NY BARNESKULE PÅ KLEPPE GRUNNGJEVING AV VAL AV TOMT

Transkript

1 NY BARNESKULE PÅ KLEPPE GRUNNGJEVING AV VAL AV TOMT Innleiing Notatet tek utgangspunkt i møtet mellom Klepp kommune og Fylkesmannen i Rogaland fredag 12. januar på Klepp rådhus. Notatet legg og til grunn fylkesmannen sitt referat frå møtet mellom Fylkesmannen i Rogaland, Rogaland fylkeskommune og Klepp kommune samt rådmannen i Klepp si oversending til fylkesmannen og fylkeskommunen datert , etter at formannskapet ba om ei prinsipiell vurdering av skuletomta ved BMX-banen, tett ved Kleppeloen. Kommunen sitt vedtak om tomt til ein ny barneskule ved Kleppeloen er resultat av arbeidet med skulebruksplanen som starta allereie For å kunne forstå kvifor kommunen har landa på at plassering av barneskulen ved Kleppeloen er einaste reelle alternativ, og kommunen difor må be om byte av utbyggingsareal mot LNF/kjerneområde landbruk, meiner rådmannen at det kan vere nyttig å belyse dei ulike planprosessane i kommunen både før og etter parallelloppdraget (sjå under). Skulebruksplan Administrasjonen for skule og barnehage jobba med ulike alternativ for å auke skulekapasiteten i kommunen. Utviding, etablering av nye barne- eller ungdomsskular samt samarbeid med Time om felles ungdomsskule i Vardheia var del av utgreiinga. Det blei til slutt 5 ulike alternativ for å løyse kapasitetsproblem for Kleppskulen. Kommunedelplan for Kleppe sentrum Formannskapet bestemte hausten 2015 at det skulle gjennomførast eit parallelloppdrag for Kleppe sentrum med tanke på å få fart på Kleppe sentrum som møteplass for alle innbyggjarar. Tre arkitektteam skulle kome med konkrete forslag for sentrumstomtene som kommunen eig, m.a. Sirkustomta og Meieritomta. Resultat av parallelloppdraget juni 2016 KAP Kontor for Arkitektur og Plan plasserte ein ungdomsskule og idrettshall på Meieritomta. Arkitektgruppen Cubus kom med skisser til ein barneskule på Sirkustomta. C.F.Møller kom med eit konsept for bruk av Sirkustomta: Ein «Sentral park» med ulike offentlege funksjonar. Dei fremja og forslaget om å flytte kyrkja til sentrum, sjølv om kommunen meinte at det var avklart at ei ny kyrkje skulle ligge ved den gamle. KAP viste med «Klepp Almenning» ein kombinasjon av park og aktivitetsområde og engasjerte seg sterkt for gjenbruk av dagens rådhus. Ideen om den tredje barneskulen på Kleppe Under behandling av skulebruksplanen vedtok dei folkevalde å satsa på ein tredje barneskule på Kleppe, i samsvar med arkitektgruppen Cubus sitt forslag. Alternativet, ein ny ungdomsskule i Verdalen blei dermed lagt til side. Vedtaket blei utviding av Bore skule, utbygging på Kleppe skule og ein heilt ny barneskule på Kleppe. I etterkant av parallelloppdraget har prosessen i kommunen gått vidare og blitt meir konkret på avgrensingar og moglegheiter for bruk av Sirkustomta. Vidare analysar viste at Sirkustomta er for liten til ein barneskule. Det er krevjande å etablere ein barneskule som skal gi trygge rammer for små barn og samstundes vere del av eit torg og møteplass for alle 24/7. Ein park med stillesoner for rekreasjon kan vere vanskeleg å kombinere med ein aktiv skulegard.

2 Våren 2017 behandla formannskapet saken om Sambruk som strategi, og ba om analysar for om det var økonomisk grunnlag for å satse på eit «kommunehus» på Sirkustomta eller Meiertomta. Formannskapet ba administrasjonen om å gå vidare med lage eit romprogram basert på auka sambruk av areala. Våren 2017 blei kyrkja invitert til å revurdere tomtealternativet ved kyrkja frå Svaret hausten 207 blei at kyrkja var positivt innstilt til å samlokalisere kyrkje med nytt kommunehus i sentrum. I juni 2017 blei KAP Kontor for Plan og Arkitektur engasjert å kontrollere romprogammet og plassere dei ulike voluma og funksjonane på Sirkustomta og Meieritomta. I august vart det lagt fram ein rapport som viste at det er realisme i å etablere «kommunehuset» på Sirkustomta og at det er rom får at kyrkja kan bli integrert i prosjektet. Meieritomta har ikkje tilstrekkeleg areal for å løyse både kommunehus- og kyrkjefunksjonar på ein tilfredstillande måte. Hausten 2017 vart det vedteke å arbeide vidare med og utgreie plassering av «Norges råaste aktivitetspark» - midt i Klepp sentrum på Sirkustomta. Det er sett i gang eit arbeid med ein parkeringsstrategi for Klepp sentrum. Den vil kunne bidra til at dei mest sentrale tomtene kan få ein aktiv bruk utan høg parkeringsdekning. Tomta kommunen eig ved BMX-banen, tidlegare tenkt til avlastingsbustader, kan nyttast til parkering for skulen. Resultatet er at skuletomta ved Kleppelunden kan reduserast til 21 daa og kan bli bilfri. Bilfritt er eit godt grunnlag for ein trygg skule. Vurdering av ulike alternativ

3 Kriterier for plassering Tryggleik må stå sentralt. Visjonen Barna vår framtid skal vere gjeldande for all planlegging og gjennomføring i Klepp kommune. For ein barneskule er det viktig å ha sikre skulevegar og gode uteområde. Det er strenge krav til uteopphaldsareal til ein barneskule 1. Uteopphaldsareal til 350 barn skal vere på 17,5 da m 2 bruksareal i 2 etasjar krev 2,5 da areal. Gymnastikkhallen krev 600 m 2. Sjølv utan eigne parkeringsplassar for tilsette er det behov for noko trafikkareal til funksjonshemma, varelevering og avfallshenting. 21 da vil ut frå dette vere minste tomtestorleik. Om ein hadde bygd heile skulen i 3 etasjar ville ein spart 700 m 2. Skolefaglige vurderinger Kommunestyret har vedtatt at ein i Klepp ønsker den nye barneskulen på sør-vest sida av Solavegen. Sett frå omsynet til elevane eignar denne seg klart best, og den vil ha god tilknytning til både Horpestadkrinsen og Borekrinsen. Tomta ved BMX-banen gir den sikraste skulevegen både for elevane som kjem frå Horpestad og Kleppevarden, men også frå Verdalen Sør. Tomta ligg best til rette for å unngå trafikk ved skulen. Det er eigen parkeringplass mot Solavegen. I undervisninga nyttar skulane i Klepp uteområde og nærliggande naturområde som læringsarena. Nærleiken til Kleppelunden er eit fantastisk tilskot til skulen sitt opplevings- og læringsmiljø. Tomta ligg godt til rette for gode uteområde for elevane. Denne tomta ligg også best til rette for at Kleppe-/Verdalsområdet får føremålstenelege krinsgrenser i forhold til Bore skule, Kleppe skule og ny skule. Alternativ 1 Kleppeloen ved BMX-banen Toma er på 21 dekar og er stor nok til å løyse behovet for ein skule. Kommunen ønskjer ei skuletomt på sør-vest sida av Solavegen, fordi denne plasseringa vil ha god tilknyting til både Horpestadkrinsen og dei delane av Borekrinsen som skal gå på den nye skulen. Det aktuelle arealet er eit steinsett beite, med fjell i dagen. Jordbrukskvalitetane er langt lågare her enn på omkringliggjande areal. Figur 2 viser at den nye skulen kjem til å ligge mellom idrettsområdet for BMX- banen og friluftsområdet Kleppelunden. Fylkesmannen skriv i prinsippavklaringa frå følgjande: «Fylkesmannen meiner at langsiktig grense landbruk som er nedfelt i Klepp kommuneplan og Regionalplan Jæren skal ligge fast, særleg der grensa set eit slikt logisk skilje mellom tettstaden og kjerneområde landbruk.» Kommunen er samd i prinsippet om at ein offentleg veg, i dette tilfelle fv 507, Solavegen, som ein hovudveg med avgrensa tal for avkøyringar, gir godt vern av landbruksområde mot utbyggingspress. Når landbruksdirektøren i 2000 (i samband med Fylkesdelplan for langsiktig byutvikling på Jæren) medverka til å setje ei slik prinsipiell grense i fv 505, blei det bevisst ikkje teke omsyn til realitetane i kommuneplanen, at det ligg godkjente og allereie utbygde byggjeområde vest for langsiktig grense. 1 Rapport IS-1130 Skolens utearealer, Sosial- og helsedirektoratet

4 Figur 2: Utsnitt av kommuneplan på ortofoto frå Tomt til ny barneskule på 21 daa er lagt til. Langsiktig grense for landbruk er lagt langs fv 507 Solavegen, utan omsyn til godkjente utbyggingsområde (eksisterande og nytt bustadområde, offentleg tenesteyting og idrett (BMX- banen). Friluftsområdet Kleppeloen er regulert til friluftsliv/friområde, ikkje landbruk/lnf. Figur 3: Oversendt kartmateriale til fylkesmannen som viser dei ulike tomtealternativa. Tomta med Kleppelunden (40 daa) utheva med raud ring. Langsiktig grense med grøn linje.

5 Tomtealternativet er i mellomtida redusert til det halve (21daa). På kartet kjem det ikkje fram at det ligg godkjente utbyggingsføremål vest for fv 507 Solavegen. Ut frå kartet i figur 3 kan det sjå ut som at skuletomta kan setje areal mellom skuletomta og Solavegen under «ytterlegare utbyggings press». Arealet mellom tomta og Solavegen er, som kommuneplankartet i figur 2 viser, allereie avklart til bustadbygging og idrettsføremål BMX-bane i gjeldande kommuneplan. Alterantiv 2 - Krohntomta Tomta er på 18,7 daa og for liten til å dekka behova. Den har ei tilfredstillande plassering i fht. krinsgrenser og trygg skuleveg. Tomta er svært ufordrande i fht. støy frå fv. 44 og topografien på tomta er krevjande fordi den ligg over tunnelmunninga, samt at byggegrenser sett klare begrensning for bruk av tomta. Alternativ 3 - Sirkelen/Jærvegen Tomta er 19,9 daa og er for liten til å dekka behova. Utgangspunktet for ein skule her var ein storskule med over 600 elevar under same administrasjon som Kleppe skule. Skulefagleg gir dette ei utfording som tek lite omsyn til barna sine behov for tryggleik i oversiktlege miljø. Alternativt med etablering av ein sjølvstendig skule like ved eksisterande Kleppe skule blir det utfordrande å finne naturleg deling av skulekrinsane og ein del elevar får lang skuleveg med kryssing av fleire trafikkerte vegar. Tomta har ikkje særskilte utfordringar i fht. støy og topografi. Rådmannen ønskjer at dette området blir sett av til vidare utvikling av helse- og sosialtenster fordi det gir god samlokalsiering med eksisterande tenester. Alternativ 4 Sirkustomta Figur 7: Arkitektgruppen Cubus juni 2016: Forslag til sentrumsskule på «Sirkustomta». Tomta er med 18 da for liten. Det er vist gangsamband over skuleområdet. Vegtrafikkstøy frå Solavegen vil vere krevjande å finne gode løysingar for. Dagens rådhus er ikkje integrert i skuletomta. Sirkustomta er 18 da. Då er det løyst inn to bustadhus. I 18 da er det også inkludert areal til gang- og sykkelveg langs Solavegen. Med ein ÅDT på 9200 på Solavegen er det også behov for skjermingstiltak mot trafikkstøy. Det er ulike måtar å etablere støyskjerming både meir og mindre plasskrevande. Det er ikkje ønskjeleg for sentrumsutviklinga og målet om å lage gode gater å få ein støyskjerm som skapar einsarta barriere mellom Sirkustomta og Solavegen. Frisiktsoner vil også vere styrande for kor støyskjerming kan etablerast. Skal ein

6 få til ei god løysing for støyskjerming av ein skule vil også denne ta noko areal. Det bør også vere ei serviceavkøyring og gangsamband langs den nordre tomtegrensa. «Det som kan leggjast til sentrum skal leggjast til sentrum» er bodskapen frå Arkitektgruppen Cubus i presentasjonen av deira innspel til utvikling av «nye» Kleppe sentrum under presentasjonen i juni Når Jærhagen med handelsfunksjonar først er etablert midt i det nye sentrum skal det gode grunnar for ikkje å legge møteplassar, offentlege institusjonar og andre funksjonar som skal brukast av folk frå heile kommunen til sentrum. Det må sikrast plass for å skape liv, dele på bygningar og parkering for å danne grunnlag for kollektivtrafikk mot Kleppe sentrum. Kommunen har i etterkant av parallelloppdraget teke viktige beslutningar som byggjer under ein slik strategi: Vedtak om å byggje eit «kommunehus» for administrasjon, kultur, møteplassar og bibliotek på Sirkustomta Planleggja den nye kyrkja i tilknyting til «kommunehuset» Vedtak om «Norges råaste aktivitetspark» på resten av sirkustomta. Ei bestilling som sikrar at «park» kjem framføre «parkering» når det gjeld opparbeiding av den mest sentrale tomta på Kleppe. Vedtak om utprøving av autonome bussar for kollektivtrafikk til og frå sentrum Vedtak om tiltak for fysisk aktivitet som aukar gåing og sykling, merking av turløypar, etablering av sykkelparkering, setje opp benker m.m. Figur 4: KAP Kontor for Arkitektur og Plan juni 2017: Konseptutgreiing «Kommunehus» på Sirkustomta Alternativ basert på gjenbruk av bygningsstrukturen i Klepp rådhus. Sirkustomta vil ikkje vere robust og stor nok til ein barneskule. Sirkustomta med rådhuset, mellom Klepp stadion og Jærhagen, skal bli møteplassen for tettstaden og heile kommunen og skal ha funkjsonar som bygger opp under dette. Alternativ 5 Meieriet, planteskulen og Statoil Tomta er 19,2 daa og for liten til å dekke behova. Tomta vil føre til uklare skulekrinsgrenser og gje ein lang og delvis trafikkfarleg skuleveg for mange av barna. I samarbeid med Kolumbus blir det også vurdert ei ny kollektivtrasè over dette området.

7 Figur 1. Bakgrunnskartet er KAP si skisse for ein ungdomsskule på Meieritomta og kollektivtrase i forlenging av Solavegen mot Stasjonsvegen. Alternativ 6 A, 6 B, 6C og 6 D Tomtene er mellom 20 og 40 daa og vil ha tilstrekkeleg størrelse. Alle tomtene vil gje lite tilfredstillande plassering i skulekrinsstrukturen, og lang skuleveg for mange av barna. Støy og manglande tilkomst er også utfordringar med desse tomtene. Erstatningsareal Med bakgrunn i erfaringane frå Q-meierisaka har kommunen i forkant av møtet med fylkesmannen 15. januar 2018 inngått intensjonsavtale om overføring av 10 daa fulldyrka utbyggingsareal til LNF/kjerneområde landbruk. Klepp kommune eig tilstrekkeleg med beiteareal på Åna Grude for å kompensere resterande areal. Kommunen er innstilt til å kompensere med jord av lik eller betre kvalitet for å makebytte til barneskuletomt på beiteareal ved Kleppeloen i tråd med krav frå fylkesutvalet av om at «Kvaliteten på jorden i makebytte må være av lik eller betre kvalitet». Figur 9: Det er inngått intensjonsavtale mellom kommunen og grunneigara om overføring av 10 da fulldyrka jord på Haugabakka frå utbyggingsføremål til LNF/kjerneområde landbruk.(arealet mellom raud og grøn linje). Fylkesmannen og Klepp kommune har også tidlegare blitt samde om byting av areal når viktige utbyggingsomsyn kom i konflikt med langsiktig grense. Allereie i fråsegna til områderegulering Sporafjell/Åna Grude samtykte fylkesmannen i bytte av utbyggingsareal og LNF/kjerneområde landbruk. byttet var naudsynt for å få til busstrasé, barnehagetomt og tomt til framtidig ny transformatorstasjon. Langsiktig grense landbruk blei då justert tilsvarande under revisjon av kommuneplanen i 2014.

8 Konklusjon Klepp kommune sin visjon «Barna, vår framtid» forpliktar. Vi skal bygge den beste skulen for barna der barna sine behov skal stå i sentrum. Då tel høve til leik, eit trafikktrygt nærområde, fråvær av støy, rett plassering i høve til der barna bur, kontakt med naturen og høve til gode bygningar i grøne omgjevnader mest. Rådmannen meiner at alternativa 2, 3, 4, 5 og 6 er ikkje er aktuelle for ny barneskule på bakgrunn av utfordringar med støy, skuleveg, topografi, krinsgenser og størrelse. Klepp kommune har i 2017 gjort mange vedtak om den vidare sentrumsutviklinga. Ut frå ei heilskapleg samfunnsplanlegging der alle behov er vurdert og gjennomgått og der målet er å skape et aktivt sentrumsområde, meiner kommunen at det er dokumentert at sentrumsareala må disponerast til vidare sentrumsutvikling med kommunehus i kombinasjon med kyrkje og aktivitetspark i sentrum. Det er ikkje plass til en skule i sentrum i tillegg til dei funksjonane som er vedtatt skal ligg i sentrum for å fremja en god sentrumsutvikling. Alternativ 4 Sirkustomta er for liten til å innfri krava. Prosessar har i etterkant av parallelloppdraget også vist at denne sentrale tomta kan få ei god utnytting til gagn for alle innbyggjarar ved å etablere kommunehuset, kyrkja og aktivitetspark nettopp her. Ut frå argumenta om god plassering i høve til skulekrinsstrukturen, trygge omgjevnader til barna og låg jordbrukskvalitet, meiner rådmannen at alternativ 1 ved Kleppeloen er det einaste aktuelle alternativet. Rådmannen har forståing for at fylkesmannen ser faren for fragmentering av landbruksområdet jf kartmateriellet. Rådmannen meiner likevel at plasseringa av ein barneskule her vil gje eit mykje bere resultat etter ein totalvurdering av dei ulike tomtealternativene. Med å tilby jordbyte så vil ein ivareta dei landbruksmessige omsyn og samtidig ei framtidsretta og god utvikling som vil tene innbyggarne i Klepp kommune.