Fv 607 Heggebø-Leirvik. Geologisk vurdering fortau. Statens vegvesen. Notat. Hynne Kopi:

Transkript

1 Statens vegvesen Notat Til: Kurt Skagen Frå: Geo- og skredseksjonen v/ingrid B. Hynne Kopi: Sakshandsamar/innvalsnr: Ingrid B. Hynne Oppdrag: Geologisk vurdering av skjeringar Oppdragsgivar: Planseksjonen v/kurt Skagen Dato: Planfase: Reguleringsplan Rapport nr: GEOL-1 Kommune: Hyllestad Vegnr.: Fv 607 HP: 1 Km: 17,280-18,200 UTM 33 ref.: EUREF 89 Utarbeida av: Ingrid Bjørnerheim Hynne Kontrollert av: Jens Tveit Fv 607 Heggebø-Leirvik. Geologisk vurdering fortau. Innhold 1. Innleiing Beskriving av planområdet Geologi Bergart og oppsprekking Skredfare Jordskredfare Steinsprangfare Skjeringar Oppsummering og tilråding Referansar Vedlegg 1: Linje for fortau Vedlegg 2: Plankart Vedlegg 3: Oversiktsbilde frå planområde Postadresse Telefon: Kontoradresse Fakturaadresse Statens vegvesen Telefaks: Askedalen 4 Statens vegvesen Region vest firmapost-vest@vegvesen.no 6863 LEIKANGER Regnskap Askedalen 4 Båtsfjordveien Leikanger Org.nr: VADSØ Telefon: Telefaks:

2 1. Innleiing I 2012 blei arbeidet med reguleringsplan for gang- og sykkelveg/fortau starta opp på Fv 607 mellom Heggebø og Leirvik (figur 1). Bakgrunnen for prosjektet er å få eit samanhengande gang- og sykkelsamband på strekninga. Det vil bli inngrep i sideterrenget over ei ca. 500 meter lang strekning. Det er lange parti med skjeringar over 10 meter og enkelte parti med skredterreng aust for linja. Grunna kostnad og utfordringar blei planarbeidet utsett, men er planlagt sluttførd hausten Vedlegg 1 syner linja for prosjektet, oppdatert Det blei vurdert om ein skulle planlegge gang- og sykkelveg eller fortau. Det arbeidast vidare med fortau på 3 meter, skilt frå vegbanen med kantstein og ei 3 meter brei grøft mot skjering. Det er fleire parti med fortau/utvida skulder langs eksisterande veg, men bredda er ikkje i tråd med dagens krav på 3 meter. Vedlegg 2 viser parti der det er fortau/utvida skulder, og parti der det per i dag manglar tilbod til mjuke trafikantar. Det blei utarbeida eit geologisk notat datert i forbindelse med prosjektet (ref.1). Geo- og skredseksjonen er bedt om å oppdatere notatet grunna eit jordskred i planområdet Det blei utførd ei synfaring 27.september, med Sigrun M. Aarrestad (geoteknikk) og Ingrid B. Hynne (geologi). Fokuset for oppdateringa av notatet er skredfare i området der jordskredet gjekk, då skjeringar er vurdert i notat frå Synfaringa blei utført til fots langs vegen, i tillegg til at skredløpet frå 2016 blei synfara i terrenget. Drone blei brukt for å ta oversiktsbilde av planområdet og handholde laser brukt for å måle høgde på skjeringar. Mykje vegetasjon og lauv på trea gjorde det vanskelig å få kartlagd terrenget. Dette notatet tar inn informasjon frå notat datert , i tillegg til observasjonar og vurderingar frå synfaring i haust. Det vil i hovudsak bli vist til profilnummer frå vedlegg 1 i beskriving og vurdering. Vedlegg 3 viser oversiktsbilete over planområdet. ÅDT på denne fylkesvegen ligg på 600 kjt/døgn. I følgje risikoakseptkriterier for skred på veg er akseptabel strekningsrisiko då eit nominelt skredsannsyn på 1/50 pr. km (ref.2). Dette er brukt som utgangspunkt for vurdering av tiltak i planområdet. Figur 1: Oversiktskart over planområdet. Området der det vil bli inngrep i sideterrenget er markert med rød linje i kart til høgre. For all planlegging av skjeringar med høgde over 10 meter skal det utarbeidast ein geologisk rapport (ref.3). I utgangspunktet skal prosjektklassen settas til 3 som angitt i Eurokode 7, men prosjektklase 2 kan nyttas dersom undersøkingar tilseier at berget har god kvalitet (ref.4). I dette området står dagens

3 bergskjeringar stort sett utan boltesikring og det er ikkje registrert nedfall av stein frå skjering i Norsk vegdatabank. Det er parti med moderat til sterkt oppsprukke bergmasse, men det vurderast som muleg å sikre med bolt og eventuelt stag. Det er registrert skred frå sideterrenget, så aktuelle områder beskrive i kapittel 3.2 må inspiserast og eventuelt sikrast før ein startar opp arbeidet med skjeringar. Prosjektet vurderast til å liggje i prosjektklasse Beskriving av planområdet Strekninga Heggebø-Leirvik ligg på fylkesveg 607 og er på om lag 900 meter (vedlegg 2). På den fyrste biten frå Heggebø er det i dag gang- og sykkelveg, og planområdet begynner ved om lag km 17,680/profil 200 i planteikning vedlegg 1. Kartutsnitt i figur 1 og bilde i figur 2 viser fjellpartiet Arefjellet aust for fylkesvegen på om lag 170 moh. Fylkesvegen ligg ca. 10 moh, og er sprengd inn i bergknausar i fleire parti. Mellom skjeringane og ein steil fjellvegg opp mot Arefjellet ligg det eit slakt platå, meter breitt og ca. 25 moh. Den steile fjellveggen har ei høgde på opp i 100 meter, avtagande mot Leirvik. Ved ca. profil ligg det ei hytte nokre meter bak topp skjering. Denne hytta vil kome i konflikt med utvida skjering. På topp skjering ved ca. profil 480 ligg det ei hytte frå krigen som skal vernast (figur 10). I dette området vil det ikkje bli gjort inngrep. Melom profil kjem fortau nær eit uthus for eigedom 99/2 (figur 3). Figur 2: Oversiktsbilde over deler av planområdet mellom ca. profil Figur 3: Uthus nær vegen ved ca. profil 530. I dette området vil det bli sprenging nær uthuset.

4 3. Geologi I dette kapittelet vil bergart, skredfare og skjeringar bli beskrive og vurdert. Tilrådingar blir vurdert for dei enkelte strekningane, og er oppsummert i kapittel Bergart og oppsprekking I området frå Heggebø mot Leirvik er bergarten delvis foliert granittisk augegneis (figur 4). Ved Øykjaneset nærmast Leirvik er det innslag av amfibolitt og glimmerskifer. Dagens fjellskjeringar har varierande grad av oppsprekking, frå massivt til tett oppsprekking. Det er ikkje teke prøver av berget eller gjort strøk/fall målingar av sprekkesett. Figur 4: Geologisk kart over planområdet, henta frå ngu.no. 3.2 Skredfare Det er registrert tre hendingar i vegvesenet sine skredregister: eit nedfall av stein frå ur i oktober 2001, eit nedfall frå ur i januar 2015 og eit lausmasseskred frå skjering i 2015 (figur 5). Under synfaring i 2012 blei det observert ei blokk i veggrøfta som kan knyttas til nedfallet, sjå notat datert I tillegg gjekk det eit jordskred i august 2016 som er markert i kartet og med bilde i figur 5. Skredhendinga i 2016 er beskrive i notat GEOL-1 (ref.5). Figur 5: Skredhendingar i planområder registrert i Norsk vegdatabank (NVDB). Jordskredet som gjekk i 2016 ligg ikkje i NVDB, men er markert i kartet og vist med bilde til høgre.

5 Heile planområdet er enten skravert som utløysingsområdet eller utløpsområde i aktsemdkart for snøskred og steinsprang (figur 6). Området er ikkje skravert som utløysingsområde eller utløpsområde i aktsemdkart for flom- og jordskred. Aktsemdkarta er ei datagenerering basert på topografi, ikkje feltstudier. Snøskredfaren vurderast låg i dette området. Strekninga ligg få meter over havet og det er små snømengder. Fjellsida aust for vegen har enten bratte hamrar eller relativt slakt terreng og mykje tett vegetasjon, og det er ikkje typiske terrengformasjonar som samlar snø. Snøskredfaren er ikkje vurdert vidare i dette notatet. Faren for steinsprang og jordskred blir vurdert i kapittel og Figur 6: Aktsemdkart over snøskred og steinsprang. Karta er henta frå skrednett.no Jordskredfare Det er som nemnd registrert ei jordskredhending i planområdet august 2016, ca. km 18,122/profil 630 (figur 5, vedlegg 1). Under synfaringa 27.september blei faren for nye hendingar i dette området vurdert. Området som er vurdert som utsett ligg mellom ca. profil 600 og 670. På strekninga mellom profil vurderast jordskredfaren låg grunna terrengutforminga med enten god avstand til bratt fjellside eller grovare urmassar ned mot veg. Skredet i 2016 starta om lag 80 høgdemeter over fjorden i eit terreng med helling på grader. Hellinga i utløysingsområdet ligg på ca. 40 grader. Skredet blei utløyst etter eit døgn med mykje nedbør, 53,5 mm registrert på målestasjon i Lavik (ref.5). Utløysande årsak kan ha vore eit rotvelt, der intens nedbør i forkant har bidrege til vassmetta grunn. Skredmassane i vegbanen var i hovudsak tre og lausmassar, utan større blokk. Skredløpet blei spyla med helikopter og eit renskelag gjekk over skredløpet for lause blokk og tre etter hendinga. Figur 7 syner bilde frå området teke 27.september. Under synfaring blei det registrert eit tynt lausmassedekke i området, <0,5 meter der lausmassekant er eksponert i skredløpet. Berget som er avdekka i skredløpet er prega av svaflater med dalsideparallell oppsprekking, og det er fleire mindre terskler frå løsneområdet til vegen. Det ligg små blokk og trefall både i skredløpet og i kanten av skredløpet. Terrenget omkring skredløpet i denne fjellsida mellom profil er av same karakter. Det er relativt tett skogsvegetasjon med lauvskog, små hamrar og ein god del eldre rotvelt. Det er ikkje utelukka at liknande skredhendingar kan skje igjen. Mykje nedbør over kort tid aukar sannsynet for skred. Det er utfordringar knytt til sikring mot jordskred, spesielt når det er bratt terreng heilt ned mot vegbana slik som i dette området. Det kan vurderast å montere eit fanggjerde mellom ca. profil

6 Figur 7: Skredløpet etter jordskredhending i august Bildet er teke frå øvre del av skredløpet og ned mot vegen 27.september Bilde i høgre hjørne syner løsneområdet Steinsprangfare Det er registrert to nedfall frå ur mellom ca. profil 200 og 300 (figur 5). Volum av skredmassar i veg er anslått til < 1 kbm i 2001 og ca. 2 kbm i Det var ikkje behov for stenging, og det er ikkje kjent at det har vore utført tiltak i etterkant av hendingane. I dette området er det eit parti med ein låg tørrmur mot vegen og ellers urmassar (vedlegg 3). Urmassane strekk seg opp mot ein steil fjellvegg som byrjar mellom høgdemeter over fjorden (vedlegg 3). Hellinga på ura er ca grader (xgeo.com), og det veks tett lauvskog. Fjellveggen har ei høgde på opp mot 100 høgdemeter. Nedre del av ura blei synfara 27.september. Massane er i hovudsak mosegrodd, det blei kun registrert ei relativt fersk blokk. Det er uvisst om blokka kjem frå høgare opp i ura eller frå fjellveggen. Få registreringar på veg, tett vegetasjon i ur og få synlege ferske blokker i ura tyder på at dette ikkje er eit aktivt steinsprangområde. Med to nedfall innan dei siste 50 åra er det ikkje innanfor akseptkriteria for skred på veg, og det anbefalast tiltak. Fjellveggen over ura må inspiserast, og reinskast/sikrast dersom behov. Det er viktig at dette utførast før ein startar opp med inngrep i ur og skjering. Sjå geoteknisk rapport for fleire detaljar på handtering av inngrep i urområdet (ref.6).

7 3.3 Skjeringar Langs dagens veg er det skjeringar på store delar av strekninga (ca. 330 m), sjå bilde vedlegg 3. I dette kapittelet vil dagens skjeringar bli kort beskrive og inngrep ved utviding for fortau vurdert. Tabell 1 oppsummera dagens høgde og ny høgde for skjeringar i planområdet. Tabell 2 i kapittel 4 oppsummera sikringstiltak. Tabell 1: Skjeringar i planområdet. Skjering Lengde Dagens høgde Ny høgde etter Kommentar (profil) (m) (m) inngrep (m) Er boltesikra Få bolt Ikkje boltesikra Ikkje inngrep grunna verna hytte frå krigen Ikkje boltesikra. Enkelte parti med sognemur over skjering. Profil : Dagens skjering er ca meter høg (figur 8). Skjeringa er boltesikra med bruk av trekantplater. Borehull frå sprenging er synleg. Delar av skjeringa har foliert berg med lite-moderat oppsprekking, og delar av skjeringa har tettare oppsprekking. Det er eit sprekkesett med tilnærma vertikale sprekker mot NNØ, eit sprekkesett med horisontal oppsprekking og sporadisk oppsprekking. Det er fleire soner med fukt. Grøfta er ca. 1,5-2 meter brei. I dette området er det fortau adskilt frå vegen med ein betongkant. Frå skjeringstopp skrånar det opp mot fjellvegg i aust. Planlagt utviding for fortau er ca. 7-8 meter inn i terrenget. Dette gir skjeringar på ca meter. Dersom det er muleg anbefalast det å unngå å gå så langt inn i dette området, men det vurderast som gjennomførbart. Det er relativt nært opp mot bratt fjellvegg i aust og det kan bli utfordringar knytt til tilkomst topp skjering. Ein må rekne med boltesikring av ny skjering, og inspeksjon av fjellvegg og terreng bak skjering før oppstart. Profil : Dagens skjering er opp i ca. 8 meter (figur 9), i tillegg til at det er korte parti utan skjering mot vegen. Det er kun eit mindre blokkparti som er sikra med bolt. Berget er sleppete og det er fukt i delar av skjeringa. Terrenget stiger relativt bratt frå skjeringstopp og bak mot fjellvegg. Planlagd utviding for fortau er ca. 3-6 meter inn i terrenget, og ein får skjeringar på ca meters høgde. Det kan bli behov for stagforankring i tillegg til bolt i skjering grunna slepper i berget. Profil : Dagens skjering er ca meter (figur 10). Det er områder med småfallent berg og to tydlege sprekkesett: eit tilnærma vertikalt orientert NØ-SV og eit med slakt fall mot vegbana. Det er fukt i enkelte parti. Skjeringa er ikkje boltesikra. Bak topp skjering er det eit slakt platå på det meste av strekninga, med unntak av ved profil 400. Planlagt utviding for fortau er ca. 1-4 meter inn i terrenget. Dette gir skjeringar på ca meter. Det er truleg grei tilkomst til topp skjering. Ein må rekne med boltesikring. Profil : På denne strekninga er dagens skjeringar mellom 4-11 meter høge (figur 10). Det ligg ei hytte frå krigstida på skjeringstopp mellom ca. profil 480 og 490. For å unngå å sprenge nær hytte bør ein ikkje sprenge seg lengre inn i terrenget på denne strekninga. Profil : Dagens skjering er ca. 4 meter (figur 11). Det er eit tydeleg sprekkesett med slakt fall ut i vegen, og fleire parti med tett oppsprekking. Det er mykje fukt i skjeringa, men

8 ikkje markerte bekkar eller sig frå terrenget bak. Vinterstid er det problem med is ut i vegen frå skjeringa (figur 13). Terrenget er bratt bak topp skjering. Mot vegkryss i profil 670 er det ein sognemur bak topp skjering (figur 12). I dette området er det tydelege slepper. Skjeringa er ikkje boltesikra. Planlagt utviding for fortau er ca. 2-7 meter inn i terrenget. Dette gir skjeringar på ca. 7 meter. Det anbefalast boltesikring, sikring med isnett og betongmur på skjeringstopp dersom behov for å stabilisere lausmassar. Ein bør unngå å gå langt inn i terrenget i parti før vegkryss i profil 670 grunna sleppete berg. Figur 8: Høg skjering mellom profil 270 og 350. Skjeringa er boltesikra. Figur 9: Skjering profil Det er fleire markerte slepper på denne strekninga.

9 Figur 10: Høg skjering mellom ca. profil Hytta frå krigstida ligg på skjeringstopp mellom ca. profil 480 og 490. Figur 11: Dagens skjering ved profil 640. Skredløpet etter jordskred i 2016 er synleg bak topp skjering. Foto Sigrun M Aarrestad, september 2017.

10 Figur 12: Vegkryss ved profil 670. Figur 13: Dagens skjering mot vegkryss i profil 670. Her er det problem med fukt og is i skjering. Bilde er teke mars 2013 av Kurt Skagen.

11 4. Oppsummering og tilråding Det planleggast fortau på strekninga mellom Heggebø og Leirvik. Delar av strekninga har utvida skulder, sjå vedlegg 2, men bredda er ikkje i tråd med dagens krav. Det vil bli inngrep i bratt sideterreng over ei strekning på ca. 500 meter, profil (vedlegg 1-3). Det er skjeringar langs det meste av dagens veg med høgder opp i ca. 14 meter. Planlagt linje fører hovudsakleg til utviding av bergskjeringar. Tabell 1 viser ei oversikt over skjeringshøgder i planområdet. Det er 4 registrerte hendingar i Norsk Vegdatabank (NVDB) fram til 2017: eit jord/lausmassenedfall frå skjering, to stein frå ur og eit jordskred (figur 5). Utfordringar og mulege tiltak i planområdet er: Høge skjeringar. Det er ca. 330 meter med eksisterande bergskjering i planområdet. Ein del parti har oppsprukke bergmasse og fukt/is vinterstid. Det er lite boltesikring i dagens skjeringar. Med utviding for fortau vil det bli lange parti med skjeringar høgare enn 10 meter. Tverrprofil viser at ein går maks 8 meter inn i terrenget og får skjeringar opp i ca. 18 meters høgde. Det anbefalast boltesikring og bruk av stag dersom ein treff på slepper der boring er utfordrande. Ein må rekne med ca. 1 bolt pr. 10 m2, tettare der det er dårleg bergkvalitet. Det er tynt lausmassedekke i område, og truleg ikkje behov for å stabilisere lausmassar bak skjeringstopp i mange områder. Det bør medregnast stabilisering av lausmassetopp for strekninga mellom ca. profil Låge betongmurar kan vere aktuelt å montere ved behov. Mellom ca. profil 600 og 670 må ein også rekne med å sikre mot is med isnett. Sikringstiltaka er oppsummert i tabell 2. Skredfare. Heile planområdet er innanfor utløysing- eller utløpsområde for steinsprang (figur 6). Steinsprangfaren vurderast som låg, men det må gjerast tiltak for å vere innanfor akseptkriteria for skred på veg. Det vil vere størst sannsyn for steinsprang mot veg der ein er nærast bratt fjellvegg i aust, dette gjeld mellom ca. profil Fjellveggen må inspiserast og sikrast ved behov. Ein kan ikkje utelukke nye jordskred i området der det gjekk skred i 2016 (mellom profil ), men frekvensen er venta å vere låg. Det er vanskelig å etablere sikring som sikrar vegen 100 % mot jordskred i dette området grunna bratt terreng heilt ned i vegbana, men eit fanggjerde vil kunne fange opp ein del massar ved ei skredhending. Ein vurderer at fjellsprengingsarbeidet kan utførast utan større stabilitetsproblem. Ein må rekne med å ta ut fleire av skjeringane i fleire pallar. Ein kan truleg bygge pilotveg opp til toppen av skjeringane frå området mellom profil 500 og 550. Det kan bli utfordringar knytt til pilotveg for skjering mellom profil 290 og 400. Som start av anleggsarbeidet bør fjellveggen over ur/skjering mellom ca. profil 200 og 350 inspiserast. Dette kan gjerast med helikopter eller drone i fyste omgang, for så å reinske og eventuelt sikre enkelte parti dersom inspeksjon avdekka laust berg. Dette er både for arbeidssikring og for den permanente situasjonen. Sprengingsarbeid av høge skjeringar vil medføra ein del reparasjonsarbeid av vegdekke og vegrekkverk på dagens fylkesveg. Desse forholda bør medreknast i eit anslag. Det vurderast at med anbefalt boltesikring og sikring mot isnedfall i skjering, i tillegg til inspeksjon og eventuell sikring av fjellvegg mellom ca. profil og eventuelt eit fanggjerde mellom ca. profil , vil strekninga oppnå ein akseptabel strekningsrisiko for skred på veg.

12 Tabell 2: Anbefalte sikringstiltak. Sikring Type Område Mengde Inspeksjon/rensk av laust berg 1. Fjellvegg vest for ur/skjering mellom ca. profil Alle bergskjeringer i planområdet. Vegetasjonrensk, prosess 21.4 c) 2,0 m utenfor prosjektert skjeringstopp. Bolt, prosess 23.2 Ø20mm, 3-4 m Bergskjeringer, eventuelt for sikring av fjellvegg vest for vegen. Ca. 330 m med skjering. Stag e.l., prosess 30/11 e.l, 6 m Ved behov Isnett Skjering mellom profil m2 Ca. 1 bolt pr.10 m2 bergskjering Betongmur Dersom behov for å stabilisere lausmassar bak skjeringstopp Fanggjerde 3000 KJ Mellom ca. profil m 5. Referansar 1. Statens vegvesen (2012): Geologisk notat. F607 Leirvik-Heggebø, Hyllestad, gang- /sykkelveg, forprosjekt, geolgiske vurderingar Sveis 2012/ Statens vegvesen (2014). NA-rundskriv 2014/08. Retningslinjer for risikoakseptkriterier for skred på veg. 3. Statens vegvesen (2009): NA-rundskriv 2009/11. Utfyllende bestemmelser for planlegging, prosjektering, bygging og vedlikehold av høye vegskjæringer i berg. 4. NS-EN :2004+NA:2008 Eurokode 7, Geoteknisk prosjektering, Del 1: Allmenne regler. 2008, Standard Norge. 5. Statens vegvesen (2016): Geologisk notat. Fv 607, Hp 1, Km 18,110. Vurdering av skredløp etter jordskred ved Leirvik. Rapportnummer GEOL Statens vegvesen (2017): Geoteknisk rapport. Rapportnummer GEOT-1.

13 Vedlegg 1: Linje for fortau

14 Vedlegg 2: Plankart

15 Vedlegg 3: Oversiktsbilde over planområdet