Dykkar ref: Dykkar dato: Vår ref: Vår saksbehandlar: Vår dato: 58345/2013/A40 Jane Anita Aspen,

Transkript

1 Dei Vidaregåande skolane Lærarorganisasjonane Opplæringskontora Landsorganisasjonen Næringslivets hovedorganisasjon - Dykkar ref: Dykkar dato: Vår ref: Vår saksbehandlar: Vår dato: 58345/2013/A40 Jane Anita Aspen, Skolebruksplanen , høyringsframlegg./. Vedlagt følgjer høyringsframlegg til skolebruksplan for perioden Frist for høyringsfråsegn er sett til Grunnlag Inntaket til skoleåret 2013/2014 Av den samla kapasiteten på elevplassar i dei vidaregåande skolane er det per ledige plassar. På same tid skoleåret 2012/2013, var det 872 ledig plassar. 2013/ /2013 Nivå Plasser Klasser Tatt inn Ledig Nivå Plasser Klasser Tatt inn Ledig 1 VG , VG , VG VG VG , VG Vg , Vg Sum Sum , Tabell 1- ledige elevplassar skoleåra 2012/2013 og 2013/2014 På Vg1 trinnet er det i år totalt 145 ledige plassar av ein kapasitet på 3981, dette er 57 færre ledig plassar på Vg1 nivå enn skoleåret 2012/2013. I dei tre byane er det 50 ledige elevplassar på Vg1-trinnet fordelt med 35 ledige plassar i Kristiansund, 9 i Molde og 6 i Ålesund. Det er på Vg3 og på Vg4 nivå vi finn heile auken i talet på ledige plassar. Det var særleg mange plassar ledige på Vg4 påbygging til generell studiekompetanse etter yrkeskompetanse. Både Vg1 og Vg2 har færre ledige plassar ved inntaket til skolåret 2013/2014 enn det var ved inntaket til skoleåret 2012/2013 Postadresse: Fylkeshuset, 6404 Molde Besøksadresse: Julsundveien 9 Telefon: Telefaks: e-post: post@mrfylke.no

2 Side 2 Av utdanningsprogramma på Vg1-trinnet er det som i fjor best oppfylling på design og håndverk, svakast innafor service og samferdsel (om ein ser utdanningsprogrammet under eitt), jf. Tabell 2. Vg 1 utdanningsprogram Elevpl. 2013/2014 Ledig 2013/14 %-vis ledig kapasitet Design og håndverk ,6 % Service og samferdsel ,7 % Elektrofag ,0 % Studiespes - internasj ,7 % Tekn/ind prod, YSK 4 år ,1 % Bygg og anleggsteknikk ,8 % Service og samferdsel -entreprenørskap ,3 % Teknikk og ind. produksjon ,2 % Naturbruk ,7 % Mus/dans/drama - musikk ,3 % Studiespes - entr/bedr.utv ,8 % Studiespes, formgivingsfag ,6 % Idrettsfag ,1 % Helse- og oppvekstfag ,2 % Studiespesialisering ,1 % Sum 144 3,8 % Tabell 2- ledige elevplassar Det er ein uutnytta kapasitet særleg på Vg3 og Vg4, men også på Vg1 og Vg2. Dette tilseier at det er plass til alle rettssøkjarane. Effektiviseringsprogram I sak 71/12 om økonomiplanen gjorde fylkestinget m.a. følgjande vedtak; Fylkestinget ber om at det blir iverksett eit effektiviseringsprogram som har som mål å redusere driftskostnadane eller auke driftsinntektene med 15 mill. i 2014, 30 mill i 2015 og 45 mill i Ein ber om at fylkesrådmannen legg fram ei sak om gjennomføringa av effektiviseringsprogrammet til fylkestinget i april I sak T-6/13 om effektiviseringsprogram til fylkestinget i april gjorde tinget følgjande vedtak; Fylkestinget ber fylkesrådmannen arbeide vidare med oppfølging av vedtaket i sak T-71/12, punkt 4, fram mot framlegget til økonomiplan i fylkestinget i desember Fylkestinget forutsetter imidlertid at fylkets positive renome og rolle som regional utvikler og samhandlingsaktør for hele fylket ikke svekkes. Utdanningssektoren sin andel av dette er ca 21,6 million. For å få til dette er skolebruksplanen vårt viktigast verktøy. Vi må gjere strukturelle grep for å få til ei så stor effektivisering.

3 Side 3 Årgangstalet i perioden I perioden varierer talet på 16-åringar, jf. Tabell 3. Tabell 3 årgangstal GSI-tala er teke frå Grunnskolens InformasjonsSystem der kommunane og private skolar er pålagde å legge inn faktisk elevtal på trinna Tala frå SSB er basert på framskrivingsalternativ med middels nasjonal vekst i befolkinga (alternativ MMMM). For planperioden legg ein til grunn dei elevane frå 6.trinn til 10.trinn som faktisk er registrert i grunnskolane i fylket. Med dette grunnlaget viser tabell 4 utviklinga av elevar år i vidaregåande opplæring.

4 Side 4 Tabell åringar i fylket Ut frå inntaksområda til dei tre byane Kristiansund, Molde og Ålesund er det ikkje noko som tilseier at det er behov for å auke elevplasskapasiteten i perioden, jf tabell 5. Tabell 5 16-åringar i perioden pr innntaksregion Rasjonalisering av tilbodsstrukturen For at ein skal kunne gjennomføre effektiviseringsprogrammet innafor fastsett periode, må ein starte med ei effektivisering av eksisterande tilbodsstruktur frå : - Svakt søkte tilbod vert ikkje vidareført - Småskalatilbod (4-6 elevplassar) - Halvklassar i byane vert ikkje vidareført - Regional fordeling av tilbod - Ta ut ressursar til tilbod som har blitt tildelt ressursar for å tilby ekstra fag - Vurdere kostnadskrevjande tilbod

5 Side 5 Svakt søkte tilbod, halvklassar i byane Vg2/Vg3-tilbodet International Baccalaureate ved Spjelkavik videregående skole har svært svak søking, av 56 plassar (28+28) er det 36 ledige plassar, ei kapasitetsutnytting på berre 34%. Søkinga har gått ned frå skoleåret 2012/2013 til skoleåret 2013/2014. Ved å ta tilbodet ut av strukturen kan ein effektivisere drifta i sektoren med om lag 3,0 mill.kr. fordi ein treng ikkje opprette andre klassar. Sjølv om konsekvensen ved at ein tek ut tilbodet frå utdanningsstrukturen blir at ein ikkje gjennomfører målsettinga ved å kunne tilby eit gjennomgåande (grunnskole-vidaregåande skole) tilbod med engelskspråkleg undervisning for - i hovudsak born til utanlandske foreldre som arbeider i næringslivet i Ålesund, kan fylkesrådmannen likevel ikkje forsvare ressursbruken ut frå søkinga til tilbodet. Å oppretthalde tilbodet vil ha konsekvensar for utdanningstilbod ved andre skolar. Fleire tilbod ved byskolane er halvklassar fordi ein ikkje greier å fylle opp ein heil klasse med elevar. Dette er tilbod som ofte har pedagogisk og faglege utfordringar fordi ein må slå saman opplæringa med andre grupper og på tvers av nivå for å kunne gjennomføre dei innafor finansieringa til halve klassar. I tillegg er det ledige plassar sjølv om kapasiteten berre er ein halv klasse. For fortsatt å kunne gje tilbod til elevane i desse utdanningsprogramma er alternativet til å ta dei ut av tilbodsstrukturen i fylket, å samle dei på ein skole for på den måten å betre utnytte kapasitet og utstyr. Dette gjeld spesielt tilboda; - Vg2 Klima, energi og miljøteknikk ved Kristiansund vgs 4 elevar på 7 plassar - Vg2 Design og trearbeid ved Kristiansund vgs 4 elevar på 7 plassar - Vg2 Interiør og utstillingsdesign ved Kristiansund vgs 5 elevar på 7 plassar - Vg2 Reiseliv ved Kristiansund vgs med 6 elevar på 8 plassar. - Vg2 Interiør og utstillingsdesign ved Romsdal vgs med 7 elevar på 7 plassar. - Vg3 Utstillingsdesign ved Romsdal vgs med 6 elevar på 7 plassar - Vg2 Reiseliv ved Romsdal vgs med 11 elevar på 15 plassar (ein heil klasse) - Vg2 Reiseliv ved Ålesund vgs med 11 elevar på 15 plassar (ein heil klasse) -Vg1 stud.spes. med formgjeving ved Kristiansund vgs 8 elevar til 14 plassar -Vg1 stud.spes. med formgjeving ved Molde vgs 13 elevar til 14 plassar -Vg1 stud.spes. med formgjeving ved Fagerlia vgs 21 elevar til 27 plassar Fylkesrådmannen kan ikkje forsvare ressursbruken med halve klassar i byane, dei vert ikkje fylt opp. Skal ein oppretthalde nokre av desse tilboda, må ein regionalisere dei. Fylkesrådmannen tilrår at følgjande tilbod vert tekne ut av tilbodsstrukturen: - Vg2 Klima, energi og miljøteknikk ved Kristiansund vgs - Vg2 Design og trearbeid ved Kristiansund vgs Følgjande tilbod vert regionalisert; - Vg3 Utstillingsdesign til Kristiansund vgs - Vg2 Reiseliv til Romsdal vgs og Ålesund vgs -Studiespesialisering med formgjeving til Fagerlia vgs

6 Side 6 Studiespesialisering med formgjeving -Tala frå inntaket i år viser at det på dette tilbodet er svært mange ledige plassar. Dette har vore situasjonen dei siste åra. Det er såleis også svært få elevar på vg2 og vg3. På Vg1 er det ein kapasitet på 0,5 kl/14 på Molde vgs, her er 1 ledig plass, Kristiansund vgs 0,5 kl/14 pl og 6 ledige plassar. Fagerlia vgs har kapasitet på 1 kl/27 pl. Dei har 6 ledige plassar. Fylkesrådmannen rår til at vi berre opprettheld dette tilbodet ved Fagerlia vgs i Ålesund. Ved fleire skolar i fylket har ein forsøkt å opprette nokre tilbod med fordjupningar innafor entreprenørskap og innovasjon og leiing. Nokre av desse tilboda, som tilbodet dei har ved Ålesund vgs, har svart god søking. Andre tilbod har vist seg å ha for dårleg søking til at det kan forsvarast å oppretthalde tilboda. -Service og samferdsel med innovasjon og leiing ved Romsdal vgs har 10 elevar til 15 plassar på vg1 og 13 elevar på 15 plassar på vg2. Då dette tilbodet hadde full klasse første året, rår fylkesrådmannen likevel til at tilbodet knytt til Service og samferdsel vert vidareført eitt år til. Regional fordeling av tilbod innan nokre yrkesfag Søkinga dei siste åra har vist at det er ei dreiing i søking frå yrkesfag til studiespesialiserande utdanningsprogram. Det er nokre utdanningsprogram som har hatt ein spesielt stor nedgang i søkinga. Dette gjeld bygg og anleggsteknikk, service og samferdsel og design og handverk. Nokre av desse utdanningsprogramma har vi på fleire skolar innan same inntaksregion og det er ikkje søkjargrunnlag nok til å spreie desse søkjarane på fleire skolar. Fylkesrådmannen foreslår at bygg og anleggsteknikk på Søre-Sunnmøre for framtida vert lokalisert til Ørsta vgs. På Nordmøre gjev ikkje søkinga lenger grunnlag for å ha utdanningsprogrammet bygg og anleggsteknikk på både Kristiansund vgs, Tingvoll vgs, Sunndal vgs og Surnadal vgs. Fylkesrådmannen rår til at dette vert lokalisert til Sunndal vgs og Kristiansund vgs. Service og samferdsel er eit anna utdanningsprogram med svak søking. Vi ser at det er ei utfordring at vi på Søre-Sunnmøre har dette både på Volda vgs og Ulstein vgs. Fylkesrådmannen vurderer at søkinga tilseier at det er tilstrekkeleg å ha dette utdanningsprogrammet på berre ein skole i regionen, og rår til at utdanningsprogrammet vert lokalisert til Ulstein vgs.

7 Side 7 TAF TAF (Tekniske og Allmenne Fag)/eller YSK (yrkes og studiekompetanse), som det heiter i kunnskapsløftet vart oppretta som ei forsøksordning i 1992 med ei kombinert yrkes- og realfagsopplæring som skulle føre fram til fagbrev og spesiell studiekompetanse (fordjuping i matematikk og fysikk). Formålet var å få fleire unge til å velje ingeniørutdanning etter fullført vidaregåande opplæring. Etter kvart har det blitt ei utfordring når det gjeld dimensjonering av TAF-tilbod. Lokalt/regionalt næringsliv maktar ikkje å gi garantiar for 12 læreplassar i fag bygd på eit Vg2-program. Difor har ein måtte gi TAF-tilbod knytt til fleire programområde. Dette gjer tilbodet mykje meir kostbart fordi ein må legge inn fleire programfag (t.d. elektro og teknikk og industriell produksjon). I det andre året må ein leggje inn endå fleire ressursar (t.d. elenergi, automatisering, industriteknologi, kjemi/prosess) til gruppedeling i programfag. Når næringslivet ikkje maktar å garantere for 12 læreplassar innafor fag bygt på eit Vg2-program er det etter fylkesrådmannen sin vurdering heller ikkje grunnlag for å vidareføre TAF-tilbod der fleire utdanningsprogram må inngå. Det er fleire elevar som vel realfag enn før, og med utbygging av Y-vegen på høgskolane har ungdom med fagbrev gode moglegheiter for å søkje ingeniørutdanning. Når ein ikkje maktar å oppretthalde kapasiteten på TAF-tilboda grunna tilgang på læreplassar, er det heller ikkje grunnlag for å vidareføre tilboda. Det er berre TAF-tilbodet ved Ulstein vidaregåande skole som framleis har dimensjonering ut frå eit utdanningsprogram TIP. Ved Kristiansund vgs byggjer 1. år TAF på utdanningsprogrammet Teknikk og industriell produksjon, det andre året vert TAF delt i to fagområde. Ved Fræna vgs, Romsdal vgs og Haram vgs byggjer 1.år TAF på to utdanningsprogram. Fordi ein byggjer ut ingeniørutdanninga til opptak og for dei med fagbrev (Y-vegen) og fordi ein ikkje har greidd å følgje intensjonane om tal læreplassar for TAF-tilboda tilrår fylkesrådmannen at berre TAFtilboda ved Ulstein vgs og Kristiansund vgs vert vidareført. Då tilbodet går over fire trinn vil effektiviseringsvinsten bli omlag 8,2 mill. kr. Konsekvensen ved tiltaket er at ein reduserer omfanget på elevar som kan ta ei utdanning som gir både fagbrev og spesiell studiekompetanse. På den andre sida er elevtalet i tilboda avgrensa slik at det i totalbiletet vil ha lite å seie for rekruttering av ingeniørar.

8 Side 8 Småskalatilbod Føremålet med oppretting av småskalatilbod var å stette lokal rekruttering av fagarbeidarar, sjølv om skolen ikkje hadde kompetanse innafor fagområda. Føresetnaden for småskalatilboda er difor eit nært samarbeid med lokalt næringsliv slik at ein m.a. sikrar ei god opplæring i programfaga og i faget Prosjekt til fordjuping. Dersom ein ikkje forankrar småskalatilboda i lokale verksemder er det heller ikkje grunnlag for å sette i gang småskalatilbod. Samtidig har ein ordinære klassar i dei same faga som ikkje er fylt opp. Det er difor ikkje god ressursutnytting å oppretthalde småskalatilboda. Då tilbodet er innretta for små elevgrupper (minimum 4) med fleire opplæringsaktørar er det ei utfordring å ha god oppfølging av elevane og oppretthalde eit stabilt læringsmiljø for å sikre kvaliteten og ivareta læreplanmål i opplæringa. Og det er ofte i tillegg ei utfordring å få nok elevar til å søkje småskalatilboda. Fylkesrådmannen tilrår difor at dei småskalatilboda som ein og finn som klassar i den ordinære strukturen ikkje vert vidareført. Det svarar til ein effektiviseringsvinst på 7 mill.kr. Konsekvensen ved at småskalatilboda ikkje vert vidareført kan svekke lokal rekruttering av arbeidskraft. Det er også slik at nokre skolar, som Tingvoll vgs, Stranda vgs og Herøy avdeling Vanylven får eit svært smalt skoletilbod og truleg også eit lågare elevtal. Tilleggsressursar for å auke fagtilbodet Nokre skolar har fått tildelt ressursar for å tilby ekstra fag slik som t.d. Volda vgs (toppidrett), Atlanten vgs og Ålesund vgs (entreprenørskap og bedriftsutvikling) og Stranda vgs (toppidrett/skigymnas). Andre skolar tilbyr ekstra fag innafor eigen ramme, t.d. Surnadal vgs (toppidrett) og Fagerlia vgs (teknologi og forskingslære/økonomi og markedslære). Fylkerådmannen kan ikkje tilrå at ein held fram med denne ekstraordinære ressurstildelinga, skolane må prioritere tiltak innafor eigen økonomisk ramme. Effektiviseringsvinsten er 5,1 mill. kr. der toppidrett/ skigymnas for nokre utøvarar som er elevar på Stranda vgs utgjer 3,8 mill. kr. Hovudkonsekvensen ved dette tiltaket er at ein misser den spesielle trenarstøtta til nokre toppidrettsutøvarar på ski ved Stranda vgs. Vurdering av andre tilbod Vg2 Studiespesialisering ved Armadale college, administrert av Haram vgs har ein kapasitet på 16 elevplassar med ein ressurs svarande til ein heil klasseressurs for studiespesialisering med eit tillegg på 200 årstimar. Kostnaden er såleis 1,6 mill. kr. Dersom ein vel å ikkje vidareføre dette tilbodet vil det bryte med dei prioriteringane fylkestinget har lagt for det internasjonale arbeidet i Møre og Romsdal sak T-77/12. Tilbod som over tid ikkje har kome i gang Det er ein del tilbod som har vore lagt inn i tilbodsstrukturen i mange år, men som årvisst ikkje vert sett i gang grunna låg eller ingen søking. Fylkesrådmannen rår til at desse no vert tekne ut av tilbodssturukturen slik at ein ikkje bitt opp midlar i budsjetteringsprosessen. Dette gjeld desse tilboda: -Vg2 matfag ved Herøy vgs -Vg3 tannhelsesekretær ved Borgund vgs -Vg3 mediedesign ved Ålesund vgs

9 Side 9 Nye tilbod Vi har ein tradisjon for å lyse ut alle tilbod som skolane har eit ønske om å starte opp, og så latt søkinga avgjere om tilbodet kjem i gang. Det viser seg ofte å være vanskeleg å legge ned tilbod som er planlagt sett i gang og ofte vert nye tilbod sett i gang med dårleg kapasitetsutnytting. Dersom vi skal få ei effektivisering av drifta, så må vi no vere meir kritisk og vurdere grundigare behovet før vi lyser ut nye tilbod. Det er mange år sidan det er gjort så store endringar i tilbodsstrukturen. Fylkesrådmannen håper difor at de kjem inn mange innspel på høyringa, slik at konsekvensane av dei endringane som vert tilrådd kan belysast grundig i forslaget til skolebruksplan for perioden Med helsing Sverre Hollen Fylkesutdanningssjef Jane Anita Aspen seksjonsleiar Vedlegg: Tilbodstruktur - Skolebruksplanen Oversikt over endringer pr skole skolebruksplan