Vi vil i samband med motsegnene også vise til plan- og bygningslova 5-5. Begrensning i

Transkript

1 Saksbehandlar, FYLKESMANNEN I MØRE OG ROMSDAL innvalstelefon Senioringeniør Lars Kringstad, Vår dato Vår ref /4588/LAKR/421.3 Dykkar dato Dykkar ref Tingvoll kommune Midtvågvegen TINGVOLL Sjøområdeplan for Nordmøre. Fråsegnved offentlig ettersyn. Motsegn. Fylkesmannen viser til Nordmøre Regionråd/ORKide si oversending av der sjøområdeplan for Nordmøre vart lagt ut til offentleg ettersyn. Fylkesmannen viser vidare til forsøk med samordning av statlege motsegner som starta opp i vårt fylke 1. april Denne fråsegna er såleis med i ordninga der vi fremjar motsegn på vegne av Statens vegvesen og Fiskeridirektoratet. Vidare har også Fylkesmannen motsegn til planen. Vi vil i samband med motsegnene også vise til plan- og bygningslova 5-5. Begrensning i adgangene til å fremme innsigelse. Utgangspunktet er at motsegn ikkje kan fremjast mot forhold som det kunne vore fremja motsegn mot i tidlegare plan i løpet av dei ti føregåande år. Vi gjer merksam på at fleire av kommuneplanane (med sjøareal) er eldre enn ti år. Aure (2008), Averøy (2009), Eide (2005), Gjemnes (2003), Halsa (2004), Kristiansund (2011), Nesset (2012), Smøla (1998), Sunndal (2007), Surnadal (2007), Tingvoll (2015). Dersom ny kunnskap av nasjonal eller viktig regional verdi har kome til seinare er det naturleg at også gjeldande planføremål blir vurdert på nytt. Med heimel i plan- og bygningslova 5-4 fremjar vi motsegn til planen på følgjande punkt: Statens vegvesen Framstilling av kommunedelplanar knytt til Atlanterhavsvegen og E39 over Halsafjorden. Heile fråsegna til Statens vegvesen med grunngjeving for motsegna og faglege merknader ligg som vedlegg. Fiskeridirektoratet Alle motsegnspunkta er knytt til manglande avsettingar av område av nasjonal og vesentleg regional verdi. Dette er kaste- og låssettingsområde, område for aktive reiskap (definert Fylkesmarmen i Møre og Romsdal Postboks 2520, 6404 MOLDE fmmrpostmottak@fylkesmannen.no Organisasjonsnr.:

2 side 2 av 14 som reiskap i rørsle; t.d. reketrål, snurrvad og not) og naturmangfald. Områda er lista opp nedanfor. Nærare opplysningar om desse datasetta finst m.a. i Fiskeridirektoratets elektroniske kartverktøy. 1) Smøla kommune Fleirbruksområde VKA16. Manglande avsetting av viktige område av nasjonal eller vesentleg regional verdi for: kaste- og låssettingsplassar, område for aktive reiskap og gyte- og oppvekstområde. Områda er lista opp på side 12 i Fiskeridirektoratets fråsegn. Vidare viktig naturmangfald som registrerte ålegras og korallførekomstar. 2) Aure kommune Manglande avsetting av viktige område av nasjonal eller vesentleg regional verdi for; kaste- og låssettingsplassar, område for aktive reiskap og gyte- og oppvekstområde. Områda er lista opp på side 13 i Fiskeridirektoratets fråsegn. Vidare viktig naturmangfald som registrerte ålegras og korallførekomstar. 3) Averøy kommune Manglande avsetting av kaste- og låssettingsplassar av nasjonal eller vesentleg regional verdi. Områda er lista opp på side 14 i Fiskeridirektoratets fråsegn. Vidare viktig naturmangfald som registrert ålegras i Bafjorden. 4) Eide kommune Manglande avsetting av ein kaste- og låssettingsplass i Gautvikbogen (1032). 5) Tingvoll kommune Manglande avsetting av kaste- og låssettingsplassar og gyte- og oppvekstområde av nasjonal eller viktig regional verdi. Desse er lista opp på side 15 i Fiskeridirektoratets fråsegn. Utviding av fleirbruksområde VKA4 konflikt med gyte- og oppvekstområde for uer. Området må vesentleg avgrensast eller takast ut av planen. Utviding av fleirbruksområde VKA5 - konflikt med gyte- og oppvekstområde for uer. Området må som minimum flyttast nordover til mellom Aspbukta-Aspholmen- Bøyfotholmen. Nytt fleirbruksområde VKA6 konflikt med betydelege fiskeriinteresser: Gyte- og oppvekstområde for uer og reketrålfelt. Området bør takast ut av planen. Alternativt flyttast austover, få austsida av Flatholmen mot Kvisvika og Stabbursvika. Utviding av fleirbruksområde VKA8 konflikt registrert gyteområde for blålange (sterk truga art på raudlista). Området må vesentleg avgrensast og ikkje utvidast vesentleg nord og austover mot kommunegrensa til Halsa. Alternativt kan området utvidast noko i sørleg retning 6) Gjemnes kommune Manglande avsetting av gyte- og oppvekstområde av nasjonal eller viktig regional verdi. Områda er lista opp på side 17 i Fiskeridirektoratets fråsegn. Vidare viktig naturmangfald som registrerte korallførekomstar. Nytt fleirbruksområde VKA4 må avgrensast for at ikkje eventuelle fortøyingar av oppdrettsanlegg skal kome i konflikt med reketrålfelt. Utviding av fleirbruksområde VKA11 må ikkje utvidast mot nord mot det registrerte gyte- og oppvekstområdet for uer. Kan eventuelt utvidast noko mot sør og søraust. 7) Halsa kommune Manglande avsetting av kaste- og låssettingsplassar og eit gyteog oppvekstområde av nasjonal eller viktig regional verdi. Områda er lista opp på side

3 side 3 av i Fiskeridirektoratets fråsegn. Vidare viktig naturmangfald som registrerte ålegrasførekomstar. Kristiansund kommune Manglande avsetting av kaste- og låssettingsplassar, gyteog oppvekstområde og område for aktive reiskap av nasjonal eller viktig regional verdi. Områda er lista opp på side i Fiskeridirektoratets fråsegn. Vidare viktig naturmangfald som registrerte korallførekomstar. Sunndal kommune Manglande avsetting av eit viktig gyte- og oppvekstområde for uer (Øksendal 067). Heile fråsegna til Fiskeridirektoratet med grunngjeving for motsegna og faglege merknader ligg som vedlegg. Fylkesmannen har følgjande motsegn: Konsekvensutgreiinga. Manglande vurdering av samla verknader. Smøla kommune. Fleirbruksområde VKA16 Ytre/omkringliggande farvatn. Naturmangfald. Registreringar av ålegras og korallførekomstar må visast i plankartet der dei kan vere i konflikt med ny arealbruk. Det må nyttast omsynssone med tilhøyrande retningsliner. Motsegna gjeld for område i kommunane Eide (korall), Gjemnes (korall) og Smøla (ålegras og korall). Føresegner. Planføresegnene må stille krav om at Retningslinje for behandling av støy i arealplanlegginga (T-1442), med gitte støygrenser, skal gjelde for planområdet. For fleirbruksområde i terskelfjordar med dårleg vassutskifting må det stillast krav i føresegnene om at det kun er aktuelt med oppdrett der det ikkje skal ffirast/har utslepp til sjø. Dette gjeld: o Aure kommune. VKA21,VKA25 og VKA47 o Halsa kommune. For fleirbruksområdet VKA 08

4 side4 av 14 Fylkesmannen sine merknader til planframlegget, med faglege råd og nærare grunngjeving av motsegnene: Generelt Forslag til sjøområdeplan for Nordmøre er eit svært omfattande planarbeid. Planframlegget inneheld ein felles planomtale og felles planføresegner og retningsliner. Det er utarbeidd konsekvensutgreiing av nye område og plankart for kvar kommune, med lik mal og metodikk. Arealbruken er vurdert uavhengig av kommunegrenser og planarbeidet er meint å gje grunnlag for ei meir heilskapleg planlegging og samordning av dei ulike interessene i sjøområda. Eit felles forvaltingsgrunnlag bør gi moglegheit for ein meir lik forvaltingspraksis. Dette er positivt. Det er omfattande utgreiingar som ligg til grunn for planforslaget. Fylkesmannen har ikkje gått gjennom alle desse i detalj. Vi har likevel forsøkt å sjå nærare på utgreiingar/tema som ligg under våre ansvarsområde knytt opp mot det endelege planforslaget. Kunnskapsgrunnlaget om marint naturmangfald vil auke etter kvart som nye kartleggingar blir gjort. Dette, i tillegg til vidare teknologisk utvikling av akvakulturnæringa, fordrar relativt hyppig rullering av planen. I vår fråsegn har vi valt å vurdere planen ut frå det eksisterande kunnskapsgrunnlag og dagens rådande teknologi. Merknader til planomtale med konsekvensutgreiingar Generelt Plan- og bygningslova 4-2 stiller krav til at planomtalen skal omtale planensføremål, hovudinnhald og verknader. For kommune(del)planar som kan få vesentlege verknader for miljø og samfunn skal planomtalen gi ei særskilt vurdering og omtale av planens verknader for miljø og samfunn; konsekvensutgreiing. Konsekvensutgreiinga skal vurdere verknadene av enkelttiltak, samt planens samla verknader for miljø og samfunn. Vidare stiller naturmangfaldlova kap. Il krav til at det ved utøving av offentleg mynde skal gjerast ei særskilt vurdering av naturmangfaldlovas prinsipp i 8-12, jf. 7. Det skal derfor gå klart fram av planomtale og saksutgreiing korleis desse prinsippa er tatt omsyn til og vektlagt i vurderinga av saka. Krava i naturmangfaldlova må sjåast i samanheng med krava i plan- og bygningslova, og i størst mogleg grad bli samordna og synleggjort i planvedtak. Planomtalen Vi har ikkje vesentlege merknader til hovudstrukturen i planomtalen. Kap. 1.2 viser formålet med planen. Her er også planavgrensinga definert. Kap. 4 omtalar Dagens situasjon i planområdet for ei rekkje tema. Teksten er også underbygt med ei rekkje vedlegg. I kap. 4.3 Naturmangfald blir det peika på at: Sjøområdeplanleggingen må tydeliggjøre hvor hensynet til regionalt og nasjonalt viktige arter og naturtyper er viktig gjennom bruk av arealformål og hensynssoner for bevaring av naturmiljø. Vi vil minne om at det er plankartet med tilhøyrande føresegner (bestemmelser) som vil vere den juridisk bindande delen av planen. Ein gjennomgang av arealformål og

5 side 5 av 14 omsynssoner tyder på at desse viktige verdiane ikkje er godt nok sikra i planframlegget. Vi kjem tilbake til dette nedanfor. Kunnskapsgrunnlaget, jf. naturmangfaldlova (NML) 8, om det marine biologiske mangfaldet er klart meir mangelfullt enn tilsvarande på land. Likevel har vi mange registreringar av naturtypar som ligg i eller grensar til planområdet. I tillegg har vi områda som er verna. Inntil kunnskapsgrunnlaget blir betre må vi ved ny arealbruk i stor grad nytte «føre var prinsippet», jf. NML 9. Prioriterte artar jf. 23 og utvalte naturtypar jf. kapittel VI i lova krev særskilte omsyn. Vi kjenner ikkje til at slike artar eller naturtypar er registrert i planområdet. Det næraste er ålegras som er foreslått som utvalt naturtype. Vi føreset likevel at kjente registreringar av nasjonale og viktige regionale naturverdiar, som tross alt ligg føre, blir vist i kartet som omsynssoner. Der desse vil vere i konflikt med nye område i planen har vi motsegn fram til dette er gjort. Dette gjeld registreringar av ålegras (som er foreslått som utvalt naturtype) og førekomstar av korallar. I kap. 5 er Planforslaget nærare omtalt. Kap viser overordna tilnærming og prinsippielle valg. Her går det m.a. fram at nye fleirbruksområde i Tingvollfjorden innanfor Tingvollvågen og i Halsafjorden innanfor Fløystadneset i Tingvoll ikkje skal ha auka kapasitet og ingen nyetableringar av anadrome artar. Fylkesmannen er positiv til denne tilnærminga. Dei indre deler av Sunndalsfjorden (innanfor Fjøseid-Merraberget) og Halsafjorden (innanfor Aksnes-Flesa) er Nasjonale laksefjordar. Negative effektar av oppdrett har konkretisert seg i lakselusproblematikk og episodar med rømming av fisk. Langsiktig og berekraftig forvalting av dei ville ressursane av laks og aure kan vise seg vanskeleg å foreine med auka oppdrettsverksemd i mange område. I brev av kom derfor Direktoratet for naturforvaltning (DN) med tilrådingar til fylkesmennene om behandlinga av oppdrettssøknader: "Informasjonskriv - ivaretakelse av hensynet til vill laksefisk ved behandling av søknader om endringar i akvakulturvirksomhet". Her blir det peika på at ved alle endringar må det godtgjerast at endringane ikkje medfører auka påverknad på vill laksefisk. Område som er særleg viktige for anadrom laksefisk, herunder nærområda til nasjonale laksefjordar og dei tidlegare sikringssonene for laksefisk må viast særskilt merksemd. Nyetableringar og andre endringar nærare enn 30 km frå næraste vassdrag med anadrom laksefisk må vurderast nøye med mindre det kan godtgjerast at desse endringane ikkje medfører auka, men snarare redusert påverknad på vill laksefisk. Forslaget om ingen auke i kapasiteten for gjeldande anlegg og ingen nyetablering av oppdrett av anadrom fisk i dette området, er i samsvar med den tankegang som miljøforvaltinga tidlegare har fremja for desse områda. Dette er også sikra gjennom juridisk bindande føresegner til desse områda. Kap. 5.3 viserfremstilling av areal rundt akvakulturanlegg-prosess og løysing. Her blir det vist til to hovudgrep som er gjort:

6 side 6 av 14 Areala rundt eksisterande akvakulturanlegg er utvida med ei omsynssone (H190) slik at den reelle arealbruken, inkludert fortøyingssone, er vist på kartet. Sona dekker også eventuelt behov for dreiingar i anlegget. Vi har ikkje vesentlege merknader til dette. Alle akvakulturlokalitetane er lagt i fleirbruksområde VKA. Mange av fleirbruksområda er vesentleg utvida, både i fjordområda og for havområda rundt Smøla kommune og i Eide kommune på Hustadvika. Fylkesmannen vil peike på at det er to hovudmåtar å framstille akvakultur i plan. Ved å framstille akvakultur som avgrensa formål er det presist kva som skal konsekvensutgreiast. Akvakultur som eige formål gir derfor også ei god planavklaring. Akvakultur i fleirbruksområde (VKA) skaper mindre planavklaring og større usikkerheit knytt til framtidig plassering av oppdrettsanlegg. Dette er også vanskelegare å konsekvensutgreie. Jo større områda er, jo meir utfordrande blir det. Med dei store fleirbruksområda som planen viser, særleg i enkelte av kommunane, er arealbruken i mindre grad avklart. Tiltak i desse områda vil derfor i stor grad avgjerast gjennom sektorlovverket. I praksis gir derfor kommunane frå seg styringa over arealbruken og overlt avgjerslene til konsesjonsmyndigheitene. Etter vårt syn er dette mindre føreseieleg for dei ulike næringsaktørane, innbyggarar osv. Kommunane kan gjennom føresegnene stille reguleringskrav til desse områda, men i praksis kjenner vi ikkje til at dette har vore gjort når det gjeld akvakultur. (Reguleringsplan vil gi kommunane grunnlag for å styre meir, t.d. pbl 12-7, nr.12). Kap. 6 omtalar konsekvensar av planforslaget. Her blir det vist til vedlegg 12.1 til 12.3 som omtalar metodikk for konsekvensutgreiinga (KU) og dei ulike fagtema som er konsekvensutgreidd. Under dei ulike fagtema er det samla svært mykje informasjon, som forsøker å svare på bestillingane gjort i planprogrammet. Denne generelle delen av konsekvensutgreiinga er ein vesentleg del av planen og bør etter vårt syn ikkje berre ligge som eit vedlegg, men løftast fram som ein sjølvstendig del av planomtalen. Det er utarbeidd KU for til saman 113 område. KU er sett opp i tabellform med utgreiingar tema for tema. Vurderingane av konsekvens er gitt i ein 5-delt fargeskala frå grønt (positive verknader) til raudt (store negative verknader). Dette er informativt. Våre innvendingar er likevel at den forklarande teksten ofte er svært knapp eller til dels manglar, og seier mest om dagens situasjon og lite om reelle konsekvensar. Det betyr ikkje at grunnlaget for fargesettinga nødvendigvis er feil, men det er ofte vanskeleg å lese kva for utgreiingar/vurderingar som ligg til grunn. Den samla vurderinga for kvart område er svært kort omtalt. Her forventar vi ein meir utfyllande omtale som oppsummerer konsekvensane og tydeleggjer dei positive og negative sidene ved å legge ut området i planen. For mange av områda er det også vist til avbøtande tiltak. Desse blir lite relevante dersom ein ikkje i tillegg sikrar dei gjennom føresegner og retningsliner til planen. Dette er i liten grad gjort. Detaljregulering kan også vere eit avbøtande tiltak, der eventuelle vidare utgreiingar blir gjort i reguleringsplan.

7 side 7 av 14 Konklusjon-oppsummering for kvart område bør ikkje berre konkludere med at området blir tatt inn i planen, men også forklare kvifor det er tatt inn sjølv om det t.d. har fleire negative effektar. Vårt poeng er at konsekvensutgreiinga må vere så tydeleg at det er lett for alle å forstå kva som ligg til grunn for dei val som er gjort. Vi meiner derfor det er behov for å gå gjennom konsekvensutgreiinga på nytt og i større grad tydeleggjere kva som er grunnlaget for vurderingane/konklusjonane. Samla verknader Kap. 6.1 omtalar samandrag av konsekvensane av planforslaget. Dette er ingen systematisk vurdering av samla verknader slik KU-forskrifta krev. Kravet om vurderingar av verknader av planforslagets samla arealbruksendringar inneber at planforslaget sine enkeltområde skal sjåast i samanheng. Ei slik samla vurdering skal få fram eit bilete av kva summen av arealbruksendringar har å seie for ulike miljø og samfunnsomsyn. Jf. rettleiar T-1493 Konsekvensutredninger kommuneplanens arealdel (Miljøverndepartementet 2013). Her blir det rådd til at den samla vurderinga blir gjort i to deler: ei oppsummering og vurdering av utgreiingane for enkeltområder etter arealformål og ei etter utgreiingstema. Vi vil også minne om naturmangfaldlova 10 om vurdering av samla belasting. Dette er særleg relevant for arealbruk i sjø, samtidig som det er utfordrande i forhold til kunnskap om verknader. Som tidlegare nemnt er ikkje kunnskapsgrunnlaget særleg godt. I forhold til tiltak i sjø manglar vi m.a. sikre data på påverknad på grunnvassområde og naturtypar, påverknad på villfisk, påverknad på gyteområde og vassutskifting/straumtilhøve. Usikkerheit må derfor i stor grad handterast gjennom føre-var prinsippet og gjennom vidare kunnskapsinnhenting. Fylkesmannen har motsegn til planen inntil det er gjennomført samla vurdering av planforslagets arealbruksendringar. Dette skal vere ei samla vurdering for heile planområdet. Samfunnstryggleik Kulepunkta i kapitel 4.11 med retningsliner for planlegging som fremjar samfunnstryggleik bør skrivast klårare. Kommunane skal unngå å bygge seg meir sårbare, jamfør nasjonale retningsliner. Det same gjeld for tryggleikskrava i TEK 10 som ikkje berre «bør», men skal leggast til grunn ved vurdering av tilstrekkeleg tryggleik mot til dømes flaum, stormflod og skred. Merknader til plankartet Generelt Kartet opererer med to kategoriar; areal som er vidareført frå tidlegare planar og nye/endra arealformål. Dette er greitt i høyringsfasen for å vise kva som nytt i planutkastet. I det endelege plankartet bør berre den vedtatte, juridisk bindande, arealbruken visast. Dette vil også gjere kartet meir oversiktleg.

8 side 8 av 14 Natur- og miljøverninteresser Område som er verna etter lov om naturvern/naturmangfaldlova er vist som omsynssoner (H720). Føresegn 5.7 viser at innanfor denne omsynssona er verneforskrifta styrande. Vi vil likevel tilrå at verneområde får eige formål under 11-7 nr. 6 bruk og vern av sjø og vassdrag. Nokre få naturområde (10 stk.) i sjø er vist som omsynssone H560. Etter det vi forstår er dette område som er tatt med frå gjeldande planar og gjeld kommunane Kristiansund (1), Halsa (2), Nesset (2) og Tingvoll (5). Når det gjeld andre naturområde av regional og nasjonal verdi kan vi ikkje sjå at dei er vist i plankartet. VI ber om at det i det vidare planarbeidet blir tatt ein gjennomgang av gjeldande registreringar og at dei blir synleggjort i plankartet. Dette gjeld særleg ålegras, korallførekomstar og gyteområde av særleg verdi, t.d. uer og blålange. Vanleg uer er klassifisert som truga i Raudlista for 2015 og blålange sterkt truga. Gyteområda er derfor svært viktig. Opplysningar om desse finn ein m.a. i GisLink.no. Korallar og gyteområde under tema Kyst/fiskeri, medan ålegras er å finne i Artskart (artsdatebanken.no). Som eit utgangspunkt har vi lagt ved kommunevise kart der desse registreringane er avmerka. Korallar. Studiar som Havforskingsinstituttet har gjort tyder på betydeleg risiko for stor negativ effekt på korallar som veks nærare enn 250 m frå eit anlegg. Sidan korallane berre er registrert som punkt (og lokalisering kan vere usikker) bør det avsettast ei omsynssone på minimum 1000 m. Det må også knytast retningsline til denne sona som seier t.d. at: forslag om eventuelle tiltak i denne sona må utløyse kunnskapsinnhenting og det må ikkje tillatast aktivitet som kan skade førekomsten. Når det gjeld ålegras må planen vise førekomstar (med buffer dersom dei er punktregistrert) og med retningsline; t.d. at eventuelle tiltak vil utløyse krav til kunnskapsinnhenting og at det ikkje må tillatast aktivitet som kan skade førekomsten dersom denne blir stadfesta. Gyteområde for uer og blålange er vist i Fiskeridirektoratet sine databasar. Også her må det knytast retningsline; t.d. at eventuelle tiltak vil utløyse krav til kunnskapsinnhenting og at det ikkje må tillatast aktivitet som kan skade førekomsten dersom denne blir stadfesta. Vi vil i utgangspunktet tilrå at alle registreringar for desse artane/naturtypane blir tatt inn i plankartet. Når det gjeld korallar- og ålegrasregistreringar som eventuelt er i konflikt med nye arealformål i planen er dette eit krav. Inntil dette er gjort varslar vi motsegn til planframlegget. Vi viser elles til Fiskeridirektoratets innspel når det gjeld uer og blålange. Fylkesmannen signaliserer ei streng haldning ved behandling av enkeltsøknader om etablering av akvakultur som kan kome i konflikt med gyteområde av nasjonal eller viktig regional verdi. Ein må her rekne med avslag på søknader om utsleppsløyve.

9 side 9 av 14 Samfunnstryggleik I plankarta er det teikna inn faresoner for skred og høgspent. Det er ikkje differensert mellom desse, og dei visast derfor med ein kartkote i plankartet. Fylkesmannen meiner faresoner for skred og høgspent må visast i plankartet med to forskjellige kartkodar. Kartkoden som er nytta (H310), viser skredfare. For høgspent kan moglegvis kartkoden H730 nyttast. Vi tilrår at de tek kontakt med Kartverket for nærare informasjon om kva nemning som bør nyttast. Vidare er det i føresegna knytt til faresonar for skred/høgspent berre skildra kva faresonene dekker, men ikkje kva krav som gjeld innanfor sonene. Merknader til planføresegner Generelt Det er viktig å skille mellom føresegner (bestemmelser), retningsliner og informasjon. Planføresegnene vil, saman med plankartet, vere juridisk bindande. Dei skal vere eintydige og ikkje ha rom for skjønn (form: skal, må). I tillegg kan ein ha retningsliner til planen. Desse er ikkje rettsleg bindande, kan). Til slutt kan det vere generell informasjon rammast inn for å skilje dei frå retningsliner/informasjon. men kan ikkje vere i strid med lov (form: bør, om planen. Føresegnene kan med fordel Konsekvensutgreiingane for dei ulike områda viser at mange av desse skal følgast opp med avbøtande tiltak. Dette må i so fall visast gjennom bindande planføresegner eller retningsliner. Pkt 2. Generelle bestemmelser Denne teksten er ikkje føresegner, men informasjon om planen. Overskrifta må derfor endrast. Pkt 3. Spesielle hensyn for vern av vill laks og sjøørret i 6 kommuner Her bør ein vise til lovheimel. Pbl nr. 7 heimlar kva for artar som kan etablerast. Det naturlege vil vere å vise denne som underpunkt vassdrag med referanse til nr. 7. under 4.1. Bruk og vern av sjø og Pkt Småbåthavn «Etablering eller vesentlig utvidelse av småbåthavn krever reguleringsplan». Omgrepet «vesentlig utvidelse» er ikkje eintydig og har rom for tolking. Kva ein legg i vesentleg (mindre vesentleg) må i tilfellet definerast. Pkt Detaljeringssone regulerte områder Her må ein vise til 11-8 f). Denne skal nyttast for å vise område der gjeldande regulering skal oppretthaldast, dvs, at den arealbruk som er fastsett i reguleringsplanen skal reknast vere i samsvar med kommuneplanens arealdel. Planføresegnene må stille krav om at Retningslinje for behandling av støy i arealplanlegginga (T-1442), med gitte støygrenser, skal gjelde for planområdet. Dette kan heimlast i 11-9 nr. 6. Vi har motsegn til planen inntil dette er gjort.

10 side 10 av 14 Samfunnstryggleik Pkt Planføresegnene knytt til skred og høgspent må skildre kva krav som gjeld innanfor faresonene. Kommunespesifikke merknader Aure kommune VKA21 i Årvågfjorden, og VKA25 og VKA47 i Foldfjorden er vidareført som fleirbruksområde med akvakultur frå gjeldande plan ( ). Dette er terskelfjordar med dårleg vassutskifting. I gjeldande plan var det derfor knytt følgjande retningsliner: I NFFFA-områder i terskelfjordene Årvågsfjorden og Foldfjorden kan oppdrett tillates kun med arter som ikke skal fåres. Områda er vidareført i ny plan utan at det er gitt restriksjonar på artar i planføresegnene. Planomtalen kommenterer heller ikkje dei utfordringar oppdrett i terskelfjordar kan ha. Fylkesmannen kan derfor ikkje sjå at det er grunnlag for å opne opp for fleirbruksområde utan restriksjonar i Foldfjorden og Årvågsfjorden. I 2008 vart desse områda vidareført frå ein vesentleg eldre arealplan. Ved rullering av planen burde ein ta opp til ny vurdering i kva grad det eigentleg er aktuelt med akvakultur i desse fjordane. Dersom desse områda skal vidareførast må det uansett stillast krav i føresegnene om at det kun er aktuelt med akvakultur som ikkje skal fårast/har utslepp til sjø. Vi har motsegn til planen til dette er gjort. Vi viser til vedlagt temakart over førekomstar av ålegras og korallar i kommunen. Ingen av desse er i direkte konflikt med nye område i planen. Vi foreslår likevel at det blir vist som omsynssone i kartet med eiga retningsline. Forslag til utforming av retningsliner er vist lenger oppe under merknader til planforslaget. Averøy kommune I sjøareala i Hendvågen er det gjort ei utviding av formålet Bruk og vern av sjø og vassdrag med tilhøyrande strandsone (V14) samanlikna med kommuneplan Som ei følgje er området med formål VKA blitt redusert. Plangrepa som her er gjort gjer planen til eit betre styringsverktøy og meir føreseieleg. Vi viser til vedlagt temakart. Det er registrert tre korallførekomstar i sjøen utanfor Averøy og Kristiansund kommunar, der to av desse er lokalisert på grensa mellom Averøy og Kristiansund, nær Kristvika og nord for Stavneset. I tillegg er vi gjort kjent med at gjennom prosjektet Kystnære fiskeridata er det informert om korallførekomstar utanfor Stavneset fyr. Lokaliteten søraust for Kristvika vart ikkje funne i Møreforsking sitt prosjekt i 2012, men det vart funne hornkorallar i nærleiken. Det er også registrert ålegras inst i Nekstadfjorden og ved Sveggen. Ingen av førekomstane er i direkte konflikt med nye område i planen, men korallførekomsten nord for Stavneset kan vere i konflikt med tidlegare godkjent fleirbruksområde. For at planen skal ta tilstrekkeleg omsyn til korallførekomstar og ålegrasførekomster føreslår vi likevel at dei registrerte førekomstane får etablert ei omsynssone med eiga retningsline. Forslag til utforming av retningsliner er vist lenger oppe under merknader til planforslaget.

11 side 11 av 14 Eide kommune Vi viser til vedlagt temakart over førekomstar av ålegras og korallar i kommunen. Ålegrasførekomstane er ikkje i direkte konflikt med nye område i planen, medan korallførekomsten ligg innanfor det nye fleirbruksområdet VKA06. Vi foreslår at desse områda blir vist som omsynssone i kartet med eiga retningsline. Når det gjeld korallførekomsten har vi motsegn til planen inntil denne er vist. Forslag til utforming av retningsliner er vist lenger oppe under merknader til planforslaget. Gjemnes kommune Vi viser til vedlagt temakart over førekomstar av ålegras, korallar og gytefelt for uer i kommunen. Når det gjeld korallførekomsten nord for Flemma er den antakeleg feil og ein kan sjå bort frå denne. Vi foreslår at desse områda blir vist som omsynssone i kartet med eiga retningsline. Forslag til utforming av retningsliner er vist lenger oppe under merknader til planforslaget. Korallførekomsten ved Jelkremneset kan kome i konflikt med eventuell akvakultur. Vi har motsegn til planen inntil denne er vist i kartet. Halsa kommune VKA 08 Dette er vidareført frå gjeldande kommunedelplan for sjø Området er i planen vist som FFNAF 04-Midtre del av Skålvikfjorden. I denne omtalen heiter det at Skålvikfjorden er ein terskelfjord der erfaring tilseier at ein tidvis får kritiske verdiar for oksygen i djupare vasslag. Vidare står det at området er planlagt nytta til skjeloppdrett eller liknande artar, som ikkje må fôrast og at forsøksprosjekt med prøvetaking etc. skal gje kunnskap om mogleg påverknad skjeloppdrett i fjorden vil ha. Området er vidareført i ny plan utan at det er gitt restriksjonar på artar i planføresegnene. Planomtalen kommenterer heller ikkje dei utfordringar oppdrett i terskelfjordar kan ha. Fylkesmannen kan derfor ikkje sjå at det er grunnlag for å opne opp for generell akvakultur i Skålvikfjorden. Vi saknar også ei vurdering i kva grad det kan vere aktuelt med akvakultur i fjorden. Dersom området skal vidareførast må det uansett stillast krav i føresegnene om at det kun er aktuelt med akvakultur der det ikkje skal fôrast/har utslepp til sjø. Vi har motsegn til planen på dette punkt. Vi viser til vedlagt temakart over førekomstar av ålegras i kommunen. Ingen av desse er i direkte konflikt med nye område i planen. Vi foreslår likevel at det blir vist som omsynssone i kartet med eiga retningsline. Forslag til utforming av retningsliner er vist lenger oppe under merknader til planforslaget. Kristiansund kommune Vi viser til vedlagt temakart over førekomstar av ålegras, korallar og gyteområde for uer i kommunen. Etter det vi kan sjå er ingen av desse i direkte konflikt med nye område i planen. Vi foreslår likevel at det blir vist som omsynssone i kartet med eiga retningsline. Forslag til utforming av retningsliner er vist lenger oppe under merknader til planforslaget. I planforslaget er formålet NFFF i gjeldande kommuneplan som hovudregel erstatta med formål VFE (ferdsel og havneområde) og med omsynssone H530 (omsyn friluftsliv). Døme:

12 side 12 av 14 Arealet inst i Bolgsvaet er i gjeldande kommuneplan gitt formål NFFF-F. Formålet blir erstatta med formål VFE (ferdsel) og omsynssone H530 (omsyn friluftsliv). Kring Flatsetøya sør på Frei er i gjeldande plangitt formål NFFF-N. Formålet blir erstatta med formål VFE02 og 03 (ferdsel) og omsynssone H530. VFE 02 og 03 (hamn og ferdsel) har lys farge i kartet (som V) sør på Frei, og med H530-område der det tidlegare var areal med formål NFFF-N. Areal kring Storhaugen ved Endresetbukta er i gjeldande plan gitt formål NFFF-F. Formålet blir erstatta med formål VFE02 og 03 med omsynssone H530_02. Med dette er det juridisk bindande planformålet endra frå NFFF (område for natur, friluftsliv, ferdsel og fiske) med vekt på anten friluftsliv- eller natuhnteressene, tfl å få juridisk bindande formål ferdsel. Vi gjer merksam på at ei vidareføring av NFFF-N/F kan skje ved bruk av formålet VNV eller VFV. For omsynssoner, der ein særleg skal ta omsyn til mellom anna friluftsliv, naturmiljø og landskap, kan ein kun gje retningsliner og ikkje juridisk bindande føresegner (jfr. pbl 11-8 bokstav c)). Ved det plangrep som er gjort finn vi derfor at rettsvernet av friluftsinteressene og naturverdiane i desse områda er blitt dårlegare, og undrar på om dette var hensikta. Formål VKA08 i Kvalvikbukta er trekt heilt inn til land og sjøarealet utanfor Gyltneset friområde har fått omsynssone H530. Inne på landarealet er formålet LNF, der friluftslivet er dominerande. I tillegg ligg Gyltneset friområde her. Dette er eit attraktivt tur og opphaldsområde med innslag av kulturverdiar. Kommunen bør vurdere om sjøarealet nærast land fortsatt bør haldast fri for oppdrettslokalitetar, jamfør gjeldande kommuneplan. Vi gjer merksam på at reguleringsplan «Industriområde og dypvasskai på Husøya» vedtatt ikkje er tatt inn i planen. Smøla kommune Fleirbruksområdet VKA16 omfattar store delar av havområda rundt Smøla. Arealet er oppgitt å vere på heile 787 kvadratkilometer. Vi ser ikkje bort frå at dette området kan ha kapasitet til ytterlegare havbruksverksemd. Det er likevel mange viktige arealbruksinteresser i området, som t.d. naturmangfald og fiskeriinteresser, som i liten grad er tatt omsyn til eller synleggjort i planen. Konsekvensutgreiinga er mangelfull. Her finst fleire fagtema som må nærare utgreiast og kartfestast. T.d. er ikkje tema naturmangfald kommentert, enda det er ei rekkje registreringar i dette området. Når det gjeld innhenting av kunnskap viser vi også til konsekvensutgreiinga som vart gjort (2015) ved utviding av Salmar Farming AS sine lokalitetar Fjordprakken og Solværet på Sør- Smøla. Her blir det m.a. opplyst at den omsøkte økningen i MTB ved de to lokalitetene vil ved konvensjonell drift av anleggene føre til økt infeksjonstrykk på sjøørret, noe som vil påvirke sjøørret lokalt og delvis regionalt. Konsekvensutgreiinga og plankart gir ikkje dei avklaringar som ein må forvente i eit slikt planarbeid.

13 side 13 av 14 I tillegg til dei artsregistreringar ein finn i naturbasen, har vi lagt ved temakart som viser registreringar av ålegras og ein korallførekomst. Ålegras er noko meir differensiert i artskart (artsdatabanken), men karta gir viktig informasjon kor desse finst. Det er også vist ein korallførekomst sør for Storsolværøya. Vi foreslår at desse blir vist som omsynssone i kartet med eiga retningsline. Forslag til utforming av retningsliner er vist lenger opp i teksten under merknader til planforslaget. Der desse er i direkte konflikt med ny arealbruk er det krav til at dette er gjort. Arealformålet det er tale om er fleirbruksområdet VKA16. Vi meiner at arealbruken i liten grad er avklart for fleirbruksområdet VKA16 Ytre/ omkringliggjande farvatn Smøla. Ut frå ei samla vurdering har vi derfor motsegn til dette området. Sunndal kommune Vi viser til vedlagt temakart som viser gyteområde for uer. Etter det vi kan sjå er det ikkje i direkte konflikt med nye område. Vi foreslår likevel at det blir vist som omsynssone i kartet med eiga retningsline. Forslag til utforming av retningsliner er vist lenger oppe under merknader til planforslaget. Tingvoll kommune Tidlegare fleirbruksområde ved Aspøya er justert og utvida; jfr. VKA05 og V05. Vi rå til at ein utvidar V05 mot vest slik at dei to holmane (v/flatholmen) blir liggande godt innanfor V05. Tilsvarande rår vi til at VO4 blir trekt godt sør om Aspholmen. Desse holmane har viktige sjøfuglregistreringar og bør derfor ha ei buffersone mot mogleg framtidig aktivitet. Vi viser til vedlagt temakart for ålegras, korallar og gyteområde for uer. Etter det vi kan sjå er det ikkje i direkte konflikt med nye område. Vi foreslår likevel at det blir vist som omsynssone i kartet med eiga retningsline. Forslag til utforming av retningsliner er vist lenger oppe under merknader til planforslaget. Oppsummering Fylkesmannen er positiv til arbeidet med å lage eit felles plangrunnlag for sjøområda på Nordmøre. Dette er eit omfattande planarbeid som er meint å legge grunnlag for verdiskaping i sjøområda, der avklaringar av ulike arealbruksinteresser står sentralt. Eit av hovudmåla er å sikre god sameksistens mellom havbruk/fiskeri og miljø- og friluftsinteresser. Slik det framgår av konsekvensutgreiinga er det fokus først å fremst på å sikre havbruksnæringa gode utviklingsvilkår. I kva grad andre arealbruksinteresser er tatt tilstrekkeleg omsyn til/synleggjort er ikkje alltid like lett å sjå. Vi viser derfor til våre merknader til KU der vi rår til å gå gjennom konsekvensutgreiinga og i større grad tydeleggjere kva som er grunnlaget for dei vurderingar som er gjort. Vi viser elles til våre planfaglege kommentarar/merknader som vi klart rår til blir følgt opp i det vidare arbeidet med planen. Vi har også fremja fleire motsegner. Desse er både av meir planjuridisk/planteknisk karakter, men også knytt til den konkrete arealbruken. Motsegnene er lista opp først i brevet.

14 side 14 av 14 Vi ber om at det blir tatt kontakt med oss dersom noko er uklart eller om det er behov for å drøfte merknadene og motsegnspunkta nærare. Med helsing Linda Aaram (e.f.) Jon Ivar Eikeland miljøverndirektør fagsjef plansamordning Dokumentet er elektronisk godkjent og har ingen signatur. Fagsaksbehandlarar Støy og kommunane Averøy, Kristiansund og Nesset Kristin Eide, tlf Samfunnstryggleik: Trygve Winter-Hjelm, tlf Vedlegg: Temakart vedlegg til Fylkesmannens fråsegn Fråsegn frå Statens vegvesen datert Fråsegn frå Fiskeridirektoratet datert Kopi u/vedlegg: Averøy kommune Postboks 152, Bruhagen 6538 AVERØY Kystverket Midt-Norge Postboks ÅLESUND Møre og Romsdal fylkeskommune Fylkeshuset 6404 MOLDE Statens vegvesen Region midt Postboks MOLDE Mattilsynet Postboks BRUMUNDDAL Gjemnes kommune Rådhuset 6631 BATNFJORDSØRA Aure kommune Postboks AURE Fiskeridirektoratet - forvaltningsseksjonen i Postboks 185 Sentrum 5804 BERGEN region midt Eide kommune Rådhuset 6490 EIDE Kristiansund kommune Postboks KRISTIANSUND Halsa kommune Rådhuset, Liabøen 6683 VÅG LAND Smøla kommune Postboks SM0LA Sunndal kommune Postboks SUNNDALSØRA Surnadal kommune Bårdshaugvegen SURNADAL