Sogndalspakka - svar på bestillingar frå formannskapet

Transkript

1 SOGNDAL KOMMUNE Tekniske tenester N otat Til : Kopi: Kommunestyret Frå : Jostein Aanestad Arkivkode Arkivsaknr. Løpenr. Dato Q10 16 / / Sogndalspakka - svar på bestillingar frå formannskapet Då formannskapet handsama sak 6/16 gav dei følgjande bestilling til administrasjonen: «Formannskapet ber administrasjonen klargjere dei økonomiske følgjene for kommunen ved Sogndalspakka, ei vurdering av alternative løysingar presentert frå Høgre for delar av Sogndalspakka, illustrasjonar frå andre miljølok, bompengefinansiering av tunnell Hagalandet museet og fordelar og ulemper ved lang tunnelløysing, før kommunestyremøtet.» Økonomis ke følgjer Tabellen under syner kostnadene ved utbygging, inkl. planleggingskostnadene, for dei ulike prosjekta i Sogndalspakka. Kostnadane er grove anslag, med uvisse på +/ - 40%. Prosjekta Med bompenge - finansiering Utan bom - pengar 1 Rv5 Miljølok i Gravensteinsgata, inkl. utbygging av sykkelfelt gjennom sentrum. 2 To parsellar av gangveg langs fjorden 3 Gangbru over Sogndalselva ved munningen mot fjorden * 4 Rv5 Gang - og sykkelveg frå miljølok til ny Loftesnes bru Kostnad Bompengar Stat Kommune ,8 13, ,4 17, ,8 35,2 5 Kv Sykkelfelt i Fossvegen 0,07 0,042 0,028 0,07 6 Kv Gang - og sykkelveg Kvåle skule Dalavegen 20,9 12,54 8,36 20,9 7 Kv Kvålevegen 27,5 16, ,5 8 Kv Grøt Nestangen 27,5 16, ,5 * Prosjektet kan gjennomførast med lågare kostnad Side 1 av 7

2 SOGNDAL KOMMUNE Tekniske tenester Oversynet viser at ved ei samla investeringsramma på 626 millionar kroner vert fordelinga 376 millionar kroner på brukarbetaling, 189 millionar kroner statlege midlar og 61 millionar kroner i kommunale midlar. Utan bompengefinansiering ve rt den kommunale kostnaden 153 millionar kroner, dvs. 92 millionar kroner høgare med bompengefinansiering. Prosjekt 7 og 8 kan finansierast ved refusjon for utbygging av områda kring ny veg. Dersom refusjon og bompengefinansiering vert lagd til grunn vert den kommunale kostnaden for alle prosjekta i Sogndalspakka 39 millionar kroner. Vurdering av Sogndal Hø gre sitt framlegg til løysing for Sogndal sentrum Sogndal Høgre meiner at det må finnast andre alternativ til miljøloket for å løyse dei trafikkale problema i Sogndal sentrum. Høgre har fått utarbeida alternative løysingar både for kryssande og langsgåande gang - og sykkelvegtrafikk til Rv 5 Gravensteinsgata. For å krysse riksvegen meiner Høgre at gangbru («luftveg») på to eller tre ulike plassar over Gravensteinsgata, med heis for rullestol og trappetårn for dei som ønskjer mosjon, kan vere eit alternativ. Høgre understreker at sjølv under etableringa av gangbruene vil dette skape få vesentlege trafikkale problem. Vidare meiner Høgre at same løysing kan nyttast for gang - og sykkelbaner. Høgre si løysing syner sykkelbaner over eksisterande fortau/gang - og syk kelveg. Slik skil ein gåande og syklande, samstundes som at taket gjev ein miljøvinst ved at det ikkje vil vere naudsynt å måtte brøyte dei heilårsopne gang - og sykkelbanene. Utifrå val av alternativ meiner Høgre at deira løysingar, med gang - og sykkelbane r frå Helgheim til Stedje bru og gangbruer, ikkje vil koste meir enn % (35 70 millionar) av det miljøloket er estimert å koste. Rådmann si vurdering: Sogndal Høgre sitt framlegg og intensjon kan sjåast som eit innspel til å tenke alternativt kring framtidig trafikkhandtering i Sogndal sentrum. R ådmann vurderer at sjølve løysingane har vesentlege manglar og/eller utfordringar. Erfaringar syner at fotgjengarar ofte vil velgja den enklaste o g kortaste vegen frå eit punkt til eit anna. Dette vert stetta av Statens vegvesen (SVV), si vurdering (vedlagd) som peikar på at erfaringsmessig er det svært krevjande å få gåande til å ta omvegar, særskild dersom det er snakk om høgdeskilnadar. Skal fotgjengarane faktisk velja overgangar må ein truleg ha mange bru er og samtidig lage fysiske hinder mot kryssing Gravensteinsgata i gateplan. Etter rådmannen si vurdering vil slike hinder i gateplan gjere Gravensteinsgata til ein større barriere i sentrum enn slik situasjonen er i dag. Vidare meiner rådmann at ei rekkj e med brutårn (3 stk) vil vere ei dårleg estetisk løysing for sentrum, tårna vil mest truleg også krevje meir areal enn det som kjem fram av illustrasjonane. Gangbruene kan vera eit tilbod for fotgjengarar ved kryssing av riksvegen. Syklistar vil framleis måtte krysse i plan med riksvegen. Alternativt meiner Høgre at gangbruene kan etablerast mellom Sogningen storsenter og dei større bygningskroppane på sørsida av Gravensteinsgata ( kommunehuset, Sparebanken Vest, Politihuset). I tillegg til å vere praktisk utfordrande å løyse, meiner rådmann at denne løysinga framleis kan ha ein brukarbarriere. Ser ein til luftvegen i Førde fungerer denne godt som eit bindeledd mellom to av handelshusa i sentrum. Denne er også så brei og innreia at det er n aturleg å stoppe opp også midt på gangbrua, utan at ein føler at ein hindrar gangstraumen. Luftbrua i Førde er ikkje bygd for fotgjengarar som ikkje har ærend i eit av handelshusa. Utanom stengetid er denne he ller ikkje tilgjengeleg for publikum. Side 2 av 7

3 SOGNDAL KOMMUNE Tekniske tenester SVV meiner at løysing for langsgåande fortau og sykkelveg i to etasjar er ei krevjande løysing. Tilpassing for ramper, heis og kryssande trafikk kan føre med seg omfattande konstruksjonar. Løysingsframlegget inneberer at fortau/sykkelvegen skal følgje same trase som fortau og gang- og sykkelvegar frå nye Loftesnesbrui, gjennom sentrum, fram til Stedje bru. Langs denne strekninga er det fleire vegkryss og avkøyringar frå riksveg 5. Gitt at fotgjengarar nyttar same overgangar og fortau som i dag, må syklistar stadig opp og ned frå si bane. Eventuelt må sykkelbana sveve høgt for ikkje å kome i konflikt med tunge køyretøy og utrykkingskøyretøy. Rådmann meiner at ei slik gang- og sykkelbane vil vere urealistiske å etablere. I København, jf. illustrasjon under, er det laga eigne sykkelbruer for transportsyklisten gjennom sentrum, men desse kan ikkje nyttast til hyppig av- og påkøyring for gjeremål i sentrum. Figur 1 Parsell av sykkelbrua i København Side 3 av 7

4 SOGNDAL KOMMUNE Tekniske tenester Ser ein på ei samla etablering av brutårna og gang - og sykkelbanene langs Gravensteinsgata meiner rådmann at desse vil gje inntrykk av ein fysisk barriere på kvar side av riksvegen, som bidreg til å dele sentrum mellom sentrumsparken og Sogningen storsente r i endå større grad enn i dag. Også SVV meiner at det vil vere store utfordringar for den estetiske utforminga ved tilpassing til tilgrensande bygningar og sentrumsmiljøet som heilskap. Til liks med SVV har ikkje rådmann hatt høve til å ta stilling til kostnads overslag ved løysinga, då desse berekningane ikkje er lagt fram. I llustrasjonar frå andre miljølok - løysingar Illustrasjonar over andre miljølok - løysingar følgjer vedlagd. Bompengefinansiering av tunnel Hagalandet museet og p lanstatus Rv. 5 Kaupanger Loftesnes Som eit grunnlag for NTP har SVV gjennomført ei rutevis utgreiing for denne vegparsellen. Utifrå dette arbeidet kan SVV opplyse følgjande: Av tryggleiksomsyn vert vegen truleg planlagd med midtrekkverk. Gamlevegen vil verte nytta for lokaltrafikk og syklande. Kommuneplanarbeidet bør startast opp, særskild for å sikre areal for framtidig riksveg. SVV ønskjer planoppstart i 2016 og vil komme tilbake til kommunen om dette. Det må utgreiast flei re alternativ for eit truleg tunnelpåhogg ved Hagalandet. Austre del av tunnelen vil ha påhogg ved Drogi eller lenger aust. Stigningspartiet ved museet må få ei utslaking. For å sikre ein samanhengande vegstandard heilt til Mannheller bør ombygginga førast fram til Kaupangersenteret. Fartsgrensa på Kaupanger bør framleis vere 80 km/t som i dag, med tilhøyrande tiltak for gåande, syklande og kryssande biltrafikk. Det førebelse kostnadsoverslaget er 1200 millionar kroner. SVV har ikkje vurdert bompengefinansi ering, men dersom dette er ynskt lokalpolitisk så er SVV innstilt på å gjere ei utgreiing av dette. Tiltaket for denne parsellen er så stort at det kan vere naturleg å ta det som eit separat bompengeprosjekt. Administrasjonen har ikkje hatt høve til å gre ie ut bompengefinansiering av ein tunnel frå Hagalandet mot museet. Dette vil vera eit riksveg - tiltak, som på sikt fullt ut kan finansierast over statsbudsjettet. Det e r grunn til å rekne med at ei eventuell bompengefinansiering vil innebere ein tidlegare gjennomføring av prosjektet enn utan bompengar. Vi har i samarbeide med SVV gjort eit gr ovt overslag ved denne løysinga, der vi ikkje har teke omsyn til trafikkavvising ell er til at nokre fleire bilistar vil d elt a i finansieringa ( dei som køyrer R v 55 Luster / R v 5 Kaupanger, begge vegar). Desse to tilh øva trekk i kvar sin retning i høve anslaget. Eit grovt anslag er at nedbetalingstida må aukast med 12 år til 20 år og gjennomsnittleg pris pr. passering må aukast frå 17, - kroner til 32, - kroner for å dekk a inn den auka investeringa. For trinn og ulemper ved lang tunnelløysing I utgreiinga frå SVV om alternative tunnelløysingar for Rv 5 i Sogndal heiter det: «På 80 - talet var det gjort fleire vurderingar av ulike løysingar for rv. 5 gjennom Sogndal. Dei mest omfattande løysingane starta med tunnel frå Hagalandet, under Loftesnessundet og vidare i tunnel forbi sentrum til Kvåle. Ein variant omfatta bru over sundet og ny tunnel frå Kløvhola. Ved Kvåle - Skjeldestad var det planlagt kr yss med Fjærlandsvegen som då var under planlegging. Frå dette krysset var det lagt opp til tunnel Skjeldestad - Bondeviki, slik at trafikk mot Leikanger kunne gå utanom sentrum. Side 4 av 7

5 SOGNDAL KOMMUNE Tekniske tenester Denne løysinga var med i vurderingane då Sogndal fekk ny kommunedelplan for sentrum i Men då var tilrådinga å satsa på senking av Gravensteinsgata med betongtunnel/lok i sentrum. Eit av argumenta var at denne tunnelen ville ta all trafikk, både lokaltrafikk og fjerntrafikk. Ein omkøyringsveg tek tungtrafikken, men sjeldan meir enn 20-30% av totaltrafikken. Vidare planprosessar var basert på denne løysinga. Med planvedtak i 1998 for Kvålslid Vest vart tunnelen ved Kvåle skrinlagt. Seinare har planprosessar for Fosshaugane, Kvåle skule/idrett, Stedjebergtunnelen og Loftesnesbrui også sett bort frå den lange tunnelløysinga.» Sjølv om område på Kvåle no er utbygd vil det vera mogleg med eit tunnel-påslag lengre opp ved Fjærlandsvegen. På den andre sida, ved Kløvhola, vil ikkje ein slik tunnel kunne «koplast på» ny Loftesnesbru på ein måte som gjev god trafikkavvikling med kort køyretid. Som illustrasjonen over viser vil ei noko lengre Loftesnesbru på innsida av eksisterande bru vera ei hensiktsmessig løysing. Med bakgrunn i at ny Loftesnesbru kjem på utsida av eksisterande bru, kan eit vegsystem med lang tunnel illustrerast slik: Side 5 av 7

6 SOGNDAL KOMMUNE Tekniske tenester Fortrinnet med ein lang tunnel frå Kvåle til Grøthola er at denne vil leie gjennomgangstrafikken utanom sentrum. Å leie tungtrafikken utanom sentrum er på alle måtar eit fortrinn. Å leie anna gjennomgangstrafikk utanom sentrum kan vera ei ulempe for handelsnæringa, då ein lang tunnel ikkje inviterer turistar og andre reisande til å stoppe i Sogndal sentrum. Ein annan ulempe med lang tunnel er at den i liten grad vil vera eit alternativ for lokaltrafikk, jf. vurderinga frå SVV over. Ein lang tunnel Kvåle Grøthola er difor ikkje eit alternativ til miljølok i Gravensteinsgata, men kan vera eit supplement. Kostandene ved ei slik utbygging er det ikkje rekna på, men lengd på ein slik tunnel kan vera om lag 2,8 km. Med ein kostnad på kr ,- pr. meter tunnel er eit grovt overslag over sjølve tunnelen 560 millionar kroner. I tillegg kjem tilpassingar til eksisterande vegsystem på begge sider (truleg eit tresifr a millionbeløp). Kommunen har ikkje meldt inn dette tiltaket i tidlegare NTP-prosessar og SVV har ikkje vurdert tiltaket som aktuelt i pågåande NTP-prosess. Oppsummering: Det vart i formannskapet peika på at saka om Sogndalspakka er ei omfattande sak med mange dokument og at det difor er ønskeleg med ei oppsummering av for trinn og ulemper. Vi har i tabellen under gjort eit forsøk på å syne for trinn og ulemper ved Sogndalspakka, med ei grov vekting med tal + og på kvart tema. Vurderinga er skjønnsmessig. Vurderingstema For trinn Bompengebetaling for brukarane Ulemper --- Reduserte kostnader ved kommunal infrastruktur ++ Ulempe for handelsnæringa i byggjeperioden -- Tilrettelegging for syklande og gåande - folkehelse +++ Tilrettelegging for syklande og gåande redusert klimagassuts lepp +++ Side 6 av 7

7 SOGNDAL KOMMUNE Tekniske tenester Samanhengande gang - og sykkelnettverk frå Fosshaugane Campus til og gjennom sentrum og vidare til Kjørnes Fjerne barriereverknad med Gravensteinsgata i plan +++ Nye «hol» ved innkøyring til miljøloket -- Framleis tungtrafikk g jennom delar av sentrum -- Tryggare trafikktilhøve for fotgjengarar i sentrum ++ Nytt sentrumsareal til park/aktivitets a real ++ Tilrettelegging for utbygging av bustad - og næringsområde Kvåle og Nestangen Avklaring av ramme for sentrumsutvikling, m.a. skyss - stasjonen + Sysselsetting innan bygg og anlegg Rådmann held fast ved tilrådinga i saka slik den vart lagd fram for formannskapet. Om kommunestyret vel å gjere vedtak om å gjennomføre Sogndalspakka vil ei t slikt vedtak bli følgd opp i høve SVV inn mot N TP - prosessen. Om kommunestyret vel å ikkj e gå vidar e med Sogndalspakka, må kommunestyret ta stilling til om det får følgjer for arbeidet med utbygging av sykkelfelt langs Gravensteinsgata. Gjennomføring av det tiltaket, ti l ein kostnad på om lag 80 millionar kroner, vil venteleg innebere at eit miljølok i sentrum ikkje kan gjennomførast f ø r desse investeringane er «nedskr i vne», i eit årsperspektiv. Side 7 av 7

8 Sogndal Høgre sitt alternativ til miljølok i Gravensteinsgata Kommunestyret

9 Alternative løysingar til miljølok i Gravensteinsgata Sogndal Høgre har fått utarbeida alternative løysingar til det mykje omtala MILJØLOKET. Høgre ser at det må finnast andre alternativ enn miljøloket for å løysa dei trafikale problema me har i Sogndal sentrum. Det er fullt muleg å løysa dette på langt billegare måtar, kanskje vil det vera ein stor miljøgevinst å laga ei gangbru - ein «LUFTVEG» - over Gravensteinsgata på to eller tre plassar med heis for rullestol, og trappetårn for dei som vil trimma. Samtidig vil ikkje dette skapa vesentlege trafikale problem i anleggsperioden slik me vil få ved miljøloket. Med luftvegen over gata, ser me føre oss at det er muleg å bruke tilsvarande løysing når det gjeld gang- og sykkelbaner. Då kan det lagast sykkelbaner over eksisterande fortau/gang- og sykkelveg, og på den måten skilja syklande og gåande. Det andre er miljøgevinsten, med ei slik løysing slepp kommunen å brøyta fortau, det er tak over sykkel- og gangvegen, og den vil då kunne haldast open heile året. Med gang- og sykkelbaner frå Helgheim til Billaget/gangbrua over Dalaelvi, gjennom heile Øvste Fjøra, vil ikkje det kosta meir enn % av det miljøloket vil kosta. Prisen vil sjølvsagt variera med kva alternativ ein vel, spesielt brualternativa, og kor stor del av Sogndalspakken ein seier at dette løyser

10 Sogndal Høgre sitt alternativ til miljølok i Gravensteinsgata «LUFTVEG»-ulike visuelle alternativ

11 Luftveg over Gravensteinsgata Gangveg under og sykkelveg med tak over

12

13 Statens vegvesen Sakshandsamar Magna Vangsnes/Kjell Kvåle Vår dato: Vår referanse: Notat Til: Frå: Kopi til: Sogndal kommune v/rådmannen Statens vegvesen Alternativ til miljølok Gravensteinsgata Vi syner til oversendt presentasjon som var oppe ved handsaming i formannskapet Det har ikkje vore høve til å gå detaljert inn på dei skisserte løysingane. Men som ein første reaksjon vil vi peika på: Løysinga er basert på at biltrafikken framleis skal gå på bakkenivå, medan gåande og syklande skal kryssa i eit plan høgare opp. Erfaring syner at det er svært krevande å få gåande til å ta omvegar, særleg dersom det omfattar høgdeforskjellar. For å få dette til treng ein truleg mange bruer for kryssing, og det må byggast hinder mot kryssing på gateplan der biltrafikken går. Langsgåande gangveg/sykkelveg i to etasjar er ei krevande løysing. Tilpassing for rampar, heis og kryssande trafikk kan medføra omfattande konstruksjonar. Estetisk utforming må tilpassast tilgrensande bygningar og det totale sentrumsmiljøet. Også her vil utfordringane verta store. Kostnadsoverslag for løysingane kjenner vi for lite til.

14 Statens vegvesen Saksbehandler: Magna Vangsnes/Kjell Kvåle Vår dato: Vår referanse: Notat Til: Fra: Kopi til: Sogndal kommune v/rådmannen Statens vegvesen Rv. 5 Kaupanger Loftesnes, planstatus Vi syner til drøftingar av dette prosjektet. Det har ikkje fått plass i NTP , og vi har dermed lite av planmateriale å bygga på. Men som grunnlag for NTP har vi gjennomført rutevis utgreiingar, og frå dette arbeidet kan vi opplysa: Trafikkgrunnlaget er såpass høgt at vi reknar med å planlegga veg med midtrekkverk. Dette vil gi ein trygg veg for biltrafikken. Gamlevegen reknar vi med å bruka som lokalveg og veg for syklande. Kommuneplanarbeid bør startast opp, ikkje minst med tanke på sikring av areal for framtidig riksveg. Vi ønskjer å greia planstart i 2016, og vil kontakta kommunen nærare om dette. Det kan vera aktuelt med tunnelpåhogg ved Hagalandet, her må fleire alternativ utgreiast. Austre ende av tunnelen kan koma ved Drogi eller lenger aust. Stigningspartiet mot museet må få ei utslaking. Ombygginga bør førast fram til Kaupangersenteret for å sikra ein samanhengande standard heilt til Mannheller. Ved Kaupanger bør fartsgrensa framleis vera 80, og dette set krav til tiltak for gåande, syklande og kryssande biltrafikk. Kostnadsoverslaget er førebels 1200 mill.kr. Det er ikkje gjort vurderingar av bompengefinansiering. Dersom dette er eit lokalpolitisk ønskje så er vi innstilt på ei utgreiing av delt finansiering. Tiltaket er såpass stort at det kan vera naturleg å ta det som eit separat bompengeprosjekt.