskedalen barnehage. MÅL: Eit godt og trygt tilbod i fire veker med godt pedagogisk innhald som er planlagt i forkant God bemanning, alle barn skal bli godt ivaretatt. Planlegging : På styrarnivå hadde vi tre planleggingsdagar i forkant. Dag 1 Omvikdalen barnehage :der vi gjekk i gjennom grunnlaget for samarbeid i feiren Vurdering av fjoråret.kva var bra / ikkje bra. Korleis vil vi legga opp samarbeidet sommaren fellesskriv mm Dagen gjekk med. Dag 2 Oppføling av fellesskriv, laga liste over kven som er på jobb, kven som er på ferie osv Stort usikkerhetsgrunnlag for arbeidet vårt,opptil fleire foreldre hadde ikkje svart på når ferien deira var og vi hadde feil beregningstal i forhold til behov for tilsette. Vi gjekk heim etter nokon få timar fordi vi ikkje hadde godt nok materiell å jobbe vidare på.. Barnegruppa, behov, beskyttelse Dag 3 Vi jobba ein heil dag på rådhuset, liste veke for veke med barn og tilsette. Avklaringar mm Dag 4 Møte med foreldre og tilsette som skulle vera med på samarbeidet. vi gjekk gjennom planar og gjorde oss kjent med kvarandre. Tidsbruk ca Styrarane kl til Laila og Solveig Linda vikar

13 Tilsette : kl KOSTNADOVERSLAG BLIR SLIK: A:Tre dagar planlegging for styrar 3x7.5 timar= 22.5 timarx3 B:Personalmøte 19 fagarbeidarar 3 timar x 19 = 57.0 timar C: Personalmøte styrargruppa 4timar x3st = 12,0 timar D:I tillegg kjem overtidstilleget på 50% på 69 timar tilsaman. Vi har tatt eit grovt overslag der assistentane har kr pr time Styrarane har kr 240,00 pr time Reknestykket blir då slik i kostnader: A = x 3 = B= C= D= Ca Sluttsum= kroner B Gjennomføring (personalmøtet ) Bringedalsbygda barnehage Betre planlegging i år enn i fjor. Var bursdagsfeiring nødvendig i samarbeidsvekene?? BI var på avdeling med barn og personell ho ikkje kjente ( gjekk godt,likevel litt undrande til dette) Ikkje alle ungane hadde godt av dette. (ein lærling som styrte veldig mykje) Ting fungerte godt, kjekt å jobbe med nye folk. Godt å ha berre ein barnehage å forholde seg til. Styrarane trong ikkje vera der heile tida, dei to fyrste vekene var styrar lite til stades, pedagogane kan ta avgjersler! Kanskje nok å ha ein styrar i bakhand å ringe til ved behov. (personalet som seier)

14 B Uskedalen Barnehage. Evaluering av sommarbarnehagen 2014 Etter samtale med dei frå uskedalen som var med i samarbeidsvekene er me komme fram til desse punkta; Det som var positivt i år er at ein hadde base i ein barnehage. Dette bør ein vidareføre dersom det er aktuelt med eit vidare samarbeid om sommaren. Det blir altfor ustabilt for barna å byta barnehage i løpet av vekene det er samarbeid. Også positivt og heilt nødvendig at det er styrar tilstades i alle vekene. Viktig at det er styrar på huset som har det overordna ansvaret. Kjekt å treffa anna personal og opplegget var betre planlagt på førehand denne sommaren, noko som gjorde at ting gjekk lettare. For barna var det ei både/og oppleving, nokon takla dette bra medan andre ikkje gjorde det. Det vart innbyrdes bytte av personale grunna barna. Dette førte til at eine avdelinga var utan pedagogisk leiar eine veka. Her MÅ ein ta barneperspektivet og ikkje bare sjå i papira korleis det skal vera. Viktig at barna har trygge vaksne rundt seg, dette må vera hovudfokuset. Når det gjeld vaktsystemet og pengesparing for kommunen vart dette til tider sårbart for barna. I Uskedalen opplevde me å ta imot barn på morgonen som me aldri har sett før. Det var også ei hending der personal frå Uskedalen sat att med barn frå herøysund og feriepermen til herøysund var teke med heim av sistemann der. Dette kunne vore svært uheldig for personalet i Uskedalen dersom noko hadde skjedd med barna frå herøysund og ein sat der utan telefonnummer. Oppi alt dette må ein vurdere kvaliteten på tilbodet me gir til barna, ta omsyn til barna med spesielle behov, og tenke over om me klarar å innfri alt dette ved å samarbeida i sommarmånaden. Det blir fort uoversiktleg for dei barna som er vane med og som treng rutinane sine for å ha gode dagar. Konklusjonen vår: Me hadde greie og kjekke veker saman med kjekt personal og kjekke ungar, men meinar likevel når ein tek omsyn til alt at det er eit betre alternativ å stenga heilt i 2 veker og slik unngå eit samarbeid. For Uskedalen; Linda Jensen Eide.

15 2 Økonomi - Bringedalsbygda Eigen barnehage: Ingen bruk av vikarpengar i sommar. Vi kunne klart å avvikla ferien utan bruk av vikar aleine. Status etter ferien i sommar: Fire har brukt opp all ferien sin for (to har skifta arbeidsplass sidan) Fem av oss har ein veka eller mindre igjen til gode med ferie. Litt budsjettbruk må til ut over hausten. Det som står igjen av ferie vil vi prøva å ta ut i haustferien/ juleferien. Samarbeidet held fram ut året. Vi har i dag minst tre personale som ikkje har rett til fri i romjula, dvs at vi har mulighet for ferieavvikling i romjula for dei som har dagar til gode utan bruk av pengar til vikarar. På grunn av feriesamarbeidet klarte vi å få gi våre pedagogar ei veke med planlegging utover det arbeidsavtalen krev, vi brukt tida til (ca 90 arbeidstimar fordelt på tre pedagogar pluss styrar.) Lage ny årsplan. Lage ny progresjonsplan. Mykje klargjering og oppgåver som normalt skjer i starten på august. Fagleg oppdatering på satsingsområda for kommande barnehageår. Denne veka var veldig god for styrar og pedagogar. Vi fekk nytta desse dagane til oppgåver vi elles ville ha hatt ei utfordring med i forhold til krav om bemanning resten av året. Det blei jobba veldig effektivt denne veka, få forstyrrelsar mm. Avspasseringstimar denne sommaren har vore som i eit normalt år. Vi får gå dersom det er ferre barn som møter opp i forhold til planlagt. Då skjer avspassering enten spontant ved at personal går heim etter at ein ser det er få barn,eller dersom vi veit om barn som har trekt seg kan vi planlegge mindre personale= avspassering. Dette klarar vi normalt å få i null i løpet av året utan noko form for bruk av vikarpengar. (haustferien, juleferien,sjukdom hos barna få barn i barnehagen)

16 Før ferien hadde vi 198 timar som skulle avspaserast. Etter ferien hadde vi 72 timar som skal avspasserast i løpet av hausten timar er avspassert. Vi tar ikkje inn vikar under avspassering,derfor kan dette ikkje reknast inn i sparesummen. Avspasseringa går over heile perioden skulen har ferie, dei fire samarbeidsvekene var det lagt opp til minimal avspasering. Styrar som hadde ansvar frå veke til veke avgjorde graden av avspassering under samarbeidet. Uskedalen: Alle i personalgruppa har fått avvikla ferien sin etter eige ynskje, med unnatak av styrar Marianne Bjørnebøle som måtte flytte sin ferie pga krav til at det skulle vera styrar på plass alle vekene. Veke 28 Måndag 07 Tysdag 08 Onsdag 09 Torsdag 10 Fredag 11 Vaksne på jobb Barn på jobb 8 små 12 store 8 små 10 store 8 små 13 store 8så 13 store 8 små 11 store Oppmelde 8små 19 store 8 små 17 store 8 små 19 store 8 små 19store 8 små 19 store Avspassering Denne veka var det to avdelingar opne, små og store på kvar sin avdeling. Veke 29 Måndag 14 Tysdag 15 Onsdag 16 Torsdag 17 Fredag 18 Vaksne på jobb Barn på jobb Oppmelde 3små 13 store 2små10 store 2små 12 store 2små 12 store 2små 11 store barn Avspassering Denne veka og ut samarbeidstida ein avdeling.

17 Veke 30 Måndag 21 Tysdag 22 Onsdag 23 Torsdag 24 Fredag 25 Vaksne på jobb Barn på jobb Oppmelde 2 små 10 store 2 små 8 store 2 små 10 1 liten 9 store 2 små 9 store store Avspassering ein person frå kl Uskedalen Ein person frå Omvikdalen Uskedalen 2 timar Ein avspaserring frå Bri frå kl Uskedalen 1 time Ein avspassering frå Omvikdalen Ein avsp frå Uskedalen frå kl Veke 31 Måndag 28 Tysdag 29 Onsdag 30 Torsdag 31 Fredag 01 Vaksne på jobb Barn på jobb Oppmelde 6 små 13 store 6 små 13 store 6 små 11 store 6 små 13 store 6 små 13 store Avspassering To frå Uskedalen gjekk overtid. I tillegg kom det inn lærlingar som var med på personalsida i ferien. Omvikdalen hadde to lærlingar Uskedalen ein? Anna Når ein ser på personaltettleiken i dei fire vekene i forhold til frammøte av barn har vi sløst noko med ressursane vi har. Gjeld alle tre barnehagane Har vi ei smertegrense for når vi stenger pga av mangel på barn. Sjå veke 30 som eit eksempel.3 til 5 barn på tre bygder. Skal vi setja ei minstegrense?

18 Gjeld Bringedalsbygda: Foreldre frå Bringedalsbygda barnehage i fjor om stenging i to veker mot at resten av tilbodet blir i eiga bygd, er det ein veg å gå. Styrar i barnehagen vil gå for denne ordninga i framtida. Styrar skulle vera tilstades alle fire vekene, er dette rett bruk av styrarressursen, sjå veke 30. Ferielova seier tre veker samanhengande ferie, Bringedalsbygda var utan styrar i veka før nytt barnehageår. Utfordringar dette hadde var: Ingen styrar på planleggingsdagen. Alle spørsmål om oppstart /få klarhet i saker var utelukka til veka etter. Måndag 11 Tysdag 12 Onsdag 13 Torsdag 14 Fredag barn 17 barn 15 barn 16 barn o 4 vaksne 4 vaksne 5 vaksne 4 vaksne 8 vaksne - unntatt styrar I forhold til veke 30 må det vera lov å stille spørsmål om ressursbruken til oss styrarar. Krav om at det skulle vera styrar i alle fire vekene i Uskedalen under samarbeidet frå kommunalsjefen og rådgjevar må sjåast opp mot behova den enkelte barnehage har. Styrarar skal og ha ferie, vi bør ta ut ferien på den minst sårebare tida, noko som ikkje blei gjort her. Pedagogar kan og ta avgjersler i det daglege arbeidet, dei kan sende folk på avspassering osv Kva er årsaka til bortfallet av barn? Tilbodet som var tilrettelagt i ferien var gjort kjent i god tid for foreldre. Har det med organisering å gjera, er fristane for ferieavvikling for tidleg (mars skal vi veta når barna blir tatt ut i ferie,same gjeld for personalet) Alt skal vera klart innan etter ferielova for tilsette. Foreldre i Bringedalsbygda barnehage vil svare litt på dette ut frå deira ståstad.

19 Konklusjonen blir i år: Sommaren 2014 har samarbeidet vore godt i alle ledd. Dette har ein kostnad som politikarane må måle opp i mot det vi ynsker å gi brukarane våre. Ryddig for alle med Uskedalen barnehage som base. Mykje betre planlegging av året 2014, har gitt resultat med at informasjon, pedagogisk tilbod, personaltettleik har vore betre enn sommaren Førebuing har stor innverknad på tilbodet som blei gitt i sommar. Tidsbruken og økonomien opp i dette må målast ut frå resultatet. Politikarane må bestemma vegen vidare etter desse spørsmåla: 1.Barnehagane held fram med samarbeidet med dei kostnader det har for å gje eit trygt og godt tilbod til barna. Les måla som vi har lagt til grunn. 2.Barnehagane stenger i to veker kvar sommar, ( barnehagen vel sine veker ut i frå svar /behov til foreldre og personale) er resten av sommaren på eige bygg. 3. Alle tre barnehagane har dei tidlegare åra avvikla ferien på ein grei og billeg måte. Dette må barnehagane få tiltru frå politikarane at vi kan klare i åra som kjem. Styrargruppa går inn for nummer 2 og 3 i rekka. Herøysundet Laila Næs Ann Irene Sæle Solveig Vik Omvikdalen Uskedalen Bringedalsbygda barnehagar.

20 file:///c:/ephorte/pdfdocproc/ephorte/344257_fix.html Side 1 av Fra: laila.naes[laila.naes@kvinnherad.kommune.no] Dato: :43:08 Til: Astri Måkestad[astri.makestad@kvinnherad.kommune.no] Tittel: VS: Her er frå foreldra Fra: Lene Marie Bjelland [mailto:lene_marie_bjelland@hotmail.com] Sendt: 17. september :08 Til: laila.naes Emne: Evaluering av sammenslåinga sommeren 2014 frå foreldra. - I forkant av sammenslåingen ble det holdt et foreldremøte i Uskedalen barnehage for at vi kunne få informasjon, stille spørsmål, se barnehagen og de ansatte i den andre sin barnehage.bra! Det som forundre meg var at det ikke ble lagt opp til at barna kunne være med. Det var jo tross alt de som skulle bli plassert der, og jeg synes det ville vært naturlig at de kunne fått et besøk i barnehagen i forkantfor å bli kjent med både plassen, barna og de voksne de skulle være sammen med under sammenslåingen. - Vi måtte ha våre to jenter i Uskedalen barnehage i to uker, hadde jeg hatt mulighet hadde jeg tatt de ut de to ukene også. Heldigvis er de to, så de hadde hverandre, for mange av dagene var det verken kjente voksne el barn ved levering og henting. Dette gjenspeilte seg nok i hvordan det var å levere spesielt. Det gikk noen ganger greit, og andre dager var det veldig vanskelig og de ville ikke at vi skulle gå. Jeg syns minste kravet burde være at det var en ansatt frå hver barnehage til enhver tid i åpningstiden, slik at det var et kjent fjes der. Det var tøft å gå fra de med bare ukjente når du så de egentlig ikke ville være der. Det positive var nye leker og aktiviteter, både ute og inne. De var ivrige på å fortelle i bilen på vei hjem. - Når det gjelder økonomien oppi dette håper jeg vi som foreldre får vite resultatet, om det/hvor mye det ble spart. Jeg for min del føler at barnehagetilbudet vårt blir tatt fra oss i fire uker, uten at vi får noe kompensasjon for det. I vårt tilfelle fikk vi også lengre vei til/ frå barnehagen som for oss førte til merutgifter. Så at det var fire uker i Uskedalen, og ikke fordelt Uskedalen/Omvikedalen slik som forrige år, synes jeg var leit. Selv om det ikke er så veldig langt til Uskedalen, gikk det med betraktelig mer tid ved levering/henting i tillegg til kjøringen. - Totalt sett gikk det ok for oss, våre to jenter har veldig lag med hverandre, så dette gjorde det hele lettere. Men at kommunen spare noen kroner kontra skape usikkerhet og utrygghet for alle de barna det gjelder, syns jeg strider mot hva dere i barnehagen jobber for hele resten av året.hadde vi hatt mulighet, hadde vi tatt barna våre ut av barnehagen under hele sammen slåingen. - Jeg er svært fornøyd med Omvikedalen barnehage, og det er der mine barn er trygge!det er der jeg har søkt og fått tildelt plass for mine barn! - I vårt tilfelle skulle barnet vårt byrja i bhg en igjen etter ferien, den siste veka av samanslåinga i Uskedalen. Me valgte då å ta han ut ei veke til,slik at han slapp byrja i ny barnehage etter lang ferie. Dette for å skape minst mogelig uro og forvirring for han. ( då oppstarten i seg sjølv kan vera ei påkjenning/omstilling).me har altså ikke prøvd og ha barnet vårt i bhg under sammenslåinga.men me kjem nok til å unngå det og for framtida, dersom det let seg gjera.

21 file:///c:/ephorte/pdfdocproc/ephorte/344257_fix.html Side 2 av Vi synes det gikk bra den uken vi hadde de i Uskedalen. Barna synest det var kjekt å prøve ny barnehage. Alltidvar det noen voksne de kjente. Barna har godt av nye impulser. - Vårt barn var ikke i barnehagen i den aktuelle perioden, så ho var ikke direkte berørt. Nokon barns perspektiv kan vi difor ikke bidra med. - Eg har eit bra inntrykk av planlegginga og informasjonen i forkant. Men eg veit sjølsagt ikke korleis me hadde likt opplegget dersom vi hadde vore berørt av det. - me var fornøyd me sammenslåinga. - Syns det er litt vanskelig og gi deg eit enkelt svar på denne evalueringen, då vi valgte å bare ta ungane ut desse vekene. - For meg har det vore eit par positive forandringa frå i fjor. Problemet er at eg likevel er imot sammenslåinga då eg meiner dette ikke er til barnets beste. For meg er det viktig at ungane føle seg trygge, og det føler ein oppnår blant anna me vante personal og kjente omgivelser. I forhold til kjente omgivelser skal det då nevnast eit stort pluss i forhold til i fjor Under sammenslåinga valgte di å kun væra i ein barnehage kjempeflott! Det blei nok mindre forvirringar og usikkerhet blant barn og voksne når dei blei gjordt slik imot 3 barnehager i fjor. - Eit anna pluss er at informasjonen var bedre, og på eit tidligere stadie enn i fjor. Det gjorde det letale for oss som valgte å ta ungane ut alle desse vekene. Igjen,so betaler me for eit tilbud, som vi føler oss tvungen til å ta barna ut av.ferien vår blei i år lagt opp etter kommunen. For oss kunne det altså lika godt vore feriestengt. - Barnet mitt syntes det var spennende å gå i ny barnehage den første veka i Uskedalen. Då var det fleire andre ungar frå Omvikedalen barnehage og det gjekk utrulig fint sjølv om det var mykje nytt. Andre veka var det ikke så kjekt då det berre var ho og ein gut frå Omvikedalen barnehage. Om dei kjende vaksne ikke var komen om morgonen var det vanskelig å levera, spesiellt når Hege hadde fridager blei det bale.ofte fullt rundt frokostbordet og ein masse ungar ho ikke kjende då vi kom. - Tenker at ho har ikke hatt det vondt på nokon måte men ho har nok ikke hatt det optimalt me tanke på at dette ikke er hennar vanlige barnehage med dei trygge faste rutinene ho er vane med. Det vert og vel mange nye og ukjente vaksne på kort tid. Det var vanskelig å byrja i barnehagen igjen etter ferien, ho berre grein og ville ikke i barnehagen, så ho fekk ein ekstra fridag heime før vi fekk ho på plass tirsdagen.ville ikke gå for de var ikke vaksne der.då vi kom tirsdagen såg eg kor ho letta ho blei då ho såg alle dei kjente fjesa att og seier : du kan berre gå mamma, det er vaksne her. Så det seier seg vel sjølv at ho har ikke hatt det heilt som vi ynskjer. - Nå har vi prøvd korleis det er å vera i Uskedalen i år og sit me blanda følelser.ein flott barnehage på alle måtar men vi ynskjer ikke samanslåing i ferier.ein må heller ikke gløyme dei ungane som treng ein trygg og god kvardag og som er avhengingav å ha dei faste trygge rammene deu er vane med for å fungere på best mulig måte.det kan ikke vere sånn at fendra må ta ungane ut av barnehagen fleire veker ekstra for å unngå at ungen blir utsett for den belastningen det vil vere å komme til ein ny ukjent plass.kommunen gjev ikke penger tilbake til foreldra sjølv om dei føler seg tvungen til og ta ungane ut av barnehagen fleire vekr ekstra for å unngå denne påkjenninga. Føresette betaler då for ei teneste ein ikke får og det er ikke rett.

22 file:///c:/ephorte/pdfdocproc/ephorte/344257_fix.html Side 3 av Syns det er på tide at politikarane sluttar berre tenke på penger, er nok ikke så mykje å spare på denne samenslåinga som dei hadde håpt. Det er små borgarar som vi alle ynskjer skal veksa opp i trygge, sjølstendige og velfungerande individ i eit trygt og godt miljø. No har dei herja på me dei eldre, kutta ned på skulebudsjett og no har dei jaggu byrja å ta føre seg dei minste i barnehagene også, når skal vi kunna sei stopp. Hadde vert fint å få vita noko om korleis personale har opplevd samaslåinga. - viss ein må velga mellom samanslåing og stengt barnehage, så er samanslåing bedre alternativ. Guten vår var der i to veker og han hadde det kjekt, men eg passte på og levera og henta han når eg visste det var personal i frå Omvikedalen. Men dette er det ikke alle som har mulighet til og velga ka tid en vil levera og henta. Så me hadde nok ikke hatt så god opplevelse av de viss me måtte levert nå det ikke var personal frå Omvikdalen. Då hadde nok guten vår ikke likt seg. Og informasjon i forkant og vakt liste heilt topp.. Men eg er Veldig imot Samanslåinga uansett.. Men som sagt bedre alternativ enn stengte barnehager.

23 Evaluering av feriesamanslåingsvekene frå Omvikdalen bhg Etter samanslåingsvekene i sommar set me att med både positive og mindre positive erfaringar. Det som er gledeleg og kjem att frå både foreldre og personalet sine evalueringar er at alt i alt har det vore gode tilbakemeldingar på planarbeidet i forkant, dette gjeld også informasjonen som gjekk ut både til personalet og foreldra. Vi hadde både foreldremøte og personalmøte på førehand. Det var lite foreldre som møtte, men for personalet var dette viktig. Personalet frå Omvikdalen har likt seg godt i Uskedalen, og det har vore spennande veker med nytt personal, nye barn og ein ny plass å vera. Positivt med litt nye impulsar og bade strand rett ved. Tilbakemeldingane er og at det har og vore ei utfordring for enkeltbarn som treng tydlege rammer rundt seg, og for dei har det ikkje vore gunstig å byte barnehage. I ein barnehage vil det alltid vera barn som kjem dårleg ut med å skifte plass. Når det gjeld planlegginga som er nødvendig å gjere på sommartid iforhold til oppstart i eigen bhg, kom vi dårleg ut. Dei personal som var på jobb, var i Uskeldalen, og dei andre hadde ferie. Dette merka me godt når me alle kom tilbake frå ferie, det vart travelt både iforhold til det praktiske arbeidet og ikkje minst det planmessige. Det viste seg at det er ikkje så enkelt å sitja andre plassar med planarbeid. Når det gjeld økonomien i samanslåinga, er eg usikker om det er noko å hente. Omvikdalen bhg brukte ikkje vikar desse vekene. Det var og så god bemanning i Uskedalen at ved fråver pga sjukdom, tok me ikkje inn vikar. Dette blei 2 dagar for oss. Elles har det ikkje vore særleg avspasering for vårt personal desse vekene. Elles fekk alle personal minst 4 veker ferie. I tillegg fekk me ut 1 seniorveke på eit personal, 1 perm utan lønn veke for eit personal, 1 ekstra ferieveke for eit peronal. Men ser me dette i samanheng med tida me brukte på planlegging, foreldremøte og personalmøte er vel dette heller eit dårleg reknestykke. For Omvikdalen barnehage, sett utfrå ein totalvurdering frå mi side, skulle eg ynskja at det vart ferie stengt i 2 veker i juli. Mvh Laila Næs

24 Saksframlegg Kvinnherad kommune Saksmappe Saksbehandlar 2014/ Linda Lillesletten Saksgang Saksnr Utval Møtedato 2014/71 Kommunestyret Oppmoding fra IMDi om busetjing av fleire flyktningar i 2014 og Innstilling frå rådmannen: Kvinnherad kommune vedtek å ta i mot og busetje 10 flyktningar i tillegg til vedtaket som ble gjort Saksutgreiing: Kvinnherad kommune vedtok å busetje 30 flyktningar i , altså 30 stk i en periode på 3 år. Derav 2 einslege born og unge. Per dags dato har Flyktningtenesta busett 9 personar, og i tillegg ein einsleg mindreårig. I tillegg til dette kom ein i familiesameining. Før vi rundar desember 2014 skal vi busetje ytterligare 9 stk. Det betyr at vi i løpet av 2014 har busett 18 flyktningar, pluss 1 flyktning i familiesameining. Den gong blei vi oppmoda om å busetje 25 flyktningar i 2014 og 25 flyktningar i Vi valde å redusere dette talet til 30 flyktningar fordelt over 3 år. Dette gjorde vi på grunnlag av kva kapasitet kommunen hadde den gong. IMDi oppmoda i brev datert Kvinnherad kommune om å busetje fleire flyktningar i 2014 og Flyktningtenesta ser no at ein har kapasitet til å ta i mot ytterligare 10 flyktningar i Etter rådande omstende, med aukande mengd flyktningar på mottak, og etter oppmodinga frå IMDi, meiner Flyktningtenesta at Kvinnherad kommune klarar utfordringa med å busetje 10 ekstra flyktningar i tillegg til vedtaket frå Kvinnherad kommune side 1

25 Økonomisk konsekvens: Miljømessig konsekvens: Vedlegg: side 2 Kvinnherad kommune

26 vostao FGSSEI ' Q Postboks 159 Sandviken H 5812 Bergen lntegrerings- og mangfoldsdirektoratet Besoksadresse: Sandbrogaten Kvinnherad kommune Kommune nr: /7 0 v/radmann og ordfører Internett: 5470 ROSENDAL Y Kvinnherad kommune ; 26 20m postgirndfno Sentralbord: Telefaks: DERESREF vår REF DATO Orgnrt 98 7 R B(H}kkOn[(:): Oppmoding om busetting av flyktningar i 2014 og 2015 /6?-1.0» 12b )% Vi syner til tidlegare kontakt med kommunen om busetting av flyktningar. I dette brevet ber vi kommunen vurdere å busette fleire flyktningar i 2014 og Vi vender osstil kommunen på bakgrunn av samarbeidsavtalen mellom staten og KS. IMDi Vest har tidlegare oppmoda Kvinnherad om busetting av 25 flyktningar i 2014 og 25 flyktningar i I sitt vedtak har Kvinnherad redusert talet til 30 flyktningar i perioden Vidare skriv de at saka skal vurderast på nytt- Hausten 2014 for å sjå om talet kan aukas noko. Påbakgrunnav at det skal busettast flyktningar både i 2014 og 2015, ber vi Kvinnherad om å fatte eit nytt vedtak for 2014 og 2015 som er i tråd med IMDi si tidlegare oppmoding: minst 25 nykomne flyktningar i 2014, der 2 av desse er einslege born og unge. minst 25 nykomne flyktningar i 2015, der 2 av desse er einslege born og unge. Så framt det vert busett flyktningar i 2014 og 2015, gir dette følgjande plantal for kommunen i 2016 og 2017: minst 25 nykomne flyktningar i 2016, der 2 av desse er einslege born og unge. minst 25 nykomne flyktningar i 2017, der 2 av desse er einslege born og unge. Kommunane gjer ein stadig betre jobb med å busette flyktningar. Frå 2012 til i dag aukar kommunane sine vedtak frå under 6000 til 7600 plassar per år. Busettinga skjer også jamnare gjennom året og plassane vert utnytta raskare enn før. Fleire kommunar enn før over heile Iandet ser busetting av flyktningar i samanheng med sysselsetting og befolkningsutvikling.

27 Nasjonalt utval for busetting har sett som mål at kommunane skal tilby busettingsplassar i 2014og 2015.Dette målet er også lagt til grunn for samarbeidsavtalen mellom staten og KS om busetting av flyktningar, som vart fornya 22. april Staten og KS har ein samanhengande dialog om rammevilkår som gjer kommunane i stand til å busette fleire flyktningar. Tilskota som vert løyst ut ved busetting av flyktningar, er auka. I vedlegget til dette brevet er det gjort nærare greie for bakgrunnen for oppmodinga og kva tilskot som vert løyst ut ved busetting. Vi vil understreke verknaden av presise vedtak for tal på flyktningar som skal busettast. Vi ber om at det ikkje vert fatta vedtak som inkluderer familiesameinte, eller som avgrensar moglegheitene til å gjennomføre busettingsarbeidet. Vedtak må fattast utan atterhald. IMDi forstår det slik at alle vedtak er bindande for begge partar. Skulle det av særskilte grunnar ikkje la seg gjere å realisere alle plassane, ber vi om at unytta plassar vert overført til neste års busetting. Dersom kommunen har vanskar med å finne bustader, kan det vere eit alternativ at flyktningar sjølv finn bustad, innanfor ramma av kommunen sitt vedtak. Forå leggetil rette for jamn og føreseielegbusetting i åra , ber vi om kommunen sitt svar på oppmodinga innan 1.september Ta kontakt med IMDi Ragnhild Aasvang, raa@imdi.no tlf i IMDi Vest dersom de ynskjer meir informasjon om oppmodinga eller busetting av flyktningar generelt. IMDi er også på tilbodssida når det gjeld å delta på møter med Ieiinga i kommunen, eventuelt saman med andre statlege etatar. IMDi vil blant anna samarbeide med Fylkesmannen om oppfølginga av dette brevet. Vi ber om at vedtaket vert sendt skriftleg til IMDi Vest og på e-post til post@imdi.no med kopi til KS v/nina Gran; nina.gran@ks.no. Oppmodinga er utarbeidd i samarbeid med KS.Vi syner til vedlagt brev frå KS. Vi ser fram til eit framleis godt samarbeid med Kvinnherad! Med venleg helsing for lntegrerings- og mangfaldsdirektoratet ' 'Ewan/hht /rzvsg-=3 Randi Kleven ild Aasvang Regiondirektør seniorrådgjevar Kopi: Fylkesmannen KS 2

28 Vedlegg Nærare om bakgrunnen for oppmodinga Staten ved IMDi oppmoda i fjor kommunane om å busette flyktningar i Alle kommunane i landet er bedne om å busette flyktningar. Kommunane har hittil vedteke å busette 7557 flyktningar i år, og IMDi sin prognosebasertpå sistesignal er at kommunane vil vedta 7700 plassar. Busettingsbehovet for 2014 har imidlertid auka til ,og målet er å busette flyktningar både i 2014 og Grunnen til det auka behovet er at fleire asylsøkarar har behov for vern og får innvilga opphaldsløyve, at UDI har ei meir effektiv sakshandsaming, og at kapasiteten i kommunane ikkje har auka tilsvarande. Så framt det vert busett flyktningar i 2014 og 2015, vil busettingsbehovet i 2016 og 2017 bli8000 per år ut frå dagensprognosar. Det sit i dag over 5500 flyktningar med opphaldsløyve i asylmottak og ventar på å flytte til ein kommune. Over 700 av desse er born i familiar. Av dei har 200 born budd meir enn tre år i asylmottak. For å få busett det store talet busettingsklare flyktningar som ventar i mottaka, trengs det ein særleg innsats frå kommunane i 2014 og i Nasjonalt utval for busetting mv., som er eit partssamansett utval frå staten og kommunane, har sett som mål at kommunane skal tilby busettingsplassar i 2014 og Dette målet er også lagt til grunn for samarbeidsavtalen mellom staten og KS, som vart fornya 22.april Samarbeidsavtalen skal bidra til auka busetting av flyktningar med opphaldsløyve i Noreg. http :1/Twyvw.regJe?tJfl9LgLno/nb/ i p/bld/aktuelunyheter/2q;&[avtale-q_m;g:b_osette- Here-flyktnmge_r;ntmJ?Ld Nasjonalt utval har bestemt at IMDi skal rette ein ny førespurnad til kommunane om å fatte vedtak om dei manglande plassane i 2014 og Dersom kommunane vedtek plassari 2014 og 2015, tilseier prognosane at det vil vere behov for å busette flyktningar i åra 2016 og Dersom kommunane vedtek færre enn plassar i 2014 og 2015, vil busettingsbehovet i 2016 og 2017 auke tilsvarande. Busettingsbehovet for einslege mindreårige er fastsett til å vere 480 i 2014, medan behovetfor vil vere på 430 per år. Kommunane tek imot ulike tilskot frå staten for å dekke kommunale utgifter som følgjer av busetting og integrering av flyktningar. Tilskota utgjer 8,2 milliardar kroner i Då er ikkje ordinære overføringar til kommunane tekne med. For å stimulere til auka busetting, har regjeringa styrka integreringstilskotet med 327,8 millionar kroner i Nærare informasjon om ulike økonomiske verkemiddel ved busetting av flyktningar fins på IMDi sine heimesider: Å finne eigna bustad til flyktningar kan vere ei utfordring. Det er avgjerande at kommunen sitt vedtak om busetting vert følgt opp gjennom bustadplan og aktiv bruk av Husbanken sine ordningar. Husbanken i din region kan kontaktast v/ regiondirektørmabeljohansenpå tlf Vi syner ogsåtil nærare informasjon på Husbanken sine heimesider. Busetting av flyktningar er ei permanent kommunal oppgåve på lik linje med andre kommunale oppgåver. Busettingsarbeidet må i likskap med andre kommunale oppgåverinn i faste og planlagdeformer, basertpå fleirårige vedtak og plantal. Det

29 venta talet på flyktningar det er behov for å busette i den enkelte kommune dei kommandeåra, skal gå fram av plantal som gir kommunanegod framsynt planlegging. IMDi vil kvart år gi kommunane oppdaterte plantal for kommande 3-års peflode. Dagens busettingsmodell er ein "solidaritetsmodell". Dette tyder at dersom éin kommune som vert oppmoda om å busette flyktningar, svarer nei eller fattar vedtak som er lågareenn IMDi si oppmoding,må talet på flyktningar fordelast på dei øvrige busettingskommunane. Modellen er basert på samarbeidsavtalen mellom staten og KS. Det er eit prinsipp at flyktningar skal busettast i kommunar over heile landet. Kommunen må ha eit tilpassa tenestetilbod til dei som vert busette, mellom anna introduksjonsprogram og opplæring i norsk og samfunnskunnskap. Slik kan dei komme i arbeid eller gå vidare til kvalifisering og utdanning. Noreg pliktar gjennom internasjonale avtalar å ta imot menneske som er utsett for forfølging i sine heimland. Busetting av flyktningar er ikkje berre ei humanitær oppgåve.flyktningarutgjer ogsåein ressurs.bådeprivat og offentlig sektor vil ha behov for meir arbeidskraft i åra framover. Gjennom gode kvalifiseringsprogram kan kommunar skreddarsy kompetanse som arbeidslivet treng. Ein monaleg del av dei vaksne flyktningane er einslege ved busettingstidspunktet, men ein del har familie i heimlandet som kan ventast å komme til Noreg. At flyktningar får familien sin til landet, vil vere positivt for integreringa og kan bidra til befolkningsutvikling, men det kan også innebere utfordringar med bustad og kapasitet i kommunane. Vi tilrår difor at kommunen har fokus på at det kan komme familiesameinte i tillegg til dei som vert busette. Familieinnvandra til personar i målgruppafor integreringstilskotløyserogså ut tilskotet. Sjå for meir informasjon om tilskotsordningane. IMDi bidreg gjerne med ulike tiltak saman med våre samarbeidspartnarar for å legge til rette for busetting. Dette inkluderer: - Langsiktig planlegging av busettings- og kvalifiseringsarbeidet; medrekna samarbeidsavtalar med IMDi og Husbanken, fleirårige vedtak og jamn busetting. - Tilgjengelege tilskot frå staten som er meint å dekke kommunale utgifter ved busetting og integrering av flyktningar (integreringstilskot, norsktilskot, særskilt tilskot for einslege mindreårige, tilskot ved busetting av personar med alvorleg, kjente funksjonshemmingar og/eller åtferdsvanskar, Husbanken sine bustadfinansieringsordningar mv). - Prioritering av tilskot til utleigebustader innanfor dagens budsjett. - Større og meir fleksibel bruk av Husbanken sitt startlån. - Profesjonell bruk av den private Ieiemarknaden, der dette vert sett på som ei parallell løysing til bruk av kommunale bustader ved busetting av flyktningar. Meir utfyllande informasjon om tilskotsordningar, rundskriv med meir i samband med busetting av flyktningar, fins på IMDi sine heimesider: Ta gjerne kontakt med IMDi dersom de ynskjer meir informasjon om oppmodinga eller busetting av flyktningar generelt.

30 KOMMUNESEKTORENS ORGANISASJON the NorwegianAssociationof Localand RegionalAuthorities. Vår referanse: 09/ Til kommunene Arkivkode: 033 Saksbehandler: Nina Gran Deresreferanse: Dato: Behovfor økt bosetting KSviser til ekstra anmodningsbrev fra lntegrerings- og mangfoldsdirektoratet (IMDI) om bosetting av personer med innvilget opphold i Iandet for 2014 og 15. Pågrunn av det rekordhøye antallet som venter i asylmottak,er det nå et stortbehovfor å få bosattmangeflyktningeraskestmulig.ksvil derfor anmode kommunene om å bosette et høyere antall i 2014 og 15. Kommunene har gjort en veldig bra jobb i bosettingsarbeidet siste år, og i første kvartal 2014 er 35% flere bosatte enn pr tilsvarende tidspunkt ifjor. Pga raskere saksbehandlingav utlendingssakeri Utlendingsdirektoratet, flere asylsøkereog høyere andel som fikk opphold i 2013, sitter det nå i asylmottak og venter på bosetting. Det er om lag 4000 flere enn hva som har vært vanlig tidligere år. Av dissehar om lag4000 personer med godkjent opphold ventet på bosetting i en kommune i mer enn seksmåneder etter at vedtaket om opphold er fattet. For KSer det svært viktig å sikre dagens bosettingsmodell som er basert på frivillighet. KSmener at andrealternativersomer spiltinni debatten,somfor eksempelstatligtilvisningelleråpen selvbosetting uten restriksjoner, vil svekkekommunenes arbeid med god integrering av nyankomne flyktninger. 22 april i år ble avtalen mellom staten og KSom bosetting av flyktninger og asylsøkere fornyet med den nye regjeringen. Avtalen er basert på frivillighet for kommunesektoren og gode rammebetingelser på feltet, og forutsetter at bosettingsbehovet dekkes. Den gjelder for 2 år og vil evalueres årlig. Målet i avtalen er å bosette personer i 2014 og 15. Måloppnåelse krever en ekstrainnsatsfra kommunene.paralleltmeddette harogsåksforeslåttkonkreteforbedringeri rammebetingelsene for bosetting. KSLandsstyrevedtokfølgendeenstemmiguttalelse : «Det er viktigfor kommuneneå beholdefrivillighetsprinsippet for mottakav flyktninger,og KS menerbeste måten å unngåstatligtvangvil være at kommunenei praksisviserat de kan løse behovetfor bosetting basert på gjeldendeavtale. KS' landsstyre oppfordrer den enkelte kommune til å vurdere om det er potensiale for økt bosetting, under forutsetningom tettereoppfølgingog kompetansetilførsel fra det regionaleapparatettil lntegrerings-og mangfoldsdirektoratetog Husbanken. Landsstyretmenerat den prekæresituasjonenfor lengeventedeflyktningeri mottaktilsierat staten ytterligeremå forsterkesine boligpolitiskevirkemidler.for å sikre kompensasjonav kommunenesutgifter, må også integreringstilskuddet økes betraktelig,jfr. Beregningsutvalgetsresultater,og det må gjeninnføres kompensasjonfor ressurskrevendetjenestertil personersom kommerpå familiegjenforening»(hele uttalelsenliggerpå ks.no) Haakon Vlls gate 9 T: ks@ks.no Bankgiro Postboks1378, Vika, 0114 Oslo F: Org.nr lban: NO

31 KSvil derfor anmode kommunene om å vurdere muligheten for å ta et ekstra antall i disse 2 årene. Kun på den måten kan vi løse problemet med de lengeventende, og sikre bosettingsmodellen. Med vennlig hilsen. l 1 f ` " (Lg; M HelgeEide [Gui områdedirektør interessepolitikk Tone NybøSolheim avdelingsdirektør helse og velferd

32 Saksframlegg Kvinnherad kommune Saksmappe Saksbehandlar 2014/ Gunn Tove Petterteig Saksgang Saksnr Utval Møtedato 2014/17 Komite for helse, omsorg, miljø /113 Formannskapet /72 Kommunestyret Høyringsuttale til tannhelsetenesta sin klinikkstrukturplan Innstilling frå rådmannen: Kvinnherad kommune har forståelse for at Tannhelsetenesta har behov for å tilpassa drifta etter rammene. Kvinnherad kommune er redd for at den nye strukturen påfører kommunen tilnærma kroner ekstrautgifter for institusjonspasientane på sjukeheimane. Det er den ekstra reisefyljekostnaden og utgiftene til transport til og frå tannklinikken frå Rosendalstunet og Varaldsøy aldersheim som er gjev grunn til bekymring. Behandling i Komite for helse, omsorg, miljø den Nytt framsett forslag frå Hilde Enstad (Ap): Kvinnherad kommune ber Tannhelsetenesta i Hordaland å oppretthalde tannklinikken i Rosendal. Omsynet til brukarane må vege tyngst i denne saka. Komitè for helse, omsorg og miljøber rådmannen gå i dialog med Fylkestannhelsa om å sjå på alternative løysingar. Forslaget vart samrøystes vedteke. Innstilling frå Komite for helse, omsorg, miljø den Kvinnherad kommune ber Tannhelsetenesta i Hordaland å oppretthalde tannklinikken i Rosendal. Omsynet til brukarane må vege tyngst i denne saka. Komitè for helse, omsorg og miljø ber rådmannen gå i dialog med Fylkestannhelsa om å sjå på alternative løysingar. Behandling i Formannskapet den NYTT FRAMSETT FORSLAG FRÅ Arve Opsanger (Ap), Elisabeth E Tharaldsen (Frp), Knut Prestnes (Uavh) og Kjell Yri (V): Løysinga skal ikkje påføra Kvinnherad kommune kostnader. Kvinnherad kommune side 1

33 Røysting: Innstillinga frå Komité for helse, omsorg, miljø samrøystes. Nytt framsett forslag om tilleggspunkt fekk 6 røyster og vart vedteke. Høgre stemte mot. Innstilling frå Formannskapet den Kvinnherad kommune ber Tannhelsetenesta i Hordaland å oppretthalde tannklinikken i Rosendal. Omsynet til brukarane må vege tyngst i denne saka. Komitè for helse, omsorg og miljø ber rådmannen gå i dialog med Fylkestannhelsa om å sjå på alternative løysingar. Løysinga skal ikkje påføra Kvinnherad kommune kostnader. Saksutgreiing: Tannhelsetenesta i Hordaland har fått ei oppgåve å utarbeida ein klinikkstrukturplan for tannhelsa i fylket. Ein ny klinikkstrukturplan skulle erstatta den tidlegare fylkesdelplanen om tannhelsetenester i Hordaland Fordi leigeavtalar og avskriving av utstyr som hovudregel har eit tidsperspektiv på 15 år og er teneleg å ha same tidsperspektiv på denne nye planen. Målet med planen er å utvikla ein klinikkstruktur innan for gitte rammer som kan tilby innbyggjarane i Hordaland stabile tannhelsetenester, inkludert spesialisttenester av høg fagleg kvalitet. Klinikkane bør då ha ein storleik som gjer dei robuste til å ta hand om pasientane ved vakansar, feriar og permisjonar. Vidare seier planen at storleiken på tannklinikkane er avgjerande for at folkehelsearbeidet kan koordinerast med samarbeidspartane på ein god og effektiv måte. Frå 1984 til 1989 var tannhelsetenesta organisert i 15 tannhelsedistrikt. Det var då 150 offentlege tannklinikkar i fylket. Frå 2004 var tannhelsedistrikta redusert til 10 med mål om å redusera tal klinikkar til 53. Dei greide ikkje målet og per juni 2014 er det framleis 56 klinikkar i drift, heilt eller delvis. Kvinnherad kommune ligg no i sør tannhelsedistrikt, saman med Etne, Stord, Sveio, Bømlo og Fitjar. Kva vil dette bety for Kvinnherad? Institusjonapasientane (gruppe C1) på sjukeheimane må fyljast av pleiepersonalet for tannbehandling til Husnes tannklinikk. Fleire pasientar har omfattande behandlingsbehov fordi fleire og fleire har eigne tenner og fordi tannhygienen ikkje er tilfredstillande på institusjonane. Her varierar det frå institusjon til institusjon. Mange pasientar har kognitive funksjonssvikt som gjer at dei ikkje vil pussa tennene eller ikkje forstår kvifor dei må pussa tennene. Dette blir ei ekstra utfordring for tenesta. Ei anna utfordring er at mange eldre har nedsett allmenntilstand som gjer dei ekstra utsette for tannhol, tannrote, tannkjøtt skader m.m. Sjølv om tenesta vår har hatt fokus på tannhygiene viser det seg at det er vanskeleg å fylja opp. Vi har som mål at tannhygienen vil bli tilfredstillande framover, - dette er eit optimistisk mål. Vi kan gå ut frå at det er dei ferraste i denne gruppa (C1) som vil ha nok med tannlegebehandling frå 1 ½ - 2 års mellomrom i framtida når alle har sine eigne tenner. Allereie i dag har mange omfattande helseproblem som krev mange behandlingar per år. Desse pasientgruppene finn vi på alle sjukeheimane og dei må ha fylje av personalet til tannlegen. Strukturplanen legg ein opp til at det ikkje skal vera lengre reisetid enn 1 time per veg. Frå Rosendal til Husnes går det vel 30 minutt ein veg og pasienten brukar minst 30 minutt hos tannlegen. Dette blir ei ekstrautgift for tenesta i side 2 Kvinnherad kommune

34 beste fall på 2 timar med ekstrapersonal. I Rosendal er det no tannlege ein dag per veke. Denne dagen blir i stor grad brukt til pasientar i gruppe C1 og C2 (C2 = pasientar som har hatt heimesjukepleie i meir enn 4 månadar og har rett på gratis tannbehandling). Når Rosendalstunet blir utbygd med 60 senger vil vi bruka enda meir ressursar på reisekostnadar og fylje. Varaldsøy aldersheim har i dag 8 institusjonspasientar. Dersom det skal vera fortsatt institusjonsdrift ved Varaldsøy aldersheim, vil kommunen få utgifter til reise og fylje for desse pasientane til Husnes tannklinikk. Desse pasientane får lengst reiseveg og tidsbruk for fylje er avhengig av ferjerutene. Halsnøytunet må bruka Husnes tannklinikk som i dag. Det tek om lag minutt så her vil det ikkje gå bort så mykje tid i reising. Reisekostnadane blir kommunen sine. Ølve alderspensjonat kan bruka Eikelandsosen som i dag. Desse pasientane bur i omsorgsbustad og skal dekke eigne reisekostnadar og fyljeutgifter som før. Pasientar som bur heime og har hatt heimesjukepleie i 4 månadar (gruppe C2) har rett til gratis tannbehandling. Denne gruppa greier stort sett å koma seg til tannlegen sjølv. For kommunen vil det ha mindre konsekvensar i form av ekstraressursar. Desse pasientane må bruka eigen skyss. I dei tilfeller Helfo dekkar tannbehandlinga (knytt til spesielle diagnoser) kan desse få refundert billegaste skyss som elles i Helse Norge. ( ) Dersom desse pasientane skal ha fylje, skal det søkjast om. Det er bra at det framleis blir lagt opp til besøk av tannpleiar i sjukeheimane, som skal skilja ut dei pasientane som har bruk for tannbehandling av tannlækjar. Gruppe A, pasientar mellom 3-18 år må dekke reisekostnadane sjølv. Transportkostnadar Fram til no har det vore tannhelsetenesta som har refundert utgiftene til transport etter HELFO sine satsar. Eigenandel fråtrekt og billegaste reisemåte. Det er lagt opp til at tannhelsetenesta i Hordaland ikkje skal dekke transportkostnadane når tannklinikkar vert lagt ned. Dette vil i stor grad bli ei ekstrakostnad for kommunen. Det er pasientar frå Rosendalstunet og Varaldsøy aldersheim som vil få høgast transportkostnadar. Gruppe A, pasientar mellom 3-18 år må dekke reisekostnadane sjølv. Økonomisk konsekvens: Vi har ikkje noko god oversikt over kor mange pasientar som har gått til tannlegen dei siste åra. Dersom vi skal bruka Hordaland tannklinkk sine tal med eit besøk hos tannlegen kvart 1 ½ til 2 år, blir det rundt rekna for institusjonspasientane: kroner i ekstrautgifter per år. (sjå utrekningstabell under.) For Rosendalstunet Omlag 2 pasientar per månad Minimum 2 timar per fylje Drosjeutgifter tur, retur Rosendalstunet (800 x 2 pasientar=) 1600 kroner Minimum 942 og maksimum 1500 avh. Av ventetid (gj.snitt 1221 kr) Sum per månad 2442 Sum per år (gange12) Ca kroner per år For Halsnøytunet Omlag 1 pasient per månad Fyljetid 2 timar (800 x1 pasient=) 800 kroner Kvinnherad kommune side 3

35 Drosjeutgifter tur, retur Minimum 597, maksimum 810. (gj.snitt 703 Sum per månad Sum per år (gange12) kroner) ca1500 kr Ca kr per år For Varaldsøy (8 pasientar) Omlag 0,5 pasient per månad Fyljetid: min.5 timar (2000 x 0,5 pasient= ) kroner Drosjeutgifter tur, retur (ikkje ferjeutgifter) 2255 kr Sum per månad 3255 kr Sum per år (gange12) Ca kr. (tabellen er ein grovkalkyle på kostnadane) (Personal som arbeidar ekstra skal ha minimum 2 timar for oppmøte. Difor blir fyljetida aldri mindre enn 2 timar, bruttokostnaden per arbeida time er rundt rekna til 400 kroner) NB Her er ikkje pasientar som har omsorgsbustad på institusjonane inkludert. Ved god organisering av transport for desse pasientane kan vi spara noko av summen, men det gjev mindre flekibilitet for tannhelsetenesta. Gruppe A, (pasientar mellom 3-18 år) vil i nokre tilfeller ha bruk for fylje av pårørande. I desse tilfella har kommunen fått permisjonssøknadar frå foreldre som vil fylja borna sine til tannlegen. Det har vore ulik praksis på om ein har fått permisjon med eller utan løn. I desse trange økonomiske tider, må kommunen vera streng med bruk av permisjon med løn for sine tilsette. For skulebarn med lengst veg vil det medføra tap av undervisningstid på om lag ein dag per 21 månad. Det er spesielt barn som har lang veg til Husnes og der det er langt mellom bussforbindelsane. Miljømessig konsekvens: Vedlegg: Tannhelsetenesta Klinikkstrukturplan side 4 Kvinnherad kommune

36 1

37 Tannhelsetenesta i Hordaland klinikkstrukturplan Plangrunnlag Mandatet Lovgrunnlaget Arbeidsmetode Organisering av tannhelsetenesta Klinikkstrukturplan Klinikkar på sjukeheimar Narkosebehandling Viktige argument i planarbeidet Folketalsframskriving i Hordaland Vurderingar av dei einskilde tannhelsedistrikta Aust tannhelsedistrikt Fakta om distriktet Prognose for endring i folketalet i Aust tannhelsedistrikt Framlegg til ny organisering: Endringar i perioden Konsekvensar for pasientane: Konklusjonar: Nord tannhelsedistrikt Fakta om distriktet Prognose for endring i folketalet i Nord tannhelsedistrikt Framlegg til ny organisering: Endringar i perioden Konsekvensar for pasientane: Konklusjonar Sentrum tannhelsedistrikt Fakta om distriktet Prognose for endring i folketalet i Sentrum tannhelsedistrikt Framlegg til ny organisering Endringar i perioden Konsekvensar for pasientane Konklusjonar Sør tannhelsedistrikt Fakta om distriktet Prognose for endring i folketalet i Sør tannhelsedistrikt Framlegg til ny organisering Endringar i perioden

38 Konsekvensar for pasientane Konklusjonar Vest tannhelsedistrikt Fakta om distriktet Prognose for endring i folketalet i Vest tannhelsedistrikt med Merknader Framlegg til organisering Endringar i perioden Konsekvensar for pasientane Konklusjon Økonomiske konsekvensar av planen i kroner Kostnad for å etablere dei tannklinikkane som er foreslått i planen Hovudkonklusjonar

39 Tannhelsetenesta i Hordaland klinikkstrukturplan Målet med planen er å utvikle ein klinikkstruktur innafor gitte rammer som kan tilby innbyggjarane i Hordaland stabile tannhelsetenester, inkludert spesialisttenester, av høg fagleg kvalitet. Klinikkane må ha ein storleik som gjer dei robuste til å ta hand om pasientane ved vakansar, feriar og permisjonar. Storleiken på tannklinikkane er og avgjerande for at folkehelsearbeidet kan koordinerast med samarbeidspartane på ein effektiv og god måte. 1.0.Plangrunnlag 1.1.Mandatet Fylkesrådmannen i Hordaland ga i desember 2013 fylkestannlegen i oppgåve å utarbeide ein klinikkstrukturplan for tannhelsetenesta i Hordaland. Ein ny klinikkstrukturplan skulle erstatta den tidlegare fylkesdelplanen om «Tannhelsetenester i Hordaland ». Fordi leigeavtalar og avskriving av utstyr som hovudregel har eit tidsperspektiv på 15 år er det tenleg å ha same tidsperspektiv for denne planen Lovgrunnlaget Lov om tannhelsetjeneste blei vedteken av Stortinget 23. juni 1983, og sett i verk frå Den nye lova førte til at den kommunale skuletannhelsetenesta blei slått saman med den statlege folketannrøkta til ei fylkeskommunal offentleg tannhelseteneste. Hordaland fylkeskommune (HFK) overtok desse to tenestene slik dei var i 1984, og det er i tida heilt fram til nå arbeidd systematisk for å få tannhelsetenesta tilpassa ei ny tid og nye utfordringar. I tillegg kom Folkehelselova av og rundskriv I 2/2006 og I 4/2008 frå Helse- og omsorgsdepartementet (HOD) med tilbod om tannbehandling til rusavhengige og innsette i fengsel. Lov om tannhelsetjenesten 1-3 definerer tannhelsetenesta sine lovpålagte oppgåver slik: «1-3.(Omfanget av Den offentlige tannhelsetjenesten) Den offentlige tannhelsetjenesten skal organisere forebyggende tiltak for hele befolkningen. Den skal gi et regelmessig og oppsøkende tilbud til: a. Barn og ungdom fra fødsel til og med det året de fyller 18. b. Psykisk utviklingshemmede i og utenfor institusjon c. Grupper av eldre, langtidssyke og uføre i institusjon og hjemmesykepleie. d. Ungdom som fyller 19 eller 20 år i behandlingsåret e. Andre grupper som fylkeskommunen har vedtatt å prioritere. I tillegg til de prioriterte oppgaver kan Den offentlige tannhelsetjenesten yte tjenester til voksent betalende klientell etter fylkeskommunens bestemmelser. 4

40 Pasientgrunnlag for tannhelsetenesta i Hordaland 2013 Tabellen syner samla tal pasientar, ferdigbehandla og under tilsyn i dei ulike gruppene. Gruppe Samla tal Tal pasientar undersøkt, ferdigbehandla og under behandling Tal pasientar med recallavtale Tal pasientar som ikkje møtte eller takka nei Prosentdel pasientar under tilsyn Gruppe A ,4 Gruppe B ,0 Gruppe C ,7 Gruppe C ,5 Gruppe D ,4 Gruppe E ,2 Gruppe A: Barn og unge frå 3-18 år Gruppe C1: Pasientar på institusjon Gruppe D: Ungdom frå år. Gruppe B: Psykisk utviklingshemma personar over 18 år. Gruppe C2: Pasientar med heimesjukepleie Gruppe E: Pasientar som er under rusomsorg eller innsett i fengsel 1.3. Arbeidsmetode Denne klinikkstrukturplanen tek for seg dei 5 tannhelsedistrikta som tilbyr desentraliserte tannhelsetenester i Hordaland. For tannhelsetenesta sitt kompetansesenter (TkV-Hordaland) får planen ingen konsekvens. Fylkestannlegen har i samarbeid med overtannlegane gjennomført møte med leiarane i alle tannhelsedistrikta med unntak av TkV-Hordaland. Fylkestannlegen har informert tannhelsetenesta sitt eige arbeidsmiljøutval om arbeidet, og har gjennomført orienterings- og drøftingsmøte med organisasjonane i tannhelsetenesta. Planen vert sendt på høyring til alle kommunane i Hordaland og til aktuelle organisasjonar før han vert sendt til endeleg politisk handsaming Organisering av tannhelsetenesta Tannhelsetenesta i Hordaland var i tidsromet organisert i 15 tannhelsedistrikt med ein overtannlege i kvart distrikt. I 1984 var det 150 offentlege tannklinikkar i fylket, og dei fleste var lokaliserte i skulebygg. Frå 1990 vart 15 distrikt reduserte til 9, og tal klinikkar var i 1994 redusert til 115. Frå 2004 vart tal tannhelsedistrikt redusert ytterlegare til 5, og overtannlegane fekk frå då av delegert budsjett- og personalansvar samt tilsettingsmynde for alt personell i sitt distrikt. Den politisk vedtekne tannhelseplanen hadde som mål å redusere tal klinikkar til 53. Målet med desse reduksjonane var å etablere robuste einingar der vakansar betre kunne handterast utan at pasientane i periodar skulle stå utan tilbod. Dette målet er av ulike grunnar ennå ikkje nådd. Pr juni 2014 er framleis 56 tannklinikkar i drift, heilt eller delvis. Den same tannhelseplanen hadde og som mål å stabilisere kompetanse i tannhelsetenesta, redusere tid til leiing og auke tid til tenesteproduksjon. Det har og i tida etter 2000 blitt lagt stor vekt på å auke kunnskap og utvikle leiarane i tannhelsetenesta til å løyse leiaroppgåvene på ein meir kompetent måte. HOD har gitt fylkeskommunen i oppdrag å etablere og drive regionale odontologiske kompetansesentra. Tannhelsetenesta kompetansesenter Vest (TkV) er eit samarbeid mellom fylkeskommunane Rogaland, Hordaland og Sogn & Fjordane. I august 2012 vart det i Hordaland oppretta eit nytt tannhelsedistrikt då TkV-Hordaland vart opna i det nye odontologibygget i Bergen. Kompetansesenteret skal 5

41 tilby spesialisttenester til pasientar frå heile Hordaland, gi faglege råd til private og offentlege tannlegar i heile fylket, ha ansvar for klinisk forsking og ta del i utdanning av tannlegespesialistar. Oversikt over dei 6 tannhelsedistrikta. TKV-Hordaland er lokalisert på Årstadvollen i Bergen. Denne klinikkstrukturplanen tek for seg dei 5 distrikta som tilbyr desentraliserte tannhelsetenester. I 2014 er det i tannhelsetenesta i Hordaland ein fylkestannlege, 6 overtannlegar og 22 klinikkleiarar. Totalt er det om lag 380 tilsette i tannhelsetenesta i Hordaland. Endringar i klinikkstruktur kan føre til at distriktsgrensene må vurderast og eventuelt endrast i planperioden. 6

42 Tannhelsetenesta i Hordaland : 1.5.Klinikkstrukturplan Tidlegare vart det utarbeidd tannhelseplanar for Hordaland, den siste for tidsromet Det politiske fokus har i Hordaland i hovudsak vore retta mot kor mange og kvar tannklinikkane skal lokaliserast. Andre viktige tema i ein tannhelseplan t d tannhelsedata blir rapportert årleg i årsmeldinga. I tillegg er det utarbeid eigen strategiplan for det førebyggande arbeidet i tannhelsetenesta. Noverande klinikkstruktur er i stor grad styrt av klinikkplanen som vart utvikla då folketannrøkta vart innført i Hordaland frå Då var klinikkstrukturen utforma med tanke på at tannhelsa var så dårleg at den førte til mange og hyppige tannlegebesøk. I tillegg var kommunikasjonsmønster og tilgang på offentleg og privat transport svært ulik tilhøva i vår tid. Klinikkløysingane har dessutan kome som følgje av meir kortsiktige vurderingar i form av tannhelseplanperiodar på 4 år. Når ein ny tannklinikk vert etablert vil det som hovudregel bli inngått leigeavtalar for minst 15 år. Nedskriving på tannlegeutstyret blir også rekna til 15 år. Med ein klinikkstrukturplan med tilsvarande tidsramme er det mulig å kunne planlegge utviklinga og dermed ressursbruken på ein meir tenleg måte. Klinikkstrukturplanen må legge til rette for at ressursar kan flyttast frå område med liten eller negativ endring i folketalet til område med vekst. Total auke i tal innbyggjarar i Hordaland er i tidsromet fram til 2030 berekna å bli Dette fører til ei forventa auke i tannhelsetenesta sine prioriterte pasientgrupper på omlag Ei slik pasientauke vil kreve meir tannhelsepersonell i planperioden. Men klinikkstrukturplanen syner og at tannhelsetenesta i Hordaland, sjølv med ein reduksjon på 17 behandlingsstolar, vil kunne ta hand om denne befolkningsauken. Dette blir gjort ved å bruka tannklinikkar og utstyr mykje meir effektivt enn før. 7

43 1.6.Ambulering Ambulering til klinikkar som ikkje gir eit tannhelsetilbod kvar dag har i lang tid vore ein del av kvardagen til tannhelsepersonell. Røynsle viser at ambulering er lite ettertrakta blant tilsette, samtidig som det er ein lite effektiv bruk av arbeidstida. Tannklinikkar som ikkje er i dagleg bruk gir og svært høge driftskostnader. Ambulering er ofte, særleg ute i distrikta, hovudgrunnen til at tannhelsepersonell før eller seinare søkjer seg bort frå stillinga eller let vera å søkja på stillingar som inneber ambulering. Difor legg planen opp til å redusere ambulering til eit minimum Klinikkar på sjukeheimar I Hordaland er det i 2014 totalt 91 sjukeheimar. Av desse har 63 færre enn 50 sengeplassar, og 28 har fleire enn 50 sengeplassar. Ved 5 av dei store sjukeheimane er det pr april 2014 eigen tannklinikk som er open omlag ein dag i veka. Dei andre dagane må bebuarane om naudsynt få sine tenester på hovudklinikk. I nokre få tilfelle ligg hovudtannklinikken i same bygget eller i nærliggande bygg som sjukeheimen. Det vert i denne planen vurdert som uaktuelt å etablera nye tannklinikkar på sjukeheimar. Etablering av ny tannklinikk med eitt behandlingsrom og utstyrt etter fagleg forsvarleg standard og i samsvar med krav om universell utrustning krev investeringar på omlag 2 mill. kr. Det er i plansamanheng gjort grundige vurderingar om korleis tannhelsetilbodet til sjukeheimspasientar skal vera i Hordaland. Aktuelle alternativ er: a) ingen tannklinikkar på sjukeheimane eller b) behalde dei klinikkane som allereie er etablerte og som har ein fagleg akseptabel standard. Argumenta for å behalda dei eksisterande sjukeheimsklinikkane som har god nok kvalitet er at pasienten får si tannbehandling utført på sjukeheimen, og at pasient og følgjepersonell dermed å slepp å reisa til annan klinikk. Argumenta mot å behalda eksisterande sjukeheimsklinikkane er: Tre av dei fem eksisterande tannklinikkane er små og ikkje optimale som arbeidsplassar til å behandle denne gruppa. Dersom klinikkane skal halde fram er det trong for kostbar ombygging og utforming for å oppfylla krav om universell utforming. Kostnadene blir relativt sett ekstra høge fordi klinikkane er så lite i bruk. Utviklinga syner at innlagde pasientar på sjukeheimar er eldre, sjukare og har fleire eigne tenner. Tida der fleirtalet eldre hadde heilprotese (gebiss) er over. Fleire pasientar med eigne tenner krev meir komplisert behandling og dertil meir avansert utstyr. Ein hovudklinikk vil alltid vera betre utrusta enn ein sjukeheimsklinikk. Lite effektiv arbeidsdag tannhelsetilbodet må tilpassast døgnrytmen på sjukeheimen. For tannhelsepersonell er det tungt og slitsamt med heile arbeidsdagar der det kun skal behandlast pasientar med sterke psykiske og fysiske funksjonshemmingar Ambulering gjer tenesta mindre stabil fordi tannhelsepersonell ønskjer ikkje å ha slike stillingar Ulikt tilbod til sjukeheimspasientar uansett må deie fleste sjukeheimspasientane reise til hovudklinikken (sjå tabell over nokre sjukeheimar i Hordaland). Mindre kommunikasjon og hjelp i behandlinga frå pleiepersonellet fordi dei oftast forlét tannklinikken for andre arbeidsoppgåver i den tida pasienten får tannbehandling. Ved store klinikkar kan fleire pasientar komme til same tid og dermed vil transportkostnader og følgje kunne reduserast. Konklusjonen i planen bygger på at inneliggande pasientar vil få eit betre tilbod ved at dei transporterast til større og godt utstyrte klinikkar med betre arbeidstilhøve for tilsette. For dei mange sjukeheimane som ikkje har eigen tannklinikk vil pasientane alltid måtte køyrast til hovudklinikken. 8

44 Oversikt over utstyr på nokre sjukeheimar Klinikk Digital journal Digitalt røntgen Garderobe for tilsette Pasient heis Uføre bil Tal pasientar Open dagar pr. mnd Ladegården Ja Ja Ja Ja Ja ,5 km 11 min. Midtbygda Nei Nei Ja Ja Ja km 3 min Røde Kors Ja Ja Nei Ja Ja ,5 km 15 min (Årstad) eller 6 km 9 min (Åsane) Betanien Ja Nei Nei Nei Ja km 7 min Løvåsen Ja Nei Nei Nei Ja km 3 min Gullstøltunet 90 5 km 10 min Storetveit 53 4 km 12 min Skjoldtunet 64 3 km 6 min Kleppestø 89 1 km 2 min Knarvik 73 ½ km 1 min Kolstihagen 60 4 km 10 min Voss 87 1,3 km 5 min Eidfjord km 50 min Røldal km 46 min Avstand til tannklinikken Merknader Ikkje tannklinikk Ikkje tannklinikk Ikkje tannklinikk Ikkje tannklinikk Ikkje tannklinikk Ikkje tannklinikk Ikkje tannklinikk Ikkje tannklinikk Ikkje tannklinikk 9

45 1.8.Narkosebehandling Tannhelsetenesta har avtale med Helse Bergen om narkosebehandling på Haukeland sjukehus. Sør tannhelsedistrikt har avtale med Helse Fonna om narkosebehandling ved Stord Sjukehus. Tannbehandling i narkose er eit samarbeid mellom anestesipersonell frå spesialisthelsetenesta og tannhelsepersonell tilsett i tannhelsetenesta. Tilbodet om tannbehandling i narkose omfattar dei prioriterte pasientgruppene i Hordaland, og tannhelsetenesta betalar til Helse Bergen/Helse Fonna for bruk av anestesiressursar. Tannhelsetenesta i Hordaland har grunna lange ventelister behov for auka anestesikapasitet til å driva tannbehandling i narkose. Korleis denne tenesta skal organiserast i planperioden er usikkert. Det må i planperioden avklarast framtidig organisering, korleis kapasiteten kan aukast samt pris på anestesiressursar. Fylkestannlegen har ein dialog med Helse Bergen for etablering av eit utvida tilbod om tannbehandling i narkose i den nye barneklinikken som er under planlegging. 2.0 Viktige argument i planarbeidet Stortingsmelding 35, Stortingsmeldinga «Tilgjengelighet, kompetanse og sosial utjevning» slår fast at offentleg tannhelseteneste skal styrkast. Regionalplan for attraktive senter i Hordaland, senterstruktur, tenester og handel Hordaland fylkeskommune har utarbeidd «Regionalplan for attraktive senter i Hordaland, senterstruktur, tenester og handel». Klinikkstrukturplanen for tannhelsettenesta i Hordaland bygger på denne planen. Effektivisering av drifta Tannhelsetenesta er ei fylkeskommunal teneste og kan derfor sjå ut over kommunegrenser i måten å organiseringa drifta på. Det er 32 behandlingsrom på tannklinikkane i Hordaland som pr 2014 står unytta eller bare delvis er i bruk. Klinikkstrukturplanen legg opp til reduksjon i tal behandlingsrom frå 204 til 187. Desse 187 behandlingseiningane vil bli nytta fullt ut, og vil kunne dekka pasientgrunnlaget i 2014 samt auken i prioriterte pasientar med om lag i perioden fram mot Sjå elles tabell på side 28. Økonomi Tannhelsetenesta i Hordaland har dei seinare åra fått reduserte driftsbudsjett. Lite tyder på at tannhelsetenesta vil få auka økonomiske rammer dei komande åra. Det er umogeleg å oppretthalda ei organisering med så mange små tannklinikkar når driftsbudsjettet blir redusert. Tannhelsetenesta sin måte å tilpassa seg reduserte budsjettrammer er å redusera tal tannklinikkar. Stabile og gode faglege miljø på tannklinikkane For å kvalitetssikre tenestene og stabilisere kompetansen har både arbeidsgjevar og tilsette i tannhelsetenesta eit felles ønskje om å etablere store klinikkar med gode fagleg miljø. Det er monaleg fleire søkjarar til ledige stillingar på store tannklinikkar enn på små einingar. Nyutdanna tannlegar kan på den måten få fagleg rettleiing og støtte i den første tida i yrkeslivet. Ambulering til andre tannklinikkar vert oppfatta som negativt for alt tannhelsepersonell. For å betre rekrutteringa til ledige stillingar og for å stabilisere tilsette i stillinga, må ambulering reduserast til eit minimum. Det har i dei siste tiåra vore ei markert betring i tannhelsa særleg i gruppa born og unge Tidlegare vart alle kalla inn til tannhelsekontroll minst ein gong årleg. Den store betringa i tannhelsa, spesielt i gruppene born, unge og unge vaksne, har ført til at tida mellom kvar tannhelsekontroll er nå månader for dei fleste i denne gruppa. Intervalla blir fastsett individuelt for kvar enkelt pasient. Det er ikkje lenger fagleg rett å kalle alle inn oftare enn det. Det er ingenting som tyder på anna enn at betringa i tannhelsa vil halde fram. 10

46 Betring i tannhelse og redusert behov for tannhelsekontroll Årstal 5- åringar % utan hol 12- åringar Tenner med hol eller fylling Tenner med hol eller fylling % 3,9 10,8 Hordaland ,3% 1,2 4,7 Hordaland % 1,1 4,4 Noreg Akseptabel reisetid I arbeidet med klinikkstrukturplanen for Hordaland er det lagt til grunn at akseptabel reisetid mellom skule/heim/arbeid og tannklinikken er ein time kvar veg. Akseptabel reisetid bygger på at betring i tannhelse har medført at tidsintervalla mellom tannhelsekontrollane for born, unge og unge vaksne nå er 1 ½- 2 år. Dette betyr at det ikkje lenger er fagleg grunnlag til å ha årlege innkallingar for dei fleste pasientane i gruppene born, unge og unge vaksne. Dei fleste vil kun måtta reisa til tannklinikken med 1 ½ - 2 års mellomrom. Utplassering av studentar For å rekruttera, og for å gje tannlege- og tannpleiarstudenter røynsle- og innsyn i offentleg tannhelseteneste, legg planen til rette for at fleire klinikkar kan ta i mot studentar i praksisperiode. HOD arbeidar med forslag om at tannlege- og tannpleiarstudentar i større grad enn nå skal i studietida utplasserast i den utøvande tenesta. Klinikkstrukturplanen legg og opp til eit nært samarbeid mellom tannhelsetenesta og utdanning av tannhelsesekretærer på den nye Åsane vgs. Tannhelsetenesta ønskjer å etablere ein ny stor tannklinikk i Åsane vgs som skal ivareta dette samarbeidet. Søkjarar frå EØS området Tannlegar som har utdanning frå universitet innan EØS- området må i eitt år ha tett oppfølging og rettleiing av tannhelsepersonell med godkjent norsk autorisasjon. Det er heilt avgjerande at dei arbeider i faglege fellesskap slik at ein kan kartleggje kunnskap og klinisk dugleik. Folkehelsearbeid - førebyggande tiltak Tannpleiarane er ein naturleg del av tannhelseteamet og tilbodet ved tannklinikkane. I 1978 var det ein tannpleiar tilsett i Folketannrøkta i Hordaland, medan det nå er ca. 40 årsverk tilsett i tannhelsetenesta. Med ein svært desentralisert struktur har tannpleiarane ofte mange arbeidsstader, og dei arbeider ofte aleine. For å kunne tilby tannpleiarane ein arbeidsstad, og for å kunne nytte deira viktige kompetanse innan folkehelsearbeid på ein betre og effektiv måte, er det nødvendig at alle tannklinikkar i Hordaland skal ha minst ei 100% tannpleiarstilling. Storleik på framtidige tannklinikkar minst 4 behandlingsrom Ut frå faglege vurderingar har tannhelsetenesta i Hordaland pr 2014 eit høve mellom tal tannlegar og tal tannpleiarar på 3 : 1. Sidan det skal vera minst ei tannpleiarstilling på alle tannklinikkar vil dette automatisk føre til at tannklinikkane i Hordaland må ha minst 4 behandlingsrom. Endringane i kommunikasjonsmønster Trekant-sambandet har gjort Bømlo landfast, Undersjøisk tunell knyter Sveio ferjefritt til Stord, Halsnøytunnellen har gjort Halsnøy landfast til Kvinnherad, Hardangerbrua og tunellane har knytt saman Indre Hardanger og Voss Bruene i Øygarden og i Fjell knyter begge kommunane landfast til Bergen Askøybrua gjer Askøy landfast mot Bergen. Tidlegare måtte ein på grunn av manglande infrastruktur, i stor grad basere klinikkstrukturen på små einingar med to tilsette ein tannlege og ein tannhelsesekretær. Kommunikasjonsmønsteret er endra. Der ein før brukte lang tid for å kome fram og attende mellom tannklinikk og heim eller arbeid er nå vegane betre og ferjene færre. Folketalet og aldersgrupper Framskriving av folketal og endring i aldersgrupper er viktige faktorar i planlegging av klinikkstruktur. Fordi nokre område i Hordaland har negativ utvikling i folketalet medan andre område aukar sterkt, vil det vere nødvendig å omprioritere ressursar til dei områda som har sterkast vekst. 11

47 Etablering av nye klinikkar Den store betringa i tannhelsa gjer at plassering av tannklinikkar nær skular ikkje er like viktig som tidlegare. Avstand til sjukeheimar og andre helsetenester vil få større vekt saman med omsyn til senterstruktur og kommunikasjonsmøtepunkt. Kommunane i Hordaland Kommunar med god økonomi har tidlegare ofte gitt tilbod om ulike stønadsordningar for å behalda tannklinikken. Denne klinikkstrukturplanen bygger på faglege og samfunnsøkonomiske vurderingar. Enkeltkommunar sin evne og vilje til å tilby gunstige løysingar for å kunne oppretthalda ein fylkeskommunal tannklinikk i kommunen er ikkje vurderingsgrunnlag i denne planen. Behandling av vaksne, betalande pasientar Planen legg til rette for at tannhelsepersonell i avgrensa omfang skal behandle vaksne, betalande pasientar for å halde på og utvikle brei fagleg kompetanse. 3.0 Folketalsframskriving i Hordaland Hordaland har omlag innbyggjarar i Folketalet vil etter prognosane auke med personar til fram til Folketalsveksten er delt med personar i Bergen kommune og i landkommunane. (Kjelder: SSB og Bergen kommune si framskriving av folketal for bydelane) I Bergen kommune er det bydelane Fana, Laksevåg, Åsane, Bergenhus, Årstad og Ytrebygda som har størst vekst, medan Fyllingsdalen og Arna har liten auke. I landkommunane er det Meland, Lindås, Kvam, Voss, Os, Sveio, Stord, Askøy, Sund og Fjell som har stor vekst, dei andre liten eller ingen vekst. Folketalsframskrivinga vil ha konsekvens for strukturen og framlegg til ressursar i planen. Det vil bli behov for å flytte ressursar og i tillegg auke tal tilsette i perioden. Betre struktur og større einingar vil meir effektivt kunne nytte kompetansen i yrkesgruppene Vurderingar av dei einskilde tannhelsedistrikta 4.1. Aust tannhelsedistrikt Fakta om distriktet Geografisk er Aust tannhelsedistrikt det største tannhelsedistriktet i Hordaland, men med få innbyggjarar i høve til storleiken. Distriktet omfattar kommunane: Eidfjord, Ulvik, Ullensvang, Odda, Granvin, Voss, Vaksdal og Kvam. I Hardanger har den nye Hardangerbrua, Folgefonntunellen og Jondalstunellen endra kommunikasjonsmønster og reiseveg. Dette har mellom anna gjort at Jondal har kort ferjefri veg til Odda, og indre delen av Kvinnherad har kortare og betre veg til Odda enn utover mot Husnes. Eidfjord, Ulvik og Granvin har fått kortare veg til Voss med Hardangerbrua og tunnel under Skjervet. I 2014 har distriktet 8 tannklinikkar og 3 av desse har fulltids drift. Tannhelsepersonell frå Voss ambulerer til Ulvik, Granvin og Dalekvam. Tannhelsepersonell frå Odda ambulerer til Lofthus. Norheimsund tannklinikk har tilbod til pasientar med sterk angst for tannbehandling eller som har vorte utsette for tortur og/eller overgrep (TOO-team). 12

48 For vaksne pasientar er det, i tillegg til tilbodet ved offentlege klinikkar, 4 privatpraktiserande tannklinikkar i Odda, 3 i Norheimsund og 6 på Voss. På Voss er det privat spesialisttilbod i kjeveortopedi (tannregulering) Prognose for endring i folketalet i Aust tannhelsedistrikt AUST Tal 2014 Tal 2030 % 0-19 % % % 80+ TOTALT EIDFJORD ,3 11, ,3 20,4 GRANVIN ,6-13, ,7-2,3 JONDAL ,3-1 8, KVAM ,9 9,1 35, ,1 ODDA ,3-3,5 31,3 14,7 3,8 ULLENSVANG ,6 8,9 5,7 42,3 8,4 ULVIK ,4-0,6 1,9 13,8-2 VAKSDAL ,9 31-1,2 10,4 VOSS ,9 4,1 31,4 22,5 9,6 DISTRIKT ,7 3,9 28,3 20,8 9,3 AUST TOTALT EIDFJORD GRANVIN JONDAL KVAM ODDA ULLENSVANG ULVIK VAKSDAL VOSS DISTRIKT Folketalet i Aust tannhelsedistrikt er venta å auke med omlag personar i dei neste 15 åra, frå om lag (2014) til (2030). Største prosentvise auken er i gruppene over 67 år. Voss, Kvam og Vaksdal er kommunar med størst vekst i gruppa born og unge, medan Ulvik og Granvin har nedgang i folketalet. 13

49 Framlegg til ny organisering: Klinikkområde Klinikkar 2014 Endring Merknader Norheimsund Norheimsund - Odda - Lofthus Vert lagt ned i 2015 Odda har kapasitet til å overta pasientane. Voss Voss - - Granvin Vert lagt ned i 2015 Pasientane til Voss Ulvik Vert lagt ned i 2016 Pasientane til Voss Dalekvam Vert lagt ned i 2016 Pasientane til Voss C-tannlege i Vaksdal (kjøp av tenester frå privat tannlege) Sluttar 2017 (pensjonist) Pasientane til Indre Arna når ny klinikk er ferdig Endringar i perioden Forslag til endringar i planen fører ikkje til nybygg eller ombygging av klinikkar. Det vil truleg heller ikkje bli behov for auke i tal stillingar i distriktet Konsekvensar for pasientane: Pasientane frå Kinsarvikområdet kan velje om dei vil nytte tenestene på Voss eller i Odda. Pasientane frå Stanghelle kan velje om dei vil nytte tenestene på Voss eller i Indre Arna. Endring for pasientane i Vaksdal kan ikkje gjennomførast før ny klinikk i Indre Arna står ferdig. Reiseveg Avstand Reisetid Lofthus Odda 33 km 35 min Kinsarvik - Odda 41 km 45 min Kinsarvik Voss 52 km 50 min Granvin Voss 28 km 28 min Ulvik Voss 53 km 60 min Dale -Voss 45 km 40 min, tog: 30 min Stanghelle Voss 51 km 45 min, tog: 40 min Stanghelle Arna 31 km 27 min, tog: 30 min Vaksdal Arna 23 km 22 min, tog: 20 min. Eidfjord-Voss 52 km 50 min Konklusjonar: 14 Tannhelsetilbodet i Aust tannhelsedistrikt vil i løpet av planperioden bli gitt på 3 store tannklinikkar Norheimsund tannklinikk, Odda tannklinikk og Voss tannklinikk. Omsynet til pasientane er ivareteke ved at dei i fleire områder kan velja kva tannklinikk dei ønskjer å få tannhelsetilbodet på Pasientane får mindre enn ein time reisetid kvar veg Alle tre tannklinikkane vil ha meir enn 4 behandlingsrom, og alle vil ha tannpleiar tilsett

50 Tal klinikkrom vil i perioden bli redusert frå 25 til 18 Alle tre klinikkane kan ta i mot utplassering av studentar i praksisperiode 4.2.Nord tannhelsedistrikt Fakta om distriktet Nord tannhelsedistrikt omfattar kommunane Masfjorden, Modalen, Lindås, Meland, Radøy, Austrheim, Fedje og Osterøy samt bydelane Arna og Åsane i Bergen. Dei som er busette i Fedje kommune må bruke ferje inn til fastlandet, elles har alle kommunane ferjefri reiseveg. I 2014 har distriktet 14 tannklinikkar der 9 er i heiltidsdrift. Tannhelsepersonell på Knarvik ambulerer til Modalen, og tannhelsepersonell frå Hesthaugen ambulerer til Midtbygda sjukeheim. Tannklinikken i Bergen fengsel vert driven av tannhelsetenesta, men er statleg finansiert. Vaksne pasientar har i tillegg til tilbod ved dei offentlege klinikkane, tilbod ved mange private tannklinikkar i Åsane og Arna. I Lindås kommune er det 3 privatpraktiserande tannlegar, Osterøy har 4 og Meland har 5 privatpraksisar. Lindås kommune har og ein privat spesialist i kjeveortopedi (tannregulering). Det er i Nord tannhelsedistrikt under etablering tilbod til pasientar med sterk angst for tannbehandling eller som har vorte utsette for tortur og/eller overgrep (TOO-team). Tilbodet vil truleg bli lagt til Knarvik tannklinikk Prognose for endring i folketalet i Nord tannhelsedistrikt NORD Tal 2014 Tal 2030 % 0-19 % % % 80+ TOTALT AUSTRHEIM ,8 30,5 25,7 128,8 34,7 FEDJE ,8-21,5 40,6-22,6-18 LINDÅS , ,1 78,6 23 MASFJORDEN ,6-1,2 41,5 10,7 9,5 MELAND ,1 43, ,8 47,2 MODALEN ,7 18,4 41,9 36,8 20,5 OSTERØY ,7 49, ,9 RADØY ,1 14,6 55,8 59,7 19,7 ARNA ,2 1,3 19,8 22,6 7,1 ÅSANE ,3 9,6 27,2 36,7 11,6 DISTRIKT ,4 17,6 37,1 47,3 18,7 15

51 NORD TOTALT AUSTRHEIM FEDJE LINDÅS MASFJORDEN MELAND MODALEN OSTERØY RADØY ARNA ÅSANE DISTRIKT Folketalet i Nord tannhelsedistrikt er venta å auke med knapt personar i perioden frå knapt til Osterøy, Radøy og Åsane har stor folketalsvekst. Fedje har negativ utvikling i folketalet med ein venta reduksjon på 18% fram mot Med ein auke i folketalet på i gruppa born og unge samt størst prosentvis auke i gruppa over 80 år, vil det truleg føre til behov for meir personellressursar i Nord tannhelsedistrikt. 16

52 Framlegg til ny organisering: Klinikkområde Klinikk Endringar Merknader Indre Arna Indre Arna Ny klinikk 2017 Tilbod til pasientar frå Vaksdal/Stanghelle og frå deler av Samnanger Osterøy - C-tannlege på Valestrand (kjøp av tenester frå privat tannlege) Sluttar i 2015 (pensjonist) Hesthaugen Hesthaugen - - Midtbygda sjukeheim (gir tilbod kun til inneliggande pasientar) Vert lagt ned i 2015 Pasientane til Osterøy tannklinikk Pasientane til Hesthaugen tannklinikk U Pihl U Pihl Ny klinikk i 2017 Samlokalisering med Rolland tannklinikk Rolland Rolland Vert lagt ned i 2017 Samlokalisering med U Pihl tannklinikk Lindås Lindås Vert lagt ned i 2018 Pasientane til ny klinikk på Knarvik Fedje Vert lagt ned i 2015 Pasientane til Lindås og seinare Knarvik. Knarvik Knarvik Vert erstatta i 2018 Ny storklinikk i Helsehuset Nordhordland Masfjorden Vert lagt ned i 2015 Pasientane til Knarvik (og ev Lindås) Modalen Vert lagt ned i 2015 Pasientane til Knarvik Frekhaug Vert lagt ned i 2018 Pasientane til ny klinikk i Knarvik Manger Vert lagt ned i 2018 Pasientane til ny klinikk i Knarvik C-tannlege i Alversund (kjøp av teneste frå privat tannlege) Endringar i perioden Åsane ny klinikk er planlagt i 2017 på nye Åsane videregåande skule (vgs) til erstatning for Rolland tannklinikk og U Pihl tannklinikk. Klinikken bør ha minst 12 behandlingsrom, og kostnad vil vera om lag 13 millionar. Ved å etablere ny tannklinikk i den nye Åsane vgs vil det bli eit tett og godt samarbeid mellom tannhelsetenesta og opplæringsavdelinga om utdanning av tannhelsesekretærar. Knarvik Helsehuset Nordhordland er under planlegging i Knarvik. Dette er eit samarbeid mellom alle kommunane i Nordhordland samt Gulen kommune i Sogn & Fjordane. Ved realisering av nytt helsehus i Knarvik er det ynskjeleg å samle tannhelsetenesta der. Ein sentralklinikk for Nordhordland lokalisert i Helsehuset vil gjera det mogeleg å samhandla med alle dei andre helsetenestene som skal lokaliserast i bygget. Planane er under arbeid med det som mål å ferdigstille helsehuset i 2017/2018. Ei slik samordning av mange ulike helsetenester er ein stor fordel for pasientar med behov for fleire helsetenester. Klinikken bør ha 14 behandlingsrom og vil ha ei kostnadsramme på omlag 18 mill. Innbyggjarane i Fedje kommune vil få lengst reiseveg, men dei prioriterte gruppene innan Fedje kommune som tannhelsetenesta har ansvar for knappe 100 personar. 17

53 Arna det er naudsynt med ny tannklinikk i Indre Arna i 2017 med 8 behandlingsrom. Kostnaden er berekna til 8 millionar. Årsaken er at C-tannlegen i Vaksdal sluttar for aldersgrensa og pasientar frå Vaksdal/Stanghelle blir då overførte til Indre Arna. Pasientane på Stanghelle vil kunne velje om dei vil ha tannhelsetilbodet på Voss eller i Indre Arna. Likeeins må nye Indre Arna tannklinikk kunne gi tilbod til dei pasientane frå Samnanger kommune som vil velje det Konsekvensar for pasientane: Pasientane i kommunane Masfjorden, Modalen, Lindås, Radøy, Fedje og Meland vil få tannhelsetenestene sine ved det nye helsehuset i Knarvik. Berre pasientane frå Fedje vil ha meir enn 1 time reiseveg. Pasientane frå Midtbygda sjukeheim vil få tilbod på Hesthaugen tannklinikk. Ny klinikk i Indre Arna må ha ressursar og areal til å ta i mot pasientar frå Vaksdal/ Stanghelle når C-tannlegen i Vaksdal sluttar, og pasientar frå deler av Samnanger kommune som vil velje tilbod i Arna når Tysse tannklinikk vert lagt ned. Reiseveg Avstand Reisetid Masfjorden - Knarvik 51 km 50 min. Modalen Knarvik 54 km 50 min Manger Knarvik 23 km 30 min Austrheim Knarvik 42 km 40 min Fedje - Lindås 39 km + ferje 74 min med ferje Fedje Knarvik 52 km + ferje 94 min med ferje Fonnes - Lindås - Knarvik 40 km 40 min Rossland Frekhaug Knarvik 19 km 23 min Midtbygda Hesthaugen 1 km 3 min Konklusjonar Tannhelsetilbodet i Nord tannhelsedistrikt vil i planperioden bli gitt på 4 store tannklinikkar tannklinikk i Nordhordland Helsehus, Åsane tannklinikk, Hesthaugen tannklinikk og Indre Arna tannklinikk, og ein mindre tannklinikk på Osterøy. Det er kun pasientar frå Fedje som vil få reisetid over 1 time. Dette gjeld i 2014 knappe 100 personar i dei prioriterte gruppene Tal behandlingsrom i Nordhordland vert redusert frå 20 til 14, og total reduksjon i heile Nord tannhelsedistrikt er to behandlingsrom Tannklinikk i Nordhordland helsehus, Osterøy tannklinikk, Åsane tannklinikk og Indre Arna tannklinikk kan ta i mot utplassering av studentar i praksisperioden Ved etablering av ny tannklinikk på Åsane vgs må det leggast til rette for samarbeid om utdanning av tannhelsesekretærar 18

54 4.3. Sentrum tannhelsedistrikt Fakta om distriktet Sentrum tannhelsedistrikt er, med omsyn til folketal og tilsette, det største tannhelsedistriktet i Hordaland. Sentrum tannhelsedistrikt omfattar kommunane Austevoll, Fusa, Os, Samnanger og Tysnes samt bydelane Bergenhus, Fana, Ytrebygda og Årstad. Bydelane i Bergen har mange private tannlegepraksisar samt private spesialisttilbod. I Austevoll kommune er det ein privatpraksis på Storebø, Tysnes kommune har ein privatpraksis med tilbod om spesialisttenester i oral kirurgi. Os har 9 privatpraktiserande tannlegar og privat spesialist i kjeveortopedi (tannregulering) og oral kirurgi.. Austevoll har ferjesamband til Fana og til Stord, Tysnes har ferjesamband til Os og Stord og Fusa har ferjesamband til Os. Samnanger har/vil få god veg til Eikelandsosen, medan både vegstandard og offentleg kommunikasjon for delar av Samnanger kommune er betre mot Arna. Distriktet har 14 offentlege tannklinikkar, og av desse er 10 i fulltids drift. Både tannlege og tannpleiar på Tysnes har deltidsstilling på Os tannklinikk. Tannpleiar frå Eikelandsosen ambulerer til Tysse tannklinikk. Skuteviken tannklinikk skal kartlegga tannhelsa og gir tilbod om akuttbehandling til personar som er innlagde til avrusing. Når pasienten blir utskreve får vedkomande tilbod om tannbehandling på tannklinikken nærast bustadsadresse. Sentrum tannhelsedistrikt har ansvar for drift av Tannlegevakten i Bergen og for tilbod om tannbehandling i narkose på Haukeland sjukehus, Prognose for endring i folketalet i Sentrum tannhelsedistrikt SENTRUM Tal 2014 Tal 2030 % 0-19 % % AUSTEVOLL ,3 22,9 63,5 50,2 29,2 FUSA ,5 49,3 26,2 5,8 OS ,5 33,1 59,2 124,6 36,9 SAMNANGER ,2-3,5 73,6 42,1 7,9 TYSNES ,1-4,6 27,5 20,2 7,8 BERGENHUS ,8 15,5 38,7 3,3 17,4 FANA , ,1 10,1 24,1 YTREBYGDA ,9 47, ,9 ÅRSTAD ,8 17,9 38,8-23,3 19,7 DISTRIKT ,1 15,2 48,4 15,7 21,4 % 80+ TOTALT 19

55 SENTRUM TOTALT AUSTEVOLL FUSA OS SAMNANGER TYSNES BERGENHUS FANA YTREBYGDA ÅRSTAD DISTRIKT Sentrum tannhelsedistrikt har nær innbyggjarar i Framskriving av folketalet til 2030 syner ein auke i distriktet på personar til Med unntak av Årstad bydel er største prosentvise auken i gruppa over 67 år. Os kommune og bydelane Fana og Årstad har stor auke i talet born og unge, medan kommunane Fusa, Samnanger og Tysnes har svak eller negativ utvikling i dei yngste gruppene. Framskrivinga syner og ein sterk reduksjon i den eldste gruppa i Årstad bydel, noko som kan tolkast som eit generasjonsskifte i bydelen. 20

56 Framlegg til ny organisering Klinikkområde Klinikkar Endring Merknader Engen Engen Vert lagt ned i 2015, og erstatta med ny tannklinikk i Solheimsviken Tannlegevakten i Bergen Vert lagt ned i 2015, og erstatta med ny tannklinikk i Solheimsviken Engen tannklinikk og tannlegevakta i Bergen vert samlokalisert Engen tannklinikk og tannlegevakta i Bergen vert samlokalisert Skuteviken - Tilbod til personar under avrusning Årstad Årstad - Ladegården sjukeheim - Tilbod til inneliggande pasientar Røde Kors sjukeheim - Tilbod til inneliggande pasientar Sørås Sørås - Fana Fana Ny klinikk i 2019 i Fana bydel Austevoll - - Nesttun Nesttun Ny klinikk i 2019 i Fana bydel Samlokalisering med Nesttun tannklinikk Samlokalisering med Fana tannklinikk Os Os Ny klinikk i 2019 Vurdere klinikkgrense mot Fana Eikelandsosen Tysnes Vert lagt ned i 2019 Pasientane kan velja Os eller Stord Eikelandsosen Tysse Vert lagt ned i 2018 Pasientane kan velja Eikelandsosen eller Indre Arna Endringar i perioden Klinikkstrukturplanen foreslår at det vert etablert tre nye klinikkar i Sentrum tannhelsedistrikt: Solheimsviken, Fana og Os tannklinikkar. Med stor auke i folketalet er der trong for auka kapasitet både med omsyn til lokale og personell Solheimsviken ny tannklinikk i Solheimsviken vil samlokalisera Engen tannklikk og Tannlegevakten i Bergen i Tannklinikken vil ha 8 behandlingsrom. Målet er at den er ferdig innan 1 mars 2015 Fana bydel, Ytrebygda bydel og Os kommune. Bydelane Fana og Ytrebygda må vurderast samla med omsyn til pasientfordeling. Det er i planperioden også aktuelt å ta med befolkningsgrunnlaget i deler av Os kommune i ei slik vurdering. Nesttun tannklinikk og Fana tannklinikk vil ha behov for meir plass fordi folketalet aukar sterkt i Fana. Det er òg tilfellet i Os kommune. Med ny motorveg mellom Os og Bergen vil reisetida bli monaleg kortare, og derfor må trong for nybygg eller utviding av klinikkar i dette området samordnast. Pr i dag har området 27 behandlingsrom, men vil truleg ha trong for 33 behandlingsrom i Kostnaden ved to nye klinikkar med til saman 23 behandlingsrom vil vere 26 millionar. Tysse tannklinikk vert lagt ned i 2018 når ny klinikk i Indre Arna er ferdigstilt 21

57 Konsekvensar for pasientane Når tannklinikken i Solheimsviken er ferdigstilt i 2015 vil ein overføre pasientane frå Engen tannklinikk, og i tillegg nokre av pasientane som nå får tilbod på Laksevåg tannklinikk Nesttun tannklinikk og Fana tannklinikk treng større behandlingskapasitet for å ta unna folketalsveksten i området. Klinikkgrensene må vurderast for heile området Fana bydel, Ytrebygda bydel og deler av Os kommune Os kommune er i sterk vekst. Med ny tunnel mot Bergen kan ein vurdere klinikkgrensene mellom Os og Fana Reiseveg Avstand Reisetid Tysse Eikelandsosen 25 km 25 min Tysse Arna 25 km 23 min Os - Lagunen 22 km 28 min Våge - Os 19 km 50 min m ferje Reksteren - Os 85 min Reksteren - Leirvik 71 min Konklusjonar Tannhelsetilbodet i Sentrum tannhelsedistrikt vil i løpet av planperioden bli gitt på 5 store tannklinikkar Solheimsviken tannklinikk, Årstad tannklinikk, Fana tannklinikk, Sørås tannklinikk og Os tannklinikk - og 2 mindre tannklinikkar - Eikelandsosen tannklinikk og Austevoll tannklinikk. Dei mindre tannklinikkane i Eikelandsosen og Austevoll må behaldast i perioden på grunn av folketal og reiseveg. Tannklinikkane på Røde Kors sjukeheim og på Ladegården sjukeheim består fordi dei har forsvarleg standard. Desse to klinikkane skal gi et tannhelsetilbod til inneliggande pasientar på dei to sjukeheimane. Ingen pasientar vil få meir enn 1 time reiseveg Tilbodet til pasientane vil bli meir stabilt Tal behandlingsrom aukar med eitt i distriktet Solheimsviken tannklinikk, Årstad tannklinikk, Fana tannklinikk, Sørås tannklinikk og Os tannklinikk kan ta i mot utplassering av studentar i praksisperioden 4.4. Sør tannhelsedistrikt Fakta om distriktet Sør tannhelsedistrikt omfattar kommunane Bømlo, Etne, Fitjar, Kvinnherad, Stord og Sveio. Distriktet har i tannklinikkar der 4 er i heiltids bruk. Stord tannklinikk har tilbod til pasientar med sterk angst for tannbehandling eller som har vorte utsette for tortur og/eller overgrep (TOO-team). Det er privat tannlegetilbod i kommunane Stord, Bømlo, Etne og Kvinnherad. Innbyggjarar i Fitjar kommune får tilbod på Stord, og innbyggjarar i Sveio har kort veg til Haugesund med mange private verksemder. Stord, Bremnes og Husnes har privat spesialist i kjeveortopedi (tannregulering). Kjeveortopeden leiger lokale av tannhelsetenesta på Husnes og Bremnes. Bømlo er landfast til Stord, Halsnøy er landfast til Husnes og Indre Kvinnherad har kort veg til Odda. Sveio og Stord har ferjefritt samband med Bømlafjordtunellen, og dette nye kommunikasjonsmønsteret får konsekvensar for klinikkstrukturplanen. 22

58 Prognose for endring i folketalet i Sør tannhelsedistrikt SØR Tal 2014 Tal 2030 % 0-19 % % % 80+ TOTALT ETNE ,9 4,5 40,6 29,8 10,7 SVEIO ,7 23,6 65,8 74,4 29,9 BØMLO ,6 13,8 62,1 45,2 19,5 FITJAR ,5 0,6 102,5 35,6 11,1 STORD ,6 15,4 56,4 85,8 22,4 KVINNHERAD ,7 2,7 33,5 56,8 10,2 DISTRIKT ,4 11,3 195,5 59,7 18,2 SØR TOTALT ETNE SVEIO BØMLO FITJAR STORD KVINNHERAD DISTRIKT I Sør tannhelsedistrikt bur det i 2014 om lag innbyggjarar. Prognosen for folketalet i Sør syner auke på personar i perioden fram mot til innbyggjarar. Størst auke har Sveio, Stord og Bømlo, medan Etne, Fitjar og Kvinnherad har moderat auke i perioden. Etne kommune grensar til Vindafjord kommune i Rogaland. I dette området vil det vere tenleg å samarbeide med tannhelsetenesta i Rogaland om eit felles tannhelsetilbod. 23

59 Framlegg til ny organisering Klinikkområde Klinikkar Endring Merknader Husnes Husnes - Etne Vert lagt ned i Samarbeid med Vindafjord kommune i Rogaland. Pasientane kan eventuelt velje Husnes eller Sveio Skånevik (Etne kommune) Vert lagt ned i 2020 Pasientar til Husnes Rosendal Vert lagt ned i 2015 Pasientane til Husnes. Stord Stord - Pasientar frå Indre delen av Kvinnherad kan velje tilbod i Odda Sveio Sveio Ny klinikk i 2020 Langevåg (Bømlo kommune) Bremnes (Bømlo kommune) Vert lagt ned i 2016 Ombygging til 5 behandlingsrom Pasientane vert overført Sveio Endringar i perioden Skånevik tannklinikk og Etne tannklinikk vert foreslått lagt ned i For Etne kan det vere aktuelt å samarbeide med Vindafjord kommune i Rogaland Klinikken i Rosendal er svært dårleg og lite tenleg og vert difor foreslått lagt ned i Husnes tannklinikk har i hovudsak alt i 2014 ansvar for alle pasientar i Kvinnherad kommune. Klinikken har og kapasitet til å overta pasientane frå Skånevik og Etne. Utleigeavtale med kjeveortoped kan avsluttast om plassomsyn skulle tilseie det. Sveio er ein kommune i sterk vekst, og i perioden bør det vurderast ny tannklinikk med 4-5 behandlingsrom. Det vil truleg vere behov for å auke bemanninga i perioden. Langevåg tannklinikk vert foreslått lagt ned i Pasientane kan velje å få sitt tannhelsetilbod på Bremnes tannklinikk eller Sveio tannklinikk. Bremnes tannklinikk har 5 behandlingsrom. Fordi Bømlo kommune etter prognosane vil ha vekst i folketalet er det naudsynt å oppgradere to av behandlingsroma på Bremnes tannklinikk. Huseigar har planar om å byggje om lokala, men vil i så fall ta kostnaden med, og ansvaret for, å flytte tannklinikken til tenleg lokale i same bygningen. 24

60 Konsekvensar for pasientane Pasientane frå Langevåg kan velje å få sitt tannhelsetilbod på Sveio tannklinikk eller Bremnes tannklinikk. Pasientane frå Rosendal og Skånevik vert overførte til Husnes. Pasientar frå indre del av Kvinnherad kan velje å få tenestene sine i Odda. Nedlegging av klinikkar vil ikkje føre til nybygg eller ombyggingar, og personell kan overførast til Husnes. Etne tannklinikk vert vurdert lagt ned i Fordi tannklinikken i Ølen (Vindafjord kommune) ligg om lag 15 min unna, og fordi det òg er ein liten klinikk, vil tannhelsetenesta i Hordaland arbeide for å samordne tenestene i området med Vindafjord kommune i Rogaland. Alternativt kan pasientane velje tenester ved Husnes eller ved Sveio tannklinikk. Stord har ny tannklinikk med 8 behandlingsrom og har kapasitet til å gi eit tannhelsetilbod til den auka pasientmengda i perioden. Reiseveg Avstand Reisetid Langevåg Svortland 32 km 40 min Langevåg Sveio 16 km 50 min (med fergetid) Rosendal Husnes 29 km 30 min Ænes Husnes 45 km 50 min Ænes Odda 30 km 33 min Skånevik Husnes 25 km 57 min (med fergetid) Etne Sveio 58 km 55 min Etne Ølen 16 km 16 min (føreset samarbeid med Rogaland) Konklusjonar Sør tannhelsedistrikt vil gi sitt tannhelsetilbod på 4 store tannklinikkar, nemleg dei same som er i full drift i 2014 Stord tannklinikk, Husnes tannklinikk, Bremnes tannklinikk og Sveio tannklinikk. Ingen pasientar får reisetid over 1 time kvar veg Stord tannklinikk, Husnes tannklinikk og Bremnes tannklinikk kan ta i mot utplassering av studentar i praksisperioden Talet på behandlingsrom i Husnes klinikkområde vil bli redusert frå 12 til 6. Totalt i Sør tannhelsedistrikt vil tal behandlingsrom bli redusert med 4 behandlingsrom etter utbygging i Sveio 25

61 4.5. Vest tannhelsedistrikt Fakta om distriktet Vest tannhelsedistrikt omfattar kommunane Askøy, Fjell, Sund og Øygarden og bydelane Fyllingsdalen og Laksevåg i Bergen kommune. Alle øykommunane er landfaste med bruer mellom øyane og inn mot Bergen, Der er i tannklinikkar i distriktet der 9 er i full drift. Både bydelane i Bergen og alle kommunane i distriktet har mange private tannlegepraksisar, og begge bydelane i Bergen har private spesialisttenester. Både på Askøy og på Sotra er det privatpraktiserande spesialist i kjeveortopedi (tannregulering) Prognose for endring i folketalet i Vest tannhelsedistrikt med Merknader VEST Tal 2014 Tal 2030 % 0-19 % % % 80+ TOTALT ASKØY ,8 38,4 60,5 124,3 37,6 FJELL ,4 24,4 84,6 136,1 28,9 SUND ,1 26,7 74,9 113,3 33,8 ØYGARDEN , ,4 15,8 FYLLINGSDALEN ,6 0,6 15,7 28,2 3,6 LAKSEVÅG ,5 9,6 27,9 23,9 10,9 DISTRIKT ,6 16,8 36,8 57,2 19,5 VEST TOTALT ASKØY FJELL SUND ØYGARDEN FYLLINGSDALEN LAKSEVÅG DISTRIKT Folketalet i Vest tannhelsedistrikt i 2014 er Prognosen viser auke i folketalet i distriktet på personar i perioden fram til 2030 til innbyggjarar. Heile distriktet har størst vekst i prosent i gruppene over 67 år. Askøy og Fjell har stor vekst i tal born og unge, medan Øygarden og Fyllingsdalen har låg vekst i dei yngste gruppene. 26

62 Framlegg til organisering Klinikkområde Klinikkar Endringar Merknader Askøy Askøy Ny klinikk i 2015 Florvåg Vert lagt ned i 2015 Pasientar til ny klinikk på Askøy Straume Straume Ny klinikk i 2019 Sund Vert lagt ned i 2019 Pasientar til ny klinikk på Straume Ågotnes Vert lagt ned i 2019 Pasientar til ny klinikk på Straume Loddefjord Laksevåg Vert lagt ned i 2017 Pasientar delt mellom Fyllingsdalen, Loddefjord og Solheimsviken Fyllingsdalen Fyllingsdalen Vert erstatta av ny klinikk i 2020 Samlokalisering med Sælen tannklinikk Sælen Betanien sjukeheim (gir tilbod kun til inneliggande pasientar) Løvås sjukeheim (gir tilbod kun til inneliggande pasientar) Vert erstatta av ny klinikk i 2020 Vert lagt ned i 2015 Vert lagt ned i 2015 Samlokalisering med Fyllingsdalen tannkl Overført til Sælen tannklinikk, og seinare til ny klinikk Vert overført til Fyllingsdalen, og seinare til ny klinikk Endringar i perioden Planen legg til grunn at Askøy kommune og Fjell kommunar er områda med størst vekst i dei prioriterte gruppene som tannhelsetenesta har ansvar for. Tal tilsette må aukast i perioden på grunn av veksten i folketalet. Askøy vil i 2015 få ny tannklinikk til erstatning for Kleppestø og Florvåg tannklinikkar. Klinikken er finansiert på budsjett for Straume bør få ny klinikk i 2018 med 14 behandlingsrom og kostnad omlag 15 mill. Sund tannklinikk og Ågotnes tannklinikk vil bli lagt ned når ny klinikk på Straume er ferdigstilt. Laksevåg tannklinikk blir lagt ned i 2017 og pasientar og personell fordelte mellom Fyllingsdalen, Solheimsviken og Loddefjord tannklinikkar. Fyllingsdalen og Sælen tannklinikkar må i 2019 erstattast av ny tannklinikk. Ny klinikk bør ha 8 behandlingsrom med kostnad på 8 mill. 27

63 Konsekvensar for pasientane Alle pasientane i Askøy kommune vil få tannhelsetilbodet på den nye tannklinikken på Askøy Alle pasientane i kommunane Sund, Fjell og Øygarden vil få tannhelsetilbodet på den nye Straume tannklinikk Laksevåg bydel vil ha tannklinikk på Loddefjord. Pasientane frå Laksevåg tannklinikk vil bli overførte til Fyllingsdalen tannklinikk, Loddefjord tannklinikk eller Solheimsviken tannklinikk etter eige val eller bustadsadresse Tannklinikkane på sjukeheimane i Vest tannhelsedistrikt (Betanien og Løvås sjukeheim) vert lagt ned og pasientane behandla ved Fyllingsdalen tannklinikk og Sælen tannklinikk Reiseveg Avstand Reisetid Askøy Ingen endring Klokkarvik - Straume 23 km 27 min Nautnes - Straume 43 km 46 min Kringsjå - Solheimsviken 4 km 9 min Kringsjå - Loddefjord 6 km 8 min Melkeplassen - Fyllingsdalen 3 km 8 min Betanien Sælen 3 km 7 min Løvåsen - Fyllingsdalen tannklinikk 1 km 3 min Konklusjon Vest tannhelsedistrikt vil gi sitt tannhelsetilbod på 4 store tannklinikkar Loddefjord tannklinikk, Fyllingsdalen tannklinikk, Askøy tannklinikk og Straume tannklinikk. Ingen pasientar får reisetid over 1 time kvar veg Tre klinikkar kan ta i mot utplassering av studentar i praksisperioden Tal behandlingsrom vil totalt i Vest tannhelsedistrikt bli redusert med 5 Klinikkane vil kunne ta seg av veksten i pasientgruppene 28

64 5.0. Økonomiske konsekvensar av planen i 2015-kroner 5.1 Oversikt over behandlingsrom i 2014 og i 2030 Distrikt 2014 Ikkje i bruk Delvis i bruk 2030 AUST NORD SENTRUM SØR VEST TOTAL TAL Planen legg opp til ei effektivisering i bruk av areal og utstyr. Tannhelsetenesta vil kunne ta seg av auke i pasienttal på om lag med 17 færre behandlingsrom. Grunnen er at alle tannklinikkane og dei aller fleste behandlingsroma vil vere i dagleg bruk. Det er likevel grunn til å anta at driftskostnadene vil auke med gjennomsnittleg 1,5 mill. årleg i 15 årsperioden målt i 2015 kroner for å tilføre personellressursar i høve til folketalsauken. 29

65 5.2.Kostnad for å etablere dei tannklinikkane som er foreslått i planen Klinikk Tal behandlingsrom År Kostnad Merknad Kleppestø mill. Solheimsviken mill. Tannlegevakt i Bergen Åsane mill. Indre Arna mill Knarvik mill. Fana mill. Os mill. Straume mill. Sveio mill. Fyllingsdalen mill. Bremnes mill. Opprusting Voss mill. Opprusting Odda mill. Opprusting 30

66 6. Hovudkonklusjonar Klinikkstrukturplanen for tannhelsetenesta i Hordaland gir eit godt grunnlag for å kunne tilby fagleg betre, meir stabile og meir tilpassa tannhelsetenester på 25 offentlege tannklinikkar i fylket Tal behandlingsrom blir færre enn i dag. Sjølv med ein reduksjon i tal behandlingsrom skal tannhelsetenesta i Hordaland kunne gi eit godt tannhelsetilbod til alle dei prioriterte pasientgruppene. Dette inkluderer og ein forventa auka i desse gruppene med om lag i tidsromet fram til 2030 For raskast mogeleg å kunne ta ut effektiviseringsgevinsten, legg klinikkstrukturplanen opp til at dei største endringane vil skje i tidsromet fram mot 2022 Klinikkstrukturplanen for tannhelsetenesta i Hordaland legg opp til same regionsstruktur for tenesteyting som tilrådd i rapporten «Fylkeskommunale tenester i Hordaland organisering og lokalisering» Med større tannklinikkar vil fordelinga mellom dei ulike yrkesgruppene i tannhelsetenesta til kvar tid vera optimal. Tal tannpleiarar vil auka. Dette vil styrka det førebyggande arbeidet - folkehelsearbeidet Alle pasientane, med unntak for innbyggjarar i Fedje kommune, vil få under 1 time reiseveg til tannklinikken Tannhelsetenesta i Hordaland vil ikkje dekke reisekostnader når tannklinikkar vert lagt ned Klinikkstrukturplanen legg grunnlaget for at tannhelsetenesta i Hordaland vil framstå som ein moderne organisasjon, med eit fagleg godt, heilskapleg og stabilt tilbod til pasientane 31

67 Hordaland fylkeskommune har ansvar for å utvikle hordalandssamfunnet. Vi gir vidaregåande opplæring, tannhelsetenester og kollektivtransport til innbyggjarane i fylket. Vi har ansvar for vegsamband og legg til rette for verdiskaping, næringsutvikling, fritidsopplevingar og kultur. Som del av eit nasjonalt og globalt samfunn har vi ansvar for å ta vare på fortida, notida og framtida i Hordaland. Fylkestinget er øvste politiske organ i fylkeskommunen. Agnes Mowinckels gate 5 Postboks Bergen Telefon: E-post: hfk@hfk.no Oktober 2014 Tannhelseavdelinga

68 Saksframlegg Kvinnherad kommune Saksmappe Saksbehandlar 2014/ Bente Høyland Saksgang Saksnr Utval Møtedato 2014/73 Kommunestyret Søknad om permisjon frå politiske verv - Lars Johan Myklebust Innstilling frå rådmannen: 1. Søknad frå Lars Johan Myklebust (H) om permisjon frå politiske verv, vert imøtekomen. 2. Lars J Myklebust er vara til kommunestyret. Valstyret går gjennom valoppgjeret for og supplera varamannlista. Den som vert vald som: 2.varamedlem til Komité for oppvekst, kultur, idrett: 3. Vala gjeld i den tida Lars Johan Myklebust har permisjon Saksutgreiing: Frå Lars Johan Myklebust (H) har vi motteke søknad datert om permisjon frå alle politiske verv i kommunen. Søknaden gjeld i tidsrommet og er grunngjeve med opphald i utlandet som gjer at det vil vera vanskelig og følgja opp verva. Myklebust har desse verva: Vararepr. til kommunestyret 2.varamedlem i Komité for oppvekst, kultur, idrett Økonomisk konsekvens: Miljømessig konsekvens: Vedlegg: Kvinnherad kommune side 1

69 Saksframlegg Kvinnherad kommune Saksmappe Saksbehandlar 2014/ Geir Mogren Saksgang Saksnr Utval Møtedato 2014/114 Formannskapet /74 Kommunestyret Kommunal lånegaranti - Skatepark Innstilling frå rådmannen: 1. Kvinnherad kommune garanterer med sjølvskuldnergaranti for lån kr ,- som RIF Skatepark tar opp i SR-Bank til mellomfinansiering av Skatepark. 2. Garantiansvaret skal reduserast i takt med nedbetalinga på lånet og opphøyr etter 36 mnd. med tillegg av inntil 2 år, jf. garantiforskriftenes Rådmannen får fullmakt til og underteikne på garanti kr Behandling i Formannskapet den NYTT FRAMSETT FORSLAG FRÅ ARVE OPSANGER (Ap) og ELISABETH E THARALDSEN (Krf): Nytt pkt 4: Formannskapet godkjenner garanti dersom dokumentasjon for betaling av renter blir lagt ved saka til kommunestyrebehandlinga. Røysting: Innstillinga frå rådmannen, med nytt framsett forslag, vart samrøystes. Innstilling frå Formannskapet den Kvinnherad kommune garanterer med sjølvskuldnergaranti for lån kr ,- som RIF Skatepark tar opp i SR-Bank til mellomfinansiering av Skatepark. 5. Garantiansvaret skal reduserast i takt med nedbetalinga på lånet og opphøyr etter 36 mnd. med tillegg av inntil 2 år, jf. garantiforskriftenes Rådmannen får fullmakt til og underteikne på garanti kr Formannskapet godkjenner garanti dersom dokumentasjon for betaling av renter blir lagt ved saka til kommunestyrebehandlinga. Saksutgreiing: RIF Skatepark søker om kommunal garanti for lån for Skateparken. Kvinnherad kommune side 1

70 Frå mailer mellom RIF og Sr-bank vert sitert: Vårt budsjett som overlevert til deg viser ,-. Uheldigvis hadde vi ikke medregnet mva på innkjøpt arbeid, totalt ,-. Dvs vi må legge til ,- i mva. Total budsjett eksl. dugnad blir da ,-. (penger ut). Vi har pt ,- på kto. Fått bekreftet støtte på ,- Restbeløp for full finansiering er da ,- Byggemessig er vi ferdige med alt, unntatt ramper og skateelementer. Dette kjøpes inn nå for levering i mid/end august. Kost på dette er ,- inkl. mva. Her forfaller ,- ved bekreftelse av ordre. Dette kan betales ut av midler fra vår kto. Resten, ,-, forfaller ved levering. Som redegjort er vi kommet inn i køen for søknader om tippemidler. Den vil vi rullere, og neste mulighet er Vi søker her om ,-. I tillegg avventer vi avklaring fra Marine Harvest i løpet av noen uker. Søkt om ,-. Ytterligere har vi søkt om mva refusjon for idrettsanlegg på ,-. Dette på allerede investeringer i RIF. Og endelig har vi målsatt ca mindre bedrifter/lag som vi i disse dager søker om midler hos. Vi er optimistiske på at vi klarer å få anlegget fullfinansiert. Vi søker derfor om ,- som brofinansiering inntil vi har fått fullfinansiert anlegget med tippemidler og/eller lokale støtter og mva refusjon. Dette beløpet kan vi dele opp i f.eks 3 utbetalinger, og justere ned etter hvert som vi får inn annen støtte. Videre har Dimmelsvik Entrepenør AS sagt seg villige til å utsette deler av sine fakturaer, og avpasse de etter tilgjengelige midler. Mail frå SR-bank: Vi har 2 alternativ til finansiering: - Byggelån der de tar ut etter kvart som prosjektet skrider fram. Rente blir belasta på byggelånet inntil lånet er fullt opptrekk, utover dette må rente dekkast over drift. - Nedbetalingslån med utbetaling i 3 rater. Vi kan innvilga avdragsfritak i 1 år, men renta må dekkast av drifta minimum kvart kvartal. Maks lånetid kan ikkje vera lenger enn 3 år, så lenge vi ikkje har sikkerhet for lånet. Vi er innstillt på å innvilga dette som eit blancolån, men renta blir då høgare enn om vi har sikkerhet. Vi snakkar her om ca 10%, mot rente på ca 5 % med godkjent sikkerhet. Viser elles til vedlagte prospekt. I tråd med tidlegare praksis rår rådmannen til søknaden. Økonomisk konsekvens: Liten kommunal risiko. Vedlegg: Søknad om kommunal garanti RIF Skatepark RIF Skatepark - april side 2 Kvinnherad kommune

71 Søknad om støtte til Skatepark Rosendal idretts - og fritidspark: - skal gje alle born unge i Rosendal og omegn eit miljø som motiverar til fri leik og meir fysisk aktivitet. Vi jobbar kontinuerleg med å vidareutvikle parken. Steg 1 : Apejungel ferdig mai 2013 Steg 2: Skatepark planlagt ferdig august 2014 Steg 3: Oppgradering av området/beplantning 2014 Steg 4: Disse for rullestol 2015 Steg 5: Klatrevegg 2015 Videre: Tak til skateparken, 2016

72 RIF vil rette ei stor takk til alle dei mange frivillige som bidrog i arbeidet med å reise Apejungelen! Apejungelen var ferdig våren Den vart straks eit svært populært område å leike i. Over 500 dugnadstimar vart lagt ned i arbeidet med oppstillinga av parken. Det er mykje aktivitet i jungelen, både i og utanfor skuletid. Apejungelen er mykje brukt i helgane. Små og store trassar ver og vind for å leike i Apejungelen, og den er gratis for ALLE!

73 RI F- Steg 2: Skatepark No vonar vi at lokale bedrifter og aktørar vil være med å bidra til å vidareutvikle området RIF har til disposisjon. Vi søkjer med dette om støtte til ein skatepark.

74 Kva er ein skatepark? Ein tradisjonell skatepark er designa og tilrettelagt for flest mulig skatere med tanke på skatestil og dugleiksnivå. Den skal og være morosam å bruke for til dømes BMX og sparkesykkel. Andre som kan ha nytte og glede av eit slikt anlegg er rollerblades og radiostyrte bilar. Anlegget er utforma slik at unger og ungdommer i ulik alder og med ulike ferdigheter kan skate, sykle, sparksykle eller køyre biler på same område.

75 Motivasjonen for søknaden I Born og unge uorganisert idrett : Rosendal har lite utfordringar for barn og unge generelt. Dette gjeld både fastbuande og besøkande til kommunen vår. I Rosendal og i kommunen elles er det mange barn som skatar og det er eit vaksande BMX- miljø! Borna varierer i alder, frå barneskule, ungdomsskulen og til vidaregåande. Dei har lenge hatt behov for ein stad dei kan samlast og driva med idretten sin på ein plass dei er velkomne. Kommunen manglar framleis ein stad og ein skatepark for desse borna og ungdomane. Ein heilt naturleg møtestad for born og unge er i dag området rundt Malmanger barneskule, Rosendal ungdomsskule og idrettsanlegget. Det er lite å finna på der på ettermiddagane om du ikkje er med på organisert aktivitet. Det er naturleg å rette lyset mot dette området med tanke på å legge til rette for den uorganiserte idretten og aktivitetar.

76 Motivasjonen for søknaden II Helse/oppvekst: Vi ser eit større behov for fysisk fostring i dagens samfunn. Aukande overvekt og passivitet hos borna gjer at dei treng meir tilrettelegging for fysisk aktivitet både i skuletid og i fritid. Born, spesielt i skulealder, har mykje energi dei bør bruke på ein positiv måte. Ballbingen plassert i dette området er flott, plass til omkring i slengen men kva med dei som ikkje spelar fotball eller ikkje er med i organisert aktivitet? Eller dei som av økonomiske grunnar ikkje deltek i kulturelle eller fysiske aktivitetar? Sosialsamhandling: Vi ønskjer å gje born og unge sjansen til å utfordre seg sjølv fysisk og psykisk. Og ønskjer vi å lage eit anlegg som motiverar til fri leik og spontanidrett, saman med andre born og unge frå nærmiljøet og resten av kommunen. Vi ønskjer å skape eit miljø der det er lett å integrere nyinnflytta born og unge. Vi ønskjer å skape eit område der born og unge med funksjonshemning skal ha tilrettelagt tilgong. Vi ynskjer å gje eit gratis aktivitetstilbod for alle born uavhenging av økonomisk bakgrunn.

77 Korleis ynskjer vi at Rosendal i dretts - og fritidspark skal være i framtida? Parken er ein naturleg møtestad for born og unge. I parken får borna utfolda seg i anlegg som legg til rette for klatring, slenging i tau, skating, sykkling, klatrevegg og anna røff aktivitet. Parken er eit miljø der det er lett å integrere nyinnflytta born og unge. Parken er ein stad der det er lett for born og unge med funksjonshemning å delta. Alle kan delta, uavhengig av økonomi. Heile området ved eksisterande idrettsanlegg, Malmanger skule og Rosendal ungdomsskule er ein park utan stengsler.

78 Histori kk Ei foreldregruppe i Rosendalsområdet har danna foreninga «Rosendal idretts - og fritidspark». Foreninga har gjennomført eit forprosjekt i samarbeid med Asbjørn Flemmen, tidlegare førsteamanuensis ved Høgskulen i Volda. Forprosjektet har lagt vekt på å utvikle eit område i Rosendal der borna skal få utfolda seg i anlegg som legg til rette for klatring, slenging i tau, skating og anna røff aktivitet. Målet er at heile området ved eksisterande idrettsanlegg, Malmanger skule og Rosendal ungdomsskule vert sett på som ein park utan stengsler i framtida. Steg 1 Apejungel er allereie ferdigstilt og det er med stor glede at RIF ser at den er svært populær og mykje brukt. Steg 2 vil vere å byggje videre på planen som føreligg, nemlig å bygge Skatepark i området inntil Apejungelen.

79 Mål gruppe Alle born og unge i Rosendalsområdet og bygdene rundt. Anlegga er utforma slik at det kan nyttast av alle, uansett alder, ferdigheter og økonomisk bakgrunn. Anlegga legg vekt på universell utforming. Rådet for funksjonshemma i Kvinnherad kommune har kome med nyttige innspel for å leggje til rette for tilkomst for funksjonshemma. Idretts - og fritidsparken vil være ein uformell møtestad for småbornsfamiliar. Parken kan være ein stad der nyinnflytta familiar, frå inn - og utland kan samlast og få kontakt med folk i området. Dei siste åra har det gjennom media vorte fokusert på at fleir og fleir born i noreg veks opp i fattigdom. Grunna familiens økonomiske situasjon manglar dei mogleik til å delta på lik linje med andre born. Dette er ei aktuell situasjon for familiar i vår kommune og. Alle RIF sine anlegg vil verte eit gratis tilbod som kan nyttast fritt av alle!

80 Brukarmedverknad Det er lagt vekt på brukarmedverknad i utforminga av parken. Ulike aktørar og brukarar har kome med innspel til utforminga. Råd for funksjonshemmede har bidrege med innspel til korleis parken kan tilretteleggast for tilkomst for bevegelsehemma. Malmanger skule har vorte høyrt i høve beliggenhet av Apejungelen, og dei har vært ein del av forprosjektet. Skatarane i Rosendal og omegn var i mai 2013 på møte og bidrog til utforminga og val av skaterampar og - element til skateparken. Skogen som ligg i nedre del av RIF- parken er eit populært leikeområde for elevane på skulen. Ved utforminga av parken vert det teke omsyn til å behalde skogen, og inkludere den som ein naturlig del av parken.

81 PLASSE RI NG I Rosendalsområdet ved skulane og det eksisterande idrettsanlegget, sjå vedlagt skisse neste side. I dag er dette eit område med ein ballbinge, Apejungel, litt skog og ein stor open grusplass. Området ligg nær til busshaldeplass. Slik vil det også vere lett å koma til anlegget for dei borna som ikkje bur i gangavstand til anlegget.

82