Prognose for tilgang og forbruk av norsk korn for sesongen 2016/2017 pr. 8. mai 2017 Marknadsreguleringa i kornsektoren har som formål å sikre omsetninga av norsk korn og å skape balanse i kornmarknaden i Norge. Sentrale verkemiddel er tiltak mot periodiske overskott og suppleringsimport av råvarer. Grunnlaget blir lagt gjennom prognosar for tilgang og forbruk av korn. Denne prognosen er siste vurdering av balansen i sesongen fram til ny kornavling er i bruk hausten 2017. Tilgang av norsk korn Tilgangsprognosen byggjer på registrert kvantum avrekna korn for landet. Det gjenstår normalt berre mindre kvanta som vil bli levert i sesongen. Norske Felleskjøp gir følgjande prognose for tilgang av norsk korn til engrosmarknaden i kornåret: Tilgang norsk korn (tonn) Gjennomsnitt 2011-15 Tilgang 2015 Prognose 2016 Prognose ifht siste 5 år Prognose ifht siste år Matkveite 150 300 147 700 226 400 151 % 153 % Fôrkveite 163 100 324 000 64 600 40 % 20 % Kveite i alt 313 400 471 700 291 000 93 % 62 % Matrug 17 400 36 600 12 300 71 % 34 % Fôrrug/rughvete 10 100 29 500 9 100 90 % 31 % Rug i alt 27 500 66 100 21 400 78 % 32 % Bygg 491 400 474 400 602 000 123 % 127 % Havre 238 100 268 700 341 000 143 % 127 % Korn totalt 1 070 400 1 281 000 1 255 400 117 % 98 % Erter 2 100 3 500 5 200 248 % 149 % Oljefrø, åkerbønner 9 200 10 400 11 400 124 % 110 % Korn, erter, oljefrø 1 081 700 1 294 900 1 272 000 118 % 98 % Matandel kveite 48 % 31 % 78 % Matandel rug 63 % 55 % 57 % (Kjelde historiske data: Landbruksdirektoratet) Tilgangen av korn, erter og oljefrø er med dette prognosert 22 900 tonn lågare enn i sesongen 2015/2016. PROGNOSE MAI 2017.DOCX 1
Kvalitet og fordeling, matkveite Under er vist prognosert klassefordeling for tilgangen av norsk korn i sesongen basert på registrerte leveransar hos Landbruksdirektoratet pr. 27. april 1. Tabellen viser den forventa fordelinga mellom proteinklasser inklusive dei to føregåande sesongane: Prognosert klassefordeling (kvantum i tonn): Prognosert tilgang 2014-15 2015-16 Prognose 2016-2017 etter omdisponering Kvantum Fordeling Fordeling Fordeling (tonn) Kvantum Fordeling Klasse 1 0,1 % 3,2 % 20,6 % 45 800 45 800 23 % Klasse 2 16,4 % 14,9 % 20,3 % 45 700 45 700 23 % Klasse 3 57,9 % 41,8 % 45,1 % 99 700 77 700 38 % Klasse 4 21,6 % 36,7 % 13,9 % 32 200 32 200 16 % Klasse 5* 4,0 % 3,4 % 0,0 % 1 100 1 100 1 % I alt 100,0 % 100,0 % 100,0 % 224 500 202 500 100 % * Overlagra frå 2015/2016 I tillegg er det aktuelt å overlagre delar av resttilgangen av matkorn til neste sesong. Jamfør nedanfor Proteininnhaldet i sesongen er høgare enn i den førre sesongen og nesten på høgde med matkveiten frå hausten 2014. Bakekvaliteten er generelt god. Tabellen under viser utviklinga i innhald av protein pr. klasse: Proteinprosent matkveite 14,5 % 14,0 % 13,5 % 13,0 % 12,5 % 12,0 % 11,5 % 11,0 % 10,5 % 10,0 % 2012 2013 2014 2015 2016* Klasse 1 12,6 % 12,5 % 13,6 % 12,4 % 13,6 % Klasse 2 12,5 % 11,0 % 13,9 % 12,4 % 13,3 % Klasse 3 12,0 % 11,0 % 13,8 % 12,2 % 13,2 % Klasse 4 11,2 % 11,1 % 12,2 % 11,9 % 12,8 % Klasse 5 11,4 % 10,4 % 12,0 % 11,7 % Matkveite i alt 12,2 % 11,6 % 13,4 % 12,1 % 13,2 % 1 Prognosert tilgang før omdisponering redusert med 5000 tonn kveite innkjøpt som matkorn, men som vil bli brukt til fôr utanom omdisponering gjennom marknadsreguleringa. Det er lagt til for 3100 tonn matkveite overlagra frå 2015/2016. PROGNOSE MAI 2017.DOCX 2
Figuren under viser utviklinga i tilgang mellom dei ulike proteinklassane av matkveite. Klassefordeling matkveite 100,0 % 90,0 % 80,0 % 70,0 % 60,0 % 50,0 % 40,0 % 30,0 % 20,0 % 10,0 % 0,0 % 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016* Haustkveite Klasse 5 8,1 % 0,7 % 3,7 % 0,3 % 0,3 % 0,6 % 3,2 % 4,0 % 3,4 % 0,0 % Haustkveite Klasse 4 33,2 % 14,6 % 22,3 % 27,7 % 18,5 % 1,1 % 9,2 % 21,6 % 36,7 % 13,9 % Vårkveite Klasse 3 25,3 % 37,4 % 40,8 % 43,0 % 54,5 % 70,6 % 68,6 % 57,9 % 41,8 % 45,1 % Vårkveite Klasse 2 32,6 % 46,7 % 32,8 % 24,6 % 19,4 % 27,6 % 18,7 % 16,4 % 14,9 % 20,3 % Vårkveite Klasse 1 0,9 % 0,5 % 0,3 % 4,4 % 7,4 % 0,1 % 0,2 % 0,1 % 3,2 % 20,6 % Over tid har tilgangen av vårkveite i aukande grad blitt dominert av sortar i proteinklasse 3. Bransjen har dei siste åra i aukande grad stimulert klasse 1 og 2 og gitt mindre stimulans til klasse 3. Dette, saman med utviklinga av kveitesorten Mirakel har gitt effekt på fordelinga i sesongen som er i relativt godt samsvar med ynskja frå industrien om 50 % av kveiten som klasse 1 og 2 og resten fordelt likt på klasse 3 og 4. Tilgangen av fôrkorn Figuren under viser utviklinga i tilgangen av norsk fôrkorn: PROGNOSE MAI 2017.DOCX 3
Tilgang av fôrkorn (tonn) 1 400 000 1 200 000 1 000 000 800 000 600 000 400 000 200 000 0 Fôrkveitetilgang Fôrrugtilgang Tilgang bygg til fôr Tilgang havre til fôr Det er svært liten tilgang til norsk fôrkveite, samtidig som stor tilgang av bygg og havre gir redusert rom for supplerande import. Forbruk av kornråvarer Matkorn Prognosen for foredling av matkorn i Norge er basert på forbruksstatistikk frå Landbruksdirektoratet til og med mars i år. Prognosen for resten av sesongen er basert på trend for siste fem år. Tabellen under viser forbruket dei siste sesongane, og prognose: Matkornforbruk pr kornsesong (tonn) Sesong Kveite Rug Bygg Havre Sum 2011/2012 279 930 25 590 2 872 23 191 331 583 2012/2013 281 646 26 056 2 604 26 998 337 304 2013/2014 279 896 23 421 2 643 28 807 334 767 2014/2015 274 945 22 124 3 187 30 888 331 144 2015/2016 276 701 21 122 3 517 30 281 331 621 Prognose 16/17 277 000 20 000 3 500 33 000 333 500 (Kjelde for historiske data: Landbruksdirektoratet) Kraftfôr Forbruksprognosane for fôrkorn baserer seg på registrert sal av kraftfôr til og med 1. kvartal i 2017 og på produksjons- og salsprognosar for mjølk, kjøtt og fjørfe. Omsetninga av kraftfôr til drøvtyggarar og svin har falle både i 4. kvartal 2016 og i 1. kvartal 2017. Fjørfefôr har aukande omsetning etter svikten i 2015 og er på nivå med situasjonen før omsetningssvikten. Det er lagt til grunn at sein vår kan gi 1 % vekst i forbruket av fôr til drøvtyggarar. Forventa produksjon i perioden er prognosert under: PROGNOSE MAI 2017.DOCX 4
Kraftfôrsalg per kornsesong (tonn) Drøvtyggar Svin Fjørfe Anna Sum 4K11-3K12 975 091 490 463 409 564 30 080 1 905 198 4K12-3K13 992 119 482 004 446 184 28 380 1 948 687 4K13-3K14 997 058 481 603 460 639 25 192 1 964 492 4K14-3K15 1 010 312 495 779 426 925 22 386 1 955 402 4K15-3K16 1 012 834 498 346 436 699 19 118 1 966 997 4K16-3K17 1 006 000 498 000 465 000 17 000 1 986 000 Endring -0,7 % -0,1 % 6,5 % -11,1 % 1,0 % (Kjelde for historiske data: Landbruksdirektoratet) Fordeling av tilgangen forbruk og overskott Overlagra korn frå sesongen 2015/2016 inngår i tabellen under, som gir oversikt over bruken av norsk korn til ulike formål: Fordeling norsk korn (tonn) Tilgang ny avling Overlagra korn inn Forbruk matkorn Omdisponert til fôr Overlagre til ny sesong Norsk korn i alt til fôr Kornslag Kveite 291 000 26 900 182 800 22 000 20 000 115 100 Rug 21 400 6 400 18 700 0 0 9 100 Bygg 602 000 9 800 3 500 11 000 597 300 Havre 341 000 11 400 30 500 24 000 297 900 Totalt 1 255 400 54 500 235 500 22 000 55 000 1 019 400 Forbruket av matkorn gir eit overskott av matkveite. Det er lagt til grunn at prognosert overskott av klasse 3 bli omdisponert til fôr og tilsvarande av klasse 1 og 2 bli overlagra for bruk i neste sesong etter samråd med matmjølmøllene. Rommet for bruk av havre i kraftfôr er redusert i seinare år, først og fremst som følgje av auka andel fôr til mjølkekyr som aukar mjølkeytinga; kravet til energikonsentrasjon gir mindre plass til havre. Tilgjengeleg havre har likevel i stor grad blitt brukt i den aktuelle sesongen. Figuren under viser kor stor andel havre som har blitt brukt i kraftfôret dei seinare åra og kor stor andel årets tilgang av havre til fôr utgjer av kraftfôret: PROGNOSE MAI 2017.DOCX 5
15,5 % 14,6 % 14,3 % 15,6 % 16,2 % 13,8 % 11,7 % 11,4 % 12,6 % 11,7 % Dersom all fôrhavre som er tilgjengeleg i sesongen, inklusive overlagra havre, skulle blitt brukt, ville dette utgjort 16,2 % av kraftfôret, som illustrert i figuren som «Prognose 16/17». Havre er ei krevjande råvare å handtere i prosessen og industrien har bedt om tid til å tilpasse seg den auka tilgangen. I prognosen er det som i tidlegare prognosar i sesongen lagt til grunn at kraftfôrindustrien kan ta inn 15,0 % havre i kraftfôret totalt. Dette medfører likevel at ein del havre ikkje blir brukt i år og må handterast av marknadsreguleringa. Det er sådd mykje haustkorn i 2016 og dette vil normalt føre til redusert areal av havre i 2017, noko såkornomsetninga så langt understøttar. Eventuell overlagra havre vil difor lettare finne rom i marknaden i 2017/2018 enn i inneverande sesong. Kraftfôrindustrien har for sesongen gått gjennom sine vurderingar av behov for import og presentert resultatet i Bransjeforum i januar. Importbehovet er påverka av den manglande tilgangen av norsk fôrkveite. Ynskt andel import varierer i stor grad mellom dei fire aktørane og i prognosen er lagt til grunn at det er mogleg å bruke norsk korn på nivået for dei to aktørane med høgast forbruk av norsk fôrkorn. Dette medfører at overskottet av fôrkorn aukar med 11 000 tonn i tillegg til det aksepterte overskottet av havre. I tabellen over er dette som ein teknisk føresetnad framstilt i form av overskott av bygg. Import av kornråvarer for å supplere tilgangen av norsk korn Prognosane for suppleringsimport blir vurdert i etterkant med utgangspunkt i registrerte grunnlagsdata (areal, tilgang og forbruk). For å ha det endelege talgrunnlaget, vert evalueringa gjort ved slutten av etterfølgjande sesong, i mai. I tabellen under framgår avviket i prognosen saman med registrert ubrukte importkvoter. PROGNOSE MAI 2017.DOCX 6
Evaluering - prognoserte importkvoter (tonn) 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14 2014/15 2015/16 Kvote matkorn Prognosert 120 000 274 000 168 000 215 000 126 000 162 000 Revidert prognose 120 000 268 000 181 000 213 000 127 000 164 000 Overprognosert 0 6 000-13 000 2 000-1 000-2 000 Ubrukt kvote 1 984 24 977 5 921 4 471 3 601 7 155 Kvote karbo Prognosert 273 000 397 000 488 000 509 000 388 000 205 000 Revidert prognose 310 000 401 000 455 000 518 000 380 000 149 000 Overprognosert -37 000-4 000 33 000-9 000 8 000 56 000 Ubrukt kvote 6 356 18 515 6 946 5 545 15 097 3 063 Importkvotane for matkorn vart undervurdert med 2 000 tonn og årets kvote blir auka tilsvarande, sjølv om den gitte kvoten ikkje vart brukt opp. Importkvotane for fôrkorn vart, som følgje av for stor tildeling allereie i august 2015, 56 000 tonn større enn balansen i marknaden for norsk korn skulle tilseie. Av dette vart 45 000 tonn prognosert i mai 2016, overlagra og er trekt frå som grunnlag for importkvoter gjennom sesongen. Resten, korrigert for ubrukte kvoter, blir trekt frå ved den kommande auksjonen i mai. For avvik i vurderingar av kvote for råvarer til kraftfôrindustrien illustrerer tabellen under utslaget av ulike faktorar. Første kolonne er prognosetal pr. mai 2016, medan den andre kolonnen viser den tilsvarande etterrekninga gjort i dag: Evaluering karbo 2015/16 Maiprognose Evaluert p.t Differanse Omsetning av kraftfor 1 968 000 1 967 000-1 000 Andel karbohydrat 70,0 % 69,7 % -0,3 % Behov for karbohydrat 1 378 000 1 371 000-7 000 Forbruk av kli frå norsk foredling -52 000-61 000-9 000 Behov for karbohydrat ekskl. kli 1 326 000 1 310 000-16 000 Norsk fôrkorn -1 091 000-1 085 000 6 000 Importbehov totalt 235 000 225 000-10 000 Bilaterale kvoter EU, GSP (60 000) (60 000) 0 Korreksjon for året før - - 0 MUL-kvoter korrigert -15 000-16 000-1 000 Kvoter for suppleringsimport 160 000 149 000-11 000 Ubrukt kvote 3 000 Marknadsreguleringa tok etter dette ansvar for 11 000 tonn mindre overskott enn etterrekninga av balansen tilseier. Det er også i denne sesongen overskott av fôrkorn og manglande regulert overskott i den førre sesongen aukar overlagringsbehovet i inneverande sesong tilsvarande. Importbehov matkorn Importkvoten for matkorn vert gitt som ei samla kvote som normalt vert fordelt mellom auksjonar i august, november og mai. Som grunnlag for tilråding om importkvoten for matkorn er dei enkelte kornslaga vurdert for seg. Matkveiten har god kvalitet og god fordeling mellom dei ulike proteinkvalitetane denne sesongen. Dette gjer det mogleg å bruke mykje norsk matkveite i mjølblandingane. På den andre sida skjerpar PROGNOSE MAI 2017.DOCX 7
industribakarane krava til proteininnhald i mjølet, mellom anna ut frå eit ynskje om å unngå å deklarere innhald av tilsett gluten. Endringane resulterer ikkje i endra gluteninnhald i bakevarene og Norske Felleskjøp kan over tid ikkje akseptere at bakeriindustrien på denne måten medverkar til å gjere det vanskelegare å bake med grunnlag i norsk matkorn. Det er behov for import av økologisk grynhavre. Ut frå prognosert totalt forbruk av matkorn og prognosert tilgang av norskprodusert matkorn, vil det vere behov for følgjande supplerande import av matkorn i kvoteåret: Importbehov matkorn (tonn) Kveite Rug Bygg Havre Sum Forbruksprognose 277 000 20 000 3 500 33 000 333 500 Norsk korn 182 800 18 700 3 500 30 500 235 500 Importbehov 94 200 1 300 0 2 500 98 000 Forslag om importkvote for matkorn Ved fastsetting av kvote for import med redusert toll må det takast omsyn til import frå land industrien kan importere frå tollfritt og til særskilt avtalte kvoter med andre land. Det er ikkje søkt om GSP-lisensar for import av matkorn. Det er lagt til grunn at importkvoter for durumkveite blir utnytta i tråd importen i siste kalenderår. Prognosen gir følgjande grunnlag for tilråding om suppleringsimport av matkorn ved auksjonen i mai: Prognosert suppleringsimport matkorn, mai 2017 (tonn) Prognosert suppleringsimport sesongen 98 000 - Import under kvoter for durumkveite 2016 (1 000) Suppleringsimport inklusive MUL-import 97 000 - Tildelt importkvote i august (59 000) - Tildelt importkvote i november (13 000) - Tildelt importkvote i mars - Importbehov inklusive MUL-import 25 000 Korreksjon for kvotetildeling forrige sesong 2 000 - Lisensiert nulltollimport frå MUL-land - Prognosert importkvote med administrert toll 27 000 Importbehov for fôrkorn (karbohydratråvarer) Prognosert omsetning av kraftfôr er grunnlaget for importbehovet. Kraftfôr er i hovudsak samansett av karbohydrat-, protein- og feittråvarer. Importen av karbohydratråvarer som konkurrerer direkte med norskprodusert korn er regulert gjennom kvoter. Karbohydratandelen for prognoseperioden blir prognosert med bakgrunn i kvartalstal for forbruk av karbohydrat og andre råvarer 2. Andelen har hatt følgjande utvikling: 2 Bransjetal registrert av Landbruksdirektoratet PROGNOSE MAI 2017.DOCX 8
For sesongen blir karbohydratandelen på denne bakgrunnen sett til 70,0 %. Det gir følgjande behov for suppleringsimport av karbohydratråvarer til kraftfôr: Importbehov karbo (tonn) Forbruk Kraftfôrsal 1 986 000 tonn Andel karbohydratråvare 70,0 % Behov karbohydratråvarer 1 390 000 - Forbruk av norsk kli 53 000 Karbohydratråvarer eksklusiv kli 1 337 000 Tilgang norsk fôrkorn 1 019 000 tonn Norsk korn brukt til kraftfôr etter svinn *) -1 009 000 Suppleringsbehov karbohydratråvare 328 000 *) Svinn 1,0 % Suppleringsimporten utgjer 25 % av forbruket av karbohydratråvarer eksklusiv kli. Av totalt forbruk av råvarer til kraftfôr utgjer norsk korn 51 %. Avtalte importkvoter for karbohydratråvarer For import frå GSP-land er det fri tilgang til importlisensar. Denne importen skjer uavhengig av tollkvotetildelinga og må takast omsyn til ved utlysing av auksjon av kvote med redusert toll. 3 I perioden 01.08.2016 24.04.2016 er det registrert importert 16 800 tonn karbohydratråvarer på slike tollfrie lisensar. For perioden 25.04.2017-31.07.2017 er det gitt nye lisensar for import av ytterlegare 3 700 tonn. Tilgjengeleg kvote for auksjon av korn med redusert tollsats vert difor 3 Lisensane gjeld til 31. juli og nye importkvotar for ordinær import med redusert tollsats blir fordelt i auksjon i august og er tilgjengelege frå 1. september. Avviket er ein månad og blir ikkje teke omsyn til i prognosen. PROGNOSE MAI 2017.DOCX 9
redusert tilsvarande. Eventuelt mindreforbruk i forhold til gitte lisensar i perioden april-juli vert korrigert i august. Det er inngått avtale med EU om tilgang til tollfri import til Norge av inntil 10 000 tonn mais og 10 000 maisgrits. Kvotane gjeld for kalenderåret. Norske Felleskjøp ventar at desse vil bli utnytta fullt ut og reduserer nødvendig kvantum suppleringsimport med redusert toll tilsvarande. Det er også lagt til grunn at den tollfrie kvota på 40 000 tonn sukkermelasse til dyrefôr vil bli utnytta fullt ut. Forslag om importkvote for fôrkorn Prognosen, med korreksjon etter den førre sesongen, gir følgjande oversikt over balansen for karbohydrat pr. mai, basert på oppdatert behov for råvarer: Prognosert suppleringsimport karbohydrat, mai 2017 (tonn) Prognosert behov for importbehov i sesongen 328 000 - Kvoter for mais og maisgrits - EU (20 000) - Kvote for roemelasse - GSP (40 000) Korreksjon for ubrukte MUL-lisensar i siste kvoteår - Suppleringsimport inklusive MUL-import 268 000 - Tildelt importkvote i august (108 000) - Tildelt importkvote i november (69 000) - Tildelt importkvote i mars (30 000) Importbehov mai inklusive MUL-import før korreksjon 61 000 +/- korreksjon for kvotetildeling forrige sesong (8 000) - MUL; import og lisensar august-juli (20 000) Forslag til importkvote med administrert toll 33 000 Prognosert importbehov er avkorta for at det estimerte overskottet etter 2015/2016 er justert opp med 11 000 tonn, men der avkortinga er korrigert for at 3 000 tonn av den tildelte kvoten i sesongen 2015/2016 ikkje vart brukt. PROGNOSE MAI 2017.DOCX 10
VEDLEGG: Tilgang korn (tonn) Mat Fôr Total Mat Fôr Total 1998/1999 122 018 188 460 310 478 3 024 11 441 14 465 1999/00 196 350 16 842 213 192 5 020 366 5 386 2000/01 250 551 46 310 296 861 6 832 3 350 10 182 2001/02 115 461 129 014 244 476 2 503 3 079 5 582 2002/03 201 111 42 967 244 078 6 048 2 105 8 154 2003/04 310 007 24 347 334 354 15 725 2 453 18 178 2004/05 336 060 55 818 391 878 33 192 5 811 39 003 2005/06 355 252 22 663 377 915 25 872 7 563 33 434 2006/07 219 365 120 726 340 091 19 940 4 690 24 630 2007/08 303 085 78 421 381 506 25 080 13 225 38 305 2008/09 128 406 305 198 433 604 20 016 26 657 46 673 2009/10 86 290 177 773 264 064 8 961 17 996 26 957 2010/11 184 791 127 458 312 249 16 182 17 585 33 767 2011/12 40 504 229 783 270 287 4 747 11 478 16 225 2012/13 174 164 84 459 258 623 2 853 2 025 4 878 2013/14 171 406 26 335 197 741 11 700 949 12 649 2014/15 217 471 150 946 368 418 31 259 6 764 38 023 2015/16 147 734 324 001 471 735 36 591 29 532 66 123 15. august 156 000 128 000 284 000 18 000 16 000 34 000 20. september 214 000 92 000 305 000 15 000 10 000 25 000 17. november 212 000 74 000 286 000 12 000 8 000 20 000 21. mars 224 000 63 000 287 000 12 000 9 000 21 000 Prognose 226 400 64 600 291 000 12 300 9 100 21 400 Tilgang korn (tonn) Hvete Bygg Havre Sum korn Erter Oljefrø, åkerbønner 1998/1999 580 016 365 783 1 270 742 0 9 784 1999/00 585 008 330 530 1 134 116 0 10 304 2000/01 537 095 374 940 1 219 078 0 9 008 2001/02 583 915 312 821 1 146 794 290 19 113 2002/03 555 501 261 445 1 069 176 529 17 822 2003/04 552 344 316 605 1 221 480 1 054 11 312 2004/05 599 521 353 222 1 383 624 2 476 12 237 2005/06 557 297 264 385 1 233 032 3 400 11 220 2006/07 508 919 233 840 1 107 480 5 934 9 519 2007/08 456 091 260 427 1 136 328 8 691 8 966 2008/09 528 749 310 348 1 319 374 6 590 9 722 2009/10 447 484 268 224 1 006 728 6 818 6 819 2010/11 512 424 287 128 1 145 568 6 445 10 165 2011/12 462 313 219 982 968 807 2 272 8 577 2012/13 541 984 219 864 1 025 348 1 869 11 315 2013/14 479 429 212 361 902 179 963 6 015 2014/15 498 860 269 693 1 174 994 2 087 9 648 2015/16 474 394 268 737 1 280 989 3 535 10 403 15. august 517 000 289 000 1 124 000 5 000 8 000 20. september 561 000 308 000 1 199 000 5 000 9 000 17. november 574 000 330 000 1 210 000 5 000 11 000 21. mars 598 000 343 000 1 249 000 5 000 11 000 Prognose 602 000 341 000 1 255 400 5 200 11 400 Kjelde for historiske data: Landbruksdirektoratet Rug PROGNOSE MAI 2017.DOCX 11
Arealfordeling 2011-2016 (dekar) 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Haustkveite 141 495 19 724 91 327 205 474 375 711 114 200 (261 500) Vårkveite 596 240 648 508 456 404 585 034 480 096 552 400 72 300 Kveite 737 735 668 232 547 731 790 508 855 807 666 600 (189 200) Rug, rugkveite 52 799 14 756 30 095 60 846 104 104 45 500 (58 600) Bygg 1 475 232 1 558 255 1 587 177 1 259 617 1 225 484 1 367 200 141 700 Havre 713 541 689 422 684 556 714 966 629 935 758 400 128 500 Korn 2 979 307 2 930 665 2 849 559 2 825 937 2 815 330 2 837 700 22 400 Oljefrø 52 025 54 873 34 613 40 999 34 707 41 300 6 600 Korn/oljevekstar 3 031 332 2 985 538 2 884 172 2 866 936 2 850 037 2 879 000 29 000 Kjelde for historiske data: Landbruksdirektoratet/Søknad om produksjonstilskudd. Endring frå 2015 Med denne prognosen for tilgang av korn til industrien, tillegg for leigerensing m.m. og det registrerte arealet i søknadar om produksjonstillegg som vist over, er dekaravlinga rekna ut til å vere: Avling, kg/dekar Kornslag 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ifht 2015 Kveite 441 487 341 461 386 411 389 492 573 463-19 % Rug 524 583 385 507 308 332 422 625 635 462-27 % Bygg 350 435 350 372 335 368 324 420 416 464 12 % Havre 385 427 343 392 324 336 327 396 449 471 5 % Totalt korn 389 453 347 401 345 370 338 439 479 466-3 % Oljefrø 145 204 159 172 165 209 139 199 241 268 11 % PROGNOSE MAI 2017.DOCX 12
Kor treffsikre har tilgangsprognosene vore? Figuren under illustrerer gjennomsnittlege avvik siste fem år: Avvik mellom prognose og endelege kvanta - absolutt snitt 2006-2015 (prosent) 12 % 10 % 8 % Aksetittel 6 % 4 % 2 % 0 % Korn Kraftfôr Matkorn Tilgang Forbruk Forbruk Augustprognose Snitt abs.verdi 10 % 3 % 2 % Novemberprognose Snitt abs.verdi 2 % 1 % 2 % April/maiprognose Snitt abs.verdi 0 % 1 % 1 % Avvika er basert på absoluttverdiar for å unngå at positive og negative avvik opphevar kvarandre. Tala fortel difor ikkje om prognosane har estimert over eller under registrert tilgang. Tabellen under illustrerer forskjellane mellom ulike grunnlag for augustprognosen og endeleg prognose: Tidleg vurdert avlingsnivå 2016 - kg pr dekar 600 500 400 300 200 100 0 Kveite Rug Bygg Havre Totalt korn Oljefrø NIBIO 8.8.16 NLR 10.8.16 NLR 15.9.16 Prognose PROGNOSE MAI 2017.DOCX 13
Også denne sesongen kom vurderingane i månadsskiftet juli/august gjort av fagpersonar i Norsk Landbruksrådgiving sterkare ut enn den statistiske modellen til NIBIO. Samla sett kjem dei to metodane svært likt ut over tid. Endringar i leveringsmønster Leveringsmønsteret har endra seg over tid. Ein aukande andel av kornet blir avrekna etter nyttår: 80 % 78 % 76 % 74 % 72 % 70 % 68 % 66 % 64 % 62 % Andel korn avrekna før nyttår 04/05 06/07 08/09 10/11 12/13 14/15 16/17* PROGNOSE MAI 2017.DOCX 14