Rapport frå studietur i ølbrygging til Nederland og Belgia 2009

Sogn Jord- og Hagebruksskule 5745 Aurland tlf: 57 63 26 50 www.sjh.vgs.no Rapport frå studietur i ølbrygging til Nederland og Belgia 2009 epost: sjh@sfj.no www.sjh.vgs.no 25. til 30. november 2009 Ressurssenteret ved SJH og Kompetansenavet Vest

Deltakarar Marianne og Øystein Lauritzen Elly- Ann og Tom Kofoed Turid og Leif Stana Bjørn Moe Bente Hagen Leif Jarle Espedal Evan Lewis Aud Melås Rigmor og Edvard Sæbø Astrid Brommeland Rune Midttun Jørn Gunnar Andersen Odd Nicolaysen Harald Barstad Arnfinn Noss Yvonne Tonnaer Christensen turleiar og arrangør Sjur H. Rørlien - referent Innhald o De Prael, Amsterdam s. 3 o Brouwerij Sint Servattumus, Schijndel s. 6 o Besøk på gardsbruk som dyrkar humle, bygg og spelt til brygging s. 9 o Brouwland s. 10 o Brasserie Caracole s. 11 o Humledyrkaren s. 14 o Brasserie Brootcoorens, Erquelinnes s. 15 o Brasserie à Vapeur, Pipaix s. 17 o Brouwerij Hof ten Dormaal s. 19 o Les Brasseurs de la Grand Place, Brussel s. 21 o Cantillon, Brussel s. 21 2

De Prael,Amsterdam Bryggeriet ligg i hjartet av den gamle delen av Amsterdam, kjent som Red Light District. Bryggerimeistaren har drive som heimebryggar sidan 1981, og starta bryggeriet saman med ein kollega i 2000. Dei hadde begge fram til då jobba på eit mentalsjukehus. Bryggerimeistaren Bryggeriet kunne eigentleg vore drive av 3-4 personar, men i tillegg til dei to som starta bryggeriet er det kring 70 tilsette. Alle desse har ei eller anna form for arbeidshemming som gjer at dei ikkje mentalsjukehuset der bryggarane tidlegare jobba. Andre igjen har behov for ein plass der dei kan lære å arbeide att, der det vert lagt til rette for små, delte arbeidsoppgåver. Arbeidsevna til den enkelte varierar sterkt, frå ikkje meir enn 5 min i gongen til ein heil dag samanhangande. Antalet arbeiderar som er innom bryggeriet for å jobbe kvar dag varierar frå 20-25. Teknologien i bryggeriet er svært enkel, og lagt opp slik at det var mykje manuelt og relativt enkelt arbeid. Slik er det mogeleg å finne arbeidsoppgåver som høver for dei fleste. Manuell etikettering av ølflaskene Bryggeriet har også eit samarbeid med ei liknande bedrift med tilpassa arbeid som står for transporten av malt til dei og fjernar dravet/masken. Desse leverar i sin tur dravet til ein økologisk driven gard som driv med grøn omsorg og som produserar osten som bryggeriet i sin tur serverar på puben sin. 3

Dette konseptet kan vel nærmast kal då også meir på lønsstøtte frå myndigheitene enn på salget av øl. På sjølve ølet tener dei 2,50 euro pr liter, som dei sel på flasker og på fat til pubar, samt i ein eigen butikk i tilknyting til bryggeriet. Når ølet vert seld på pub får ein 3-4 euro pr glas. Denne meirverdien har dei no bestemt seg for å ta ein del av sjølv, og har nyleg starta opp ein eigen pub ikkje langt frå bryggeriet. Denne puben åt me lunsj på seinare på dagen, og hadde også ei økt med smaking på og gjennomgang av dei ulike sortane øl som vart brygga der. Me vart servert av dei same arbeidsfolka som jobba på bryggeriet, som gjennomførte oppgåvene sine med stor entusiasme og stoltheit! Sjølve bryggeriet var eit ganske standard og kompakt mikrobryggeri. Det som ikkje var standard var at det var plassert i ein svært gamal bygning med begrensa golvflate, og difor måtte både utstyret og bygningen til ein viss grad tilpassast einannan. Det måtte også fordelast over fleire etasjar, noko som gjorde at ein del transport vart noko tungvint. Bryggeriet har ein kapasitet på 1000 liter pr brygg, og ein årsproduksjon på 125.000 liter. 4

Dei lagar 7 ulike sortar, og ein del av konseptet deira er at dei gjev kvar ølsort namn etter ein avdød - Me var på bryggeriet heile dagen og deltok i deler av bryggeprosessen innimellom omvisning, smaking, mat osv, og fekk ei framifrå omvisning med grundige forklaringar av alle deler av drifta. Det var også ei oppleving å sjå den gleda, entusiasmen og stoltheita dei som jobba der synte for arbeidet sitt. Tur- deltakarar i arbeid med maltsekkane 5

Brouwerij Sint Servattumus, Schijndel Bryggeriet, der ein ser vasking og siling av maltet pågår; meskekar og vassvarmar øverst, deretter silkar og til sist bøtta. Kokekaret til høgre. Dei koperkledde kara er det nye utstyret. Dette vesle bryggeriet er organisert som ei stifting med 7 deltakarar; 5 frivillige og 2 tilsette. Dei starta som så mange mikrobryggerar som heimebryggerar og kjøkkenbryggerar, men utvida etter kvart produksjon til sal. Terskelen for å gå over frå heimebrygging til salsproduksjon er ganske låg, etter som løyvet frå staten er gratis, og dei betalar berre ei mindre avgift til staten pr. produsert liter øl. Etter kvart som produksjonen auka måtte dei flytte ut frå garasjen og skaffe seg større lokaler. No leiger dei eit lokale som rommar bryggeriet, ein butikk og ein pub. Dei har laga alt utstyret sjølv på dugnad. Dette har begrensa kapasitet, og med den teknikken dei brukar produserar dei berre 100-125 liter øl pr. brygg og veke. Særskilt metoden dei brukte for siling gjorde at dei brukte ein heller lang arbeidsdag på eit såpass lite brygg. Heile anlegget vert fyrt med gass. Dei nyttar stegmesking, og rører ganske kraftig i meskekaret for å unngå at det svir i botnen der gassflamma er. Deretter vert mesken silt, og så vert vørteret pumpa over i kokepanna og kokt. Dei har no laga nytt utstyr med kapasitet på 500 liter, men dette er ikkje teke i bruk enno. 6

Gjæringa føregår i opne gjæringskar av plast, 2-4 veker avhengig av ølsort. Det må nemnast at fleire av deltakarane på turen reagerte på lukta i rommet, og meinte at denne delen av prosessen var det for lite styr Deretter vert ølet tappa på flasker og tilsett 8 gram sukker pr liter for så å bli sett til ettergjæring. Fram til no har dei tappa alt for hand, men dei har no kjøpt ei tappelinje som snart skal i gang. Ølet vert kun tappa på flasker, ingenting på fat. Dette er ein del av marknadsføringa deira; kunden skal måtte sjå etiketten og namnet deira. Frå eit tappetårn er det ikkje så lett å Dei har også råvarer. Dei vart spurt for nokre år sidan om dei kunne lage øl av lokale råvarer som spelt, honning, kirsebær og anna, og har etter det utvikla ein del oppskrifter som er tilpassa dette. Spelt vert brukt i 7 av ølsortane deira, med eit fast innslag av 20% umelta spelt i desse ølslaga. Dei brukar samme gjær til alt øl (Brewferm) som er ein universalgjær ein del av deltakarane ikkje er spesielt imponert over. Sjølv om dei lagar 19 ulike sortar øl var det heller ikkje vanskeleg å kjenne att denne gjærstammen i samtlege av øla me smakte. 7

Ellers vil eg nemne at det var eit entusiastisk og triveleg vertskap som tok godt vare på sine besøkande. Lunsj og ølsmaking på bryggeripuben 8

Besøk på gardsbruk som dyrkar humle, bygg og spelt til ølbrygging Me besøkte eit familiebruk ikkje langt frå bryggeriet nemnt over. Dei dreiv kombinert- produksjon med 120 mjølkekyr og 80 ungdyr, 350 daa gras, 150 daa åker (av dette 40 daa spelt) og 220 daa freda kulturlandskap til beite. Dei brukar entrepenørar til innhausting, elles gjer dei alt arbeidet sjølv. Mjølkinga av 120 mjølkekyr går unna på 1t og 45min i fiskebeinsstall med 12 dyr pr gong. Storfèet er av rasane Holstein- er 6000 liter, og for mjølka får dei 28 cent, med eit vintertillegg på 6 cent. auke inntektene til garden. Dette måtte ikkje vere for arbeidsintensivt, ettersom dei ikkje akkurat hadde for lite å gjere. Valet fall då på produksjon av korn. Dei har sterkt fokus på lokal omsetning, og kuttar ut alle mellomledd. Dei samarbeidar direkte med og har avtalar med lokal møllar, bakar og bryggeri (Servattumus, sjå over) på levering av bygg, kveite og spelt. Avlinga av spelten ligg på 400 kg daa, og dei får 35 cent pr kg for ureinsa spelt. I tillegg til ordinær gardsdrift driv dei ei form for gardsturisme og kunnskapsformidling for innbyggarane i byane rundt. Dei er svært opptekne av å formidle ikkje berre tradisjonell opplevingsturisme og natur til dei besøkande, men også viktigheita av landbruket som matprodusent. 9

Besøk på Brouwland Denne dagen kryssa me grensa frå Nederland og inn i Belgia. Dagens fyrste besøk var ein kort stopp på Brouwland, Europa sin største butikk for ølbrygging og vinlegging. Butikken har alt i frå råvarer, litteratur, enkelt utstyr til komplette avanserte mikrobryggeri. Her var det mykje som lokka for ndla litt litteratur og småutstyr, men heldigvis for lommeboka er det grenser for kva ein får med seg heim att på eit fly. Komplett mikrobryggeri, kapasitet 200 liter Humle i ulike variantar Utstyr for det meste... 10

Brasserie Caracole Dette er eit av dei få kommersielle bryggeria som framleis vert fyra med ved. Det har ein svært gamal og sentral historie i bygda der det er plassert, og vart drive heilt fram til 1972. Det vart då stengd ned, men alt utstyret vart ståande. Så vart det kjøpt i 1992 av ein entusiast, renovert og sett i full drift frå 1994. Det er i dag fem tilsette, derav 2 på heiltid. Bryggeriet lagar no fire ulike sortar sjølv, og har i tillegg leigebrygging der det er eit par entusiastar som bryggar, tappar og merker sitt eige øl. Alt ølet som vert laga her er ufiltrert og upasterisert. Noko av ølet er økologisk. 11

Energikjelda er som nemnt ved. Dei startar å varme bryggevatnet dagen før sjølve brygginga startar. Oppvarminga skjer i ein kopartank på 4000 liter. Dag 2 pumpar dei så vatnet over i meskekaret, ein kopartank på solide 5000 liter. Kopar leiar varme ekstremt godt, og dei påstår å kunne løfte temperaturen i meskekaret frå 50 til 80 grader på 30 min! Vassvarmaren til venstre, meske- og kokekjel til høgre Silkaret står i same rom som kokekaret, og har ein mekanisk røremekanisme og silbotn i messing. Etter siling vert vørteret pumpa opp i kokekaret att og kokt der. Vidare går ølet inn til gjæringskara via ein platekjølar. 12

Alle øl som vert laga her er overgjæra, og dei brukar same gjær til alle øl bortsett Etter hovudgjæring vert ølet teke inn i ein blandingstank og tilsett sukker og ny porsjon gjær, deretter tappa på flasker og flaskemodna. Gjæringskar Tappelinja har ein kapasitet på 800 flasker i timen, og bær preg av rimelege eigenløysingar som flaskevaskaren som er laga av ei plastkanne og ein Gardenakopling. Enkel flaskevaskar på tappelinja... Dei bryggar ein gong i veka på sommaren, og to- tre gonger i veka på vinteren. Standardbrygget er laga av 800 kg malt og gjev 4000 liter. I eit par av sortane vert det også brukt krydder. Årsproduksjonen er på 120.000 liter. Ølet vert selt i Belgia, Nederland, Frankrike, Italia, Sveits og Japan. Bryggeriet driv også sin eigen pub som er open ein dag i veka, i tillegg til eigne arrangement. Her fekk me smake på alle ølsortane, samt at me vart servert ein imponerande lunsj basert utelukkande på lokale rettar og matvarer; ei rekkje ostar laga av kumjølk, geitemjølk, sauemjølk og kombinasjonen sau/geit samt ein spesialost som var vaska i øl. Vidare fekk me ulike skinker, patèar, pølser og posteiar basert på tamsvin og villsvin. Dette var då også konseptet til serveringsstaden; reindyrka lokal mat og drikke av høg kvalitet, servert i historiske og flotte omgjevnader. Reiseleiar Yvonne og verten ved Caracole Spesialosten! 13

Dog skal det seiast at det norske mattilsynet neppe hadde godkjent produksjonslokala; det var mykje Namnet på bryggeriet og logoen deira, snigelen, skal visstnok betegne folket i regionen her dei har :- ) Lunsj og ølsmaking i bryggeriet Humlemannen I stummande mørkre besøkte me ein lokal humlebonde seinare på dagen. Han har ein humlegard på 5 daa, etablert for 2 år sidan. Han har 4 typar humle; Spalt, Magnum, Taurus og Saphire. Alfa- styrken ligg på rundt 14%, som tyder på at han har gode dyrkingsforhold. Heile produksjonen vert levert til lokale bryggeri, m.a. til Brasserie Caracole. Han reknar at humleplanten er i full produkjsjon etter 4 år, og at han kan hauste ein plante i 20 år. Planteavstanden er 125 cm, og han trekker opp 4 rankar pr plante, som klatrar langs vertikale strenger som er festa til ein horisontal toppstreng ca 5 meter over bakkenivå. Ved hausting skjer han ned heile planten og plukkar konglene. Radavstand er tilpassa mekaniseringslinja, og kan såleis variere frå 125 til 350 cm. Mesteparten av humlen her er bitterhumle som vert varmluftstørka på 60 grader. Aromahumlen vert tørka berre med lufting. Han har fått støtte til etableringskostnadane, og har eit samarbeid med ein landbruksskule som kjem dit og jobbar. Heile produksjonen er økologisk. 14

Brasserie Brootcoorens I byen Erquelinnes besøkte me det vesle bryggeriet Brootcoorens. Alt bryggeutstyret deira var gamalt meieriutstyr, 3 stk runde 1000 liters tankar. Tank nr 1 vert brukt til mesking, over i tank nr 2 som er silkar, og deretter over i tank nr 3 til gjæring. Ettergjæring skjer på flasker. Årsproduksjon er på mellom 10.000 og 15.000 liter, alt avhengig av salget. Dei fyrer tankane med gass. Utstyret til dette er heimelaga og relativt avansert med termostatstyrt fyring og termoregulatorar. Termoregulatoren Tappelinja 15

Dei har ein eigen humlehage med 300 plantar. Avling vart oppgitt til 3-4 kg pr plante, noko som fleire reagerte på høyrdes veldig høgt ut. Det vert dyrka to ulike sortar, Styrian Golding pluss ein annan. Til innhaustinga laga han til ein humlefestival, slik at han fekk gratis hjelp til innhaustinga og kundar til øl og mat. Dei hadde meir enn 1000 personar innom på ei slik helg! Heile produksjonen vart selt i eigen pub, i direkte tilknyting til bryggeriet. Her fekk me servert ølet dei laga, samt lunsj av lokale råvarer også her, med hovudvekt på lokal ost. Her fekk me den uvanlege oppfordringa frå verten om å plukke ut det ølet me likte MINST!! Nok Årets juleøl 16

Brasserie à Vapeur, Pipaix Dette er verdas einaste attverande dampbryggeri. Bygd i 1785, men noverande utstyr har stått i bryggeriet sidan 1895. Dampmaskina vert ikkje lenger fyrt med ved, men olje. Ein reknar 400 liter olje på ei brygging. Dampsylinder og drivverket Drivverk og overføringar, sjakt for maltet og meskekar Dei lagar 4500 liter øl pr brygging. Meskinga skjer i ein gamal kjel med relativt kraftig mekanisk omrøring, med heile røreverket med tannhjul og overføringar i støypejern ståande fastmontert i kjelen. Oppvarminga skjer med damp, som vert tilsett direkte i mesken vha 4 røyr. Difor er det naudsynt med den kraftige omrøringa for å få god temperaturutjamning. Meskekaret er på ca 4000 liter. Dei startar med 2500 liter i innmeskinga, og vaskar ut mesken til dei har 4500 liter. Kokinga skjer med damp, som går i røyr i botnen av kokekjelen på 12000 liter. Røringa i meskekaret Tapping av vørteret 17 Røringa er stogga, silinga er i gang

Fram til 1990- talet har det berre blitt brygga Saisson der, medan dei no har utvida sortimentet. Bryggeriet vert no drive av ein fyr som tok over i 1984 for å redde det. Det vert drive som eit museumsbryggeri, og dei bryggar ein gong i månaden. Det er då opent for publikum, og folk betalar for å komme og sjå på. Dei produserar kun det dei treng for eige sal i museumsrestauranten, og bryggar då mellom 4500-7000 liter kvar gong, alt etter behov. Som ein kuriositet kan ein også nemne at dei har byrja å destillere ølet sitt for eigen maltwhiskyproduksjon, og har no for sal ein belgisk single malt. Museumsrestauranten har sterkt fokus på lokale matvarer og økologisk mat. Økologisk ost i ei rekkje ulike variantar (me fekk over 30 ulike ved lunsjen), brød som dei lagar sjølv, økologisk griseskinke heilkokt 10 timar i øl, ulike skinker og patèar, og røykt laks. Ostane er laga av ku, sau, geit, kombinasjonen sau/geit osten vaska i øl, i nokre er øl ein del av osten. Ein del av brøda har øl som ingrediens som erstattar vatn/mjølk. Langtidskokt skinke Litt av ostane Gjestene nyt ein svært velsmakande lunsj i restauranten 18

Brouwerij Hof ten Dormaal Dette bryggeriet vart starta av ein mann som i sitt tidlegare yr kjøpte då eit gardsbruk som han og familien driv økologisk. Garden har vore busett sidan 1100- talet, og bygningane i dag er frå 1700- talet, med unntak av huset som bryggeriet står i. Det er eit gamalt vognskjul som vart bygd mellom 1. og 2. verdskrigen. Vert og eigar Arealet på garden er 450 daa, der han dyrkar korn, humle og gras. Han har kjøtproduksjon på stofè, og driv med arbeidshestar, som særskilt sonen var oppteken av. Han fann etter kvart ut at det var for dårleg økonomi i landbruket til at han kunne leve av det. Han bestemte seg då for å starte eit bryggeri, noko som må kunne seiast å vere ganske spesielt for ein mann på rundt 50 år som aldri Dette bestemte han seg for for to år sidan, og kom i gang med produksjonen for 6 mnd sidan. Han har leigd inn ein kar som kan bryggeri til planlegging, oppbygging og som bryggerisjef. Alt utstyret er kjøpt brukt her og der, for så å bli sett saman. Det har slik det står i dag ein pris på 300.000 euro. Dette er veldig dyrt for brukt utstyr, og kjem av at det vart mange arbeidstimar på å reparere det gamle utstyret og tilpasse dei ulike systema til einannan. Bryggeriet Tappelinja 19

Det vert brygga 1500 liter i slengen, og han bryggar ein gong i veka. Ettergjæring skjer på flasker. Dei reknar at det er 3 gram CO2 i ølet etter hovudgjæring, og dersom dei ynskjer 5 gram CO2 i tillegg (8 gram CO2 totalt) så må dei tilsette 10 gram sukker, ettersom ein reknar at sukkeret fordeler seg med 50% til alkohol og 50% til CO2. Han vil ikkje selje ølet sitt billig, ser ikkje noko poeng eller glede i det, dessutan er konkurransen stor. Difor har han valgt å bruke champagneflasker for å gje ølet sitt eit meir eksklusivt preg, og dermed kunne ta ut ein høgare pris. Bryggeriet er etter den eldre tyske tradisjonen med å meske på berre eitt, evt. to temperatursteg. Han her har innmesking på 30 grader, som er viktig for spalting av proteolytisk protein. Dette er viktig for malt som ikkje er velmodifisert (kort meltingstid) for å få bryte ned proteinet nok, og for å få ei god skumdanning. Velmodifisert malt vil som regel sei at meltingsprosessen har teke 7 dagar, ikkje- velmodifisert malt har brukt 5 dagar. I praksis i dag er nesten alt malt velmodifisert med unntak av det tsjekkiske og evt. det som er heime- melta som er det denne karen gjer. Han leverer 40 tonn med bygg til melting i året. Humle har han 3 daa av. Det er dyrare for han å produsere humlen sjølv enn å kjøpe den, men han vil ha ei heilheit i produksjonen her på garden, og bryggar ølet av eigne ingrediensar. Også denne karen kombinerar byggeriet med ein liten pub med ein enkel restaurant. Her fekk me smake ulike smårettar frå området, samt kona sin heimelaga majones i kombinasjon med pommes frites for ikkje å gløyme fleire sortar velsmakande øl! 20

Les Brasseurs de la Grande Place, Brussel Dette er eit pub- bryggeri som ligg ved La Grande Place (Rådhusplassen) i Brussel. Det var eit gamalt og ærverdig bygg, som husa ein restaurant og eit pubbryggeri. Bryggeriet låg opent i romma som utgjorde restauranten og puben, og fordelte seg over alle tre etasjane. Puben og bryggeriet var flott, ølet dei laga var bra, men stort meir er det dessverre ikkje om sei om dette bryggeriet, då omvisaren viste seg ikkje å ha all verdas greie på kva som Cantillon, Brussel står det på eit og ein må kunne sei at bryggeriet respekterar tida, etter som det tek tre år å produsere ølet dei lagar. Bryggeriet ligg inne i Brussel, og vart grunnlagt 1900. Utstyret vart kjøpt brukt og er frå 1899 og er framleis i bruk i dag. Det vart sagt at dette er det einaste bryggeriet i verda i sitt slag, og med det meinest at dei driv etter den gamle måten med spontangjæring; det vil sei at dei ikkje tilset ein bestemt gjærkultur, men lar vørteret bli smitta av soppsporer frå omgjevnadane. Litt om bryggeprosessen: Mesking: 65% bygg og 35% umalta økologisk kveite. Totalt 1200-1500 kg malt pr brygg. Dei sirkulerar vørteret i tre timar, og varmar mesken opp til 72 grader. Dei tek ut 10 000 liter vørter pr ladning. Meskakaret har eit røreverk mykje likt det me såg på dampbryggeriet, og silbotn i messing. Meskekaret Røreverket 21

Vørteret vert så pumpa over til kokekar av kopar. Kopar leier varme svært godt, så godt at det kokar likt i heile kjelen samstundes. Steamrøyr i botnen av kokekjelen. Kokar i 4-5 timar, til vørteret er redusert til 7500 liter. Kokekaret Kokekaret innvending med steamrøyr i botnen Tilsetting av humle: ølet er så syrleg at det ikkje er naudsynt med bitterhumle. Dei brukar humlen berre for konserveringa si skuld. Dei brukar også gamal humle: tørka og lagra i 2-3 år. Kjøling: etter kokinga vert vørteret pumpa over til eit eige kjølekar i rustfritt stål på loftet. Dei brukar berre naturleg kjøling, derfor skjer brygging berre i vinterhalvåret. Kjøling skjer over natta, og varer til vørteret har ein temperatur på 20-22 grader. Dei reknar at vørteret vert smitta med gjærkultur frå omgjevnadene frå 40 grader og nedover. Ope kjølekar Pga miljøaspektet samt faren for å skade villgjæren brukar dei ikkje gift mot smågnagarar eller insekt på maltlageret, men katt og edderkopp. Likeeins brukar dei kalk på veggane i staden for maling, og naturlege vaskemiddel. Taksteinen på loftet med sopp og villgjær Loftet med maltlager og kar for kjøling og smitte av vørter 22

Etter kjøling vert ølet tappa på eikefat. Dette er brukte fat som fyrst har vore brukt til vin. Dei reknar ca 20 års levetid på fata. Storleik 400 liter for det meste. Gjæringa tek 3 år. Då har sukker% gått frå 11-11,5% til 0,02%. Pga at tønnene ikkje er gasstette er dette ølet heilt flatt Lambic. Ølet: består i hovudsak av tre år gamalt øl, som vert iblanda noko øl som er 1 og 2 år gamalt. Då får det tilført sukker igjen og ein balanserar smaken. Dette vert så tappa på flasker og står til ettergjæring og modning i 6 månader. Ein har då fått eit svært syrleg øl på ca 5% alkohol, som i prosess kanskje har meir til felles med sider enn øl. Det vanlege ølet vert skjenka av den særs dyktige omvisaren irsebær, druer, aprikos eller bringebær vert blanda heile (aprikos vert halvparten av steinane fjerna) med 2 år gamalt øl. Dette står så og gjærar i 6 veker, før det vert silt av og blanda med 1 år gamalt øl, tappa på flasker og ettergjæra i 3-4 mnd. Bryggeriet produserar 1 1,2 mill liter pr år. Av dette vert 65% eksport til USA, resten stort sett i Europa. Tidlegare hadde dei direkte leveransar til over 200 pubar i Brussel, men no er dette talet nede i berre 40. Fruktøl med kirsebær 23