Helse i alt vi gjør Ny folkehelselov sett frå fylkesmannen

Transkript

1 Helse i alt vi gjør Ny folkehelselov sett frå fylkesmannen Norsk helse- og velferdsforum, landskonferanse Solastrand 8.juni 2012 Seniorrådgjevar Christer Bakke Frantzen Helse- og sosialavdelinga, Fylkesmannen i Hordaland

2 Oversikt Kvifor folkehelse i samhandlingsreforma? Verkemiddel for ei betre folkehelse Erfaringar og utfordringar 2

3 Utfordringar for velferdsstaten Svikt i noverande helsetilbod Tilgjenge til personell og kompetanse Auka skilnad mellom forventingar og tilbod Korleis betre folkehelsa? 3

4 Prosentvis auke i befolkninga fram mot 2050 Utfordrings bilete Vi må gjere endringar! 4

5 Endring av sjukdomsbilete Infeksjonssjukdommar Hjarteinfarkt Auka forekomst: Rus Diabetes Kols Demens Overvekt Kreft Figuren viser retning i utvikling 5

6 Del av 3.klassingar med overvekt og fedme 2008 og -10 Figur 1: Resultat frå Barnevekststudien i 2008 og 2010 (Hovengen & Strand, 2011). 6

7 Auka sosial ulikskap i helse Høg utdanning auka levetid Låg utdanning - Fleire røykarar - Fleire fysisk inaktive - Fleire med usunt kosthold

8 Korleis skal kommunane sjå ut i framtida? Befolkningen skal vere så frisk og aktiv som mogeleg Alle skal leve eit godt liv uavhengig av føresetnader Ein skal Førebyggje meir Behandle tidlegare 8

9 Det systematiske folkehelsearbeidet Evaluering 30 og 5 Oversikt 5 Tiltak 4 og 7 Planstrategi 6 første ledd Fastsette mål i plan 6 andre ledd 9

10 Oversikt over lokale utfordringar - utgangspunkt for lokalt arbeid Kommunen/FK må innarbeide informasjon ut i frå lokal kontekst: - Frå tenestene ( 5b) - Kunnskap om faktorer og utviklingstrekk i miljø og lokalsamfunn ( 5 c) Krav til analyse: vurdering av konsekvenser og årsaker Data i frå folkehelseinstituttet er eit supplement 10

11 Analysetrinn i oversiktsarbeid Statistikk og informasjons grunnlag Tre hovudkilder: a) opplysningar som statlege helsestyresmakter og fylkeskommunen gjer tilgjengeleg b) kunnskap i frå dei kommunale helse- og omsorgstenestane c) kunnskap om I faktorar og utviklingstrekk i miljø og lokalsamfunn Konsekvensar -kor viktig er dei ulike funna i vår kommune? - er det noko av informasjonen som peikar på faktorar med store helsekonsekvenser? Vurdering av årsakar -kvifor har denne utfordringa oppstått i vår kommune? -kva seier forsking om faktorar som fører til denne utfordringa? - er dette faktorar vi har kontroll over i vår kommune? Folkehelse utfordringar i kommuna - er det allereie strategiar og tiltak på desse områda? -framlegg til tiltak som kan betre folkehelsa og utjamne sosial ulikskap,både på kort og lang sikt

12 Sett inn figur folkehelseprofil Stavanger/sola kommune 12

13 Det systematiske folkehelsearbeidet Evaluering 30 og 5 Oversikt 5 Tiltak 4 og 7 Planstrategi 6 første ledd Fastsette mål i plan 6 andre ledd 13

14 14

15 Frisklivssentralen forsterkar broen mellom helsetenesta og folkehelsearbeidet Helsehjelp Eigenmestring

16 Dokumentert effekt av frisklivssentralar Frisklivssentraler rekrutterer personar frå lave sosioøkonomiske grupper (Høgskolen i Buskerud 2010, Møreforskning 2009, Blom 2008).

17 Frisklivssentralar traff deltakarane med eit godt tilpassa tilbod. Legene mente dette var gode tiltak for å nå dei som ikkje kjem i gang med fysisk aktivitet på eiga hand, og at rutinane for å henvise deltakarane var enkle å administrere (Møreforskning 2009). 17

18 Ei studie frå frisklivssentralane i Nordland og Buskerud har synt at tilboda gjev betra fysisk form, redusert vekt og auka sjølvrapportert helse, og at framgangen vert vedlikeholdt til ein viss grad også eitt år etter oppfølgjing (Helgerud og Eithun 2010). 18

19 Forskning på programmet «Fysisk aktivitet på recept» i Sverige og Danmark, viser at dette gir økt fysisk aktivitetsnivå og er meir effektivt enn muntleg rådgiving (Kallings. 2008, 2010). 19

20 Livsstilsintervensjon for risikogrupper med tett oppfølgijng i tre månader og ein viss oppfølgjing i tre år er kostnadseffektivt, gir redusert antall legebesøk og fleire kvalitetsjusterte leveår enn ikkje noko oppfølgjing. (Eriksson, 2010) 20

21 Den finske diabetesstudien 30 Cumulative 4-yr incidence of diabetes (%) (Tuomilehto; 2001) Control Endurance Tydeleg reduksjon i nye tilfeller av diabetes! (Tuomilehto, 2001)

22 Erfaringar frå vest folkehelse Helse i plan Frisklivsentralar Prosjekt 23

23 Utfordringar Økonomi og lokalpolitiske prioriteringar Frå prosjekt- til driftsfase Helsetenester vs førebygging Inkludere heile helsetenesta Frå sektor- til heilheitstenking Kunnskapsbaserte tiltak Målretting Relevans 24

24 Ressursar Ulike nettstader: Regjeringen.no\samhandling Helsedirektoratet.no FHI.no Forebygging.no Rettleiar for kommunale frisklivssentralar Fylkeskommunen Fylkesmannen Kommunar som har opparbeida seg god erfaring 25

25 Ønskje om meir informasjon? Spørsmål? Fylkesmannen i Hordaland, Helse- og sosialavdelinga Seniorrådgjevar Christer Bakke Frantzen Tlf E-post: fmhocbf@fylkesmannen.no 26